U Nga Yendla Yini Swaku U Lunghekela Nhlomulu Wawukulu?

1. Hi mhaka muni swi li kahle ku tilunghiselela na nghozi yi nge se fika?

KU TILUNGHISELELA swi ponisa wutomi. Hi xikombiso, loko ku va ni nghozi vanhu lava nga tilunghiselela va nga swi kota ku tiponisa ni ku tlhela va pfuna van’wani. Ntlawa wun’wani wa ku pfuna vanhu lava nga weliwa hi tinghozi wa le Europa wu te: “A ku tilunghiselela swi nga ponisa wutomi la hina.”

2. Hi mhaka muni hi fanele hi tilunghiselela nhlomulu wawukulu? (Matewu 24:44)

² A “nhlomulu wa wukulu” wu ta fika na hi nga swi nyimelanga. (Mat. 24:21) Kambe ku hambana ni tinghozi tin’wani leti hi kalaka hi nga swi tivi swaku ti ta fika, ha swi tiva swaku nhlomulu wawukulu wa ta. Hi swi tivisa ku yini? Ha swi tiva hi mhaka leswi Yesu a nga swi vula kolomu ka 2.000 wa malembe lama nga hundza, loko a byela vadjondzisiwa va yena leswaku va lunghekela siku leli. (Lerha Matewu 24:44.) Loko hi tilunghiselela swi ta hi vevukela kuva hi tiyisela nkama wolowo wa ku karhata swinene hi tlhela hi pfuna van’wani swaku va yendla leswi fanaka. — Luk. 21:36.

3. Ku va hi tiyisela, hi va ni ntwelawusiwana hi tlhela hi rhandzana namuntlha, swi ta hi pfunisa ku yini kuva hi lunghekela nhlomulu wawukulu?

³ Vona 3 wa minchumu leyi nga hi pfunaka leswaku hi lunghekela nhlomulu wawukulu. A wa ku sungula i ku tiyisela. Xana ku tiyisela ku ta hi pfunisa ku yini ka nhlomulu wawukulu? Phela swi nga yendleka hi nkama wolowo swi ta lava hi chumayela rungula la ku tika la ku yavanyisa, naswona swi nga yendleka vanhu van’wani va hi kaneta. (Nhla. 16:21) Se swi ta lava hi tiyisela swaku hi mu yingisa Yehovha hi tlhela hi nga kanakani leswaku a ta hi vhikela. A nchumu wa wumbirhi i ntwelawusiwana. Phela swi nga yendleka ka nhlomulu wawukulu vamakwerhu va hina va ta luzekeliwa hi swin’wani swa swilo swa vona kumbe swilo swa vona hinkwaswu. Se a ntwelawusiwana wu ta hi pfuna leswaku hi yendla hinkwaswu leswi hi nga swi kotaka leswaku hi ya va pfuna. (Hab. 3:17, 18) Kasi a nchumu wa wunharhu i lirhandzu. Phela swi ta lava hi kombisa swaku ha va rhandza vamakwerhu va hina ka nkama wolowo wa ku karhata swinene. Hi xikombiso, swi nga yendleka loko matiko ma hi hlasela swi ta lava leswaku hi tshama ni vamakwerhu va hina ka ndhawu yin’we yayitsongo swinene. Se hi ta ku yini hi nkama wolowo loko hi nga li na lona lirhandzu? — Ezek. 38:10-12.

