E Fakaasi Atu ne Kelisiano te ‵Malu o Ieova

“Amutia otou mata mo otou taliga, me ko ‵kilo kae faka‵logo foki ki ei.”​​—⁠MATAIO 13:⁠16.

1. Se a te fesili e sae aka e uiga ki faifaiga a te kau Isalaelu ki a Mose i te Mauga o Sinai?

NE MAUA ne tino Isalaelu kolā ne maopoopo i te Mauga o Sinai a pogai katoa ke fakapili‵pili atu latou ki a Ieova. A te tonuga loa, ne fakasaoloto ne ia latou mai Aikupito ki tena lima malosi. Ne tausi atu a ia ki olotou manakoga, mai te tukuatuga o meakai mo vai i te koga lavaki. E ‵soko atu ki ei, ne tuku atu ne ia te manumalo i te taimi ne taua atu ei te kautau Amaleka ki a latou. (Esoto 14:​26-​31; 16:2–​17:13) I te taimi ne ‵nofo atu ei latou i te koga lavaki i mua o te Mauga o Sinai, ne pole‵pole kae ma‵taku a tino i fa‵tili mo uila, kolā ne ‵lapa kae ‵pa. Fakamuli ifo, ne lavea ne latou te fanaifoga a Mose mai te Mauga o Sinai, mo ana mata e fakaasi mai i ei te ‵malu o Ieova. Kae i lō te ‵saga atu mo te ofo mo te loto fakafetati e uiga ki te ‵malu o te Atua, ne faka‵mao eiloa a latou keatea. Ne “ma‵taku ei latou o fakapili‵pili atu ki a [Mose].” (Esoto 19:​10-​19; 34:30) Kaia ne ma‵taku ei latou ma ‵kilo atu ki te fakaasimaiga o te ‵malu o Ieova, ko te tino telā ko oti ne fai ne ia a mea ‵lei e uke mō latou?

2. Kaia ne ma‵taku ei te kau Isalaelu i te laveaga ne latou o te ‵malu o te Atua e auala i a Mose?

² Kāti ne ma‵taku malosi te kau Isalaelu i te taimi tenei ona ko mea kolā ne ‵tupu mai mua atu i ei. I te taimi ne seki fia faka‵logo ei latou ki a Ieova mai te faitega o se pulumakau aulo, ne fakasala ne ia latou. (Esoto 32:​4, 35) E mata, ne maua ne latou se mea aogā mai te lotou fakasalaga ne Ieova kae fakafetai e uiga ki ei? Ikai, ne seki fai eiloa penā te tokoukega o latou. I te taimi ko pili ei o mate a Mose, ne toe fakamasaua atu ne ia te fakalavelave tenā e uiga ki te pulumakau aulo fakatasi mo nisi mea ‵se te kau Isalaelu. Ne fai atu a ia ki a latou: “Ka ko koutou ne ‵teke ki a ia; e seki tali‵tonu koutou ki a ia, seki faka‵logo foki koutou ki tena fakatonuga. Talu mai te taimi ne iloa ei ne au a koutou, a koutou e ‵teke faeloa ki te Aliki [ko Ieova].”​​—⁠Teutelonome 9:​15-​24.

3. Se a te mea ne fai ne Mose i te pulouga o ana mata?

³ Onoono la ki te auala ne saga atu ei a Mose ki te ma‵taku o te kau Isalaelu. E fai‵tau tatou penei e uiga ki te tala tenā: “I te otiga o Mose ne faipati ki a latou, ne pulou ei ne ia a ona mata ki te veli. I so se taimi foki e fano ei a Mose ki te Faleie o te Aliki ke fai‵pati laua mo te Aliki, e tapale keatea ne ia a te veli mai ona mata. Kafai ko vau ki tua ko taku atu ei ne ia ki tino Isalaelu a mea katoa kolā ne fakatonu mai ne te Aliki ke fakaasi atu ne ia ki a latou, telā ka matea ei ne tino te maina i mata o Mose. Ka oti ko toe ‵pono ei ona mata ki te veli ke oko eiloa ki te suā taimi e toe fano ei o fai‵pati mo [Ieova].” (Esoto 34:​33-​35) Kaia ne pulou ei ne Mose ana mata i nisi taimi? Ne a mea e mafai o tauloto ne tatou mai te mea tenei? E mafai o fesoasoani mai a tali ki fesili konei ke iloilo aka ei ne tatou te ‵tou fesokotakiga mo Ieova.

