Timhaka ta mabhuku ma tako ka Cibhukwana ca Mutlhangano
© 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
5-11 KA MAIO
TITSHOMBA TI NGA KA MHAKA YA NUNGUNGULU MAVINGU 12
A ku tira hi kutikarata zvi na ni nchachazelo
Murindzeli 06.16 paj. 31 par. 1
Tshamela ga lisima ku hundza maribye yo dhura
A malandza yo kari ya Jehovha zva tshuka zvi ma karatela nguvhu ku kuma zva ku hanya hi zvona. Kanilezvi wutshan’wini go hlota ndlela yo olova yo lulamisa cikarato leco hi ku nga tsumbeki, va ti tira hi ku ti karata ni ku chela kota. Hi ndlela leyo, va komba lezvaku va ma nyika nguvhu lisima a matshamela ya Nungungulu, yo kota kutsumbeka, a ku hundza ni tihi titshomba. — Mav. 12:24; Efe. 4:28.
Murindzeli 01/02/15 paj. 5 par. 4-6
Ndlela yo kuma litsako ntirweni wa wena
A ciwutiso co gumesa hi cona ci nga ci nene nguvhu a kuva hi ehleketa hi cona, hakuva a ntiro wu tsakisa nguvhu loku hi wona lezvi wu va vhunisako zvona van’wani. Jesu i te ngalo: “Ku katekile ku nyika ku hundza ku nyikiwa.” (Miti. 20:35) Ahandle ka lava va vhunekako hi kukongoma hi mitiro ya hina — vo kota lava hi tirisanako navo ni valungu va hina — ku na ni van’wani kambe va vhunekako hi ntiro wa hina wo ti karata. A vanhu lavo va patsa a zviro zva mingango ya hina ni lava va vhumalako.
Zviro zva ngango wa hina. Loku a papayi wa muti a tira hi kutikarata kasi ku hlayisa a va ngango wakwe, i va vhuna hi tindlela timbiri hi kutsongwani ka kona. Yo sangula: I maha lezvaku vava ni lezvi zvi lavekako hi tlhelo ga nyama — zvo kota zvakuga, tinguwo ni ko etlela kona. Hi ndlela leyo, i maha ntiro lowu a nyikilweko hi Nungungulu — ku nga ku hlayisa “maxaka yakwe.” (1 Tim. 5:8) Ca wumbiri: A mupswali loyi a chelako kota hi ntiro wakwe, i gondzisa hi cikombiso cakwe a lisima la ku tira hi kutikarata. Shane loyi a kumbukilweko ka ndzima yi hundzileko i ngalo: “A papayi wa mina cikombiso ca hombe nguvhu ca matirela ma nene. Yena munhu wo tsumbeka loyi a tirako hi kutikarata wutomini gakwe gontlhe; loyi hi malembe yo tala a tirako kota muvatli. Ka cikombiso cakwe, ndzi gondzile lisima la ku tira hi mawoko, ni ku maha zvilo zvi to vhuna vanhu van’wani.”
Lava va vhumalako. Mupostoli Pawule i kucile maKristu lezvaku ‘ma tira hi kutikarata, kasi ma fela kuva ni zvo nyika loyi a vhumalako.’ (Efe. 4:28) Hakunene, loku hi tira hi kutikarata kasi ku kuma zva kutihanyisa ni zvo hlayisa ngango wa hina, hi ta tlhela hi zvi kota ku vhuna lava va lavako civhuno. (Mav. 3:27) Hikwalaho, a ntiro wa kutikarata wu nga hi vhuna ku ti buza hi litsako la hombe li kumiwako hi ku nyika.
Titshomba ta moya
Murindzeli 09.24 paj. 28 par. 10
Zwana litsako la hombe li kumiwako hi ku nyika
U nga rivali kambe lezvaku a magezu ma na ni ntamu. Wa alakanya wokari wa ku a nga vhuneka hi ku mu dzundza na zvi sukela mbilwini? Wa tiva wokari a lavako ku chavelelwa? Ka zviyimo zvontlhe lezvi, sangula hi wena u maha cokari kasi ku vhuna munhu loye. Kuzvilava u nga ya mu vhuxela, ku mu fonela, ku mu rumelela kartawu, e-mail, kutani mesaji. A magezu ya wena a zvizi zvi lava ku ma sasekiselwa nguvhu. A magezu matsongwani basi yo huma mbilwini kuzvilava ku ngava zvalezvi a makabye wo kari a zvi lavako kasi a simama kutsumbeka ka masiku ma tako kutani ku a tizwa khwatsi ka ciyimo cakwe. — Mav. 12:25; Efe. 4:29.
12-18 KA MAIO
TITSHOMBA TI NGA KA MHAKA YA NUNGUNGULU MAVINGU 13
U nga fayeliselwi hi “kandiya ya vakubiha”
Perspicaz vhol. 2 paj. 189 par. 3-4
Kandiya
Matiriselwa man’wani hi ndlela yo fananisa. Leci a munhu a ci tirisako kasi ku woningela ndlela yakwe ci fananisiwa ni kandiya. Na a tirisa wulawulela lego go fananisa, Mavingu i hambanisa a wolulama ni wakubiha, aku: “A kuwonekela ka valulamileko ka ngangamela nguvhu, kanilezvi a kandiya ya vakubiha yi ta timiwa.” (Mav. 13:9) A kuwonekela ka valulamileko kuya ku wonekela nguvhu, kanilezvi hambu loku a kandiya ya vakubiha yi ku khwatsi yo wona nguvhu ni loku zvi ku khwatsi zvo va fambela khwatsi, Nungungulu i ta maha lezvaku a magumo yabye mava munyama, laha a minenge yabye yi to ti phinganyeta. Lezvo hi zvalezvi zvi to humelela kambe lava va mu xuvelako zvakubiha a papayi wabye ni mamani wabye. — Mav. 20:20.
A kutimiwa ka kandiya ya munhu zvi wula kambe lezvaku a ka ha hi na kutsumba hi munhu loye. A vingu gin’wani gi wula lezvi: “Hakuva a vakubiha va nga ta gi wona ga mandziko; a kandiya ya vakubiha yi ta timiwa.” — Mav. 24:20.
Murindzeli 15/07/12 paj. 17 par. 3
Tirela a Nungungulu wa kutlhatlheka
3 Lezvi Sathani a zvi kotileko ku khohlisa vanhu vambiri vo mbhelela — ahandle ka tingilozi to hlaya — lezvaku va ala a wuhosi ga Nungungulu, hinawu a nga hi khohlisa. A mano yakwe a ma cicangi. I zama ku hi maha hi alakanya lezvaku a milayo ya Nungungulu ya karata niku ya hi tsona litsako. (1 Joh. 5:3) A maalakanyo lawo ma zvi kota ku hi fumela loku hi nga ti woneli ka wona. A makabye wo kari wa cisati wa 24 wa malembe, loyi a nga wele wubhayini, i te ngalo: “A kutolovelana ni vakubiha zvi ndzi wonhile nguvhu, nguvhunguvhu hi kota ya ku chava ku hlekiwa hi vanghana va mina.” Kuzvilava wenawu u lwisana ni ciringo leco.
