‘Ke Faka‵logo Koutou ki Aku Akoakoga’

“Kafai e faka‵logo koutou ki aku akoakoga, ko oku soko ‵tonu koutou.”​—⁠IOANE 8:⁠31.

AKOI tuai o foki atu a Iesu Keliso ki te lagi, te Tino telā ne fakatu aka ne ia te Lotu Kelisiano, ne seki tusi ne ia a tusi, ne seki faite ne ia a mā, io me fakaputu aka ne ia a koloa i te lalolagi nei. I lō te fai penā, ne fai ne ia ana soko kae ne tuku atu a fakatonuga mautinoa e uiga ki te faiga o se tino mo fai se soko. A te tonuga loa, i te tusi Evagelia a Ioane, ne taku mai ei ne Iesu a fakatonuga tāua e tolu kolā e ‵tau o fakalogo ki ei so se tino telā e fia fai mo fai sena soko. Ne a fakatonuga e tolu konei? Ne a mea e mafai o fai ne tatou ke tau‵tali atu ki ei? Kae e fakamautinoa aka pefea ne tatou i aso nei me i a tatou ne soko ‵tonu o Keliso?a

² Kāti i se ono masina mai mua o tena mate, ne fanatu a Iesu ki Ielusalema kae ne talai atu ki te vaitino telā ne maopoopo i konā ke fakamanatu ei te ‵Kaiga o Fale Fakamalumalu mō se vaiaso. Ona ko te mea tenā, ne “tokouke [a tino] ko tali‵tonu ki a ia mai te vaitino,” i te taimi koi fai ei te fakamanatuga. Ne tumau eiloa a Iesu i te talai atu. Tela la, i te ‵toe aso o te fakamanatuga e “tokouke a tino ne tali‵tonu ki a ia.” (Ioane 7:​10, 14, 31, 37; 8:30) I te taimi tenā, ne saga malosi atu ei a Iesu ki tino tali‵tonu ‵fou kae ne taku atu ne ia se fakatonuga tāua e tasi e uiga ki te tino telā e fia fai mo fai se soko tonu, e pelā mo te mea ne tusi mai ne te apositolo ko Ioane, penei: “Kafai e faka‵logo koutou ki aku akoakoga, ko oku soko ‵tonu koutou.”​—⁠Ioane 8:⁠31.

³ E se fakauiga a pati a Iesu me ne seki lava te fakatuanaki o tino tali‵tonu ‵fou konā. I lō te fai penā, ne fakasino atu muamua a ia ki te avanoaga ne maua ne latou ke fai mo fai ana soko ‵tonu māfai e faka‵logo latou ki ana akoakoga kae tumau foki i ei. Ko oti ne talia ne latou ana akoakoga, kae ne ‵tau o tumau latou i te faka‵logo ki ei. (Ioane 4:34; Epelu 3:14) A te tonuga loa, ne fakasino atu a Iesu i tena toe sau‵talaga mo ana apositolo telā ne fakamau i te tusi Evagelia a Ioane, me e tāua ‵ki ke tumau ana soko i te faka‵logo, kae ne faka‵mafa fakalua atu ne Iesu te manatu ke tumau latou i ei, i ana pati konei: “Tau‵tali mai i a au.” (Ioane 21:​19, 22) Ne fai eiloa penā a Kelisiano mua e tokouke. (2 Ioane 4) Se a te mea ne fesoasoani atu ki a latou ke tumau i te faka‵logo?

⁴ Ne fakasino atu ki se manatu tāua a te apositolo ko Ioane, telā ne fai mo fai se soko o Keliso i tausaga kāti e 70. Ne fakamālō atu a ia ki Kelisiano fakamaoni, penei: “Ona ko koutou e ma‵losi; e ola te Muna a te Atua i otou loto, ka ko oti foki ne fakatakavale ne koutou a te Tino Masei.” Ne tumau a soko konā o Iesu i te muna a te Atua, me ne ola te muna a te Atua i olotou loto. Ne fakatāua malosi ne latou te muna tenā. (1 Ioane 2:​14, 24) E penā foki i aso nei, ko te mea ke ‘loto mau tatou ke oko ki te ikuga,’ e ‵tau o fakamautinoa aka me e ola te muna a te Atua i loto i a tatou. (Mataio 24:13) E fai pefea te mea tenā? E maua te tali ki ei i se tala fakatusa a Iesu.

