MALICHI 23-29, 2026
SUMU 18 Kuwonga Sembe Yakuwombora
Umo Mungalongolera Kuti Mukuwonga Sembe Yakuwombora
“Chitemwa icho Khristu wali nacho chikutichichizga.”—2 KOR. 5:14.
FUNDO YIKURU
Ivyo tose tingachita kuti tilongore kuti tikuwonga sembe yakuwombora.
1-2. Kasi sembe yakuwombora ya Yesu yikwenera kutichiska kuchitachi, ndipo chifukwa wuli? (2 Ŵakorinte 5:14, 15) (Wonaniso chithuzi.)
USANGE munthu munyake wangamuponoskani pamanyuma pakuti nyumba yamuwirani ndipo mwawundilika na viliŵa, kasi mungajipulika wuli? Tikukayika yayi kuti imwe pamwekha mungaŵa ŵakukhumbisiska chomene kuti mumuwonge munthu uyo wamuponoskani, nanga vingaŵa kuti waponoska ŵanthu ŵanandi.
2 Nga umo tikawonera mu nkhani iyo yajumpha, patekha tingafiska yayi kujiwombora ku kwananga na nyifwa. Ndipouli, sembe yakuwombora ya Yesu yingatiwombora pakutovwira kuti (1) zakwananga zithu zigowokereke, (2) tichizgike ku kwananga na kuŵa na chigomezgo chakuti kunthazi tizamuŵa ŵarunji, kweniso (3) tiphemane na Chiuta. Ivi vikutovwira kuti tiŵe na chigomezgo cha kuzakakhala kwamuyirayira mu charu chiphya cha Yehova. Nadi, sembe yakuwombora yikulongora waka kuti Yesu wakuŵatemwa chomene ŵanthu, ndipo wakamba kuŵatemwa nanga ni apo wakaŵa wandize pa charu chapasi nga munthu wakufikapo. (Zinth. 8:30, 31) Mpositole Paulosi wakalemba kuti “chitemwa icho Khristu wali nacho chikutichichizga.” (Ŵazgani 2 Ŵakorinte 5:14, 15.) Ichi chikung’anamura kuti chitemwa cha Yesu chikwenera kutichiska kuchitapo kanthu kuti tilongore kuti tikuwonga chomene sembe yake.
Usange tingamuwonga munthu uyo watiponoska apo nyumba yatiwira, ipo tikwenera kuwonga chomene Yehova na Yesu pakutiwombora ku kwananga na nyifwa (Wonani ndime 1-2)
3. Chifukwa wuli tingapambana pa umo tingalongolera kuti tikuwonga sembe yakuwombora?
3 Kasi imwe mungalongora wuli kuti mukuwonga chawanangwa cha sembe yakuwombora? Ivyo imwe mungachita vingapambana na ivyo munyake wangachita. Kuti tipulikiske chifukwa chake, tiyelezgere kuti ŵanthu ŵatatu ŵakuluta ku malo ghamoza, kweni waliyose wanyamukira kwakupambana na munyake. Nthowa izo ŵendenge zipambanenge. Mwakuyana waka, “nthowa” iyo imwe mungalongolera kuti mukuwonga sembe yakuwombora yikuthemba pa umo ubwezi winu na Yehova uliri pasono. Apo tikughanaghanirapo fundo iyi, mu nkhani iyi tidumbiskanenge magulu ghatatu gha ŵanthu: (1) ŵasambiri ŵa Baibolo, (2) Ŵakhristu ŵakubatizika, kweniso (3) mberere izo zazgeŵa.
ŴASAMBIRI ŴA BAIBOLO
4. Kasi Yehova wakujipulika wuli para wakuwona ŵasambiri ŵa Baibolo?
4 Usange mukusambira Baibolo, ghanaghanirani fundo iyi: Chifukwa chakuti muli kuzomera makani ghawemi, vikulongora kuti muli mu gulu la ŵanthu awo Yehova wakuŵaguzira kwa iyo kuti waŵe nawo paubwezi. (Yoh. 6:44; Mil. 13:48) “Yehova ndiyo wakusanda mitima.” Ichi chikung’anamura kuti wakuwona kuyezgayezga uko mukuchita kuti musambire vya iyo, ndipo wakukondwa kuwona kuti mukuluta panthazi apo mukuŵikapo mtima kusintha kuti mulondezge fundo zake. (Zinth. 17:3; 27:11) Sembe yakuwombora ndiyo yikumovwirani kuti muŵe paubwezi wakukhora na Yehova. (Rom. 5:10, 11) Mungawuwonanga mwakupepuka yayi mwaŵi uwu.