Murindzeli 15/07/04 paj. 31 par. 6
“A munhu wo tlhariha i tirisa wutivi”
A munhu wo tlhariha ni wo lulama loyi a mahako zvilo hi wutivi ga lisine i ta katekisiwa. Solomoni i hi tiyisekisile lezvi: “A munhu wa kululama waga a xura, kanilezvi a khwiri ga wakubiha gi tshama ni ndlala.” (Mav. 13:25) Ni ka cihi cipandze ca wutomi ga hina, Jehovha wa zvi tiva lezvi zvi nga zvinene ka hina — kani zvilo zvi yelanako ni ngango, ku zwanana ni van’wani, ntiro wa hina wa ku chumayela kutani loku hi kawukiwa. Loku hi ingisa a wusungukati legi gi nga lomu ka mhaka yakwe, handle ko kanakana hi ta hanya a wutomi ga ginene nguvhu.
Titshomba ta moya
Murindzeli 02.21 paj. 5 par. 13
“A hloko ya wanuna mun’we ni mun’wani hi Kristu”
13 Lezvi hi gondzako: Zvontlhe lezvi a nuna tlhelo papayi a zvi mahako i fanele ku zvi maha hi ku kuciwa hi lirandzo. Hikuyini lezvo zvi nga zva lisima? Mupostoli Johani i zvi hlamulisile lezvi: “Loyi a nga randziko a makabye wakwe loyi a mu wonako, a nga zvi koti ku randza Nungungulu loyi a nga mu woniko.” (1 Joh. 4:11, 20) Hi kukongoma hi nga zvi wulisa lezvi: A nuna tlhelo papayi loyi a lavako ku pimanyisa Jehovha na Jesu, i ta hlayisa ngango wakwe hi tlhelo ga moya, hi tlhelo ga nyama, a tlhela a khatalela kutizwa kabye. (1 Tim. 5:8) I ta gondzisa a tlhela a kawuka vana vakwe. I ta tlhela a ti karatela ku maha zviboho zvi dzundzako Jehovha zvi tlhela zvi vhuna ngango wakwe. Zvezvi, a hi bhuleni hi zvilo lezvi hi cin’we cin’we hi tlhela hi wona lezvi a hloko ya ngango yi nga mu pimanyisisako zvona Jehovha na Jesu.
19-25 KA MAIO
TITSHOMBA TI NGA KA MHAKA YA NUNGUNGULU MAVINGU 14
Loku ku humelela mhango, ehleketa khwatsi hi zviboho lezvi u mahako
Murindzeli 02.23 paj. 23 par. 10-12
Gi nyike lisima a wutomi — a cinyikiwo ca Nungungulu
10 Ku na ni zvilo zvo kari zva ku a hi nge zvi vhaleli a ku zvi maheka; zvo kota makhombo ya ntumbuluko, mitungu, ni gujeguje yi vangiwako hi vanhu. Kanilezvi, loku a zvilo lezvo zvi humelela, hi nga zama ku fambela kule ni mhango hi tlhela hi zama ku ponisa wutomi ga hina hi ku ingisa loku vaku hi nga humi laha kaya, kutani loku vaku hi fanele ku huma hi tsutsuma, ni zvileletelo zvin’wani lezvi a wuhosi gi to hi nyika. (Rom. 13:1, 5-7) A makhombo yo kari zva koteka ku ma tiva na ma nga se humelela. Hikwalaho, hi maha zvontlhe hi zvi kotako kasi ku ingisa lezvi a wuhosi gi zvi wulako kasi ku ti longisela. Hi cikombiso, kuzvilava zvi nga vhuna ku ranga hi ti vekela mati ni zvakuga zvin’wani zvo hlwela ku bhola, ni paxta ya ma primeiros socorros.
11 Zvini hi faneleko ku maha loku ku humelela mababyi yo thapela ma hangalaka lomu hi hanyako kona? Hi fanele ku ingisa lezvi a wuhosi gi leletelako, zvo fana ni ku hlamba mandla, ku tsawukana ni van’wani, ku boha maskara, ni ku nga humi lomu ndlwini loku ma hi thapele. Loku hi ti karatela ku maha zvilo lezvo, hi komba lezvaku ha gi nyikisa nguvhu lisima wutomi, a cinyikiwo ci tako hi ka Nungungulu.
12 Loku ku hi ni ntungu, a vavhizinyu, vanghana, ni zvihaxa mahungu futsi va nga hangalasa mahungu yo kala ma nga hi lisine. Wutshan’wini ga ku hi kholwa “timhaka tontlhe” hi ti zwako, i chukwana hi ingisa lezvi zvi wuliwako hi varangeli ni zvihaxa mahungu zvo tsumbeka nguvhu. (Lera Mavingu 14:15.) A Hubye yi Fumako ni kometi ya ravi va maha zvontlhe zvi kotekako kasi ku kuma mahungu yo tsumbeka na va nga se nyika zvileletelo xungetano hi mitlhangano ya bandla ni ntiro wo chumayela. (Mav. 13:17) Loku hi ingisa zvileletelo lezvo, hi vhikela van’wani na hina venyi. Lezvo kambe zvi nga maha ku a vanhu lomu cipandzeni va engetela kuva ni mawonela ma nene hi vanhu va Jehovha. — 1 Ped. 2:12.
Murindzeli 07.24 paj. 5 par. 11
Tiya hlanha a ku fana na Zadhoki
11 Loku hi kombeliwa lezvaku hi vhuna vamakabye va hina ndzeni ka cikarato cokari, hi nga kombisa kuyini kutiya-hlanha ko fana ni loku ka Zadhoki? 1) Landzela zvileletelo. Ka zviyimo lezvo, zva lisima ku simama hi bohene. Ingisa zvileletelo lezvi zvi tako hi ka hofisa ya n’wina ya ravi. (Mah. 13:17) A madhota ma fanele ku vhuxeta hi kukhandzakanya a zvileletelo zva lomu cipandzeni xungetano hi ku ti longisela mhango yo kari, ma tlhela ma vhuxeta zvileletelo zva hlengeletano xungetano hi lezvi zvi faneleko ku mahiwa loku ku lava ku humelela mhango yo kari. (1 Kor. 14:33, 40) 2) Tiya-hlanha kanilezvi ti wonele. (Mav. 22:3) Ranga hi ku ehleketa na u nga se maha cokari. U nga ti veki mhangweni na ku nga hi na cigelo. 3) Tsumba Jehovha. Alakanya lezvaku Jehovha wa khatala nguvhu hi kuhlayiseka ka wena ni ka vamakabye. A nga ku vhuna lezvaku u vhuna vamakabye na u hlayisekile.