Ne Seki Fakaaogā Faka‵lei a Avanoaga

4. Se a te uiga ne fakaasi mai ne te apositolo ko Paulo e uiga ki te pulou ne Mose o ana mata ki se veli?

⁴ Ne fakamatala mai ne te apositolo ko Paulo me i te fakaaogāga ne Mose a te veli ne aofia i ei te tulaga o mafaufauga mo loto o te kau Isalaelu. Ne tusi mai a Paulo: “Ka ko te ‵pula i mata o Mose ko oko eiloa i te malosi, ko se mafai foki ne tino Isalaelu o ‵kilo tonu ki a ia. . . . Ko fakamakekegina olotou loto.” (2 Kolinito 3:​7, 14) Ko se faka‵tau eiloa i te fakafanoanoa o te tulaga tenā! A te kau Isalaelu ne tino filifilia o Ieova, kae ne manako a ia ke fakapili‵pili atu latou ki a ia. (Esoto 19:​4-6) Kae ne seki fia ‵kilo tonu atu latou ki te fakaasimaiga o te ‵malu o te Atua. I lō te ‵fuli atu olotou loto mo mafaufau o tapuaki atu ki a Ieova mo te alofa, e pelā me ne fulitua atu fua latou ki a ia.

5, 6. (a) Se a te mea ne tupu i te senitenali muamua telā e tai ‵pau mo mea ne ‵tupu ki te kau Isalaelu i aso o Mose? (e) Se a te ‵kesega i te vā o tino kolā ne faka‵logo ki a Iesu mo tino kolā ne seki faka‵logo ki a ia?

⁵ E maua eiloa ne tatou se mea tai ‵pau i te feitu tenei i te senitenali muamua T.A. I te taimi ne ‵fuli ei a Paulo ki te Lotu Kelisiano, kae ko oti ei ne sui te feagaiga o te Tulafono ki te feagaiga fou, telā ko fai Iesu, ko te Mose Sili mo fai te sokoga i ei. Ne fakaasi atu ne Iesu i se auala ‵lei katoatoa a te ‵malu o Ieova i ana pati mo ana faifaiga. Ne tusi mai a Paulo e uiga ki a Iesu telā ko oti ne fakatu aka: “E maina mai i te Tama a te ‵malu o te Atua; e foliga foki eiloa ki foliga o te Atua.” (Epelu 1:⁠3) Ko se faka‵tau eiloa i te gali o te avanoaga ne maua ne te kau Isalaelu! Ne mafai o fakalogo‵logo latou ki muna o te ola se-gata-mai mai te Tama eiloa a te Atua! Se mea fakafanoanoa me ne seki fia faka‵logo a te tokoukega o latou kolā ne talai atu ki ei a Iesu. Ne siki atu ne Iesu a te valoaga a Ieova e auala i a Isaia e uiga ki a latou: “I te mea ko pu‵pu a loto o te fenua nei, ko faka‵tuli foki olotou taliaga ko ‵moe ‵kini foki olotou mata, i te mea mana matea ne olotou mata, io me lagona ne olotou taliga, me mana malamalama foki i olotou loto, kae ‵fuli mai ei ki a au ko fakaola ei ne au a latou.”​​—⁠Mataio 13:15; Isaia 6:​9, 10.

⁶ Ne ‵kese ‵ki eiloa te kau Iutaia mo soko o Iesukolā ne faipati mai a Iesu e uiga ki a latou: “Amutia otou mata mo otou taliga, me ko ‵kilo kae faka‵logo foki ki ei.” (Mataio 13:16) E ma‵nako malosi a Kelisiano ‵tonu ke iloa kae tavini atu latou ki a Ieova. E fia‵fia latou o fai tena loto, telā e fakaasi mai i loto i te Tusi Tapu. Ne iku atu i ei ki te fakaasiatuga ne Kelisiano fakaekegina o te ‵malu o Ieova i te lotou taviniga mai lalo i te feagaiga fou, kae e fai foki penā a tino kolā e aofia i nisi mamoe.​​—⁠2 Kolinito 3:​6, 18.