5. Kasi ŵasambiri ŵa Baibolo ŵangalondezga wuli ulongozgi wa pa Ŵafilipi 3:16?
5 Usange ndimwe msambiri wa Baibolo, kasi mungalongora wuli kuti mukuwonga sembe yakuwombora? Nthowa yimoza ndiyo kulondezga ulongozgi wa Paulosi uwo wakalembera Ŵafilipi wakuti: “Mulimose umo talutira panthazi, tiyeni tilutilire kwenda mwakwenelera munthowa yeneyiyi.” (Ŵafilipi 3:16) Mu Baibolo linyake vesi ili lili kung’anamulika kuti: “Tikwenera kulutilira kwenda kulazga uko tikuluta pasono.” Ntheura kuyana na ulongozgi uwu, mungazomerezganga chinthu chilichose yayi kuti chimutondeskani kulutilira kwenda pa nthowa ya ku umoyo.—Mat. 7:14; Luka 9:62.
6. Kasi ŵasambiri ŵa Baibolo ŵangachita wuli usange vikuŵasuzga kusintha? (Dotoronome 30:11-14) (Wonaniso chithuzi.)
6 Wuli usange vikumusuzgani kugomezga chisambizgo chinyake cha mu Baibolo icho mwasambira mwasonosono? Fufuzani vinandi vyakukhwaskana na chisambizgo icho, na kulomba Yehova kuti wamovwirani kupulikiska makora. (Sal. 86:11) Usange vikumusuzgani nipera kupulikiska chisambizgo icho, mungachileka dankha pasono—kweni kuleka yayi kusambira Baibolo, para nyengo yajumphapo muzamuchipulikiska. Wuli usange vikumusuzgani kuleka nkharo yinyake iyo yikususkana na fundo za mu Baibolo? Kumbukani kuti Yehova wangatituma yayi kuchita vinthu ivyo wakumanya kuti tingatondeka pakuŵa ŵanthu ŵambura kufikapo. Namwe mungafiska kulondezga fundo zake pa umoyo winu. (Ŵazgani Dotoronome 30:11-14.) Ndipo Yehova wakulayizga kuti wamovwiraninge. (Yes. 41:10, 13; 1 Kor. 10:13) Ntheura kugongowa yayi. M’malo mwakuti muŵikenge mtima pa suzgo ilo muli nalo, mughanaghanirenge chomene ivyo Yehova wali kumupani, kusazgapo sembe yakuwombora. Apo chitemwa chinu pa Yehova chikukura, muwonenge kuti “malango ghake ngazito yayi.”—1 Yoh. 5:3.a
Yehova wangatipempha kuchita ivyo tingaleka kufiska yayi. Iyo watovwirenge kulondezga fundo zake pa umoyo withu (Wonani ndime 6)
7. Kasi ŵawukirano awo ŵakulelekera mu unenesko ŵangaghanaghanirapo fundo wuli?
7 Wuli pakuyowoya vya ŵawukirano imwe mukulelekera mu unenesko? Namweso ndimwe ŵasambiri ŵa Baibolo. Nakuti ndimwe ŵasambiri ŵa Baibolo ŵakuzirwa chomene ku ŵapapi ŵinu. Baibolo likuti: “Sendelerani kwa Chiuta, ndipo iyo wasendelerenge kwa imwe.” (Yak. 4:8; 1 Mid. 28:9) Usange imwe ndimwe mwayamba kusendelera kwa Yehova, nayo wasendelerenge kwa imwe. Yehova wakumuwonani kuti muli waka chigaŵa cha gulu lake yayi. Yehova wakuŵikako mahara kwa imwe chifukwa chakuti mwalelekera mu mbumba ya Ŵakaboni yayi. Kweni chifukwa chakuti wakukhumba kuŵa namwe paubwezi. Kasi ntchivichi chapangiska kuti muŵe paubwezi wakukhora na Yehova? Ni sembe yakuwombora, ndipo mungayiwonanga mwakupepuka yayi. (Rom. 5:1, 2) Ntheura pambere mundalute ku Chikumbusko cha chaka chino, ghanaghaniranipo vyandulo ivyo imwe mukusanga chifukwa cha nyifwa ya Yesu. Ndipo ivi vikwenera kumuchiskani kuti muŵikepo mtima kujiŵikira vilato vyauzimu, na chilato chakuti mulongore kuti mukuwonga sembe yakuwombora iyo Yehova wali kupeleka kwizira mwa Mwana wake.b