4. Bibele li swi kombisisa ku yini swaku hi fanele hi tama hi tiyisela, hi twelana wusiwana ni ku tlhela hi rhandzana?

⁴ A Bibele li hi kutxa swaku hi tama hi tiyisela, hi tama hi twelana wusiwana ni ku tlhela hi rhandzana. Luka 21:19 yi li: “Loko mi tiyisela mi ta ponisiwa.” Vakolosa 3:12 yi li: “Yambalani timpsalu [ntwelawusiwana].” Naswona 1 Vatesalonika 4:9, 10 yi li: “Xikwembu xa mi djondzisa swaku mi rhandzana. . . . Kambe ha mi kombela vamakwerhu leswaku mi tama mi kulisa lirhandzu lolelo.” Marito lawa ma tsaleliwe Vakreste va nkama wa vapostolo lava se a va tiyisela, a va twelana wusiwana naswona a va rhandzana. Hambileswo, a va fanele va tama va swi kombisa swilo swoleswo. Na hina hi fanele hi yendla swoleswo. Se leswaku hi swi kota, hi ta vona swaku a Vakreste va nkama wa vapostolo va swi kombise ku yini swaku a va tiyisela, swaku a va twelana wusiwana ni leswaku a va rhandzana. Hi ta tlhela hi vona swaku hina hi nga va tekelelisa ku yini, ni leswaku swoleswo swi nga hi pfunisa ku yini ku lunghekela nhlomulu wawukulu.

TAMA U TIYISELA

5. I ntxini xi nga pfuna Vakreste va nkameni wa khale swaku va tiyisela?

⁵ Vakreste va nkameni wa mupostolo Pawulo a va kumana ni swiyimu leswi a swi lava leswaku va tiyisela swinene. (Heb. 10:36) Phela vona a va kumana ni swikarhatu leswi vanhu hinkwavu a va kumana na swona. Kambe leswi vona a va li Vakreste a va kumana ni swikarhatu swin’wanyani swa ku tika. Hi xikombiso, a va hluphiwa hi varhangeli va wukhongeli la Xiyuda, hi mimfumu ya Roma naswona a va hluphiwa hi maxaka ya vona. (Mat. 10:21) A ndzeni ka bandla, minkama yin’wani a swi lava leswaku va lwa hi matimba leswaku va nga xengeteliwi hi mavunhwa lawa a ma hangalasiwa hi vanhu lava a va djikela nhlengeletanu, lawa a ma ta yendla leswaku bandla li yavana. (Mint. 20:29, 30) Impela, Vakreste lavayani va tiyiselile. (Nhla. 2:3) Se i ntxini xi nga va pfuna swaku va tiyisela? Vona a va pimisa hi swikombiso swa khale swa vanhu lava va nga tiyisela va ku fana na Yobo. (Yak. 5:10, 11) A va khongela va kombela Yehovha leswaku a va nyika ntamu. (Mint. 4:29-31) Naswona vona a va pimisa hi minkateko leyi a va ta yi kuma loko va tama va tiyisela. — Mint. 5:41.

6. Hi djondza yini ka leswi Merita a nga swi yendla swaku a kota ku tiyisela?

⁶ Na hina hi nga swi kota ku tiyisela loko nkama ni nkama hi djondza hi tlhela hi pimisa hi swikombiso leswi nga ka Bibele ni ka mabuku ya hina, swa vanhu lava va nga tiyisela. Hi xikombiso, makwerhu Merita a swi yendlile leswo naswona swi mu pfunile kuva a tiyisela loko maxaka ya yena ma mu kaneta. Yena a te: “Ni khumbeke hintamu nkama ni nga djondza hi leswi nga yendlekela Yobo. Yena a hlupheke swinene na a nga swi tivi swaku i mani lweyi a a vanga swikarhatu leswi a a kumana na swona. Hambileswo yena a te: ‘A ni nge tshiki ku tshembeka, anze ni fa!’ (Yobo 27:5) Ni pimise hi swikarhatu swa mina, se ni vona swaku a swi nga li swa nchumu loko swi fanisiwa ni swa Yobo. Naswona ku hambana na yena, mina a ni swi tiva swaku i mani lweyi a a swi vanga.”

7. Loko ku nga na xikarhatu xaxikulu lexi u kumanaka na xona swoswi, i mpsini leswi u faneleke u titoloveta ku swi yendla?

