DANIYELE

1 Hi lembe la wunharhu la ku fuma ka Yoyakimi+ hosi ya Yuda, Nebukadinazara hosi ya Babilona a ye aYerusalema, a fika a pfala matlhelo hinkwawu ya doropa.+ 2 Hi ku famba ka nkama, Yehovha a nyikele Yoyakimi hosi ya Yuda ka voko la Nebukadinazara+ ni swibya swin’wani swa yindlo* ya Xikwembu xa ntiyiso, se a famba na swona ka tiko la Xinara*+ ka yindlo* ya xikwembu xa yena. A fika a veka swibya swoleswo lomu a ku vekiwa xuma xa xikwembu xa yena.+

3 Se hosi yi rhuma Axipenazi, murhangeli wa yindlo ya wuhosi, swaku a tisa Vayisrayele van’wani, ku patsa ni vana va le wuhosini ni vana va vanhu va ku ganya.+ 4 A ku laveka majovhem lawa a ma nga limalanga, ya ku xonga, ya ku tlhariha, lawa a ma ni wutivi ni ku twisisa+ ma tlhela ma swi kota ku tirha ka yindlo ya hosi. Axipenazi a a fanele a ma djondzisa ku tsala ni ku vulavula lirimi la Vakalidiya. 5 Hosi yi tlhele yi rhumisa swaku siku ni siku va nyikiwa swakudla swa yona swa lisima hintamu ni vhinyu leli a yi nwa lona. A ma fanele ma djondzisiwa malembe manharhu, funtshi loko nkama wolowo wu hela a ma fanele ma sungula ku tirhela hosi.

6 Ka wona a ku ni majovhem man’wani ya lixaka la Yuda ku nga Daniyele,*+ Ananiya,* Mixayele* na Azariya.*+ 7 Se murhangeli wa yindlo ya wuhosi a va chula mavito ya nyuwani;* Daniyele a mu chula a ku i Beltexazara,+ Ananiya a ku i Xadraki, Mixayele a ku i Mexaki, kasi Azariya a ku i Abedinigo.+

8 Kambe Daniyele a a yendle xiboho xa leswaku a a nga ta tichimisa hi swakudla swa lisima swa hosi kumbe hi vhinyu la yona. Se a kombela murhangeli wa yindlo ya wuhosi swaku a mu pfumelela swaku a nga tichimisi hi ku dla swakudla swoleswo. 9 Xikwembu xa ntiyiso xi yendla swaku murhangeli wa yindlo ya wuhosi a mu yendlela swaswinene Daniyele ni ku mu komba timpsalu.+ 10 Kambe murhangeli wa yindlo ya wuhosi a byela Daniyele a ku: “Ni chava hosi yanga leyi nga mi langela swakudla ni vhinyu leli. Se ni ta ku yini loko yo mi vona na mi wondzile na mi nga fani ni majovhem man’wani ke? Ni ta va ni nandzu hi mhaka ya n’wina.” 11 Kambe Daniyele a byela muvoneleli lweyi a nga vekiwa hi murhangeli wa yindlo ya wuhosi swaku a va hlayisa, yena, Ananiya, Mixayele na Azariya, a ku: 12 “Ni kombela u hi kambela ku ringana 10 wa masiku hina vatirheli va wena, u hi pfumelela ku dla matsavu ni ku nwa mati ntsena; 13 se u ta gama u hi kambela akuva u vona swaku ku ni ku hambana ka tinghohe* ta hina ni tinghohe ta majovhem laman’wani lawa ma dlaka swakudla swa lisima hintamu swa hosi, se u ta gama u yendla leswi u swi lavaka hi hina.”

14 Kutani a pfumela leswi va nga mu kombela swona a gama a va kambela ku ringana 10 wa masiku. 15 Nkama ku nga hela 10 wa masiku, tinghohe ni muzimbha wa vona a swi xonge hintamu funtshi a va hanye kahle* ku tlula majovhem hinkwawu lawa a ma dla swakudla swa lisima hintamu swa hosi. 16 Lweyi a a va vonelela a a hamba a teka swakudla swa vona swa lisima hintamu ni vhinyu se vona a va nyika matsavu. 17 Xikwembu xa ntiyiso xi nyika madjaha lawa ya 4 wutivi ni ku twisisa minchumu hinkwayu ya ku tsaliwa xi tlhela xi va nyika ni wutlharhi; Daniyele a nyikiwe ku twisisa mixaka hinkwayu ya minchumu ya ku hlamalisa* ni milorho.+

18 Murhangeli wa yindlo ya wuhosi a va yise ka Nebukadinazara,+ nkama ku nga hela nkama lowu hosi yi nga wu veka. 19 Nkama hosi yi nga khuluma na vona, yi tsumbule swaku a ku na munhu lweyi a a fana na Daniyele, Ananiya, Mixayele na Azariya;+ se va tama va tirhela hosi. 20 Ka timhaka hinkwatu leti lavaka wutlharhi ni ku twisisa leti hosi yi nga va vutisa, hosi yi kume swaku va tlharihile hintamu ku tlula vaprista hinkwavu lava yendlaka masalamusi* ni lava vhumbataka+ lava a va li kona ka tiko hinkwalu la hosi. 21 Daniyele a tshame kolanu anze hi lembe la ku sungula la ku fuma ka Hosi Korexe.+

2 Nebukadinazara a lorhe minchumu ya yinyingi hi lembe la wumbirhi la ku fuma ka yena; se a karhateka hintamu+ ni ku yetlela a za a nga yetleli. 2 Kutani hosi yi rhumisa swaku ku vitaniwa vaprista lava yendlaka masalamusi,* lava va vhumbataka, valoyi ni Vakalidiya* swaku va ta yi tlhamusela leswi yi nga swi lorha. Se va fika va nyima phambheni ka hosi.+ 3 Hosi yi va byela yi ku: “Ni lorhile funtshi ni karhatekile hikusa ni lava ku tiva leswi ni nga swi lorha.” 4 Se Vakalidiya va hlamula hosi hi Xiaramu,*+ va ku: “Hanya hi masiku ni masiku wena hosi. Hi byeli hina vatirhi va wena leswi u nga swi lorha, se hi ta ku byela ntlhamuselo wa swona.”

5 Hosi yi hlamula Vakalidiya yi ku: “Yingisani: Loko mo kala mi nga ni byeli leswi ni nga swi lorha mi tlhela mi ni tlhamusela swona, mi ta phatluleliwa, se makaya ya n’wina ma ta va swikoti* swa vanhu hinkwavu. 6 Kambe loko mo ni byela leswi ni nga swi lorha mi tlhela mi ni tlhamusela swona, ni ta mi hakela hi minchumu yayinene ni tlhela ni mi yendla mi va vanhu lava hloniphekaka hintamu.+ Ni byeleni leswi ni nga swi lorha mi tlhela mi ni tlhamusela swona.”

7 Va tlhela va hlamula va ku: “Wena hosi hi byeli leswi u nga swi lorha se hina vatirhi va wena hi ta ku tlhamusela swona.”

8 Hosi yi ku: “Ni swi tiva kahle swaku mo zama ku dla nkama, mi swi twile leswi ni nga mi byela swona. 9 Loko mo kala mi nga swi koti ku ni byela leswi ni nga swi lorha, hinkwenu mi ta khatisiwa ku fana. Kambe mi twane ku ni hembela ni ku ni kanganyisa, anze xiyimu xi txintxa. Ni byeleni leswi ni nga swi lorha akuva ni ta swi tiva swaku impela mi ta ni tlhamusela swona.”

10 Vakalidiya va hlamula hosi, va ku: “A ku na munhu lani misaveni lweyi a nga swi kotaka ku yendla leswi wena hosi u swi lavaka, hikusa a ku na hosi kumbe murhangeli lweyi a nga tshama a kombela minchumu ya ku fana ni leyi ka muprista mun’wani ni mun’wani lweyi a yendlaka masalamusi kumbe ka lweyi a vhumbataka kumbe ka Mukalidiya. 11 Leswi wena hosi u swi lavaka swa karhata, a nga kona munhu lweyi a nga swi kotaka ku ku tlhamusela swona, loko ku nga li swikwembu leswi kalaka swi nga tshami ni vanhu.”

12 Kutani hosi yi kwata hintamu, se yi rhumisa swaku ku dlayiwa vavanuna hinkwavu va ku tlhariha aBabilona.+ 13 Nkama hosi yi nga humesa nawu lowo, naswona na vavanuna va ku tlhariha va li kusuhi ni ku dlayiwa, ku laveteliwe na Daniyele ni vanghanu va yena swaku na vona va ta dlayiwa.

14 Ka nkama wolowo Daniyele a bule na Ariyoki murhangeli wa vagwardu va hosi hi ndlela ya wutlharhi ni ya xihlonipho, yena a a ya ku dlayeni ka vavanuna va ku tlhariha va Babilona. 15 Daniyele a vutisa Ariyoki murhangeli lweyi a a tirhela hosi, a ku: “Hi mhaka muni hosi yi humese nawu lowu wa ku vava ke?” Se Ariyoki a tlhamusela Daniyele leswi swi nga yendleka.+ 16 Kutani Daniyele a ya ka hosi a ya kombela nkama wa leswaku a yi tlhamusela leswi yi nga swi lorha.

17 Se Daniyele a gama a ya kaya ka yena a fika a byela vanghanu va yena Ananiya, Mixayele na Azariya hi mhaka leyi. 18 A va kombela swaku va khongela va kombela timpsalu ka Xikwembu xa le tilweni swaku xi va tlhamusela xihundla lexi, swaku yena ni vanghanu va yena ku patsa ni vavanuna hinkwavu va ku tlhariha va Babilona va nga dlayiwi.

19 Se Daniyele a byeliwa xihundla hi ndlela ya singita* niwusiku.+ Kutani a dzunisa Xikwembu xa le tilweni. 20 A ku:

24 Se Daniyele a ya ka Ariyoki, lweyi hosi yi nga mu rhuma swaku a dlaya vavanuna va ku tlhariha aBabilona,+ a fika a ku: “U nga dlayi ni mun’we wa vavanuna va ku tlhariha va Babilona. Ni helekete ka hosi swaku ni ta yi byela ntlhamuselo wa leswi yi nga swi lorha.”

25 Kutani Ariyoki a yisa Daniyele hi ku kahlula ka hosi, a fika a yi byela a ku: “Ni kume wanuna xikarhi ka swikarawa swa Yuda+ lweyi a nga ta ku byela ntlhamuselo wa leswi u nga swi lorha.” 26 Se hosi yi vutisa Daniyele, lweyi a nga chuliwa swaku hi Beltexazara,+ yi ku: “Mpelampela u nga swi kota ku ni byela leswi ni nga swi lorha ni ntlhamuselo wa swona ke?”+ 27 Daniyele a hlamula hosi a ku: “A nga kona ni mun’we ka vavanuna va ku tlhariha, lava va vhumbataka, vaprista lava yendlaka masalamusi ni tintivi ta swa tinyeleti, lweyi a nga swi kotaka ku ku byela wena hosi xihundla lexi u lavaka ku xi tiva.+ 28 Kambe xi kona Xikwembu amatilweni lexi nga Muboxi wa swihundla+ funtshi xi ku byelile wena Hosi Nebukadinazara leswi nga ta yendleka ka masiku ya magamu. Hi leswi u nga swi lorha ni minchumu ya ku hlamalisa* leyi u nga yi vona nkama na u yetlelile:

29 “Nkama a wu yetlelile, wena hosi, mimpimiso ya wena yi sungule ku vona leswi nga ta yendleka ka nkama lowu taka, se Muboxi wa swihundla a ku byelile leswi nga ta yendleka. 30 A ni byeliwanga xihundla lexi hileswi ni nga tlhariha ku tlula van’wani; kambe swaku ni ta swi kota ku ku byela wena hosi ntlhamuselo wa xona, u tlhela u tiva leswi nga ka mbilu ya wena.+

31 “Wena hosi yanga, u vone xifaniso xaxikulu. Xifaniso lexo a xi li xikulu xi tlhela xi phatima hintamu, a xi nyime phambheni ka wena funtshi a xi chavisa. 32 Nhloko ya xifaniso xolexo a yi li ya woru la lisima hintamu,+ xifuva ni mavoko ya xona a swi li swa prata,+ ku sukela ka khwirhi, masenge ni henhlanyana ka matsolo ya xona a swi li swa kobre,+ 33 minenge ya xona a yi hambiwe hi nsimbi,+ minkondzo ya xona a yi yendliwe hi nsimbi leyi nga patsiwa ni vumba.+ 34 Nkama a wa ha txuvukile u vone ribye li khemeka, kambe a li nga khemiwanga hi mavoko, se li ba minkondzo ya xifaniso leyi nga yendliwa hi nsimbi ni vumba kutani li yi pfotlosa.+ 35 Ka nkama wolowo nsimbi, vumba, kobre, prata ni woru, hinkwaswu, swi pfotlosiwa kutani moya wu swi ba swi haha ku fana ni muhungu lowu humaka ka ndhawu leyi ku phepheriwaka ka yona hi nkama wa mumu, ku za ku nga ha sali nchumu. Kambe ribye leli nga ba xifaniso li txintxa li va ntshava yayikulu, li tata misava hinkwayu.