Titshomba ta moya
Perspicaz vhol. 2 paj. 780 par. 3
Kupimisisa
Kanilezvi, loyi a tirisako kupimisisa a nga vengiwa hi van’wani. Lezvo hi lezvi zvi wuliwako ka Mavingu 14:17: “A munhu loyi a nga ni kupimisisa wa vengiwa”. A kutala ka zvikhati, lava va kalako va nga randzi ku kupimisisa a va va woni hi tihlo ga ginene lava va tirisako a kupima kabye. A cin’wani kambe, lava va tirisako a kupima kabye kasi ku maha kurandza ka Nungungulu va vengiwa. Kota lezvi Jesu Kristu a wulileko: “Makunu lezvi mu nga hiko va tiko, kanilezvi na ndzi mu hlawulile ka gona, hikwalaho a tiko ga mu venga.” (Joh. 15:19) Kunene, a gezu ga ciHebheru gi wulako “kupimisisa” gi tirisilweko ka Mavingu 14:17 gi nga patsa kupimisisa ko biha. Hikwalaho, a vhesi legi gi nga wula kambe ku a munhu loyi a alakanyelako ku maha zvobiha wa vengiwa, niku hi zvalezvo a maBhibhiliya yo kari ma zvi hundzuluselisako zvona: “A munhu wa makungo yo biha wa vengiwa.” — ALA, VB.
26 KA MAIO–1 KA JUNHO
TITSHOMBA TI NGA KA MHAKA YA NUNGUNGULU MAVINGU 15
Vhuna van’wani lezvaku vava ni mbilu yi tsakileko
Sentinela 15/11/10 paj. 31 par. 16
Hi ta famba kutsumbekeni ka hina!
16 Joba i wa randza ku amukela vapfhumba. (Joba 31:31, 32) Hambu loku hi hi zvisiwana, hi nga “randza ku amukela vapfhumba”. (Rom. 12:13) Hi nga avelana ni van’wani zvalezvi zva zvitsongwani hi nga nazvo na hi alakanya lezvaku “i chukwana a ngelo wa matsawu laha ku nga ni lirandzo, a ku hundza a homu yi nonileko laha ku nga ni livengo.” (Mav. 15:17) A kuga zvakuga ni vanhu vo tsumbeka laha ku nga ni lirandzo zvi maha ku hambu a zvakuga zva zvitsongwani zvi nandziha ku tlhela kuva ni kutiyisana hi tlhelo ga moya.
Murindzeli 04.18 paj. 25-26 par. 16-18
Tiyisanani, ‘nguvhunguvhu lezvi a siku gi yako gi tshinela’
16 Ahati loku zvi nga ku oloveli ku byela van’wani lezvi u ti zwisisako zvona hi vona? Hi lisine, a zvi karati ku tiyisa van’wani. Zama ku n’wayitela loku u losa munhu. Loku yena a nga n’wayiteli, kuzvilava ci kona ci mu karatako. Zvi nga maha na a lava munhu wo mu tlhatlhela cifuva. U nga mu chavelela hi ku mu ingisela basi. — Jak. 1:19.
17 A makabye wo kari wa muswa waku hi Henri i xukuvalile nguvhu a cikhati leci a kutala ka maxaka yakwe ma nga nyima ku tirela Jehovha. A mun’we wa kona i papayi wakwe, a nga hi dhota. Laha a muwoneleli wo kari wa cipandze a nga wona lezvaku Henri wa swihala, i no mu teka vaya ka wutshamu go kari a ya mu tsika a ti phofula. Henri i wonile ku a caku a nga maha kasi ku vhuna maxaka yakwe lezvaku ma tlhelela ka Jehovha ku simama a tsumbekile. I chavelelwe kambe hi ku gondza Lisimu 46, na Zefaniya 3:17, na Marku 10:29, 30.
18 Hi gondza yini ka matshango ya Marta na Henri? Hi gondza ku hontlheni hi nga zvi kota ku tiyisa van’wani. Hosi Solomoni i tsalile lezvi: ‘Yi nandzihisa kuyini a mhaka yi wuliwako hi cikhati ca yona! A mubiko wu nene wu tiyisa marambu.’ (Mav. 15:23, 30) Wa tiva munhu a nga ni gome kutani a swihalako? U nga mu vhuna hi ku maha zvilo zvi tsongwani zvo kota ku mu lerela ndzima yo kari lomu ka Murindzeli kutani lomu ka saite ya hina. Ahandle ka lezvo, Pawule i gondzisile lezvaku a ku yimbelela tisimu ta Mufumo zvi nga hi tangalisa. I tsalile lezvi: ‘Gondzisanani hi wutlhari gontlhe, mu khongotelana hi tixangu ni tisimu ni zvizimba zva moya, na mu bonga Nungungulu hi tisimu timbilwini ta n’wina.’ — Kol. 3:16; Miti. 16:25.
Titshomba ta moya
Zviwutiso zva Bhibhiliya zvi hlamulilweko ndzima n.° 39 par. 3
Xana a maKristu ma vhumela ku tiriwa hi vadhokodhela?
2. Ndzi fanele kuzwa mawonela ya vadhokodhela vambiri kutani vanharu? ‘A masungukati yo tala’ ma nga hi vhuna nguvhunguvhu loku a wubabyi ga kona gi hi ga hombe. — Mav. 15:22.
2-8 KA JUNHO
TITSHOMBA TI NGA KA MHAKA YA NUNGUNGULU MAVINGU 16
Zviwutiso zvinharu zvi vhunako ku maha zviboho zva zvinene
Murindzeli 15/01/14 paj. 19-20 par. 11-12
Maha zviboho zva wutlhari na wa ha hi muswa
11 A litsako la hina la hombe ka tontlhe lita hi ku tirela Jehovha. (Mav. 16:20) Zvi wonekisa ku khwatsi Bharuke, a matsalani wa Jeremiya, i wa rivele a mhaka leyi. Ka cikhati co kari, i wa nga ha tsakiswi hi ku tirela Jehovha. Jehovha i te ngalo kakwe: “Xana u ti lavela a zvilo zva hombe ke? U nga zvi lavi, hakuva ndzi ta neha makhombo hehla ka nyama yontlhe, . . . a wutomi ga wena ndzi ta ku nyika giku khwatsi muphango matshan’wini wontlhe lawa u ta ngaya ka wona.” (Jer. 45:3, 5) U alakanya yini? Cini ci nga wa ta neha litsako ka Bharuke — ku ti lavela zvilo zva hombe kutani ku pona a kuloviswa ka Jerusalema kota nandza go tsumbeka ga Nungungulu ke? — Jak. 1:12.
