“Au ka Fakatasi Atu ki a Koutou”

“Ne taku atu ne Hakai ki tino a te fekau tenei a te Aliki: ‘ “Au ka fakatasi atu ki a koutou, ko taku feagaiga eiloa tenā.’ ”​—⁠HAKAI 1:⁠13.

1. Se a te valoaga mō ‵tou aso nei ne fakasino atu ki ei a Iesu?

KO OLA nei tatou i toe taimi tāua eiloa o te olaga kātoa o tino. E pelā mo te fakamaoniga o te fakataunuga o te valoaga i te Tusi Tapu, ko ‵nofo nei tatou i “te Aso o te Aliki” talu mai te 1914. (Fakaasiga 1:10) Kāti ko oti ne sukesuke koe ki te mataupu tenei, tela la, ko iloa ei ne koe me ne fakatusa ne Iesu a “aso o te Tama a te Tagata” i te pulega i tena Malo ki “aso o Noa” mo “aso o Lota.” (Luka 17:​26, 28) E fakaasi mai i te Tusi Tapu i mea konei se valoaga o mea ka ‵tupu i ‵tou aso nei. Kae e isi foki se isi valoaga telā e ‵tau o mafaufau ‵mafa tatou ki ei.

2. Se a te tiute ne tuku atu ne Ieova ke fai ne Hakai mo Sakalia?

² Ke na mafau‵fau nei tatou ki te tulaga i aso o pelofeta Epelu ko Hakai mo Sakalia. Se a te fekau ne fakaasi mai ne pelofeta fakamaoni e tokolua konā, telā e fakasino tonu atu eiloa ki tino o Ieova i ‵tou taimi nei? A Hakai mo Sakalia ne fakaoko ‘fekau a Ieova’ ki tino Iutaia mai tua o te lotou fakasaolotoga mai Papelonia. Ne fakatonu atu ki a laua ke fakamaoni atu ki tino Isalaelu a te ‵lago malosi atu o te Atua ki te toe faitega o te faletapu. (Hakai 1:13; Sakalia 4:​8, 9) E ui eiloa te toetoe o tusi ne tusi ne Hakai mo Sakalia, e aofia a tusi konā i “Tusitusiga Tapu katoa [kolā] ne aumai mai te Atua, kae aogā ki te akoakoga o te mea tonu, ki te polopoloki, ki te fakatonu o te mea ‵se, mo te akoako atu ki te olaga ‵lei.”​—⁠2 Timoteo 3:⁠16.

E ‵Tau o ‵Saga Tonu Atu Tatou ki ei

3, 4. Kaia e ‵tau ei o fia‵fia tatou ki valoaga a Hakai mo Sakalia?

³ E tonu, a fekau a Hakai mo Sakalia ne aogā ki tino Iutaia i aso konā, kae ne fakataunu foki a lā valoaga i aso konā. Kaia la e ‵tau ei o tali‵tonu tatou me e ‵tau o ‵saga tonu atu tatou ki tusi e lua konei i aso nei? E maua ne tatou se vaega o te tali ki ei i te Epelu 12:​26-29. I konā, e siki mai ne te apositolo ko Paulo a pati i te Hakai 2:​6, telā e faipati i ei ki te Atua e “lūlū ne [ia] a te lagi mo te lalolagi.” E fakaoti eiloa te lūlūga tenā ki te ‘fakatakavalega o tupu o malo kae fakagata atu foki ei a olotou malosi pule.’​—⁠Hakai 2:⁠22.

⁴ Mai tua o te sikimaiga o pati a Hakai, ne fai mai ne Paulo a mea kolā ka ‵tupu ki “tupu o malo” kae faipati mai ei e uiga ki te ‵mautakitaki o te Malo malosi ‵ki telā ka maua ne Kelisiano fakaekegina. (Epelu 12:28) E lavea ne koe i te mea tenei me e fakasino atu a valoaga a Hakai mo Sakalia ki se taimi i aso mai mua i te taimi ne tusi ei te tusi ko Epelu i te senitenali muamua o ‵Tou Aso Nei. Koi ‵nofo mai nei i te lalolagi a te toega o Kelisiano fakaekegina, kolā ka fai mo pule i te Malo Faka-Mesia fakatasi mo Iesu. Tela la, e tāua ‵ki eiloa ki ‵tou taimi nei a valoaga a Hakai mo Sakalia.

