‘Ne ‵Fonu Latou i te Agaga Tapu’

1. Fakamatala mai a te tulaga o te Fakamanatuga o te Penitekoso.

KO LOGOA valevale a auala o Ielusalema.a Ko fanaka te au mai te fatafaitaulaga i te faletapu kae e usu ne te kau Levi a pese o Vikiga (Sala. 113 ki te 118), kāti ne usu fakasolosolo latou. Ko ‵fonu te fa‵kai i tino mai nisi fenua. Ne o‵mai latou mai fenua ‵mao e pelā mo Elama, Mesopotamia, Kapatokia, Pono, Aikupito, mo Loma.b Se a te mea ne fai i Ielusalema? Ko te Penitekoso, telā e fakaigoa foki ki “te aso muamua o te ‵Kaiga o te Katiga o Saito.” (Nume. 28:26) E fakamailoga i ei a te fakaotiga o te taukai o kalite kae ko te kamataga o te taukai o saito. Se aso fakafiafia eiloa.

2. Se a te mea fakaofoofogia ne tupu i te Penitekoso i te 33 T.A.?

² I te itula e iva i te taeao o te aso tenei i te 33 T.A., ne tupu ei se mea telā ne ofo i ei a tino ke oko eiloa ki te fia senitenali mai tua ifo. I te taimi eiloa tenā ne lagona ne latou te “‵gulu mai te lagi e pelā eiloa me se afā,” io me “pelā eiloa me se matagi malosi.” (Galu. 2:2; International Standard Version) Ne oko atu te ‵gulu tenā ki loto i te fale kātoa telā ne maopoopo i ei a soko o Iesu e toko 120. Mai tua ifo, ne tupu i ei se mea fakaofoofogia. Ne lavea atu a ulaga afi e foliga pelā me ne alelo i luga i soko taki tokotasi. “Ne ‵fonu latou katoa i te agaga tapu” kamata ei o fai‵pati ki ‵gana kese‵kese! I te tiakinaga ne soko a te fale tenā, ne ofo masei a tino mai nisi fenua kolā ne fetaui mo latou i auala o Ielusalema me ko mafai ne soko o fai‵pati atu ki a latou! E tonu, ne lagona ne tino konei a soko e fai‵pati atu ki a latou “ki olotou ‵gana eiloa.”—Galu. 2:1-6.

3. (a) Kaia e fai ei a te mea telā ne tupu i te Penitekoso i te 33 T.A. e pelā me se mea tāua ne tupu i loto i te tapuakiga tonu? (e) E fetaui pefea a pati a Petelu ki te vaitino mo te fakaaogaga o “kī o te Malo”?

³ E fakaasi mai i te tala tenei se mea tāua telā ne tupu i loto i te tapuakiga tonu—te fakatuakaga o te Isalaelu faka-te-agaga, ko te fakapotopotoga o Kelisiano fakaekegina. (Kala. 6:16) Kae e isi foki ne nisi mea aka. I te faipatiatuga a Petelu ki te vaitino i te aso tenā, ne fakaaoga ne ia a te kī muamua o “kī o te Malo” kolā e tolu. E ‵tala ne kī takitasi konā a avanoaga mō potukau kese‵kese ke maua ne latou a tauliaga fakapito. (Mata. 16:18, 19) A te kī muamua tenei, ne ‵tala atu ei te avanoaga ki tino Iutaia mo tino kolā ne ‵fuli ki te lotu Iutaia ke talia ne latou te tala ‵lei kae ke fakaekegina ki te agaga tapu o te Atua.c Ka fai ei latou e pelā me se vaega o te Isalaelu faka-te-agaga, kae ka maua ne latou a te fakamoemoega ke pule e pelā me ne tupu mo faitaulaga i te Malo faka-Mesia. (Faka. 5:9, 10) Fakamuli ifo, ka maua foki ne tino Samalia mo tino mai Fenua Fakaa‵tea a te tauliaga tenā. Ne a mea aoga e maua ne Kelisiano i aso nei mai te mea tāua telā ne tupu i te Penitekoso i te 33 T.A.?

