Temoni—E ‵Teke Atu Pefea Tatou ki a Latou?
“Ne fakatonu ne te Atua ana agelu ke ga‵lue mō ia i se koga, kae ne se talia ne latou, kae olo foki keatea mai te koga tenā. Ko oti ne tausi fakapagota latou i te pouliga i lalo, kae saisai i konā ki saisaiga tumau ke oko ki te Aso lasi o te fakamasinoga.”—IUTA 6.
1, 2. Ne a fesili e ‵sae aka e uiga ki a Satani te Tiapolo mo temoni?
“KE TOKA kae matapula‵pula foki koutou!” ko pati a te apositolo ko Petelu. “Me i te otou fili, telā ko te Tiapolo, e fanofano tele e pelā mo se leona fekai, e salasala ki te tino ke kai ne ia.” (1 Petelu 5:8) E uiga ki temoni, ne fai mai te apositolo ko Paulo: “Au se loto ke fai koutou mo takaga o temoni. E se mafai o inu koutou ki te ipu a te Aliki, kae toe inu foki ki te ipu a temoni; e se mafai foki o ‵kai koutou i te laulau a te Aliki, kae toe ‵kai foki i te laulau a temoni.”—1 Kolinito 10:20, 21.
2 Kae ko oi la a Satani te Tiapolo mo temoni? Ne māfua mai pefea latou kae i te taimi fea foki? E mata, ne faite ne te Atua latou? E pefea te lasi o te uke o olotou malosiga ki luga i tino? Se a te puipuiga, māfai e isi, e maua ne tatou ke ‵teke atu ki a latou?
Ne Māfua Mai Pefea a Satani mo Temoni?
3. Ne fai pefea se agelu a te Atua mo fai Satani te Tiapolo?
3 I te kamataga eiloa o te olaga o tino, i loto i te fatoaga o Etena, ne ‵teke atu i ei se agelu a te Atua. Kaia? Me ne seki lotomalie a ia ki tena tulaga i te fakatokaga faka-te-lagi a Ieova. I te taimi ne faite ei a Atamu mo Eva, ne matea ne ia se avanoaga ke ‵fuli keatea ne ia a laua mai te faka‵logo mo te tapuaki atu ki te Atua tonu kae ki a ia. Mai te ‵teke atu ki te Atua mo te fakalataga o te tauavaga muamua ke agasala, ne fai ei ne te agelu tenei a ia eiloa mo fai Satani te Tiapolo. Fakamuli ifo, ne aofia foki a nisi agelu i tena ‵tekeatuga tenā. E pefea la?—Kenese 3:1-6; Loma 5:12; Fakaasiga 12:9.
4. Ne a mea ne fai ne nisi agelu ‵teke mai mua o te Lolo i aso o Noa?
4 E fai mai te Tusi Tapu, me mai mua o te Lolo lasi i aso o Noa, ne kamata o fia‵fai a nisi agelu ki fāfine i te lalolagi. Mai olotou manakoga ma‵sei, “ne ‵kilo ifo a tama‵liki [faka-te-lagi a te Atua tonu] i te gali o tamafine,” ko pati i te Tusi Tapu, “tenā ne avaga ei latou ki fāfine kolā e ma‵nako latou ki ei.” A te faiga o avaga konei e se se mea masani, kae ne fanau mai i ei a tama‵liki kolā ne fai pelā me ne Nefilimi. (Kenese 6:2-4) Tela la, ko tino faka-te-agaga kolā ne seki faka‵logo ki te Atua ne ‵kau ki a Satani i te ‵teke atu ki a Ieova.
5. Ne a mea ne ‵tupu ki agelu ‵teke i te taimi ne aumai ei ne Ieova te Lolo lasi?
5 I te taimi ne aumai ei ne Ieova a te Lolo ki tino katoa, ne ‵mate atu i ei a Nefilimi mo olotou mātua. Ne faimālō atu i ei ki agelu ‵teke konā ke tiakina olotou foitino faka-te-tagata kae ke toe ‵foki atu ki te lagi. Kae ne seki toe mafai o ‵foki atu latou ki olotou ‘galuega mua’ mō te Atua. I lō te fai penā, ne tuku atu ei latou ki te “pouliga [faka-te-agaga],” e fakaigoa ki a Seoli (io me ko Tatālusi).—Iuta 6; 2 Petelu 2:4.