36 “Leswi hi swona leswi u nga swi lorha wena hosi, se swoswi hi ta ku byela wena hosi ntlhamuselo wa swona. 37 Hosi yanga, hosi ya tihosi, wena lweyi Xikwembu xa le tilweni xi nga ku nyika mfumu,+ matimba ni ku hlonipheka, 38 wena lweyi xi nga ku nyika vanhu, hinkwaku lomu va tshamaka kona swiharhi ni swinyanyani, xi ku yendle hosi ya swona hinkwaswu,+ wena u nhloko ya woru.+

39 “Kambe nkama mfumu wa wena wu nga ta hela ku ta va ni mfumu wun’wani+ lowu nga ta va wawutsongo ka wena; ni wun’wani wa wunharhu ku nga wa kobre lowu nga ta fuma misava hinkwayu.+

40 “Kasi mfumu wa wu 4, wu ta va ni matimba ku fana ni nsimbi.+ Ku fana ni leswi nsimbi yi pfotlosaka ni ku sila hinkwaswu, wona wu ta pfotlosa ni ku helisa mimfumu hinkwayu ya ku sungula.+

41 “Leswi u nga vona minkondzo ni switiwhani swa xona leswi swi nga yendliwa hi vumba leli nga patsiwa ni nsimbi, mfumu lowu a wu nga ta tiya, kambe wu ta va ni matimba yamatsongo, ku fana ni leswi u nga vona nsimbi leyi nga patsiwa ni vumba la ku tsakama. 42 Leswi switiwhani a swi li swa nsimbi ni vumba, mfumu lowu wu ta va ni matimba yamatsongo, funtshi wu ta va na wu nga tiyanga. 43 Leswi u nga vona nsimbi na yi patsiwile ni vumba la ku tsakama, swiyenge swa mfumu lowu swi ta patsana ni vanhu;* kambe a swi nge namarhelani, ku fana ni leswi nsimbi ni vumba swi kalaka swi nga tlhangani.

44 “Ka masiku ya tihosi toleto, Xikwembu xa le tilweni xi ta veka mfumu+ lowu nga ta kala wu nga helisiwi.+ Mfumu lowu a wu nge nyikiwi vanhu van’wani.+ Wu ta pfotlosa wu tlhela wu helisa mimfumu leyi hinkwayu,+ kambe wona wu ta fuma hi masiku ni masiku,+ 45 ku fana ni leswi u nga vona ribye leli kalaka li nga khemiwanga hi mavoko na li ta hi ka ntshava, li fika li pfotlosa nsimbi, kobre, vumba, prata ni woru.+ Xikwembu Lexikulu xi ku byelile wena hosi leswi nga ta yendleka ka nkama lowu taka.+ Leswi u nga swi lorha i ntiyiso funtshi ntlhamuselo wa swona wa tshembeka.”

46 Se Hosi Nebukadinazara a wa hansi hi ximombo phambheni ka Daniyele, kutani a kombisa xihlonipho. A rhumisa swaku a nyikiwa minchumu a tlhela a hiseliwa swinun’hwelisu.* 47 Hosi yi byela Daniyele yi ku: “Impela Xikwembu xa wena i Xikwembu lexi tlulaka swikwembu leswin’wani hinkwaswu ni Hosi ya tihosi ni Muboxi wa swihundla, hikusa wena u swi kotile ku ni byela xihundla lexi.”+ 48 Hosi yi tlakusa Daniyele, yi mu nyika tinyiko ta tinyingi tatinene, yi mu yendla hosi ya provhinsiya hinkwalu la Babilona+ ni murhangeli wa vavanuna hinkwavu va ku tlhariha va Babilona. 49 Kutani Daniyele a kombela hosi swaku yi veka Xadraki, Mexaki na Abedinigo+ swaku va va varhangeli va provhinsiya la Babilona, kambe Daniyele a tame a tirha awuhosini.

3 Hosi Nebukadinazara a yendle xifaniso xa woru lexi a xi lehe kolomuyani ka 27 wa mametru,* xi tlhela xi yanama kolomuyani ka mametru manharhu.* Se a xi veka ka ndhawu ya ku pfuleka aDura ka provhinsiya la Babilona. 2 Kutani Hosi Nebukadinazara a rhuma vanhu swaku va ya vitana varhangeli va vagovhernadori, vaadiminixtradori, vagovhernadori, vatsundzuxi,* lava khomaka male, vayavanyisi, lava tirhaka atribunali ni varhangeli hinkwavu va maprovhinsiya, swaku va ta va ta khangula* xifaniso lexi Hosi Nebukadinazara a nga xi yendla.

3 Se varhangeli va vagovhernadori, vaadiminixtradori, vagovhernadori, vatsundzuxi, lava khomaka male, vayavanyisi, lava tirhaka atribunali ni varhangeli hinkwavu va maprovhinsiya va hlengeletana nkama na ku khanguliwa xifaniso lexi Hosi Nebukadinazara a nga xi yendla. Kutani va nyima phambheni ka xifaniso lexi Nebukadinazara a nga xi yendla. 4 Se lweyi a a tivisa timhaka ta tiko a huwelela a ku: “Hi lowu nawu, n’wina vanhu va matiko ni tirimi ta ku hambanahambana, 5 nkama mi nga ta twa na ku chayiwa limhondzo, mhalamhala,* katara, haripa, xitende, flawuta* la matubu mambirhi ni mixaka hinkwayu ya minchumu ya ku chaya hi yona tinsimu, mi fanele mi khizama mi gandzela xifaniso xa woru lexi Hosi Nebukadinazara a nga xi yendla. 6 Lweyi a kalaka a nga khizami a xi gandzela, a ta txukumeteliwa ka xikhele xa ndzilu lowu pfurhaka hi nkama wolowo.”+ 7 Nkama vanhu hinkwavu va matiko ni tirimi va nga twa na ku chayiwa limhondzo, mhalamhala, katara, haripa, xitende, flawuta la matubu mambirhi ni mixaka hinkwayu ya minchumu ya ku chaya hi yona tinsimu, va yo vhela va khizama va gandzela xifaniso xa woru lexi Hosi Nebukadinazara a nga xi yendla.

8 Hi nkama wolowo Vakalidiya van’wani va ye ka hosi va ya mangalela Vayuda. 9 Se va byela Hosi Nebukadinazara va ku: “Hanya hi masiku ni masiku wena hosi. 10 Wena hosi, u humese nawu wa leswaku lweyi a nga ta twa na ku chayiwa limhondzo, mhalamhala, katara, haripa, xitende, flawuta la matubu mambirhi ni mixaka hinkwayu ya minchumu ya ku chaya hi yona tinsimu, a fanele a khizama, a gandzela xifaniso xa woru; 11 ni swaku lweyi a nga ta kala a nga khizami a xi gandzela, a fanele a txukumeteliwa ka xikhele xa ndzilu lowu pfurhaka.+ 12 Kambe ku ni Vayuda van’wani lava u nga va veka swaku va va varhangeli va provhinsiya la Babilona, ku nga Xadraki, Mexaki na Abedinigo.+ Vavanuna lava a va ku hloniphi wena hosi. A va swi gandzeli swikwembu swa wena, funtshi va yala ku gandzela xifaniso xa woru lexi u nga xi yendla.”

13 Kutani Nebukadinazara a kwata hintamu a va rhuma swaku va ya vitana Xadraki, Mexaki na Abedinigo. Se vavanuna lava va tisiwa ka hosi. 14 Nebukadinazara a va vutisa a ku: “Indjhe i ntiyiso swaku wena Xadraki, Mexaki na Abedinigo, a mi swi gandzeli swikwembu swa mina,+ funtshi ma yala ku gandzela xifaniso xa woru lexi ni nga xi yendla ke? 15 Nkama mi nga ta twa na ku chayiwa limhondzo, mhalamhala, katara, haripa, xitende, flawuta la matubu mambirhi ni mixaka hinkwayu ya minchumu ya ku chaya hi yona tinsimu, mi ta va na mi yendla swona loko mi khizama mi gandzela xifaniso lexi ni nga xi yendla. Kambe loko mi yala ku xi gandzela, mi ta vhela mi txukumeteliwa ka xikhele xa ndzilu lowu pfurhaka. Indjhe xi kona xikwembu lexi nga mi ponisaka ka mavoko ya mina ke?”+

16 Xadraki, Mexaki na Abedinigo va hlamula hosi va ku: “Wena Nebukadinazara, a swi bohi hi ku hlamula ka mhaka leyi. 17 Loko ho txukumeteliwa ka xikhele xa ndzilu, Xikwembu xa hina lexi hi xi gandzelaka xi ta hi ponisa ka xikhele xa ndzilu lowu pfurhaka xi tlhela xi hi ponisa ka voko la wena hosi.+ 18 Hambiloko xo kala xi nga hi ponisi, swi tive wena hosi, swaku a hi nge swi gandzeli swikwembu swa wena, ni xifaniso xa woru lexi u nga xi yendla a hi nge xi gandzeli.”+

19 Kutani Nebukadinazara a kwata hintamu, a kwatela Xadraki, Mexaki na Abedinigo a nga ha va rhandzi, a gama a rhuma vanhu swaku va hlanganyetela xikhele xa ndzilu xi phindhiwa ka 7, xi hisa hintamu ku tlula masiku man’wani. 20 Se a rhuma man’wani ya masonchwa ya yena lama nga ni matimba swaku ma boha Xadraki, Mexaki na Abedinigo, ma va txukumetela ka xikhele xa ndzilu lowu pfurhaka.

21 Kutani vavanuna lava va bohiwa na va yambale mpahla ya vona ya le handle ni ya le ndzeni ni swifunengeto swa vona swa nhloko ni mpahla ya vona yin’wani va gama va txukumeteliwa ka xikhele xa ndzilu lowu pfurhaka. 22 Hi mhaka ya nawu wa ku vava lowu hosi yi nga wu nyikela ni leswi xikhele xa ndzilu a xi hlanganyetiwe xi hisa hintamu ku tlula mpimu, vavanuna lava va nga khoma Xadraki, Mexaki na Abedinigo hi vona va nga dlayiwa hi ku hisa ka ndzilu. 23 Kambe vavanuna lavanharhu ku nga Xadraki, Mexaki na Abedinigo, va wele ndzeni ka xikhele xa ndzilu lowu pfurhaka na va bohiwile.

24 Se Hosi Nebukadinazara a sungula ku chava a gama a sekeleka hi ku hantlisa, a vutisa varhangeli va yena a ku: “Kasi a hi bohanga vavanuna vanharhu hi va txukumetela ka xikhele xa ndzilu?” Varhangeli va yena va mu hlamula va ku: “Ina, wena hosi.” 25 A ku: “Txuvukani! Ni vona 4 wa vavanuna lava fambafambaka xikarhi ka ndzilu na va nga bohiwanga, kambe a va vavisiwanga, lweyi wa wu 4 a fana ni n’wana wa swikwembu.”