E Lagona ne Tino te Muna

⁵ Ne taku mai ne Iesu se tala fakatusa e uiga ki te tino ‵toki saito telā e fakamau i tusi Evagelia a Mataio, Maleko, mo Luka. (Mataio 13:​1-9, 18-23; Maleko 4:​1-9, 14-20; Luka 8:​4-8, 11-15) Kafai e faitau koe ki tusi siki konā, ka lavea atu ei ne koe a te manatu tāua o te tala fakatusa e uiga ki te vaegā fuaga e tasi telā ne ‵toki i vaegā laukele kese‵kese, kae e kese‵kese foki a fuataga ne ‵fua mai i ei. A te laukele muamua e makeke, te lua o laukele e se ‵poko, kae e ‵fonu te tolu o laukele i mouku makai‵kai. Ne “ola ‵lei” te fa o laukele me e ‵kese mai nisi laukele e tolu. E ‵tusa mo te fakamatalaga a Iesu, a te fuaga ko te fekau o te Malo telā e maua i te Muna a te Atua, kae e fakaata mai i laukele kese‵kese konā a tino mo tulaga kese‵kese o olotou loto. E tiga eiloa e isi ne mea e tai ‵pau ei a tino kolā e fakaata mai i vaegā laukele kese‵kese, e isi se uiga telā e fai ei ke tu ‵kese a tino kolā e fakaata mai i te laukele ola ‵lei.

⁶ E fakaasi mai ne te tala i te Luka 8:​12-15, me ne “lagona” ne tino kolā e fakaata mai i vaegā laukele e fa a te muna. Kae ne uke atu a mea ne fai ne tino “loto fia‵fia mo te fakamaoni” i lō te ‘lagona fua o te muna.’ “Ne tumau eiloa [latou] ke oko ki te taimi ne ‵fua mai ei.” A te ola ‵lei o te laukele tenā, te malūlū mo te ‵poko ki lalo, e fai ei ke ‵mautakitaki a aka o te fuaga, ko ola aka ei kae ‵fua mai i ei a fuataga. (Luka 8:⁠8) E penā foki loa a tino loto ‵lei, e malama‵lama, e fakatāua ne latou te muna a te Atua kae fakagalue aka foki ne latou. (Loma 10:10; 2 Timoteo 2:⁠7) Ne ola eiloa te muna a te Atua i loto i a latou. Tela la, ona ko te lotou tumau i te faka‵logo e ‵fua mai i ei a fuataga. E ‵tau o maua ne tatou a te loto fakafetai ki te Muna a te Atua ko te mea ke tumau tatou i te faiga e pelā me ne soko o Keliso. (1 Timoteo 4:15) E mafai la pefea o momea aka te ‵tou loto fakafetai ki te Muna a te Atua?

Te Tulaga o te Loto mo te Mafaufau ‵Loto

⁷ Mafaufau la ki te faifaiga a te tino loto fiafia kae fakamaoni telā e fakaasi mai faeloa i te Tusi Tapu. “A tino ‵poto e mafau‵fau [“ ‵loto,” NW] mua ki olotou pati kae koi tuai o fai.” (Faataoto 15:28) “Te Aliki, toku lafiga mo toku fakaolataga, ke talia mai ne koe aku muna mo oku mafaufauga!” (Salamo 19:14) “A oku mafaufauga e ‵loto; ka faipati foki au ki muna o te poto.”​—⁠Salamo 49:⁠3.