6. E takitaki ‵se pefea ne temoni a tino?
6 Talu mai te taimi ne ‵galo ei i agelu ma‵sei konei olotou ‘galuega mua,’ ne fai ei latou e pelā me ne taugasoa o Satani ko temoni kae ‵kau atu foki ki te faiga o ana amioga ma‵sei. Mai te taimi tenā ke oko mai ki aso nei, ne seki toe maua ne agelu a te malosi ke toe faka‵liu latou ki foitino faka-te-foitino. Kae, e mafai o fakaosooso ne latou a tāgata mo fāfine ke fai ne latou a vaegā faifaiga fakatauavaga matagā. E takitaki ‵se foki ne temoni a tino e auala i faifaiga faivailakau, kolā e mafai o aofia i ei a mea pelā mo pati ‵lau, te fai tapune mo te faipati atu ki agaga. (Teutelonome 18:10-13; 2 Nofoaiga Tupu 33:6) E ‵pau eiloa te ikuga o agelu ma‵sei mo te Tiapolo—ko te fakaseaiga se-gata-mai. (Mataio 25:41; Fakaasiga 20:10) Kae i te vaitaimi nei, e ‵tau o ‵tu ‵mautakitaki tatou kae ‵teke atu ki a latou. Se mea poto ke mafau‵fau tatou ki te malosi o Satani mo te auala e mafai ei o manuia tatou i te ‵teke atu ki a ia mo ana temoni.
E Pefea te Malosi o Satani?
7. Se a te malosi e maua ne Satani ki luga i te lalolagi?
7 Ko oti ne taku fakamasei ne Satani a Ieova talu mai te kamataga o te olaga o tino. (Faataoto 27:11) Kae e lasi tena fakamalosiga ki te tokoukega o tino. “Te lalolagi kātoa ko i lalo i te pule a te Tino Masei,” ko pati i te 1 Ioane 5:19. Tenā eiloa te pogai ne mafai ei o ofo atu ne te Tiapolo a pulega faka-te-malo mo olotou ‵malu “katoa o te lalolagi” i te taimi ne tofotofo ei ne ia a Iesu. (Luka 4:5-7) E uiga ki a Satani, ne fai mai te apositolo ko Paulo: “Kafai e se maina ‵lei te motou tala ‵lei, e se maina fua ki a latou kolā ko malaia. Ne se tali‵tonu latou i te mea ko fakapouligina olotou loto ne te atua masei o te lalolagi nei, ko te mea ke se matea ne latou a te mainaga o te Tala ‵Lei e uiga ki te ‵malu o Keliso, telā ko te fakatusa tonu o te Atua.” (2 Kolinito 4:3, 4) A Satani “se tino loi, ka ko te tamana foki eiloa o tino ‵loi,” kae e fai ne ia a ia eiloa ke pelā me “se agelu o te mainaga!” (Ioane 8:44; 2 Kolinito 11:14) E maua ne ia te malosi mo auala e manakogina ke fakapouli i ei a mafaufau o takitaki o te lalolagi mo olotou tino. E auala i fakamatalaga sē ‵tonu mo tala ‵kai fakalotu mo tala ‵loi, ne takitaki ‵se ei ne ia a tino.
8. Se a te mea e fakaasi mai i te Tusi Tapu e uiga ki fakamalosiga a Satani?
8 Ne lavea atu a te malosi o Satani i taimi o te pelofeta ko Tanielu, i se lima senitenali mai mua o te ‵tou Vaitaimi Nei. I te taimi ne uga atu ei ne Ieova se agelu ke fakaoko atu se fekau fakamalosi loto ki a Tanielu, ne ‵teke atu ki a ia se “agelu tausi o te malo o Pelesia.” Ne lave i ei te agelu fakamaoni tenā i aso e 21 ke oko ki te taimi ne vau ei a “Mikaeli, se takitaki tokotasi i te kau agelu,” o fesoasoani ki a ia. E faipati foki eiloa te tala tenā e uiga ki te “agelu [temoni] o Eleni.” (Tanielu 10:12, 13, 20) E fakaasi mai i te Fakaasiga 13:1, 2, a Satani e pelā me se “talako” telā ne tuku atu ne ia ki te manu fekai fakapolitiki a “tona ‵mana, tona nofogaaliki, mo tena pule malosi.”