26 Nebukadinazara a tshinela ka nyanghwa wa xikhele xa ndzilu lowu pfurhaka, kutani a ku: “Xadraki, Mexaki na Abedinigo, n’wina vatirheli va Xikwembu Xa Ku Tlakuka,+ humani mi ta halenu!” Se Xadraki, Mexaki na Abedinigo va huma ka ndzilu. 27 Kutani varhangeli va vagovhernadori, vaadiminixtradori ni vagovhernadori lava a va tirhela hosi lava a va tlhanganile kolanu+ va swi vona swaku ndzilu a wu va yendlanga nchumu vavanuna lava;+ hambi ni nsisi ni wun’we ka tinhloko ta vona a wu nga pshanga, ni mpahla ya vona a yi pshanga, funtshi a va nga nun’hwi ximusi xa ndzilu.

28 Kutani Nebukadinazara a ku: “A ku dzunisiwe Xikwembu xa Xadraki, Mexaki na Abedinigo,+ lexi nga rhuma ntsumi ya xona swaku yi ta ponisa vatirheli va xona. Va xi tshembile va gama va yala ku yingisa rito la mina hosi, a va tinyimisele ku fa ku tlula ku gandzela xikwembu xin’wani loko ku nga li Xikwembu xa vona.+ 29 Se ni veka nawu wa leswaku munhu mun’wani ni mun’wani, vanhu va matiko ni tirimi ta ku hambanahambana lava nga ta tshuka va vulavula ku biha hi Xikwembu xa Xadraki, Mexaki na Abedinigo va fanele va phatluleliwa, tiyindlo ta vona ti fanele ti yendliwa swikoti swa vanhu hinkwavu;* hikusa a ku na xikwembu xin’wani lexi kotaka ku ponisa ku fana ni Xikwembu lexi.”+

30 Kutani hosi yi tlakusa Xadraki, Mexaki na Abedinigo hi ku va nyika mintirho ya ku hlonipheka ka provhinsiya la Babilona.+

4 “Ka vanhu hinkwavu va matiko ni tirimi ta ku hambanahambana lava tshamaka ka misava hinkwayu, mina Hosi Nebukadinazara ni li: Vanani ni ku rhula! 2 Ni tsakela ku mi byela swikombiso ni minchumu ya ku hlamalisa leyi Xikwembu Xa Ku Tlakuka xi nga yi yendla ka mina. 3 Swikombiso swa xona i swikulu hintamu, ni mintirho ya xona ya hlamalisa! Mfumu wa xona wu ta va kona minkama hinkwayu, xi ta fuma hi masiku ni masiku.+

4 “Mina Nebukadinazara, a ni tshamisekile ka yindlo ya mina, swi ni fambela kahle ka yindlo ya mina ya wuhosi. 5 Ni lorhe minchumu leyi nga ni chavisa. Leswi ni nga swi lorha swi ni tseme nhlana.+ 6 Se ni humesa nawu wa leswaku vavanuna hinkwavu va ku tlhariha va Babilona va ta ka mina, swaku va ta ni byela ntlhamuselo ya leswi ni nga swi lorha.+

7 “Ka nkama wolowo, vaprista lava yendlaka masalamusi,* lava va ku vhumbata, Vakalidiya* ni tintivi ta swa tinyeleti+ va nghena. Nkama ni nga va byela leswi ni nga swi lorha a va swi kotanga ku ni byela ntlhamuselo ya kona.+ 8 Ku gama ku fika Daniyele, lweyi vito la yena a nga Beltexazara+ ku nga vito la xikwembu xa mina,+ lweyi a nga ni moya wa swikwembu swa ku kwetsima,+ se ni mu byela leswi ni nga swi lorha ni ku:

9 “‘Wena Beltexazara murhangeli wa vaprista lava yendlaka masalamusi,+ na swi tiva swaku moya wa swikwembu swa ku kwetsima wu kona ka wena,+ ni swaku a ku na xihundla lexi xi nga ku tsandzaka.+ Ni byele leswi ni nga swi lorha ni ntlhamuselo ya swona.

10 “‘Nkama na ni lorha ni vone nsinya+ wa ku leha hintamu+ lowu a wu li xikarhi ka misava. 11 Se nsinya lowu wu kula wu tlhela wu tiya, wu leha wu fika ni matilweni, a wu voneka ka misava hinkwayu. 12 Matluka ya wona a ma xongile, a wu ni mihandzu ya yinyingi funtshi a wu ni swakudla swa ku yenela vanhu hinkwavu. Swiharhi a swi tshama hansi ka ndzhuti wa wona, swinyanyani a swi tshama ka tigadja ta wona ni hinkwaswu leswi swi hanyaka a swi dla ka wona.

13 “‘Nkama a ni tama ni lorha, ni vone muvoneleli wa ku kwetsima, na a xika a ta hi le matilweni.+ 14 Se a huwelela a ku: “Tsemani nsinya+ ni tigadja ta wona, dzudzani matluka mi hangalasa ni mihandzu ya wona! Swiharhi a swi suke hansi ka wona ni swinyanyani a swi suke ka tigadja ta wona. 15 Kambe, tshikani xigodo* ni timintsu ta xona, xi boheni hi nsimbi ni kobre axikarhi ka byanyi la nhova. Xi tshikeni xi tsakamisiwa hi mberha,* a xi ve xikarhi ka swinsinyani ni swiharhi.+ 16 Mbilu ya xona a yi txintxiwe yi nga ha vi ya munhu, a xi nyikiwe mbilu ya xiharhi anze ku hela+ 7 wa minkama.*+ 17 Lowu i nawu wa vavoneleli+ funtshi xikombelo lexi xi ta hi ka lava va ku kwetsima, swaku vanhu lava hanyaka va ta swi tiva swaku Lweyi A Nga Tlakuka i Hosi ka mfumu wa vanhu,+ ni swaku a wu nyika mun’wani ni mun’wani lweyi a mu rhandzaka hambi a li xisiwana.”

18 “‘Leswi hi leswi mina Hosi Nebukadinazara ni nga swi lorha; se wena Beltexazara, ni byeli ntlhamuselo ya swona, hikusa a nga kona ni wa mun’we ka vavanuna lavan’wani va ku tlhariha ka mfumu wa mina lweyi a kotaka ku ni byela ntlhamuselo ya swona.+ Kambe wena u ta swi kota hikusa moya wa swikwembu swa ku kwetsima wu le ka wena.’

19 “Hi nkama wolowo Daniyele lweyi vito la yena a nga Beltexazara,+ a hlamalile swa nkamanyana, kutani a sungula ku chava.

“Se hosi yi ku: ‘Wena Beltexazara, u nga chavisiwi hi leswi ni nga swi lorha ni ntlhamuselo ya swona.’

“Beltexazara a ku: ‘Hosi yanga, leswi u nga swi lorha a swi humelele ka lava va ku nyenyaka, ni ntlhamuselo wa swona a wu tirhe ka valala va wena.

20 “‘Nsinya lowu u nga wu vona, lowu nga kula hintamu wu tlhela wu tiya, wu tlhela wu leha anze wu ya fika amatilweni funtshi wu voneka amisaveni hinkwayu,+ 21 lowu nga ni matluka ya ku xonga ni mihandzu ya yinyingi, lowu a wu ni swakudla swa vanhu hinkwavu, lowu swiharhi a swi tshama hansi ka wona ni lowu swinyanyani a swi tshama ka tigadja ta wona,+ 22 hi wena hosi ya mina, hikusa wuhosi la wena i likulu funtshi u ni matimba, a wukulu la wena li fika ni matilweni,+ u fuma misava hinkwayu.+

23 “‘Se wena hosi u vone muvoneleli lweyi a kwetsimaka+ na a ta hi matilweni a ku: “Tsemani nsinya mi wu dlaya, tshikani xigodo* ni timintsu ta xona amisaveni, xi boheni hi nsimbi ni kobre axikarhi ka byanyi la nhova. Xi tshikeni xi tsakamisiwa hi mberha, a xi ve xikarhi ka swinsinyani swa misava ni swiharhi, anze ku hela 7 wa minkama.”*+ 24 Ntlhamuselo ya swona hi leyi hosi ya mina; i xiboho xa Lweyi Wa Ku Tlakuka xa leswi swi nga ta yendleka ka wena hosi ya mina. 25 U ta hlongoliwa xikarhi ka vanhu u ya tshama ni swiharhi, u ta dla mabyanyi ku fana ni tihomu; u ta tsakamisiwa hi mberha ya matilo+ anze ku hela+ 7 wa minkama,*+ hi kona u nga ta swi tiva swaku Lweyi A Nga Tlakuka i Hosi ka mfumu wa vanhu funtshi a wu nyika lweyi a mu lavaka.+

26 “‘Kambe leswi va nga hlaya swaku ku ta sala xigodo xa nsinya ni timintsu ta xona,+ u ta tlhela u nyikiwa mfumu nkama u nga ta swi tiva swaku ku ni lweyi a fumaka amatilweni. 27 Kutani, wena hosi, pfumela leswi ni ku byelaka swona. Tshika ku djoha u yendla minchumu ya ku lulama, u tshika ni minchumu ya ku biha u kombisa timpsalu ka swisiwana. Swi nga yendleka u tama u hanya u tikhorisa hi wutomi.’”+

28 Hinkwaswu leswi swi yendlekile ka Hosi Nebukadinazara.

29 Loko se ku hundze 12 wa tiwheti hosi a yi famba henhla ka yindlo ya le wuhosini ya Babilona. 30 Se yi ku: “Lweyi a hi yena Babilona Wamukulu, lweyi ni nga mu yaka swaku a va yindlo ya wuhosi hi matimba ya mina leswaku ni ta va ni ndhuma ni tlhela ni hloniphiwa?”

31 Nkama hosi na ya ha vulavula, ku twakale rito li ta hi matilweni li ku: “Ku byeliwa wena, wena Hosi Nebukadinazara, ‘U ta tekeliwa mfumu,+ 32 u ta hlongoliwa xikarhi ka vanhu u ya tshama ni swiharhi. U ta dla mabyanyi ku fana ni tihomu funtshi ku ta hundza 7 wa minkama,* anze u swi tiva swaku Lweyi A Nga Tlakuka i Hosi ka mfumu wa vanhu naswona a wu nyika lweyi a mu lavaka.’”+

33 Hi nkama wolowo, mhaka leyi yi yendlekile ka Nebukadinazara. A hlongoliwile xikarhi ka vanhu, a sungula ku dla mabyanyi ku fana ni tihomu, muzimbha wa yena wu tsakamisiwa hi mberha, misisi ya yena yi kula yi leha ku fana ni tinsiva ta magama,* minwala ya yena yi fana ni minwala ya swinyanyani.+

34 “Loko nkama wolowo wu hela,+ mina Nebukadinazara, ni txuvuke matilweni se mimpimiso ya mina yi sungula ku vuya; kutani ni dzunisa Lweyi Wa Ku Tlakuka, ni dzunisa ni ku khensa Lweyi a hanyaka hi masiku ni masiku, hikusa ku fuma ka yena i ka nkama wa ku kala wu nga heli funtshi mfumu wa yena wu va kona hi masiku ni masiku.+ 35 Vanhu hinkwavu lava tshamaka misaveni va voniwa na va nga li va nchumu, a yendla leswi a swi lavaka hi tintsumi ta yena leti nga matilweni ni vanhu lava tshamaka amisaveni. A nga kona lweyi a nga mu tsimbisaka+ kumbe lweyi a nga mu vutisaka a ku: ‘Kasi u yendla yini?’+

36 “Hi nkama wolowo mimpimiso ya mina yi vuyile, ni tlhela ni kuma ku phatima ka mfumu wa mina, wukulu ni ndhuma ya mina.+ Varhangeli va mfumu wa mina va sungule ku lava ku pfuniwa hi mina, se ni tlhela ni vekiwa ka mfumu wa mina, ni hloniphiwa ku tlula ku sunguleni.