⁷ Xin’wani lexi hi nga xi yendlaka leswaku hi djondza ku tiyisela namuntlha, i ku va minkama hinkwayu hi khongela ka Yehovha hi mu byela swilo leswi swi hi karhataka ni leswi hi hluphaka. (Filp. 4:6; 1 Tes. 5:17) Swi nga yendleka swoswi ku nga na xikarhatu xaxikulu lexi u kumanaka na xona. Kambe swi li yini loko u tshuka u kwata, u tshuka u karhateka hi nchumu kumbe u nga xi tivi xa ku xi yendla? Indjhe wa khongela u kombela Yehovha swaku a ku kongomisa? Phela loko minkama hinkwayu u yendla leswo ka minchumu yayitsongo, swi ta ku vevukela swaku ni ka nkama lowu taka ka swikarhatu swaswikulu swinene u kombela Yehovha leswaku a ku pfuna. Funtshi swi ta ku pfuna leswaku ka nkama wolowo u nga kanakani swaku Yehovha a ta ku nyika leswi u swi lavaka hi nkama lowu u faneleke u va na swona. — Pis. 27:1, 3.

8. Xikombiso xa Mira xi nga hi pfunisa ku yini ku tiyisela swikarhatu? (Yakobo 1:2-4) (Vona mufoto.)

⁸ Loko hi tiyisela swikarhatu leswi hi kumanaka na swona namuntlha, hi ta swi kota ku tiyisela swikarhatu leswi hi nga ta kumana na swona ka nkama lowu taka ka nhlomulu wawukulu. (Rom. 5:3) Hi mhaka muni hi vula leswo? Vamakwerhu va vanyingi va vone swaku loko va tiyisela xikarhatu lexi va kumanaka na xona swi va pfuna ku tiyisela ka xikarhatu lexi taka. Naswona loko va pfuniwa hi Yehovha leswaku va kota ku tiyisela, swi yendla leswaku lipfumelo la vona ka yena li tama li tiya. Se lipfumelo loko li tiyile, li va pfuna ku tiyisela xikarhatu lexi taka. (Lerha Yakobo 1:2-4.) Mira mupfuli wa ndlela wa Albânia, a vone leswaku leswi a nga kota ku tiyisela swikarhatu ka nkama lowu nga hundza, a swi kotile ku tama a tiyisela. A vula swaku minkama yin’wanyani a a pimisa swaku o va yena ntsena lweyi a a kumana ni swikarhatu swa swinyingi, kambe loko a pimisa hi leswi Yehovha a nga mu yendlela swona ka 20 wa malembe lawa ma nga hundza swaku a mu pfuna, a gama a tibyela leswi: ‘Tama u tshembeka Mira! Leswi Yehovha a nga ku pfuna swaku u tiyisela swikarhatu swa swinyingi ka nkama lowu nga hundza, a ta ku pfuna ni ka xikarhatu lexi u kumanaka na xona swoswi. U nga xi pfumeleli xi ku tshikisa ku tirhela Yehovha.’ Na wena swi kahle ku tinyika nkama wa ku pimisa hi ndlela leyi Yehovha a nga ku pfuna hi yona ku tiyisela. Naswona tiyiseka swaku Yehovha wa ku vona loko u tiyisela swikarhatu naswona a ta ku hakela. (Mat. 5:10-12) Se loko nhlomulu wawukulu wu fika, u ta va se u djondzile ku tiyisela naswona u ta va u tinyimisele ku yendla swoleswo.

KOMBISA NTWELAWUSIWANA

9. Vamakwerhu va bandla la le Antiyokiya va swi kombise ku yini swaku va ni ntwelawusiwana?

⁹ Vona leswi nga yendleka nkama Vakreste va le Yudiya va nga kumana ni ndlala yayikulu swinene. Loko vamakwerhu va bandla la le Antiyokiya aSiriya va yi twile mhaka leyo, va va twele wusiwana vamakwerhu va le Yudiya. Kambe a va gamelanga lanu, va yendle xan’wanchumu. Mintirho 11:27-30 yi kombisa leswaku “mun’wana ni mun’wana wa vona a rhumele leswi a a swi kota swaku a pfuna vamakwavu lava tshamaka Yudiya.” Hambileswi vamakwerhu lava a va kumana ni ndlala yayikulu swinene a va tshama kule, Vakreste va bandla la le Antiyokiya a va tinyimisele ku yendla hinkwaswu leswi va nga swi kotaka swaku va va pfuna. — 1 Yoh. 3:17, 18.