Te Pogai ne Pulou ei ki te Veli a te Tala ‵Lei

7. Kaia e se fakapoi ei ke iloa aka me e ‵teke atu te tokoukega o tino ki te tala ‵lei?

⁷ E pelā mo te mea ko oti ne lavea atu ne tatou i aso o Iesu mo aso o Mose, ne seki talia ne te tokoukega o tino Isalaelu te avanoaga fakaofoofogia telā ne ‵tuku atu ki a latou. E penā foki i ‵tou aso nei. E se talia ne te tokoukega o tino a te tala ‵lei telā e talai atu ne tatou. E se ‵poi tatou i te mea tenei. Ne tusi mai a Paulo: “Kafai e se maina ‵lei te motou tala ‵lei, e se maina fua ki a latou kolā ko malaia. Ne se tali‵tonu latou i te mea ko fakapouligina olotou loto ne te atua masei o te lalolagi nei.” (2 Kolinito 4:​3, 4) I tafa o taumafaiga a Satani ke ‵funa aka te tala ‵lei, e ‵pono foki ne tino e tokouke olotou mata me e se fia matea ne latou te ‵malu o te Atua.

8. Ne a auala ne faka‵kivi ei a tino e tokouke ne te valea, kae e mafai pefea o ‵kalo keatea tatou mai te uiga tenā?

⁸ E ‵kivi a mata fakatusa o tino e tokouke ona ko te latou va‵lea e uiga ki te Atua. E faipati loa te Tusi Tapu e uiga ki atufenua e pelā me e “‵nofo foki olotou mafaufau i te pouliga. E seai foki se lotou vaega o te ola ne tuku mai ne te Atua, i te mea ko oko eiloa i te va‵lea mo te loto ma‵keke.” (Efeso 4:​18) A koi tuai o fai mo fai se Kelisiano, ne ‵kivi malosi a Paulo, se tagata poto i te Tulafono, ne fakaasi atu tena valea i tena fakasauā atu ki te fakapotopotoga a te Atua. (1 Kolinito 15:⁠9) E tiga te feitu tenā, ne fakaasi atu ne Ieova te munatonu ki a ia. Konei ana fakamatalaga: “Kae tenei eiloa te pogai ne ‵nau mai ei te alofa o te Atua ki a au, ko te mea ke fakaasi mai ne Keliso Iesu tona kufaki katoatoa i ana faiga ki a au, ko te tino agasala e tafa sili i te masei, ke fai mo fakaakoakoga ki a latou kolā ka tali‵tonu fakamuli ki a ia, kae maua ne latou te ola se gata mai.” (1 Timoteo 1:​16) E pelā mo Paulo, e tokouke a tino kolā ne ‵teke atu muamua ki te munatonu a te Atua ko tavini atu nei ki a Ia. Tenei eiloa te suā pogai ‵lei e ‵tau ei mo tatou o tumau i te molimau atu, ke oko foki eiloa ki tino kolā e ‵teke mai ki a tatou. I te vaitaimi nei, ka puipui tatou mai te faiga o mea va‵lea kolā ka fai ei ke se fiafia a Ieova, māfai e suke‵suke faeloa tatou ki te Muna a te Atua mo te taumafai ke maina i ei.

9, 10. (a) Ne fakaasi atu pefea ne tino Iutaia i te senitenali muamua olotou kilokiloga ‵mautakitaki kae e se mafai o ‵fuli? (e) E mata, e tai ‵pau mo Lotu Kelisiano ‵Se i aso nei? Fakamatala mai.

