Mareferensiya ya Xibukwana xa Minhlanganu ya Mahanyelo ni Ntirho
1 KUYA KA 7 KA JULHO
XUMA XINGA KA RITO LA XIKWEMBU | VAKOLOSA 1-4
“Hlivilani Wumunhu la Khale mi Yambala Wumunhu Lelimpsha”
w11 15/3 tl. 10 mapar. 12-13
Yamukela Moya wa Xikwembu Kungali wa Misava
Hi wihi moya lowu mahanyela ya mina mawu kombisaka? (Lerha Vakolosa 3:8-10, 13.) Moya wa misava wu hlohlotela mintirho ya nyama. (Gal. 5:19-21) Lexingahi pfunaka kukambisisa moya lowu wuhi fumaka ahi loko swilo swihi fambela kahle kambe hi loko swingahi fambeli kahle kufana ni loko makwerhu ahi vonela hansi, ahi kwatisa kumbe ahi djohela. Kuyengetela kolano, loko hi li makaya ya hina swinga tikomba kahle leswaku hi fumiwa hi moya wokwetsima kumbe hi moya wa misava. Kutani hi fanele hi tikambisisa. Ti vutise, ‘ka 6 wa tiwheti letinga hundza, mahanyela ya mina ma ye ma fana ni ya Kriste kumbe ni tlhelele ka mikhuva yin’wana ya kubiha ya mavulavulela ni mahanyela?’
Moya wa Xikwembu wungahi pfuna leswaku hi ‘hlivila [wumunhu] la hina la khale ni mintirho ya lona’ kutani hi yambala wumunhu lelimpsha. Leswo switahi pfuna leswaku hi ya hi kombisa lirhandzu ni wunene. Swita ya swihi wolovela kurivalela van’wana hambiloko swi voneka na kuni xivangelo xa kutwala xa kuva hi hlundzuka. Loko vahi yendlela swobiha ahinge yanguli hi ‘mahlundzu hinkwawu, ni kukariha hinkwaku, . . . ni kurhuketela’. Kambe hita tikarhatela kuva lava ‘tsetselelanaka’. — Efe. 4:31, 32.
w13 15/9 tl. 21 mapar. 18-19
U Hundzukile?
Loko hi lava leswaku Rito la Xikwembu lihi hundzula, kuli lerha nkama ni nkama ni kuli djondza ko va masungulu kuhela. Vanhu votala vali lerha Bibele nkama ni nkama, hi ndlela leyo va tolovelane ni leswi liswi vulaka. Swinga yendleka u tshame u kumana ni vanhu votanu antirhweni wa kuchumayela. Van’wana vati tiva hi nhloko tindzimana ta Bibele. Kambe leswi hi xitalo aswi cinci ndlela leyi va pimisaka hi yona ni mahanyela ya vona. Hi mhaka muni? Leswaku Rito la Xikwembu li kucetela ni kuhundzula munhu, a fanele ali pfumelela li khumba mbilu ya yena. Hi mhaka leyo, hi fanele hi tinyika nkama wa kugayela leswi hiswi djondzaka. Hi fanele hi tivutisa leswaku: ‘Na tiyiseka leswaku leyi ako va djondzo ya wukhongeli ntsena? Naswi vona leswaku lowu i ntiyiso? Kutlula leswo, xana nati vona tindlela ta kutirhisa leswi niswi djondzaka awuton’wini la mina kumbe niswi teka tani hi nchumu xa kudjondzisa van’wana ntsena? Naswi vona leswaku Yehovha a vulavula na mina hi kukongoma?’ Kugayela hi swivutiso leswi swingahi pfuna leswaku hi kulisa ndlela leyi himu tekaka hi yona Yehovha atimbilwini ta hina. Ndlela leyi himu rhandzaka hi yona yita kula. Loko mbilu yi khumbeka, hita susumeteleka kuhundzuka. — Swi. 4:23; Luka 6:45.
Kulerha Rito la Xikwembu nkama ni nkama ni kuyanakanyisisa hi leswi hiswi lerheke switahi susumetela kuya mahlweni hi yendla leswi se hiswi yendlaka: ‘Kuhlivila [wumunhu] la khale ni mintirho ya lona; hi kuyambala [wumunhu] lelimpsha leli pfuxetiwaka’. (Kol. 3:9, 10) Kunene, hingaswi kota leswo loko hili twisisa kahle Rito la Xikwembu, hili twa lihi nghena. Vuyelo la kona, a wumunhu lelimpsha la Wukreste litahi sirhelela ka mintlhamu ya Sathana.
