Ku Hlangana eHansi Ka Mfungho Wa Rirhandzu
“Ku tlula leswi hinkwaswo, tiyani eku rhandzaneni.”—1 PETRO 4:8.
1. I muxaka wihi wa rirhandzu lowu hi wu vonaka exikarhi ka vanhu va Xikwembu namuntlha, naswona xana Vakriste lava totiweke a va ri karhi va twarisa yini ku sukela hi 1922?
XANA ha wu vona muxaka wolowo wa rirhandzu exikarhi ka vanhu va Xikwembu namuntlha ke? Hakunene ha wu vona! Leri i rirhandzu leri tiseketeleke hi ku xiyiwa ni ku seketeriwa ka vuhosi bya Yehova, ku fana na hi laha Davhida a byi seketeleke ha kona. Ngopfu-ngopfu ku sukela hi lembe ra 1922, vamakwavo lava totiweke va Yesu Kriste, “N’wana Davhida,” a va ri karhi va twarisa emisaveni hinkwayo leswaku Mfumo wa Xikwembu wu tshinele ni leswaku tinghwazi ta vulawuri lebyi tshikilelaka bya Sathana ti kongomane na ku dlayiwa hi Muavanyisi la vekiweke hi Xikwembu, Yesu Kriste.—Matewu 21:15, 42-44; Nhlavutelo 19:11, 19-21.
2. Ha yini Davhida a a vuriwa ‘munhu la amukelekaka embilwini ya Yehova’?
2 Davhida a a ri ‘munhu la amukelekaka embilwini ya Yehova.’ Leswi a swi ri erivaleni eka ku rhandza ka yena Yehova ni vunene bya Yena—timfanelo leti hambi ku ri Hosi Sawulo la nga ni vutoya a ti amukeleke leswaku a ti ri eka Davhida—ina, eka timfanelo ta yena ta ku va na xivindzi, ku tinyiketela eka Yehova hi mbilu hinkwayo, vurhangeri ni ku titsongahatela vulawuri bya le tilweni.—1 Samuel 13:14; 16:7, 11-13; 17:33-36; 24:9, 10, 17.
3. Xana a ku ri rihi langutelo ra Yonathan eka Davhida, naswona ha yini?
3 Endzhaku ka ku hlula kakwe Goliat, Davhida u tlhele a ya vika eka Sawulo. A ku ri nkarhi wolowo laha murhandzi un’wana wa vululami a humeleleke. A ku ri Yonathan, n’wana wa mativula wa Hosi Sawulo. “Kute loko Davida a hetile ku v̌ulav̌ula na Saul, moya wa Yonatan wu namarela moya wa Davida, kutani a ṅwi ranḍa kukota moya wa yena.” (1 Samuel 18:1) Ematshan’wini yo tidzunisa hi ku va mutshila hi xipelupelu, a ku ri ku hiseka lokukulu ka Davhida ku susa ndzhukano evitweni ra Xikwembu, ku pfumala ka yena vutianakanyi ni ku titshega ka yena loku heleleke hi Yehova leswi kokeke ntsako wa Yonathan lowu humaka embilwini.—Ringanisa Psalma 8:1, 9; 9:1, 2.
4. Yonathan u endle yini eku xiyeni ka ku totiwa ka Davhida leswaku a va hosi?
4 Hambi leswi Yonathan a a tlula Davhida hi malembe ya kwalomu ka 30 hi vukhale, u ve la hlanganeke na nhenha leyi yintsongo eka xiboho lexi nga heriki xa vunghana. “Kutani Yonatan a endla šinakulobye na Davida, hikuv̌a a a ṅwi ranḍa ku kota moya wa yena. Kav̌a loko Yonatan a hluv̌ula nkhanṭyu lowu a wu ambaleke, a wu nyika Davida ŝiṅwe ni tinguv̌u ta yena, hambi ri ri banga, ni v̌ura, ni v̌amba ra yena.” (1 Samuel 18:3, 4) Mawaku xikombiso lexi hlawulekeke swonghasi xa ku xiya etlhelweni ra Yonathan! Yonathan hi ntolovelo a a ta va a ve mudyandzhaka wa Sawulo. Kambe u kombise rirhandzu leri kufumelaka, lerikulu eka Davhida ni ku titsongahata eka yena tanihi loyi a totiweke ku va hosi, munhu loyi a tiyimiseleke hi laha ku hlawulekeke eku seketeleni ka vito na vuhosi bya Yehova.—2 Samuel 7:18-24; 1 Tikronika 29:10-13.
