NKAMA Yesu na a li lani misaveni a kombise swaku a a li “murisi wamunene.” (Yoh. 10:11) Hi vula leswo hikusa nkama lowu xitshungu a xi mu landzelela, yena ‘a xi twele wusiwana hikusa a xi hluphiwa, xi pepetsekisiwa ku fana ni tinyempfu ta ku kala ti nga na murisi.’ (Mat. 9:36) Pedru ni vapostolo van’wani va swi vonile swaku Yesu a a ni mhaka ni tinyempfu funtshi a a ti rhandza, naswona a a hambanile ni varhangeli va wukhongeli va nkama lowuyani lava a va rhangela Israyele, hikusa vona a va nga na mhaka ni tinyempfu naswona tona a ti hangalakile ti tlhela ti fa hi ndlala. (Eze. 34:7, 8) Ku va Yesu a ti hlayise kahle tinyempfu a za a nyikela hi wutomi la yena swaku a ti pfuna, swi djondzise vapostolo swaku na vona va fanele va pfuna lava va nga ni lipfumelo swaku va tlhelela ka Yehovha ‘murisi ni muvoneleli wa wutomi la vona.’ — 1 Pe. 2:25.

² Nkama Yesu na a vulavula na Pedru siku lin’wani, a vulavule hi lisima la ku dlisa ni ku risa ntlhambi. (Yoh. 21:15-17) Ha tiyiseka swaku marito lawayani ma mu khumbile Pedru hikusa hi ku famba ka nkama a byele madoda ya minkama ya yena a ku: “Risani ntlhambi wa Xikwembu lowu mi wu hlayisaka, mi wu vonelela; mi nga yendli leswo hi ku sindzisiwa kambe hileswi mi rhandzaka ku yendla ku rhandza ka Xikwembu, naswona mi nga yendli leswo hi ku lava ku kuma xanchumu kambe hi ku swi rhandza; mi nga va tikiseli lava nga tshomba la Xikwembu, kambe mi va swikombiso ka ntlhambi.” (1 Pe. 5:1-3) Marito lawa ma tirha ni ka madoda amabandleni namuntlha. Hi ku tekelela xikombiso xa Yesu, madoda ma va swikombiso swaswinene ka ntlhambi hi ku rhangela ntirho wa Yehovha hi ku swi rhandza ni hi ku hiseka. — Heb. 13:7.

³ Hi mu tlangela swinene Yehovha hi madoda lawa ma langiwaka hi moya wa ku kwetsima. Phela ha pfuneka swinene hi ndlela leyi madoda ma hi hlayisaka hi yona. Hi xikombiso, ma ni mhaka ni vanhu hinkwavu abandleni ma tlhela ma va tiyisa. Vhiki ni vhiki ma fambisa mintlhanganu ya bandla hi ndlela ya ku hiseka, leyi tiyisaka lipfumelo la vamakwerhu hinkwavu abandleni. (Rom. 12:8) Minzamu hinkwayu leyi va yi yendlaka swaku va vhikela ntlhambi ka swilo swa ku biha, swa ku fana ni mahanyelo ya vanhu va ku biha, swi vhikelela wunghanu la hina na Yehovha. (Esa. 32:2; Tit. 1:9-11) Leswi va rhangelaka ka ntirho wa ku chumayela mahungu ya ku tsakisa, swi yendla leswaku na hina hi tama hi chumayela mahungu ya ku tsakisa wheti ni wheti. (Heb. 13:15-17) Hi ku tirhisa ‘vavanuna lava nga tinyiko,’ Yehovha a tiyisa vamakwerhu hinkwavu abandleni. — Efe. 4:8, 11, 12.

LESWI LAVEKAKA LESWAKU MUNHU A VA DODA

⁴ Leswaku bandla li hlayiseka, vavanuna lava lavaka ku va madoda swi lava va faneleka hi ku ya hi Rito la Xikwembu. Hi nga vula leswaku va langiwe hi moya wa ku kwetsima, ntsena loko va faneleka. (Min. 20:28) I ntiyiso swaku leswi lavekaka swaku munhu a va doda hi ku ya hi Rito la Xikwembu swi tlakukile hintamu, hikusa ku va doda i ntirho wa lisima hintamu. Kambe a swi vuli swona swaku vavanuna lava nga Vakreste naswona va mu rhandzaka hintamu Yehovha a va nge swi koti ku fikelela leswi lavekaka hi ku ya hi Matsalwa swaku va faneleka. Hambileswo, swi fanele swi tikomba ka hinkwavu swaku madoda ma yi tirhisa minkongomiso leyi kumekaka ka Bibele siku ni siku.

⁵ Ka karta la ku sungula leli mupostolo Pawulo a nga li tsalela Timotiya ni leli a nga li tsalela Tito, a vulavule hi leswi swi nyimeliwaka ka madoda hi ku ya hi Bibele. Ka 1 Timotiya 3:1-7, a te: “Loko munhu a lava ku va doda a navela ntirho wawunene. Doda li fanele li nga na xa ku soliwa hi xona, li va ni nsati mun’we, li pimela ka minchumu hinkwayu, li pimisa kahle, li yendla swilo hi ndlela yayinene, li rhandza ku yamukela vapfhumba, li faneleka ku djondzisa, li nga vi xidakwa, li nga rhandzi ku lwa kambe li pimisela van’wani, li nga rhandzi maguwa, li nga rhandzi male, li wu rhangela kahle ndjangu wa lona, naswona vana va lona va li hlonipha hintamu. (Hikusa loko munhu a tsandzeka ku rhangela ndjangu wa yena, a ta swi kotisa ku yini ku rhangela bandla la Xikwembu?). Li nga vi munhu lweyi a ha ku pfumelaka, hi ku chava leswaku li nga tshuka li tibyela kutani li yavanyisiwa ku fana na Davulosi. Naswona li fanele li va ni ndhuma yayinene ka vanhu va le handle, leswaku li nga soliwi hi van’wani kutani li wa ka ntlhamu wa Davulosi.”

⁶ Pawulo a mu tsalele leswi Tito: “Ni ku siye Kreta swaku u lulamisa swilo leswi a swi hume ndleleni ni ku veka madoda ka doropa lin’wani ni lin’wani, hi ku landza leswi ni nga ku byela swona ni ku: Doda li fanele li va munhu lweyi a kalaka a nga na xa ku soliwa hi xona, a nga ni nsati mun’we, a nga ni vana lava nga vapfumeli lava kalaka va nga lumbetiwi swaku va ni mahanyelo ya ku biha kumbe swaku a va yingisi. Hikusa leswi doda li nga mutirheli wa Xikwembu, li fanele li nga na xa ku soliwa hi xona, li nga tiwomisi nhloko, li nga hantliseli ku kwata, li nga vi xidakwa, li nga rhandzi ku lwa, li nga naveli ku pfuneka hi ndlela ya wukanganyisi, kambe li rhandza ku yamukela vapfhumba, li rhandza swa ku lulama, li pimisa kahle, li lulama, li tshembeka, li tikhoma, li namarhela rito la ku tshembeka loko li djondzisa leswaku li ta kota ku tiyisa hi djondzo yayinene ni ku laya lava kanetaka.” — Tito 1:5-9.

⁷ Leswi nyimeliwaka ka madoda hi ku ya hi Bibele swi nga ha tikomba swi karhata. Hambileswo, vavanuna lava nga Vakreste a va fanelanga va tshika ku yendla minzamu ya ku fikelela ntirho lowu wa ku va doda. Loko va kombisa mahanyelo yamanene tanihi Vakreste ni leswi nyimeliwaka ka madoda, vona va ta koka van’wani abandleni swaku na vona va va ni wumunhu leli lavekaka ka Vakreste. Pawulo a vule swaku ‘vavanuna lava va nga tinyiko’ va langiwe swaku va “pfuna vakwetsimi swaku va famba hi ndlela yayinene, va tirhela van’wani ni ku tiyisa muzimbha wa Kreste, anze hinkwerhu hi twanana hi lipfumelo lin’we naswona hi mu tiva kahle N’wana wa Xikwembu. Leswaku hi va vanhu va ku wupfa.” — Efe. 4:8, 12, 13.