Lavetela Xuma xa Moya
it-3 tl. 412 mapar. 2-4
Mfumu wa Xikwembu
“Kufumeni Ka N’wana Wa Yena Lweyi Arhandzekaka.” Ndzhaku ka 10 wa masiku na Yesu a tlhantukile aya tilweni, vadjondzisiwa va yena va vone wumboni la leswaku Yesu ‘aatlhantukisiwile aya vokweni la xinene la Xikwembu’ hi Pentekoxta la 33 E.C. loko Yesu ava chululela moya wokwetsima. (Min 1:8, 9; 2:1-4, 29-33) Hi nkama wolowo kusungule kutirha “ntwananu lowumpsha” ka vona, naswona va ve vosungula kulumba “tiko lelihlawulekeke”, kunga Israyele wa moya. — Hv 12:22-24; 1Pe 2:9, 10; Ga 6:16.
Kriste se a atshame tlhelweni la xinene la Papayi wa yena, naswona a arhangela bandla la Wukreste. (Ef 5:23; Hv 1:3; Flp 2:9-11) Matsalwa ma kombisa leswaku kusukela hi Pentekoxta wa lembe la 33 E.C. kuya mahlweni, kusimekiwe mfumu wa moya ahenhla ka vadjondzisiwa va yena. Loko a tsalela Vakreste va Kolosa, mupostola Pawulo a vule leswaku Yesu se a ali ni mfumu: “[Yehovha] ahihumesile matimbeni ya munyama, ahirhurhisela kufumeni ka N’wana wa yena lweyi arhandzekaka”. — Ko 1:13; ringanisa Min 17:6, 7.
Kusukela hi Pentekoxta wa 33 E.C. kuya mahlweni, Yesu a sungule kufuma ahenhla ka Vayisrayele va moya, kunga Vakreste lava totiweke hi moya leswaku va va vana va Xikwembu va moya. (Yh 3:3, 5, 6) Loko Vakreste lava totiweke va yamukela hakelo ya vona ya le matilweni, avangaha ta va hansi ka mfumu wa Kriste wa moya, kambe vata va tihosi xikan’we na Kriste amatilweni. — Nhl 5:9, 10.
w08 15/8 tl. 28 par. 9
Tipontunkulu ta Mapapila Lama Yaka ka Vagalatiya, Vaefesa, Vafilipiya, ni ka Vakolosa
2:8 — I yini “swilo swa masungulo swa misava” leswi Pawulo a basopiseke Vakreste ka swona? I swilo swa misava ya Sathana, kunga swilo swa masungulo kumbe matshinya ya minawu ya misava, leswiyi kongomisaka kumbe leswiyi hlohlotelaka. (1 Yohane 2:16) Swin’wana swa swona i filozofiya, kuhlongolisa timali ni wukhongeli la mavunwa la misava leyi.
8 KUYA KA 14 KA JULHO
XUMA XINGA KA RITO LA XIKWEMBU | 1 VATESALONIKA 1-5
“Tiyisanani Miyakisana”
w11 15/6 tl. 26 par. 12
“Mixixima Lavatirhaka Xikarhi ka N’wina”
‘Kurhangela’ bandla aswi vuli kudjondzisa ntsena. Kutirhisiwa rito leli fanaka ka 1 Timotiya 3:4. Pawulo a vule leswaku mulanguteli ‘afanela kufambisa khwatsi ndjangu wa yena, avona leswaku vana va yena vadjondzisiwa kuyingisa, vava ni xichavu hi kuhetiseka.’ Handle kokanakana, rito lelinge ‘rhangela’ ali vuli kudjondzisa vana va yena ntsena, kambe li tlhela li vula kurhangela ndjangwini ni kuva vana va yena va tiveka hansi ka yena. Kunene, madoda ma rhangela bandla ni kupfuna hinkwavu leswaku va tiveka hansi ka Yehovha. — 1 Tim. 3:5.
w11 15/6 tl. 28 par. 19
“Mixixima Lavatirhaka Xikarhi ka N’wina”
Awuta yendla yini loko voku nyika nchumu lexinga lunghiseleliwa wena? Awungataxi tirhisa hi ndlela ya kukombisa kutlangela? Yehovha aku nyike “tinyiko letinga vanhu” hi kutirhisa Yesu Kriste. Ndlela yin’wana yokombisa kutlangela ka wena tinyiko leti i kuyingisela loko madoda ma veka tinkulumi ni kutlhela u lwela kutirhisa tipontu leti vati vulaka. Unga tlhela u kombisa kutlangela ka wena hi kuhlamula hi ndlela leyi pfunaka ka minhlanganu. Seketela mintirho leyi madoda mayi rhangelaka, ya kufana ni ntirho wa kuchumayela. Loko ku ni doda linga tshama liku pfuna hi kuku nyika xilayo, hi mhaka muni ungali byeli? Nakambe, swingo yini loko ho tlangela swirho swa mindjangu ya madoda? Khumbuka leswaku doda li kota kutirha swotala abandleni hi mhaka ya leswi ndjangu wa lona wu titsonaka nkama lowu awutawu heta na lona.