5. Xana Yonathan u xiye yini loko ku tiwa eka nyimpi ya le tilweni?
5 Yonathan hi byakwe na yena a a ri mulweri wa vululami. U tivise leswaku “a ku na šilo le’ši siv̌elaka Yehova ku ponisa, hambi v̌anhu v̌a tele, hambi v̌a nga ri v̌angani.” Ha yini ke? Hikuva Yonathan u xiye leswaku hi minkarhi hinkwayo ku na xilaveko xo lava vukongomisi bya Xikwembu byo hlula enyimpini ya le tilweni. Loko Yonathan handle ko swi xiya a endlile xidyoho lexi ha xona Sawulo a n’wi avanyiseleke rifu, hi ku titsongahata u amukele ku avanyisa koloko. Lexi tsakisaka, vanhu va n’wi kutsurile.—1 Samuel 14:6, 9, 10, 24, 27, 43-45.
Ku Phofula Rirhandzu Leri Tshembekaka
6. Rirhandzu leri tshembekaka ra Yonathan ri ponise Davhida hi ndlela yihi?
6 Sawulo u sungule ku vondzokela ku duma ka Davhida tanihi nhenha kutani u kunguhate ku n’wi dlaya, kambe rirhandzu leri tshembekaka ra Yonathan ri n’wi ponisile! Mhaka yi ri: “Kutani Yonatan a byela Davida, a ku: ‘Tatana Saul [u] lav̌a ku ku dlaya. Ŝeŝi wa nga tiv̌onela ni mišo; u ṭhama šihundleni, u tifihla.’” Eka khamba rero, Yonathan u xavelele Sawulo, lerova Davhida a tsetseleriwa. Kambe ku humelela kun’wana ka Davhida eku ‘lweni ni Vafilista ni ku va dlayetela swinene’ ku pfuxe rivengo ra Sawulo. Nakambe u tiyimisele ku dlaya Davhida, kutani Davhida a baleka.—1 Samuel 19:2-10.
7. Loko Yonathan a hlangane na mubaleki Davhida, xana va byelane yini eku tiyiseni ka ntwanano nakambe?
7 Hi nkarhi lowu faneleke, mubaleki Davhida u tlhele a hlangana na Yonathan, loyi a nga te: ‘Xin’wana ni xin’wana lexi moya wa wena wu nga xi vulaka ndzi ta ku endlela xona.’ Lava vambirhi va tlhele va tiyisa ntwanano emahlweni ka Yehova, kutani Davhida a tshembisa leswaku a nga ka a nga tsemi tintswalo ta rirhandzu eka ndyangu wa Yonathan—xitshembiso lexi a xi hlayiseke hi ku tshembeka. “Yonatan a hlambanyisa kambe Davida hi riranḍu leri a ṅwi ranḍeke ha rona; hikuv̌a a a nwi ranḍa kukota moya wa yena.”—1 Samuel 20:4-17; 2 Samuel 21:7.
8. Ha yini Yonathan na Davhida va hlangane exihundleni ensin’wini, naswona ku humelele yini eka xiendlakalo xexo?
8 Hosi Sawulo u sungule ku va la nga tsekatsekiki emakungwini yakwe yo dlaya Davhida. Phela, Sawulo u tlhele a hoxa tlhari eka n’wana wa yena n’wini wa xinuna Yonathan loko yena a vulavulele Davhida! Kutani Yonathan u hlangane na Davhida exihundleni ensin’wini. “Davida . . . a tiwisa hansi e mombyeni, a nkhinsama kanharu. Kutani v̌a ntŝontŝana v̌a rila ŝiṅwe; Davida a rila ngopfu ku tlurisa. Kutani Yonatan a ku ka Davida: Famba hi ku ṭaka leŝi hi nga hlambanyelana hi v̌ito ra Yehova, hi te: Yehova a v̌a šikari ka mina na wena, ni šikari ka v̌ana v̌a mina ni v̌ana v̌a wena hi masiku!” Va hambanisa sweswo, kutani Davhida a va mubaleki emananga ya Zif.—1 Samuel 20:41, 42.
