Te Mataupu e 2
Te Tupu o te Se-Gata-Mai
1. Kaia e ‵tau ei mo tatou o tali‵tonu ki te Atua e pelā me se Tamana tonu?
NE KAMATA ne Iesu a “te ‵Talo a te Aliki” i te faipati atu ki te Atua e pelā me ko te ‵tou “Tamana.” E se ko te Tamana fua o Iesu Keliso, kae fakamuli ka fai foki a ia mo fai te Tamana o tino katoa kolā e faka‵logo ki a ia kae tapuaki atu ki te Tino alofa tenā, ko Ia telā “e lagona ne ia a ‵talo.” (Salamo 65:2) E pelā mo te “Tupu o te se-gata-mai,” e fakaasi mai ne ia te atafai tonu kae tumau, ki ana mea ola, e pelā me se tamana ‵lei e alofa ki ana tama. (1 Timoteo 1:17) E ‵tau o tali‵tonu tatou ki te ‵tou “Tamana” pelā me se Pelesona tonu telā e atafai mai. Faitalia me se a te ‵tou ‵gana, te lanu o ‵tou pakili io me ko ‵tou tulaga i te olaga nei, e saoloto tatou ke fakapili‵pili atu ki a ia, me i “te Atua e se fakailoga ne ia a tino, kae e talia ne ia mai so se fenua, a te tagata telā e mataku ki a ia kae e amiotonu foki.”—Galuega 10:34, 35.
2, 3. Ne fakaasi mai pefea ne te ‵tou Tamana me i a ia ko te Tino telā e tuku mai ne ia te ola kae tuku mai foki ne ia a mea katoa? (Kenese 1:1, 2, 31)
2 Te ‵tou “Tamana telā i te lagi” ko te Mafuaga, ko te Tino telā ne tuku mai ne ia te ola ki tino. (Mataio 6:9; Salamo 36:9) Kae e se gata fua i te tuku mai ne ia a te ola ki a tatou, kae e tuku mai foki ne ia a mea katoa. E tiga eiloa e ‵tau o fakamaumau a taimi e uke mō taumafaiga penā, e mafau‵fau tatou me e ‵tau mo se tamana ‵lei o fakatoka ne ia se fale mo meakai mō ana tamaliki. Ko oti ne fai penei ne te ‵tou Tamana faka-te-lagi. E lava kae ‵toe ana mea ne tuku mai.
3 Mafaufau ki te atafai o te “Tupu o te se-gata-mai” i te fakatokaga ne ia o te lalolagi ke fai mo fai te ‵tou koga-‵nofo. Ne tuku atu ne ia te lalolagi ki tena koga tonu mai lalo o te lagi, kae mai i tena malosi katoatoa, ne aumai ei ne ia ki te lalolagi a mea katoa kolā e ‵tau o maua ke fia‵fia a tino ke ‵nofo i ei. Kae oti aka loa, ne faite ei ne ia te tagata mo te fafine, kae ne tuku atu ne ia a laua ki te koga gali tenā—se meaalofa gali ‵ki mō “tama a tāgata”!—Salamo 115:16; 19:1, 2.
4. (a) Ne fakaasi mai pefea ne te ‵tou Tamana me ne kilokilo ‵mao a ia mo te alofa i te fakatokaga o te ‵tou koga tenei? (e) Ne a mea e fakatalitonu mai me e manako foki a ia ke fia‵fia tatou?
