Lexi Endleke Hi Nga Susi Khwiri

VICTORIA, loyi ku vulavuriweke ha yena exihlokweni xo sungula, u byele Bill, jaha leri a rhandzanaka na rona leswaku a nge susi khwiri. Victoria u te: “A ndzi swi twa leswaku ku ni nchumu lowu hanyaka endzeni ka mina. Ndzi swi xiyile leswaku loko ndzo tshama na Bill, a a nga ta ndzi seketela hi nkarhi lowu a ndzi tikile, xisweswo ndzi n’wi sukerile.”

Endzhaku Bill u cince mianakanyo ya yena kutani a kombela Victoria leswaku va tekana. Kambe ku khathalela xifanyetana xa vona a swi tikomba onge swi ta va tikela. Victoria wa hlamusela a ku: “A hi ri hava movha, hi nga ri na mali, a hi ri ni swiambalo switsongo naswona a hi nga ri na swilo swo tala. Bill a a nga holi mali yo tala entirhweni wa yena naswona a hi tshama eka yindlu ya xiyimo xa le hansi, kambe hi ye emahlweni hi tiyisela.”

Van’wana va langutane ni swiyimo swo tika hikwalaho ka leswi va veke ni khwiri va nga swi langutelanga. Kambe, na vona va ale ku susa khwiri. I yini lexi va pfuneke ku endla tano naswona va kota ku tiyisela hambiloko va ri ni ntshikilelo wo kurisa n’wana loyi a va nga n’wi langutelanga kumbe a va nga n’wi lavi? Va pfuniwe hi ku landzela vutlhari bya le Bibeleni.

U Nga Vi Na Magugu, Kunguhata Hi Ndlela Leyi Nga Ta Ku Pfuna

Bibele yi vule hi vutlhari yi ku: “Kunene makungu ya lava va gingiritekaka ma endla leswi pfunaka, kambe un’wana ni un’wana la hatlisaka ngopfu, hakunene u ta wela eku pfumaleni.”—Swivuriso 21:5.

Connie loyi a nga mana wa vana va majaha vanharhu, ku katsa ni n’wana un’we la lamaleke, a a nga dyi byi rhelela loko a ehleketa hi ku kuma n’wana un’wana. U te: “A hi nga ha lavi ku wundla n’wana un’wana. Hikwalaho hi ehlekete ku susa khwiri.” Kambe loko a nga si teka xiboho hi ku hatlisa, u phofulele Kay ta le mbilwini yakwe loyi a a ri mutirhi-kulobye. Kay u n’wi pfunile leswaku a swi vona leswaku u tike munhu loyi a nga si tswariwaka, sweswo swi endle leswaku a cinca vonelo rakwe.

Hambiswiritano, Connie a a lava ku pfuniwa leswaku a kota ku kunguhata kahle. Leswi a a ri ni mhani-nkulu endhawini leyi a a tshama eka yona, Kay u ringanyete leswaku a kombela mpfuno eka mhani-nkulu wakwe. Loko mhani-nkulu a kumekile, u swi tsakerile ku pfuna Connie. Ku engetela kwalaho, nuna wa Connie u sungule ku endla ntirho wun’wana lowu engetelekeke naswona va rhurhele endhawini leyi eka yona a va ta hakela mali yitsongo. Kwalaho va swi kotile ku khathalela n’wana wa vona loyi a ha ku velekiwaka.

Kay u tlhele a pfuna Connie leswaku a kuma vanhu lava va pfunaka vanhu lava tikaka va nga swi langutelanga. Ematikweni yo tala, ku ni vanhu vo tano lava pfunaka vamanana lavantshwa lava lavaka mpfuno. Internet kumbe tibuku ta tinomboro ta tinqingho, leti hakanyingi ti kumekaka etilayiburari to tala ta mani na mani, ti nga tirhisiwa leswaku u kota ku kuma vanhu volavo. Leswaku munhu a kuma mpfuno swi lava leswaku a endla matshalatshala, kambe i “makungu ya lava va gingiritekaka” lama endlaka leswaku munhu swi n’wi fambela kahle.