37 “Se mina Nebukadinazara, ni dzunisa Hosi ya le matilweni,+ ni yi tlakusa ni tlhela ni yi dzunisa, hikusa mintirho ya yona hinkwayu i ya ntiyiso funtshi tindlela ta yona ti lulamile;+ yi danisa lava va titlakusaka.”+

5 Hosi Belxazara,+ a hambe fexta lalikulu a li hambela 1.000 wa varhangeli va yena funtshi a a nwa vhinyu na vona.+ 2 Nkama Belxazara a nga dakwa, a rhume vanhu swaku va tisa swibya swa woru ni swa prata leswi papayi wa yena Nebukadinazara a nga swi teka ka tempele aYerusalema,+ swaku yena, varhangeli va yena, vasati va yena vavatsongo* ni vasati va yena lavan’wani, va ta nwa hi swona. 3 Se va tisa swibya swa woru leswi nga tekiwa ka tempele ya Xikwembu aYerusalema, kutani hosi ni varhangeli va yona, vasati va yona vavatsongo ni vasati va yona lavan’wani va nwa hi swona. 4 Va nwe vhinyu, va tlhela va dzunisa swikwembu swa woru, swa prata, swa kobre, swa nsimbi, swa mapulangu ni swa ribye.

5 Se ku humelela tintiho ta voko la munhu, ti tsala ka khumbi la ku semendheliwa la yindlo ya wuhosi atlhelweni ka xa ku tlhoma xa ku voninga hi xona, funtshi hosi a yi li vona voko leli na li tsala. 6 Kutani hosi yi sungula ku nkwalala nghohe* hi ku chava funtshi leswi a yi swi pimisa swi sungula ku yi tsema nhlana, masenge ya yona a ma nga ha tiyi+ ni matsolo ya yona a ma rhurhumela.

7 Hosi yi huwelela yi rhuma vanhu swaku ku vitaniwa lava vhumbataka, Vakalidiya* ni tintivi ta swa tinyeleti.+ Se hosi yi byela vavanuna va ku tlhariha va Babilona, yi ku: “Lweyi a nga ta lerha leswi nga tsaliwa, a ni byela ntlhamuselo ya swona, a ta yambexiwa mpahla ya ku pshuka, a yambexiwa ni kolari la woru ka nhamu,+ funtshi a ta va wa wunharhu ka mfumu wa mina.”+

8 Se vavanuna hinkwavu va ku tlhariha va hosi va fika, kambe a va zanga va swi kota ku lerha leswi nga tsaliwa kumbe ku byela hosi ntlhamuselo ya swona.+ 9 Kutani Hosi Belxazara a nkwalala nghohe hi ku chava; varhangeli va yena va nga swi tivi ni swa ku swi yendla.+

10 Nkama mamani wa hosi a nga twa marito ya hosi ni varhangeli va yona, a nghena lomu a ku hambeliwa kona fexta. Kutani a ku: “Hanya hi masiku wena hosi. U nga chavisiwi hileswi u swi pimisaka funtshi u nga nkwalali nghohe hi mhaka ya ku chava. 11 Ku ni wanuna ka mfumu wa wena lweyi a nga ni moya wa swikwembu swa ku kwetsima. Ka nkama wa papayi wa wena ku voniwe swaku wanuna lweyi a ni wutivi ni ku twisisa ni wutlharhi ku fana ni wutlharhi la swikwembu.+ Papayi wa wena, Hosi Nebukadinazara a mu vekile swaku a va murhangeli wa vaprista lava yendlaka masalamusi, lava va vhumbataka, Vakalidiya* ni tintivi ta swa tinyeleti.+ 12 Daniyele, lweyi hosi yi nga mu chula swaku i Beltexazara+ a tlharhihe hintamu, a ni wutivi ni ku twisisa funtshi wa swi kota ku tlhamusela milorho ni swihlayahlaya* ni ku tlhantlha timhaka ta ku karhata hintamu.+ A ku vitaniwe Daniyele swaku a ta ku byela ntlhamuselo ya kona.”

13 Se Daniyele a tisiwa ka hosi. Hosi yi vutisa Daniyele yi ku: “Hi wena Daniyele lweyi a taka hi ka swikarawa swa Yuda,+ lweyi papayi wa mina lweyi a a li hosi a nga ku teka aYuda ke?+ 14 Ni swi twile swaku u ni moya wa swikwembu,+ ni swaku u ni wutivi ni ku twisisa ni wutlharhi leli kalaka li nga tolovelekanga.+ 15 Ku tisiwe vavanuna va ku tlhariha ni lava va vhumbataka swaku va lerha leswi nga tsaliwa ni ku ni byela ntlhamuselo wa swona, kambe a va zanga va swi kota ku ni byela ntlhamuselo wa marito lawa.+ 16 Ni swi twile swaku wa swi kota ku tlhamusela+ ni ku tlhantlha timhaka ta ku karhata hintamu. Loko wo swi kota ku lerha leswi nga tsaliwa u tlhela u ni byela ntlhamuselo wa swona, u ta yambexiwa mpahla ya ku pshuka, u yambexiwa kolari la woru ka nhamu, funtshi u ta va wa wunharhu ka mfumu wa mina.”+

17 Daniyele a hlamula hosi a ku: “A ni nge teki minchumu ya wena; yi nyike van’wani. Kambe, ni ta ku lerhela wena hosi leswi nga tsaliwa, ni ku byela ntlhamuselo ya swona. 18 Wena hosi yanga, Xikwembu Lexikulu xi nyike papayi wa wena Nebukadinazara mfumu, wukulu, ku hlonipheka ni wuhosi.+ 19 Hi mhaka ya wukulu leli a xi mu nyikile lona, vanhu hinkwavu va matiko ni tirimi ta ku hambanahambana a va mu chava hintamu.+ A a dlaya lweyi a a lava ku mu dlaya kumbe a mu tshika a hanya, a a tlakusa kumbe ku danisa lweyi a mu lavaka.+ 20 Kambe nkama mbilu ya yena yi nga sungula ku tibyela a tlhela a tiwomisa nhloko, a za a titlakusa,+ a xikisiwile ka xitshamu xa yena xa wuhosi, a tekeliwa ni ku hlonipheka ka yena. 21 A hlongoliwile ka vanhu, mbilu ya yena yi txintxiwile yi va ya xiharhi, a ya tshama ni timbongolo ta nhova. A dla mabyanyi ku fana ni tihomu, muzimbha wa yena wu tsakamisiwa hi mberha,* anze a swi tiva swaku Xikwembu Lexi Nga Tlakuka i Hosi ka mfumu wa vanhu, ni swaku xi wu nyika lweyi xi mu lavaka.+

22 “Kambe wena Belxazara n’wana wa yena, hambileswi a wu yi tiva mhaka leyi, a wu zanga u tiveka hansi. 23 Wena u titlakusile ka Hosi ya matilo,+ u teka ni swibya swa yindlo ya yona+ se wena ni varhangeli va wena, vasati va wena vavatsongo ni vasati va wena van’wani mi nwa vhinyu hi swona, kutani mi dzunisa swikwembu swa prata ni swa woru, swa kobre, swa nsimbi, swa mapulangu ni swa ribye, phela swikwembu leswi a swi voni, a swi twi funtshi a swi tivi nchumu.+ A wu zanga u xi dzunisa Xikwembu lexi kongomisaka wutomi la wena+ ni tindlela ta wena hinkwatu. 24 Hi leswo swi nga yendla swaku xi rhuma voko swaku li tsala marito lawa.+ 25 Ku tsaliwe leswi: MENE, MENE, TEKELE ni PARISINI.

26 “Ntlhamuselo ya marito lawa hi leyi: MENE: Xikwembu xi konte masiku ya ku fuma ka wena funtshi xi ma helisile.+

27 “TEKELE: Wena u peziwile kambe ku kumiwe swaku u vevuka hintamu.

28 “PERESI: Mfumu wa wena wu yaviwile, wu nyikiwa Vameda ni Vapersiya.”+

29 Kutani Belxazara a humesa nawu wa leswaku Daniyele a yambexiwa mpahla ya ku pshuka, a yambexiwa ni kolari la woru ka nhamu; ku gama ku huweleliwa swaku a ta va wa wunharhu ka mfumu wa hosi.+

30 Ka wusiku lolelo, Belxazara hosi ya Vakalidiya a dlayiwile.+ 31 Kutani Dariyosi+ wa Mumeda a teke mfumu funtshi a a ni kolomuyani ka 62 wa malembe.

6 Dariyosi a swi vone na swi li swinene swaku a veka 120 wa varhangeli* ka mfumu wa yena hinkwawu.+ 2 Se a veka madoda manharhu swaku ma vonelela ntirho wa varhangeli swaku a nga tshuki a lahlekeliwa hi nchumu; Daniyele+ a a li mun’wani wa madoda wolawo.+ 3 Daniyele a a tirha kahle ku tlula madoda laman’wani ni varhangeli; leswi a a tlharihile hintamu,+ hosi a yi lava ku mu nyika xitshamu xa lisima hintamu ka mfumu wa yona.

4 Ka nkama wolowo, madoda ni varhangeli a va lava nchumu xa ku lumbeta Daniyele lexi fambisanaka ni timhaka ta mfumu, kambe a va zanga va kuma nchumu xa ku mu lumbeta hi xona kumbe mintirho ya ku biha, hikusa a a tshembekile funtshi a a wu yendla kahle ntirho, a a nga kanganyisi munhu. 5 Kutani vavanuna lava va ku: “Phela a hi nge kumi nchumu xa ku lumbeta Daniyele, hi to xi kuma ntsena loko ho xi lava ka nawu wa Xikwembu xa yena.”+

6 Se madoda ya hosi ni varhangeli va ya ka hosi na va li ntlawa, va fika va ku: “Hosi Dariyosi hanya hi masiku ni masiku. 7 Madoda hinkwawu ya wuhosi, vaadiminixtradori ni varhangeli va hosi, va yendle maplanu* ya ku veka nawu wa wuhosi lowu wu nga ta tirha 30 wa masiku, wa leswaku lweyi a nga ta khongela ka xikwembu xin’wani kumbe munhu mun’wani loko ku nga li ka wena, wena hosi, a fanele a txukumeteliwa ka xikhele xa tinghonyama.+ 8 Swoswi wena hosi, veka nawu u tlhela u wu sinara+ swaku wu nga txintxiwi, hi ku landza nawu wa Vameda ni Vapersiya lowu kalaka wu nga txintxiwi.”+

9 Se Hosi Dariyosi a sinara nawu.

10 Nkama Daniyele a nga twa swaku nawu wu sinariwile, a ye kaya ka yena lomu a ku ni kwartu la le henhla leli majanela ya lona a ma pfulekile ma kongoma ka tlhelo la Yerusalema.+ A fika a khizama a khongela kanharhu hi siku, a dzunisa Xikwembu xa yena ku fana ni leswi a a swi yendla na ku nge se vekiwa nawu lowu. 11 Ka nkama wolowo vavanuna volavo va fika va nghena se va kuma Daniyele na a khongela, na a kombela timpsalu ka Xikwembu xa yena.

12 Kutani va ya ka hosi swaku va yi khumbukisa nawu lowu yi nga wu veka, va fika va ku: “Kasi a wu sinaranga nawu wa leswaku lweyi a nga ta khongela ka xikwembu xin’wani kumbe ka munhu mun’wani loko ku nga li ka wena, wena hosi, anze ku hela 30 wa masiku, a fanele a txukumeteliwa ka xikhele xa tinghonyama ke?” Hosi yi hlamula yi ku: “Mhaka leyi yi tiyisekisiwile hi nawu wa Vameda ni Vapersiya, lowu wu kalaka wu nga txintxiwi.”+ 13 Se va hlamula hosi va ku: “Daniyele lweyi a nga mun’we wa swikarawa swa Yuda+ a nga ku hloniphi, wena hosi, funtshi a nga wu hloniphi nawu lowu u nga wu sinara, phela yena a khongela kanharhu hi siku.”+ 14 Nkama hosi yi nga twa mhaka leyi, yi xukuvala hintamu se yi gama yi lava ndlela ya ku ponisa Daniyele; yi tama yi lavetela tindlela ta ku mu ponisa anze dlambu li pela. 15 Se ntlawa wa vavanuna volavo wu tlhela wu ya ka hosi, wu fika wu ku: “Khumbuka wena hosi, swaku nawu wa Vameda ni Vapersiya wu hlaya swaku nawu wun’wani ni wun’wani lowu hosi yi wu vekaka a wu fanelanga wu txintxiwa.”+

16 Kutani hosi yi rhumela swaku va ya teka Daniyele va ya mu txukumetela ka xikhele xa tinghonyama.+ Hosi yi byela Daniyele yi ku: “Xikwembu xa wena lexi u xi tirhelaka nkama hinkwawu, xi ta ku ponisa.” 17 Se ku tisiwa ribye, li vekiwa ka nomo wa xikhele, kutani hosi yi li markara hi aneli la yona la ku karimbara hi lona ni hi aneli la ku karimbara la varhangeli va yona, swaku leswi swi nga bohiwa swaku swi yendliwa ka Daniyele swi nga txintxiwi.