5, 6. Ne a mea ne ‵tupu muamua kolā ne iku atu ei ki te faiga o valoaga a Hakai mo Sakalia?

⁵ E fakaasi mai i te tusi ko Esela a nisi mea ne ‵tupu mai mua atu i ei. Mai tua o te fakasaolotoga o te kau Iutaia mai Papelonia i te 537 T.L.M., ne takitaki ne te Kovana ko Selupapelu mo te Faitaulaga Sili ko Iosua (io me ko Iesua) a te faitega o te fakavae o te faletapu fou i te 536 T.L.M. (Esela 3:​8-13; 5:⁠1) E ui eiloa e fai te mea tenā mo fai te toe mea fakafiafia, e seki leva, kae ne ma‵taku a tino Iutaia. E fai mai te Esela 4:4 me i olotou fili, ko “tino konā ne ‵nofo i te fenua ne taumafai o fakamatakutaku te kau Iutaia kae faka‵tuka olotou loto ke se faite te Faletapu.” Ne fai ne olotou fili konā, maise ko tino Samalia, a ‵losiga ‵se e uiga ki tino Iutaia. Ne fakakolekole ne tino ‵teke konei a te tupu o Pelesia ke fakagata ne ia te faitega o te faletapu.​—⁠Esela 4:​10-21.

⁶ Ne galo ifo ei te loto finafinau telā ne maua muamua i te faitega o te faletapu. Ne ‵saga atu a tino Iutaia o fai a mea e ma‵nako latou ki ei. Kae i te 520 T.L.M., ko te 16 tausaga mai tua o te fakatakatoga o te fakavae o te faletapu, ne fakaaogā ne Ieova a Hakai mo Sakalia ke fakamalosi atu ki tino ke toe kamata te faitega o te faletapu. (Hakai 1:1; Sakalia 1:⁠1) Ona ko fakamalosiga mai ave fekau a te Atua mo fakamaoniga e uiga ki te ‵lago atu o Ieova, ne toe faka‵soko ei te galuega a tino Iutaia i te faletapu kae ne oti ei i te 515 T.L.M.​—⁠Esela 6:​14, 15.

7. E ‵pau pefea te tulaga i aso o pelofeta ko Hakai mo Sakalia mo ‵tou taimi nei?

⁷ E iloa ne koe te tāua o mea katoa konei ki a tatou? E isi se galuega e ‵tau o fai ne tatou e uiga ki te talaiatuga o te “Tala ‵Lei tenei e uiga ki te Malo.” (Mataio 24:14) Ne faka‵mafa atu te faiga o te galuega fakapito tenā mai tua o te Taua Muamua a te Lalolagi. E pelā eiloa mo te fakasaolotoga o tino Iutaia mai Papelonia, e penā foki te fakasaolotoga o tino o Ieova i aso nei mai te nofo pologa ki Papelonia te Sili, te emupaea o lotu ‵se i te lalolagi kātoa. Ne ga‵lue malosi a tino fakaekegina o te Atua i te talai, akoako mo te ‵takimaiga o tino ki loto i te tapuakiga tonu. Koi tumau eiloa te galuega tenā i aso nei i se auala e lasi atu, kae kāti e kau atu foki koe ki ei. Tenei eiloa te taimi ke fai te galuega tenā, me ko pili mai fua te gataga o te olaga masei tenei! E ‵tau eiloa o tumau te faiga o te galuega a te Atua tenei ke oko ki te taimi ka oso mai ei a Ieova ki faifaiga o te olaga o tino i te ‘fakalavelave lasi.’ (Mataio 24:21) Ka fakaseai atu ei a amioga ma‵sei katoa kae ka ‵fonu ei te lalolagi kātoa i te tapuakiga tonu.

8. Kaia e mafai ei o tali‵tonu katoatoa tatou ki te ‵lago mai o te Atua ki ‵tou galuega?

⁸ E pelā mo te mea e fakaasi mai i valoaga a Hakai mo Sakalia, e ‵tau o tali‵tonu katoatoa tatou ki te ‵lago mo fakamanuiaga a Ieova māfai e ‵kau atu tatou mo te loto kātoa ki tena galuega. Faitalia a taumafaiga a nisi tino ke taofi aka a tavini a te Atua io me fakatapu te lotou galuega, e seai eiloa se malo kai mafai o taofi aka ne ia te gasolo ki mua o te galuega talai. Ke mafaufau ki auala ko oti ne fakamanuia ne Ieova te galuega o te Malo ke gasolo ki mua i te fia sefulu tausaga ko ‵teka mai tua o te Taua Muamua a te Lalolagi ke oko mai eiloa ki ‵tou taimi nei. Kae koi uke ‵ki a mea e ‵tau o fai.