⁸ E pelā mo faifaiga a tino konā ne tusi ne latou te Tusi Tapu, e ‵tau foki mo tatou o mafaufau ‵loto kae ‵talo mo te loto fakafetai māfai e sukesuke ki te Muna a te Atua mo ana faifaiga. Kafai e fai‵tau ki te Tusi Tapu io me ko tusi faka-te-Tusi Tapu, e se ‵tau o fai‵tau fakavave ki ei e pelā mo tualisi kolā e puke fakavave aka fua a ata o koga ‵gali kae e se mafaufau ‵loto latou ki ei. I lō te fai penā, kafai e sukesuke ki te Tusi Tapu, e ‵tau o mānava malie aka kae fakaataata i ‵tou mafaufau a mea kolā ne fai‵tau ne tatou.b I te taimi e mafaufau ‵loto ei tatou ki ‵tou mea e fai‵tau, ka ola eiloa te muna a te Atua i ‵tou loto. Ka otia ‵tou loto kae ‵fuli foki ‵tou mafaufauga i ei. E fakamalosi aka foki ei tatou ke fakaasi atu ‵tou mafaufauga ‵loto ki te Atua i te faiga o ‵talo. Tela la, e fakamalosi aka ei ‵tou fesokotakiga mo Ieova, kae e tuku mai ne te ‵tou a‵lofa ki te Atua a te malosi ke tumau tatou i te tau‵tali atu ki a Iesu mai lalo i tulaga faiga‵ta. (Mataio 10:22) E manino ‵lei, me e ‵tau o mafaufau ‵loto tatou ki muna a te Atua māfai e fia tumau tatou i te fakamaoni ke oko ki te gataga.​—⁠Luka 21:⁠19.

⁹ E fakaasi mai foki i te tala fakatusa a Iesu me e isi ne mea kolā e fakalavelave atu ki te ola ‵lei o te fuaga, ko te muna a te Atua. Tela la, ke tumau tatou i te fai mo fai ne soko fakamaoni, e ‵tau o (1) iloa ne tatou a fakalavelave kolā e fakaata mai i tulaga sē ‵lei o laukele i te tala fakatusa mo te (2) gasue‵sue fakavave o faka‵lei aka te fakalavelave io me ke ‵kalo keatea mai i ei. Kafai e fai penā, ka fakamautinoa aka ei ne tatou me e ola te fuaga o te Malo i ‵tou loto kae ‵fua mai faeloa a fuataga i ei.

“Ne ‵Tō i Luga i te Alatu” —⁠Ko Tino Kolā ne Seki ‵Saga Tonu Atu

¹⁰ Ne tō te fuaga ki “te alatu,” telā ko te laukele muamua, kae “ne lakalaka ne tino” a te fuaga tenā. (Luka 8:⁠5) E makeke a te laukele i tafa o te auala telā e fanatu i loto i se togāsaito ona ko te mea e tokouke a tino e sa‵sale atu sāle i ei. (Maleko 2:23) Kāti ka se loto fakafetai ki te muna a te Atua a tino kolā e talia ne latou a faifaiga o te lalolagi ke pule atu ki olotou taimi mo malosi. Ne lagona ne latou te muna tenā, kae ne fakata‵mala o mafaufau ‵loto ki ei. Tela la, ne tumau eiloa olotou loto i te ma‵keke. A koi tuai o fakamalosi aka ne latou a te loto fiafia ki ei, “ne vau te Tiapolo o toe ave te muna keatea mai i olotou loto, ko te mea ke se tali‵tonu latou, kae mo a foki ma ‵sao latou.” (Luka 8:12) E mata, e mafai o ‵kalo keatea tatou mai te fakalavelave tenei?