ŴAKHRISTU ŴAKUBATIZIKA
8. Kasi Ŵakhristu ŵakubatizika ŵalongora wuli kuti ŵakuwonga sembe yakuwombora?
8 Usange ndimwe Mkhristu wakubatizika, mwalongora kale munthowa zinandi kuti mukuwonga sembe yakuwombora. Mwachiyelezgero, muli kusintha umoyo winu kuti mumukondweskenge Yehova na kuŵa nayo paubwezi wakukhora. Mukapulikira dango la Yesu lakuti muzgore ŵanthu kuŵa ŵasambiri mwa kuphalirako ŵanji vyakukhwaskana na Yehova na Yesu. Mukajipeleka kwa Yehova na kubatizika. Panji ŵanji ŵali kumususkanipo panji kumutambuzgani chifukwa chakuti mukuteŵetera Yehova. (2 Tim. 3:12) Kweni mukulutilira kuzizipizga na kuteŵetera Yehova mwakugomezgeka, ndipo ivi vikulongora kuti mukumutemwa Yehova kweniso mukuwonga sembe yakuwombora iyo wali kumupani kwizira mwa Mwana wake.—Heb. 12:2, 3.
9. Kasi Ŵakhristu ŵakubatizika ŵakwenera kuŵa maso na vichi?
9 Pakuŵa Ŵakhristu ŵakubatizika, tikwenera kuŵa maso na chinthu chinyake. Mu kuluta kwa nyengo, tingamba kuyiwona mwakupepuka sembe yakuwombora. Kasi ivi vingachitika wuli? Ghanaghanirani vya Ŵakhristu ŵa mu nyengo yakale ŵa ku Efeso. Yesu wakaŵalumba chomene chifukwa cha kuzizipizga kwawo. Ndipouli, wakaŵaphalira kuti: “Nkhukususka pa fundo yakuti wasida chitemwa icho ukaŵa nacho pakwamba.” (Chivu. 2:3, 4) Kuyana na mazgu gha Yesu agha, vingachitika kuti pachoko na pachoko Mkhristu wambe kusopa mwadango waka. Munthu wanthena wangaŵa kuti wakulomba, wakuluta ku maungano, kweniso wakuchitako upharazgi, kweni chifukwa chakuti waka wali kuzgoŵera kuchita nthena. Wakuŵa kuti wali kuleka kuchita nthena chifukwa cha kutemwa Yehova kweniso ŵanthu. Kasi mungachita wuli usange mukuwona kuti mwaleka kumutemwa Yehova nga umo vikaŵira pakwamba?
10. Kasi mungachita wuli kuti ‘mughanaghanirengepo’ kweniso ‘kutangwanika’ na milimo Yachikhristu? (1 Timote 4:13, 15)
10 Mpositole Paulosi wakaphalira Timote kuti ‘waghanaghanirengepo’ na ‘kutangwanika’ na milimo yake Yachikhristu. (Ŵazgani 1 Timote 4:13, 15.) Mwakuyana na ulongozgi uwu, yezgani kughanaghanira ivyo mungachita kuti kusopa kwinu kuleke kuŵa kwa dango waka, mwakuti mulutilire ‘kugolera na mzimu.’ (Rom. 12:11) Mwachiyelezgero, panji mungasazgirako nyengo iyo mukunozgekelera maungano. Ivi vyamumovwirani kuti mukategherezge mwakupwelelera. Panji para mukusambira pamwekha, mungaluta ku malo agho kulije chakutimbanizga kuti mukaghanaghanirengepo makora ivyo mukusambira na kusanga chandulo chomene. Nga umo vikuŵira na moto kuti mukukhumbikwira kusonkhezga kuti ulutilire kubuka, mwakuyana waka mukwenera kuŵikapo mtima kuchita vinthu ivi kuti mulutilire kuwonga vyose ivyo Yehova wamupani, kusazgapo sembe yakuwombora. Kweniso mu masabata ghakuti Chikumbusko chakhala pachoko kuchitika, mungachita makora kughanaghanirapo vyakukhwaskana na vitumbiko vyose vyapadera ivyo tikusanga chifukwa cha kuŵa Ŵakaboni ŵa Yehova. Tikukayika yayi kuti ivi vimovwiraninge kuti muwongenge chomene sembe yakuwombora—iyo yikupangiska kuti chiŵe chamachitiko kuti muŵe paubwezi na Yehova.
11-12. Kasi para mwalopwa kwakanyengo ndikuti Chiuta waleka kumupani mzimu wake? Longosorani. (Wonaniso chithuzi.)