⁹ E se mafai o malamalama faka‵lei a tino e tokouke i mea faka-te-agaga ona ko te mea e se ma‵nako latou o tauloto kae ko tō loto ‵fika foki i olotou kilokiloga. Ne ‵teke atu a tino Iutaia e tokouke ki a Iesu mo ana akoakoga ona ko te fia puke ‵mautakitaki ki te Tulafono a Mose. Kae e isi eiloa ne tino ne seki fai pelā mo latou. Mai tua o te ‵toetuakaga o Iesu, “e tokouke eiloa a faitaulaga ko talia ne latou te muna.” (Galuega 6:⁠7) E tiga eiloa te feitu tenā, ne tusi mai a Paulo e uiga ki te tokoukega o tino Iutaia: “Ke oko mai foki ki aso nei manafai e fai‵tau latou ki Tulafono a Mose, e tumau eiloa te fakapulougina olotou loto ne te veli tenā.” (2 Kolinito 3:​15) Kāti ne iloa ‵lei ne Paulo a pati kolā ne fai atu muamua ne Iesu ki takitaki lotu Iutaia: “E sukesuke koutou ki Tusi, me ko te otou manatu e maua ne koutou i ei a te ola se gata mai; e molimau foki a Tusi konā ki a au.” (Ioane 5:​39) Ne ‵tau o fesoasoani atu te lotou sukesuke malosi ki te Tusi Tapu ke iloa ne latou me i a Iesu ko te Mesia. Kae ne ‵nofo foki loa a te kau Iutaia mo te lotou malamalama, kae ne seki mafai foki o fai ne vavega a te Tama a te Atua ke tali‵tonu latou me e ‵se te lotou malamalama.

¹⁰ E penā foki loa a Lotu Kelisiano ‵Se e uke i aso nei. E pelā eiloa mo tino Iutaia i te senitenali muamua, e “lasi te lotou toaga ki te Atua, ka ko te mea e seai eiloa se mainaga i a latou.” (Loma 10:⁠2) E tiga eiloa e suke‵suke a nisi tino ki te Tusi Tapu, e se fia tali‵tonu latou ki pati kolā e fai mai i ei. E ita fitifiti ma talia ne latou te manatu me e akoako ne Ieova ana tino e auala i tena tavini fakamaoni kae poto o Kelisiano fakaekegina. (Mataio 24:45) Kae pelā mo tatou, e malamalama tatou me e akoako ne Ieova ana tino kae e gasolosolo faeloa ki mua te lotou mainaga e uiga ki te Atua. (Faataoto 4:​18) Mai te taliaga ke akoako tatou ne Ieova, e fakamanuiagina ei tatou ke iloa ne tatou a mea e loto a ia ki ei e pelā foki mo ana fuafuaga.

11. E ‵funa aka pefea ne talitonuga totino o tino a te munatonu?

¹¹ E ‵kivi a nisi tino ona ko te lotou tali‵tonu ki mea kolā e ma‵nako latou ki ei. Ne ‵valo mai me ka fakatauemu atu a nisi tino ki tino o te Atua mo te fekau telā e folafola atu ne latou e uiga ki te fakatasi mai o Iesu. Ne tusi mai te apositolo ko Petelu: “E fakapuli ne latou a te mea nei,” me ne fakaoko mai ne te Atua te lolo ki te lalolagi i aso o Noa. (2 Petelu 3:​3-6) E penā foki loa a tino e tokouke kolā e fai mai i a latou ne Kelisiano, e talia ne latou te manatu me e maua ne Ieova a uiga ko te alofa fakamagalo, te atafai, te loto fakamagalo; kae e se fia talia io me e ‵teke atu latou ki te manatu me e fakasala eiloa ne ia a tino kolā ko ‵tau o fakasala. (Esoto 34:​6, 7) E taumafai malosi eiloa a Kelisiano ‵tonu ke malamalama latou i mea kolā e akoako mai i te Tusi Tapu.