4 E pefea te gali o te koga ne fakatoka ne te ‵tou Tamana faka-te-lagi mō ana tama i te lalolagi nei! Ne fakatoka ne ia a po ‵moko ke malōlō i ei ke ‵soko atu ki aso e ‵lei a mainaga i ei mō galuega! Ne fai ne ia te fakasologa o tau-o-aso ke aogā ki a tatou kae ke fia‵fia foki tatou i ei. (Kenese 8:22) Ne tuku mai ne ia a vai e uke, kolā e ‵tau o maua, kae ne tufatufa atu foki ne ia a vai i kogā koga katoa i te lalolagi, ko te mea ke fakaaogā ne tatou a vai māfai e ma‵nako tatou ki ei. Ne ‵fola ne ia a lakau lanu launiu—te fia miliona o sikuea maila—i luga i te ‵tou lalolagi. Ne fakagaligali foki ne ia te lalolagi ki pula lakau kolā e lanu valevale. Ne fakatoka foki ne ia a koga ‵gali pelā mo togālakau, namo mo mauga ke fia‵fia tatou ki ei. Mai lalo i te lalolagi ne teu ne ia i ei te ukega o fatu kalā, oela mo nisi mea aka foki kolā e maua i ei a ma‵losi. E fai foki ne ia te lalolagi ke fua malosi mai ki saito, fuagālakau, lau o lakau mo nisi mea aka foki e gali te kai ki ei. E pefea te poto mo te atafai o te Tino telā e Tuku mai ne ia a mea konei, ko te ‵tou Tamana faka-te-lagi! E takugina a ia i te Tusi Tapu ko “te Atua fiafia.” Ko te tonuga loa, e manako foki a ia ke fia‵fia tatou.—1 Timoteo 1:11; Isaia 25:6-8.
“TE IGOA” O TE ‵TOU TAMANA
5. E ‵tau o pefea te lagona o ‵tou loto i te ‵talo atu ki pati muamua i te ‵talo fakaakoako a Iesu?
5 E isi se “igoa ‵lei” o te ‵tou Tamana faka-te-lagi, me e taku‵leigina a ia pelā me ko te Tino Sili e tuku mai ne ia a mea. E isi foki se igoa totino o ia, e pelā mo tamana katoa. Kafai e isi se ‵tou tamana faka-te-foitino, e se fia‵fia tatou ke taku fakamaseigina tena igoa. E ma‵nako tatou ke amanaia a tino ki tena igoa. Tela la, mai i te loto katoatoa, e ‵tau ei o ‵talo atu tatou i pati kolā ne fai muamua ne Iesu i te ‵Talo Fakaakoako: “Te motou Tamana telā i te lagi, ke ‵malu tou igoa.”—Mataio 6:9; Faataoto 22:1, ko te fakamatalaga mai lalo i ei.
6. Ne a mea e fiafia koe ki ei, e uiga ki te igoa o te Atua?
6 Ko te tonuga loa, e ‵tau o ‵talo faeloa tatou mo ‵tou loto katoatoa ke faka‵malu kae fakamaluga atu foki te igoa o te Mafuaga sili o te lagi mo te lalolagi i luga i nisi igoa aka foki. Kae ke fakaasi atu me i te igoa tenei ko te ‵toe igoa tāua, lauiloa kae alofagina foki i te lagi mo te lalolagi. E tāua atu te faka‵maluga o te igoa tapu o te Atua i lō te ‵tou fakaolataga. E ‵tau o faka‵malu ki tena igoa mo ona uiga—ke taku‵leigina mai i taku fakamaseiga kolā ne fai ne tino matagā.
7. Ko oi te igoa e fakaasi mai ne te Tusi Tapu me ko te igoa totino o te Atua?
7 Ko oi te igoa totino o te ‵tou Tamana faka-te-lagi? E fakaasi mai te igoa tenā i te tala telā e fai mai me e isi ne fili o te Tino telā i o ia te igoa sili tenā. I te faipati atu ki ei, e faitau penei te Salamo 83, te fuaiupu e 17 mo te 18 i te Tusi Tapu ko te King James Version: “Ke ‵segi kae ke fakalavelavegina latou ki te se-gata-mai; Ke na fakamavalegina kae ke fakapalele atu foki latou. Ke iloa ne tino a koe, i o koe loa te igoa ko IEOVA, ko koe eiloa e tafasili i te maluga i te lalolagi kātoa.”—Ke onoono foki ki te Salamo 100:3.
