Ke Loto ‘Finafinau o Fai a Galuega ‵Lei’!

“Ne tuku atu tona foitino [o Iesu] mō tatou, o fakaola ei tatou mai amioga ma‵sei katoa, kae fai foki ne ia tatou ne tino fou, kae e a ia ake foki eiloa tatou, kae finafinau foki o fai te ‵lei.”​—⁠TITO 2:​14.

1. Se a te mea ne tupu i te faletapu i te okoatuga a Iesu ki ei i te po 10 o Nisani, 33 T.A.?

ATE taimi ko te po 10 o Nisani, 33 T.A., ne nāi aso fua mai mua o te fakamanatuga o te Paseka. E tokouke a tino tapuaki kolā ne olo atu ki Ielusalema ko ‵nofo i te faletapu o fakatali‵tali ki te Paseka. Ne a mea ka ‵tupu māfai e oko mai a Iesu? E fakatalitonu mai ne tino tusi Evagelia e tokotolu​—⁠ Mataio, Maleko, mo Luka​—⁠me ne afuli ne Iesu a tino fai pisinisi mo tino ‵togi mea ki tua mo te faletapu i te lua o taimi. Ne ‵tule ne ia ki lalo a taipola a tino ‵fuli tupe mo tino fakatau lupe. (Mataio 21:12; Maleko 11:15; Luka 19:45) Ne seki gasolo o vāivāi te loto finafinau o Iesu talu mai te taimi ne fai foki ei ne ia te mea tenā i te tolu tausaga ko ‵teka.​—⁠Ioane 2:​13-​17.

2, 3. E iloa pefea ne tatou me ne seki gata fua a te loto finafinau o Iesu i te faka‵maga o te faletapu?

² E fakaasi mai i te tala a Mataio me ne seki gata fua te loto finafinau o Iesu i te faka‵maga o te faletapu. Ne faka‵lei foki ne ia a tino ‵kivi mo tino vae ma‵sei kolā ne olo atu ki a ia i konā. (Mataio 21:14) E fakasino atu a Luka ki nisi galuega kolā ne fai ne Iesu. “Ne akoako atu a Iesu i te Faletapu i aso takitasi.” (Luka 19:47; 20:⁠1) Tela la, ne lavea atu i ei a te lasi o te loto finafinau o Iesu i te faiga o tena galuega talai.

³ Fakamuli ifo, ne tusi atu a te apositolo ko Paulo ki a Tito kae fakamatala atu me “ne tuku atu tona foitino mō tatou, o fakaola ei tatou mai amioga ma‵sei katoa, kae fai foki ne ia tatou ne tino fou, kae e a ia ake foki eiloa tatou, kae finafinau foki o fai te ‵lei.” (Tito 2:​14) I auala fea e maua ei ne tatou a te loto ‘finafinau o fai a galuega ‵lei’ i aso nei? Kae fakamalosi mai pefea a fakaakoakoga a tupu ‵lei o Iuta ki a tatou?

Te Loto Finafinau o Talai Kae Akoako

4, 5. Ne fakamaoni mai pefea ne tupu e tokofa o Iuta a te lotou loto finafinau o fai a galuega ‵lei?

⁴ Ne fai ne Asa, Iosefatu, Hesekia, mo Iosia a galuega fakapito ke fakaseai ei a faifaiga ifo ki tupua i Iuta. “Ne ave keatea ne [Asa] a fatafaitaulaga a tino fakaa‵tea, kae fakamasei a koga tapuaki fapau‵pau, kae ofa ki lalo ne ia a pou fatu kolā e tapuaki ki ei a tino fapau‵pau.” (2 Nofoaiga Tupu 14:⁠3) Ona ko tena loto finafinau mō te tapuakiga ki a Ieova, ne ofa ne Iosefatu a “koga tapuaki fapau‵pau katoa” i Iuta​—⁠2 Nofoaiga Tupu 17:⁠6; 19:⁠3.a