10. Hi nga swi kombisisa ku yini swaku ha va twelawusiwana vamakwerhu lava va kumanaka ni tinghozi? (Vona mufoto.)

¹⁰ Na hina hi nga kombisa ntwelawusiwana namuntlha loko hi twa swaku vamakwerhu va kumane ni tinghozi. Hi ku kahlula hi nga tinyimisela ku pfunisa hi ku va hi vutisa madoda swaku i mpsini leswi hi nga swi yendlaka swaku hi pfuna vamakwerhu lava nga weliwa hi nghozi. Tindlela tin’wani ta ku pfunisa, i ku humesa minyikelo kumbe ku khongelela vamakwerhu lava nga weliwa hi nghozi.b (Swi. 17:17) Hi xikombiso, hi 2020 ku yendliwe ku tlula 950 wa ma Comissão ya ku pfuna vanhu lava nga kumana ni tinghozi amisaveni hinkwayu, leswaku ma pfuna lava a va kumane ni swikarhatu leswi nga vangiwa hi korona. Ha va khensa vamakwerhu hinkwavu lava va tirhaka ka ma comissão ya ku fana ni lawa. Phela i ntwelawusiwana wu susumetelaka vamakwerhu lava swaku va pfunisa hi ku ya nyiketa vanhu lava va nga weliwa hi nghozi swilo leswi va swi lavaka, ku va pfuna swaku va tama va tirhela Yehovha, naswona minkama yin’wani ku va pfuna ku lunghisa tiyindlo ta vona kumbe Tiyindlo ta Wugandzeli. — Vona 2 Vakorinto 8:1-4.

11. Ku komba van’wani ntwelawusiwana swi yendla leswaku Yehovha a dzunisiwa hi ndlela yini?

¹¹ Loko hi komba vamakwerhu va hina ntwelawusiwana loko va weliwa hi tinghozi, van’wani va swi vona leswo. Hi xikombiso, hi 2019 ku ve ni xidzedze lexi vitaniwaka Dorian lexi nga hahlula Yindlo ya Wugandzeli aBahamas. Nkama vamakwerhu a va zama ku yi pfuxeta Yindlo leyi, va vutise ndota yin’wani leyi kalaka yi nga li Mboni ya Yehovha swaku a ku ta laveka male muni leswaku yona yi yendla ntirho lowu. Yona yi te: “Mi nga ni hakeleni nchumu. . . . Ni ta mi nyika materiyali, ni ta mi nyika vanhu va kona ni hinkwaswu leswi mi swi lavaka. . . . Phela leswi ni swi lavaka mina, i ku pfuna nhlengeletanu ya n’wina. Swi ni khumbile ku vona ndlela leyi n’wina mi rhandzanaka hi yona.” Vanhu vanyingi a va mu tivi Yehovha, kambe va swi vona leswi hina Timboni ta Yehovha hi swi yendlaka. Phela swa hi tsakisa ku tiva swaku swilo leswi hi swi yendlaka kuva hi komba vamakwerhu va hina ntwelawusiwana, swi yendla swaku vanhu van’wani va tsakela ku tiva Yehovha lweyi a nga ni “ntwelawusiwana wa wukulu”! — Efe. 2:4.

12. Ku kombisa ntwelawusiwana namuntlha swi hi pfuna ndjhani swaku hi lunghekela nhlomulu wawukulu? (Nhlawutelo 13:16, 17)

¹² Hi mhaka muni swi ta lava hi kombisa ntwelawusiwana ka nhlomulu wawukulu? Swi ta laveka leswaku hi kombisa ntwelawusiwana hikusa Bibele li vula swaku hinkwavu lava va kalaka va nga seketeli mimfumu ya misava va ta kumana ni swikarhatu, ku nga li swoswi ntsena kambe ni ka nkama wa nhlomulu wawukulu. (Lerha Nhlawutelo 13:16, 17.) Vamakwerhu va hina swi nga ha yendleka va ta lava swilo leswaku va tama va hanya. Se loko Yesu Kreste Hosi ya hina a vuya leswaku a yavanyisa misava, a hi kuma na hi kombisa ntwelawusiwana wa ku fana ni lowu, a ta hi rhamba leswaku hi dla tshomba la Mfumu wa yena. — Mat. 25:34-40.