⁸ Doda a li fanelanga li va jovhem hintamu kumbe munhu lweyi a ha ku pfumelaka. Kambe madoda ma fanele ma va vanhu lava i nga khale na va li Vakreste naswona va li tiva ku yampsa Bibele, va ma twisisa kahle Matsalwa va tlhela va li rhandza hi mbilu hinkwayu bandla. A va chavi ku laya lava va nga djoha. Hi ku yendla leswo va vhikela tinyempfu ka vanhu lava va lavaka ku ti xolola. (Esa. 32:2) Hinkwavu abandleni va swi tiva leswaku madoda i vavanuna lava va nga wupfa naswona va nga ni mhaka swinene ni ntlhambi wa Xikwembu.

⁹ Vamakwerhu lava va fanelekaka swaku va va madoda va kombisa wutlharhi ka wutomi la vona. Loko li chadile, doda li fanele li landzela leswi Bibele li swi vulaka hi muchadu, ku nga ku va nuna lweyi a nga ni nsati mun’we li tlhela li wu rhangela kahle ndjangu. Loko li ni vana lava nga Vakreste va fanele va li lava tivekaka hansi va tlhela va nga lumbetiwi hi ku va ni mahanyelo ya ku biha, kumbe swaku a va yingisi. Loko ma yendla leswo, vamakwerhu bandleni va ta chunseka ku ma lavetela swaku ma va pfuna ka swikarhatu leswi va nga na swona ndjangwini kumbe ka wutomi la vona la Wukreste. Doda a li fanelanga li va ni xa ku soliwa hi xona naswona li fanele li va ni ndhuma yayinene hambi hi ka vanhu va le handle. A li fanelanga li lumbetiwa hi ku va ni mahanyelo ya ku biha hikusa leswo swi nga chakisa bandla. A li fanelanga la ha li ku layiwa hi xidjoho xaxikulu. Phela vamakwerhu bandleni va kutxiwa ku tekelela xikombiso xaxinene xa madoda naswona va tsaka swinene hikusa wona ma va pfuna ku va ni wunghanu lalinene na Yehovha. — 1 Ko. 11:1; 16:15, 16.

¹⁰ Ndlela leyi vavanuna lava fanelekaka va tirhaka hi yona, ya fana ni leyi madoda ya Israyele a ma tirha hi yona, lawa a ma tiviwa hi ku va “vavanuna va ku tlhariha, va ku tshembeka ni lava nga ni xiperiyensiya.” (Det. 1:13) Madoda lama nga Vakreste a ma hetisekanga, kambe abandleni ni lani ma tshamaka kona ma tiviwa na ma li vanhu va ku tshembeka ni lava chavaka Xikwembu. Naswona se i khale na va swi kombisa swaku va ni mahanyelo yamanene hi ku ya hi matshinya ya minawu ya Bibele. Ndlela leyi va hanyaka hi yona yi va pfumelela kuva va vulavula abandleni na va nga biwi hi lipfalu. — Rom. 3:23.

¹¹ Vavanuna lava fanelekaka swaku va va madoda, va kombisa swaku va yendla swilo hi ku pimela naswona va tirhisana kahle ni van’wani. A va hiseki ku tlula mpimu. Ku hambana ni leswo, ndlela leyi va hanyaka hi yona yi kombisa swaku va ringanisela naswona va tikhoma. Ndlela leyi va ringaniselaka hi yona ya tikomba ka ku dla ni ku phuza ni leswi va titsakisaka hi swona. Naswona va ringanisela ka ku phuza kuva va nga lumbetiwi swaku i swidakwa kumbe ku phuza ku tlula mpimu. Munhu lweyi a nga phuza ku tlula mpimu, a nge swi koti ku tikhoma naswona a nge swi koti ku pfuna bandla swaku li va ni wunghanu lalinene na Yehovha.

¹² Leswaku munhu a rhangela bandla a fanele a yendla swilo hi ndlela yayinene kumbe hi ku hleleka. Mahanyelo ya yena yamanene ma fanele ma tikomba ka ndlela leyi a tihlayisaka hi yona, ka ndlela leyi a hlayisaka hi yona kaya ka yena ni ka leswi a swi yendlaka siku ni siku. A nga fanelanga a va ni mihoni, kambe loko a lava ku yendla nchumu a fanele a sungula hi ku kambela leswi lavekaka a tlhela a swi yendla hi ndlela yayinene. Naswona wa khomelela ka matshinya ya minawu ya Bibele.

¹³ A doda li fanele li pimiselela van’wani. Li fanele li tiva ku tirhisana ni madoda laman’wani hi ku twanana. A li fanelanga li lava swaku swilo swi yendliwa hi ndlela ya lona ntsena. Kumbe li lava swaku van’wani va yendla swa ku tlula leswi va swi kotaka. Doda leli pimiselelaka van’wani, a li sindzisi mavonelo ya lona, kumbe li pimisa swaku lona li ni mavonelo ya ku yampsa ku tlula madoda laman’wani, hikusa swi nga yendleka ku ni doda lin’wani leli nga ni wumunhu leli lona li kalaka li nga li na lona, kumbe li kotaka ku yendla swilo leswi lona li kalaka li nga swi koti. Madoda ma kombisa swaku ma va pimiselela van’wani loko swiboho hinkwaswu leswi ma swi yendlaka swi fambisana ni Rito la Xikwembu naswona ma lwela ku tekelela Yesu Kreste. (Filp. 2:2-8) Doda a li rhandzi ku lwa funtshi a li rhandzi maguwa, kambe li hlonipha vanhu van’wani, li va vona na va li va lisima ku tlula lona. Lona a li tiwomisi nhloko kumbe ku va ni nkanu hi ku sindzisa swaku swilo swi yendliwa hi ku ya hi mavonelo ya lona. A li hantli li kwata, kambe li tirhisana ni van’wani hi ku rhula.

¹⁴ Munhu lweyi a fanelekaka swaku a va doda a fanele a pimisa kahle. Leswo swi vula swaku a fanele a rhanga hi ku pimisa a nge se yendla nchumu a tlhela a nga li na magugu. A ma twisisa kahle matshinya ya minawu ya Yehovha naswona wa swi tiva swaku a nga ma tirhisisa ku yini. Munhu lweyi a pimisaka kahle wa pfumela ku layiwa naswona a landzelela nkongomiso, funtshi a hi mukanganyisi.

¹⁵ Pawulo a khumbukise Tito swaku doda li rhandza leswi nga lulama. Li fanele li va la ku lulama li tlhela li tshembeka. Wumunhu leli la tikomba ka ndlela leyi li va khomaka hi yona vanhu van’wani ni ku li tama li tiya swaku li nyimelela leswi nga swinene ni swa ku lulama. A li veki wunghanu la lona na Yehovha a nghozini, kambe minkama hinkwayu li nyimelela minawu ya ku lulama. La swi kota ku vekisa xihundla, naswona li rhandza ku yamukela vapfhumba li tlhela li nyikela hi nkama wa lona ni swilo swa lona swaku li pfuna van’wani. — Min. 20:33-35.

¹⁶ Leswaku doda li wu hetisisa kahle ntirho wa lona, li fanele li fanelekela ku djondzisa. Hilani Pawulo a nga mu tsalela hi kona Tito, a doda li fanele “li namarhela rito la ku tshembeka loko li djondzisa leswaku li ta kota ku tiyisa hi djondzo yayinene ni ku laya lava kanetaka.” (Tit. 1:9) La swi kota ku yendla vanhu va yi twisisa kahle mhaka ni ku tlhela li va kholwisa. La swi kota ku bulisana kahle ni lava va kanetaka, ni ku tlhela li tirhisa Bibele swaku li kholwisa lava li va tlhamuselaka leswaku li va pfuna va tiyisa lipfumelo la vona. Doda li tirhisa a wuswikoti la ku djondzisa ka swiyimu swa ku tsakisa ni swa ku kala swi nga tsakisi. (2 Tm. 4:2) Li lehisa mbilu nkama lowu li va layaka hi lirhandzu lava va nga djoha. Li tlhela li lehisa mbilu nkama li pfunaka munhu lweyi a nga ni ku kanakana, li tlhela li mu pfuna swaku a yendla swilo swaswinene hi ku ya hi lipfumelo la yena. Leswaku munhu a va doda, a fanele a fanelekela ku djondzisa. A fanele a kota ku djondzisa munhu mun’we kumbe ku djondzisa lomu ku nga tala hi vanhu.