9. Ko oi e taua atu ki ei a Kelisiano?
9 E se tioa loa o tusi mai te apositolo ko Paulo: “Me i a tatou e se taua mo tino, kae taua mo malosi ma‵sei faka te tiapolo i te lagi, ko pule, malo, mo te malosi o te lalolagi pouliuli i aso nei.” (Efeso 6:12) Ke oko mai foki eiloa ki aso nei, e fakamalosi aka ne malosi fakatemoni, mai lalo i te takitakiga a Satani te Tiapolo, a takitaki pule mo te taulasiga o tino ke fai ne latou a faifaiga matagā e pelā mo te fakatau tamatega o matakāiga, amioga takafia‵toa, mo te tatino. Ke onoono nei tatou ki auala e mafai ei o manuia tatou i te ‵teke atu ki agaga ma‵losi konei.
Ne a Puipuiga e Maua ne Tatou?
10, 11. E mafai pefea o ‵teke atu tatou ki a Satani mo ana agelu ma‵sei?
10 E se mafai o ‵teke atu ne tatou a Satani mo ana agelu ma‵sei i ‵tou malosi eiloa, faitalia me ko te malosi faka-te-foitino io me faka-te-mafaufau. E fautua mai a Paulo ki a tatou: “Ke ati ake te otou malosi i te kau fakatasi mo te Aliki i tona mana malosi.” E ‵tau o ‵fuli atu tatou ki te Atua mō se puipuiga. E fakaopoopo mai a Paulo: “Ke fakaeke ki luga i a koutou a meatau katoa kolā ne tuku atu ne te Atua, ko te mea ke mafai ne koutou o agai atu ki auala ma‵sei o te Tiapolo. . . . Puke ki meatau katoa a te Atua, ko te mea ke mafai ne koutou o ‵teke te oko mai o te fili, kae kafai e taua eiloa koutou ke oko ki te fakaotiga, e tumau eiloa koutou i te koga tenā.”—Efeso 6:10, 11, 13.
11 Ne fakamalosi fakalua mai a Paulo ki taina Kelisiano ke ‵pei “ki meatau katoa a te Atua.” A te pati “katoa” e fakauiga i ei me e se ‵tau o fakalotolotolua tatou i ‵tou taumafaiga ke ‵teke atu a temoni. Tela la, ne a vaega tāua o te gatu tau faka-te-agaga kolā e ‵tau o maua ne Kelisiano i aso nei ko te mea ke ‵teke atu ei ki temoni?
“‵Tu Mautakitaki”—E Pefea la?
12. E fusi pefea ne Kelisiano olotou taugāsulu ki te munatonu?
12 E fakamatala mai a Paulo: “Tela la, ke ‵tu mautakitaki koutou: ke fai a te munatonu mo kafanoa e li fakatamilo i otou taugasulu; ke fakapei ki luga i otou foitino a te amiotonu ke fai mo otou ufifatafata.” (Efeso 6:14) A meatau e lua kolā e faipati ki ei i konei ko te kafanoa, io me se fusi, mo te ufifatafata. E ‵tau o fusi ke ‵mau ne te sotia a tena fusi ke puipui ei tena taugasulu (ana tega, mo te feitu ki lalo o te tinae) kae ke mafai foki o tauave ne ia te ‵mafa o tena pelu. E penā foki loa a muna‵tonu mai te Tusi Tapu, e ‵tau o fusi ke ‵mau ki luga i a tatou i se auala fakatusa, ko te mea ke ola tatou e ‵tusa mo mea konā. E mata, e isi sau polokalame ki te faitauga ki te Tusi Tapu i aso takitasi? E mata, e aofia i ei a tino katoa o te kāiga? E mata, e masani ‵tou kāiga o mafau‵fau ki te tusi siki mō te aso i aso katoa? E se gata i ei, e mata e maua ne tatou a fakamatalaga ‵fou mai “te tavini fakamaoni kae poto” e auala i ‵tou tusi? (Mataio 24:45) Kafai e penā loa, e kausaki eiloa tatou o fakagalue a pati fakatonutonu a Paulo. E isi foki ne ‵tou kaseti vitiō mo DVD kolā e tuku mai i ei a fakatakitakiga faka-te-Tusi Tapu. Mai te puke ‵mautakitaki ki te munatonu e fesoasoani mai ei ke fai ne tatou a fakaikuga ‵lei kae puipui foki ei tatou ke mo a ma olo atu i se auala ‵se.