11 Usange kwakanyengo mwaleka kuŵa na mwamphu nga umo mukachitiranga kale, lekani kugongowa panji kughanaghana kuti Chiuta waleka kumupani mzimu wake. Kumbukani ivyo mpositole Paulosi wakalembera Ŵakorinte vyakukhwaskana na uteŵeti wake. Iyo wakati: “Usange nkhuchichizgika waka, vilije kanthu, uteŵeti uli kuŵikizgika kwa ine.” (1 Kor. 9:17) Kasi wakang’anamurangachi?
12 Paulosi nyengo zinyake wakajipulikanga kuti walije nkhongono panji khumbo lakuti wapharazge. Ndipouli, iyo wakaŵikapo mtima kulutilira kupharazga vilije kanthu kuti kwali wakajipulikanga wuli pa nyengo iyo. Namwe mungajiŵikira chilato chakuyana waka. Ŵikanipo mtima kuchita icho ntchakwenelera nanga vingaŵa kuti mulije khumbo la kuchita nthena. Ntheura lombani kwa Yehova kuti wamupani “khumbo kweniso nkhongono kuti muchite vyose ivyo wakukhumba.” (Fil. 2:13) Lutilirani kuchita vinthu vyauzimu. Gomezgani kuti para nyengo yajumphapo, ivyo mukuchita vimovwiraninge kuti mwambireso kumutemwa chomene Yehova na kuŵa ŵamwamphu nga umo mukaŵira pakwamba.
Lutilirani kuchita vinthu vyauzimu nanga vingaŵa kuti kwakanyengo mulije khumbo la kuchita nthena (Wonani ndime 11-12)
13. Kasi tingachita wuli kuti tilutilire kupima ‘usange tili mu chipulikano’?
13 Nyengo na nyengo, tingachita makora kujisanda kuyana na ulongozgi uwo uli pa 2 Ŵakorinte 13:5, wakuti: “Lutilirani kupima usange muli mu chipulikano, lutilirani kuyezga umo imwe muliri.” Mwachiyelezgero, tingajifumba mafumbo nga ghakuti: ‘Kasi nkhudangizga vinthu vya Ufumu pa umoyo wane?’ (Mat. 6:33) ‘Kasi ivyo nkhusankha pa nkhani ya vyakusanguluska vikulongora kuti nkhutinkha icho ntchiheni?’ (Sal. 97:10) ‘Kasi nkhukhuŵirizga mtende na umoza pakati pa ŵabali na ŵadumbu?’ (Efe. 4:2, 3) Nyengo ya Chikumbusko yikuŵa yiwemi chomene kughanaghanirapo vinthu ivi. Para tikughanaghanira ivyo Yehova na Yesu ŵali kutichitira, tikuchiskika kumuwonga Yehova na kulongora kuti tikujikhalira tekha yayi, kweni kuti tikondweske Khristu.c
MBERERE IZO ZAZGEŴA
14. Kasi ntchivichi chingapangiska Ŵakhristu ŵanyake kupatuka pa mskambo?
14 Ŵakhristu ŵanyake ŵali kuleka kuwungana pamanyuma pakuti ŵateŵetera Yehova mwakugomezgeka kwa myezi panji vyaka vinandi. Chifukwa wuli? Ŵanji ŵali kugongowa chifukwa cha “vyenjezgo vya umoyo.” (Luka 21:34) Ŵanyake ŵali kukhuŵara na mazgu panji vyakuchita vya Mkhristu munyawo. (Yak. 3:2) Ndipo ŵanji ŵakachita kwananga kukuru ndipo ŵakuchita soni kuti ŵapemphe wovwiri. Mulimose umo vingaŵira, kweni kasi mungachita wuli usange mwapatuka pa mskambo? Kasi chawanangwa cha sembe yakuwombora chingamuchiskani kuti muchitechi?
15. Kasi Yehova wakulongora wuli kuti wakufipira mtima mberere izo zazgeŵa? (Ezekiyeli 34:11, 12, 16)
15 Ghanaghanirani umo Yehova wakuwonera mberere izo zazgeŵa. Iyo wakuzijowora yayi. M’malo mwake, wakuzipenja mberere zakuzgeŵa. Wakuzilyeska na kuziwovwira kuti ziwelere kwa iyo. (Ŵazgani Ezekiyeli 34:11, 12, 16.) Kasi Yehova wangaŵa kuti wakuchitaso mwakuyana waka kwa imwe? Enya! Chifukwa chakuti mukusambira nkhani iyi, vikulongora kuti mtima winu ngwakukhumbisiska kuchita icho ntchakunyoloka. Nga umo pakwamba Yehova wakawonera mtima winu na kumuguzirani mu unenesko, pasono napo wakukhumba kuti muwelereso kwa iyo.