⁵ Mai tua o te fakamanatuga o te Paseka i aso e fitu telā ne fakatoka ne Hesekia i Ielusalema, “ne olo atu ei a tino Isalaelu katoa ki fa‵kai katoa i Iuta, ofa ki lalo ne latou a pou fatu, mo fakatusa kolā ne fakatapu ki te atua fafine ko Asaila, kae fakamasei a fatafaitaulaga mo koga tapuaki fapau‵pau. E penā foki te mea ne fai ne latou ki nisi fa‵kai katoa o Iuta, pelā foki i kogā fenua o Peniamina, Efalaima mo Manase.” (2 Nofoaiga Tupu 31:⁠1) Ne fai a Iosia mo tupu kae ko valu fua ana tausaga. E fai mai a te Tusi Tapu e uiga ki a ia: “I te valu o tausaga o te nofoaiga a Iosia, koi tamaliki eiloa a ia, ne kamata ei a ia o tapuaki atu ki te Atua o tena tupuga ko Tavita te tupu. E fa tausaga mai tua ifo kae kamata o ofa ne ia a koga tapuaki fapau‵pau, fakatusa o te atua fafine ko Asaila, mo nisi tupua aka katoa.” (2 Nofoaiga Tupu 34:⁠3) Tela la, ne loto finafinau eiloa a tupu e tokofa konei o fai a galuega ‵lei.

6. Kaia e mafai ei o faka‵tusa ‵tou galuega talai ki galuega a tupu fakamaoni o Iuta?

⁶ E fai foki ne tatou i aso nei se galuega fakapito telā e fesoasoani atu ki te fakasaolotoga o tino mai i akoakoga ‵se fakalotu, e aofia i ei a faifaiga o te ifo ki tupua. E fetaui tatou mo tino kese‵kese katoa i te ‵tou galuega mai fale ki fale. (1 Timoteo 2:⁠4) E masaua ne se tamaliki fafine e tokotasi i Asia a fakalagi e usu sāle ne tena mātua i mua o tupua e uke i te lotou fale. Ne mafaufau a te tamaliki tenei me e se mafai o sui ne tupua katoa a te Atua tonu, kae ne ‵talo sāle tou fafine ke fakaasi atu ki a ia a te Atua tonu. I te taimi ne tukituki mai ei i te mataloa kae ‵tala atu, matea ei ne ia te tokolua Molimau kolā ko toka o fesoasoani atu ke iloa ne ia te igoa o te Atua tonu, ko Ieova. Kae ne lasi foki tena loto fakafetai i te iloaga ne ia o te mea tonu e uiga ki tupua! Nei la, ko fakaasi mai ne ia a te lasi o tena loto finafinau mai te galue malosi i te galuega talai, kae fesoasoani atu ki nisi tino i te feitu faka-te-agaga.​—⁠Salamo 83:18; 115:​4-8; 1 Ioane 5:⁠21.

7. Ne a mea e mafai o fai ne tatou ke fakaakoako atu ei ki faiakoga kolā ne olo i loto i te fenua kātoa i aso o Iosefatu?

⁷ Kafai e ga‵lue tatou i te galuega talai mai fale ki fale, e pefea te māea ‵lei o te ‵tou galuega i te koga tenā? I te tolu o tausaga o tena pulega, ne aumai ne Iosefatu a pelenise e tokolima, tino Levi e tokoiva, mo faitaulaga e tokolua. Ne uga atu ne ia latou ke olo i loto i fa‵kai katoa o akoako atu a tulafono a Ieova ki tino katoa. Ona ko te magoi o te lotou galuega fakapito tenā, ne kamata ei o ma‵taku a tino o atufenua i olotou tafa ki a Ieova. (Faitau te 2 Nofoaiga Tupu 17:​9, 10.) Mai te āsi atu ki fale o tino i taimi mo aso kese‵kese, e mafai eiloa o fai‵pati atu tatou ki tino e tokouke.

8. E mafai pefea o fakalauefa atu ne tatou te ‵tou talaiga?

⁸ E tokouke a tavini a te Atua i aso nei ko oti ne fia‵fia o tiaki olotou fenua ke tavini atu i koga kolā e lasi i ei te manakoga mō Molimau loto finafinau e tokouke. E a, e mafai o fai koe penā? A tatou kolā e se mafai o olo o ga‵lue i nisi fenua e mafai o talai atu ki tino fakaa‵tea kolā e ‵nofo i ‵tou fenua. Ona ko te tokouke o tino mai i atufenua kese‵kese e fetaui mo ia i tena koga talai, ne tauloto ne Ron, telā ko 81 ana tausaga, a pati fakatalofa i ‵gana e 32! Fakamuli nei ne fetaui a ia mo se tauavaga mai i Afelika i te auala kae ne fakatalofa atu ki a lāua i te la ‵gana ko te Yoruba. Ne ‵sili atu lāua ki a Ron me kai fano aka eiloa a ia ki Afelika. Ne tali atu a ia ikai, ne fesili atu lāua me ne iloa pefea ne ia te la ‵gana. Ne iku atu a te mea tenei ki te tukuatuga o se molimau ‵lei. Ne talia fakavave ne lāua a mekesini kae tuku atu foki mo te fia‵fia te la fakatuatusi, tuku atu ei ne Ron ki te fakapotopotoga ko te mea ke mafai o fai se la akoga faka-te-Tusi Tapu.