12 A makabye wo kari wa cinuna loyi a kumileko a litsako hi ku tirela van’wani hi Ramiro. I ngalo: “Ndzi huma ka ngango wa wusiwana wu hanyako ka cidhoropana co kari Zvitsungeni zva Andes. Hikwalaho, a cikhati leci a nhondzo ya mina yi nga ndzi byela lezvaku yi lava ku ndzi hakhelela a Univhersidhadhe, gi wa hi thomo ga hombe. Kanilezvi ndzi wa ha hi ku bhabhatisiwa kota Mboni ya Jehovha, niku ndzi wa amukele a cin’wani cinyikiwo — ndzi wa rambilwe hi phayona lezvaku hi ya chumayela zvin’we ka cidhoropana co kari. Ndzi loya ka wutshamu lego, zvonake ndzi ya gondza ku tsema misisi kasi ndzi kuma mali ya kutihanyisa. Laha hi nga ti karatela ku gondzisa vanhu a Mitsalo, a votala va lo vhumela. Hi ndzhako ka cikhati, ndzi loya ka bandla gi wulawulako lirimi labye la mabeleko gi nga ha hi ku yimiswa. Makunu ndzi na ni khume ga malembe na ndzi tira kota phayona ga cikhati contlhe. A ku na wun’wani ntiro wu nga wa ta ndzi nyika litsako la ku hundza leli ndzi li zwako hi ku vhuna vanhu lezvaku va gondza mahungu yo saseka hi lirimi labye la mabeleko.”
Murindzeli 15/09/13 paj. 17 par. 1-3
U hundzulusilwe ke?
HINA hontlhe ha khumbiwa hi ndlela leyi hi nga wundliwa hi yona ni lomu hi hanyako kona. Hi randza a mabohela yo kari; hi randza zvakuga zvo kari, hi tlhela hiva ni tshamela go kari. Hikuyini? A cin’we ca zvigelo hi lezvaku ha kucetelwa hi vanhu lava hi hanyako navo ni zviyimo zvin’wani wutomini ga hina.
2 Hambulezvo, ku na ni zvilo zva lisima a ku hundza ku hlawula zvakuga ni mabohela. Hi cikombiso, hi wundliwa na hi gondzisiwa ku wona zvilo zvo kari kota zvo lulama ni zvo amukeleka kanilezvi hi ala zvin’wani zvilo hi kuva zva hava ni ku nga amukeleki. A kutala ka zvilo lezvo zvi khegela ka mawonela ya munhu niku a mawonela lawo ma hambana hi kuya hi munhu ni munhu. Phela a zvilo lezvi hi zvi hlawulako zvi nga komba a matirela ya livhalo la hina. A Bhibhiliya ga vhumela lezvaku a kutala ka zvikhati “a vamatiko lava va nga hiko na nayo, . . . va maha a zvilayelo zva nayo hi mahanyela.” (Rom. 2:14) Kanilezvi, xana lezvo zvi wula lezvaku kota lezvi ku nga hiko na nayo wo kongoma wa Nungungulu, hi fanele ku landzela tindlela ni milayo leyi hi pswalilweko hi yi kuma, leyi a votala cipandzeni ca hina va hanyako hi yona ke?
3 Hi wutsongwani ga kona, ku na ni zvigelo zvimbiri zva lisima zvi mahako a maKristu ma nga mahi lezvo. A co sangula, a Bhibhiliya gi hi byela lezvi: “Yi kona ndlela yi wonekako na yi lulamile munhwini, kanilezvi magumo ka yona yi yisa kufeni.” (Mav. 16:25) Kota lezvi hi nga mbhelelangiko, hina vanhu a hi na wutlhari ga ku tiva lezvi hakunene zvi to hi vhuna ge hambu ku rangela mazambo ya hina. (Mav. 28:26; Jer. 10:23) Ca wumbiri, a Bhibhiliya gi komba lezvaku a mahanyela ni milayo ya tiko legi zvi fumelwa hi Sathani, “a nungungulu wa misava leyi.” (2 Kor. 4:4; 1 Joh. 5:19) Hikwalaho, loku hi lava ku katekisiwa hi Jehovha ni kuamukeleka mahlweni kakwe, hi fanele ku ingisa a wusungukati gi nga ka Va Le Roma 12:2. — Lera.
Titshomba ta moya
Perspicaz vhol. 1 paj. 708 par. 4
Kulaya
Wuyelo ga ku ingisa ni ga ku kala ku ingisa. A vakubiha, ni zvipumbu, ni lava va nga ni mahanyela ma nga siziko nchumu va kombisa a livengo labye hi kulaya ka Jehovha hi ku kala va nga ku ingisi. (Lis. 50:16, 17; Mav. 1:7) Hi kota ya kungaingisi loko zvi maha ku va layiwa nguvhu niku a kutala ka zvikhati va tsayisiwa hi ndlela yo bayisa. Kota lezvi a vingu gi wulako: “A zvipumbu zvi tsayisiwa hi wupumbu ga zvona”. (Mav. 16:22) Va nga ti nehela wusiwana, ni tingana, ni mababyi, hambu kufa na va nga se mila matino. A matimu ya vaIzrayeli ma komba khwatsi a wuyelo go biha nguvhu gi nga vako kona. A vaIzrayeli a va ingisangi a cikhati leci a vaphrofeti va nga va laya ni ku va kawuka. Ne hambu a cikhati leci Jehovha a nga va laya hi ku tsika ku va vhikela ni ku va katekisa. Hi magumo, va nozwa a kubayisa ka tsayiselelo ya hombe leyi va nga sina va tivisilwe, ku nga ku hluliwa va tlhela va khomiwa va yisiwa wukhumbini. — Jer. 2:30; 5:3; 7:28; 17:23; 32:33; Hos. 7:12-16; 10:10; Zef. 3:2.
9-15 KA JUNHO
TITSHOMBA TI NGA KA MHAKA YA NUNGUNGULU MAVINGU 17
Ti buze hi kurula wukatini ga wena
Despertai! 9/14 paj. 11 par. 2
U nga ci hlulisa kuyini a civiti?
Ti hlole khwatsi. A Bhibhiliya gi wula lezvaku a vanhu vo kari va na ni “cizangazangani” niku va ‘hatlisela ku zangara’. (Mav. 29:22) Wena u tshamisile lezvo? Ti wutise lezvi: ‘Ndzi randza ku veka civiti? Ndza hatlisela ku kwata? Ndza randza ku teka zvilo zva zvitsongwani ndzi zvi maha timhaka ta hombe?’ A Bhibhiliya gi wula lezvaku “loyi a nge gwe ni ku wulawula hi mhaka yo kari i hambanisa a vanghana vahombe”. (Mav. 17:9; Mutsh. 7:9) Lezvo zvi nga humelela ka nuna ni sati. Makunu, loku u tolovela ku veka civiti, ti wutise lezvi: ‘Xana a zvo lava ku ndziva ni lihlazva-mbilu nguvhu hi nuna wa mina ke?’ — Tshinya ga nayo ga Bhibhiliya: 1 Pedro 4:8.