16. Kasi ntchivichi chingawovwira mberere zakuzgeŵa kuti ziwelereso kwa Yehova? (Wonaniso chithuzi.)
16 Burosha la mutu wakuti Welerani kwa Yehova lili na mazgu ghakukhozga agha: “Manyani kuti Yehova waŵenge namwe apo mukuwelera kwa iyo. Wamovwiraninge kuti muleke kwenjerwa, kujiyimba mulandu, panji kukhuŵara. Ndipo muŵenge na mtende mu mtima chifukwa chakuti mwaŵa na njuŵi yituŵa. Mwambengeso kuteŵetera Yehova pamoza na Ŵakhristu ŵanyinu.” Kumbukaniso kuti ŵalara nawo mbakukhumbisiska kumovwirani. Iwo ŵali nga ni “malo ghakubisamamo mphepo, malo ghakujoŵamo chivula.” (Yes. 32:2) Kuti mulongore kuti mukuwonga sembe yakuwombora, mungajifumba kuti, “Kasi ningachita vichi pasono kuti ‘ninyoloske vinthu’ na Yehova?” (Yes. 1:18; 1 Pet. 2:25) Mwachiyelezgero, kasi mungaluta ku maungano ku Nyumba ya Ufumu? Kasi mungayowoya na mulara mu mpingo na kumuphalira kuti mukukhumba wovwiri mwakuti muwelereso kwa Yehova? Mulara uyu wangapanga manozgero ghakuti munthu munyake wasambirenge namwe Baibolo kwakanyengo. Tikukayika yayi kuti Yehova wamutumbikaninge pa vyose ivyo mukuyezgayezga kuchita kuti muwelere kwa iyo na kulongora kuti mukuwonga sembe yakuwombora.
Jifumbani kuti, “Kasi ningachita vichi pasono kuti ‘ninyoloske vinthu’ na Yehova?” (Wonani ndime 16)
KASI MUCHITENGE WULI?
17-18. Kasi tingachita wuli kuti tigwiliskire ntchito nyengo yithu mwamahara pambere Chikumbusko cha chaka chino chindafike?
17 Yesu wakati sembe yakuwombora yikapelekeka “kuti waliyose uyo wakupulikana mwa iyo waleke kuparanyika kweni waŵenge na umoyo wamuyirayira.” (Yoh. 3:16) Sembe yakuwombora ni nthowa iyo Yehova wakugwiliskira ntchito kuti watiwombore ku kwananga na nyifwa. Tikwenera yayi kuwona mwakupepuka sembe iyi. (Rom. 3:23, 24; 2 Kor. 6:1) Ntheura para kwakhala pachoko kuti Chikumbusko chichitike, tighanaghanirengepo chitemwa icho Yehova na Yesu ŵali kutilongora, ndipo chitemwa ichi chikwenera kutichiska kuti tilongorenge kuwonga ivyo ŵali kutichitira.
18 Kasi imwe muchitengechi kuti mulongore kuti mukuwonga sembe yakuwombora? Ivyo mungachita vingapambana na ivyo munthu munyake wangachita. Kweni mungaŵa na chigomezgo chose kuti Yehova watumbikenge vyose ivyo mukuyezgayezga kuchita apo imwe lumoza na ŵasopi ŵanyinu ‘mukuleka kujikhalira mwekha, kweni kuti mukondweskenge uyo wakamufwirani.’—2 Kor. 5:15.
SUMU 14 Tilumbe Themba Liphya la Charu Chapasi
a Kuti chiŵe chipusu kulondezga ivyo mwasambira mu Baibolo, gwiliskirani ntchito bokosi lakuti “Vyakuti Muchite” ilo likuŵa cha kuumaliro kwa sambiro lililose mu buku la Mungakondwa na Umoyo Kwamuyirayira!
b Kuti muwone masachizgo gha ivyo mungachita kuti mulute panthazi mwauzimu, wonani nkhani yakuti “Ŵanyamata na Ŵasungwana—‘Lutilirani Kusanga Chiponosko Chinu’” mu Gongwe la Mulinda la Disembala 2017.
c Kuti muwone masachizgo gha ivyo vingamovwirani kuti mulutilire kuŵa na mzimu wakuwonga, wonani nkhani yakuti “Kodi Nchiyani Chimakusonkhezerani Kutumikira Mulungu?” mu Gongwe la Mulinda la Chichewa la Juni 15, 1995.