¹⁷ I swa lisima swinene swaku madoda ma hisekela ku chumayela mahungu ya ku tsakisa. Swi fanele swi tikomba leswaku va tikarhatela ku tekelela Yesu, hikusa Yesu a a rhangisa ntirho wa ku chumayela mahungu ya ku tsakisa. Yesu a a swi kombisa swaku a ni mhaka ni vadjondzisiwa va yena hi ku va pfuna leswaku va va vachumayeli va kahle. (Mar. 1:38; Luk. 8:1) Loko madoda ma tinyimisela ku heta nkama wa wunyingi a ku chumayeleni hambileswi ma nga taleliwa hi swa ku swi yendla, ma kutxa van’wani swaku na vona va hisekela ntirho wa ku chumayela. Naswona loko ma chumayela ni mindjangu ya wona ni van’wani bandleni, swi yendla leswaku ‘va tiyisana’. — Rom. 1:11, 12.

¹⁸ Swilo hinkwaswu leswi hi nga bula hi swona leswi lavekaka kuva munhu a faneleka ku va doda, swi nga ha tikomba swi karhata. I ntiyiso swaku a ku na doda ni lin’we leli nga helela ka hinkwaswu leswi swi laviwaka hi ku ya hi Matsalwa. Kambe, abandleni a ku fanelanga ku va ni doda leli pfumalaka xin’we xa leswi laviwaka hi ku ya hi Matsalwa, swa ku za swi voneka ngopfu. Madoda ma nga ha va ni wumunhu la ku hambana, van’wani va nga ha va kahle ngopfu ka swin’wani kasi van’wani va li kahle ngopfu ka swin’wani. Hi mhaka leyo, madoda hinkwawu ma fanele ma va ni wumunhu la kahle leswaku ma kota ku rhangela bandla la Xikwembu hi ndlela yayinene.

¹⁹ Loko ntlawa wa madoda wu kambela munhu swaku a va doda, wu fanele wu khumbuka marito ya Pawulo, lama nge: “Ni byela hinkwenu swaku mi nga tivoni na mi yampsa ku tlula van’wani. Kambe tivekeni hansi hi ku ya hi lipfumelo leli Xikwembu xi nga mi nyika lona.” (Rom. 12:3) Doda lin’wani ni lin’wani li fanele li tiveka hansi. A nga kona ni mun’we lweyi a faneleke ‘a va wa ku lulama ku tlula mpimu’ nkama lowu a kambelaka mun’wani swaku a va doda. (Ekl. 7:16) Nkama lowu madoda ma kambelaka munhu swaku a va doda ma fanele ma khumbuka leswi swi lavekaka leswaku munhu a va doda. Ma kambela swaku munhu wa kona wa swi fikelela leswi swi lavekaka swaku a va doda hi mpimu wa kona. Va fanele va khumbuka swaku a ku na munhu wa ku hetiseka, funtshi a va fanelanga va tirhisa xikheto kumbe wukanganyisi nkama lowu va kambelaka munhu swaku a va doda. Loko va yendla leswo, va kombisa swaku va yi hlonipha minawu ya ku lulama ya Yehovha Xikwembu naswona leswo swi ta yendla swaku bandla li pfuneka. Nkama lowu ku kambeliwaka munhu swaku a va doda, i swa lisima kuva ku yendliwa xikhongelo ku tlhela ku landziwa nkongomiso wa moya wa ku kwetsima. Phela ntirho lowu a wu vevukanga! Hi mhaka leyo, nkama ku kambeliwaka munhu swaku a va doda i swa lisima swaku va khumbuka marito ya Pawulo lama nge: “U nga hantliseli ku tlhateka munhu mavoko.” — 1 Tm. 5:21, 22.

MIHANDZU YA MOYA WA KU KWETSIMA

²⁰ Vavanuna lava fanelekaka hi ku ya hi Matsalwa va fanele va swi kombisa kahle leswaku va kongomisiwa hi moya wa ku kwetsima naswona va kombisa mihandzu ya moya wa ku kwetsima. Pawulo a vulavule hi 9 wa mihandzu ya moya wa ku kwetsima, ku nga “lirhandzu, ku tsaka, ku rhula, ku lehisa mbilu, timpsalu, wunene, lipfumelo, ku vevuka ni ku tikhoma.” (Gal. 5:22, 23) Madoda ma tiyisa vamakwerhu ni ku va pfuna leswaku va yendla ntirho wa ku kwetsima hi ku twanana. Mahanyelo ya wona yamanene ni mintirho leyi ma yi yendlaka, swi kombisa leswaku ma vekiwe hi moya wa ku kwetsima. — Min. 20:28.

VAVANUNA LAVA YENDLAKA SWAKU KU VA NI KU TWANANA

²¹ I swa lisima hintamu kuva madoda ma tirha xikan’we ma tlhela ma yendla swaku bandla li twanana. Swi nga yendleka ma li ni wumunhu la ku hambana, kambe loko ma yingiselana ma tlhela ma hloniphana swi ta yendla swaku ma twanana hambiloko ma va ni mavonelo ya ku hambana. Doda lin’wani ni lin’wani li fanele li tinyimisela kuva li seketela swiboho swa ntlawa wa madoda, loko leswo swi nga lwisani ni nawu wa Bibele. Leswaku li kombisa swaku li kongomisiwa hi “wutlharhi leli taka hi le henhla” leli li nga ni ‘ku rhula ni ku pimiselana,’ doda a li fanelanga li womelela ka mavonelo ya lona. (Yak. 3:17, 18) Doda a li fanelanga li tivona na li yampsa ku tlula van’wani, kumbe li lava ku fuma van’wani. Loko ma tirhisana tanihi ntlawa swi ta yendla swaku bandla li pfuneka. Naswona nkama lowu madoda ma yendlaka leswo, ma va ma tirha na Yehovha. — 1 Ko., ndzima 12; Kol. 2:19.

LWELA KU VA DODA

²² Vavanuna lava nga Vakreste va ku wupfa va fanele va navela ku va madoda. (1 Tm. 3:1) Ntirho lowu wu lava leswaku va tinyiketela va tlhela va tirha ngopfu. Leswo swi vula swaku swi lava va tirhisa nkama wa vona swaku va pfuna vamakwerhu, hi ku va pfuna ku hlayisa wunghanu la vona na Yehovha. Ku lwela ku va doda, swi vula ku tinyiketela swaku u hetisisa leswi lavekaka hi ku ya hi Matsalwa.

SWIYIMU SWA MUNHU SWI NGA HA TXINTXA

²³ Swi nga yendleka makwerhu lweyi a a li doda la ku tshembeka ku ringana malembe ya manyingi a vabya, kumbexana swi nga ha koteki swaku a yendla mintirho yin’wani. Swi nga yendleka a gugile naswona a nga ha swi koti ku yendla mintirho leyi yendliwaka hi madoda. Hambileswo, a fanele a tama a hloniphiwa swinene a tlhela a voniwa na a li doda loko a nge se tshika ku va doda. A swi bohi swaku a tshika ku va doda hi mhaka swikarhatu leswi a kumanaka na swona. Phela swa ha mu fanela kuva a hloniphiwa swinene hi ndlela leyi madoda man’wani ma hloniphiwaka hi yona, hikusa madoda ma tirha hi matimba leswaku ma risa ntlhambi.