18 Se hosi yi gama yi ya kaya ka yona. Kutani yi titsona swakudla wusiku lolelo, funtshi yi yala ni ku hungatisiwa;* phela ni wurhongo a li nga ti. 19 Nkama li nga xa, hosi yi pfuka yi tsutsuma yi ya ka xikhele xa tinghonyama. 20 Nkama hosi a yi li kusuhi ni xikhele, yi vitana Daniyele na yi xukuvalile. Hosi yi vutisa Daniyele yi ku: “Wena Daniyele, mutirheli wa Xikwembu lexi hanyaka, indjhe Xikwembu xa wena lexi u xi tirhelaka nkama hinkwawu xi swi kotile ku ku ponisa ka tinghonyama ke?” 21 Daniyele a hlamula hosi hi ku hantlisa a ku: “Hosi ya mina, hanya hi masiku ni masiku. 22 Xikwembu xa mina xi rhume ntsumi ya xona swaku yi pfala minomo ya tinghonyama,+ phela a ti ni yendlanga nchumu+ hikusa a ni wonhanga nchumu ka xona; ni ka wena hosi ya mina.”

23 Se hosi yi tsaka hintamu, kutani yi rhumisa swaku Daniyele a humesiwa ka xikhele. Nkama Daniyele a nga humesiwa ka xikhele, a a nga vavisiwanga nikakutsongo hikusa a a tshembe Xikwembu xa yena.+

24 Se hosi yi rhumisa swaku ku tisiwa vavanuna lava va nga lumbeta Daniyele, va gama va txukumeteliwa ka xikhele xa tinghonyama ku patsa ni vana va vona ni vasati va vona. Tinghonyama ti va kakatlula na va nge se fika ni hansi, ti pfotlosa marhambu ya vona hinkwawu ma ku jii.+

25 Hosi Dariyosi a gama a tsalela vanhu va matiko ni tirimi ta ku hambanahambana lava tshamaka amisaveni hinkwayu,+ a ku: “Vanani ni ku rhula! 26 Ni humesa nawu wa leswaku vanhu hinkwavu lava nga ka mfumu wa mina, va fanele va chava Xikwembu xa Daniyele.+ Phela i Xikwembu lexi hanyaka, lexi nga ta va kona hi masiku ni masiku. Mfumu wa xona a wu nge tshuki wu helisiwile, xi ta fuma hi masiku ni masiku.+ 27 Xi ponisa+ vanhu va xona ni ku va vhikelela, xi tlhela xi yendla swikombiso ni minchumu ya ku hlamalisa amatilweni ni misaveni,+ hikusa xi ponise Daniyele swaku a nga dlayiwi hi tinghonyama.”

28 Daniyele a swi mu fambela kahle ka mfumu wa Dariyosi+ ni ka mfumu wa Korexe lweyi wa Mupersiya.+

7 Hi lembe la ku sungula la ku fuma ka Belxazara+ hosi ya Babilona, Daniyele a lorhile a tlhela a vona minchumu ya ku hlamalisa* nkama na a yetlelile.+ Se a tsala leswi a nga swi lorha;+ a tsala timhaka hinkwatu leti a nga ti lorha. 2 Kutani Daniyele a ku:

“Ni vone minchumu ya ku hlamalisa* niwusiku. Ni vone moya na wu ta hi ka 4 wa matlhelo* ya matilo, wu ba wu dunga lwandle.+ 3 Se ku hume 4 wa swiharhi swa ku chavisa* swaswikulu+ hi lwandle funtshi a swi nga fani.

4 “A xa ku sungula a xi fana ni nghonyama+ naswona a xi ni timpapa ta gama.*+ Nkama na na ha txuvukile, timpapa ta xona ti susiwile kutani xi tlakusiwa amisaveni, xi nyimisiwa hi minenge yimbirhi ku fana ni munhu, se xi gama xi nyikiwa mbilu ya munhu.

5 “Kutani ni vona xiharhi xa wumbirhi, lexi a xi fana ni ursu.*+ A xi tlakuse nenge wa xona, funtshi a xi ni timbambu tinharhu ka nomo wa xona; xi gama xi byeliwa leswi: ‘Sekeleka u nyima, u dla nyama ya yinyingi.’+

6 “Se ni tama ni txuvuka, ni gama ni vona xiharhi xin’wani xa ku fana ni liyopardu,*+ kambe ka nhlana wa xona a xi ni 4 wa timpapa ta ku fana ni ta xinyanyani. Xiharhi lexi a xi ni 4 wa tinhloko,+ xi gama xi nyikiwa matimba ya ku fuma.

7 “Kutani nkama na na ha txuvuke minchumu yoleyo ya ku hlamalisa niwusiku, ni vone xiharhi xa wu 4 xa ku chavisa funtshi a xi ni matimba hintamu, a xi ni matinyu yamakulu ya nsimbi. A xi dla xi tlhela xi pfotlosa, se leswi swi nga sala a xi swi kandzihela hi minenge.+ A xi hambanile ni swiharhi leswin’wani hinkwaswu naswona a xi ni 10 wa timhondzo. 8 Nkama ni nga ti txuvuka kahle timhondzo, ni vone limhondzo lin’wani lalitsongo+ na li huma xikarhi ka tona, se timhondzo tinharhu ka leti ta ku sungula ti tlomuliwa phambheni ka lona. Limhondzo leli a li ni matihlo ya ku fana ni ya munhu ni nomo lowu vulavulaka hi ku tikhuza.+

9 “Ni tama ni txuvuka anze ku vekiwa switshamu swa wuhosi kutani Lweyi A A Li Kona Ku Sukela Khale+ a tshama hansi.+ Mpahla ya yena a yi basile ku fana ni gamboko,*+ misisi ya yena a yi fana ni mavoya lawa ma nga hlampsiwa. Xitshamu xa yena a xi li ndzilu; maroda ya xona a ma li ndzilu lowu pfurhaka.+ 10 A ku ni nambu wa ndzilu lowu a wu tsutsuma na wu sukela ka yena.+ A ku ni 1.000.000* wa tintsumi leti a ti mu tirhela ni 100.000.000* wa tintsumi, leti a ti nyime phambheni ka yena.+ Se Tribunali+ li sungula ku yavanyisa, kutani ku pfuliwa mabuku.

11 “Ni tame ni txuvuka hi mhaka ya marito ya ku tikhuza lawa a ma vulavuliwa hi limhondzo;+ kutani ni txuvuka anze xiharhi xi dlayiwa, se ntsumbu wa xona wu gama wu hisiwa hi ndzilu. 12 Swiharhi leswin’wani hinkwaswu+ swi tekeliwe mfumu, funtshi ku ni nkama lowu swi nga pfumeleliwa swaku swi hanya wona.

13 “Ni tame ni txuvuka minchumu ya ku hlamalisa leyi ni nga yi vona niwusiku, kutani ni vone lweyi a fanaka ni n’wana wa munhu+ na a ta hi marhefu ya le matilweni; a pfumeleliwe ku nghena ka Lweyi A A Li Kona Ku Sukela Khale,+ a gama a yisiwa kusuhi na Yena. 14 Se a nyikiwa matimba ya ku fuma,+ ku hlonipheka+ ni mfumu, swaku vanhu hinkwavu va matiko ni tirimi ta ku hambanahambana va mu tirhela.+ Yena a ta fuma hi masiku ni masiku, mfumu wa yena a wu nge helisiwi.+

15 “Mina Daniyele a ni karhatekile hi mhaka ya minchumu ya ku hlamalisa, ya ku chavisa leyi ni nga yi vona kutani ni sungula ku chava.+ 16 Ni game ni tshinela kusuhi ka mun’wani wa lava a va nyime kolanu, swaku ni mu vutisa ntlhamuselo wa swilo leswi hinkwaswu. Kutani a ni tlhamusela swilo leswi hinkwaswu, a ku:

17 “‘A 4 wa swiharhi swaswikulu,+ i 4 wa tihosi leti ti nga ta va kona amisaveni.+ 18 Kambe vakwetsimi va Lweyi Wa Ku Tlakuka+ va ta nyikiwa mfumu,+ se mfumu+ wu ta va wa vona hi masiku ni masiku.’

19 “Se a ni lava ku tiva swin’wani hi xiharhi xa wu 4, lexi a xi hambanile ni leswin’wani hinkwaswu; a xi chavisa ndjhani, a xi ni matinyu ya nsimbi ni minwala ya kobre, a xi dla xi pfotlosela, xi tlhela xi kandzihela leswi swi nga sala.+ 20 Naswona ni lave ku tiva hi ta 10 wa timhondzo+ leti a ti li ka nhloko ya xona ni limhondzo lelin’wani leli nga humelela, timhondzo tinharhu ti nga wa phambheni ka lona,+ a li ni matihlo ni nomo lowu vulavulaka hi ku tikhuza, a li voneka na li li likulu ku tlula letin’wani.

21 “Ni swi vonile nkama limhondzo lelo li nga lwa ni vakwetsimi funtshi a li va hlula,+ 22 anze ku fika Lweyi A A Li Kona Ku Sukela Khale+ ku nga Lweyi Wa Ku Tlakuka+ se a yendla swaku vakwetsimi va yena va hlula, kutani nkama lowu nga vekiwa wu fika wa leswaku vakwetsimi va teka mfumu.+

23 “Kutani a ku: ‘A xiharhi xa wu 4, xi nyimela mfumu wa wu 4 lowu nga ta va kona amisaveni. Wu ta va na wu nga fani ni mimfumu leyin’wani hinkwayu, wu ta helisa misava hinkwayu, wu yi kandzihela, wu tlhela wu yi pfotlosa.+ 24 A 10 wa timhondzo, i 10 wa tihosi ta mfumu wolowo; kambe ku ta va ni hosi yin’wani ndzhaku ka tona, a yi nge fani ni leti ta ku sungula, yi ta danisa tihosi tinharhu.+ 25 Hosi leyi yi ta delela Lweyi Wa Ku Tlakuka,+ yi ta tshamela ku karhata vakwetsimi va Xikwembu Lexi xi nga Tlakuka. Yi ta yendla maplanu* ya ku txintxa minkama ni nawu, se vakwetsimi va ta gama va nyikeliwa ka yona anze ku hela minkama yinharhu ni hafu.*+ 26 Kambe Tribunali li sungula ku yavanyisa, se hosi yoleyo yi tekeliwa mfumu, yi gama yi helisiwa swa wugamu.+

27 “‘Se mfumu ni matimba ya ku fuma ni wukulu la mimfumu leyi nga hansi ka matilo hinkwawu yi nyikiwa vakwetsimi va Lweyi Wa Ku Tlakuka.+ Mfumu wa vona i mfumu lowu tshamaka hi masiku ni masiku,+ funtshi mimfumu hinkwayu yi ta va yingisa ni ku va tirhela.’

28 “Mhaka leyi yi gamela kola. Se mina Daniyele ni sungule ku chava ni za ni nkwalala;* kambe mhaka leyi ni yi hlayisile ka mbilu ya mina.”

8 Hi lembe la wunharhu la ku fuma ka Hosi Belxazara,+ mina Daniyele, ni vone minchumu yin’wani ya ku hlamalisa.*+ 2 A ni li Xuxani,*+ ka yindlo ya wuhosi leyi nga ka provhinsiya la Elamu.+ Ni vone minchumu ya ku hlamalisa* na ni li kusuhi ni musele wa mati wa Ulayi. 3 Nkama ni nga txuvuka, ni vone nyempfu ya xinuna+ na yi nyime phambheni ka musele wa mati, a yi ni timhondzo timbirhi.+ Timhondzo leti ta timbirhi a ti lehile, kambe lin’we a li lehe ku tlula lelin’wani, leli la ku leha hintamu hi lona li nga gamesa ku humelela.+ 4 Ni vone nyempfu leyi a yi mpfhumpfha yi ya awupeladlambu, yi ya norte* ni sul* funtshi a ku nga na swiharhi leswi a swi nyima phambheni ka yona, a a nga li kona lweyi a a kota ku ponisa van’wani ka yona.+ A yi tiyendlela leswi a yi swi lava, na yi tikhuza.

