E ‵Tau o ‵Viki Fakatasi Tatou ki a Ieova
“Ke ‵viki atu koutou ki te Aliki!”—SALAMO 111:1.
1, 2. Se a te uiga o te pati “Aleluia,” kae e fakaaoga pefea i te Tusi Tapu faka-Eleni?
“ALELUIA!” Se tugapati e masani sāle o lagona ne tatou i lotu Kelisiano ‵Se. E fakaaoga sale ne nisi tino a te tugapati tenā i olotou sautalaga i aso takitasi. Kae ne nai tino fua e iloa ne latou a te uiga tonu o te pati tenā, kae ko tino kolā e fakaaoga ne latou e lavea atu i olotou olaga a te se āva o latou ki te Atua. (Tito 1:16) E fai mai se tikisionale o te Tusi Tapu penei: “A te pati Aleluia se pati ne fakaaoga ne faisalamo kese‵kese ke ‵kami mai ei a tino katoa ke ‵kau fakatasi mo latou i te avatuga o vikiga ki a Ieova.” E tonu, ne fai mai a nisi tino ‵poto i te Tusi Tapu me e fakauiga te pati “Aleluia” ki te “‘‵Viki atu ki a Ioa,’ [telā ko] Ieova.”
2 E manino ‵lei me ne ‵fuli i te Tusi Tapu ko te New World Translation a te tugapati i te Salamo 111:1 penei: “‵Viki atu koutou ki a Ioa!” A te tugapati faka-Eleni tenei ne sae mai fakafa taimi i te Fakaasiga 19:1-6 i te taimi e fakamanatu ei te gataga o lotu ‵se. Kafai ko tupu te mea tenā, ka maua ei ne tino tapuaki ‵tonu a te pogai tāua ke fakaaoga ei ne latou mo te āva a te tugapati ko te “Aleluia.”
Ana Galuega Fakaofoofogia
3. Se a te pogai tāua e maopoopo sāle ei tatou?
3 Ne tuku mai ne te tino ne ‵fatu ne ia te Salamo 111 a pogai e uke e ‵tau ei o ‵viki fakatasi atu tatou ki a Ieova. E fai mai te fuaiupu 1: “Ke ‵viki atu koutou ki te Aliki! Au e fakafetai ki te Aliki mo toku loto katoatoa, i taimi e tapuaki ei ona tino.” Tenā foki eiloa te lagonaga e maua ne Molimau a Ieova i aso nei. A te pogai tāua o te ‵tou ‵kau fakatasi, i fakapotopotoga e pelā foki mo fono ‵lasi, ko te avatuga o vikiga ki a Ieova.
4. E mafai pefea o ‵sala atu a tino ki galuega a Ieova?
4 “Ko foki i te ‵gali a mea e fai ne te Aliki! A latou kolā e fia‵fia ki mea konā, e ma‵nako ke malamalama latou i ei.” (Salamo 111:2) Ke mafaufau ki te tugapati “e ma‵nako ke malamalama.” E ‵tusa mo fakamatalaga i se tusi e tasi, e mafai o fakasino atu a te fuaiupu tenā ki tino kolā e fai ne latou a galuega a te Atua e pelā me ko “te pogai e sukesuke ma‵losi ei latou kae mafaufau ‵loto ki ei.” E ‵fonu eiloa a galuega a Ieova i ana fuafuaga ‵gali. Ne fakatu ne ia te la, te lalolagi mo te masina i koga kolā e ‵tau o ‵tu i ei, ko te mea ke maua i te lalolagi te vela telā e mafanafana mo te mainaga, te po mo te ao, tau o aso mo te gasuesuega o te tai.
5. Ne a mea ko iloa atu ona ko te malamalama o tino i mea i te lagi mo te lalolagi?
5 Ko oti ne sukesuke ne saienitisi a mea e uke e uiga ki te tulaga o te lalolagi i loto i te la mo ana paneta katoa e pelā foki mo tena tamilosaga, tena lasi, mo te ‵mafa mo te lasi o te masina. A te fakatokaga mo te fesokotakiga o mea konei e fai ei ke isi ne tau o aso masani kae ‵gali. E uke foki a mea ko oti ne tauloto ne tino e uiga ki te mafulifuliga o mea o te natula kolā e fetaui ‵lei. I te mataupu ko te “The Designed ‘Just So’ Universe,” ne iloa aka ne te polofesa i mea tau initinia a te mea tenei: “Se mea faigofie ke malamalama i te pogai ko ‵fuli ei a mafaufauga o saienitisi e tokouke i te 30 tausaga ko ‵teka, ke lotoma‵lie me ‵tau o lasi te lotou fakatuanaki ke tali‵tonu me ne seki mafua fakafuasei mai fua te lagi mo te lalolagi tenei. Ko te lasi o te ‵tou malamalama i te auala ne fakatoka ei te ‵tou koga ‵nofo tenei, ko te uke foki o fakamaoniga me e isi se tino ne faite ne ia a mea.”