²⁴ Kambe loko makwerhu a swi vona swi yampsa kuva a tshika ku va doda hi mhaka leswi swiyimu swa yena swi yendlaka swaku swi mu tikela ku yendla mintirho ya wudoda, a nga tshika loko a swi lava. (1 Pe. 5:2) Kambe a fanele a tama a hloniphiwa. A nga swi kota ku yendla swa ku tala abandleni hambileswi a kalaka a nga ha yendli mintirho leyi yendliwaka hi madoda.

MINTIRHO LEYI YENDLIWAKA HI MADODA ABANDLENI

²⁵ Madoda ma yendla mintirho ya ku hambanahambana abandleni. Man’wani ma nga ha tirha tanihi mutlhanganisi wa ntlawa wa madoda, sekretariyu, mulanguteli wa ntirho wa ku chumayela, mufambisi wa Djondzo ya Murindzi ni mulanguteli wa Ntlhanganu wa Mahanyelo ni Ntirho wa Hina wa Wukreste. Madoda ya manyingi ma tirha tanihi valanguteli va mintlawa ya nsimu. Madoda ma nga ha yendla mintirho leyi hi nkama wa ku leha swinene. I ntiyiso swaku loko doda li txintxa lomu li tshamaka kona kumbe li nga ha swi koti ku hetisisa ntirho wa wudoda hi mhaka ya leswi li vabyaka kumbe li nga ha faneleki hi ku ya hi Matsalwa, doda lin’wani li nga ha langiwa swaku li yendla ntirho lowo. Ka mabandla man’wani lawa ku nga ni madoda yamatsongo, swi nga yendleka doda lin’we li yendla mintirho ya ku hambanahambana anze ku va ni van’wani lava nga ta tirha tanihi madoda.

²⁶ Mutlhanganisi wa ntlawa wa madoda. A fambisa ntlhanganu wa ntlawa wa madoda. Ka ntirho lowu, a tirha hi ku tiveka hansi ni madoda man’wani lawa ma hlayisaka bandla la Xikwembu. (Rom. 12:10; 1 Pe. 5:2, 3) A fanele a yendla kahle swilo ni hi ndlela ya ku hleleka naswona a fanele a swi tiva ku rhangela hi ku hiseka. — Rom. 12:8.

²⁷ Sekretariyu. A tirha hi marelatoriyu ya bandla naswona a tivisa madoda loko ku ni swilo swin’wani swa lisima leswi fambisanaka ni ntirho lowu. Loko swi laveka, doda lin’wani kumbe mupfunisi wa bandla lweyi a fanelekaka, a nga tirha ni sekretariyu swaku a mu pfuna.

²⁸ Mulanguteli wa ntirho wa ku chumayela. Hi yena a vonelelaka programa la ntirho wa nsimu ni swilo swin’wani leswi yelanaka ni ntirho lowu. A tiyendlela programa la ku pfuxela mintlawa hinkwayu ya ntirho wa nsimu. A yendla leswo hi ku pfuxela ntlawa wun’we kan’we hi wheti hi ku hela ka vhiki. Ka mabandla lawa ku nga ni mintlawa yayitsongo ya nsimu, mulanguteli a nga ha pfuxela ntlawa wun’wani ni wun’wani kambirhi hi lembe. Loko a pfuxela ntlawa, a fanele a fambisa ntlhanganu wa ntirho wa nsimu a tlhela a famba ni vamakwerhu ansin’wini ni ku va pfuna loko va yendla marevhizita ni loko va fambisa swidjondzo swa Bibele.

MULANGUTELI WA NTLAWA

²⁹ Ntirho wun’wani lowu nga kona bandleni i ku va mulanguteli wa ntlawa. Ntirho lowu wu patsa 1) ku va ni mhaka ni vamakwerhu hinkwavu va ntlawa ni ku va pfuna swaku va va ni wunghanu lalinene na Yehovha; 2) ku pfuna hinkwavu ka ntlawa swaku va hlangamela ka ntirho wa ku chumayela hi ku hiseka vhiki ni vhiki na va tsakile, ni 3) ku pfuna vapfunisi va bandla lava va nga ka ntlawa wa yena leswaku va fanelekela ku yendla mintirho yin’wani abandleni. Ntlawa wa madoda hi wona lowu langaka vamakwerhu lava fanelekaka leswaku va va valanguteli va mintlawa.

³⁰ Hi mhaka ya lisima leli ntirho lowu wu nga na lona, a mulanguteli wa ntlawa a fanele a va doda loko swi koteka. Kambe loko swi nga koteki swaku doda ku li lona leli langutelaka ntlawa, ku nga ha vekiwa mupfunisi wa bandla lweyi a fanelekaka swaku a langutela ntlawa anze swi koteka swaku doda li li lona li wu yendlaka ntirho lowu. Se ka swiyimu leswo, a mupfunisi wa bandla a vitaniwa mupfunisi wa ntlawa, hikusa a hi doda. Nkama lowu a yendlaka ntirho lowu a fanele a landzela nkongomiso lowu a wu kumaka ka madoda.

³¹ Nchumu xin’wani xa lisima ka ntirho wa mulanguteli wa ntlawa i ku va a rhangela ka ntirho wa ku chumayela mahungu ya ku tsakisa. Loko minkama hinkwayu a va kona naswona a hisekela ku chumayela mahungu ya ku tsakisa, vamakwerhu va ntlawa wa yena va ta tsaka naswona swi ta va tiyisa swinene. Leswi vachumayeli va swi rhandzaka hintamu ku tiyisiwa ni ku pfuniwa nkama va tirhaka xikan’we ansin’wini, i swinene swaku mulanguteli wa ntlawa a langa masiku ni nkama lowu vachumayeli va vanyingi va kumekaka hi wona. (Luk. 10:1-16) Mulanguteli wa ntlawa a fanele a tiyiseka swaku minkama hinkwayu ku ni teritoriyu la ku yenela. Hi ntolovelo hi yena lweyi a fambisaka mintlhanganu ya ntirho wa ku chumayela a tlhela a yava vamakwerhu. Loko swi nga koteki swaku a va kona, a tiyiseka leswaku doda lin’wani kumbe mupfunisi wa bandla a ta wu yendla ntirho lowu, leswaku vachumayeli va nga pfumali nkongomiso. Loko swi nga koteki swaku doda kumbe mupfunisi wa bandla a yendla ntirho lowu, muchumayeli lweyi a fanelekaka a nga swi yendla leswo.

³² Mulanguteli wa ntlawa wa nsimu a fanele a lunghiselela liyendzo la mulanguteli wa ntirho wa ku chumayela ni ku tivisa vachumayeli van’wani hi liyendzo lolelo a tlhela a va yendla va tsakela ku mu yamukela. Loko vachumayeli va ma tiva malunghiselelo hinkwawu lawa ma nga yendliwa, va ta seketela malunghiselelo wolawo na va tsakile.

³³ Mintlawa hinkwayu ya nsimu yi fanele yi va yitsongo. Leswo swi yendla swaku mulanguteli wa ntlawa a tolovelana kahle ni mun’wani ni mun’wani lweyi a nga ka ntlawa. Leswi a nga murisi lweyi a nga ni lirhandzu, a ni mhaka ni muchumayeli mun’wani ni mun’wani. A lwela ku pfuna vachumayeli hinkwavu swaku va hisekela ntirho wa ku chumayela ni ku tlhela va va kona mintlhanganwini. A yendla hinkwaswu a nga swi kotaka swaku a pfuna mun’wani ni mun’wani ka ntlawa swaku a va ni wunghanu la ku tiya na Yehovha. Lava va vabyaka ni lava va karhatekaka va pfuneka swinene loko a va yendzela. Marito yamanene lawa ma pfunaka ma nga ha yendla van’wani va tikarhatela ku kuma mintirho yin’wani abandleni va tlhela va pfuna vamakwerhu. I ntiyiso swaku mulanguteli wa ntlawa a ta lwela ku pfuna ngopfungopfu lava va nga ka ntlawa wa yena. Kambe leswi a nga doda a tlhela a va murisi, a karhateka hi vamakwerhu hinkwavu abandleni a tlhela a pfuna lweyi a lavaka ku pfuniwa. — Min. 20:17, 28.