5 Nkama na na ha txuvukile, ni vone xiphongo+ na xi ta hi ka tlhelo la wupeladlambu xi tsemakanya misava hinkwayu funtshi minenge ya xona a yi nga khumbi hansi. A xiphongo lexi, a xi ni limhondzo lalikulu ka ximombo.+ 6 Xi kongome nyempfu leyi nga ni timhondzo timbirhi leyi ni nga yi vona na yi nyime phambheni ka musele wa mati; xi yi yele hi ku tsutsuma na xi kwatile hintamu.

7 Ni vone xiphongo na xi tshinela kusuhi ka nyempfu na xi yi kwatele hintamu. Xi gama xi gumula nyempfu, xi yi tshova timhondzo timbirhi funtshi nyempfu a yi nga na ntamu wa ku lwa ni xiphongo. Xi yi tlatlalate hansi, xi yi psanyetela naswona a ku nga na lweyi a a ta yi lamulela.

8 Xiphongo xi tikhuze hintamu, kambe nkama xi nga sungula ku va ni matimba, limhondzo lalikulu li tshovekile; se ku huma 4 wa timhondzo tatikulu lani a li li kona, tona a ti txuvuke ka 4 wa matlhelo* ya matilo.+

9 Ka lin’we la timhondzo ku hume limhondzo lin’wani lalitsongo, funtshi li tame li kula hintamu li kongoma asul, awuxeni ni ka Tiko la Ku Xonga.+ 10 Li kule hintamu li za li fika ka masonchwa* ya le tilweni, funtshi li yendle swaku man’wani ni tinyeleti tin’wani swi wa misaveni, li gama li swi psanyetela. 11 Li tikhuzile ni ka Murhangeli wa masonchwa, funtshi a tekeliwe gandzelo la siku ni siku ni ndhawu ya yena leyi kwetsimaka yi diliziwile.+ 12 Se n’weti, dlambu, tinyeleti ni gandzelo swi nyikeliwa ka limhondzo hi mhaka ya xidjoho; limhondzo a li tshamela ku txukumetela ntiyiso amisaveni, funtshi a swi li fambela kahle ka hinkwaswu leswi a li swi yendla.

13 Kutani ni twa mukwetsimi na a khuluma, ni tlhela ni twa mukwetsimi mun’wani na a vutisa lweyi a vulavulaka a ku: “Yi ta heta nkama muni minchumu leyi ya ku hlamalisa ya gandzelo la siku ni siku ni minchumu ya ku hlamalisa ya xidjoho lexi wonhetelaka,+ na ka ha psanyeteliwa ndhawu ya ku kwetsima, dlambu, n’weti ni tinyeleti ke?” 14 Se a ni byela a ku: “Anze ku hela 2.300* wa masiku; kutani ndhawu ya ku kwetsima yi ta tlhelela ka xiyimu xa yona xa kahle.”

15 Nkama mina Daniyele a na ha txuvuke minchumu leyi ya ku hlamalisa ni tlhela ni lava ku yi twisisa, ni vone nchumu xa ku fana ni munhu na xi nyime phambheni ka mina. 16 Se ni twa rito la munhu axikarhi ka musele wa mati wa Ulayi,+ na a huwelela a ku: “Gabriyele,+ pfuna munhu lweyi swaku a twisisa leswi a nga swi vona.”+ 17 Kutani a tshinela lani a ni nyime kona; nkama a nga fika ni wa hansi hi ximombo hi mhaka ya ku chava. Se a ku: “Wena n’wana wa munhu twisisa swaku minchumu leyi ya ku hlamalisa u nga yi vona i ya nkama wa wugamu.”+ 18 Nkama na a khuluma na mina ni wile, nghohe* ya mina yi txuvuka hansi ni biwa hi wurhongo. A gama a ni hlakahla a ni nyimisa lani a ni nyime kona.+ 19 Se a ku: “Ni ku byela minchumu leyi yi nga ta yendleka ka xiyenge xa wugamu ka nkama wa ku kwata ka Xikwembu, hikusa yi ta yendleka ka nkama wa wugamu lowu nga vekiwa.+

20 “Nyempfu leyi u nga yi vona ya timhondzo timbirhi i tihosi ta Meda na Persiya.+ 21 Xiphongo lexi nga ni mavoya i hosi ya Gresiya;+ kasi limhondzo lalikulu leli nga ka ximombo xa xona, i hosi ya ku sungula.+ 22 Limhondzo leli li nga tshoveka ku gama ku huma 4 wa timhondzo lani a li li kona,+ i 4 wa mimfumu leyi nga ta va kona ka tiko la hosi kambe a yi nga ta va ni matimba ku fana na yona.

23 “Ka masiku ya wugamu ya mfumu wa tona, nkama vadjohi va nga ta djoha ku tlula mpimu, ku ta va ni hosi ya ku chavisa leyi nga ni mona leyi twisisaka marito ya ku karhata. 24 Yi ta va ni matimba swinene, kambe a ku nga ta va matimba ya yona. Yi ta wonhetela hi ndlela ya ku hlamalisa, swi tlhela swi yi fambela kahle ka hinkwaswu leswi yi swi yendlaka. Yi ta helisa lava nga ni matimba ku patsa ni vakwetsimi.+ 25 Yi ta xengetela vanhu va vanyingi hi ku tirhisa wukanganyisi swaku swi yi fambela kahle; yi ta tikhuza ka mbilu ya yona; yi ta helisa vanhu va vanyingi hi nkama wa ku rhula. Yi ta lwa ni Hosi ya tihosi, kambe yi ta tshoviwa na ku nga tirhisiwanga voko la munhu.

26 “Leswi nga hlayiwa ka minchumu ya ku hlamalisa leyi u nga yi vona leyi a yi vulavula hi magandzelo lawa ma yendliwaka nimadlambu ni nimixo i ntiyiso kambe u fanele u hlayisa minchumu leyi ya ku hlamalisa yi va xihundla hikusa yi ta yendleka ka nkama lowu taka.”+

27 Mina Daniyele ni hele ntamu funtshi ni hete masikunyana na ni vabya.+ Kutani ni pfuka ni tama ni yendla ntirho wa hosi;+ kambe a ni chavisiwile hi leswi ni nga swi vona funtshi a ku nga na munhu lweyi a a swi twisisa.+

9 Hi lembe la ku sungula la ku fuma ka Dariyosi+ n’wana wa Asuwerusi wa lixaka la Vameda, lweyi a nga vekiwa swaku a va hosi ka mfumu wa Vakalidiya,+ 2 hi lembe lolelo, mina Daniyele hi ku tirhisa mabuku,* ni twisise numeru ya malembe lawa Yehovha a nga ma byela muprofeta Yeremiya, swaku ku hetiseka ku helisiwa ka Yerusalema,+ ku nga 70 wa malembe.+ 3 Se ni kombela ku pfuniwa hi Yehovha Xikwembu xa ntiyiso hi ku tirhisa xikhongelo, ku titsona swakudla,+ ku yambala mpahla ya masaka ni hi ku tichela nkuma. 4 Ni khongele ka Yehovha Xikwembu xanga, ni tisola hi mhaka ya swidjoho swa hina ni ku:

“Yehovha Xikwembu xa ntiyiso, Xikwembu lexikulu ni xa ku hlonipheka, lexi hlayisaka ntwananu wa xona naswona xi rhandzaka+ lava va xi rhandzaka va tlhela va yingisa minawu ya xona,+ 5 hi djohile funtshi hi yendle swilo swa ku kala swi nga li kahle, hi yendle minchumu ya ku biha, hi ku djikelile;+ hi tshike minawu ya wena ni leswi u nga hi byela swona. 6 A hi va yingisanga vatirheli va wena ku nga vaprofeta,+ lava nga vulavula hi vito la wena ka tihosi ta hina, varhangeli, vavhovho va hina ni vanhu hinkwavu va tiko. 7 Yehovha Xikwembu xa mina, u lulamile, kambe namuntlha hina hinkwerhu hi ni tingana ku patsa ni vanhu va Yuda, lava tshamaka aYerusalema ni Vayisrayele hinkwavu lava u nga va hangalasa ka matiko lawa ma nga kusuhi na hina ni ka lawa ma nga kule, hi mhaka ya leswi va kalaka va nga tshembekanga ka wena.+

8 “Yehovha Xikwembu xanga, hina ni tihosi ta hina, varhangeli va hina ni vavhovho va hina, hi ni tingana hikusa hi ku djohelile. 9 Wena Yehovha Xikwembu xa hina u ni timpsalu funtshi wa rivalela,+ kambe hina hi ku djikelile.+ 10 A hi li yingisanga rito la wena Yehovha Xikwembu xa hina, hi ku kala hi nga yingisi minawu ya wena leyi u nga hi vekela yona hi ku tirhisa vatirheli va wena ku nga vaprofeta.+ 11 Hina Vayisrayele hinkwerhu a hi wu yingisanga Nawu wa wena, hi hume ndleleni funtshi a hi li yingisanga rito la wena, se u hi chululele xirhuku lexi nga tiyisiwa hi ku funga xi tlhela xi tsaliwa ka Nawu wa Moxe mutirheli wa wena Xikwembu xa ntiyiso,+ hi mhaka ya leswi hi nga ku djohela. 12 Wena u hetisise marito ya wena lawa u nga ma hlaya hi hina+ ni lava va nga hi fuma,* hi ku hi tisela khombo lalikulu aYerusalema,+ leli kalala li nge se tshama li va kona ahansi ka matilo. 13 Hi humeleliwe hi khombo leli hinkwalu hi ku ya hi leswi nga tsaliwa ka Nawu wa Moxe,+ kambe a hi ku kombelanga Yehovha Xikwembu xa hina swaku u hi twela wusiwana hi ku tshika swidjoho swa hina+ ni ku twisisa ntiyiso* wa wena.

14 “Wena Yehovha, u tshame na u tilunghiselile anze ku fika nkama lowu u nga tisa khombo ka hina, hikusa Yehovha Xikwembu xa hina u lulamile ka mintirho ya wena hinkwayu leyi u nga yi yendla; kambe hina a hi li yingisanga rito la wena.+

15 “Kutani Yehovha Xikwembu xa hina, wena U nga humesa vanhu va wena ka tiko la Gibita hi voko la matimba+ funtshi u nga tiyendlela vito anze namuntlha,+ hi djohile, hi yendle minchumu ya ku biha. 16 Yehovha, hi mhaka ya mintirho ya wena yayinene,+ ni kombela swaku u nga li kwateli doropa la wena la Yerusalema, ku nga ntshava ya wena ya ku kwetsima; Yerusalema ni vanhu va wena va hlekiwa hi vanhu lava hi tshamaka kusuhi na vona hi mhaka ya swidjoho swa hina ni swihoxo swa vavhovho va hina.+ 17 Kutani yingisa xikhongelo xa mina mutirheli wa wena ni leswi ni swi kombelaka, Xikwembu xa hina, hi mhaka ya vito la wena yendla minchumu yayinene ka ndhawu ya wena leyi kwetsimaka+ leyi nga tshikiwa,+ wena Yehovha Xikwembu xanga. 18 Yingisa, Xikwembu xa mina! Pfula matihlo u vona swikarhatu swa hina ni doropa leli a li vitaniwa hi vito la wena; hikusa a hi ku kombeli hi mhaka ya leswi hi nga vanhu va ku lulama, kambe hi mhaka ya timpsalu ta wena.+ 19 Yehovha Xikwembu xa hina, hi yingisi. Hi rivaleli Yehovha.+ Yehovha hi yingisi u tlhela u hi pfuna! U nga hlweli Xikwembu xa mina hi mhaka ya vito la wena, hikusa doropa la wena ni vanhu va wena va vitaniwa hi vito la wena.”+

20 Nkama a na ha vulavula ni tlhela ni khongela, ni phofula xidjoho xa mina ni xa vanhu va ka hina, ku nga Vayisrayele, ni ku kombela swaku Yehovha Xikwembu xa mina a tsetselela ntshava ya yena ya ku kwetsima;+ 21 nkama na na ha khongela, se Gabriyele+ lweyi ni nga mu vona nkama ni nga vona minchumu ya ku hlamalisa,*+ a ta ka mina funtshi a ni nga ha tikoti hi ku karhala ka nkama wolowo, a fike nimadlambu hi nkama wa ku yendla gandzelo. 22 A ni pfunile swaku ni twisisa, a ku:

“Wena Daniyele, swoswi ni tele ku ta ku nyika wutlharhi ni ku twisisa. 23 Nkama u nga sungula ku khongela, ni rhumiwile swaku ni ta ka wena hikusa u munhu lweyi a rhandziwaka hintamu.+ Se pimisa kahle hi mhaka leyi swaku u ta twisisa minchumu ya ku hlamalisa leyi u nga yi vona.