13. E mafai pefea o puipui ne tatou ‵tou loto?
13 E aogā a te ufifatafata ke puipui ei a fatafata, te fatu mo nisi tōtōga tāua o te foitino o te sotia. E mafai o puipui ne te Kelisiano tena fatu fakatusa—ko tena loto—mai te fakamalosiakaga o tena alofa ki faifaiga amio‵tonu o te Atua mo te ‵piki ‵mau ki ana tulaga amio‵tonu. E puipui ne te ufifatafata fakatusa tenei a tatou mai te manatu māmā ki te Muna a te Atua. Kafai tatou ko ‘takalialia ki te mea masei, kae fia‵fia ki te mea ‵lei,’ ko ‵kalo keatea ei tatou mai so se ‘amioga masei.’—Amosa 5:15; Salamo 119:101.
14. Se a te uiga o te “toka foki koutou o takutaku atu a te Tala ‵Lei o te Filemu, ke pelā mo ne taka mō otou vae”?
14 E fakaaogā ne sotia Loma a taka kolā e fetaui ‵lei mō se māti loa ‵ki i te fia selau o maila i auala ‵lasi o Loma kolā e piko‵piko valevale i te lotou emupaea. Se a la te uiga mō Kelisiano a te tugāpati ko te “toka foki koutou o takutaku atu a te Tala ‵Lei o te Filemu, ke pelā mo ne taka mō otou vae”? (Efeso 6:15) E fakauiga i ei me ko toka tatou o fai te galuega. Ko toka tatou o folafola atu te tala ‵lei o te Malo o te Atua i so se taimi. (Loma 10:13-15) A te ‵tou ga‵lue malosi i te galuega talai se puipuiga eiloa mai “auala ma‵sei” a Satani.—Efeso 6:11.
15. (a) Se a te mea e fakaasi mai me e tāua ‵ki a te talitā lasi o te fakatuanaki? (e) Ne a “matasana ‵ka” kolā e mafai o fakama‵taku ki ‵tou fakatuanaki?
15 Ne toe fai mai a Paulo, “E ‵tau o ave sāle a te fakatuanaki i taimi katoa ke fai mo talitā; ko te mea ke mafai ne koutou o tamate ki ei a matasana ‵ka a te Tino Masei.” (Efeso 6:16) A te fautuaga ke tauave faeloa a te fakatuanaki ke fai mo talitā e soko tasi mo te tugāpati tenei, “i taimi katoa,” e fakaasi mai i ei me e tāua ‵ki a te vaega tenā o te gatutau tenei. E se ‵tau eiloa o isi se vāivāiga i te ‵tou fakatuanaki. E pelā me se talita lasi ‵ki, e puipui tatou ne ‵tou fakatuanaki mai i “matasana ‵ka” a Satani. Ne a mea e fakasino atu ki ei a mea konei i aso nei? E mafai o fai latou pelā me ne pati faka‵mae loto, ‵loi mo manatu sē ‵tonu kolā e fakasalalau atu ne ‵tou fili mo aposetate ke fakavāivāi aka ei te ‵tou fakatuanaki. E mafai foki o fai a “matasana” konei e pelā me ne fakaosoosoga ke fia maumea, ke fai ei ke fakalave‵lave tatou i te ‵togiga o mea e uke ke fakaosooso ei tatou ke fakatautau ki tino kolā ko ola i se vaegā olaga maumea penā. Kāti ko oti ne fakaaogā olotou tupe ki fale mo motoka ‵gali kae ‵lasi io me ko teuga fakagaligali ‵togi ‵mafa mo gatu i olotou ‵suiga ‵fou . Faitalia a mea e fai ne nisi tino, e ‵tau o maua ne tatou te fakatuanaki telā e malosi ‵lei ke ‵teke atu a “matasana ‵ka” konei. E fakamalosi kae fakatumau pefea ne tatou ke malosi te ‵tou fakatuanaki?—1 Petelu 3:3-5; 1 Ioane 2:15-17.
16. Ne a mea e fesoasoani mai ke fakamalosi aka ‵tou fakatuanaki?
16 E mafai o fakapili‵pili atu tatou ki te Atua e auala i ‵tou sukesukega totino ki te Tusi Tapu kolā e fai faeloa mo ‵talo kolā e fai mo te loto kātoa. E mafai o ‵talo atu tatou ki a Ieova ke fakamalosi aka ‵tou fakatuanaki kae ‵lago atu ki ‵tou ‵talo konā mai te faiga o mea kolā e ‵tau o fai. E pelā me se fakaakoakoga, e mata, e fakatoka faka‵lei tatou mō Sukesukega ki te Faleleoleo Maluga i vaiaso takitasi mo te fakamoemoega ke fai ‵tou tusaga i ei? A te sukesuke ki te Tusi Tapu mo tusi faka-te-Tusi Tapu e fai ei ke malosi te ‵tou fakatuanaki.—Epelu 10:38, 39; 11:6.