12. Ne faka‵kivi pefea ne tuu mo aganuu a tino?

¹² E faka‵kivi a tino ‵lotu e tokouke ne tuu mo aganuu. Ne fai atu a Iesu ki takitaki lotu i ana aso: “Tenei te pogai ko fakasēaogā ei ne koutou a te muna a te Atua, ona ko otou akoakoga [io me ko otou tuu].” (Mataio 15:​6) Ne toe fakafou mo te loto finafinau ne tino Iutaia kolā ne toe ‵foki atu mai Papelonia a te tapuakiga ‵mā, kae ne kamata o fakamata‵mata kae fia amio‵tonu a faitaulaga. Ne kamata o sonāfai olotou ‵kaiga fakalotu, telā ko se fakaaloalo ‵tonu atu ei latou ki te Atua. (Malaki 1:​6-8) I aso o Iesu, ko oti ne fakaopoopo atu ne faiakoga o te Tulafono mo Falesaio a te fia o tuu sē aogā ki te Tulafono a Mose. Ne tuku faka‵sau atu ne Iesu a tāgata konā e pelā me ne tino ‵loi ona ko te mea ko galo i a latou te akoakoga fakavae kae amiotonu telā ne fakavae ki ei te Tulafono kātoa. (Mataio 23:​23, 24) E ‵tau o fakaeteete malosi a Kelisiano ‵tonu ke mo a ma talia ne latou a tuu fakalotu kolā ne māfua mai i tino ke ‵seke ei latou keatea mai te tapuakiga ‵mā.

‘Ko Lavea te Atua Telā e se Mafai o Matea’

13. Ne a auala e lua ne lavea ei ne Mose a nisi vaega o te ‵malu o te Atua?

¹³ Ne fakamolemole atu a Mose ke lavea ne ia te ‵malu o te Atua i luga i te mauga, kae ne lavea ne ia te mainaga o te ‵malu o Ieova mai tua o tena fakasekeatuga i ana mua. I te taimi ne fanatu ei a ia ki loto i te faleie tapu, ne seki pulou ana mata ki se veli. A Mose se tagata telā ne lasi ‵ki tena fakatuanaki kae ne manako malosi foki ke fai ne ia te loto o te Atua. E tiga eiloa ne fakamanuiagina ke lavea atu ne ia a nisi vaega o te ‵malu o Ieova i se fakaasiga, ko leva ne lavea ne ia te Atua e auala i mata o tena fakatuanaki. E fai mai te Tusi Tapu me ne “tumau foki tona talitonu me ko matea eiloa ne ia te Atua telā e se mafai o matea.” (Epelu 11:27; Esoto 34:​5-7) Kae ne seki fakaasi atu fua ne ia te ‵malu o te Atua e auala i te mainaga telā ne malapulapu atu i ana mata i se taimi foliki, kae ne fai foki penā e auala i ana taumafaiga ke fesoasoani atu ki te kau Isalaelu ke iloa kae tavini atu foki latou ki a Ieova.

14. Ne lavea pefea ne Iesu te ‵malu o te Atua, kae se a te mea ne fiafia malosi a ia o fai?

¹⁴ Ne maua ‵tonu ne Iesu te ‵malu fakaatua i te lagi i te fia o tausaga, a koi tuai foki eiloa o faite te lagi mo te lalolagi. (Faataoto 8:​22, 30) I te taimi kātoa tenā, ne ati aka ei se fesokotakiga alofa ‵poko kae gali mo Ieova. Ne fakaasi atu ne Ieova te ‵toe alofa sili mo te atafai ki tena mea muamua eiloa telā ne faite. Ne fakaasi atu foki ne Iesu tena alofa lasi kae ‵poko ki te Atua telā ne tuku atu ne Ia te ola ki a ia. (Ioane 14:31; 17:24) A te alofa telā ne maua i te vā o te Tamana mo te Tama ko te alofa eiloa telā e katoatoa ‵lei. A Iesu, e pelā mo Mose, ne fiafia malosi foki o fakaasi atu te ‵malu o Ieova i mea katoa kolā ne akoako atu ne ia.