24 “Ku ni 70 wa mavhiki* lawa ma nga vekeliwa vanhu ni doropa la n’wina la ku kwetsima,+ swaku ku helisiwa ku kala ku yingisa nawu ni xidjoho,+ ku kombeliwa ku rivaleliwa xihoxo,+ ku tisiwa ku lulama ka hi masiku ni masiku,+ ku tiyisekisiwa minchumu ya ku hlamalisa ni wuprofeta,*+ ku patsa ni ku kwetsimisa Ndhawu Ya Ku Kwetsima Hintamu. 25 U fanele u tiva u tlhela u twisisa swaku ku sukela nkama ku nga ta humesiwa rito la ku pfuxiwa ka doropa la Yerusalema ni ku tlhela li yakiwa+ anze nkama lowu ku nga ta humelela Mesiya*+ lweyi a nga Murhangeli,+ ku ta va ni 7 wa mavhiki ni 62 wa mavhiki.+ Doropa li ta pfuxiwa li tlhela li yakiwa, li ta va ni ndhawu ya ku xavisela ka yona ni musele wawukulu wa mati,* kambe leswo swi ta yendleka hi nkama wa ku karhata swinene.

26 “Nkama ku nga ta hela 62 wa mavhiki, Mesiya a ta dlayiwa,+ a sala a nga ha na nchumu.+

“Se masonchwa ma ta helisa doropa ni ndhawu ya ku kwetsima.+ Yi ta helisiwa ingaku hiloko yo helisiwa hi ndhambi. Ku ta va ni nyimpi anze wugamu; ku ta va ni ku helisiwa hi ku ya hi leswi swi nga bohiwa hi Xikwembu.+

27 “A ta yendla swaku ntwananu wu tirha ka vanhu va vanyingi hi vhiki lin’we; xikarhi ka vhiki lolelo a ta helisa magandzelo ya swiharhi ni minyikelo.+

“Lweyi a wonhetelaka a ta va henhla ka lipapa la minchumu ya ku nyenyentsa;+ leswi Xikwembu xi nga swi boha swi ta chululiwa henhla ka lweyi a nga hohlotiwa anze a helisiwa.”

10 Hi lembe la wunharhu la ku fuma ka Korexe+ hosi Persiya, ku ni mhaka leyi nga byeliwa Daniyele lweyi a a vitaniwa swaku i Beltexazara;+ mhaka ya kona a yi li ntiyiso, a yi vulavula hi nyimpi yayikulu. A twisise mhaka ya kona funtshi a nyikiwe ni ku twisisa minchumu leyi a nga yi vona.

2 Ka masiku wolawo, mina Daniyele, ni hete mavhiki manharhu na ni rila.+ 3 A ni dlanga swakudla swa ku nandzika, hambi nyama ni vhinyu a ni swi khumbanga funtshi ku hele mavhiki manharhu na ni nga toli mafurha. 4 Hi diya 24 ka wheti ya ku sungula, nkama na ni li kusuhi ni nambu wawukulu wa Tigri,*+ 5 ni txuvukile se ni vona wanuna na a yambale mpahla leyi nga yendliwa hi panu ya linyu+ funtshi ka masenge ya yena a a bohe bandhi la woru la le Ufazi. 6 Muzimbha wa yena a wu fana ni ribye leli va nge i krizolita,+ nghohe* ya yena a yi phatima ku fana ni ku hatima, matihlo ya yena a ma fana ni ndzilu* lowu pfurhaka, mavoko ni minenge ya yena a swi fana ni kobre leli nga polichiwa,+ guwa la marito ya yena a li fana ni guwa la xitshungu. 7 Minchumu leyi ya ku hlamalisa* yi voniwe hi mina Daniyele ntsena; vavanuna lava a ni li na vona a va yi vonanga.+ Kambe va sungule ku rhurhumela hintamu va za va tsutsuma va ya tumbela.

8 Se a ni sale noxe nkama ni nga vona minchumu leyi ya ku hlamalisa,* ni hele ntamu ni za ni tivona na ni nga ha li wa nchumu funtshi a ni nga ha na matimba.+ 9 Kutani ni twe guwa la yena nkama na a vulavula; se nkama ni nga mu twa, ni wa, nghohe ya mina yi txuvuka hansi, ni biwa hi wurhongo nkama na a vulavula.+ 10 Se ni twa voko na li ni khumba+ li gama li ni hlakahla swaku ni pfuka ni khizama. 11 Se a ni byela a ku:

“Wena Daniyele, lweyi a rhandziwaka hintamu,+ yingisa marito lawa ni nga ta ku byela wona. Nyima lani a wu nyime kona, hikusa ni rhumiwe ka wena.”

Nkama a nga heta ku ni byela marito wolawo ni sekeleke ni nyima, na ni rhurhumela.

12 Kutani a ni byela a ku: “U nga chavi,+ wena Daniyele. Swikhongelo swa wena swi twiwile ku sukela ka siku leli u nga lava ku twisisa minchumu leyi u tlhela u tiveka hansi ka Xikwembu xa wena, hi leswo swi nga yendla swaku ni ta ka wena.+ 13 Kambe murhangeli+ wa mfumu wa Persiya a hete 21 wa masiku na a ni pfalela. Se Mikayele*+ mun’we wa varhangeli vavakulu a ta a ta ni pfuna; kutani mina ni sale kolanu funtshi ni hete nkama na ni li tlhelweni ka tihosi ta Persiya. 14 Ni tile swaku ni ta ku pfuna kuva u ta twisisa leswi nga ta yendleka ka vanhu va tiko la wena ka masiku ya wugamu,+ hikusa leswi u nga swi vona i minchumu ya ku hlamalisa leyi nga ta yendleka ka nkama lowu taka.”+

15 Nkama a nga heta ku ni byela marito lawa, ni txuvuke hansi ni tsandzeka ni ku mu hlamula. 16 Se lweyi a a fana ni munhu a khumba nomo wa mina,+ ni gama ni byela lweyi a a nyime phambheni ka mina ni ku: “Hosi yanga, na rhurhumela hi mhaka ya minchumu ya ku hlamalisa leyi ni nga yi vona funtshi a ni na ntamu.+ 17 Kutani mina mutirheli wa wena ni nga swi kotisa ku yini ku vulavula na wena hosi ya mina ke?+ A ni na ntamu, ni tsandzeka ni ku hefemula.”+

18 Lweyi a a fana ni munhu a tlhele a ni khumba, a ni tiyisa.+ 19 A gama a ku: “U nga chavi,+ wena munhu lweyi a rhandziwaka hintamu.+ Ku rhula a ku ve na wena.+ U tlhela u va ni matimba, u tiya.” Nkama na a ha khuluma na mina, ni ve ni matimba, se ni ku: “Hosi yanga khuluma, hikusa u ni tiyisile.”

20 Se a ku: “Indjhe wa swi tiva swaku hi mhaka muni ni tile ka wena? Swoswi ni ta tlhela ni ya lwa ni murhangeli wa Persiya.+ Nkama ni nga ta suka, a murhangeli wa Gresiya a ta ta. 21 Kambe ni ta ku byela minchumu leyi nga tsaliwa ka buku la ntiyiso. A nga kona lweyi a nga ni pfunaka ka mhaka leyi, loko ku nga li Mikayele+ murhangeli wa n’wina.+

11 “Hi lembe la ku sungula la ku fuma ka Dariyosi+ wa Mumeda, mina ni tiyise Mikayele ni tlhela ni mu pfuna. 2 Leswi ni nga ta ku byela swona swoswi i ntiyiso:

“Phela ku ta va ni tihosi tin’wani tinharhu ta Persiya, a ya wu 4 yi ta hlengeleta tshomba la linyingi ku tlula leti tin’wani hinkwatu. Nkama yi nga ta va ni matimba hi mhaka ya tshomba la yona, yi ta xengetela vanhu hinkwavu swaku va lwa ni mfumu wa Gresiya.+

3 “Se ku ta va ni hosi ya matimba funtshi yi ta fuma hi matimba swinene,+ yi ta yendla leswi yi swi lavaka. 4 Kambe nkama yi nga ta va ni matimba, mfumu wa yona wu ta pandzeka, wu yaviwa wu ya ka 4 wa matlhelo* ya matilo,+ kambe a wu nga ta yaveliwa vatukulu va yona funtshi mimfumu yoleyo a yi nge fumi ku fana ni mfumu wa yona; hikusa mfumu wa yona wu ta susiwa wu nyikiwa van’wani.

5 “Hosi ya sul* ku nga yin’wani ya varhangeli va yona, yi ta va ni matimba, kambe mun’wani a ta yi hlula se a fuma hi matimba lawa ma tlulaka ya yona.

6 “Loko se ku hele malembe va ta yendla ntwananu, n’wana wa ntombhi wa hosi ya le sul a ta ta ka hosi ya norte* swaku a ta tiyisa ntwananu wolowo. Kambe voko la n’wana lweyi li ta hela ntamu; hosi a yi nge nyimi, hambi voko la yona; n’wana lweyi wa ntombhi a ta nyikeliwa xikan’we ni lava va nga mu tisa ni lweyi a nga mu psala ni lweyi a nga mu nyika matimba ka minkama yoleyo. 7 Kutani munhu mun’wani wa ndjangu wa ntombhi leyi a ta pfaleta papayi wa yona, a ta lwa ni masonchwa a dumela ni yindlo ya hosi ya norte funtshi a ta hlula. 8 A ta ya aGibita ni swikwembu swa vona, swifaniso swa vona swa nsimbi, minchumu ya vona ya lisima ya prata ni ya woru, ku patsa ni swikarawa. Ku ta hela malembe na a fambela kule ni hosi ya norte, 9 se yona yi ta ta ka mfumu wa hosi ya sul yi ta lwa na yona kambe yi ta gama yi tlhelela ka tiko la yona.

10 “Vana va yona va madjaha,* va ta tilulamisela ku lwa nyimpi se va hlengeleta masonchwa ya manyingi hintamu. Kambe mun’wani wa vona a ta ta, a va kukula ku fana ni ndhambi. Kambe a ta tlhelela ndzhaku na a lwa anze a fika ka yindlo ya yena ya wuhosi.

11 “Hosi ya sul yi ta kwata se yi ta huma yi ya lwa ni hosi ya norte; hosi leyi* yi ta hlengeleta xitshungu xaxikulu kambe xitshungu xolexo xi ta nyikeliwa ka hosi leyin’wani.* 12 Xitshungu lexi xi ta tekiwa. Mbilu ya hosi yi ta tikhuza, yi* ta dlaya vanhu va vanyingi swinene; kambe a yi nga ta tirhisa xitshamu xa yona xa matimba.

13 “Hosi ya norte yi ta vuya, yi hlengeleta xitshungu xaxikulu xa ku tlula xa ku sungula; a ku heleni ka minkama loko se ku hele malembe, yi ta ta na yi ni masonchwa ya manyingi hintamu lawa ma nga tilunghiselela ku lwa nyimpi. 14 Ka minkama yoleyo vanhu va vanyingi va ta lwa ni hosi ya sul.