9. Se a te tulaga i aso mua e ‵tau o ‵saga tonu atu tatou ki ei, kae kaia?

⁹ E fakamalosi mai pefea a mea e tauloto ne tatou mai valoaga a Hakai mo Sakalia ke faka‵logo ei ki te fakatonuga a te Atua ke talai kae akoako atu? Ke na onoono nei tatou ki nisi akoakoga e mafai o maua ne tatou mai tusi i te Tusi Tapu e lua konei. Ke mafaufau ki nisi fakamatalaga e uiga ki te faitega o te faletapu telā ne ‵tau o fai ne tino Iutaia kolā ne toe foki atu. E pelā mo te mea e fakamatala mai, ne seki tumau a tino Iutaia kolā ne toe foki atu ki Ielusalema mai Papelonia i te faiga o te galuega i te faletapu. I te otiga ne faite ne latou te fakavae, ne gasolo ifo o fakavāivāi latou. Se a te kilokiloga ‵se ne maua ne latou? Kae se a te mea e tauloto ne tatou mai te mea tenā?

Ke Maua se Kilokiloga Tonu

10. Se a te kilokiloga ‵se ne maua ne tino Iutaia, kae se a te mea ne iku mai i ei?

¹⁰ Ne fai mai a tino Iutaia kolā ne toe foki atu: “E se tenei te taimi tonu.” (Hakai 1:⁠2) I te taimi ne kamata ei ne latou te faitega o te faletapu, i te fakatakatoga o tena fakavae i te 536 T.L.M., ne seki fai atu latou me “e se tenei te taimi tonu.” Kae ne talia fakavave ne latou a ‵tekemaiga mai olotou tuakoi mo fakalavelave mai te malo ke pokotia latou i ei. Ne kamata a tino Iutaia o ‵saga atu ki olotou fale totino mo mea kolā e ma‵nako latou ki ei. Ona ko te lasi o te ‵kese o olotou fale totino, kolā ne faite ki laupapa ‵gali, māfai e fakatusa ki te faletapu telā e seki oti, ne fesili atu a Ieova: “Ai a e ‵nofo ei koutou i fale ‵gali kae tenei toku Faletapu e takato malepelepe fua?”​—⁠Hakai 1:⁠4.

11. Kaia ne ‵tau ei o polopoloki ne Ieova a tino Iutaia i taimi o Hakai?

¹¹ E tonu, ne ‵fuli te kilokiloga a tino Iutaia ki mea kolā ne ‵tau o fakamuamua. I lō te fakamuamua ne latou a fuafuaga a Ieova ke ‵toe faite te faletapu, ne ‵saga malosi atu a tino o te Atua ki a latou eiloa mo olotou koga ‵nofo. Ne manatu mā‵mā latou ki te faitega o te fale tapuaki o te Atua. Ne fakamalosi atu a pati a Ieova i te Hakai 1:​5, NW, ki tino Iutaia ke ‘tuku atu olotou loto ki olotou mea e fai.’ Ne fai atu a Ieova ki a latou ke mafau‵fau faka‵lei ki olotou mea e fai kae e pokotia pefea a latou i ei ona ko te se fakamuamua ne latou te faitega o te faletapu i olotou olaga.

12, 13. E fakamatala mai pefea i te Hakai 1:6 te tulaga o tino Iutaia, kae se a te uiga o te fuaiupu tenā?

¹² E pelā mo te mea e matea atu ne koe, ne pokotia malosi a tino Iutaia ona ko te fakamuamua ne latou a nisi mea. Ke mafaufau ki te kilokiloga a te Atua i te Hakai 1:6: “E uke a saito ne ‵toki ne koutou, kae mutana fua a otou mea ne maua mai i ei. E isi foki ne otou meakai, kae se ma‵kona koutou i ei. E isi ne otou uaina, kae se konā koutou i ei! E isi otou lavalava, kae se lava mo fakamafanafana otou foitino. [“E galue ke maua se peofuga kae fai pelā me se tino e fao tena peofuga ki loto i se taga pūpū,” Tusi Paia, Samoa.]”