³⁴ Ntirho wun’wani lowu mulanguteli wa ntlawa a nga na wona i ku yamukela relatoriyu la ntirho wa nsimu la vamakwerhu va ntlawa wa yena. Marelatoriyu lawa ma nyiketiwa sekretariyu wa bandla. Vachumayeli va nga pfuna mulanguteli wa ntlawa hi ku hantla va nyikela relatoriyu la vona loko wheti yi hela. Va nga li nyikela ka mulanguteli wa ntlawa wa vona wa nsimu kumbe va peta ka kaxa la marelatoriyu ka Yindlo ya Wugandzeli.

COMISSÃO LA NTIRHO WA BANDLA

³⁵ Mintirho yin’wani abandleni yi yendliwa hi Comissão la Ntirho wa Bandla leli vumbiwaka hi mutlhanganisi wa ntlawa wa madoda, sekretariyu ni mulanguteli wa ntirho wa ku chumayela. Hi xikombiso, a Comissão la Ntirho wa Bandla li pfumelela ku tirhisiwa ka Yindlo ya Wugandzeli loko ku va ni muchadu ni swilahlu. Naswona li yavela vamakwerhu a mintlawa ya ku chumayela. Comissão la Ntirho wa Bandla li tlhela li pfumelela ma petição ya lava nga kombela ku va vapfuli va ndlela va nkama hinkwawu, va ku pfunisa ni ka mintirho yin’wani. Comissão leli li tirha na li kongomisiwa hi ntlawa wa madoda.

³⁶ Betele hi lona li nyikelaka nkongomiso hi mintirho ya vamakwerhu lava lumbaka Comissão la Ntirho wa Bandla, ku patsa ni ntirho wa mufambisi wa Murindzi, mulanguteli wa Ntlhanganu wa Mahanyelo ni Ntirho wa Hina wa Wukreste ni wa madoda man’wani abandleni.

³⁷ A ntlawa wa madoda ya bandla wa tlhangana minkama yin’wani swaku wu bula hi timhaka leti fambisanaka ni ku kula ka bandla ni swaku wunghanu la Yehovha ni vamakwerhu lo yini. Handle ka ntlhanganu lowu yendliwaka loko ku ni mudjikelezi, ku tlhela ku va ni ntlhanganu wun’wani lowu madoda ma wu yendlaka loko se ku hundze tiwheti tinharhu na mudjikelezi a pfuxele bandla. Kambe loko swi laveka madoda ma nga ha tlhangana nkama wun’wani ni wun’wani.

KU TIVEKA HANSI

³⁸ Madoda i vanhu va ku kala va nga hetisekanga. Hambileswo, hinkwavu bandleni va fanele va tiveka hansi ka madoda hikusa wona i lunghiselelo leli taka hi ka Yehovha. Phela madoda ma ta tihlamulela ka Yehovha ka leswi ma swi yendlaka. Wona ma nyimela Xikwembu ni Mfumu wa xona. Vaheberu 13:17 yi li: “Yingisani lava rhangelaka xikarhi ka n’wina mi tlhela mi tiveka hansi, hikusa va mi hlayisa hileswi va nga ta tihlamulela, leswaku va nga yendli leswo na va karhatekile kambe na va tsakile, hikusa leswo swi nga mi vavisa.” Ku fana ni leswi Yehovha a tirhisaka moya wa ku kwetsima swaku a veka munhu leswaku a va doda, a tlhela a tirhisa wo moya wa ku kwetsima swaku a mu tshikisa ku va doda loko a nga ha kombisi mihandzu ya moya wa ku kwetsima naswona a nga ha faneleki ku va doda hi ku ya hi Matsalwa.

³⁹ Indjhe ha yi khensa mintirho leyi madoda ma yi yendlaka hi matimba, ni hi xikombiso xaxinene lexi ma hi vekelaka xona? Pawulo a byele vamakwerhu va Tesalonika a ku: “Se ha mi kombela vamakwerhu, leswaku mi hlonipha lava tirhaka hi matimba xikarhi ka n’wina, lava mi rhangelaka aHosini ni lava mi tsundzuxaka. Mi va hlonipha swinene mi tlhela mi va rhandza hi mhaka ya ntirho wa vona.” (1 Tes. 5:12, 13) Phela mintirho ya yinyingi leyi yendliwaka hi madoda yi yendla leswaku swi vevuka swi tlhela swi tsakisa ku tirhela Yehovha. Ka karta la ku sungula leli a nga li tsalela Timotiya, Pawulo a vule leswi vamakwerhu va faneleke va ma vonisa xiswona madoda abandleni. A te: “Madoda ma fanele ma hloniphiwa hintamu hileswi ma rhangelaka hi ndlela yayinene, ngopfungopfu lawa ma tirhaka hi matimba ku vulavuleni ni le ku djondziseni.” — 1 Tm. 5:17.

MINTIRHO YIN’WANI LEYI YENDLIWAKA KA NHLENGELETANU

⁴⁰ Minkama yin’wani, madoda man’wani ma langiwa swaku ma tirha ka Mintlawa ya ku Pfuxela Vavabyi, kasi minkama yin’wani ma nga ha tirha ka Comissão la Ku Vulavulisana ni Swibelhela leswaku ma bulisana ni vadotori ma va kutxa kuva va daha Timboni ta Yehovha na va nga tirhisi ngati. Kasi madoda man’wani ma seketela Mfumu wa Xikwembu hi ku pfunisa ka ku yaka ni ka ku lunghisa Tiyindlo ta Wugandzeli ni ka tindhawu ta ku khomela ka tona masembleya. Naswona ma tlhela ma tirha ka Comissão la Makongresu. Phela hinkwerhu ha wu khensa ntirho lowu vamakwerhu lava va wu yendlaka ni ku tikarhata ka vona leswaku hi pfuneka. Hi mhaka leyo, swa fanela swaku hi va ‘hlonipha vanhu va ku tshamisa xileswo.’ — Filp. 2:29.

MUDJIKELEZI

⁴¹ Ntlawa Lowu Rhangelaka hi wona wu langaka madoda lawa ma fanelekaka leswaku ma va vadjikelezi. Betele hi lona leli yavelaka vadjikelezi mabandla lawa va nga ta ma yendzela, hi ntolovelo kambirhi hi lembe. Minkama yin’wani vadjikelezi va yendzela vapfuli va ndlela lava nga ka tindhawu ta le kule, naswona vadjikelezi va tiyendlela programa la ku pfuxela mabandla va tlhela va tivisa na ka ha chota nkama leswaku vamakwerhu va ta pfuneka hi liyendzo la vona.

⁴² Mutlhanganisi wa madoda hi yena lweyi a rhangelaka ka ku lunghiselela liyendzo la mudjikelezi leswaku hinkwavu va ta tiyisiwa hi lona. (Rom. 1:11, 12) Loko se a byeliwile swaku va ta yendzeliwa hi mudjikelezi ni leswi mudjikelezi ni nsati wa yena (loko a chadile) va nga ta swi lava, a gama a lavetela ndhawu ya ku va tshama ka yona ni minchumu yin’wani leyi va nga ta yi lava hi ku pfuniwa hi vamakwerhu. Loko se a yendle leswo a gama a tivisa hinkwavu, ku patsa ni mudjikelezi hi malulamiselo lawa ma nga yendliwa.

⁴³ Mudjikelezi a bula ni mutlhanganisi wa ntlawa wa madoda leswaku a tiva hi minkama ya mintlhanganu ku patsa ni nkama wa mintlhanganu ya ntirho wa ku chumayela. A nkama ni ndhawu ya mintlhanganu leyi, swi vekiwa hi ku landza leswi mudjikelezi a nga ta swi vula ni hi ku landza nkongomiso lowu taka hi Betele. Hinkwavu va fanele va swi tiva na ka ha li nkama a ndhawu ni nkama lowu mintlhanganu ya bandla yi nga ta yendliwa hi wona, ku patsa ni ntlhanganu wa vapfuli va ndlela, ntlhanganu wa madoda ni vapfunisi va bandla ni mintlhanganu ya ntirho wa ku chumayela.