w17.10 tl. 10 par. 13
“Lirhandzu . . . hi Swiyendlo ni Ntiyiso”
Mitiyisa lavahelaka matimba. Loko hi rhandza van’wana hi kakunene swita tikomba hi kuva hi yingisa xileriso xa Bibele lexinge, “pfunani lavanga ni gome, milehisela hinkwavu mbilu.” (1 Tes. 5:14) Hambileswi van’wana lavanga ni gome va tiyisaka wuxaka la vona na Yehovha hi kufamba ka nkama, ka van’wana swi lava hiva lehisela mbilu nkama lowu hiva pfunaka. Leswo swingaha lava hiva tiyisa hi Matsalwa, hi chumayela na vona ni kuva yingisela loko va vulavula. Matshan’wini ya kupimisa leswaku makwerhu wokarhi a tiyile kupfumeleni kumbe a ni ‘gome’, hi fanele hi khumbuka leswaku hinkwerhu hi ni gome hi ndlela yokarhi. Hambihi mupostola Pawulo a apfumela leswaku a ni gome lokarhi. (2 Kor. 12:9, 10) Hi mhaka leyo, hinkwerhu haswi lava kupfuniwa hi vamakwerhu.
w15 15/2 tl. 9 par. 16
Tekelelani Kutiveka Hansi ni Ntwelawusiwana wa Yesu
Marito ya hina ya ntwelawusiwana. Loko hi khumbeka hi xiyimo xa van’wana hita susumeteleka ‘kupfuna lavanga ni gome’ kumbe lava karhatekeke. (1 Tes. 5:14) Hinga vula yini leswaku hi tiyisa van’wana? Hingava byela ndlela leyi hinga ni mhaka ni wuhlayiseki la vona. Hingava tlangela hi tlhela hiva pfuna kuva va vona leswaku va ni wumunhu la kahle naswona vaswi kota kuyendla swilo. Hingava tsundzuxa leswaku Yehovha ava pfunile leswaku va kuma ntiyiso, kutani i va lisima ka yena. (Yoh. 6:44) Hingava tiyisekisa leswaku Yehovha a ni mhaka swinene ni malandza ya yena lama “tshovekeke mbilu” kumbe lama “pfotlokeke mbilu.” (Pis. 34:18) Marito ya hina ya kutwela wusiwana mangava chavelela lava lavaka kuchaveleliwa. — Swi. 16:24.
Lavetela Xuma xa Moya
it-2 tl. 155 par. 1
Mahanyela Yobiha hi ta Masangu
Mahanyela yobiha hi masangu i xidjoho lexinga yendlaka munhu a susiwa bandleni. (1Ko 5:9-13; Hv 12:15, 16) Mupostola Pawulo a hlamusela leswaku Mukreste lweyi a tikhomaka hi ndlela yobiha hi ta masangu a djohela mirhi wa yena, hi kutirhisa swirho swa mbeleko hi xikongomelo xobiha. Wuxaka la yena ni Xikwembu la khumbiwa, a nchimisa bandla la Xikwembu a tlhela a tipeta ka nghozi ya kukuma mavabyi lama dlayaka, lama tlulelanaka hi kufamba masangu. (1Ko 6:18, 19) Mukreste lweyi a nghenelela timfanelo ta Vakrestekuloni (1Te 4:3-7) hi 1) kunghenisa chaka ni wuphunta la tingana ni xirhuku abandleni (Hv 12:15, 16), 2) hi kuveka munhu lweyi a djoheke na yena ka xiyimo xoka xinga basanga, naswona loko munhu wa kona angase teka kumbe kutekiwa, amu yendla a nghenela wukati na angaha basanga hi tlhelo la masangu, 3) a susa xindzuti ni ndhuma leyinene ndjangu wa yena ni 4) kuvavisa vapsali va yena, nuna, kumbe lweyi anga tshembisa kutekana na yena. Munhu lweyi anga deleli vanhu lava minawu ya vona yingaha va yinga li voni li hoxile wuwoswi kambe a delela Xikwembu lexingatamu yavanyisa hakunene. — 1Te 4:8.
w15 15/7 matl. 18-19 mapar. 14-15
“Kukutsuliwa ka N’wina Kule Kusuhi”!