17. E mafai pefea o talia ne tatou a te ‘puloutau o te fakaolataga’?
17 Ne fakaoti ne Paulo tena fakamatalaga e uiga ki te gatutau faka-te-agaga ki ana pati konei: “Ke talia ne koutou a te fakaolataga ke fai mo otou puloutau, mo te muna a te Atua ke fai mo pelu.” (Efeso 6:17) Ne puipui ne te pulou a te ulu mo te faiai o te sotia, ko te koga telā e fai i ei a fakaikuga katoa. E penā foki loa a te ‵tou fakamoemoega faka-Kelisiano, e puipui i ei a te malosi o ‵tou mafaufau. (1 Tesalonia 5:8) I lō te faka‵fonuga o ‵tou mafaufau ki fakamoemoega faka-te-lalolagi mo moemiti o te fia maumea, e ‵tau o ‵saga tonu atu tatou ki ‵tou fakamoemoega ne tuku mai ne te Atua e pelā eiloa mo Iesu.—Epelu 12:2.
18. Kaia e se ‵tau ei o fakata‵mala tatou ki te ‵tou polokalame tumau o te faitauga ki te Tusi Tapu?
18 A te ‵toe puipuiga o tatou mai fakamalosiga a Satani mo ana temoni ko te muna io me ko te fekau a te Atua, telā e tusi i loto i te Tusi Tapu. Tenei foki eiloa te suā pogai e se ‵tau ei o fakata‵mala tatou ki ‵tou polokalame o sukesukega ki te Tusi Tapu i taimi katoa. E puipui tatou ne te iloaga tonu katoatoa o te Muna a te Atua mai loi a Satani mo temoni e pelā foki mo taumafaiga ma‵sei a aposetate.
“‵Talo i Taimi Katoa”
19, 20. (a) Se a te ikuga telā e faka‵tali mai mō Satani mo ana temoni? (e) Se a te mea e mafai o fakamalosi aka ei tatou i te feitu faka-te-agaga?
19 Ko pili mai fua te fakaseaiga o Satani, ana temoni mo te lalolagi masei tenei. E iloa ne Satani me ko “se leva ona aso.” Ko kaitaua malosi a ia kae taua atu ki tino “kolā e faka‵logo ki fakatonuga a te Atua, kae fakamaoni foki ki te mea tonu e fakaasi mai ne Iesu.” (Fakaasiga 12:12, 17) E tāua eiloa ke ‵teke atu tatou ki a Satani mo ana temoni.
20 Ko tafaga la te fia‵fia o tatou ki te fakamalosiga ke ‵pei tatou ki te gatutau kātoa mai te Atua! Ne fakaoti ne Paulo ana pati e uiga ki te gatutau faka-te-agaga ki tena fautuaga tenei: “Ke fai katoa ne koutou a mea konei i te ‵talo, e fakatagi atu ei koutou ki te Atua mo tena fesoasoani. ‵Talo i taimi katoa, e pelā eiloa mo te takitakiga a te Agaga. Ona ko te feitu tenei, ke matapulapula koutou, kae sā loto vāivāi; ‵talo faeloa mo Kelisiano katoa.” (Efeso 6:18) E fakamalosi aka ne ‵talo a tatou i te feitu faka-te-agaga kae fesoasoani mai ke tumau tatou i te matapula‵pula. Ke na fakaaogā ne tatou a pati a Paulo kae tumau i te ‵talo, me ka fesoasoani mai te mea tenei ke ‵teke atu ne tatou a Satani mo ana temoni.
Ne a Au Mea ne Tauloto?
• Ne māfua mai pefea a Satani mo ana temoni?
• E pefea te malosi o te Tiapolo?
• Ne a puipuiga e maua ne tatou i te ‵tou ‵teke atu ki a Satani mo ana temoni?
• E mafai pefea o fakapei ki luga i a tatou a te gatutau kātoa mai te Atua?
[Fakamatalaga o te Ata i te itulau e 16]
“Ne ‵kilo ifo a tama‵liki a [te Atua tonu] i te ‵gali o tamāfine”
[Fakamatalaga o te Ata i te itulau e 18]
E mafai o taku mai ne koe a vaega e ono o te ‵tou gatutau faka-te-agaga?