6. E pefea ou lagonaga ki te auala ne faite ei ne te Atua a tagata?
6 A te suā fakaasiga o mea fakaofoofogia ne faite ne te Atua ko te auala ne faite ei tatou. (Salamo 139:14) I te taimi ne faite ei ne ia a tino, ne tuku atu ne ia ki a latou se mafaufau, se foitino katoatoa telā e kese‵kese a vaega i ei, kae ke mafai foki o fai a galuega e uke. E pelā loa mo te mea fakaofoofogia ne tuku mai ne te Atua ke mafai ne tatou o fai‵pati kae fakalogo‵logo, e pelā foki mo te tusitusi mo te faitau. E mafai eiloa ne tino e tokouke o fai a mea konā. Se mea fakaofoofogia foki me mafai ne koe o tu ‵tonu ki luga. Kafai e mafaufau ki te mafai ne tatou o fakapaleni ‵tou foitino, te auala e gasuesue ei tatou e pelā foki mo te fakagaluega o mea kolā e ‵to ki loto i te foitino, e fakaofoofogia ‵ki a mea konā. E se gata i ei, a te auala telā e fakaoko atu ei ne te mafaufau a mea ki vaega kese‵kese o te foitino e se taitai o ‵pau mo mea kolā e mafai o fai ne saienitisi. A te tonuga loa, e mafai fua o fai ne tino olotou mea ona ko te mafaufau telā ne tuku atu ki a latou. Ke oko loa ki toe initinia ‵poto, e se mafai o faite ne latou se mea gali kae aoga e pelā mo mea e sefulu kolā e mafai o puke ne latou so se mea—ko ‵tou maikao lima. Ke fesili ifo penei, ‘E mata, ne mafai o faite a fale mo nisi mea ‵gali konei e aunoa mo te fakaaogaga o maikao kolā ne faite ne te Atua?
G aluega mo Uiga Fakaofoofogia o te Atua
7. Kaia e ‵tau ei o ‵kilo atu tatou ki te Tusi Tapu e pelā me se galuega fakaofoofogia a te Atua?
7 E aofia i galuega fakaofoofogia a Ieova ko nisi mea ‵gali ne fai ne ia mō tino, kolā e fakamatala mai i te Tusi Tapu. E fetaui ‵lei a mea katoa i loto i te tusi tenā. E ‵kese mo nisi tusi aka, a te tusi tenei “ne aumai mai te Atua, kae aoga ki te akoakoga o te mea tonu.” (2 Timoteo 3:16) E pelā mo te tusi muamua o te Tusi Tapu, ko Kenese, e fakamatala mai i ei a te auala ne faka‵ma ei ne te Atua a amioga ma‵sei mai te lalolagi nei i aso o Noa. A te lua o tusi ko Esoto, e fakaasi mai i ei te auala e fakamaluga aka ei ne Ieova a tena tulaga faka-Atua mai te faka‵saoga ne ia o tino Isalaelu mai te ‵nofo pologa i Aikupito. Kāti konā loa a mafaufauga ne nofo mo te faisalamo i te taimi ne fakamalosi atu ei ke fai mai penei: “E tafasili i te ‵lei mo te ‵malu ana mea katoa e fai; a tena amiotonu foki e tumau ki te se gata mai. A te Aliki e kaimalie kae alofa; e fai foki ne ia ke se puli i a tatou ana mea fakaofoofogina ne fai.” (Salamo 111:3, 4) E mata, e lotomalie koe ki faifaiga a Ieova mai te kamataga, e aofia i ei a mea kolā ne fai ne ia i taimi o tou olaga kātoa, e fakamasaua mai ei ki a tatou a tena “‵lei mo tena ‵malu”?
8, 9. (a) I auala fea e fe‵paki ei a galuega a te Atua mo galuega a tagata? (e) Ne a nisi uiga o te Atua e loto fakafetai koe ki ei?