I yini leswingata yendleka ndzhaku ka loko Gogo wa Magogo a sungule kuhlasela vanhu va Xikwembu? Matewu na Marka va tsale mhaka leyi fanaka ya leswaku Yesu Kriste “atarhuma tintsumi ta yena kutahlengeleta vahlawuliwa va yena; vatahuma ka mimoya ya mune wa matlhelo ya misava, kusukela magemetamusi ya misava kuyafika magemetamusi ya tilo.” (Marka 13:27; Mat. 24:31) Ntirho lowu wa kuhlengeleta awu kombeteli ka nkama lowu Vakreste lava totiweke va hlawuliwaka hi wona hi khambi losungula. Naswona awu kombeteli ka kufungiwa ka wugamu ka vatotiwa lavaha hanyaka laha misaveni. (Mat. 13:37, 38) Vata fungiwa hi khambi la wugamu na kuli kusuhi leswaku kusungula nhlomulu lowukulu. (Nhla. 7:1-4) Kutani, ntirho lowu wa kuhlengeleta vahlawuliwa i yini? I nkama lowu vatotiwa lavaha liki laha misaveni vangata kuma hakelo ya vona kutani va ya tilweni. (1 Tes. 4:15-17; Nhla. 14:1) Xiyendlakalo lexi xita humelela ndzhaku ka loko Gogo wa Magogo a sungule kuhlasela vanhu va Yehovha. (Ezek. 38:11) Hi kona marito ya Yesu mangata hetiseka: ‘Lavolulama vatavangama kukotisa djambu, Mfun’wini wa Tatana wa vona’. — Mat. 13:43.
Ingava leswaku leswi swi vula leswaku vatotiwa vata tlakuliwa va ya tilweni ni mimirhi ya vona ya nyama? Vanhu votala va wukhongeli la mavunhwa va pfumela ka leswo. Va tlhela va pfumela leswaku vata vona Yesu a vuya ata fuma misava hi matihlo lawa ya nyama. Hambiswilitanu, Bibele liswi kombisa kahle leswaku Yesu ata vuya hi ndlela leyinga vonekiki loko li ku: ‘Xikombiso xa N’wana-wa-Munhu xita voneka tilweni’ naswona Yesu “ata hi marefu ya le tilweni”. (Mat. 24:30) Swiga leswimbirhi swi kombisa leswaku kuta ka Yesu kungata voneka ka vanhu. Bibele li tlhela li vula leswaku ‘nyama ni ngati swingakala swingadli ndzhaka ya Mfumu wa Xikwembu’. Kutani, lavangata tekiwa va ya tilweni va fanele va rhanga hi ‘kuhundzuliwa, hi nkamanyana, hi kutsopeta ka tihlo, kuyimbeni ka mhalamhala ya makumu’. (Lerha 1 Vakorinto 15:50-53.) Laha ahili tirhisi rito lelinga yendlaka kupimisiwa leswaku vanhu vato vhela va huduliwa va ya tilweni hi mimirhi va nyama hikuva leswo swi fambisana ni djondzo ya mavunhwa ya wukhongeli la mavunhwa. Hambiswilitanu, vatotiwa votshembeka lavaha liki laha misaveni vata hlengeletiwa hi nkamanyana.
15 KUYA KA 21 KA JULHO
XUMA XINGA KA RITO LA XIKWEMBU | 2 VATESALONIKA 1-3
“Lweyi Wokala Nawu Ata Hlawuteliwa”
it-1 tl. 704 par. 3
Kutinyiketela ka Xikwembu
Kuni xihundla xin’wana lexinga hambana hi kuhelela ni “xihundla xokwetsima” xa Yehovha. Xihundla xa kona i “xihundla xa kukala nawu”. Lexi axi li xihundla ka Vakreste va ntiyiso hikuva amasikwini ya mupostola Pawulo “munhu [lweyi] wokala nawu” a angase tiveka tani hi ntlawa wokarhi lowu aswi koteka kuwu vona. Hambi loko “munhu” lweyi se a ata va a sungule kuvoneka a ahata va a li xihundla ka vanhu votala hikusa a ata yendla swilo swobiha na a tifihla hi kutinyiketela ka mavunhwa. Kunene, akutava kuli kuduka kumbe kuhambuka ka kutinyiketela ka ntiyiso ka Xikwembu. Pawulo a vule leswaku “xihundla xa kukala nawu” se axi li kutirheni aminkameni ya yena hikusa se akuni nhlohlotelo wa kubiha abandleni la Wukreste. Hi kufamba ka nkama, nhlohlotelo lowu awuta vanga ntlawa wa vaduki andzeni ka bandla. Hi wugamu, vaduki lava avata helisiwa hi Yesu Kriste hi nkama wa wukona la yena. “Munhu” lweyi wa muduki, lweyi anga xitirhisiwa xa Sathana a ata titlakusa henhla ka ‘mun’wana ni mun’wana la vuliwaka “xikwembu” kumbe ka xilo lexi xiximiwaka’ (se’ba·sma hi xigrika). Hi ndlela leyi, muxandzuki lweyi lwenkulu wa Xikwembu, lweyi anga xitirhisiwa xa Sathana, a ata kanganyisa ngopfu ni kuyendla leswaku lavamu landzaka va lovisiwa. Leswi aswita yendla “munhu [lweyi] wokala nawu” a humelela ka wubihi la yena hi leswaku a ata tifihla ka kutinyiketela ka Xikwembu ka mavunhwa. — 2Te 2:3-12; ringanisa ni Mt 7:15, 21-23.