9, 10. (a) Xana Yonathan u ye emahlweni a khutaza Davhida eka ku hlangana loku kumbexana a ku ri ko hetelela exikarhi ka lava vambirhi hi ndlela yihi? (b) Loko Yonathan na Sawulo va dlayiwile hi Vafilista, i risimu rihi ra nkosi leri Davhida a ri qambeke, naswona u ri chapute hi ndlela yihi ke?
9 Hi rirhandzu, Yonathan u hambetile a khutaza Davhida. Hi laha rhekhodo yi hlamuselaka ha kona: “Yonatan, ṅwana Saul, a suka a ya ka Davida e šihlahleni, kutani a tiyisa mav̌oko ya yena e ka Šikwembu. A ku ka yena: U nga tšhav̌i, hikuv̌a v̌oko ra tatana Saul ri nga ka ri nga ku kumi; u ta fuma Israel, na mina nḍi ta v̌a nḍuna ya wena; tatana Saul wa ŝi tiva na yena. Kav̌a loko v̌a endla šinakulobye v̌ona hav̌ambiri e mahlweni ka Yehova.”—1 Samuel 23:15-18.
10 Swi le rivaleni leswaku koloko a ku ri ku hlangana ko hetelela exikarhi ka Davhida na Yonathan munghana wa yena la tshembekaka. Endzhakunyana, loko Yonathan na Sawulo havambirhi va dlayiwile hi Vafilista enyimpini, Davhida u qambe risimu ra nkosi, leri vuriwaka “V̌ura.” Eka rona u phofule xichavo eka Sawulo tanihi la totiweke hi Yehova kambe u chapute risimu rakwe hi marito lama nge: “Yonatan o dlayiwe hi ku yini e ŝiṭungeni? Mbilu ya nga yi v̌av̌isekela wena Yonatan, makweru! A u nḍi ṭakisa ngopfu-ngopfu. Riranḍu ra wena a ri nḍi nanḍihela ku tlula riranḍu ra v̌av̌asati. Tinhenha ti wile hi ku yini? Matlhari ya tona ma lahlekile hi ku yini?” (2 Samuel 1:18, 21, 25-27) Davhida manuku u totiwe ravumbirhi, tanihi hosi ya Yuda.
Ku Yelana Ka Manguva Lawa
11, 12. (a) I muxaka wihi wa rirhandzu lowu Davhida na Yonathan va wu kombiseke? (b) Xana rirhandzu lerikulu exikarhi ka Davhida na Yonathan a ri fanisela yini?
11 Leswi ‘Matsalwa hinkwawo ma huhuteriweke hi Xikwembu naswona ma pfunaka ku dyondzisa,’ xana hi dyondza yini eka mhaka leyi vulavulaka hi Davhida na Yonathan ke? (2 Timotiya 3:16) Hi xiya leswaku ku ni rirhandzu ‘leri hlamarisaka ku tlula rirhandzu ra v̌av̌asati.’ I ntiyiso, “riranḍu ra v̌av̌asati” ri nga nandziha ni ku phyuphyisa loko milawu ya Yehova malunghana ni vukati yi xiximiwa. (Matewu 19:6, 9; Vaheveru 13:4) Kambe Davhida na Yonathan va kombise mhaka leyinene swinene ya rirhandzu, ku pfumelelana ni xileriso lexi nge: “Yingisa, Israel! Yehova, Šikwembu ša hina, hi šona Šikwembu le’ši hanyaka ntsena. U ta ranḍa Yehova, Šikwembu ša wena, hi mbilu hikwayo ya wena, ni moya hikwawo wa wena, ni matimba hikwawo ya wena.”—Deuteronoma 6:4, 5.