8. Ne a mea ne taumafai o fai ne fili o te Atua ki tena igoa, kae ne a mea ne iku mai i ei?
8 Tela la, te igoa o te Atua ko IEOVA. Kae e tokouke a tino e fai mai me e tapuaki atu latou ki te Atua kae e se amanaia foki latou ki te igoa tenā. A nisi tino ne ave keatea ne latou a te igoa tenā mai olotou ‵fuliga o te Tusi Tapu, kae ne sui ki ei a tofiga pelā mo “TE ALIKI” mo “TE ATUA” i mataimanu ‵lasi katoa. A te faiga tenei e se ‵funa fua i ei te igoa ‵malu o te Atua, kae e faka‵segi foki i ei a tino i te Aliki ko Ieova mo te Aliki ko Iesu Keliso mo nisi “aliki” mo “atua” kolā e faipati ki ei te Tusi Tapu. (Salamo 110:1; Teutelonome 10:17; Loma 1:4; 1 Kolinito 8:5, 6) E mafai pefea o ‵talo atu mo te fakamaoni a tino ke faka‵malu te igoa o te Tamana, māfai e taumafai o ‵funa ne latou te igoa tenā?
9. (a) Ne tusigina pefea te igoa o te Atua i te ‵gana Epelu, kae i nisi ‵gana aka foki? (e) E tokofia pelesona e fakaasi mai ne te Tusi Tapu me e maua i te Atua?
9 E tusigina te igoa sē fuafuagina o te Atua i te ‵gana Epelu, ko te ‵gana muamua ne tusi te Tusi Tapu ki ei, i mataimanu ko יהוה, kolā e faka‵leo aka ne nisi tino ko Iāuē. A te faka‵leoga masani i te ‵gana Tuvalu ko “Ieova,” kae e tai ‵pau foki mo faka‵leoga i nisi ‵gana. Kafai e fakaaogā ne tatou te igoa ko “Ieova,” e mafai o fakasino tonu atu tatou ki te tino telā e faipati ki ei. “E tokotasi” fua “a Ieova.” E se ko Iesu Keliso tenā, me i a Iesu ko te tama fakamaoni a te Atua, “ko te fakatusa o te Atua sē matea, ko te tama toekimua o mea katoa ne faite.”—Kolose 1:15; Maleko 12:29; Teutelonome 6:4.
10. Se a te uiga o te igoa o te Atua, kae ne fakaasi mai pefea ne ia te mea tenā?
10 E tāua ‵ki te uiga o te igoa ko “Ieova.” E fakauiga penei: “E fakaasi (io me e Fakamaoni Mai) ne ia a ia eiloa.” E fakauiga te mea tenei ki a Ia eiloa kae e se ki Tena faitega o mea. Tela la, ne taku atu ne ia a “Ieova” pelā me ko tena igoa lauiloa i te taimi ne fakatoka ei ne ia a ia eiloa ke fai mo fai te Tino Fakaola i se auala fakavavega mō ana tino Isalaelu mai i a Falao o Aikupito. (Esoto 3:13-15) Kae fakamuli ifo, i te taimi ne takutonu atu ei ne te pelofeta ko Ielemia me i te Aliki Maluga ko Ieova ko te Mafuaga o te lagi mo te lalolagi, ‘ona ko tena malosi sili mo tena lima telā ne fakamafolagina,’ kae e “ma‵luga foki ana pati fakatonutonu kae uke ana faifaiga,” telā ne fakatalitonu atu ei a Ieova ki tena pelofeta me i Tena taimi tonu, ka fai ei ne ia te mea telā e foliga mai me e se mafai o fai, ko te faiga pelā mo te Tino telā ka fakafoki atu ne ia Ana tino mai i te ‵nofo fakapagota ki te Malo o Papelonia. Kae ne fai eiloa ne ia penā!—Ielemia 32:17-19, 27, 44; 2 Nofo. 36:15-23.