“Ne ‵Nofo Atu a Latou Katoa i se Koga e Tasi” (Galu. 2:1-4)

4. I te auala fea e fai ei te fakapotopotoga Kelisiano i aso nei e pelā me ko te vaega o te fakapotopotoga telā ne fakatu aka i te 33 T.A.?

⁴ A te fakapotopotoga Kelisiano ne kamata ne soko e toko 120 kolā “ne ‵nofo atu a latou katoa i se koga e tasi”—i se potu tafa ki luga—kae ne fakaeke ei latou ki te agaga tapu. (Galu. 2:1) I te fakaotiga o te aso tenā, ne lau i afe a tino kolā ne papatiso ki loto i te fakapotopotoga tenā. A ko te mea tenā ko te kamataga fua o te gasoloakaga o te fakapotopotoga tenā, kae tenei eiloa koi tumau tena gasoloakaga ke oko mai ki aso nei! E tonu, e aofia i te fakapotopotoga Kelisiano i aso nei a tāgata mo fāfine kolā e ma‵taku ki te Atua kae e folafola atu ne latou a te ‘tala ‵lei o te Malo mo fai se molimau ki atufenua katoa’ mai mua o oko mai te gataga o te olaga tenei.—Mata. 24:14.

5. Ne a fakamanuiaga e maua mai te ‵kau fakatasi mo te fakapotopotoga Kelisiano i te senitenali muamua, e pelā foki mo aso nei?

⁵ E fai a te fakapotopotoga Kelisiano e pelā me se fakamalosiga ki tino i ei, e pelā mo te kau fakaekegina, kae fakamuli ifo ki “nisi mamoe.” (Ioa. 10:16) Ne fakaasi atu ne Paulo i ana pati ki te fakapotopotoga i Loma a tena loto fakafetai mō te ‵lago malosi mai o tino i te fakapotopotoga: “Ko oko eiloa i te fia lavea ne au a koutou, ko te mea ke tuku atu ne au ne meaalofa faka-te-agaga ki a koutou ke ‵mautakitaki ei koutou; io me ke fakatau fakama‵losi aka ei te ‵tou fakatuanaki, ko koutou ki a au kae ko au ki a koutou.”—Loma 1:11, 12.

6, 7. E fakataunu pefea ne te fakapotopotoga Kelisiano i aso nei a te fakatonuga a Iesu ke talai atu ki fenua katoa?

⁶ E ‵pau eiloa te fakapotopotoga Kelisiano i te senitenali muamua mo aso nei. Ne tuku ne Iesu ki ana soko se galuega faigata kae fakafiafia foki ke fai ne latou. Ne fai atu a ia: “Olo atu koutou ki fenua katoa o fai a tino i ei mo fai a soko, kae papatiso atu latou i te igoa o te Tamana mo te Tama mo te agaga tapu, akoako atu latou ke faka‵logo ki mea katoa ne fakatonu atu ne au ki a koutou.”—Mata. 28:19, 20.

⁷ E fakaaoga ne Ieova a te fakapotopotoga Kelisiano o Molimau a Ieova ke fakataunu ne latou te galuega tenā. E tonu, se mea faigata ke talai atu ki tino mai ‵gana kese‵kese. Kae ko oti ne fakatoka ne Molimau a Ieova a mataupu faka-te-Tusi Tapu i ‵gana e 1,000 tupu. Kafai e kau atu sale koe ki fakatasiga faka-Kelisiano e pelā foki mo te talaiatuga o te Malo mo te faiga o soko, e ‵tau eiloa o fiafia koe. Ko aofia eiloa koe i nai tino i te lalolagi kolā e maua ne latou te tauliaga ke molimau katoatoa atu e uiga ki te igoa o Ieova!