12 Davhida na Yonathan a va hlanganile eku phofuleni ka rirhandzu rero loko va ri karhi va lwela ku susa ndzhukano hinkwawo evitweni ra Yehova lowu valala va Yena va wu lahleleke ehenhla ka rona. Eku endleni ka leswi, va tlhele va hlakulela ‘ku rhandzana loku tiyeke.’ (1 Petro 4:8) Xinakulobye lexi va tiphineke ha xona emhakeni leyi xi tlhele xi hundzela eka xileriso lexi nga eka Levitika 19:18, lexi nge: “U ta ranḍa warikwenu kukotisa loko u tiranḍa.” Hakunene, ku fanisele muxaka wa rirhandzu lowu kombisiweke eka ‘nawu wa Yesu lowuntshwa lowu nge: rhandzanani! Kukotisa leswi mina ndzi mi rhandzeke, rhandzanani na n’wina.’ Rirhandzu ra Yesu a ku nga ri ku tinyiketela ka ku titsongahata loku ku heleleke ntsena eka ku rhandza ka Yehova kambe ni le ka ku rhandza ka yena ko ‘nyiketa ni vutomi bya yena hikwalaho ka vanakulobye.’—Yohane 13:34; 15:13.
“Ntlhambi” Wun’we Lowu Hlanganeke
13. I ntlawa wihi wa vahuweleri va Mfumo lowu humeleleke exivonweni ngopfu-ngopfu ku sukela hi 1935, naswona i vun’we byihi lebyi Vakriste lava totiweke va nga na byona na wona?
13 Vakriste lava totiweke va “ntlhambinyana” va karhatiwe hi nhlaselo lowukulu wa nyimpi eku kwetlembetaneni na Goliat wa manguva lawa. Hambi swi ri tano, ku sukela hi 1935, va joyiniwe hi vahuweleri va Mfumo va “tshanga” rin’wana ni lerikulunyana. ‘Tinyimpfu leti tin’wana’ ti ve leti hlanganisiweke ni “tinyimpfu” leti leti totiweke tanihi “ntlhambi wun’we” ehansi ka “murisi un’we,” “N’wana Davhida,” eka xiboho xa matimba swinene xa vun’we bya rirhandzu—ku fana ni lexiya a xi ri kona exikarhi ka Yonathan na Davhida.—Luka 12:32; Yohane 10:16; Ezekiel 37:24.
14. I yini lexi yelaneke ni matshalatshala ya Sawulo ya ku dlaya Davhida, ni ku tikatsa ka rirhandzu ka Yonathan na Davhida?
14 Loko ntlawa lowu wa Yonathan wu karhi wu sungula ku andza wu va vunyingi lebyikulu, Nyimpi ya Vumbirhi ya Misava yi tlhekekile, lerova vatotiwa ni vanghana va vona va ringiwa hi tihanyi. Wolawo a ma ri malembe ya ku xanisiwa ka tihanyi, loku hakanyingi ku hlohloteriweke hi vafundhisi. Leswi swi yelana ni ku ringeta ka Sawulo ko dlaya Davhida la totiweke ivi endzhakunyana Yonathan loko yena hi rirhandzu a tikatse na Davhida. Mawaku rirhandzu ra matimba swonghasi leri mintlawa ya Davhida ni ya Yonathan yi kombisaneke rona hi nguva yoleyo! Xifaniso xa Yesu eka Matewu 25:35-40 hakanyingi xi ve ni ku hetiseka ka xiviri.a
15. (a) I ndlela yihi leyi tekiweke hi Timbhoni leyi hambanaka na liya yi tekiweke hi ntlawa wa Sawulo wa manguva lawa? (b) I yini esikwini ra hina lexi nga ha yelanaka ni “moya lowo biha lowu rumiwaka hi [Yehova]” lowu xungeteke Hosi Sawulo?
