Maliferensi gha Uteŵeti na Umoyo Wachikhristu—Kabuku ka Maungano
MEYI 7-13
MAZGU GHA CHIUTA MBUSAMBAZI | MARIKO 7-8
“Nyamura Khuni Lako Lakusuzgikirapo Ndipo Ulutilire Kunilondezga”
nwtsty mazgu ghakulongosora vesi, Mrk 8:34
wajipate: Panji kuti “wajipoke wanangwa wose.” Mazgu agha ghakung’anamura kuti munthu wakwenera kujinora vinthu vinyake panji kuti kuzomera kuti Chiuta ndiyo wamuwusenge. Mu Chigiriki, mazgu agha ghangayowoyaso za munthu uyo wajikana yekha. Mazgu agha ngakwenelera nadi chifukwa munthu wakwenera kujinora vinthu ivyo wakutemwa, ivyo wakukhumba kuchita panji vinthu viwemi. (2Ko 5:14, 15) Mazgu agha ndighoso wakalemba Mariko apo wakalongosoranga za umo Petrosi wakakanira Yesu.—Mrk 14:30, 31, 72.
MEYI 14-20
MAZGU GHA CHIUTA MBUSAMBAZI | MARIKO 9-10
“Mboniwoni Yakukhozga Chipulikano”
nwtsty mazgu ghakulongosora vesi, Mrk 9:7
mazgu: Mu Mabuku gha Makani Ghawemi muli mavesi ghatatu agho ghakulongora kuti Yehova wakayowoya mwakudunjika na ŵanthu. Mariko 9:7 ndilo ndachiŵiri pa mavesi agha.—Wonani mazgu ghakulongosora mavesi pa Mrk 1:11; Yoh 12:28.
Ivyo Tasambira
nwtsty mazgu ghakulongosora mavesi, Mrk 10:17, 18
Msambizgi Muwemi: Mwanalume uyo wakayowoya mazgu agha wakwenera kuti wakapelekanga ntchindi zautesi kwa Yesu pakuti ŵalongozgi ŵavisopa ndiwo ŵakakhumbanga kuti ŵanthu ŵaŵachindikenge. Nangauli Yesu wakakananga yayi kuchemeka “Msambizgi” na “Fumu” munthowa yakwenelera (Yoh 13:13), kweni wakakhumba kuti ntchindi izi zilute kwa Adada ŵake.
Palije uyo ni muwemi, kweni Chiuta pera ndiyo ni muwemi: Pa vesi ili Yesu wakulongora kuti Yehova ndiyo wali na mazaza ghose pa nkhani ya icho ntchiwemi na chiheni. Apo Adamu na Eva ŵakagaluka na kurya chipambi cha khuni lakumanyiska uwemi na uheni, ŵakalongora kuti ŵakukhumba kupoka mazaza gha Chiuta. Mwakupambana na Adamu na Eva, Yesu wakajiyuyura na kulongora kuti Adada ŵake ndiwo ŵali na mazaza. Kwizira mu Mazgu ghake, Chiuta watilongosolera makora icho ntchiwemi.—Mrk 10:19.
MEYI 21-27
MAZGU GHA CHIUTA MBUSAMBAZI | MARIKO 11-12
“Wakaponyamo Zinandi Kuluska Wose”
nwtsty mazgu ghakulongosora mavesi, Mrk 12:41, 42
chakuponyamo vyakupeleka: Mabuku ghakale Ghachiyuda ghakuti vyakuponyamo vikawonekanga nga ni mbata panji masengwe ndipo vikaŵanga vifinyi kumulomo. Ŵanthu ŵakaponyangamo vyakupeleka vyawo ivyo vikaŵanga vya milimo yakupambanapambana. Mazgu Ghachigiriki agho ŵali kughagwiliskira ntchito pa vesi ili, ndighoso ghali pa Yoh 8:20, apo pali kulembeka kuti “malo ghakusungiramo vyuma.” Malo agha ghakwenera kuti ni agho ghakaŵa ku Mphara ya Ŵanakazi. (Wonani mazgu ghakulongosora vesi pa Mt 27:6 na Vyakusazgirapo B11.) Kuyana ma mabuku gha Ŵarabi, mu mphara iyi mukaŵa vyakuponyamo vyawanangwa vyakukwana 13. Vikulongora kuti tempile likaŵa na malo ghanyake ghakuru ghakusungiramo vyuma umo ŵakaŵikanga ndalama zose izo ŵatolera mu malo ghakuponyamo vyakupeleka.