8 Ke masaua la me ne faka‵mafa mai foki ne te faisalamo a uiga ‵gali o Ieova, e pelā mo te amiotonu, te kaimalie mo te alofa. E iloa ne tatou me e se fakavae sāle a galuega a tagata agasala ki te amiotonu. E pelā mo te masani, e fakaasi mai fua i ei te lotou kaima‵nako, loto ma‵sei mo te fakamatamata. E fakamaoni aka te mea tenā mai meatau kolā e faite ne tagata ke fakaaoga ne latou i taua kae ke maua mai i ei a tupe.E iku atu a mea konei ki logo‵maega e uke mo te mauaga ne te fia miliona o tino se olaga nofo ma‵taku. E uke foki a galuega a tino ne mafai o fakataunu mai te fakapologa mo te fakapuapuagatia o tino ma‵tiva. A te fakaakoakoga e tasi e masani o fakaaoga ne tino e tokouke ko te fakaaogaga o pologa ke faite a pilamita. Ne fai sāle a mea konā e pelā me ne koga e tanu ei a Falao fakamata‵mata. E se gata i ei, a te ukega o galuega e fai ne tino i aso nei e se fakamasei mai fua ki a tatou kae ‘fakamasei foki ne latou te lalolagi.’—Faitau te Fakaasiga 11:18.
9 Ko tafaga la te ‵kese mo galuega a Ieova, kolā e fakavae faeloa ki te mea tonu! E aofia i ana galuega ko tena fakatokaga alofa ke faka‵sao ei a tino agasala. I te fakatokaga o te togiola, ne ‘fakaasi mai ei te amiotonu o te Atua.’ (Loma 3:25, 26) E tonu, “a tena amiotonu foki e tumau ki te se gata mai”! E pelā mo te kaimalie, ne fakaasi mai ne te Atua i ana faifaiga atafai ki tino agasala. I nisi taimi, ne atafai eiloa a ia ki a latou kae fakamolemole atu ke fulitua atu ki olotou auala fakalogo‵mae kae ke fai te mea tonu.—Faitau te Esekielu 18:25.
E Fakamaoni ki Ana Tautoga
10. Se a te fakaakoakoga o te fakamaoni ne tuku mai ne Ieova e uiga ki tena feagaiga mo Apelaamo?
10 “E se puli lele i a ia tena feagaiga; e aumai ne ia a meakai ki a latou kolā e ma‵taku ki a ia.” (Salamo 111:5) E foliga mai me ne fakasino atu te faisalamo i konei ki te feagaiga a Apelaamo. Ne tauto a Ieova ke fakamanuia ne ia a te fanau a Apelaamo kae fai atu me ka manumalo faeloa latou māfai e taua mo olotou fili. (Kenese 22:17, 18; Salamo 105:8, 9) I te fakataunuga muamua o folafolaga konā, ne fai te fanau a Apelaamo e pelā me ko te fenua o Isalaelu. Ko leva ne ‵nofo fakapagota te fenua tenā i Aikupito, kae ne “masaua ei ne [te Atua] tena feagaiga mo Apelaamo” telā ne faka‵sao ei ne ia latou. (Esoto 2:24) E fakaasi mai i faifaiga ne fai fakamuli atu ne Ieova ki a latou a te lasi o tena kaimalie. Ne tuku atu ne ia a meakai ke tausi ei latou i te feitu faka-te-foitino e pelā foki mo meakai faka-te-agaga. (Teutelonome 6:1-3; 8:4; Neemia 9:21) I senitenali mai tua ifo, ne fulitua atu faeloa a te fenua ki te Atua, faitalia eiloa a fakamalosiga mai pelofeta kolā ne uga atu ne ia. I tausaga e sili atu i te 1,500 mai tua ifo o te faka‵saoga ne ia o te kau Isalaelu mai Aikupito, ne uga atu ne te Atua tena Tama eiloa e tokotasi ki te lalolagi. Ne ‵teke atu te tokoukega o tino Iutaia ki a Iesu kae talia ne latou ke tamate a ia. Telā ne toe fakatu aka ei ne Ieova se fenua fou, se fenua faka-te-agaga, ko “te Isalaelu a te Atua.” A te fenua tenā fakatasi mo Keliso e fai pelā me ko te fanau a Apelaamo, telā ne ‵valo mai ne Ieova me ka fakaaoga ne ia ke maua ei ne tino a fakamanuiaga.—Kalatia 3:16, 29; 6:16.
11. I se auala fea ‘ne seki puli ei i a Ieova a tena feagaiga’ ki a Apelaamo?
11 Ne seki “puli lele i a [Ieova] tena feagaiga” mo fakamanuiaga kolā ka maua mai i ei. I aso nei e fakatoka ne ia a meakai faka-te-agaga e uke ‵ki i ‵gana e sili atu i te 400. E se gata i ei, e tali mai faeloa ne ia a ‵talo e uiga ki ‵tou manakoga faka-te-foitino, e ‵tusa mo pati konei: “Tuku mai ki a matou omotou meakai e ‵tau mo te aso.”—Luka 11:3; Salamo 72:16, 17; Isaia 25:6-8.