it-2 tl. 808 par. 6
Mavunhwa
Yehovha Xikwembu a pfumelela leswaku “matirhelo ya xidjoho” ma va ka vanhu lava rhandzaka mavunhwa, ‘leswaku vapfumela leswinga mavunhwa’ kambe vanga pfumeli ka mahungu yotsakisa mayelana na Yesu Kriste. (2Te 2:9-12) Leswi swi yendlekile ka hosi Akabu wa Israyele, ka malembe yotala lamanga hundza. Vaprofeta va mavunhwa va tshembise hosi Akabu leswaku ata hlula aRhamoti-giliyadi nyimpini. Kambe Mikaya, muprofeta wa Yehovha, amu tivise leswaku a ata hluliwa anyimpini yoleyo. Hilaha Mikaya a kombisiweke ha kona ka xivono, Yehovha a pfumelele ntsumi yin’wana yi tiyendla “moya wa wuxisi kumbe wa wukanganyisi” anon’wini wa vaprofeta va Akabu. Hi marito man’wana ntsumi leyi yi tirhise matimba ya yona leswaku yi yendla vaprofeta va Akabu vanga vulavuli ntiyiso, kambe va vulavula leswi vona vinyi ava lava kuswi vula ni leswi Akabu a alava kuswi twa. Hambileswi se a abyeliwe ntiyiso, Akabu a vone swi yampsa kupfumela kukanganyisiwa kutani a hakele hi kufa. — 1Th 22:1-38; 2Tk 18.
it-2 tl. 149 par. 8
Ndzilo
Petro a tsale leswaku “matilo ni misava ya swoswi, swihlayiseliwe kupsha hi ndzilo”. Hi kulandza tsutsu wa tsalwa leli ni matsalwa man’wana ndzilo lowu ahi ndzilu wa hi kakunene. Kambe i ndzilo lowu fanekiselaka kulovisiwa magamu. Ka Ndhambi leyi veke kona amasikwini ya Nowa aku helisiwanga matilo ni misava leyi hi tshamaka ka yona. Kambe lavanga helisiwa i vanhu va kona vobiha. Ni loko Yesu Kriste ni tintsumi ta yena ta matimba va ta kuta helisa misava leyi hi ndzilo lowu pfurhaka, vata helisa vanhu vobiha ni mafambisela lawa ya swilo ntsena. — 2Pe 3:5-7, 10-13; 2Te 1:6-10; ringanisa ni Esa 66:15, 16, 22, 24.
it-2 tl. 402 par. 6
Kuhuhuteliwa
“Marito Lama Huhuteliweke” — Ya Ntiyiso ni ya Mavunhwa. Rito la Xigriki lelinge pneu’ma (moya) li tirhisiwa hi ndlela ya kukheteka ka matsalwa man’wana ya vapostola. Hi xikombiso, ka 2 Vatesalonika 2:2, mupostola Pawulo a khongotela Vakrestekuloni va Tesalonika leswaku vanga dzukisiwi kumbe kukanakana hi mhaka ya ‘marito lama huhuteliweke [hi kukongoma, “moya”], kumbe hi rungula la nomu kumbe hi papila leli vonekaka inge lihuma ka hina, likombisa leswaku siku la Yehovha lifikile.’ Swi le livaleni leswaku Pawulo a tirhisa rito lelinge pneu’ma (moya) na a vulavula hi “rungula la nomu” kumbe “papila”. Hi mhaka leyo, buku lin’wana leli hlamuselaka Bibele (Comentário Sobre as Escrituras Sagradas, hi Xinghiza, tluka 126, wuhundzuluxeli la P. Schaff, hi 1976, linga tsaliwa hi Lange) loko li hlamusela 2 Vatesalonika 2:2 li vula leswi: “Hi marito lawa, mupostola lweyi, a vulavula hi rungula leli vonekaka ingi liyo huhuteliwa, wuprofeta la mavunhwa, marito ya muprofeta.” Buku lelinge Tinhlamuselu ta Marito ya Testamentu Leyimpsha (Vincent’s Word Studies in the New Testament, 1957, Vholumi 4, tl. 63) li li: “Hi moya. Hi marito ya wuprofeta lawa ama vuliwa hi vanhu vokarhi aminhlanganwini ya Wukreste, lava ava tivula leswaku ava hlawuteliwa hi moya wa Xikwembu.” Wuhundzuluxeli lin’wana la Bibele li hundzuluxela rito lelinge pneu’ma tani hi “moya” ka ndzimana leyi ni ka tin’wanyana. Kambe wuhundzuluxeli lin’wanyana li hundzuluxela rito lelinge pneu’ma li va “rungula la Moya” (AT), “wuprofeta” (JB), “kuhuhuteliwa” (D’Ostervald; Segond [Xifransa]), “marito lama huhuteliweke” (NM).