¹¹ E uke ‵ki a mea e mafai o fai ko te mea ke mo a ma makeke te loto e pelā mo te laukele sē ‵lei i tafa o te auala. E mafai o toe ola ‵lei se laukele makeke telā e lakalaka faeloa ne tino māfai e fakamalū io me e taofi aka te sa‵sale atu o tino i ei. E penā foki loa a te fakaavanoaga o taimi ke sukesuke kae mafaufau ‵loto ki te Muna a te Atua, e mafai o toe faka‵lei aka ei te loto ke fai pelā mo te laukele ola ‵lei. A te auala tāua ke fai penā, ko te taumafai ke mo a ma tō fakalave‵lave malosi i faifaiga masani o te olaga nei. (Luka 12:​13-15) I lō te fai penā, ke fakatoka faka‵lei a taimi ke mafaufau ‵loto ki “mea e sili atu i te ‵lei” i te olaga nei.​—⁠Filipi 1:​9-11.

“Ne ‵Tō i Luga i te Koga Pa‵papa” ​—⁠Ko Tino Mata Ma‵taku

¹² A te fuaga telā e tō atu ki te lua o vaegā laukele, e se fai pelā mo te fuaga telā ne seki ‵toki faka‵lei i te laukele muamua. E ola ana aka kae ‵somo aka foki. Kae kafai ko ‵kasa te la, ko velasia te lakau kae magemage i ei. Kae mafaufau la ki te fakamatalaga fakaofoofogia tenei. A te pogai tonu e magemage ei te lakau, e se ko te ‵vela. Kafai ko ola aka a te lakau i te laukele ola ‵lei, e se magemage sāle māfai e ‵kasa ne te la​—⁠e tonu, e tuputupu ‵lei i ei te lakau tenā. Kaia e ‵kese ei a lakau konā? E fakamatala mai ne Iesu me e magemage te lakau tenei, “i te mea e se matolu te kele i ei,” kae “e se ‵siu” foki. (Mataio 13:​5, 6; Luka 8:⁠6) A te laukele pa‵papa, e taofi ei a aka o te lakau ke mo a ma ‵solo ifo ki lalo ke maua a vai kae ke ‵mautakitaki foki. E magemage te lakau ona ko te mea e se matolu te one.

¹³ E fakasino atu te vaega tenei o te tala fakatusa ki tino kolā “ne lagona ne latou te muna, kae ne talia ne latou mo te fiafia” kae ne kamata o tau‵tali atu ki a Iesu mō se taimi toetoe fua. (Luka 8:13) Kafai e tuku faka‵sau atu latou ki te ‵vela o te la, telā ko “puapuagā mo fakasauāga,” ne kamata o ma‵taku latou, telā ne galo atu ei te lotou fia‵fia mo te malosi kae ko se toe tau‵tali atu ei latou ki a Keliso. (Mataio 13:21) Kae ko te pogai tonu o te lotou ma‵taku, e se ko ‵tekemaiga me e lau i miliona a soko o Keliso kolā ne tumau eiloa i te fakamaoni mai lalo i tofotofoga kese‵kese. (2 Kolinito 2:4; 7:⁠5) A te pogai tonu ne ma‵taku kae ‵tō atu keatea a nisi tino mai te munatonu, ko te ma‵keke o olotou loto telā ne taofi aka ei latou mai te mafaufau ‵loto ki manatu aogā faka-te-agaga. Tela la, ne seki ‵poko te lotou loto fakafetai ki a Ieova mo tena muna ko te mea ke fakafesagai atu ki ‵tekemaiga. E mafai pefea o ‵kalo keatea tatou mai se vaegā ikuga penā?

¹⁴ E ‵tau o fakamautinoa aka ne tino katoa ke mo a ma ‵mautakitaki i ‵tou loto a te ita fakamoemoe, uiga kaiū, mo te loto makeke. E mafai ne te ‵mana o te muna a te Atua o ave keatea a vaegā uiga penā māfai ko ‵mau i ‵tou loto. (Ielemia 23:29; Efeso 4:22; Epelu 4:12) Mai tua ifo i ei, ka fakamalosi aka ne te mafaufau ‵loto fakatasi mo te faiga o ‵talo, a te ‘‵tokiga o te muna’ i ‵tou loto. (Iakopo 1:21) Ka tuku mai i ei a te malosi ke manumalo i te loto vāivāi. Kae tuku mai foki ei te loto toa ke tumau i te fakamaoni faitalia a tofotofoga faiga‵ta.