⁴⁴ Hi terça-feira ninhlikanhi, mudjikelezi a kambisisa Ma Cartão ya Vachumayeli va Bandla, ma cartão ya asixtensiya la bandla, mimapa ya teritoriyu ni maformulariyu ya tikonta. Leswo swi ta mu pfuna ku vona leswi bandla li lavaka ku pfuniwa ka swona, ni swaku a nga va pfunisa ku yini lava va tirhaka hi swilo leswi. Mutlhanganisi wa madoda a fanele a nyika mudjikelezi swilo leswi na ka ha li nkama.

⁴⁵ Loko mudjikelezi a yendzela bandla a tinyika nkama wa leswaku a bula ni vamakwerhu ka mintlhanganu ya bandla, ka ntirho wa nsimu, loko a dla na vona ni ka swiyimu swin’wani. Handle ka leswo a tlhangana ni madoda ni vapfunisi va bandla leswaku a va nyika switsundzuxu swa Bibele, leswi va nga swi yendlaka ni ku va tiyisa swaku va tama va wu hetisisa kahle ntirho wa vona wa ku risa ni ku hlayisa a ntlhambi wa Xikwembu. (Swiv. 27:23; Min. 20:26-32; 1 Tm. 4:11-16) Mudjikelezi a tlhela a tlhangana ni vapfuli va ndlela leswaku a va tiyisa ka ntirho wa vona, a tlhela a pfuna mun’wani ni mun’wani lweyi swi nga ha yendlekaka a kumana ni swikarhatu ka ntirho wa yena wa ku chumayela.

⁴⁶ Loko ku ni mhaka leyi yi faneleke yi lulamisiwa, mudjikelezi a ta yendla hinkwaswu a nga swi kotaka swaku ku lulamisiwa mhaka yoleyo ka vhiki lolelo. Kambe loko swi ku mhaka yoleyo a swi koteki kuva yi lulamisiwa hi vhiki leli mudjikelezi a nga yendza hi lona, a nga ha byela madoda kumbe vanhu lava va nga ni mhaka leswaku va kambela minkongomiso ya Bibele leyi tirhaka ka mhaka yoleyo. Loko swi ku mhaka ya kona swi lava yi fika Betele, mudjikelezi ni madoda va ta posela Betele swilo hinkwaswu leswi fambisanaka ni mhaka yoleyo.

⁴⁷ Hi nkama lowu mudjikelezi a yendzelaka bandla, a va kona ka mintlhanganu hinkwayu ya bandla. Minkama yin’wani mintlhanganu yoleyo yi nga ha txintxanyana hi ku landza leswi Betele li hi byelaka swona. Mudjikelezi a veka tinkulumi leswaku a tiyisa, a kutxa a tlhela a djondzisa bandla. A yendla hinkwaswu leswi a nga swi kotaka kuva a pfuna vamakwerhu swaku va ya va mu rhandza hintamu Yehovha, va rhandza Yesu ni nhlengeletanu ya Yehovha.

⁴⁸ Xin’wani lexi yendlaka mudjikelezi a pfuxela mabandla i ku lava ku kutxa vamakwerhu leswaku va hisekela ntirho wa ku chumayela ni ku tlhela a nyikela switsundzuxu leswi pfunaka. Hi vhiki la mudjikelezi, swi nga yendleka vamakwerhu va yendla malulamiselo ya ku yengetela ntirho wa vona wa ku chumayela hi ku va vapfuli va ndlela va ku pfunisa, kumbe va yengetela nkama lowu va wu hetaka na va chumayela. Lweyi a lavaka ku tirha ni mudjikelezi kumbe nsati wa yena a fanele a tsalisa na ka ha li nkama. Phela swi pfuna hintamu ku rhamba mudjikelezi kumbe nsati wa yena leswaku a va na hina ka swidjondzo swa Bibele kumbe loko hi hamba marevhizita. Minzamu leyi hi yi yendlaka swaku hi seketela vhiki leli la ku hlawuleka ya tlangeliwa hintamu. — Swiv. 27:17.

⁴⁹ Lembe ni lembe ku ni masembleya mambirhi. Mudjikelezi hi yena a rhangelaka ka ku lulamisela masembleya lawa. A langa mulanguteli wa asembleya ni mupfunisi wa mulanguteli wa asembleya. Vamakwerhu lava nga langiwa va fanele va tirha xikan’we ni mudjikelezi ka ku lulamisela masembleya wolawo. Leswo swi pfuna mudjikelezi leswaku a kuma nkama wa ku yenela leswaku a lulamisela leswi nga ta djondziwa ka asembleya lolelo. Mudjikelezi a tlhela a langa vamakwerhu lava va nga ta rhangela madepartamentu ya ku hambanahambana naswona a tiyiseka swaku a tikonta ta sirkwitu ta kambeliwa nkama ni nkama. Ka lin’we la masembleya ku ta makwerhu mun’we hi Betele lweyi a nga munyimeli wa Betele. Loko sirkwitu li li likulu naswona vamakwerhu vanyingi va ta hi kule, li nga ha divhidiriwa hi swiyenge. Hi xikombiso, ku nga ha va ni xiyenge A ni xiyenge B naswona xiyenge xin’wani ni xin’wani xi va ni asembleya la xona.

⁵⁰ Mudjikelezi a rhumela ntirho wa yena wa nsimu wheti ni wheti aBetele. Loko ku li ni leswi a swi lavaka swaku a yendla mayendzo ya yena ya ku pfuxela mabandla, kumbe a lava swakudla, ndhawu ya ku tshama ni minchumu yin’wani leyi lavekaka swaku a yendla ntirho wa yena, naswona bandla leli a li pfuxelaka li nga swi koti ku mu hakelela, a fanele a tivisa Betele. Vadjikelezi va tiyiseka swaku loko va rhangisa Mfumu wa Xikwembu, swilo swin’wani leswi va swi lavaka va ta nyikiwa swona hilani Yesu a nga tshembisa hi kona. (Luk. 12:31) Mabandla ma swi tsakela hintamu ku yamukela vadjikelezi ni ku tlhela va va pfuna hilani va nga kotaka hi kona. — 3 Yo. 5-8.

COMISSÃO LA BETELE

⁵¹ Ka mabetele hinkwawu ya Timboni ta Yehovha amisaveni hinkwayu, vamakwerhu vanharhu lava fanelekaka hi ku ya hi Matsalwa kumbe ku tlula, va vumba Comissão la Betele. Comissão leli li vonelela ntirho wa ku chumayela ka tiko lolelo kumbe ka matiko lawa ma nga hansi ka nkongomiso wa lona. Makwerhu mun’we wa Comissão la Betele wa vekiwa swaku a va mutlhanganisi wa Comissão la Betele.

⁵² Vamakwerhu lava tirhaka ka Comissão la Betele va vonelela timhaka leti fambisanaka ni mabandla lawa ma nga ka teritoriyu la Betele lolelo. A Comissão la Betele li vonelela ntirho wa ku chumayela mahungu ya ku tsakisa ka teritoriyu la Betele lolelo li tlhela li tiyiseka swaku ku ni mabandla ya nyuwani ni masirkwitu ya nyuwani lawa ma vumbiwaka leswaku ntirho wa ku chumayela wu yendliwa kahle. Va tlhela va vonelela ntirho wa vamisiyonariyu, wa vapfuli va ndlela va ku hlawuleka, vapfuli va ndlela va nkama hinkwawu ni vapfuli va ndlela va ku pfunisa. A Comissão la Betele li tlhela li rhangela ka ku lunghiselela masembleya ni makongresu ni ku nyika vamakwerhu swiyavelo, leswaku ‘swilo hinkwaswu swi yendliwa hi ndlela yayinene ni hi nawu wa kona.’ — 1 Ko. 14:40.