Te Malosi Fakaofoofogia o Ieova
12. I se auala fea ne ‘fai ei mō tino Isalaelu mua a fenua o tino fakaatea’?
12 “Ko oti ne fakaasi tena ‵mana ki ona tino, i te tukuatuga o fenua o tino fakaatea ke fai mō latou.” (Salamo 111:6) A te mea fakaofoofogia e tasi i tala fakasolopito o te kau Isalaelu telā ne masaua ne te faisalamo ko te lotou faka‵saoga fakavavega mai Aikupito. I te taimi ne talia ei ne Ieova te kau Isalaelu ke ulu atu ki te Fenua o te Folafolaga, ne mafai ne latou o fakatakavale a malo i te feitu ki saegala mo te feitu ki togala o te Vaitafe ko Iolitana. (Faitau te Neemia 9:22-25.) E tonu, ne tuku atu ne Ieova ki tino Isalaelu “ke fai mō latou” te fenua. Ko tafaga la te malosi o te Atua!
13, 14. (a) Se a te fakaasiga o te malosi o te Atua e uiga ki Papelonia ne masaua ne te faisalamo? (e) Ne a nisi faka‵saoga tai ‵lasi atu ne fakataunu ne Ieova?
13 E iloa ‵lei ne tatou, me faitalia a mea katoa ne fai ne Ieova mō latou, ne seki āva eiloa a te kau Isalaelu ki a ia io me ki olotou tupuga ko Apelaamo, Isaako mo Iakopo. Ne tumau latou i te ‵teke atu ke oko eiloa ki taimi ko fakaaoga ei ne te Atua a Papelonia ke ave keatea latou e pelā me ne pagota. (2 Nofoaiga Tupu 36:15-17; Neemia 9:28-30) E pelā mo mau a nisi tino ‵poto i te Tusi Tapu, ne ola a te tino ne ‵fatu ne ia te Salamo e 111 i te taimi ko oti ne ‵foki mai ei te kau Isalaelu mai te ‵nofo fakapagotaga i Papelonia, kae uke a pogai ke ‵viki atu ei a ia ki a Ieova mō tena fakamaoni mo tena ‵mana. Ne fakaasi atu ne te Atua a mea konā mai te faka‵saoga ne ia o te kau Iutaia mai Papelonia—se malo telā e se talia ne latou o fakasaoloto olotou pologa.—Isaia 14:4, 17.
14 I se lima senitenali mai tua ifo, ne fakaaoga ne Ieova tena malosi i nisi auala tai ‵lasi atu mai te faka‵saoga o tino loto sala‵mo mai te ‵nofo pologa ki te agasala mo te mate. (Loma 5:12) Ne iku atu te mea tenā ki te ‵talamaiga o te avanoaga mō tino e toko 144,000 ke fai pelā me ne soko fakaekegina o Keliso. I te 1919, ne fakaaoga ne Ieova tena malosi ke faka‵sao i ei se potukau foliki o te ‵toega o te kau fakaekegina mai te ‵nofo pologa ki lotu ‵se. Ne mafai fua o fakataunu a galuega e fai ne latou i aso fakaoti konei ona ko te malosi o te Atua. Mai te lotou fakamaoni ke oko ki te mate, ka ‵kau fakatasi ei latou mo Iesu Keliso ke pule mai i te lagi ki te lalolagi mō te ‵lei o tino loto sala‵mo. (Fakaasiga 2:26, 27; 5:9, 10) Ka pule latou ki te lalolagi i se auala lasi ‵ki i lō taimi o te kau Isalaelu mua.—Mataio 5:5.
Akoakoga Fakavae Kolā e Tumau Kae Fakatuagagina
15, 16. (a) Ne a mea ne aofia i galuega ne fai ne te Atua? (e) Ne a fakatonuga ne tuku atu ne te Atua ki tino Isalaelu mua?
15 “E fakamaoni kae fai mea tonu a ia i ana mea katoa e fai; ko ana tulafono katoa e fakalagolago tatou ki ei. Ana Tulafono e tumau i taimi katoa, me e tuku mai ne ia i te tonu mo te amiotonu.” (Salamo 111:7, 8) E aofia i ‘galuega a Ieova’ ko papa fatu e lua kolā ne tusi ki ei a tulafono tāua e sefulu ki te kau Isalaelu. (Esoto 31:18) A tulafono konei, fakatasi mo nisi tulafono aka kolā ne fai fakamuli mo fai a Tulafono a Mose, e fakavae eiloa ki akoakoga fakavae kolā e tumau kae fakatuagagina.