¹³ Ne ‵nofo atu a tino Iutaia i te laukele telā ne tuku atu ne te Atua ki a latou, kae e se fua mai i te laukele a mea kolā e ma‵nako latou ki ei. Ne taofi ne Ieova ana fakamanuiaga, e pelā mo te mea ko leva ne fai mai ne ia. (Teutelonome 28:​38-48) E aunoa mo tena ‵lago atu, ne ‵toki ne tino Iutaia olotou fatoaga kae se uke a fuataga ne maua mai i ei, ko se ma‵kona ei latou. E aunoa mo tena fakamanuiaga, ne se lava olotou gatu ke fakamafanafana ei latou. Kae e fai foki pelā me i olotou sene ne maua, ne tuku atu fua ki loto i se taga pūpū, kae se aogā ki te tino i o ia te peofuga. Kae se a te uiga o te tugāpati: “E isi ne otou uaina, kae se konā koutou i ei”? E se fakauiga i ei me kafai e konā se tino ko tena uiga ko fakamanuia a ia ne te Atua; e taku fakamasei ne ia te konā. (1 Samuelu 25:36; Faataoto 23:​29-​35) E ‵kese mai ei, a te tugāpati tenā, se isi auala e fakasino atu ei ki te se lava o te fakamanuiaga a te Atua ki tino Iutaia. Ka se lava a uaina ka maua ne latou ke ‵vale ei latou. E ‵fuli penei ne te Revised Standard Version a te Hakai 1:6: “E inu koutou, kae e se lava koutou i ei.”

14, 15. Se a te akoakoga e maua ne tatou mai te Hakai 1:6?

¹⁴ A te akoakoga e maua ne tatou mai mea katoa konei e se fakasino atu ki te fakagaligaliga o fale. A koi tuai o ave fakapagota latou, ne taku fakamasei ne te pelofeta ko Amosa a tino mau‵mea ona ko olotou fale kolā ne faite ki “nifo o elefane” mo te lotou moe i luga i olotou “moega ‵gali mo te logotonu.” (Amosa 3:15; 6:⁠4) Ne seki tumau a fale mo meafale ‵gali konā. Ne ‵fao olotou mea katoa konā ne olotou fili kolā ne fakatakavale ne latou a latou. Kae, i te fia tausaga mai tua ifo, mai tua o te lotou ‵nofo fakapagota i tausaga e 70, e seai ne mea ne tauloto ne tino o te Atua e tokouke mai te mea tenei. E mata, ka tauloto ne tatou se akoakoga tāua mai mea konei ne ‵tupu? Se mea ‵lei ke fesili ifo tatou ki a tatou taki tokotasi: ‘E pefea te fakatāua ne au a toku fale mo tena fakagaligaliga? Kae pefea la te kausaki atu ki nisi akoakoga ke momea aka te ‵lei o taku galuega e maua, faitalia te uke o taimi e fakamāumāu ki ei i te fia o tausaga, kae fakalavelave mai ki mea tāua o toku olaga i te feitu faka-te-agaga?’​—⁠Luka 12:​20, 21; 1 Timoteo 6:​17-19.

¹⁵ A te mea e fai‵tau tatou ki ei i te Hakai 1:​6, e ‵tau o fai i ei ke mafau‵fau tatou ki te manakoga ke maua ne tatou a fakamanuiaga a te Atua i ‵tou olaga. Ne seki matea ne tino Iutaia i aso mua a te manakoga tenā, kae ne maua i ei ne latou a ikuga fakama‵taku. Faitalia me uke io me se uke a ‵tou kope faka-te-foitino, kafai e se maua ne tatou a fakamanuiaga a Ieova, ka pokotia malosi eiloa tatou i te feitu faka-te-agaga. (Mataio 25:​34-40; 2 Kolinito 9:​8-12) Kae e maua pefea ne tatou a fakamanuiaga konā?

Te Fesoasoani o Ieova e Auala i Tena Agaga Tapu

16-18. Se a te uiga o te Sakalia 4:11 mō tino i aso mua?