⁵³ Ka matiko man’wani ku vekiwa Comissão la Tiko leli tirhaka hansi ka nkongomiso wa Comissão la Betele la tiko lin’wani. Leswo swi pfuna Betele swaku li vonelela ntirho wa ku chumayela hi kusuhi. Comissão lolelo la Tiko li tirha hi timhaka leti yelanaka ni Betele, li tsala li tlhela li yamukela makarta, marelatoriyu li tlhela li vonelela ntirho wa ku chumayela. A Comissão la Tiko li tirha xikan’we ni Comissão la Betele leswaku ntirho wa Mfumu wu ya phambheni.

⁵⁴ A Ntlawa Lowu Rhangelaka hi wona lowu langaka vamakwerhu lava nga ta tirha ka Comissão la Betele ni ka Comissão la Tiko.

VANYIMELI VA SEDE MUNDIAL

⁵⁵ Minkama yin’wani Ntlawa Lowu Rhangelaka wu rhumela vamakwerhu lava fanelekaka leswaku va yendzela Betele lin’wani ni lin’wani amisaveni hinkwayu. Loko makwerhu lweyi a nga rhumiwa a yendzela Betele, a xikongomelo xa yena i ku ya tiyisa vamakwerhu lava tirhaka Betele ni ku pfuna Comissão la Betele ka swikarhatu kumbe ka swivutiso leswi vamakwerhu volavo va nga ha vaka na swona mayelana ni ntirho wa ku chumayela. Makwerhu lweyi a tlhela a tlhangana ni vadjikelezi van’wani naswona minkama yin’wani a tlhangana ni vamisiyonariyu. Ka minkama yoleyo a bula ni vamakwerhu hi swikarhatu leswi va kumanaka na swona kumbe leswi va swi lavaka, a va tiyisa leswaku va tama va yendla ntirho wa lisima swinene, ku nga ku chumayela mahungu ya ku tsakisa ni ku yendla vanhu va va vadjondzisiwa.

⁵⁶ A munyimeli wa sede mundial a swi tsakela hintamu ku tiva leswi ntirho wa ku chumayela wu fambisaka xiswona ka teritoriyu la Betele leli a li pfuxelaka, ni ku tlhela a tiva swaku mintirho yin’wani leyi yendliwaka bandleni yi famba ndjhani. Loko nkama wu mu pfumelela, a nga ha pfuxela swikritoriyu swa ku hundzuluxela. Loko a pfuxela Betele a nga ha tlhela a va kona ka ntirho wa ku chumayela loko swi koteka.

MADODA LAWA MA RHANGELAKA HI LIRHANDZU

⁵⁷ Phela hi pfuneka swinene hi ntirho wa matimba lowu yendliwaka hi vavanuna lava va nga ni lirhandzu. Phela loko hi tiveka hansi ka madoda lawa ma nga langiwa leswaku ma risa ntlhambi, hi va hi tirhisana xikan’we ni nhloko ya bandla, ku nga Yesu Kreste. (1 Ko. 16:15-18; Efe. 1:22, 23) Handle ka leswo hi pfumelela swaku moya wa ku kwetsima wa Xikwembu wu tirha ku rhuleni abandleni, naswona hi kombisa leswaku Rito la Xikwembu ku nga Bibele hi lona li kongomisaka wutomi la hina. — Ps. 119:105.

MUPOSTOLO Pawulo a li tsalele leswi bandla la Filipiya: “Mina Pawulo, ni nga na Timotiya, hi nga vatirheli va Kreste Yesu, ni tsalela vakwetsimi hinkwavu lava nga vadjondzisiwa va Kreste Yesu lava nga Filipiya, ni madoda ni vapfunisi va bandla.” (Filp. 1:1) U swi vonile ka ndzimana leyi swaku Pawulo a vulavule hi vapfunisi va bandla? Swi tikomba na vavanuna lava a va yendla ntirho wa lisima swinene ku nga ku pfuna madoda abandleni ka nkama lowuyani. Leswo hi swona leswi yendlekaka namuntlha. Vapfunisi va bandla va pfuna madoda leswaku swilo swi tama swi famba kahle abandleni.

² Wa swi tiva swaku i vamani vapfunisi va bandla la wena? Funtshi wa wu tiva ntirho lowu va wu yendlaka swaku u pfuneka wena ni bandla? Ha tiyiseka swaku Yehovha a yi nyika lisima minzamu leyi vavanuna lava va yi yendlaka. Pawulo a te: “Vavanuna lava tirhaka kahle bandleni va ni ndhuma yayinene naswona va vulavula na va chunsekile hi lipfumelo la vona ka Kreste Yesu.” — 1 Tm. 3:13.

LESWI SWI LAVEKAKA HI KU YA HI MATSALWA LESWAKU MUNHU A VA MUPFUNISI WA BANDLA

³ Ku nyimeliwa swaku mupfunisi wa bandla a va Mukreste lweyi a nga xikombiso xaxinene. A fanele a va wanuna lweyi a wupfeke lweyi a kotaka ku yi yendla kahle mintirho ya yena. Leswo swi tikomba kahle ka karta leli Pawulo a nga li tsalela Timotiya mayelana ni leswi swi lavekaka ka mupfunisi wa bandla. A te: “Vapfunisi va bandla va fanele va hlonipheka, va nga kanganyisi loko va vulavula, va nga phuzi ngopfu byala, va nga naveli ku ganya hi ndlela ya wukanganyisi, va khoma swi tiya ka xihundla xa ku kwetsima xa lipfumelo hi lipfalu leli nga basa. Naswona lava langiwaka ku va vapfunisi va bandla, a va rhange hi ku kambeliwa swaku ku voniwa leswaku va faneleka ke, kutani loko va nga na xa ku soliwa hi xona va nga vekiwa leswaku va va vapfunisi va bandla. Mupfunisi wa bandla a a ve ni nsati mun’we, a rhangela vana ni ndjangu wa yena hi ndlela yayinene.” (1 Tm. 3:8-10, 12) Nkama lowu madoda ma lavaka ku langa munhu swaku a va mupfunisi wa bandla ma fanele ma rhanga hi ku tiyiseka swaku makwerhu yelweyo wa swi fikelela leswi lavekaka leswaku a va mupfunisi wa bandla hi ku ya hi Bibele. Leswo swi ta yendla swaku bandla li nga soliwi hi mhaka ya vavanuna lava nyikiwaka mintirho ya ku hlawuleka abandleni.

⁴ A ku na mhaka swaku mupfunisi wa bandla a ni malembe mangaki, kambe a fanele a huma nsimu wheti ni wheti. Hi ku tekelela Yesu, a fanele a hisekela ku chumayela mahungu ya ku tsakisa. Phela loko a hisekela ku yendla ntirho lowu, a kombisa swaku a ni mapimiselo ya ku fana ni ya Yehovha lweyi a lavaka swaku vanhu va vanyingi va ponisiwa. — Esa. 9:7.

⁵ Vapfunisi va bandla i swikombiso swaswinene ka mayambalelo, ka ndlela leyi va tixongisaka hi yona, mavulavulelo ni leswi va swi mahaka. Va pimisa kahle naswona leswo swi yendla swaku van’wani va va hlonipha. Va li teka na li li la lisima hintamu wunghanu la vona na Yehovha ni ntirho lowu va nga na wona abandleni. — Tit. 2:2, 6-8.

⁶ Vavanuna lava va “rhange hi ku kambeliwa swaku ku voniwa leswaku va faneleka ke.” Hambiloko va nga se langiwa swaku va va vapfunisi va bandla, vavanuna lava va swi kombisile swaku va tinyiketelile hikakunene ka Xikwembu. Va swi kombisile swaku va rhangisa Mfumu wa Xikwembu ku sungula ka wutomi la vona naswona va yendla hinkwaswu swaku va fikelela mintirho yin’wani abandleni. Hikakunene i xikombiso xa kahle ka vanhu van’wani abandleni. — 1 Tm. 3:10.

MINTIRHO LEYI VA YI YENDLAKA

⁷ Vapfunisi va bandla va yendla mintirho ya yinyingi leyi pfunaka vamakwerhu bandleni, naswona leswo swi yendla swaku madoda ma va ni nkama wa ku yenela leswaku ma yendla mintirho ya ku djondzisa ni ya wurisi. Nkama lowu madoda ma nyikaka mintirho vapfunisi va bandla, ma pimisa hi leswi mun’wani ni mun’wani a kotaka ku swi yendla ni leswi bandla li lavaka ku pfuniwa ka swona.