16 E pelā me se fakaakoakoga, e fai mai se fakatonuga, io me se tulafono i papa fatu konā penei: “Au ko te Aliki [Ieova] te otou Atua, e se mafai o fakasaoloto ne au koutou ke ifo ki so se mea.” E toe fai mai foki me “e alofa eiloa [a Ieova] ki a latou kolā e a‵lofa mai ki a [ia] kae faka‵logo ki [ana] tulafono ke oko eiloa ki te afe o kautama.” E maua foki i papa fatu konā a fakatakitakiga aoga e pelā mo te “āva koutou ki otou tamana mo otou mātua” mo te “sa kaisoa,” e pelā foki mo te tulafono telā e fakatapu i ei te ma‵nako ki mea a nisi tino.—Esoto 20:5, 6, 12, 15, 17.
Te ‵Tou Fakaola Tapu Kae ‵Mana
17. Ne a pogai ne ‵tau o maua ne tino Isalaelu ke faka‵malu ei ne latou te igoa o te Atua?
17 “Ne aumai ne ia te fakaolataga ki tena fenua, kae ne fai foki ne ia se feagaiga mo latou e se gata mai. E tapu kae malosi a [“tena igoa,” NW].” (Salamo 111:9) Kāti ne masaua foki ne te faisalamo a te fakamaoni o Ieova ki tena feagaiga ne fai ki a Apelaamo. Ona ko te mea tenā, ne seki tuku tiaki ne Ieova ana tino e pelā me ne pologa i Aikupito mua, kae fakamuli ifo ke fai pelā me ne pagota i Papelonia. Ne faka‵sao ne te Atua ana tino i tulaga e lua konā. E lava kae ‵toe a mea e lua konei ke fai ei ne te kau Isalaelu a te igoa o te Atua e pelā me tapu.—Faitau te Esoto 20:7; Loma 2:23, 24.
18. Kaia e mafaufau ei koe me se tauliaga ‵lei ke tauave te igoa o te Atua?
18 Tenā foki eiloa te mea e ‵tau o fai ne Kelisiano i aso nei, kolā ko oti ne faka‵sao mai te ‵nofo pologa ki te agasala mo te mate. E ‵tau o taumafai malosi tatou ke ola e ‵tusa mo te fakamolemole muamua i te ‵talo fakaakoako: “Ke tapu tou igoa.” (Mataio 6:9) A te mafaufau ‵loto ki te igoa ‵malu tenā e ‵tau o fakamalosi aka ei i a tatou a te mataku tonu ki te Atua. Ne maua ne te tino ne tusi ne ia te Salamo e 111 a te kilokiloga tonu e uiga ki te mataku ki te Atua, i ana pati: “A te auala e maua ei te poto, ko te mataku ki te Aliki; e fai ne ia a fakamasinoga ‵tonu ki tino katoa kolā e faka‵logo ki ana fakatonuga.”—Salamo 111:10.
19. Ne a mea ka sau‵tala ki ei i te suā mataupu?
19 A te mataku tonu ki te Atua ka fesoasoani mai ke takalia‵lia tatou ki te mea masei. Ka fesoasoani mai foki ke fakaakoako tatou ki uiga ‵gali o te Atua e pelā mo te mea e fakaasi mai i te Salamo e 112, telā ka sau‵tala tatou ki ei i te suā mataupu. E fakaasi mai i te salamo a te auala e mafai ei o aofia tatou i te fia miliona o tino kolā ka fia‵fia o ‵viki atu ki te Atua ki te se-gata-mai. E ‵tau eiloa o maua ne Ia a vikiga. “E ‵tau o vikia a ia ki te se gata mai!”—Salamo 111:10.
Fesili ke Mafaufau ‵Loto ki ei
• Kaia e ‵tau ei o maua ne Ieova a vikiga mai i a tatou katoa?
• Ne a uiga o Ieova e lavea atu i ana galuega?
• Se a tau kilokiloga ki te tauliaga ke tauave te igoa o te Atua?
[Ata i te itulau e 20]
A te pogai tāua e maopoopo sāle ei tatou ko te mea ke avatu ei a vikiga ki a Ieova
[Ata i te itulau e 23]
E fakavae a tulafono katoa a Ieova ki akoakoga fakavae kolā e tumau kae fakatuagagina