Sentinela 01/05/08 paj. 10 par. 6 kala paj. 11 par. 1
Ku lulamisa zvikarato
1.Veka cikhati ca ku mu bhula hi cikarato ca n’wina. “A cilo cin’we ni cin’wani ci na ni cikhati ca cona ci yimisilweko; . . . a cikhati ca ku miyela, ni cikhati ca ku wulawula”. (Mutsh. 3:1, 7) Kota lezvi zvi kombisilweko ka tiholova leti ti sinako ti kumbukilwe a zvikarato zvo kari zvi nga maha ku u sangula ku vila. Loku lezvo zvi humelela, zama ku ti khoma u tlhela u byela a nuna kutani sati wa wena lezvaku i chukwana ku mu bhula hi cikhati cin’wani — kasi ‘mu miyela’ — a ciyimo na ci nga se bindza. U nga potsa zvikarato zvo tala wukatini ga wena loku u ingisa wusungukati legi ga Bhibhiliya, gaku: “A ku sangula tiholova zvi fana ni ku vhulula a dhamu ga mati; suka u famba a tiholova na ti nga se sangula”. — Mav. 17:14.
Kanilezvi ku na ni “cikhati ca ku wulawula”. A ku fana ni byanyi, a zvikarato zvi kula loku zvi nga khatalelwi. Hikwalaho, u nga zvibi hi makatla a zvikarato zva wena na u alakanya ku zvi ta ku halahala zvi hundza. Loku ku hi ku u kombele ku mu bhula hi cikhati cin’wani, kombisa cichavo hi nuna kutani sati wa wena hi ku markara hora yin’wani ya ku mu bhula hi yona. A ku maha lezvo zvi nga mu vhuna a ku ingisa a tshinya legi ga nayo gi nga ka wusungukati legi ga Bhibhiliya: “A gambo gi nga peli na ma ha zangarile”. (Efe. 4:26) Kunene, u fanele ku tatisa lezvi u nga tsumbisa.
Titshomba ta moya
Perspicaz vhol. 2 paj. 514 par. 4
Tihlo
A majesto ma mahiwako hi matihlo ma wula zvilo zvo tala hi lezvi a munhu a ti zwisako zvona. Ma nga kombisa kutani ku nga kombisi zwela wusiwana (Dhewu. 19:13); ma nga ‘copeta’, kutani ku ‘cope-cope’ hi ndlela yo poyila kutani ku maha makungo ya zvilo zvo biha. (Lis. 35:19; Mav. 6:13; 16:30) Ku nga wuliwa lezvaku a munhu loyi a kalako a nga lavi ku cuwuka kutani ku vhuna mun’wani o tsimba kutani ku ti vhala matihlo. (Mat. 13:15; Mav. 28:27) Ku wuliwa lezvaku “a mahlo ya cipumbu ma pepetseka kala magemeta-musi ya misava”, maya seno ni seyo, na a nga hi na kungo. A mapimo ya cipumbu ma ka matshamu wontlhe, ahandle ka kuva laha ma nga fanele kuva kona. (Mav. 17:24) A matshamela ya matihlo ma nga komba a lihanyo, ni ntamu wa munhu kutani lezvi a nga tsakisa zvona. (1 Sam. 14:27-29; Dhewu. 34:7; Joba 17:7; Lis. 6:7; 88:9) Hosi Jehoxafati i byelile Jehovha, aku: “A mahlo ya hina ma cuwukela wena”. — 2 Kro 20:12.
16-22 KA JUNHO
TITSHOMBA TI NGA KA MHAKA YA NUNGUNGULU MAVINGU 18
Wulawula magezu ma chavelelako lava va lwisanako ni mababyi ya hombe
Murindzeli 10.22 paj. 22 paj. 17
A wutlhari ga lisine ga banguleka gi vitana
17 Ranga hi ku pimisa na u nga se wulawula. Loku hi nga ti woneli, hi nga va vangela zvikarato a van’wani hi lezvi hi wulawulako. A Bhibhiliya gi hi byela lezvi: ‘Va kona lava va wulawulako timhaka ti tlhavako khwatsi cipadha; kanilezvi a lirimi la a tlharihileko wutomi.’ (Mav. 12:18) Loku hi potsa dekele, hi tlhela hi nga tshameli ku wulawula hi zvihoxo zva van’wani, zvi maha ku hi hanyisana khwatsi. (Mav. 20:19) Kasi lezvi hi wulawulako zvi nga tlhavi van’wani, kanilezvi zvi va tiyisa, hi fanele ku lera Bhibhiliya hi kukhandzakanya hi tlhela hi ehleketa hi lezvi hi lerako. (Luka 6:45) Loku hi maha lezvo, lezvi hi wulawulako zvi ta fana ni “hlowo ya wutlhari”, legi gi tangalisako van’wani. — Mav. 18:4.
Timhaka tin’wani ndzima n.° 19 kwadru
Lezvi u nga mahako loku ku humelela mababyi ya citshuketi
Ingisela khwatsi. A yin’we ya tindlela ta tinene ta ku vhuna munghana ku tshama na hi longile ku mu ingisela loku a lava ku bhula. U nga alakanyi lezvaku u fanele kuva ni mihlamulo ya zvontlhe lezvi a to wula. A kutala ka zvikhati a ku mu ingisela basi zva enela. Vana ni kupima ku nene u tlhela u nga mu lamuli. U nga alakanyi a ku wa zvi zwisisa hi kumbhelela lezvi a munghana wa wena a ti zwisako zvona, nguvhunguvhu loku a wonekisa ku khwatsi a nga babyi. — Mav. 11:2.
Wulawula zvilo zvi tiyisako. Kuzvilava a wu zvi tivi niku u nga wula yini, kanilezvi u nga wula magezu ma kombako lezvaku wa zvi zwisisa a ku a ciyimo ca munghana wa wena a ci olovi. Zvezvo basi zvi chukwana nguvhu a ku hundza ku miyela. Loku zvi ku karatela a ku kuma magezu ya manene, zama ku wula zvilo zvo olova zvo kota ku: “A ndzi zvi tivi niku ndzi ta wula yini kanilezvi ndzi lava lezvaku u tiva ku ndza khatala hi wena.” U nga wuli magezu yo kota ku “lezvi zva wena i chukwana” kutani ku “wena munghana a wu na . . . ”
U nga komba lezvaku wa khatala hi munghana wa wena hi ku lavetela mahungu ma wulawulako hi wubabyi gakwe. Kuzvilava zvi ta mu tsakisa a ku wona lezvaku wa ti karatela a ku zwisisa lezvi a kumanako nazvo. Niku u ta wulawula zvilo zvo zwala. (Mav. 18:13) Kanilezvi ti wonele a ku u mu nyika wusungukati na a nga ku kombelangi.
