Ndzi fanele ku nyima ku fambisa movha?

A ku u ka ciyimo co khwatsi hi leco? Loku zvi hi lezvo, cini ci nga ku vhunako a ku boha ku u fanele ku nyima kutani ku simama ku fambisa movha?

Ka matiko yo kari, a vafambisi va mimovha, loku va chikela ka tanga yo kari zvi lava ku va ya vhuxisa a karta gabye kutani ku ya wonana ni dhokodhela kasi va hloliwa ku zva ringana ku va simama ku fambisa ke. A maKristu ma hanyako ka matiko lawo ma ingisa a nayo lowo ni zviboho zvi mahiwako hi lava va yimisilweko hi mufumo. (Rom. 13:1) Kanilezvi, hambu loku lomu u hanyako kona ku nga hi na milayo yo kota leyo, ku na ni zvileletelo zvi to ku vhuna a ku tiva ku zva ringana ku u simama ku fambisa movha ke.

HLOLA MAFAMBISELA YA WENA

Kota lezvi zvi wulilweko hi site ya hlengeletano ya ku nyika zvileletelo a vakhosaheleko (Instituto Nacional de Gerontologia) ya Estados Unidos, loku u khosahele u nga sangula hi ku ti maha zviwutiso lezvi:

• Zva ndzi karatela a ku zwisisa tisinali ta mafambisela laha ruweni kutani ku wona khwatsi ni wusiku?

• Ndza ha zvi kota ku jikisa hloko hi kuhatlisa kasi ku cuwuka zvibuko ni ku wona lomu ku kalako ku nga khomiwi hi zvibuko?

• Ndza ha zvi kota ku rurisa a nenge hi kuhatlisa laha ka pedhali ya ku tsutsumisa movha ndzi vekela ka leyi ya ku travhara?

• A ku ndzi fambisa hi kunonoka nguvhu laha ka kuza zvi khumba ni mimovha ya vanghana?

• Ka masikwana lawa ndzi vile ka zviyimo zva ku ku kiyela kutsongwani kasi ndzi maha mhango kutani a movha wa mina wu khwayetelwe kutani ku phatekela hi ku tshamela ku chayisa zvilo?

• Ndza tala ku nyimisiwa hi maphoyisa hi kota ya mafambisela ya mina?

• Ndza tshuka ndzi khudzihela na ndzi kari ndzi fambisa?

• Ndzanwa makinini yo kari ma nga khumbako mafambisela ya mina?

• A maxaka ya mina kutani vanghana va tshukile va ndzi byela ku va karateka hi mafambisela ya mina?

Loku u hlamulile ku ina ka cin’we ca zviwutiso lezvi, zvi nga lava ku u hlota tindlela ta ku u chukwatisa zvokari. Hi cikombiso, u nga boha ku u nga ha tali ku fambisa, nguvhunguvhu ni wusiku. A cin’wani kambe, tshamela ku hlola a mafambisela ya wena. U nga kombela a ciro ca ngango wa wena kutani munghana lezvaku a ku byela lezvi u faneleko ku chukwatisa ka mafambisela ya wena. Kuzvilava u nga zvi wona zvi hi chukwana a ku gondza cikola ca ku gondzisa ku fambisa movha na u ti wonela timhango. Kanilezvi, loku ku hi ku u hlamulile ku ina ka zviwutiso zvo tala ka lezvi zvi kumbukilweko le hehla, zvi ngava chukwana ku u nyima ku fambisa movha.a

RANGELWA HI MATSHINYA YA MILAYO YA BHIBHILIYA

Zvi nga tshuka zvi hi karatela a ku wona ku a ha ha zvi koti ku fambisa khwatsi. Niku hi ku zvi alakanyela basi a ku nyima ku fambisa movha zvi nga ku zangarisa. Hikwalaho, matshinya muni ya milayo ya Bhibhiliya ma nga ku vhunako ku hlola khwatsi ciyimo ca wena ni ku maha ciboho ca wutlhari? Wona matshinya mambiri.

Tiva kugumelwa ka wena. (Mav. 11:2) Laha hi yako hi khosahala, a matihlo ya hina, ni tindleve, ni misiha zvo mbhela ntamu. Hi cikombiso, a votala va nyima ku bela a zvibelabela hi kota ya tanga, hakuva va zvi zwisisa ku zva olova nguvhu ku va ti bayisa. Hi nga tirisa tshinya go fana ni laha ka ku fambisa movha. Hi kufanana, a munhu a tivako kugumelwa kakwe a nga nyima ku fambisa movha loku a zvi wona ku zvi ta mu vangela mhango. (Mav. 22:3) Loku a van’wani va mu nyika a wusungukati, a munhu wo ti koramisa wa gi ingisela a tlhela a gi vhumela. — Fananisa na 2 Sam. 21:15-17.

U nga vangi mhango. (Dhewu. 22:8) Loku a munhu a nga fambisi khwatsi movha a nga ti vangela mhango yena wutsumbu a tlhela a daya vanhu. A munhu loyi a simamako a fambisa, hambu loku zvi nga ha ringani, a nga veka wutomi gakwe ni ga van’wani mhangweni. Niku loku ku hi yena a nga vangisa mhango leyo a ngava ni nandzu wa nkhata.

U nga alakanyi ku a van’wani va nga ta ha ku kombisa cichavo loku u nyima ku fambisa movha. Jehovha wa ku randza hi kota ya matshamela ya wena ya manene, yo kota ku tiva kugumelwa ka wena, ku ti koramisa ni ku ehleketa hi kuvhikeleka ka van’wani. Jehovha i tsumbisa ku ku khatalela ni ku ku tiyisa. (Isa. 46:4) A nga ta tshuka a ku tsika. Hikwalaho, mu kombele lezvaku a ku vhuna ku tirisa wutlhari ni matshinya ya milayo ya Bhibhiliya laha u mahako ciboho ca ku u ta nyima ku fambisa movha kutani ahihi.