9. Kaia e tāua ei te faitauga o te Tusi Tapu i te ‵tou galuega talai? Taku mai se fakaakoakoga.

⁹ A faiakoga kolā ne olo atu i loto i te fenua kātoa i te fakatonuga a Iosefatu ne olo mo “te tusi o te tulafono” a Ieova. E taumafai tatou o akoako atu a mea i te Tusi Tapu ki tino i te lalolagi kātoa, me tenā eiloa te Muna a te Atua. E fai ne tatou a taumafaiga fakapito ke fakaasi atu ki tino a pati mai i loto i te Tusi Tapu mai te faitau atu i te galuega talai. Ne fai atu se fafine i te fale ki a Linda telā se Molimau, me i tena avaga e ‵mate feitu tasi kae manako malosi ki tena fesoasoani. Ne fai atu tou fafine tenā mo te fanoanoa: “E se iloa ne au me ne a aku mea ne fai ne talia ei ne te Atua ke tupu a te mea tenei ki a au.” Ne tali atu a Linda: “E talia ne koe ke fakatalitonu atu ne au se mea e tasi?” Faitau atu ei ne ia a pati i te Iakopo 1:​13 kae fakamatala atu: “A fakalavelave katoa kolā e fe‵paki mo tatou mo ‵tou kāiga pele e se se fakasalaga mai te Atua.” Ne ‵sai atu te fafine tenā ki a Linda o fakaasi atu tena loto fakafetai mō ana pati. Ne fai mai a Linda: “Ne mafai o tuku atu ne au se fakamafanafanaga mai te fakaaogaga o te Tusi Tapu. I nisi taimi a fuaiupu kolā e faitau atu ne tatou mai te Tusi Tapu e seki lagona aka eiloa ne tino kolā e talai tatou ki ei.” Ne iku atu te sau‵talaga tenā ki te faiga o se akoga faka-te-Tusi Tapu tumau mo te fafine tenā i tena fale.

Talavou Kolā e Tavini Atu mo te Loto Finafinau

10. E fai pefea a Iosia mo fai se fakaakoakoga ‵lei ki talavou Kelisiano i aso nei?

¹⁰ I te ‵toe onoono atu ki te fakaakoakoga a Iosia, e matea ne tatou me ne fai ne ia te tapuakiga tonu a koi talavou a ia kae kāti ko 20 ana tausaga kae kamata ei tena galuega fakapito o fakagata a tapuakiga ki tupua. (Faitau te 2 Nofoaiga Tupu 34:​1-3.) E fakaasi mai ne te fia o talavou i aso nei se loto finafinau penā i te lotou taviniga ki te Malo.

11-13. Ne a akoakoga e tauloto ne tatou mai i talavou i aso nei kolā e tavini atu ki a Ieova mo te loto finafinau?

¹¹ A Hana, telā e nofo i Egelani, ko 13 ana tausaga kae e tauloto ne ia te ‵gana Falani i te akoga kae ne logo me e isi se potukau i te ‵gana Falani ko oti ne fakatu aka i se fa‵kai tai pili mai. Ne talia ne tena tamana ke ‵kau atu lāua ki fakatasiga i ei. Nei la ko 18 ana tausaga kae ko talai atu tou fafine mo te loto finafinau i te ‵gana Falani e pelā me se paenia tumau. E mata, e mafai foki o tauloto ne koe se ‵gana fakaa‵tea kae fesoasoani atu ke iloa ne nisi tino a Ieova?