⁸ Vona mintirho yin’wani leyi yendliwaka hi vapfunisi va bandla: Mupfunisi wa bandla a nga ha vekiwa leswaku a hlayisa mabuku lawa hi ma kumaka leswaku hi ma tirhisa ka ku djondza ni ka ntirho wa ku chumayela. Vapfunisi van’wani va nga ha langiwa swaku va hlayisa tikonta ta bandla kumbe ma cartão ya materitoriyu. Kasi van’wani va nga ha langiwa leswaku va tirha ka mamikrofoni, va tirha ka som, van’wani va va varindzi kumbe va pfuna madoda ka mintirho yin’wani. Phela ku hlayisa a Yindlo ya Wugandzeli ni ku yendla swaku yi tshama na yi basile swi lava minzamu yayikulu, hi mhaka leyo minkama yin’wani ku nga ha kombeliwa vapfunisi va bandla swaku va pfunisa ka mhaka leyi.

⁹ Ka mabandla man’wani, swi nga yendleka swi koteka kuva ku vekiwa mupfunisi wa bandla ka ntirho wun’wani ni wun’wani. Kambe ka man’wanyani mupfunisi wa bandla yelweyo wa mun’we swi nga ha lava a yendla mintirho ya ku hambanahambana. Kasi ka man’wani swi nga yendleka swi lava vapfunisi va bandla va ku tlula mun’we va yendla ntirho wolowu wa wun’we. Loko ku nga na vapfunisi va bandla va ku yenela leswaku va yendla mintirho leyi, a ntlawa wa madoda wu nga ha langa makwerhu lweyi a nga tsakamisiwa lweyi a nga xikombiso xaxinene leswaku a yendla ntirho wa kona. Loko va yendla leswo va ta va pfuna leswaku va kuma xiperiyensiya lexi hi ku famba ka nkama va nga ta xi tirhisa loko se va faneleka ku va vapfunisi va bandla. Loko ku nga na makwerhu wa xinuna lweyi a nga yendlaka mintirho leyi, va nga ha lava makwerhu wa xisati lweyi a nga xikombiso xaxinene leswaku ku li yena a yi yendlaka, kambe leswo a swi vuli swona swaku makwerhu wa xisati a ta va mupfunisi wa bandla. Mukreste lweyi a nga xikombiso xaxinene i makwerhu lweyi a nga xikombiso ka swiyimu hinkwaswu swa wutomi la yena swa ku fana ni mintlhanganu, ntirho wa ku chumayela, wutomi la ndjangu, leswi a hungataka hi swona, madlokela ya yena, ndlela leyi a tixongisaka hi yona ni swin’wani.

¹⁰ Ka mabandla lawa madoda ma nga matsongo, vapfunisi va bandla lava va fanelekaka va nga tirhisiwa leswaku va kambela vamakwerhu lava va lavaka ku tsakamisiwa. Va fanele va va vutisa ntsena swivutiso leswi kumekaka ka Xiyenge 1 lexi nge: “Tidjondzo Ta Wukreste” lexi kumekaka ka Xiyengetelo. Leswi Xiyenge 2 lexi nge: “Mahanyelo ya Wukreste” xi khumbaka a wutomi la munhu hi yexe, xi fanele xi kambeliwa ntsena hi madoda.

¹¹ Loko ku ni swivangelo leswi twalaka, minkama yin’wani ntlawa wa madoda wu nga ha swi vona swi yampsa kuva wu va txintxela mintirho vapfunisi va bandla. Kambe swa pfuna loko mupfunisi wa bandla a yendla ntirho wolowu wa wun’we hikusa leswo swi ta mu pfuna leswaku a wu tiva kahle a tlhela a va ni xiperiyensiya.

¹² Hi ku ya hi swiyimu, swi nga yendleka ku ni mintirho yin’wani leyi yi nga ha nyikiwaka vapfunisi va bandla lava va swi kombisaka leswaku i Vakreste va ku wupfa swi tlhela ‘swi voniwa hi vanhu hinkwavu’. (1 Tm. 4:15) Loko ku nga na madoda ya ku yenela, mupfunisi wa bandla a nga ha langiwa leswaku a va mupfunisi wa mulanguteli wa ntlawa, kumbe minkama yin’wani a nga ha tirha tanihi mupfunisi wa ntlawa wa nsimu, kambe a yendla leswo hansi ka nkongomiso wa madoda. Vapfunisi va bandla va nga ha tlhela va tirhisiwa leswaku va veka madixkursu man’wani ka Ntlhanganu wa Mahanyelo ni Ntirho wa Hina wa Wukreste ya ku fana ni ku fambisa Djondzo ya Bibele ya Bandla. Loko swi laveka va nga ha tlhela va nyikiwa madixkursu lawa ma vekiwaka ka ntlhanganu wa ku hela ka vhiki. Loko swi laveka, vapfunisi va bandla va nga ha tlhela va yendla mintirho yin’wani loko va faneleka. (1 Pe. 4:10) Loko vapfunisi va bandla va pfunisa madoda ka mintirho ya vona, va swi yendla hi ku swi rhandza.

¹³ Mintirho leyi yendliwaka hi vapfunisi va bandla yi hambanile ni leyi yendliwaka hi madoda. Hambileswo, a yi tshiki ku va ya lisima yi tlhela yi va ya ku kwetsima naswona yi yendla swaku swilo swi famba kahle abandleni. Hi ku famba ka nkama, loko mupfunisi wa bandla a yi hetisisa kahle mintirho ya yena a tlhela a faneleka ku va murisi ni mudjondzisi a nga ha vekiwa swaku a va doda.

¹⁴ Loko wa ha li djaha kumbe wa ha ku tsakamisiwa, indjhe u yendla hinkwaswu leswaku u va mupfunisi wa bandla? (1 Tm. 3:1) Phela lembe ni lembe vanhu va vanyingi va wu yamukela ntiyiso, hi mhaka leyo ku laveka vavanuna lava fanelekaka leswaku va pfunisa ka mintirho abandleni. Se na wena u nga swi kota ku va mupfunisi wa bandla hi ku navela ku pfuna vanhu van’wani. Ndlela yin’wani ya ku yendla leswo i ku pimisa hi xikombiso xaxinene xa Yesu. (Mat. 20:28; Yoh. 4:6, 7; 13:4, 5) U ta ya u swi navela hintamu ku va mupfunisi wa bandla loko u tsaka hi ku nyika vanhu van’wani. (Min. 20:35) Hi mhaka leyo, tinyikeli leswaku u pfuna vanhu van’wani, tinyikeli leswaku u va kona ka ku lunghisa a Yindlo ya Wugandzeli, kumbe ku pfaleta munhu ka dixkursu la switudanti ka Ntlhanganu wa Mahanyelo ni Ntirho wa Hina wa Wukreste. Naswona tikarhateli ku va ni wumunhu la Wukreste hi ku va minkama hinkwayu u va ni djondzo ya wena ya Bibele. (Ps. 1:1, 2; Gal. 5:22, 23) Makwerhu lweyi a tikarhataka hi ndlela leyi, a kombisa leswaku wa tshembeka ni swaku a nga tshembiwa hi van’wani loko a kuma mintirho abandleni. — 1 Ko. 4:2.

¹⁵ Vapfunisi va bandla va vekiwa hi moya wa ku kwetsima leswaku ku pfuneka vamakwerhu. Hinkwavu abandleni va nga swi kombisa swaku va wu tlangela ntirho lowu vapfunisi va bandla va wu yendlaka hi ku tirhisana na vona nkama lowu va hetisisaka mintirho leyi va nga nyikiwa yona. Loko bandla li yendla leswo, li ta kombisa swaku la li khensa lulamiselo leli Yehovha a li yendlaka leswaku ku va ni ku tshamiseka abandleni. — Gal. 6:10.