“Ne ‵Tō ki Loto i Va o Lakau Makai‵kai” ​—⁠Ko Tino Fakalotolotolua

¹⁵ E ‵tau o ‵saga malosi atu tatou ki te tolu o laukele telā e ola ei a lakau makai‵kai me e tai ‵pau mo te laukele ola ‵lei i nisi feitu. Ne somo aka te lakau kae e isi foki ne ana aka i te laukele e ola ei a lakau makai‵kai, e pelā mo te laukele ola ‵lei. E seai eiloa se ‵kese i te ‵tupuakaga o te lakau fou i laukele e lua konei. Kae fakamuli ifo, e isi ne fakalavelave kolā ne fai ei ke ola sai‵tia te lakau tenā. E se pelā mo te laukele ola ‵lei, ne kamata o ola valevale aka a lakau makai‵kai i te vaegā laukele tenei. E ola sai‵tia a te lakau fou tenei i ‘va o lakau makai‵kai’ i te taimi e tupu aka ei. Ne ola fakatasi aka a vaegā lakau e lua konei kae e taumafai ke maua a mea aogā mai te laukele, te mainaga, mo koga ateatea ke tupu aka ei, kae fakamuli ne ola ‵lei a lakau makai‵kai, kae ne mate atu ei te lakau fou tenā.​—⁠Luka 8:⁠7.

¹⁶ Ne a vaegā tino kolā e fakaata mai i te laukele telā e ola ei a lakau makai‵kai? E fakamatala mai penei a Iesu: “A te fuaga telā ne tō i va o lakau makai‵kai, e fakasino ki tino kolā ne lagona ne latou; ka ko te uke o mea e mafaufau ‵mafa ki ei, pelā foki mo koloa mo mea fakafia‵fia o te olaga nei, ne taomia ei latou; kae ne seki ma‵tua foki olotou fua.” (Luka 8:14) E pelā mo te ola fakatasi aka o te saito mo lakau makai‵kai, e taumafai foki a nisi tino ke talia a te muna a te Atua mo ‘fiafiaga o te olaga nei’ i te taimi eiloa e tasi. Ne ‵toki te munatonu a te Atua i olotou loto, kae e fepaki te munatonu tenā mo nisi manakoga aka foki. Ne kamata o fakalotolotolua latou i ei. (Luka 9:​57-62) Ona ko mea konā ne seki maua ne latou se taimi avanoa ke ‵talo kae mafaufau ‵loto ki te muna a te Atua. E fakata‵mala latou ke tauloto ki mea tāua mai te muna a te Atua kae e se lava ei te loto fakafetai ke tumau latou i te fakamaoni. Fakamuli loa, ne tanumia olotou manakoga faka-te-agaga ne fakamoemoega faka-te-lalolagi telā e iku atu ei ki te “ola sai‵tia” o latou.c Ko oko eiloa i te fakafanoanoa o te ikuga o tino kolā e se a‵lofa ki a Ieova mo olotou loto kātoa!​—⁠Mataio 6:24; 22:⁠37.

¹⁷ Kafai e fakamuamua ne tatou a mea faka-te-agaga i lō mea faka-te-foitino, ko se ola sai‵tia ei tatou i puapuagā mo fakafiafiaga o te lalolagi tenei. (Mataio 6:​31-33; Luka 21:​34-36) E se ‵tau lele eiloa o fakata‵mala tatou ki te faitauga o te Tusi Tapu mo te mafaufau ‵loto ki ei. Kafai e fakafaigofie aka ‵tou olaga ka uke atu a taimi avanoa e maua ne tatou ke ‵saga tonu atu kae mafaufau ‵loto ki ei. (1 Timoteo 6:​6-8) A tavini a te Atua kolā ko oti ne fai penā​—⁠ ne unu keatea ne latou a lakau makai‵kai mai te laukele ke maua a mea aogā mai i ei, te mainaga, mo avanoaga ke ola ‵lei ei te lakau​—⁠ne maua ne latou a fakamanuiaga mai i a Ieova. Ne fai mai a Sandra, telā ko 26 ana tausaga, penei: “Kafai e mafaufau ‵loto au ki fakamanuiaga ne maua ne au i te munatonu, ko se fuafuagina eiloa te ‵gali o fakamanuiaga konā māfai e fakatusa ki mea kolā e ofo mai ne te lalolagi!”​—⁠Salamo 84:⁠11.