KULISA LIRHANDZU LA WENA HI VAMAKWERHU

13. Hi ku ya hi Varoma 15:7, Vakreste va li kulisise ku yini lirhandzu la vona hi vamakwerhu?

¹³ Vanhu hinkwavu a va swi tiva swaku Vakreste va nkama wa vapostolo a va rhandzana. Kambe ku nga va swaku a swi va vevukela ku rhandzana? Hi xikombiso, vona leswi vamakwerhu va bandla leli a li li Roma a va tshamise xiswona. Van’wani a va li Vayuda lava va nga kula na va tiva Nawu wa Moxe, kasi van’wani a va nga li Vayuda kambe a va li va matiko man’wani, se vanhu lava a va hambane swinene ni Vayuda. Vakreste van’wani a va li swikarawa, kasi van’wani a va nga li swikarawa naswona swi nga yendleka a ku ni lava a va ni swikarawa. Se va swi kotise ku yini ku kulisa lirhandzu la vona hambileswi a va li vanhu va ku hambana? Mupostolo Pawulo a va kutxe swaku va ‘yamukelana’. (Lerha Varoma 15:7.) A a vula yini mupostolo Pawulo hi marito lawa? A rito leli li nga hundzuluxeliwa li va ‘ku yamukelana’, li vula ku yamukela vanhu van’wanyani hi ndlela ya kahle, ku nga ha va kaya ka wena kumbe leswaku va va vanghanu va wena. Hi xikombiso mupostolo Pawulo a byele Filimoni leswaku a yamukela Onezimu lweyi a a li xikarawa xa yena lexi a xi balekile. (Film. 17) Naswona Prisila na Akila va yamukele Apolosi lweyi a a nga tivi swa swinyingi hi ta ntsakamiso wa Yesu. Vona ‘va muke na yena va ya mu pfuna’. (Mint. 18:26) Vakreste va nkama wa vapostolo a va pfumelelanga swaku ku hambana loku a va li na kona ku yendla leswaku va yavana. Ku hambana ni leswo, a va yamukelana.

14. Anna ni nuna wa yena va li kombise ku yini lirhandzu?

¹⁴ Hi nga kombisa swaku ha va rhandza vamakwerhu hi ku va vanghanu va vona ni ku heta nkama na vona. Loko hi yendla leswo, na vona va ta swi navela ku kombisa swaku va hi rhandza. (2 Kor. 6:11-13) Vona xikombiso xa Anna ni nuna wa yena. Loko va fikile ka tiko la África leli a va rhumeliwe ka lona swaku va ya va vamisiyonariyu, a ntungu wa korona wu sungulile. Leswi a va ha li ku fika, i mpsini leswi va nga swi yendla leswaku va kombisa lirhandzu ka vamakwerhu va le bandleni, kuve a swi nga ha ta koteka leswaku va tlhangana na vona? Vona va tirhise videoconferência leswaku va bula ni vamakwerhu ni ku va byela leswaku a va swi navela hintamu ku va tiva. Vanhu vanyingi bandleni va khumbekile hi leswo naswona na vona va sungule kuva fonela ni ku va tsalela mamensajem. Hi mhaka muni Anna ni nuna wa yena va yendle minzamu ya kuva va lwela ku tiva vamakwerhu va bandla la vona? Anna a li: “A ni nge swi khohlwi leswi vamakwerhu va nga swi yendla leswaku va kombisa lirhandzu ka mina ni ndjangu wa mina ka minkama ya ku karhata ni ka minkama ya ku tsakisa. A xikombiso xa vona hi xona xi nga ni yendla leswaku na mina ni lava ku komba vamakwerhu swaku na va rhandza.”