¹² Ne fiafia malosi a Lasela i tena onoonoga ki te vitio ko te Pursue Goals That Honor God (‵Sala Atu ki Fakamoemoega Kolā e Avatu ei a Tavaega ki te Atua). Ne fai mai tou fafine e uiga ki ana mafaufauga i tena kamataga o tavini atu ki a Ieova i te 1995: “Ne talitonu au me tenei eiloa te munatonu.” Kae ne toe fai mai a ia: “I taku otiga ne onoono i te vitio tenā, iloa aka ei ne au me ne fai fua ne au a faifaiga fakavae o te tapuakiga i tausaga e uke. E ‵tau o taua malosi atu au mō te munatonu kae fakatāua malosi ne au taku taviniga mo aku sukesukega totino.” Nei la, ko iloa ne Lasela me ko tavini atu a ia ki a Ieova mo te loto finafinau. Se a te mea ko oti ne iku mai i ei? “Ko ‵lei atu nei toku fesokotakiga mo Ieova. Ko aoga atu nei aku ‵talo, ko ‵loto atu kae fakafiafia aku sukesukega, kae ko talitonu au mo te fakamaoni ki tala i te Tusi Tapu. Ona ko mea konā, ko fai masei eiloa toku fiafia ki te galuega talai kae ke matea atu foki a fakamafanafanaga e maua ne nisi tino mai pati a Ieova.”

¹³ Ne fakamalosi aka foki a Luka, se talavou, ne te suā vitio ko te Young People Ask​—⁠What Will I Do With My Life? (Fesili Mai Talavou​—⁠Ne a Aku Mea ka Fai ki Toku Olaga?) I tena otiga ne onoono ki te vitio, ne tusi mai ei a ia: “Ne otia au i ei kae ne toe iloilo aka ne au a te tulaga o toku olaga.” Ana muna: “Ne maua ne au a fakamalosiga i taimi ko ‵teka ke ‵sala atu muamua ki se puipuiga i mea tau tupe e auala i akoakoga ma‵luga, ka oti ko saga atu ei ki fakamoemoega faka-te-agaga. E se fakamalosi atu a vaegā fakamalosiga penā ke gasolo koe ki mua i te feitu faka-te-agaga; i lō te fai penā e fakavāivāi atu fua ki a koe.” Taina mo tuagane talavou, kaia e se fakaaoga ei ne koutou a mea kolā ne tauloto ne koutou i te akoga ke fakalauefa atu ei te otou galuega talai e pelā mo te mea ne fai ne Hana? Kae kaia e se fakaakoako ei koutou ki a Lasela mai te ‵sala atu mo te loto finafinau ki fakamoemoega kolā e avatu i ei a tavaega ki te Atua? Tau‵tali i te fakaakoakoga a Luka, kae ‵kalo keatea mai mea fakama‵taku kolā ko oti ne fai mo fai ne malei ki talavou e tokouke.

Ke Faka‵logo mo te Loto Kātoa ki Polopolokiga

14. Se a te vaegā tapuakiga telā e talia ne Ieova, kae kaia e faigata ei te faiga o te mea tenā i aso nei?

¹⁴ E manakogina ke ‵ma a tino o Ieova ko te mea ke talia ne ia te lotou tapuakiga. Ne polopoloki mai a Isaia: “Masaua ke tiakina ne koutou a Papelonia, koutou katoa konā e tauave ne koutou a mea o te Faletapu! Sa puke se mea telā e fakalailai ne ia koutou i feitu fakatapuakiga; tausi otou foitino ke ‵malu, kae na olo keatea mai i Papelonia.” (Isaia 52:11) I tausaga e uke mai mua o tusi a pati konā ne Isaia, ne galue malosi te tupu ‵lei ko Asa o fakaseai atu a amioga ma‵sei i Iuta. (Faitau te 1 Tupu 15:​11-​13.) Kae i te fia o senitenali mai tua ifo i ei, ne fai atu a te apositolo ko Paulo ki a Tito me ne tuku atu ne Iesu a ia ke faka‵ma aka ei ana soko “kae e a ia ake foki eiloa tatou, kae finafinau foki o fai te ‵lei.” (Tito 2:​14) I te lalolagi faivalevale i aso nei, e se faigofie​—⁠maise eiloa ki talavou​—⁠ke tumau i te ‵ma i mea tau amioga. E ‵tau o taua atu a tavini a te Atua katoa, talavou mo tino ma‵tua, ke mo a ma lai‵lai latou i faifaiga fakatauavaga se ‵tau kolā e fakasalalau mai i auala mo ‵pui o fale, i televise, i tamunei, kae maise eiloa i te Itaneti.