Pfumela Leswaku I Vutomi Bya Munhu

Bibele yi ri: “Malunghana ni munhu wo tlhariha, mahlo yakwe ma le nhlokweni yakwe; kambe xihunguki xi famba emunyameni lowukulu.”—Eklesiasta 2:14.

Wansati loyi a tlhariheke a nga ma pfali mahlo yakwe ivi a “famba emunyameni” hi ndlela yo fanekisela. U tirhisa ‘mahlo yakwe ya le nhlokweni’ lama n’wi pfunaka leswaku a tirhisa vuswikoti bya yena byo ehleketa. Vuswikoti lebyi byi n’wi pfuna leswaku a vona vuyelo byo biha lebyi nga ha vaka kona hikwalaho ka swiendlo swakwe. Hambiswiritano, ku hambana ni wansati loyi a pfalaka mahlo yakwe leswaku a nga voni swilo leswi humelelaka embelekweni wakwe, wansati wo tlhariha u va ni ntwela-vusiwana swi huma embilwini leswaku a sirhelela xitumbulukwa xa yena lexi hanyaka.

Stephanie, nhwanyana loyi a tikeke loyi a a lava ku susa khwiri, u kombiwe n’wana wakwe loyi a nga ni tin’hweti timbirhi hi X-rheyi. Stephanie u te: “Ndzi xiririke mihloti. Ndzi te: Ha yini ndzi lava ku dlaya nchumu lowu hanyaka?”

Muntshwa un’wana la vuriwaka Denise, loyi a tikeke a nga tekiwanga na yena u swi xiyile leswaku u tike munhu loyi a hanyaka. Loko jaha rakwe ri n’wi nyike mali ivi ri n’wi byela leswaku a “susa khwiri,” Denise u te: “Ndzi susa khwiri? A ndzi nge pfuki ndzi swi endlile sweswo!” Hikwalaho u arile ku dlaya n’wana wakwe.

Leswi Ku Chava Vanhu Swi Nga Endlaka Swona

Loko vanhu lava tikeke va tshikileriwa hi van’wana leswaku va susa khwiri, va va va tlharihile loko va anakanyisisa hi xivuriso xa le Bibeleni lexi nge: “Ku chava vanhu swi nga ku hoxa ekhombyeni, kambe loko u tshemba HOSI, u ta sirheleleka.”—Swivuriso 29:25, New Century Version.

Monica la nga ni malembe ya 17 u tikisiwe hi jaha rakwe loko a ha lava ku sungula ku dyondza exikolweni xa swa mabindzu. Mana wakwe loyi a a ri noni leyi nga ni vana va ntlhanu, u tsemeke nhlana. A a lava leswaku ntombhi yakwe yi dyondzela ta mabindzu leswaku yi nga fani ni swirho swin’wana swa ndyangu leswi dyaka rikoko ra xilondza. Hikwalaho ko pfilunganyeka, mana wakwe u n’wi sindzise leswaku a susa khwiri. Monica u te: “Loko dokodela a ndzi vutisile leswaku ndza swi lava ku susa khwiri, ndzi n’wi byele leswaku ‘a ndzi swi lavi!’”

Leswi mana wa Monica a a nyangatsekile hi ku vona leswaku Monica a nge he vi na vumundzuku lebyinene swin’we ni ku ehleketa hi ntshikilelo wo va ni n’wana un’wana, u n’wi hlongole ekaya. Monica u ye a ya tshama ni mhani-nkulu wakwe. Endzhaku ka mavhiki ma nga ri mangani, mana wakwe u cince mianakanyo kutani a n’wi pfumelela ku vuya ekaya leswaku a ta veleka n’wana wakwe a ri kwalaho. Mana wa Monica u n’wi pfunile leswaku a khathalela Leon loyi a a ha ku velekiwa, naswona u ri rhandze swinene ricece rolero.

Ntshikilelo wa wansati un’wana loyi a tekiweke la vuriwaka Robin, wu te hi ndlela yin’wana. U te: “Loko ndzi tikile, dokodela wa mina u ndzi tshungule vuvabyi bya tinso a nga si ndzi kambela leswaku a vona loko ndzi tikile. A ndzi byeriwe leswaku n’wana u ta velekiwa a nga tlharihanga kahle.” Kutani dokodela u ndzi khutaze leswaku ndzi susa khwiri. Robin u te: “Ndzi n’wi hlamusele langutelo ra Bibele malunghana ni vutomi. Ndzi n’wi byele leswaku a ndzi nge swi koti ku susa khwiri.”