tundalama tuŵiri: Mazgu gheneko “malepita ghaŵiri,” agho mu Chigiriki ni le·ptonʹ, kung’anamura kanthu kachoko na kakughanda. Lepita yikaŵa ndalama yichoko chomene ya mkuŵa mu nyengo ya Ŵaisrayeli. Malepita 128 nkhongono yake yikayananga waka na dinari limoza.—Wonani Mang’anamuliro gha Mazgu, “Lepita,” na Vyakusazgirapo B14.
twakuzirwa pachoko: Mazgu agha ghakuyowoya za “kwadirani.” Mu Chigiriki, mazgu agha ni ko·dranʹtes (kufuma ku mazgu gha Chilatini ghakuti quadrans) kung’anamura ndalama yamkuŵa. Ndalama za mkuŵa 64 nkhongono yake yikayananga waka na dinari limoza. Pa vesi ili, Mariko wakazunura ndalama ya Ŵaroma pakuyowoya za nkhongono ya ndalama izo Ŵayuda ŵakatemwanga kugwiliskira ntchito.—Wonani Vyakusazgirapo B14.
Ivyo Tasambira
nwtsty mazgu ghakulongosora vesi, Mrk 11:17
nyumba yakusoperamo ŵanthu ŵa mitundu yose: Pa ŵalembi ŵatatu ŵa Makani Ghawemi awo ŵakakora mazgu gha pa Yes 56:7, ni Mariko pera uyo wali kulemba mazgu ghakuti “ŵanthu ŵa mitundu yose.” (Mt 21:13; Lu 19:46) Tempile la ku Yerusalemu ghakaŵa malo agho Ŵaisrayeli na ŵalendo ŵakopa Chiuta ŵakasoperangamo na kulomba kwa Yehova. (1Ma 8:41-43) Yesu wakasuska Ŵayuda awo ŵakachitiranga malonda mu tempile na kulizgora mphanji ya ŵankhungu. Ivyo Ŵayuda aŵa ŵakachitanga vikagongoweskanga ŵanthu ŵa mitundu yose kuti ŵize mu nyumba yakusoperamo Yehova na kumumanya makora.
MEYI 28–JUNI 3
MAZGU GHA CHIUTA MBUSAMBAZI | MARIKO 13-14
“Kopa Ŵanthu Ntchipingo”
it-E-2 619 ¶6
Petrosi
Mwakovwirika na msambiri munyake uyo wakwenera kuti wakalondezganga Yesu, Petrosi wakanjira mu luŵaza lwa wasembe mukuru. (Yoh 18:15, 16) Apo wakawothanga moto wakawonekera, ndipo chifukwa cha ungweru wa moto, ŵanyake ŵakamumanya kuti wakaŵa pamoza na Yesu. Kweniso apo wakayowoyanga, wakamanyikwa kuti ni mu Galileya. Wati wafumbika, Petrosi wakakana katatu kuti wakumumanya Yesu, ndipo paumaliro wakafika na pakulapa kuti wakumumanya yayi Yesu. Tambala wakati walira kachiŵiri Yesu ‘wakang’anamuka na kulaŵiska Petrosi.’ Pa nyengo iyi Petrosi wakafuma kuwaro na kulira chomene. (Mt 26:69-75; Mrk 14:66-72; Lu 22:54-62; Yoh 18:17, 18; wonani kamutu kakuti COCKCROWING; OATH.) Kweni Chiuta wakazgora lurombo ulo Yesu wakaŵeyelera pakwamba m’malo mwa Petrosi, ndipo chipulikano cha Petrosi chikalopwa yayi.—Lu 22:31, 32.