15 Vona ndlela leyi ku hlayisa ka Timbhoni ta Yehova vutshembeki ku hambanaka ha yona na ndlela ya ntlawa wa Sawulo wa manguva lawa! Timbhoni, leti nga ‘riki xiphemu xa misava,’ ti yingise xileriso xa Yesu xo “rhandzana” emisaveni hinkwayo. (Yohane 15:17-19) Hi tlhelo rin’wana, eka tinyimpi timbirhi ta misava vafundhisi va Vujagana hi matlhelo hinkwawo va khongelele ku hlula eka “xikwembu” xa vona, loko timiliyoni ta masocha ti karhi ti dlayeteriwa hi vakhongeri-kulobye va matiko man’wana. “Moya lo’wo biha lowu rumiwaka hi [Yehova]” lowu xungeteke Sawulo wu nga yelana kahle na vuyelo bya ku chulula ka tintsumi ka makhombo ya Nhlavutelo ndzima 8. Swi le rivaleni leswaku vafundhisi va Vujagana a va na wona moya lowo kwetsima wa Yehova.—1 Samuel 16:14; 18:10-12; 19:10; 20:32-34.
16. (a) Xana vafundhisi va tirhise tinyimpi timbirhi ta misava leswaku va tshikilela vanhu va Yehova hi ndlela yihi? (b) Emalembeni ya sweswinyana, ha yini ku nga vuriwaka leswaku Sawulo wa manguva lawa u phikelerile eku saleni ka vanhu va Xikwembu endzhaku?
16 Hi 1918 vafundhisi va tirhise nkitsinkitsi wa nyimpi ku khorwisa mimfumo ya politiki eUnited States leswaku yi teka goza ro lwisana ni vatirhi va Sosayiti ya Watch Tower ivi eku heteleleni yi va pfalela. (Swichudeni leswi swa Bibele endzhakunyana swi kumiwe swi nga ri na nandzu hi laha ku heleleke.) Hi nkarhi wa nyimpi ya vumbirhi ya misava, Timbhoni ta Yehova ti yirisiwile hi ku lerisa ka mimfumo leyi Hlanganeke ni le matikweni yo tala ya Hulumendhe ya Manghezi, hakanyingi hikwalaho ka ntshikilelo wa vukhongeri. Hi xikombiso, xiya kopi ya xiviri leyi nga laha henhla ya papila leri tsariweke hi Bixoponkulu wa Sydney (loyi endzhakunyana a nga va murhangeri) emahlweninyana ka ku yirisiwa ka Timbhoni ta Yehova eAustralia. Loko ku yirisiwa ku landzuriwile eka Huvo-nkulu ya Australia, muavanyisi la konanisaka, Nkul. Justice Starke, u ku hlamusele tanihi loku ku “nga riki enawini, loku nga twaliki ni loku tshikilelaka.” Ku yirisiwa ku herisiwile hi June 14, 1943, naswona hulumendhe yi ntshunxiwe eku onhakeni. Emalembeni ya sweswinyana swinene, ntshikilelo wa vukhongeri eka tihulumendhe to tala ta le Afrika na Asia wu vange ku tshikileriwa ka tihanyi ka Timbhoni ta Yehova. Xisweswo Sawulo wa manguva lawa—vafundhisi va Vujagana—va phikelerile eku saleni ka vanhu va Xikwembu endzhaku.
17. (a) Xana Timbhoni ta Yehova ti hlangavetane ni mintshikilelo leyi hambetaka ya politiki ni ya vukhongeri hi ndlela yihi? (b) I yini lexi kombisiwaka hi vun’we bya misava hinkwayo bya Timbhoni?
17 Hi va-1980, xana Timbhoni ta Yehova ti kongomane ni mintshikilelo leyi hambetaka ya politiki ni ya vukhongeri hi ndlela yihi? Kavula, hi laha Davhida a kongomaneke na Goliat ha kona, ni hi laha Davhida na Yonathan va kongomaneke na Hosi Sawulo ha kona! Va ni xivindzi naswona va tiyimisele ku hlayisa vutshembeki malunghana ni mphikamakaneta ya vuhosi, hikuva va swi tiva leswaku Mfumo wa Xikwembu wu ta hlula. (Daniel 2:44) Ehansi ka ku xanisiwa, va khomana hi mavoko mambirhi, va khutazana eka xiboho xa misava hinkwayo xa rirhandzu lexi misava yi kalaka yi nga si xi vona. Tanihi vakala-tlhelo hi nkarhi wa nyimpi, a va halati ngati ya vapfumeri-kulobye lava nga ematikweni man’wana. (Mikea 4:3, 5) Xisweswo va kombisa leswaku hi vona ntlawa lowu Yesu a vulavuleke ha wona loko a te: “Hinkwavo va ta tiva leswaku mi vadyondzisiwa va mina, loko mi rhandzana.” (Yohane 13:35) Tanihi vamakwavo va misava hinkwayo, Timbhoni ta Yehova ti ‘tiambexe rirhandzu, xiboho lexi hetisekeke xa vun’we,’ xiboho lexi hlulaka mindzilakana hinkwayo ya rixaka, xivongo ni vutiko.—Vakolosa 3:14.