Mu vhune. Wutshan’wini ga ku alakanya lezvaku wa zvi tiva lezvi u nga mu vhunisako zvona, mu wutise lezvi u nga mahako. Kanilezvi alakanya lezvaku a munghana wa wena a nga tshuka a nga vhumeli a ku vhuniwa hi kota ya ku kala a nga lavi a ku va nyika ntiro van’wani. Loku lezvo zvi humelela, u nga ti nyikela kasi ku mu yela merkadho, ku basisisa kutani mitiro yin’wani ya laha kaya. — Gal. 6:2.
U nga tsukuli. Laha a munghana wa wena a babyako a nga tshuka a thinda makungo lawa mu mahileko kutani ku a nga lavi ku bhula na wena. Kombisa lihlazva-mbilu u tlhela u mu zwisisa. Niku simama ku mu vhuna ka zvontlhe zvi lavekako. — Mav. 18:24.
Sentinela n.° 01.23 paj. 14 par. 3 kala paj. 15 par. 1
Hi nga va vhunisa kuyini lava va lwisanako ni ku karateka?
“Chavelela lava va tshovekileko timbilu”. — 1 VA LE TESALONIKA 5:14.
Kuzvilava a munghana wa wena i tshama na a karatekile kutani i tizwa na a nga vhuni nchumu. Hambu loku u nga tivi ca ku wula u nga mu kuca ni ku mu chavelela hi ku mu tiyisekisa lezvaku wa khatala hi yena.
“A munghana wa lisine wa randza contlhe cikhati”. — MAVINGU 17:17.
Mu vhune. Wutshan’wini ga ku alakanya lezvaku wa zvi tiva lezvi u nga mu vhunisako zvona, mu wutise lezvi u nga mahako. Loku a munghana wa wena zvi mu karateka a ku ku byela lezvi a zvi lavako, pima ku nyika mawonela ya zvilo zvo kari mu nga mahako zvin’we, hi cikombiso, ku paseyara zvin’we. Kutani u nga ti nyikela kasi ku mu yela merkadho, ku basisisa kutani mitiro yin’wani ya laha kaya. — Gal. 6:2.
Kombisa “lihlazva-mbilu”. — 1 VA LE TESALONIKA 5:14.
A hi contlhe cikhati a munghana wa wena a to zvi lava a ku bhula. Mu byele lezvaku loku a lava ku ti phofula a nga ku byela. Hi kota ya lezvi a babyako, kuzvilava a nga wula kutani ku maha zvilo zva ku zvi ku khunguvanyisa. A nga tshuka a thinda makungo lawa mu mahileko kutani kuva ni cizangazangani. Kombisa lihlazva-mbilu ni ku mu zwisisa a cikhati leci u mu vhunako. — Mav. 18:24.
Titshomba ta moya
Perspicaz vhol. 2 paj. 1057 par. 1-2
Hlolo
A tihlolo ti wa tirisiwa kale kasi ku tsema timhaka. Va wa hoxela a zviribyana, zvibakwana, kutani maribye lomu ka cipetswa ca nguwo “laha cifuveni” kutani lomu ka cibya va gumesa va zvi juja. Loyi a hlolo yi nga mu wela kutani yi nga kongoma yena hi yena a nga hlawulilwe. A ku fana ni cihlambanyo, laha ka tihlolo konawu ku wa mahiwa mukhongelo. A mukhongelo lowo wu wa mahiwa futsi kutani ku nga mahiwi hambulezvo na zvi tiveka ku ku khongelilwe, niku ku wa laviwa wurangeli ga Jehovha ni ku rindzela lezvaku a maha cokari. A gezu hlolo (ciHebheru: goh·rál) gi tirisiwa hi ndlela yo kongoma ni yo fananisa kasi ku wula “ciavelo”. — Jox. 15:1; Lis. 16:5; 125:3; Isa. 57:6; Jer. 13:25.
Matirisela. Mavingu 16:33 i wula lezvi: “A hlolo yi belwa mahangasweni, kanilezvi zvontlhe lezvi yi wulako zvita hi ka Jehovha.” Le Izrayeli, a ndlela ya yinene ya ku tirisa tihlolo ku wa hi ku tsema timhaka: “A kuba tihlolo zvi mbheta a tiholova, zvi tsema mhaka cikari ka valala vahombe.” (Mav. 18:18) Ti wa nga tiriselwi ku hlakana hi tona, kuya tibheja, mapalisana kutani ku dhumbela — ku wa nga hi na ku ganya nchumu kutani ku luza nchumu. Ti wa nga tiriselwi ku ganyisa tempeli, ni vapristi kutani ku vhuna zvisiwana. Kanilezvi a masochwa ya vaRoma ma wa lava ku bhindzula a cikhati leci ma ngaba tihlolo ma bela a nguwo ya Jesu kota lezvi zvi nga phrofetilwe ka Lisimu 22:18. — Mat. 27:35.
23-29 KA JUNHO
TITSHOMBA TI NGA KA MHAKA YA NUNGUNGULU MAVINGU 19
Maha munghana wa lisine wa vamakabye va wena
Murindzeli 11.23 paj. 12-13 par. 16-17
Lezvi hi nga mahako kasi a lirandzo la hina hi van’wani li simama li tiyile
16 Veka kupima ka zvilo zva zvinene lezvi a vamakabye va mahako, na ku nga hi ka lezvi zva hava. Wona mufananiso lowu. Hi nga ti alakanyela na u hi ka cifestana co kari ni vamakabye vo kari. Mu kari mu ti buza hi zvikhati zvo tsakisa niku kumbheleni ka cifestana leco, u susa mufota hi ntlawa. Hi lisine, u susa mifota yin’wani ya yimbiri na u mahela ku yi tirisa loku lowu wo sangula wu nga humangi khwatsi. Zvezvi u na ni mifota yinharu. Kanilezvi ka wun’we wa mifota leyo, u pola lezvaku a makabye wo kari a bohile cikandza. Zvini u mahako hi mufota lowo? Wo vhinya hakuva u na ni yin’wani mifota ya yimbiri laha vontlhe va n’wayitelako, a ku patsa ni makabye gayani.
