Kasi Kuyezgayezga Uko Ŵanthu Ŵakuchita Kuti pa Charu Paŵe Mtende Kungawovwira Nadi Kuti Uŵepo?
Pasono nkhondo zikulutilira kuchitika pa charu chose. Pa chifukwa ichi Wupu wa United Nations na mawupu ghanyake, ghakuyezgayezga kuti ghakhazikiske mtendea ndipo ghali na ŵanthu awo ŵakuyimira mawupu agha ku malo uko kukuchitika nkhondo. Iwo ŵakugomezga kuti ŵangawovwira kuti mu vigaŵa ivyo mukuchitika nkhondo muŵe mtende. Mulembi Mulara wa Wupu wa United Nations António Guterres wakayowoya kuti “Wupu wa United Nations ukuŵikapo mtima chomene kovwira kuti pa charu chapasi paŵe mtende.”
Mu vyaka ivyo vyajumpha, ntchito yakukhazikiska mtende yikenda makora. Mwachiyelezgero, ŵakavikilira ŵanthu, kovwira awo ŵakachimbira kwawo kuti ŵawelereso mu vyaru vyawo, kupeleka vyakukhumbikwa pa umoyo na kuzenga nyumba izo zikanangika. Kweni pali masuzgo ghanyake agho ŵanthu awo ŵakukhumba kukhazikiska mtende ŵakukumana nagho. Kasi chilipo icho chingawovwira kuti pa charu chose paŵe mtende. Kasi Baibolo likuti wuli?
Ivyo vikutondeska mtende na ivyo Baibolo likuyowoya
Suzgo: ŵanthu ŵakukolerana yayi. Ntchipusu yayi kuti ŵasilikari na ŵanthu ŵakufuma mu vyaru vyakupambanapambana, ŵachitenge lumoza vinthu mwakukolerana. Nyengo zinyake, ŵakutondeka kukolerana chifukwa chakuleka kupulikiskana.
Ivyo Baibolo likuyowoya: “Chiuta wakuchanya wazamwimika ufumu. . . na kumazga maufumu ghose agha [gha ŵanthu], ndipo iwo wekha ndiwo uzamuŵako kwamuyirayira.”—Daniyeli 2:44.
Sonosono apa, Chiuta wamazgenge nkhondo na kwiziska mtende pa charu chose chapasi. (Salimo 46:8, 9) Ufumu wa Chiuta uzamuwuskapo maboma ghose gha ŵanthu ndipo iwo pera ndiwo uzamuŵako. Para Ufumu wa Chiuta wazakamba kulamulira pa charu chose chapasi, pazamukhumbikwaso mawupu ghakukhazikiska mtende yayi.
Suzgo: Mbakupeleŵera. Kanandi ŵanthu awo ŵakukhazikiska mtende ŵakuŵa na ndalama zambura kukwana, ŵanthu kweniso vinthu vinyake ndipo ivi vikutondeska kuti vinthu vilutilire kwenda makora. Ŵanthu awo ŵakukhazikiska mtende ŵakukhumbikira kugwira ntchito mu malo ghachilendo kweniso ghakofya.
Ivyo Baibolo likuyowoya: “Chiuta wa Fumu yithu Yesu Khristu . . . wali kumukhalika [Yesu] ku woko lake lamalyero mu malo ghakuchanya, pachanya kuluska maboma ghose, mazaza na nkhongono.”—Ŵaefeso 1:17, 20, 21.
Yehovab Chiuta wankhongono zose wali kwimika Yesu kuŵa Themba la Ufumu wa Chiuta na kumupa mazaza. (Daniyeli 7:13, 14c) Vinjeru, kupulikiska vinthu na mahara ivyo Yehova wali kupa Yesu ni vyapachanya chomene ndipo vikuluska boma lililose la ŵanthu. (Yesaya 11:2) Yesu waliso na ŵangelo ŵanandi ŵankhongono. (Chivumbuzi 19:14) Palije suzgo ilo lingaŵa likuru kwa iyo, ilo wangatondeka kumazga.
Yesu wazamugwiliskira ntchito nkhongono kweniso mazaza agho Chiuta wali kumupa kuzakawuskapo viheni vyose. Ŵanthu wose pasi pa Ufumu uwu ŵazamukhala mwakufwasa, mwakuvikilirika kweniso mwamtende.—Yesaya 32:17, 18.
Suzgo: malango. Kanandi awo ŵakukhazikiska mtende, ŵakutondeka kuchita vinthu vinyake ivyo ŵeneranga kuchita chifukwa cha malango agho boma liri kukhazikiska pa vinthu ivyo ŵakwenera kuchita na ivyo ŵakwenera yayi kuchita. Chifukwa cha malango agha ŵakutondeka kufiska vilato vyawo nga nkhuvikilira ŵanji.
Ivyo Baibolo likuyowoya: “Mazaza ghose ghapika kwa ine [Yesu] kuchanya na pa charu chapasi.”—Mateyu 28:18.
Chiuta wali kumupa mazaza Yesu ghakukhazikiska mtende pa charu chose chapasi. (Yohane 5:22) Yesu wazamuchita vinthu mwakutemwera yayi panji kupokera vimbundi. (Yesaya 11:3-5) Lekani Baibolo likuyowoya kuti Yesu ni “Karonga wa Mtende,” chifukwa Ufumu wake ngwakuzura na “weruzgi wakunyoroka na urunji.”—Yesaya 9:6, 7.
Ufumu wa Chiuta wiziskenge mtende wenecho
Nyengo zinyake mawupu ghakukhazikiska mtende ghangachitiska bata panji kumazga nkhondo mu vigaŵa vinyake. Kweni ŵangawuskapo yayi ivyo vikwambiska viwawa kweniso thinkho mu mitima ya ŵanthu.
Dennis Jett, mwimilili wa united states wakale wakayowoya mazgu ghakuti “Josi likusunkha (likufuma) pambura moto yayi.” Ntheura ntchakusuzga kusungilira mtende apo mtende palije.”
Kweni Ufumu wa Chiuta uzamukhazikiska nadi mtende chifukwa uzamumazga thinkho mu mitima ya ŵanthu. Mwachiyelezgero, apo Yesu wakaŵa pa charu chapasi wakasambizganga ŵalondezgi ŵake kwizira mu mazgu kweniso mu ivyo wakachitanga pa umo ŵangawira pa mtende kweniso umo ŵangalongolera chitemwa ku ŵanji:
Yesu wakayowoya kuti wose awo ŵakulongozgeka na Ufumu wa Chiuta ŵakumanyikwa na umo ŵakulongolera chitemwa ku ŵanji. Baibolo likuyowoya mwakupulikwika makora kuti wose awo ŵakutinkha ŵanyawo ŵazamuŵamo yayi mu Ufumu wa Chiuta:
Yehova Chiuta uyo wakalenga ŵanthu ndiyo wakumanya makora chomene umo wangawezgerapo mtende pa charu chose chapasi. Ni Ufumu wa Chiuta pera uwo ungawezgerapo mtende uwo mawupu ghatondeka kuwukhazikiska
a Wupu wa United Nations na ghanyake ghakugwiliskira ntchito mazgu nga “kukhazikiska mtende,” “kuwezgerapo mtende,” “kuwovwira kuti paŵe mtende,” “ntchito yakukhazikiska mtende.”
b Yehova ni zina leneko la Chiuta. (Salimo 83:18) wonani khani yakuti “Kasi Yehova Ni Njani?”
c Pa Daniyeli 7:13, 14, mazgu ghakuti “mwana wa munthu” ghakung’anamura Yesu Khristu.—Mateyu 25:31; 26:63, 64.