¹⁸ E manino ‵lei, me kafai e faka‵logo faeloa tatou ki te muna a te Atua kae tumau foki eiloa i te fakamaoni e pelā me ne soko o Keliso faitalia me e fo‵liki io me e ma‵tua tatou, ka ola faeloa te muna a te Atua i loto i a tatou. Tela la, ke na fakamautinoa aka ne tatou me i te laukele fakatusa o ‵tou loto e se gasolo o makeke, e se manifi, io me e se taotaomaki ne lakau sē aogā kae e tumau eiloa i te malūlū mo te matolu o te one i ei. Ka mafai ei o aogā katoatoa ki a tatou te muna a te Atua kae ‘tumau eiloa ke oko ki te taimi e ‵fua mai ei.’​—⁠Luka 8:⁠15.

[Fakamatalaga mai lalo]

Ne a Au Tali?

• Kaia e ‵tau ei o ‘faka‵logo tatou ki akoakoga a Iesu’?

• E mafai pefea o talia ne tatou ke ola faeloa te muna a te Atua i ‵tou loto?

• Ne a vaegā tino kolā e fakaata mai i laukele kese‵kese e fa kolā ne taku mai ne Iesu?

• E maua pefea ne koe a taimi avanoa ke mafaufau ‵loto ki te muna a te Atua?

[Fesili mo te Sukesukega]

1. (a) A koi tuai o foki atu a Iesu ki te lagi, ne a ana mea ne fai i te lalolagi nei? (e) Ne a fesili ka mafau‵fau tatou ki ei?

2. Se a te fakatonuga tāua e tasi e uiga ki te tino telā e fia fai mo fai se soko tonu, telā ne fakamau i te tusi Evagelia a Ioane?

3. Se a te uiga e ‵tau o maua ne se tino ko te mea ke “fakalogo” faeloa a ia ki akoakoga a Iesu?

4. Se a te mea ne fesoasoani atu ki Kelisiano mua ke tumau i te faka‵logo?

5. (a) Ne a vaegā laukele kese‵kese ne taku mai ne Iesu i tena tala fakatusa e tasi? (e) Se a te mea e fakaata mai i te fuaga mo laukele i te tala fakatusa a Iesu?

6. (a) E ‵kese pefea te fa o laukele i te tala fakatusa a Iesu mai nisi laukele e tolu, kae se a te mea e fakauiga ki ei? (e) Se a te mea e ‵tau o fai ke tumau ei tatou i te faiga e pelā me ne soko o Keliso?

7. Se a te faifaiga telā e fai ne tino loto fakamaoni?

8. (a) Kafai e fai‵tau ki te Tusi Tapu, ne a mea e se ‵tau o fai ne tatou mo mea kolā e ‵tau mo tatou o fai? (e) Ne a mea aogā e maua ne tatou mai te mafaufau ‵loto ki te Muna a te Atua fakatasi mo te faiga o ‵talo? (Ke aofia i ei te pokisi ko te ‘Ke ‵Mautakitaki Eiloa i te Munatonu.’)

9. E mafai pefea o fakamautinoa aka me e ola eiloa te muna a te Atua i ‵tou loto?

10. Fakamatala mai aka a te laukele muamua i te tala fakatusa a Iesu mo tena uiga.

11. E puipui pefea ‵tou loto mai te fai pelā me se laukele makeke?

12. Se a te pogai tonu e magemage ei te lakau i te lua o vaegā laukele i te tala fakatusa a Iesu?

13. Ne a vaegā tino kolā e fai pelā mo te laukele telā e se matolu te one i ei, kae se a te pogai tonu e fai ei latou penā?