11. E tuku fakatasi pefea te igoa o te Atua mo tena Malo i aso nei?
11 I aso nei, e fai foki a Ieova pelā me ko te Atua sili telā “e fakaasi ne ia a ia eiloa.” E mafai o fai a ia mo fai so se mea e manakomia, i so se tulaga e ‵tau o maua, ko te mea ke fai ne ia a mea fakaofoofogia e alatu i tena Malo, i te faka‵maluga ne ia o tena igoa mō te manuia foki o ana tino. So se mea e fuafua a ia ki ei, e fai eiloa, kae e magoi foki.—Isaia 48:17; 55:11.
KE FAKA‵MALU TE IGOA O TE ATUA?
12. Ne pefea a kilo‵kiloga a tino ki te Atua?
12 E mata, ne amanaia, ne āva kae ne a‵lofa foki a tino ki te Atua ‵malu, telā e amiotonu kae ne tuku mai ne ia a mea fakaofoofogia mō ana tino i te lalolagi nei? Kilo atu ki te lalolagi nei, kae ka maua i ei ne koe te tali. E pefea te taku fakamaseiga o te Atua ne lotu a fenua kolā e taku pelā me ne fenua Kelisiano! E uke a fenua ne ‵kilo atu ki a ia pelā me se Atua e fakailoga tino, kae ne ‵talo atu latou ki a ia ke fesoasoani atu ki a latou i olotou taua ki olotou taina. A nisi tino e ma‵natu aka me i a ia se Atua e amio fakasauā, telā e ‵pei ne ia “a agaga kolā ko ‵galo atu” ki te afi ke logo‵mae i te puapuagā se-gata-mai. Kae ko nisi tino ne fakamalalo ne latou a ia me ne fakatusa ne latou a ia ki tupua sē ola o lakau mo fatu. A nisi tino e solitulafono mo te iloatonu ki ana fakatonuga amio‵tonu, kae fai mai foki latou me e se toe kilo mai te Atua io me e se toe atafai mai foki a ia.—Ke matea te ‵kese i te Galuega 10:34, 35; Ielemia 7:31; Isaia 42:8 mo te 1 Petelu 5:7.
13. Ka pefea te ‵toe fakaikuga māfai e talia a tino kolā e takitaki ‵segina ke olo atu i olotou auala sē a‵lofa?
13 Kae kafai a tino kolā ne takitaki ‵segina, e se a‵lofa ki te Atua kae e se faka‵malu foki ki tena igoa, e mafai foki la pefea o a‵lofa atu latou ki olotou taina? (1 Ioane 4:20, 21; 5:3) Kae kafai e se fakafoki atu te alofa ki va o tino, fakamuli ka fai te lalolagi pelā me se togāvao e maua i ei te ‵nofo mavae‵vae, amioga fakasauā mo te sē tokagamalie. I nisi kogā koga, ko fai eiloa penā. Ona ko te mauaga o meatau fakaniukelea i atufenua, fakamuli ifo, ka mafai ei ne se tino fia fai taua o fakaseai ne ia a tino katoa. Kae ka se talia ne te ‵tou Tamana alofa a te mea tenā!—Salamo 104:5; 119:90; Isaia 45:18.
TE AUALA E FAKA‵MALU EI NE TE ATUA TENA IGOA
14, 15. Ko oi e takitaki ne ia te faka‵maluga o te igoa o te Atua, kae pefea la?