¹⁶ Ne fakaosofia a te taugasoa o Hakai, ko te pelofeta ko Sakalia, ke faka‵mafa mai ne ia te auala tāua e fakamalosi kae fakamanuia ei ne Ieova ana tino fakamaoni i aso konā. Kae fakaasi mai foki i te mea tenei a te auala ka fakamanuia ei ne ia a koe. E fai‵tau tatou penei: “E se pogai mai te malosi o au kautau, io me ko tou malosi, kae pogai mai i toku agaga.” (Sakalia 4:11) Kāti ko oti ne lagona ne koe a te fuaiupu tenei e siki sāle mai, kae se a tena uiga mō tino Iutaia i aso o Hakai mo Sakalia, kae e tāua foki pefea ki a koe?

¹⁷ Ke masaua la me ne aogā ‵ki a pati a Hakai mo Sakalia i te taimi tenā. Ne toe fakamalosi aka a tino Iutaia fakamaoni ne pati a pelofeta e tokolua konā. Ne kamata a Hakai o fai ana valoaga i te ono o masina i te 520 T.L.M. Ne kamata o fai a valoaga a Sakalia i te valu o masina o te tausaga tenā. (Sakalia 1:⁠1) E pelā mo te mea e lavea ne koe i te Hakai 2:​18, NW, ne toe kamata a te galuega ko te faitega o te fakavae mo te loto kātoa i te iva o masina. Tela la, ne fakamalosi aka ei a tino Iutaia ke gasue‵sue, kae ne faka‵logo latou ki a Ieova mo te loto tali‵tonu e uiga ki tena ‵lago atu ki a latou. Ne fakasino atu eiloa a pati i te Sakalia 4:11 ki te ‵lago atu o te Atua.

¹⁸ I te taimi ne ‵foki atu ei a tino Iutaia ki te lotou fenua i te 537 T.L.M., ne seki ai i ei se lotou kautau. Kae ui ei, ne puipui kae takitaki ne Ieova latou i te lotou malaga mai Papelonia. Ne takitaki foki latou ne tena agaga i te taimi ne kamata ei te galuega i te faletapu mai tua malie ifo i ei. I te taimi ne toe kamata ei o ga‵lue latou mo te loto kātoa, ne ‵lago malosi atu a ia ki a latou e auala i tena agaga tapu.

19. Se a te fakamalosiga malosi telā ne fakaseaogā ne te agaga o te Atua?

¹⁹ E auala i fakaasiga e valu, ne fakatalitonu atu ei ki a Sakalia me ka fakatasi atu eiloa a Ieova ki ana tino, kolā e fakamaoni o fakaoti te galuega i te faletapu. A te fa o fakaasiga telā ne tusi i te mataupu e 3, e fakaasi mai i ei a te galue malosi o Satani o ‵teke atu ki taumafaiga a te kau Iutaia ke fakaoti te faitega o te faletapu. (Sakalia 3:⁠1) Ne seki fiafia lele eiloa a Satani ke lavea atu a te Faitaulaga Sili ko Iosua e fai ne ia a galuega mō tino i te faletapu fou. E ui eiloa ne galue malosi te Tiapolo o fakalavelave atu ki te faitega o te faletapu ne tino Iutaia, e lasi ‵ki te galuega a te agaga o Ieova i te tapalega keatea o fakalavelave mo te fakamalosiakaga o tino Iutaia ke gasolo ki mua te galuega ke oko ki te taimi e palele ei.

20. Ne fesoasoani atu pefea a te agaga tapu ki tino Iutaia i te fakataunuga o te loto o te Atua?

²⁰ Ne foliga mai me ko se lausia a fakalavelave e ‵tupu, mai ofisa o te malo kolā ne fakagata ne latou te faiga o te galuega. Kae ne folafola mai a Ieova me i te mea telā e foliga mai pelā me se “mauga” ka fakaseai kae ka “galo keatea.” (Sakalia 4:12) Kae ne tupu eiloa te mea tenā! Ne fai ne te tupu ko Taliu I se iloiloga kae maua aka ne ia te tusi a Kulesa telā ne fakasaoloto i ei a tino Iutaia ke toe faite ne latou te faletapu. Tela la, ne fakaseai ne Taliu I te fakatapuga tenā kae tuku atu te taliaga ke tuku atu a tupe kolā ne ‵teu i te palesi ki tino Iutaia ke fesoasoani atu ki a latou i te faiga o te galuega. Ma‵faga o ‵fuliga gali! E mata, e isi se tusaga o te agaga o te Atua ne fai i te mea tenei? E tali‵tonu tatou me ne isi eiloa. Ne fakaoti te faletapu i te 515 T.L.M., ko te ono o tausaga o te pulega a Taliu I.​—⁠Esela 6:​1, 15.