17 A hi fananiseni a mifota leyi hi yi hlayisako ni lezvi hi kalako hi nga zvi rivali. Hi tolovelo, hi alakanya zvikhati zva zvinene hi mbhetileko ni vamakabye va hina. Kanilezvi a hi zvi veki laha kaku, ka gin’we ga makhati lawo, a makabye wo kari i wula kutani ku maha nchumu co kari co kala ku tsakisa. Zvini hi faneleko ku maha? Hi fanele ku zama ku zvi mita ni mari kutani ku zvi vhinya a ku khwatsi hi lezvi hi nga wa ta vhinya a wun’we wa mifota leyo. (Mav. 19:11; Efe. 4:32) Hi nga rivakelwa a zvihoxo zvitsongwani zva makabye wa hina hi kota ya lezvi hi alakanyako zvikhati zva zvinene hi mbhetileko naye. Lezvo zvilo lezvi hi lavako ku zvi alakanya hi tlhela hi zvi nyika lisima.
Murindzeli 07.23 paj. 9-10 par. 10-11
Engetela a lirandzo la wena hi Jehovha ni van’wani
10 Hinawu hi zama ku lavetela tindlela ta ku vhuna a vamakabye va hina va maKristu. (Mah. 13:16) Wona a matimu ya Anna, a kumbukilweko ka ndzima yi hundzileko. Andzhako ka cingulo ca hombe, yena ni nuna wakwe va no endzela a ngango wa Vakustumunyu va Jehovha va ya pola ku a cingulo ci papulile a yindlu yabye. Hi kota ya lezvo, a ngango lowo wu wa nga hi na tinguwo to basa. Anna i wula lezvi: “Hi no teka a tinguwo tabye hi ya hlazva hi gumesa hi ti tlhelisa na ti pasarilwe ti tlhela ti petseletelwa. Hi wa ti zwisa ku khwatsi lezvi hi nga maha a zvi tati kombe, kanilezvi zvi hi mahile hi chata wunghana legi gi nga ya gi kula kala nyamutlha.” A lirandzo la Anna ni nuna wakwe hi vamakabye li va kucile ku va va vhuna. — 1 Joh. 3:17, 18.
11 Loku hi kombisa a wunene ni lirandzo ka van’wani, va nga zvi wona ku hi zama ku pimanyisa Jehovha, niku va nga kuceka a ku bonga a wunene ga hina hi ndlela ya ku hi wa nga se tshuka hi yi alakanya. Karla, a kumbukilweko le hehla, wa va alakanya hi lirandzo lava va mu vhunileko. I wula lezvi: “A ndzo ku va bonga vontlhe vamakabye vo randzeka va cisati lava va ngata va ta ndzi teka ndzi ya ntirweni. Va wata va ta ndzi teka laha kaya, va ndzi ramba ku hi yaga zvokari, va gumesa va ndzi wuyisa laha kaya. Ndzi zvi pola zvezvi ku va wa ti karata nguvhu kasi ku maha lezvo. Niku va wa zvi maha hi kota ya lirandzo.” Kunene, a hi vontlhe va to hi bonga hi kota ya lezvi hi va mahelako. Karla i wula lezvi xungetano hi lava va mu vhunileko: “Ndzi zvi xuva nguvhu a ku va tlhelisela hi kota ya wunene gontlhe legi va ndzi maheleko, kanilezvi a ndzi ku tivi lomu va tshamako kona zvezvi. Hambulezvo, Jehovha wa ku tiva. Ndzi khongelela lezvaku yena va tlhelisela hi khati ga mina.” Karla i wula zvona. Jehovha wa zvi wona zvilo zvontlhe zva zvinene hi mahelako van’wani hambu loku zvi hi zvitsongwani. I zvi wona kota miphahlo ya lisima ni mangava lawa yena a to hakhela. — Lera Mavingu 19:17.
Murindzeli 11.21 paj. 9 par. 6-7
Simamani ku kombisana lirandzo li nga mbheliko
6 A cin’we ca zvikombiso zva lirandzo li kombisiwako vanhu laha va yileko, ci yelana ni lezvi a vanhu va le cihlaleni ca Melita va nga mahela lava va nga pandzekelwa hi citimela, lomu ku nga hi na mupostoli Pawule. Hambu lezvi a vanhu va le Melita va nga kala va nga hi na wuxaka ne va nga tivani ni lava va nga pandzekelwa hi citimela, va va amukele khwatsi va tlhela va va vhuna. (Miti. 28:2, 7) Lezvi va nga maha zvi nene niku zvive zva citshuketi na va mahela vanhu vo kala va nga va tivi kambe. Hikwalaho, live lirandzo li kombisiwako vanhu laha va yileko.
7 Hi kuya hi lezvi hi nga zvi wona laha ka paragrafo 6, leci ci hambanako laha ka lirandzo li nga mbheliko ni leli li kombisiwako vanhu laha va yileko, hi leci ci mahako munhu a kombisa lirandzo lelo. Loku hi wona malandza ya Nungungulu ma kumbukiwako lomu ka Bhibhiliya, hi pola ku cini nguvhunguvhu ci nga va kuca ku kombisa lirandzo li nga mbheliko ka van’wani? Lava va nga kombisa lirandzo lelo, va wa nga mahi lezvo hi ku kurumetiwa, kanilezvi va li kombisile hi ku kuciwa hi timbilu tabye. Wona cikombiso ca Dhavhidha. A mbilu yakwe yi mu kucile ku kombisa lirandzo li nga mbheliko ka munghana wakwe wo randzeka Jonatani, hambu lezvi a papayi wa Jonatani a nga lava ku daya Dhavhidha. Hambu andzhako ka malembe yo kari Jonatani na a file, Dhavhidha i no simama ku kombisa lirandzo li nga mbheliko ka Mefibhoxete, a n’wana wa Jonatani. — 1 Sam. 20:9, 14, 15; 2 Sam. 4:4; 8:15; 9:1, 6, 7.
Titshomba ta moya
Perspicaz vhol. 1 paj. 549 par. 6
Wusungukati, sungukati
Jehovha i n’winyi wa wutlhari gontlhe. Hi yena yece zvi kalako zvi nga lavi ku a nyikiwa wusungukati. (Isa. 40:13; Rom. 11:34) A N’wana wakwe i “Sungukati gi Hlamalisako”, i nyika zvileletelo ni wurangeli hakuva i nyikilwe a tlhela a ingisa a wusungukati ga Papayi wakwe niku i na ni moya wa Nungungulu. (Isa. 9:6; 11:2; Joh. 5:19, 30) Lezvo zvi khanyisa lezvaku kasi a wusungukati gi vhuna gi fanele ku patsa Jehovha. Ni gihi wusungukati gi lwako ni Loyi a Tlakukileko ku hundza vontlhe a gi sizi nchumu. A hi wusungukati. — Mav. 19:21; 21:30.