15. U djondza yini hi ku rhandza vamakwerhu ka xikombiso xa Vanessa? (Vona mufoto.)

¹⁵ Vanyingi va hina hi le ka mabandla lawa ku nga ni vamakwerhu va wumunhu la ku hambanahambana ni va ku ta hi ka tindhawu ta ku hambanahambana. Hambileswo, hi nga swi kota ku kulisa lirhandzu leli hi nga na lona hi vona hi ku pimisa hi wumunhu la vona lalinene. Makwerhu mun’wani wa le Nova Zelândia lweyi a vitaniwaka Vanessa, a vula swaku a ku ni nkama lowu a swi mu karhatela kuva a twanana ni vamakwerhu van’wani abandleni. Kambe a yendle xiboho xa kuva a nga fambeli kule ni vamakwerhu lava a va ni wumunhu la ku kala li nga mu tsakisi, kambe a heta nkama na vona leswaku a va tiva ku yampsa. Leswo swi mu pfunile ku vona leswaku i mpsini leswi a swi yendla Yehovha a rhandza vamakwerhu volavo. Yena a li: “Ku sukela nuna wa mina a va mudjikelezi, hi tirhisana ni vamakwerhu lava nga ni wumunhu la ku hambanahambana ni lava taka hi ka tindhawu ta ku hambanahambana naswona swa ni vevukela ku va ni wunghanu ni vamakwerhu volavo hikusa na swi rhandza leswi va nga vanhu va ku hambanahambana, naswona na tiyiseka swaku Yehovha na yena wa va rhandza hikusa hi yena a nga koka vamakwerhu lava va ku hambanahambana swaku va va bandleni la yena.” Loko hi djondza ku vona vanhu van’wani hi ndlela leyi Yehovha a va vonaka hi yona, swi kombisa leswaku ha va rhandza. — 2 Kor. 8:24.

16. Hi mhaka muni swi ta lava hi va rhandza hintamu vamakwerhu ka nhlomulu wawukulu? (Vona mufoto.)

¹⁶ Ka nhlomulu wawukulu swi ta laveka hintamu swinene swaku hi komba vamakwerhu swaku ha va rhandza. Hi mhaka muni hi vula leswo? Hi mhaka Yehovha a ta tirhisa vamakwerhu leswaku a hi vhikela. Hi xikombiso, vona leswi Yehovha a nga byela Vayisrayele leswaku va swi yendla loko Babilona a va hlasela. Yena a te: “Nghenani vanhu va mina ka makwartu ya n’wina. Pfalani swipfalu mi tumbela kona swa nkamanyana, anze ku kwata ka mina ku hundza.” (Esa. 26:20) Swi tikomba ingaku marito lawa ma ta tirha ni ka hina ka nhlomulu wawukulu. “Makwartu” lawa ku vulavuliwaka hi wona lani, swi nga yendleka ma kombetela mabandla. Phela ka nhlomulu wawukulu Yehovha a ta hi vhikela loko hi mu tirhela na hi twanana ni vamakwerhu. Hi mhaka leyo, a hi yendleni hinkwaswu leswi hi nga swi kotaka leswaku hi va rhandza hintamu vamakwerhu, ku nga li leswiyani swaku hi tshama na vona hi ku ‘heyiii wena no ku gwenta hikusa ni ta ku yini,’ kambe hi va rhandza swi sukela mbilwini. Leswo hi swona swi nga ta yendla leswaku hi ponisiwa.

TILUNGHISELELI KA HA LI SWOSWI

17. Loko hi tilunghiselela ka ha li swoswi, hi ta kota ku yendla yini ka nkama wa nhlomulu wawukulu?

¹⁷ “A siku lalikulu la Yehovha” li ta karhata ka vanhu hinkwavu amisaveni. (Sof. 1:14, 15) Hambi hi vanhu va Yehovha na vona va ta kumana ni swikarhatu. Kambe loko hi tilunghiselela ka ha li swoswi, hi ta swi kota ku tama hi rhula hi tlhela hi pfuna van’wani. Hi ta tiyisela xikarhatu xin’wani ni xin’wani lexi hi nga ta kumana na xona, naswona loko vamakwerhu va tshuka va hlupheka, hi ta va twelawusiwana hi ku yendla hinkwaswu leswi hi nga swi kotaka leswaku hi va pfuna hi leswi va swi lavaka. Hi ta tlhela hi ku namanama ni vamakwerhu hileswi se hi va rhandzaka. Loko hi yendla leswo, Yehovha a ta hi nyika wutomi la ku kala li nga heli ka misava leyi tinghozi ni ku hlupheka swi nga ta kala swi nga ha li kona. — Esa. 65:17.