Hambileswi leswi a swi vuriwa hi dokodela a swi twisiseka, kambe vutomi bya Robin a byi nga ri ekhombyeni hi nkarhi wolowo.a Robin u engeterile a ku: “Loko xinhwanyetana xa mina xi velekiwile naswona xi kamberiwile, nkambisiso wu kombise leswaku xi lo vavisekanyana ebyongweni. A xi hanye kahle. Sweswi xi ni malembe ya 15 naswona xi ya emahlweni xi antswisa ndlela leyi xi hlayaka ha yona. Ndzi xi rhandza ngopfu, naswona ndzi nkhensa Yehovha ndzi vuyelela siku ni siku hikwalaho ka xona.”

Ku Va Ni Vunghana Ni Xikwembu Swi Nyika Matimba

Bibele yi ri: “Lava va vaka ni xinakulobye na Yehovha hi lava va n’wi chavaka.”—Pisalema 25:14.

Leswi endlaka leswaku vo tala va ala ku susa khwiri hileswi va anakanyaka ndlela leyi Muvumbi a titwaka ha yona hi mhaka yoleyo. Leswi va karhatekaka ngopfu ha swona, i ku va ni vuxaka lebyinene na Xikwembu ni ku endla leswi xi tsakisaka. Sweswo hi swona leswi endleke Victoria loyi ku vulavuriweke ha yena eku sunguleni a teka xiboho xolexo. U te: “A ndzi nga kanakani leswaku Xikwembu hi xona xi nyikaka vutomi, naswona a ndzi nga ri na rona lunghelo ro dlaya n’wana loyi xi ndzi nyikeke yena.”

Loko Victoria a sungule ku dyondza Bibele hi ku tiyimisela, vuxaka bya yena ni Xikwembu byi kurile. U te: “Xiboho lexi ndzi xi tekeke xo ponisa n’wana wa mina xi endle leswaku ndzi titwa ndzi ri ekusuhi ni Xikwembu naswona xi endle leswaku ndzi lava ku xi tsakisa hi tindlela hinkwato evuton’wini bya mina. Loko ndzi khongelele ku kongomisiwa hi xona, swilo hinkwaswo swi fambe hi ndlela leyinene.”

Ku va munghana wa Xikwembu lexi nga Xihlovo xa vutomi, swi endla leswaku hi ya hi byi xixima swinene vutomi lebyi nga embelekweni. (Pisalema 36:9) Ku engetela kwalaho, Xikwembu xi nga nyika wansati ni ndyangu wakwe “matimba lama tlulaka lama tolovelekeke” leswaku va kota ku hlula xiphiqo xo langutana ni khwiri leri nga languteriwangiki. (2 Vakorinto 4:7) Loko lava xiximeke ndlela leyi Xikwembu xi byi tekaka ha yona vutomi va anakanya hi xiboho lexi va xi tekeke, xana va titwa njhani?

A Va Tisoli

Vatswari lava a va tshameli ku titwa nandzu kumbe ku va ni gome ni ku titwa va feriwile. Hi nkarhi wolowo va teka “mbhandzu wa khwiri” tanihi hakelo, ku nga ri ndzhukano! (Pisalema 127:3) Connie loyi ku vulavuriweke ha yena eku sunguleni, u swi xiyile sweswo endzhaku ka tiawara timbirhi a velekile. Hi ntsako, u vitane Kay mutirhi-kulobye ivi a n’wi byela ndlela leyi a tsakeke ha yona hileswi a a swi langutele hi mahlo-ngati ku kurisa xinhwanyetana xakwe. Hi ku tsaka Connie u engetele a ku: “I ntiyiso leswaku Xikwembu xi katekisa lava va xi tsakisaka.”