30 KA JUNHO–6 KA JULHO
TITSHOMBA TI NGA KA MHAKA YA NUNGUNGULU MAVINGU 20
Lezvi u nga mahako kasi a kunamorara ka n’wina ku famba khwatsi
Murindzeli 05.24 paj. 26-27 par. 3-4
Lezvi u nga mahako kasi a kunamorara ka n’wina ku famba khwatsi
3 Hambu lezvi a ku namorara ci nga vako cikhati co tsakisa, i zambo ga lisima gi nga yisako ka muchadho. Ka siku ga muchadho, a nuna ni sati va hlambanya mahlweni ka Jehovha lezvaku va ta randzana ni ku kombisana cichavo ka masiku wontlhe ya kuhanya kabye. Na hi nga se maha ni cihi cifungo, a kuranga hi fanele ku kambisisa a mhaka leyo hi wukheta. (Lera Mavingu 20:25.) Handle ko kanakana hi zvalezvo hi faneleko ku maha ka cifungo ca muchadho. A kunamorara ku maha ku lava va namorarako va tivana khwatsi va tlhela va maha ciboho ca cinene. Ka zvikhati zvin’wani a ciboho leco ku chadha; ka zvin’wani zvikhati a ciboho leco ku nyima ku namorara. Loku va nyima ku namorara a zvi wuli lezvaku a namoro yabye a yi fambangi khwatsi. Wutshan’wini ga lezvo, a kunamorara ku tatisile a kungo ka kona — ku va vhunile ku maha ciboho ca cinene.
4 Hikuyini zvi nga zva lisima a kuva ni mawonela manene xungetano hi kunamorara? Loku lava va nga chadhangiko va hi ni mawonela ma nene, va nga ta vhumela a ku namorara ni munhu a kalako a nga hi na kungo ga ku chadha. Hambulezvo, a hi lava va kalako va nga se chadha basi va faneleko kuva ni mawonela ma nene. Hontlheni hi fanele kuva ni mawonela ma nene. Hi cikombiso, a vokari va alakanya lezvaku loku a vanhu vambiri va namorara va fanele ku chadha. A maalakanyo lawo ma ma khumbisa kuyini a maKristu ma kalako ma nga se chadha? A makabye wo kari a kalako a nga se chadha wa ku Melissa, wa le Estados Unidos, i wula lezvi: “A Vakustumunyu lava va namorarako va kurumetiwa ku va chadha. Hi kota ya lezvo, a vokari a va nyimi ku namorara hambu loku a zvokari zvi nga fambi khwatsi. A van’wani va chava ni ku namorara. Lezvo zvi nga vanga kukarateka ka hombe.”
Murindzeli 05.24 paj. 22 par. 8
U nga mu kumisa kuyini a munhu wa munene wa ku chadha naye?
8 U nga mu tiva khwatsi loyi u alakanyelako ku chadha naye yena na a nga zvi poli hi ndlela muni? Mitlhanganweni ya bandla kutani lomu ka mihlakano, u nga wona wumoya gakwe, ni matshamela yakwe ni mahanyela yakwe. Hi vamani vanghana vakwe niku zvini a randzako ku bhula hi zvona? (Luka 6:45) A mixuvo yakwe ya fana ni leyi ya wena ke? U nga wutisa madhota ya bandla gakwe kutani maKristu man’wani yo buvha lawa ma mu tivako khwatsi. (Mav. 20:18) U nga wutisa ku hi yihi a nduma yakwe ni matshamela yakwe. (Rute 2:11) Laha u zamako ku mu tiva khwatsi a munhu loye, ti wonele ku mu maha a nga tlhatlheki. Kombisa cichavo hi kutizwa kakwe ni cihundla cakwe niku u nga mu gadhi.
Murindzeli 05.24 paj. 28 par. 7-8
Lezvi u nga mahako kasi a kunamorara ka n’wina ku famba khwatsi
7 U nga zvi tivisa kuyini lezvi a munhu a nga tshamisa zvona hi le ndzeni? A yin’we ya tindlela ta tinene ku tlhatlhelana zvifuva, ku wulawula lisine ni ku maha zviwutiso u tlhela u ingisela khwatsi. (Mav. 20:5; Jak. 1:19) Kasi lezvo zvi koteka, zvi nga mu vhuna a ku mu maha zvin’we a zvilo zvo kari zvi nga mu mahako mu bhula, zvo kota kuga zvin’we, ku paseyara ka matshamu ya laha kubaseni ni ku chumayela zvin’we. U nga mu tiva khwatsi kambe loyi u namorarako naye a cikhati leci mu nga zvin’we ni maxaka ni vanghana. A cin’wani kambe, mu nga maha makungo ya ku maha mitiro yo kari yi to komba lezvi loyi u namorarako naye a ti khomisako zvona ka zviyimo zvo hambanahambana ni loku a hi ni vanhu van’wani. Wona lezvi a makabye wo kari wa ku hi Aschwin, wa le Holanda, a zamileko ku maha. I wula lezvi xungetano hi cikhati leci a nga namorara na Alicia: “Hi wa zama ku maha mitiro leyi yi nga hi vhuna ku hi tivana khwatsi. A kutala ka zvikhati, zvi wa hi zvilo zvo olova zvo kota ku bhika zvin’we kutani mitiro yin’wani ya laha kaya. Laha hi nga maha mitiro leyo hi wa wona a matshamela ya manene ni zvihoxo zva mun’we ni mun’wani.”
8 Mu nga tivana khwatsi kambe loku mu gondza zvin’we a zvilo zva moya. Loku mu chadha, zvi ta lava ku mu ti nyika cikhati ca ku maha wukhozeli ga ngango kasi Nungungulu ava cipandze ca lisima wukatini ga n’wina. (Mutsh. 4:12) Hikwalaho, zvi ngo yini a ku maha programa ya ku gondza zvin’we zvezvi ma ha namorarako? Lisine ku lava va namorarako a va se wumba ngango niku a wanuna a nga seva hloko ya loyi wa wasati. Hambulezvo, hi ku gondza zvin’we hi kukhandzakanya, mu ta tiva a wumoya ga mun’we ni mun’wani. Max na Laysa, va le Estados Unidos, va kumile zvin’wani zvi nga va vhuna. Max i wula lezvi: “Zvalezvi hi nga sangula ku namorara, hi no sangula ku lera mabhuku ma nga wulawula hi ku namorara, ni muchadho ni ngango. A mabhuku lawo ma vhululile tindlela ta ku hiva ni mabhulo ya lisima nguvhu ya ku na zvi hi karatele a ku hi sangula a ku bhula hi wona.”
Titshomba ta moya
Perspicaz vhol. 2 paj. 189 par. 8
Kandiya
Hi kuya hi Mavingu 20:27, “a kuhefemula ka munhu i kandiya ya Jehovha; yi hlola zvontlhe zvi nga ndzeni kakwe”. Lezvi a munhu a zvi ‘hefemulako’ kutani ku zvi humesa, kani zvazvinene kutani zvobiha, zvi komba wumunhu gakwe kutani lezvi a nga tshamisa zvona hi le ndzeni. — Fananisa na Miti. 9:1.