8. Se a te fesoasoani e maua ne tatou e auala i te fakapotopotoga Kelisiano?

⁸ Ko te mea ke mafai ne koe o kufaki kae ke maua foki te fiafia i taimi faiga‵ta konei, ko oti ne fakatoka ne Ieova te Atua se kautaina i te lalolagi kātoa. Ne tusi atu a Paulo ki Kelisiano i Epelu, penei: “Ke na mafau‵fau tatou te suā tino ki te suā tino o fakama‵losi atu ke fakatau a‵lofa kae fai a mea ‵lei, ke mo a ma ‵galo sāle tatou i ‵tou fakatasiga, e pelā mo te masani a nisi tino, kae ke fakamalosi atu te suā tino ki te suā tino, kae maise eiloa me ko iloa ne koutou i te aso tenā ko pili mai.” (Epe. 10:24, 25) A te fakapotopotoga Kelisiano se fakatokaga mai i a Ieova ko te mea ke mafai o fakamalosi ne koe a nisi tino e pelā foki mo koe eiloa. Ke fakapilipili atu faeloa ki ou taina mo tuagane i te feitu faka-te-agaga. Ke mo a e manatu māmā ki fakatasiga faka-Kelisiano!

‘Ne Lagona ne Latou i Olotou ‵Gana Eiloa’ (Galu. 2:5-13)

9, 10. Ne fakaavanoa pefea ne nisi tino a latou eiloa ke oko atu latou ki tino kolā e fai‵pati ki se isi ‵gana?

⁹ Ke mafaufau ki te fia‵fia o te kau Iutaia mo te kau kolā ne ‵fuli ki te lotu Iutaia i te taimi o te Penitekoso i te 33 T.A. E se taumate ne fai‵pati a tino kolā ne ‵nofo atu i konā ki se ‵gana masani e tasi, kāti ko te ‵gana Eleni io me ko te ‵gana Epelu. Kae nei la, “ne lagona ne latou a te kau soko ko fai‵pati ki olotou ‵gana eiloa.” (Galu. 2:6) E seai se fakalotolotolua me ne otia a loto o tino fakalogo‵logo i te taimi tenā i te lagonaga ne latou a te tala ‵lei i olotou ‵gana eiloa. E tonu, e seai se meaalofa fakavavega ne tuku mai ki Kelisiano i aso nei ke mafai ne latou o fai‵pati ki ‵gana kese‵kese. Kae ko oti ne fakaavanoa ne tino e tokouke a latou eiloa ke mafai o folafola atu ne latou te fekau o te Malo ki tino mai fenua valevale. E pefea la? Ko oti ne tauloto ne nisi tino se ‵gana fou ko te mea ke mafai o fesoasoani atu latou ki se fakapotopotoga telā e fai‵pati ki te ‵gana tenā, io me olo atu eiloa o ga‵lue i fenua kolā e fai‵pati ki te ‵gana tenā. Ko oti ne iloa aka ne latou a te lasi o te fia‵fia o olotou tino fakalogo‵logo ki olotou taumafaiga ne fai.

¹⁰ Ke mafaufau ki te tala o Christine telā ne tauloto ki te ‵gana Gujarati, fakatasi mo nisi Molimau e tokofitu. I te taimi ne fetaui ei tou fafine mo se fafine Gujarati telā e ga‵lue tasi lāua, ne fakatalofa atu tou fafine i te ‵gana a te fafine Gujarati tenā. Ne ofo masei te fafine tenā kae fia iloa ne ia me kaia e fia tauloto ei a Christine ki te ‵gana Gujarati telā e faigata ‵ki. Ne tuku atu ei ne Christine se molimau ‵lei ki te fafine tenā. Ne fai mai te fafine Gujarati ki a Christine: “Kāti e isi loa se mea tāua e fia fakaasi mai ne koe.”

11. E fakatoka pefea tatou ke talai atu te fekau o te Malo ki tino e fai‵pati ki nisi ‵gana?

¹¹ E tonu, e se mafai ne tatou katoa o tauloto ki se isi ‵gana. Kae e mafai o toka tatou ke talai atu te fekau o te Malo ki tino kolā e fai‵pati ki nisi ‵gana. E pefea la? A te auala e tasi ko te fakaaogaga o te polokalame ko te JW Language^® ke tauloto ne koe i ei se pati fakatalofa i ‵gana kolā e masani o fai‵pati ki ei a tino i tau koga talai. E mafai foki o tauloto ne koe ne nai fuaiupu i te ‵gana tenā, kolā e mafai o fai ei ke fia‵fia mai a tino e faipati koe ki ei. Fakaasi atu ki a latou a te jw.org, io me ko nai vitio mo tusi i te lotou ‵gana kolā e maua i luga i ei. Mai te fakaaogaga o mea faigaluega penā i te ‵tou galuega talai, e mafai eiloa o maua ne tatou te fiafia ne maua ne ‵tou taina i te senitenali muamua i te taimi ne ofo i ei a tino mai fenua fakaa‵tea i te lagonaga ne latou te tala ‵lei i “olotou ‵gana eiloa.”