22 KUYA KA 28 KA JULHO
XUMA XINGA KA RITO LA XIKWEMBU | 1 TIMOTIYA 1-3
“Lwela Kufikelela Ntirho Lowunene”
w16.08 tl. 21 par. 3
Waxi Vona Xilaveko xa Kuyendla Nhluvuku hi Tlhelo la Moya?
Lerha 1 Timotiya 3:1. Rito la Xigriki leli hundzuluxeliweke li va “kulwela kufikelela” li vula kulwela kukuma nchumu xokarhi kumbe lexi karhataka kuxi kuma. Mupostola Pawulo a tirhise rito leli kukombisa leswaku swi lava kutikarhata leswaku hi yendla nhluvuku wa moya. Pimisa hi makwerhu lweyi a yanakanyaka hi wumundzuku la yena abandleni. Swinga yendleka anga li mupfunisi wa madoda kambe a vona leswaku a fanele kuhlakulela wumunhu la moya. Kusungula a tikarhata kufanelekela kuva mupfunisi wa madoda. Hi kufamba ka nkama, a navela kuva mulanguteli. Ka swiyimu leswi, wa tikarhata leswaku a fanelekela kuva ni wutihlamuleli leli yengetelekeke bandleni.
km 9/78 tl. 4 par. 7
Lava ‘Tikumelaka Xiyimu Lexinene’
Kutani swa twisiseka leswaku hi mhaka muni Pawulo a vule leswaku vavanuna lava “vatikumela xiyimu lexinene”. Leswi aswi vuli kutikumela xitshamu xokarhi akerekeni, hilaha van’wani va pimisaka hakona. Kuhambana ni leswo, vapfunisi va madoda “lavayendlaka ntirho wa vona . . . hi nawu wakona” va tiyiseka leswaku va katekisiwa hi Yehovha na Yesu, naswona bandla lava seketela ni kuva hlonipha. Va tikumela “ntshunxeko lowukulu wovulavula alipfumelweni mayelana na Kriste Yesu.” Hi kufambisana ni xikhundla xa vona abandleni, va tlangeliwa hi mhaka ya ntirho wa vona lowunene, va tiyile akupfumeleni naswona vanga vulavula na vanga chavi nchumu kumbe kuchava kusoliwa.
Lavetela Xuma xa Moya
it-2 tl. 197 par. 1
Matimu ya Lixaka
Aswinga pfuni nchumu kuheta nkama hi kudjondza ni kuchuka timhaka ta matimu ya lixaka ni swib’ongo, ngopfu ngopfu hi nkama lowu mupostola Pawulo a tsaleleke Timotiya. Aswingaha li swa lisima kuhlayisa matimu ya lixaka ya munhu leswaku a tiyisekisa leswaku i wa ka mani xib’ongo, hikuva Xikwembu axingaha voni kuhambana axikarhi ka Muyuda ni lweyi anga liki Muyuda abandleni la Wukreste. (Ga 3:28) Naswona matimu ya lixaka se ama tiyisekisile leswaku Kriste a ahuma ka lixaka la Hosi Davhida. Naswona loko mupostola Pawulo a tsalela Timotiya mhaka leyi ya matimu ya swib’ongo aku sale nkamanyana leswaku Yerusalema a lovisiwa xikan’we ni maphepa lawa ka wona aku tsaliwe matimu ya swib’ongo swa Vayuda. Xikwembu axima hlayisanga matimu wolawo ya lixaka. Kutani, Pawulo a akarhateka leswaku Timotiya ni mabandla vanga hambukisiwi hi kuluza nkama va kambisisa ni kuphikizana hi swib’ongo swa vanhu. Kuyendla leswo aswinga pfuni nchumu ka kupfumela ka Vakreste. Matimu ya lixaka lama kumekaka aBibeleni ma yenelile kutiyisekisa hi kuhelela leswaku Yesu i Mesiya lweyi a tshembisiwe. Matimu lawa hi wona manga ya lisima ngopfu ka Vakreste. Matimu ya lixaka ya vanhu van’wanyana aBibeleni i wumboni la leswaku leswinga tsaliwa aBibeleni i ntiyiso. Ma kombisa alivaleni leswaku hingali tshemba rungula la matimu la Bibele.