Ha yini swi pfuna ku endla swiboho leswi fambisanaka ni langutelo ra Xikwembu hi vutomi? Leswi Xikwembu xi nga Xihlovo xa vutomi, xi tsale milawu ni minkongomiso ya xona eBibeleni “leswaku [hi] vuyeriwa” kumbe “hikwalaho ka vuhlayiseki bya [hina].”—Deteronoma 10:13; New Revised Standard Version.

Hi ku ya hi Victoria na Bill, lava ku vulavuriweke hi swilo leswi swi va humeleleke exihlokweni lexi ni lexo sungula, xiboho lexi va xi endleke xo ka va nga susi khwiri xi cince vutomi bya vona. Va ri: “A hi tirhisa ngopfu swidzidziharisi naswona a hi ta va hi file loko a hi lo ya emahlweni hi swi tirhisa. Kambe hikwalaho ko xixima vutomi bya n’wana wa hina la nga si velekiwaka, swi endle leswaku hi swi tshika kutani hi anakanya hi vutomi bya hina vini. Hi ku pfuniwa hi Timbhoni ta Yehovha hi cince vutomi bya hina.”

Lance jaha ra vona, sweswi ri ni kwalomu ka malembe ya 34 naswona se ri ni malembe lama tlulaka 12 ri tekile. Lance wa hlamusela: “Ku sukela evutsongwanini bya mina, vatswari va mina a va ndzi dyondzisa ku endla swiboho leswi sekeriweke eBibeleni. Leswi swi vuyerise mina, nghamu ya mina ni n’wana wa mina, lerova ndzi ehleketa leswaku a hi nga ta wu kuma ntsako wo tano.” Tata wakwe loyi eku sunguleni a a lava leswaku Victoria a susa khwiri u te: “Ha rhurhumela loko hi xiya leswaku a ku sale katsongo leswaku hi lahlekeriwa hi jaha ra hina ra risima.”

Nakambe anakanya hi Monica, loyi a aleke ku susa khwiri ku nga khathariseki ku tshikileriwa hi mana wakwe. U ri: “Endzhaku ka mavhiki mambirhi n’wana wa mina wa mufana a velekiwile, ndzi endzeriwe hi Timbhoni ta Yehovha naswona ndzi dyondze ndlela leyi ha yona ndzi nga endlaka leswaku vutomi bya mina byi fambisana hi ku helela ni milawu ya Xikwembu. Handle ko dya nkarhi ndzi sungule ku dyondzisa jaha ra mina Leon nkoka wo yingisa Xikwembu naswona hi ku famba ka nkarhi ri sungule ku rhandza Xikwembu swinene. Sweswi Leon i mutirheli la famba-fambaka wa Timbhoni ta Yehovha.”

Loko a vulavula hi leswi mana wakwe a swi endleke Leon u te: “Ku tiva leswaku a a ndzi rhandza swinene lerova a pfumela leswaku ndzi hanya ku nga khathariseki ntshikilelo lowu a a langutane na wona, sweswo swi endle leswaku ndzi lava ku tirhisa vutomi bya mina leswaku ndzi kombisa Xikwembu ndlela leyi ndzi yi tlangelaka ha yona nyiko leyi leyinene.”

Vanhu vo tala lava twisiseke langutelo ra Xikwembu malunghana ni vutomi a va tisoli hikwalaho ka xiboho xa ku ponisa vutomi bya n’wana wa vona wa risima. Va nga ha vula hi timbilu leti khapakhapaka ntsako na hi ku nkhensa, va ku: “A hi susanga khwiri!”

[Nhlamuselo ya le hansi]

[Xifaniso lexi nga eka tluka 7]

Loko Stephanie a vone n’wana wakwe loyi a nga ni tin’hweti timbirhi hi X-rheyi swi n’wi pfunile leswaku a endla xiboho

(Rungula leri ri lo engeteriwa)

[Xifaniso lexi nga eka tluka 8]

Victoria na Lance

[Xifaniso lexi nga eka tluka 8, 9]

Victoria na Bill namuntlha va ri na Lance ni ndyangu wakwe

[Xifaniso lexi nga eka tluka 9]

Monica ni n’wana wakwe wa jaha Leon va nkhensa swinene hi leswi a aleke ku susa khwiri malembe ya 36 lama hundzeke