21. (a) I aso mua, ne ‘lūlū pefea ne te Atua a malo’ kae ne o‵mai pefea ki tua a “koloa tāua”? (e) Se a te fakataunuga i aso nei o te mea tenā?

²¹ I te Hakai 2:​5, ne fakamasaua atu te pelofeta ki tino Iutaia e uiga ki te feagaiga telā ne fai ne latou mo te Atua i te Mauga o Sinai i te taimi ne “polepole” ei te mauga. (Esoto 19:18) I aso o Hakai mo Sakalia, ne toe fai ne Ieova se lūlūga, e pelā eiloa mo te mea e fakamatala mai i pati fakatusa i te fuaiupu e 6 mo te 7. Ne tu a te Malo o Pelesia i se tulaga fālētonu, kae ne gasolo faeloa ki mua te galuega i te faletapu ke oko ki tena fakaotiga. A tino kolā e se ne Iutaia, ko “koloa tāua” o malo o te lalolagi, ka ‵viki fakamuli atu ki te Atua fakatasi mo tino Iutaia i te koga tapuaki tenā. I te fakataunuga telā e lasi atu i ‵tou taimi nei, ko oti ne ‘lūlū ne te Atua a malo’ e auala i te ‵tou galuega talai faka-Kelisiano, kae ko o‵mai nei a “koloa tāua” o malo ke tapuaki fakatasi latou mo te ‵toega o te kau fakaekegina ki te Atua. E tonu, ko faka‵fonu nei ne te kau fakaekegina fakatasi mo nisi mamoe a te fale o Ieova ki tena ‵malu. E ‵nofo fakatalitali a tino tapuaki ‵tonu konei mo te fakatuanaki ki te taimi ka ‘lūlū ei ne Ieova a te lagi mo te lalolagi’ i se isi auala. Ka fai te mea tenā ke fakaseai atu a malosi pule o malo o atufenua.​—⁠Hakai 2:22.

22. Ka “lūlū” pefea a malo, se a te mea ne iku mai i ei, kae se a te mea ka tupu fakamuli?

²² E fakamasaua mai ki a tatou e uiga ki ‵fuliga ‵lasi kolā ko oti ne ‵tupu ki vaega kese‵kese o te lagi mo te lalolagi kolā e fakaata mai ne “te lagi mo te lalolagi, e pelā foki te laukele mo te tai.” A te pogai e tasi ko te ‵peiifoga o Satani te Tiapolo mo ana temoni ki tafa o te lalolagi nei. (Fakaasiga 12:​7-12) E se gata i ei, a te galuega talai telā e takitaki ne tino fakaekegina a te Atua e lūlū i ei a mea o te lalolagi i te olaga tenei. (Fakaasiga 11:18) E tiga te feitu tenā, “a te vaitino tokouke” o koloa tāua o malo ko oti ne ‵kau atu ki te Isalaelu faka-te-agaga i te tavini atu ki a Ieova. (Fakaasiga 7:​9, 10) E fesoasoani atu nei a te vaitino tokouke i te ga‵lue fakatasi mo Kelisiano fakaekegina i te talaiatuga o te tala ‵lei me ko pili fua nei o lūlū ne te Atua a malo katoa i Amaketo. Ka ‵tala mai i ei ne te mea tenā ke faka‵lei katoatoa aka i ei a te tapuakiga tonu i te lalolagi kātoa.

E Masaua ne Koe?

• E fakagalue aka pefea ne koe te fekau telā ne fakaoko mai ne Hakai mo Sakalia?

• Kaia e fakamalosi loto i ei a te Sakalia 4:11 ki a koe?

[Ata i te itulau e 8]

E fakatalitonu mai i tusitusiga a Hakai mo Sakalia a te ‵lago mai o te Atua

[Ata i te itulau e 11]

“Ai a e ‵nofo ei koutou i fale ‵gali kae tenei toku Faletapu e takato malepelepe fua?”

[Ata i te itulau e 12]

E fakatau fesoasoani a tino o Ieova ke oko atu latou ki ‘koloa tāua o malo’