cl ndz. 12 par. 15
“Maswivo! Lexi i Xikwembu xa Hina”
Xikhundla xin’wana lexi tirhaka ntsena ka Yehovha hi lexinge “Hosi ya minkama hinkwayu”. (1 Timotiya 1:17; Nhlavutelo 15:3) Xana xikhundla lexi xi vula yini? Miyanakanyu ya hina yi gomile, ayingeswi koti kuswi twisisa hi kuhelela, kambe Yehovha anga na masungulu naswona anga na magamu. Tipisalema 90:2 yi li: “Kusukela nkama lowungaliki na magamu kuyafika ka nkama lowungaliki na magamu, wena u Xikwembu.” Kutani Yehovha anga vanga ni masungulu, a ve kona minkama hinkwayu. Swi fanelile kuva a vuliwa “Nkulukumba wa Masiku”, hileswaku a ve kona hilaha kunga liki na magamu kungase va ni munhu kumbe nchumu xokarhi ka ntumbuluku hinkwawu! (Daniyele 7:9, 13, 22) Hi mani lweyi anga kanakanaka leswaku swamu fanela Yehovha kuva Hosi Leyikulu leyi Fumaka?
29 KA JULHO KUYA KA 4 KA AGOSTO
XUMA XINGA KA RITO LA XIKWEMBU | 1 TIMOTIYA 4-6
“Kutinyiketela ka Xikwembu Tlhelo Kuyeneliseka”
w03 1/6 tl. 9 mapar. 1-2
Kudjondza Xihundla xa Kuyeneliseka
Nchumu lexikulu lexi yendleke Pawulo a tsaka awuton’wini kuve kuyeneliseka hi leswi a ali na swona. Kambe swi vula yini kuyeneliseka? Hi kukongoma swi vula kutsaka hi leswitsongo unga na swona. Mayelana ni leswi, Pawulo a byele mutirhikulorhi Timotiya a ku: “Kunene, kutinyiketela ka Xikwembu xikan’we ni kuyeneliseka hi swona leswi bindzulisaka swinene. Hikuva ahitanga ni nchumu misaveni, naswona ahingefambi ni nchumu. Kutani, loko hili ni swakudla ni swiyambalu, hitayeneliseka hi swilo leswi.” — 1 Timotiya 6:6-8.
Vona leswaku Pawulo a patse kuyeneliseka ni kutinyiketela ka Xikwembu. Ayi pfumelile mhaka ya leswaku lexi tsakisaka munhu ahi kuva ni mali yotala ni minchumu. Kambe lexi yendlaka munhu a tsaka i kutinyiketela ka Xikwembu, leswi vulaka kurhangisa ntirho wa Xikwembu awuton’wini. Kambe “swakudla ni swiyambalu” aswitamu pfuna ntsena kuyisa mahlweni ntirho wa Xikwembu. Kutani lexi axi yendla Pawulo a yeneliseka akuli kutshemba Yehovha, kunga na mhaka leswaku xiyimu xi njhani.
g 6/07 tl. 6 par. 2
Kutiyimisela Kuganya Swinga Kupeta Nghozini
I ntiyiso leswaku kutala ka vanhu ava fi hi mhaka ya kuhlongolisa mali. Kambe, vangaha luzekeliwa hi nkama wotala awuton’wini la vona na vaha hlongolisa mali. Swikarhatu swa le ntirhweni kumbe swa timali swinga yendla munhu anga dli li rhelela, angaswi koti kukuma wurhongo, nhloko yi tshamela kutlhanya ni kuva ni swilondza ndzeni. Leswinga yendla munhu anga hanyi malembe yotala. Hambiloko munhu angoho pfula matihlo a vona leswaku a fanele a cinca miyanakanyu ya yena mayelana ni swilo leswi aswi nyikaka lisima awuton’wini, kambe angaha tikuma se a hlwele ngopfu. Swingaha yendleka nsati wa yena kumbe nuna angahamu tshembi, vana va yena swingaha yendleka se va vavisekile ka mintlhaveko. Naswona swingaha yendleka angaha na lihanyu la kahle. Kumbexana swin’wana swingaha lunghiseka, kambe swita lava minzamu ya yikulu. Kunene, vanhu votanu va “titlhave hi mahlomulu yotala.” — 1 Timotiya 6:10.