“Ne tu Aka a Petelu” (Galu. 2:14-37)

12. (a) Ne fakasino atu pefea a te pelofeta ko Ioelu ki te mea fakaofoofogia telā ne tupu i te Penitekoso i te 33 T.A.? (e) Kaia ne isi ei se fakamoemoega me ka fakataunu eiloa te valoaga a Ioelu i te senitenali muamua?

¹² “Ne tu aka a Petelu” o faipati ki tino mai fenua kese‵kese. (Galu. 2:14) Ne fakamatala atu ne ia ki tino katoa kolā ne fakalogo‵logo mai me ko oti ne tuku mai ne te Atua a te meaalofa ke mafai o fai‵pati ki ‵gana kese‵kese, ke fakataunu ei a te valoaga a Ioelu: “Ka ‵ligi atu ne au toku agaga ki luga i vaegā tino valevale.” (Ioe. 2:28) Mai mua o fanaka ki te lagi, ne fai atu a Iesu ki ana soko: “Ka fakamolemole au ki te Tamana kae ka tuku atu ne ia ki a koutou se isi fesoasoani,” telā ne fakailoa atu ne Iesu me ko “te agaga.”—Ioa. 14:16, 17.

13, 14. Ne a mea ne fai ne Petelu ke oko atu a ia ki loto o ana tino fakalogo‵logo, kae e mafai pefea o fakaakoako tatou ki ei?

¹³ Ne fai ‵tonu atu ne Petelu ana pati fakaoti penei: “Ke na iloa mo te mautinoa ne kāiga Isalaelu katoa me ko oti ne fai ne te Atua a ia mo fai te Aliki mo te Keliso, ko Iesu telā ne tamate ne koutou i luga i se pou.” (Galu. 2:36) E tonu, ne seki ‵nofo atu a te tokoukega o tino ne fakalogo‵logo ki a Petelu i te taimi ne tamate ei a Iesu i te lakau fakasaua. Kae pelā me se fenua, ne ‵tau o ‵losi atu ki a latou e uiga mo te faifaiga tenei. Ke masaua me ne faipati atu a Petelu mo te āva ki ana taina Iutaia kae fakafiafia ne ia latou. Ne taumafai a Petelu o fakamalosi atu ana tino fakalogo‵logo ke sala‵mo kae ne seki manako ke fakamasei ne ia latou. E mata, ne kaitaūa a te vaitino i pati a Petelu? Ikai. Ne “mafatia olotou loto i te fanoa‵noa.” Fesili atu ei latou: “Ne a omotou mea e ‵tau o fai?” Kāti ne fesoasoani atu eiloa a te kilokiloga ‵lei telā ne maua ne Petelu ke mafai o oko atu a ia ki loto o tino e tokouke, tenā ne sala‵mo ei latou.—Galu. 2:37.

¹⁴ E mafai o fakaakoako tatou ki a Petelu i te faiga ke fia‵fia mai a tino ki a tatou. Kafai e talai atu ki nisi tino, e se ‵tau o sau‵tala tatou ki olotou akoakoga katoa kolā e se fakavae ki te Tusi Tapu. Kae e mafai o sau‵tala tatou ki mataupu kolā e lotoma‵lie fakatasi tatou ki ei. Kafai e mafai o kamata ne tatou se sautalaga ki vaegā mataupu penā, ko mafai ei o fai atu ne tatou mo te atamai a ‵tou fakamatalaga kolā e fakavae ki te Tusi Tapu. Kafai e fakamatala atu ne tatou a muna‵tonu mai te Tusi Tapu i te auala tenei, ka faigofie eiloa ki tino loto ‵lei ke ‵saga tonu mai.