Ku Kombisa ‘Rirhandzu Lerikulu’
18. (a) I ku yelana kwihi loku nga kona namuntlha eka rirhandzu ra Yonathan na Davhida, naswona xana leswi swi kombisisiwa ku yini erivaleni? (b) I yini leswi humelelaka emisaveni hinkwayo eka xiyimo lexi nga landzuriki xa ntlawa wa Davhida?
18 Tsundzuka leswaku “moya wa Yonatan wu [namarhele] moya wa Davida, kutani Yonatan a ṅwi ranḍa kukota moya wa yena.” Mayana ku yelana loku xiyekaka swonghasi loku veke kona ‘emasikwini lawa ya makumu’! (2 Timotiya 3:1, 14) Eka mpfilumpfilu hinkwawo lowu nga twariki wa nguva leyi ya vukarhi, ku ve ni ntlawa wun’we, Timbhoni ta Yehova, lowu hlayiseke vun’we bya misava hinkwayo bya rirhandzu. Tanihi vakala-tlhelo va Vukriste, va xixime Muvumbi wa vona tanihi Hosi Leyikulu ya vanhu hinkwavo. (Psalma 100:3) Oho, Rafa wa manguva lawa—maxaka ya “Goliat” ya politiki—a nga ha hambeta a tseketsela Israyele wa moya. (2 Samuel 21:21, 22) Naswona Sawulo wa manguva lawa—vafundhisi va Vujagana—va nga ha hambeta va yinga-yingisa mintlawa ya Davhida na Yonathan. (1 Samuel 20:32, 33) Kambe ‘nyimpi i ya Yehova.’ Tanihi Hosi Leyikulu, u ta kumela malandza yakwe lama tshembekaka ku hlula ko hetelela. Hi ku xiya xiyimo lexi nga landzuriki xa ntlawa wa Davhida, timiliyoni ematikweni hinkwawo—ta ntlawa wa Yonathan, ku katsa na hambi ku ri khale ka vaxanisi, ti tihlanganise na vona ehansi ka ‘mfungho wa rirhandzu’ wa Kriste.b—1 Samuel 17:47; Risimu ra Tinsimu 2:4.
19, 20. (a) Hi tihi tinhla tin’wana ta ntirho wa Timbhoni hi laha ti kombisiweke ha kona hi chati leyi nga eka matluka 4-7? (b) A ku ri wihi mpimo wo andza wa Timbhoni hi nkarhi wa khume ra malembe ya 1979-88? (c) Ha yini ku nga vuriwaka leswaku Timbhoni i vanhu lava hakunene va hlanganeke emisaveni hinkwayo, naswona hikwalaho i xivutiso xihi lexi tlakukaka?
19 U nga pfuxeta ntirho lowu ndlandlamukaka wa timiliyoni leti ta Timbhoni hi ku vona chati leyi nga eka matluka 4-7 ya magazini lowu. Hi nkarhi wa khume ra malembe ya 1979-88, nhlayo ya vachumayeri va mahungu lamanene ya Mfumo wa Xikwembu lowu tlhomiweke yi andze ku suka eka 2 186 075 ku ya eka 3 592 654, ku nga ku tlakuka ka tiphesente ta 64,3. Emisaveni hinkwayo, lava i vanhu lava hakunene va hlanganeke eku avelaneni ka dyondzo yin’we leyi fanaka, ntirho wun’we lowu fanaka eka Xikwembu ni ku tinyiketela kun’we loku tiyeke eka misinya ya milawu ya mahanyelo ya Bibele. Hi le ka ntlawa lowu wa matiko hinkwawo lowu hlanganeke swinene laha marito ya Yesu ma tirhaka kona namuntlha: “Loko mi hlayisa milawu ya mina, mi ta tshama erirhandzwini ra mina, hi laha na mina ndzi hlayiseke milawu ya Tata wa mina, kutani ndzi tshama erirhandzwini ra yena.”—Yohane 15:10; ringanisa 1 Vakorinto 1:10.