g 11/08 tl. 6 mapar. 4-6
Swilo swa 6 Leswingaku Pfunaka Leswaku Wutomi Liku Fambela Kahle
Vanhu lava hlongolisaka timali hi kupimisa leswaku wutomi litava fambela kahle loko va ganyile, antiyisweni va hlongolisa moya. Va tivitanela swikarhatu ni swivavu awuton’wini. Hi xikombiso, loko vanhu va li karhi va hlongolisa timali, va tala ku vangaha na mhaka ni maxaka ni vanghanu. Van’wana ava yetleli ni kuyetlela hi mhaka ya kutirha ngopfu kumbe hi mhaka ya kukarhateka kutlula mpimu. Eklesiasta 5:12 yi li: “La nandziha wurhongo la lweyi a tirhelaka van’wana, kungavi na mhaka leswaku a dla leswitsongo kumbe swotala; kambe swotala swa lweyi a ganyeke aswimutshiki a yetlela.”
Mali i patrão wa mona a tlhela a kanganyisa. Yesu Kriste a vulavule hi ‘kukanganyisiwa hi lifuwo’. (Marka 4:19) Hi marito man’wana, lifuwu kumbe mali swihi tshembisa ntsaku kambe aswihi nyiki nchumu. Mali ayi kolwani, yi yendla hi lava mali yin’wana. Eklesiasta 5:10 yi li: “Lweyi a rhandzaka mali ange yenelisiwi hi mali”.
Hi kukomisa, kurhandza mali swi vanga swikarhatu, hi wugamu swi hetana matimba naswona swingaku yendla u nghena ka wugevenga. (Swivuriso 28:20) Leswi yendlaka munhu a tsaka naswona wutomi limu fambela kahle i kuhanana, kurivalelana, mahanyela ya kubasa, kurhandza van’wana ni kuva ni wuxaka ni Xikwembu.
Lavetela Xuma xa Moya
Lipfalu Leli Baseke Mahlweni ka Xikwembu
Mupostola Petro a te: ‘Mitshama na mili ni lipfalu lelibaseke’. (1 Petro 3:16) Lexi vavaka hi leswaku loko vanhu va tshamela kuwonhisa minawu ya Yehovha hi kufamba ka nkama mapfalu ya vona amaha bi. Pawulo a vule leswaku kuni lava ‘mapfalu ya vona ma funghiweke hi nsimbi yohisa.’ (1 Timotiya 4:2) U tshama u tihisa hi ndzilo? Loko u psha, nyama ya wena yi sala ni xivati la kakuva awaha twi nchumu lahaya. Loko munhu o tama a yendla minchumu ya kubiha, lipfalu la yena linga fa. Kutani hi kufamba ka nkama lita nyima kutirha.
it-2 tl. 688 mapar. 5-6
Kulerha Mahlweni ka Vanhu
Bandleni la Wukreste. A minkameni ya Vapostola, aswi laveka kuva vanhu va hlangana leswaku va twa Matsalwa ma lerhiwa. Xivangelo xa leswo hi leswaku ava li vatsongo lava ava ni makopiya ya mabuku yotala ya Bibele. Mupostola Pawulo a lerhise bandla leswaku mapapila ya yena ma lerhiwa aminhlanganwini. A tlhele a lerhisa leswaku mapapila lawa ma fambisiwa ka mabandla man’wanyana leswaku ma lerhiwa. (Ko 4:16; 1Te 5:27) Pawulo a tsundzuxe mulanguteli Timotiya, lweyi aha li mumpsha, leswaku a tinyiketela ‘akuhlayeni ka . . . matsalwa, kukhongoteleni ni le kudjondziseni’. — 1Tm 4:13.
Lweyi a lerhaka mahlweni ka bandla a fanele kuswi yendla hi kukhuluka. (Hb 2:2) Leswi xikongomelo xa kulerha abandleni xinga xa kudjondzisa vayingiseli, mulerhi wa kona a fanele a twisisa kahle leswi aswi lerhaka a tlhela a twisisa xikongomelo xa mutsali wa rungula lelo. Kutani a fanele a lerha hi wukheta leswaku anga hundzisi mhaka leyi hambaneke ni leyinga tsaliwa. Hi kulandza Nhlavutelo 1:3, vata tsaka lava lerhaka wuprofeta leli, hi rito la kutlakuka, ni lava twaka marito ya lona va tlhela vama landza.