14. Ne a mea e ‵tau o fai ne se tino ke puipui ei tena loto mai te fai pelā mo te laukele telā e se matolu te one i ei?

15. (a) Kaia e ‵tau ei o ‵saga malosi atu tatou ki te tolu o laukele telā ne taku mai ne Iesu? (e) Se a te mea ne tupu fakamuli ki te lakau i te tolu o laukele, kae kaia?

16. (a) Ko oi e fakaata mai i te laukele telā e ola ei a lakau makai‵kai? (e) E ‵tusa mo tala i tusi Evagelia e tolu, ne a mea e fakaata mai i lakau makai‵kai?​—⁠Ke onoono ki te fakamatalaga fakaopoopo.

17. Ne a filifiliga e ‵tau o fai ne tatou i te olaga nei ko te mea ke se ola sai‵tia tatou i va o lakau makai‵kai fakatusa kolā ne taku mai i te tala fakatusa a Iesu?

18. E mafai pefea o faka‵logo faeloa tatou ki te muna a te Atua kae tumau foki i te fakamaoni e pelā me ne Kelisiano?

[Pokisi/Ata i te itulau e 20]

Ke “‵Mautakitaki” Eiloa I Te Munatonu

E FAKAMAONI mai ne soko mua e tokouke o Keliso me ne “‵mautakitaki” eiloa latou i te munatonu. (2 Petelu 1:12) Se a te mea ne fesoasoani atu ki a latou ke ‵mautakitaki i ei? Mafaufau malie aka ki nisi fakamatalaga a latou.

“I te fakaotiga o aso takitasi e faitau faeloa au ki se vaega i te Tusi Tapu kae fai taku ‵talo. Ka oti, ko mafaufau ei au ki mea kolā ne faitau ne au.”​—⁠Ko pati a Jean telā ne papatiso i te 1939.

“A te mafaufau ‵loto ki te alofa lasi o Ieova, se Atua telā e maluga ‵ki, ki a tatou, e fai ei ke tokagamalie toku mafaufau kae ko maua foki ne au i ei te malosi ke tumau i te fakamaoni.”​—⁠Ko pati a Patricia telā ne papatiso i te 1946.

“A te tumau i te faiga o se sukesukega ki te Tusi Tapu kae taumafai ke ‘iloa ne tatou a mea ‵funa a te Atua,’ ne fai ei ke tumau faeloa au i te taviniga ki a Ieova.”​—⁠1 Kolinito 2:10; Ko pati a Anna telā ne papatiso i te 1939.

“E faitau au ki te Tusi Tapu mo ‵tou tusi faka-te-Tusi Tapu mo te fakamoemoega ke iloilo aka ei toku loto mo oku lagonaga.”​—⁠Ko pati a Zelda telā ne papatiso i te 1943.

“A taimi kolā e sasale atu ei au o fakamalosi toku foitino, ko toe taimi ‵lei eiloa ki a au ke ‵talo atu ki a Ieova kae fakaasi atu ki a ia oku lagonaga ‵tonu.”​—⁠Ko pati a Ralph telā ne papatiso i te 1947.

“I taeao takitasi, e faitau faeloa au ki te tusi siki mō te aso mo se vaega o te Tusi Tapu. E maua ne au i ei se manatu fou ke mafaufau ‵loto ki ei i te aso kātoa.”​—⁠Ko pati a Marie telā ne papatiso i te 1935.

“A te sau‵tala ki fuaiupu o se tusi i te Tusi Tapu, ko te ‵toe mea gali eiloa ki a au.”​—⁠Ko pati a Tanielu telā ne papatiso i te 1946.

Ne a taimi e fakaaogā ne koe ke mafaufau faka‵lei ki te muna a te Atua fakatasi mo te faiga o ‵talo?​—⁠Tanielu 6:10e; Maleko 1:35; Galuega 10:⁠9.