“Ke Papatiso Katoa Koutou” (Galu. 2:38-47)

15. (a) Ne a pati ne fai atu ne Petelu, kae se a te ikuga ki ei? (e) Kaia ne talia ei ke papatiso i te aso tenā a te fia afe o tino kolā ne lagona ne latou te tala ‵lei i te Penitekoso?

¹⁵ I te Penitekoso i te 33 T.A., ne fai atu a Petelu ki tino Iutaia loto fia‵fia mo tino kolā ne ‵fuli ki te lotu Iutaia: “Ke sala‵mo kae ke papatiso katoa koutou.” (Galu. 2:38) Ona ko te mea tenā, ne papatiso ei a tino kāti e toko 3,000 i vai o Ielusalema mo koga i ana tafatafa.d E mata, ne sae fakavave aka fua te lagonaga i tino konei ke papatiso latou? E mata, e fai a te tala tenei e pelā me se fakamasakoga mō tino a‵koga ki te Tusi Tapu mo tama‵liki o mātua Kelisiano, ke mafai o papatiso fakavave fua latou? Ikai. Ke masaua i tino Iutaia mo tino kolā ne ‵fuli ki te lotu Iutaia kae ne papatiso i te Penitekoso i te 33 T.A., ne tino kolā ne sukesuke faka‵lei ki te Muna a te Atua, kae ne tino o te fenua telā ne tukugina atu ki a Ieova. E se gata i ei, ko leva ne fakaasi mai ne latou te lotou loto finafinau—mai te faima‵laga atu ki se koga ‵mao ke ‵kau atu ei ki te fakamanatuga tenei i tausaga katoa. I te otiga ne talia ne latou a muna‵tonu tāua e uiga ki te tulaga o Iesu Keliso i te fakataunuga o fuafuaga a te Atua, ne toka ei latou ke tavini atu ki te Atua—kae i te taimi nei e pelā me ne soko papatiso o Keliso.

16. Ne fakaasi atu pefea ne Kelisiano i te senitenali muamua a te uiga kaimalie?

¹⁶ E mautinoa eiloa me ne fakamanuia ne Ieova a te potukau tenā. E fai mai penei te tala: “Ne tuku fakatasi ne latou katoa kolā ne tali‵tonu a olotou mea katoa, kae fakatau atu ne latou olotou mea mo olotou kope kae tufa atu a ‵togi o olotou mea i a latou katoa, e ‵tusa mo manakoga o tino taki tokotasi.”e (Galu. 2:44, 45) E tonu, e fia fakaakoako eiloa a Kelisiano ‵tonu katoa ki te uiga alofa kae kaimalie tenei.

17. Ne a mea e manakogina ke fai ne se tino ke toka ei a ia o papatiso?

¹⁷ E uke a fakatakitakiga faka-te-Tusi Tapu e aofia i te tukuatuga o se tino mo fai se Kelisiano kae papatiso foki. E ‵tau o tauloto a ia ki te poto mai te Muna a te Atua. (Ioa. 17:3) E manakogina ke fakaasi atu ne ia tena fakatuanaki, ke salamō ki ana faifaiga ne fai i aso mua, kae fakaasi atu te fanoanoa tonu e uiga ki ei. (Galu. 3:19) Ka oti ko fai ei ne ia ‵fuliga ki tena olaga, ko galue ei a ia e ‵tusa mo te loto o te Atua. (Loma 12:2; Efe. 4:23, 24) E ‵soko atu ki ei ko te faiga o tena tukuatuga ki te Atua e auala i te ‵talo, ko papatiso ei.—Mata. 16:24; 1 Pe. 3:21.

18. Se a te avanoaga e ‵tala atu nei ki soko papatiso o Keliso?

¹⁸ E mata, ko oti ne tukugina atu koe, kae papatiso foki e pelā me se soko o Iesu Keliso? Kafai e penā loa, e ‵tau eiloa koe o fiafia ki te tauliaga tenā ko maua ne koe. E pelā mo soko i te senitenali muamua kolā ne ‵fonu i te agaga tapu, e mafai eiloa o fakaaoga koe i se auala e sili atu ke molimau katoatoa atu kae ke fai foki te loto o Ieova!