14 Ko oi e takitaki ne ia te faka‵maluga o te igoa o te Atua? Ko Ieova eiloa! E fai ne ia penei mai i ana faifaiga kolā e fetaui ‵lei mo ana tulaga amio‵tonu. Ka fakaoko atu ne ia a fakamasinoga ki luga i a latou kolā e ‵teke ki tena fuafuaga ‵malu, e aofia i ei a latou kolā e fakasauā atu ki olotou taina mo latou foki kolā e akoako atu a mea ‵se e uiga ki te Atua. (Salamo 140:12, 13; Ielemia 25:29-31) E se mafai o se fakamaoni a Ieova ki a ia eiloa. Ko ia ko te Atua tonu, telā e ‵tau o tapuaki katoatoa atu ana tino katoa ki ei. Ko ia foki ko te Pule Sili o te lagi mo te lalolagi, telā e ‵tau o faka‵logo a tino ola katoa ki ei.—Loma 3:4; Esoto 34:14; Salamo 86:9.
15 I te faka‵maluga o tena igoa, ka ave keatea ei ne te Aliki Sili ko Ieova, mai te lalolagi nei a tino katoa kolā e amio ma‵sei, kae ‵teke ki tena loto. Ka fai penei me e takalialia a ia ki te masei, kae e fiafia malosi a ia ki te amiotonu. (Salamo 11:5-7) E pelā mo ana muna: “Ka fakamaluga ne au a au eiloa kae ka faka‵malu ne au a au eiloa kae ka fai ne au a au eiloa ke lauiloa i mua o mata o atufenua e uke; kae e ‵tau o iloa ne latou me i a au ko Ieova.” (Esekielu 38:23) E maina ‵lei i ei, me kafai e ma‵nako tatou ki te taliaga a Ieova, e ‵tau foki mo tatou o faka‵malu ki tena igoa, fakatāua ki ei kae amanaia foki ki ei, kae e ‵tau o ola foki tatou e ‵tusa mo tena loto.
16. E pefea te tāua o ‵tou amioga i te faka‵maluga o te igoa o te Atua?
16 A amioga a latou katoa kolā e tapuaki atu ki a Ieova e mafai o faka‵malu ki te igoa o te Atua io me se faka‵malu ki ei. Ke amio tatou katoa i se auala e fai ei a nisi tino ke taku‵lei ne latou te Atua sili telā e tavini atu tatou ki ei kae ke fakafiafia ei te loto o Ieova. (1 Petelu 2:12; Faataoto 27:11) Pelā me ne tamaliki faka‵logo, e ‵tau o fia fakaasi atu ne tatou ‵tou loto fakafetai ki te ‵tou Tamana mō ana meaalofa katoa, e aofia i ei te ‵tou koga gali tenei—ko te lalolagi—telā ka toe oko atu ki se tulaga e ‵malu atu, mai lalo i te pulega faka-te-Malo a tena Tama.—Isaia 6:3; 29:22, 23.
17. E ‵tau o pefea ‵tou kilo‵kiloga māfai e fakapili‵pili atu tatou ki te “Tupu o te se-gata-mai” i te faiga o ‵talo?
17 E pefea te manakomia ke maua se fesokotakiga ‵lei ki te Tupu tenei “o te se-gata-mai”! Kae e se mafai o maua ne tatou a te mea tenei i a tatou eiloa, me i a tatou katoa ne fa‵nau mai i mātua agasala kae ne fa‵nau mai foki i se tulaga sē ‵lei katoatoa. Kae e mafai o ‵talo atu tatou ki te Atua pelā mo muna a te Tupu ko Tavita: “Ke ‵fuli keatea ou mata mai i aku agasala, kae ke ‵solo keatea aku faiga ‵se katoa. Ke faite i loto i a au se loto ‵mā, e te Atua, kae ke tuku ki loto i a au se agaga fou, se agaga mautakitaki.” (Salamo 51:5-10) Kafai ko iloa ne tatou me ne a mea e manako te ‵tou “Tamana telā i te lagi” ke fai ne tatou, e mafai o ‵talo atu tatou ke aofia tatou i fakamanuiaga se-gata-mai kolā ka aumai ne tena Malo. E tonu, e mafai o ‵talo atu tatou mo te fia‵fia ke oko mai te Malo o te Atua. Kae se a te uiga o te Malo tenā mō tino i te lalolagi nei? Ke onoono aka tatou.