“Lava va rhandzaka ku lwa* xikarhi ka vanhu va tiko la wena va ta tekiwa swaku va ya zama ku yendla leswi swi nga hlayiwa ka minchumu ya ku hlamalisa* kambe a va nga ta swi kota.

15 “Hosi ya norte yi ta ta, se yi pfala matlhelo hinkwawu ya doropa leli li nga ni makhumbi lawa ma li vhikelaka yi li teka. Masonchwa ya sul a ma nge swi koti ku tama ma lwa, hambi vanhu va vona lava va nga langiwa a va nge swi koti ku lwa ni valala. 16 Lweyi a taka swaku a lwa ni hosi leyi* a ta yendla leswi a swi lavaka, a ku na munhu lweyi a nga ta tiya a lwa na yena. A ta nyima ka tiko la ku Xonga+ funtshi a ta va ni matimba ya ku helisa. 17 A ta ta na a tinyimiselile hintamu na a ni masonchwa ya yena hinkwawu; ku ta yendliwa ntwananu na yena se a ta yendla xanchumu. A ta nyikiwa matimba ya ku helisa n’wana wa ntombhi. N’wana lweyi wa ntombhi a nge swi koti ku lwa na yena funtshi a ta famba a mu siya. 18 A ta tlhela a ya lwa ni matiko lawa ma nga kusuhi ni lwandle se a ta teka matiko ya manyingi. Kutani murhangeli a ta helisa swipoyilo swaku a nga ha danisiwi. A ta hakelisa. 19 A ta tlhelela ka madoropa lawa ma nga vhikeleleka ya tiko la yena, a ta tigumula a wa, a gama a fa.

20 “Ka xitshamu xa yena ku ta fuma lweyi a yendlaka swaku lweyi a hakelisaka rhesa a tsemakanya xikarhi ka mfumu wolowo wawukulu, kambe loko se ku hele masikunyana a ta helisiwa, kambe a nga ta helisiwa hi ku kwata kumbe hi nyimpi.

21 “Ka xitshamu xa yena ku ta fuma lweyi a kalaka a nga rhandziwi hi munhu, a va nge mu hloniphi ka mfumu wa yena; a ta fuma ka nkama lowu vanhu va titwaka na va hlayisekile,* funtshi a ta teka mfumu hi ku kanganyisa. 22 A ta hlula masonchwa lawa ma fanaka ni ndhambi, ma ta helisiwa ma ku jii ku fana ni Murhangeli+ wa ntwananu.+ 23 Hi mhaka ya leswi va nga yendla ntwananu na yena, a ta kanganyisa, se a hlasela a gama a va ni matimba hi ku tirhisa tiko lalitsongo. 24 Hi nkama lowu vanhu va nga ta titwa na va hlayisekile,* a ta nghena ka tindhawu tatinene ngopfu ta provhinsiya, a fika a yendla leswi vapapayi va yena ni vavhovho va yena va kalaka va nga swi yendlanga. A ta nyika vanhu minchumu leyi nga teketeliwa; a ta yendla maplanu ya ku lwa ni madoropa lawa ma nga vhikeleleka, kambe a ta yendla leswo swa nkamanyana ntsena.

25 “A ta tiya nhlana swaku a lwa ni hosi ya sul na a ni masonchwa ya manyingi, se hosi ya sul yi ta tilunghiselela ku lwa nyimpi na yi ni masonchwa ya manyingi lawa ma nga ni matimba. Kambe yena a nge hluli, va ta yendla maplanu ya ku lwa na yena.* 26 A ta xengiwa hi lava va dlaka swakudla swa yena swa lisima swinene.

“Masonchwa ya yena ma ta hangalaka funtshi vanhu va vanyingi va ta dlayiwa.

27 “Se tihosi leti timbirhi ti ta tinyimisela ku yendla minchumu ya ku biha, ti ta tshama ka meza ti hembelana. Kambe a ku na lexi xi nga ta yendleka hikusa magamu i ya nkama lowu nga vekiwa.+

28 “Hosi ya norte yi ta tlhelela ka tiko la yona na yi ni minchumu ya yinyingi ngopfu, yi ta lwa ni ntwananu wa ku kwetsima. Yi ta yendla leswo yi gama yi tlhelela ka tiko la yona.

29 “Yi ta tlhela yi ya lwa ni tiko la sul, hi nkama lowu nga vekiwa. Kambe a swi nge fani ni le ku sunguleni, 30 hikusa maboti ya Kitimi+ ma ta lwa na yona, kutani yi ta danisiwa.

“Yi ta tlhelela kutani yi lwa ni ntwananu wa ku kwetsima,+ leswi yi swi yendlaka swi ta famba kahle; yi ta tlhelela se yi pfuna lava tshikaka ntwananu wa ku kwetsima. 31 Ku ta va ni masonchwa lawa ma nga ta ta hi ka yona; ma ta chimisa ndhawu leyi kwetsimaka,+ ni doropa la ku vhikeliwa, ma tlhela ma susa ni gandzelo la siku ni siku.+

“Ma ta veka nchumu xa ku nyenyentsa lexi wonhetelaka.+

32 “Hi ku tirhisa marito ya ku kanganyisa, hosi ya norte yi ta yendla swaku lava va yendlaka minchumu ya ku biha hi ku kala va nga yingisi ntwananu va djikela Xikwembu. Kambe vanhu lava tivaka Xikwembu xa vona va ta hlula, se swi ta va fambela kahle. 33 Vanhu va ku tlhariha+ va ta pfuna vanhu va vanyingi swaku va twisisa. Ku ta hela masiku na va dumeliwa hi xipada, hi ndzilu, va yisiwa awukaraweni ni ku tekeliwa minchumu ya vona. 34 Kambe nkama va nga ta dumeliwa va ta pfuniwa kakutsongoo; kutani vanhu va vanyingi va ta tipatsa na vona hi ku tirhisa marito ya ku kanganyisa. 35 Vanhu van’wani ka lava va ku tlhariha va ta hlaseliwa, swaku ku yendliwa ntirho wa ku basisa hi mhaka ya vona ni ku yendla swaku minchumu yi va ya ku basa,+ anze ka nkama wa magamu; hikusa swi ta nyimela nkama lowu nga vekiwa.

36 “Hosi ya norte yi ta yendla leswi yi swi lavaka, yi ta tibyela ni ku tidzunisa ka xikwembu xin’wani ni xin’wani; yi ta vulavula minchumu ya ku biha hi Xikwembu xa ku tlakuka ku tlula hinkwaswu.+ Minchumu yi ta yi fambela kahle anze ku hela nkama wa ku kwata; hikusa leswi swi nga bohiwa swi fanele swi yendleka. 37 A yi nge xi hloniphi Xikwembu xa vapapayi va yona funtshi a yi nga ta va ni mhaka ni leswi laviwaka hi vavasati kumbe hi xikwembu xin’wani ni xin’wani kambe yi ta tibyela ka hinkwavu. 38 Hosi leyi, yi ta dzunisa xikwembu lexi vhikelaka madoropa; yi ta tirhisa woru, prata, maribye ya ku xonga ni minchumu ya lisima swaku yi dzunisa xikwembu lexi vapapayi va yona va kalaka va nga xi tivanga. 39 Yona yi ta hlula madoropa ya ku tiya swinene na yi pfuniwa hi xikwembu xin’wani. Yi ta va dzunisa ngopfu lava va yi hloniphaka* funtshi yi ta yendla swaku va fuma vanhu va vanyingi; yi ta yava misava yi yi xavisela lava va nga ta hakela.

40 “Ka nkama wa magamu hosi ya sul yi ta dlidlimbetana ni hosi ya norte; hosi ya norte yi ta yi dumela hi tinyolo* ta nyimpi, vafambisi va makavhalu ni maboti ya manyingi; yi ta nghena ka matiko, yi kukula ku fana ni ndhambi. 41 Yona yi ta nghena ni ka tiko la ku Xonga+ se matiko ya manyingi ma ta hluliwa. Kambe tiko la Edomu ni la Mowabu ni vanhu va lisima va Amoni va ta pona ka voko la yona. 42 Yi ta tshamela ku dumela matiko; phela Gibita a nge poni. 43 Hosi leyi yi ta fuma tshomba leli li nga fihliwa, woru, prata ni minchumu hinkwayu ya lisima ya Gibita. Valibiya ni Vaetiyopiya va ta yi landzelela.

44 “Kambe yi ta tsemiwa nhlana hi mahungu lawa ma nga ta ta hi wuxeni ni le norte, yi ta gama yi huma na yi kwatile swinene swaku yi ya helisa vanhu va vanyingi. 45 Yi ta gwimba matende ya yona ya wuhosi xikarhi ka lwandle lalikulu ni ntshava ya ku kwetsima ni ya Ku Xonga;+ yi ta fela kolanu funtshi a yi nge lamuleliwi hi munhu.

12 “Ka nkama wolowo, Mikayele*+ murhangeli wamukulu+ lweyi a nyimelaka vanhu va wena,* a ta yendla xanchumu. Ku ta va ni nkama wa mahlomulu lawa ma kalaka ma nge se tshama ma va kona ku sukela nkama matiko ma nga va kona anze ka nkama wolowo. Hi nkama wolowo, vanhu va wena va ta ponisiwa,+ ku ta ponisiwa hinkwavu lava va nga ta kumeka na va tsaliwile ka buku ya Xikwembu.+ 2 Se vanhu va vanyingi lava va nga fa* va ta pfuka, van’wani va ta pfuka swaku va hanya wutomi la ku kala li nga heli kuve lavan’wani va ta pfuka swaku va rhukiwa ni ku nyenyiwa hi masiku ni masiku.

3 “Lava va nga ni ku twisisa va ta phatima ku fana ni ku phatima ka le matilweni, naswona lava va tisaka vanhu va vanyingi a ku lulameni va ta phatima ku fana ni tinyeleti hi masiku ni masiku.

4 “Kutani wena Daniyele hlayisa marito lawa ma va xihundla, u pfala buku anze ka nkama wa magamu.+ Vanhu va vanyingi va ta yi kambisisa se wutivi la ntiyiso li ta va linyingi.”+

5 Kutani mina Daniyele ni txuvuka ni vona vanhu van’wani vambirhi, mun’we a a nyime ka tlhelo lelin’wani la nambu kuve lweyi mun’wani a a nyime ka tlhelo lelin’wanyani.+ 6 Kutani mun’we wa vona a vutisa lweyi a a yambale mpahla leyi nga yendliwa hi panu ya linyu,+ lweyi a a li henhla ka mati ya nambu a ku: “Kasi minchumu leyi ya ku hlamalisa yi ta yendleka siku muni ke?” 7 Kutani ni twa munhu lweyi a a yambalile mpahla leyi nga yendliwa hi panu ya linyu, lweyi a a li henhla ka mati ya nambu, na a tlakusa mavoko ya yena amatilweni, a funga hi Lweyi a hanyaka hi masiku ni masiku+ a ku: “Swi ta yendleka ka nkama lowu nga vekiwa, minkama leyi nga vekiwa ni hafu ya nkama.* Minchumu leyi hinkwayu yi ta yendleka nkama lowu vakwetsimi va nga ta hetiwa matimba.”+

8 Se mina ni swi twile kambe a ni zanga ni swi twisisa+ ni gama ni ku: “Hosi yanga, swi ta gamisa ku yini?”

9 Kutani a ku: “Famba Daniyele, hikusa marito lawa i xihundla, ma ta pfaliwa anze ka nkama wa magamu.+ 10 Vanhu va vanyingi va ta tibasisa va gama va kambeliwa.+ Vanhu va ku biha va ta yendla minchumu ya ku biha funtshi a va nge twisisi nchumu; kambe lava va nga ni wutlharhi va ta twisisa.+

11 “Ku sukela ka nkama wa ku susiwa ka gandzelo la siku ni siku+ ni ku vekiwa ka nchumu xa ku nyenyentsa lexi wonhaka,+ ku ta va ni 1.290 wa masiku.

12 “Wa tsaka lweyi a tshamaka na a rindzile, anze ku hela 1.335 wa masiku!

13 “Kambe wena, tshama na u tshembekile anze magamu. U ta humula kambe u ta pfuka swaku u kuma tshomba la wena a ku heleni ka masiku.”+