15. Se a te auala e mafaufau ‵loto ei a Kelisiano ki te ‵malu o te Atua?

¹⁵ E pelā mo Mose mo Iesu, e loto fia‵fia foki a Molimau a te Atua i te lalolagi i aso nei ke fakaasi atu ne latou te ‵malu o Ieova. Ne seki ‵fulitua atu latou ki te tala ‵lei kae ‵malu. Ne tusi mai te apositolo ko Paulo: “Kafai ko ‵fuli atu te tino ki te Aliki [ke fai tena loto], ko to ei te veli keatea.” (2 Kolinito 3:​16) E suke‵suke tatou ki te Tusi Tapu me e fia fai ne tatou te loto o te Atua. E tavae ne tatou te ‵malu telā e fakaasi mai i mata o te Tama mo te Tupu fakaekegina a Ieova, ko Iesu Keliso, kae e tau‵tali atu tatou ki tena fakaakoakoga. E pelā mo Mose mo Iesu, e fakamanuiagina tatou ke fai te galuega talai, mai te akoakoga o nisi tino e uiga ki te Atua ‵malu telā e tapuaki atu tatou ki ei.

16. Kaia e manuia ei tatou me e iloa ne tatou te munatonu?

¹⁶ Ne ‵talo atu a Iesu: “Toku Tamana, . . . au e fakafetai atu ki a koe me ko oti ne fakaasi ne koe ki tino e seki akoakogina a mea kolā ne ‵funa ne koe mai tino ‵poto mo tino ne akoakogina.” (Mataio 11:25) E tuku atu ne Ieova te malamalama ki tino loto fakamaoni kae loto mau‵lalo e uiga ki ana fuafuaga mo ana uiga. (1 Kolinito 1:​26-​28) Ko ‵nofo nei tatou mai lalo i tena puipuiga atafai, kae e akoako ne ia ke maua ne tatou a mea aogā​—⁠ko toe mea aogā eiloa i te olaga. Ke na fakaaogā faka‵lei ne tatou so se avanoaga ke fakapili‵pili atu ei ki a Ieova, mai te fakatāua ne tatou ana fakatokaga e uke ke iloa ‵lei ne tatou a ia.

17. E mafai pefea o momea aka te ‵tou iloa i uiga o Ieova?

¹⁷ Ne tusi atu a Paulo ki Kelisiano fakaekegina: “Ko tatou katoa kolā e se ufiufi o‵tou mata, e fakaasi ne tatou te ‵malu o Ieova, e pelā mo te ata i te kilo telā e ‵fuli malie ne ia tatou ke foliga ki a ia, i te ‵malu e sili atu i ‵malu katoa.” (2 Kolinito 3:​18) Faitalia me e fakamoe‵moe tatou ki te lagi io me ko te lalolagi, ko te lasi o te ‵tou iloa e uiga ki a Ieova​​—⁠ko ana uiga kolā e fakaasi mai i te Tusi Tapu​​—⁠ko te momea aka foki o te ‵tou fai pelā mo ia. Kafai e mafau‵fau faeloa tatou mo te loto fakafetai ki te olaga, te taviniga, mo akoakoga a Iesu Keliso, ka momea aka foki i ei te ‵lei o te fakaasi atu ne tatou a uiga o Ieova. Ko se faka‵tau eiloa te ‵tou fia‵fia ke iloa atu me e avatu ne tatou a tavaega mo te ‵malu ki te ‵tou Atua, telā e taumafai tatou ke fakaasi atu ne tatou tena ‵malu!

E Masaua ne Koe?

• Kaia ne ma‵taku ei te kau Isalaelu ke ‵kilo atu ki te ‵malu o te Atua telā ne lavea atu i a Mose?

• Ne a auala ne “pulou” ei te tala ‵lei i te senitenali muamua? i ‵tou aso nei?

• E fakaasi atu pefea ne tatou te ‵malu o te Atua?

[Ata i te itulau e 13]

Ne seki mafai o ‵kilo atu te kau Isalaelu ki mata o Mose

[Ata i te itulau e 15]

E pelā mo Paulo, e tokouke a tino kolā ne ‵teke atu muamua ki te munatonu a te Atua, ko tavini atu nei ki a Ia

[Ata i te itulau e 17]

E fia‵fia a tavini a Ieova ke fakaasi atu ne latou te ‵malu o te Atua