20 Hambi leswi ti chumayelaka hi tindzimi to hambana-hambana leti tlulaka 200, timbhoni leti ta Yehova ti vulavula ‘ririmi leri tengeke’ ra ntiyiso loko ti ri karhi ti tirhela Xikwembu ‘hi vun’we.’ Eka leswi, va tekelela xikombiso xa rirhandzu xa Davhida na Yonathan. (Sofonia 3:9; 1 Samuel 20:17; Swivuriso 18:24) Loko u nga si hlangana na vanhu va Xikwembu, xana u nga ka u nga swi lavi ku va xiphemu xa ntlawa wa Yonathan wa manguva lawa? U nga endla sweswo pakani ya wena, naswona Timbhoni ta Yehova ti ta kombisa rirhandzu lerikulu eku ku pfuneni ka ku yi fikelela.
[Tinhlamuselo ta le hansi]
a Xikombiso lexinene xa leswi xi hlamuseriwe eka 1972 Yearbook of Jehovah’s Witnesses, ku sukela eka tluka 216, ndzimana 3, ku ya eka tluka 217, ndzimana 3.
b Vona 1988 Yearbook of Jehovah’s Witnesses, matluka 150-4.
Swivutiso Swa Mpfuxeto
◻ Xana Yonathan u phofule rirhandzu ro tshembeka eka Davhida hi ndlela yihi?
◻ I rirhandzu ra muxaka muni leri faniseriweke hi rirhandzu leri nga exikarhi ka Davhida na Yonathan?
◻ Xana vafundhisi va Vujagana va endle hi ndlela yihi ku fana na Hosi Sawulo loko a sala Davhida endzhaku?
◻ I yini lexi namuntlha xi yelanaka ni rirhandzu ra Yonathan eka Davhida?
◻ Xana vun’we bya Timbhoni emisaveni hinkwayo byi kombisa yini?
[Bokisi leri nga eka tluka 27]
St. Mary’s Cathedral
Sydney
August 20, 1940.
The Rt. Hon. W. M. Hughes, M.H.R.,K.C.,
Attorney General,
CANBERRA.
Dear Mr. Hughes:
(KU HUNDZULUXELA KA PAPILA)
Ndzi tlangela papila ra wena ra nawu wa vu-9 malunghana ni vuyimeri lebyi endliweke eka wena hi Nkul. Jennings, M.P.
Kavula, swa twisiseka leswaku nkhathalelo lowukulu lowu kotekaka wu fanele ku kombisiwa hi wena emhakeni yo tano leyi rharhanganeke yo tanihi leyi vuyimeri a byi endleriwa yona.
Hambi swi ri tano, loko ku kanakana loku u nga na kona ku vangiwa hi mhaka ya leswi vanhu lava va tivulaka lava hangalasaka tidyondzo ta Vukriste, hi ku xixima lokukulu a ndzi ta tsakela ku ringanyeta leswaku ku avanyisa ka wena ka ku endla ka vona leswi, ku nga seketeriwi hi dyondzo ya vona, kambe hi mintiyiso. Hikwalaho, ndzi tisa tibuku ta vona vini ni marito ni swiendlo swa vona vini, leswi seketeriweke hi Maphorisa ya le New South Wales. Xin’wana ni xin’wana lexi hambaneke swinene ni Vukriste, a xi ta nonon’hwa ku xi anakanya.
Khomixinara wa Maphorisa eN. S. W. u phofule ntshembo wa yena wa leswaku vafumi va Commonwealth va ta avanyisa vandla leri soriwaka tanihi huvo leyi nga riki enawini leswaku Maphorisa ya ta va exiyin’weni xo teka goza leri vuyerisiwaka swinene malunghana na rona.
With every good wish, I remain,
Yours faithfully,
ARCHBISHOP OF SYDNEY