15. Se a te mea e mafai o fesoasoani mai ko te mea ke mafai o takalia‵lia tatou ki mea ma‵sei?

¹⁵ E fesoasoani mai te ‵tou faka‵logo mo te loto kātoa ki polopolokiga a te Atua ke fakamalosi aka ei i a tatou a te takalialia ki mea ma‵sei. (Salamo 97:10; Loma 12:⁠9) E ‵tau o takalia‵lia tatou ki faifaiga fakatauavaga se ‵tau ko te mea “ke mo a ma ‵miti tatou ne tena maneta,” e pelā mo pati a se Kelisiano e tokotasi. Ko te mea ke ‵vae keatea a maneta e lua, e manakogina se mea telā e malosi atu i lō te malosi o te avā maneta konā. E penā foki a te manakogina o taumafaiga e uke ke ‵teke atu ki faifaiga fakatauavaga se ‵tau. Kae kafai e malamalama tatou i te uke o mea fakama‵taku e pokotia ei tatou mai i faifaiga fakatauavaga se ‵tau, ka fesoasoani mai eiloa ke takalia‵lia tatou ki ei. Ne taumafai malosi se taina o fakagata tena onoono sāle ki faifaiga fakatauavaga se ‵tau i te Itaneti. Ne tuku ne ia tena komupiuta i te koga telā e matea i ei ne tino katoa o tena kāiga. I tafa o te mea tenā, ne taumafai malosi a ia o faka‵ma tena olaga kae loto finafinau o fai a galuega ‵lei. Ne fai foki ne ia se isi mea. Ona ko te mea ne ‵tau o fakaaoga ne ia te Itaneti i te faiga o tena pisinisi, ne fai tena fakaikuga ke fakaaoga fua māfai e nofo tena avaga i ana tafa.

Te Aoga o Amioga ‵Lei

16, 17. Se a te aoga o ‵tou amioga ‵lei ki tino kolā e lavea ne latou? Taku mai se fakaakoakoga.

¹⁶ Ko oko eiloa i te gali o te agaga telā e maua ne tamataene mo tamafine kolā e ga‵lue i te taviniga ki a Ieova, kae e ofo malosi i ei a nisi tino! (Faitau te 1 Petelu 2:​12.) Ne ‵fuli te kilokiloga a te tino e tokotasi e uiga ki Molimau a Ieova, mai tua o te aso e tasi ne faite ei ne ia a mea ma‵sei i se masini ‵lomi tusi i te Peteli i Lonitona. Ne matea ne tena avaga, telā ne suke‵suke ki te Tusi Tapu mo se Molimau, a te ‵fuliga tenā o tena kilokiloga. Ne seki talia sāle ne tou tagata a Molimau ke asi atu ki tena fale. Kae ne foki atu a ia mai te faiga o te galuega i te Peteli mo tavaega e uke ona ko faifaiga atafai ne fai atu ki a ia. Ana muna me e seai eiloa se pati masei ne lagona ne ia i konā. Ne kufaki a tino katoa, kae ne filemu te koga kātoa tenā. Ne ofo masei a ia maise eiloa i taina mo tuagane kolā e ga‵lue mo te loto finafinau e aunoa mo se ‵togi ke fesoasoani atu o fakasalalau a te tala ‵lei.

¹⁷ E penā foki a te ga‵lue malosi o taina mo tuagane kolā e ga‵lue i galuega ‵togi ke tausi ei ki olotou kāiga. (Kolose 3:​23, 24) E iku sāle atu a te mea tenā ki te mauagofie o galuega, ona ko te mea e fakatāua ne tino pule a vaegā tino penā kae e ma‵nako o fakaga‵lue latou.

18. E maua pefea ne tatou a te loto ‘finafinau o fai a galuega ‵lei’?

¹⁸ A te ‵tou tali‵tonu ki a Ieova, te ‵tou faka‵logo ki ana fakatonuga, mo te tausiga faka‵lei o ‵tou koga tapuaki e aofia i mea kolā e fakaasi atu i ei te ‵tou loto finafinau mō te fale o Ieova. I tafa o mea konā, e ma‵nako tatou ke ‵kau atu ki te talaiatuga o te Malo mo te faiga o soko e ‵tusa mo te ‵toe mea e mafai o fai. Faitalia me koi talavou io me ko ma‵tua tatou, a te ‵tou taumafai malosi o ola e ‵tusa mo tulaga ‵ma o te ‵tou tapuakiga, ka tau eiloa ne tatou a mea aoga e uke. Kae ka tumau eiloa tatou i te fai mo fai ne tino kolā e loto ‘finafinau o fai a galuega ‵lei.’​—⁠Tito 2:⁠14.

[Fakamatalaga mai lalo]

Ne a mea ne tauloto ne koe mai te Tusi Tapu mo fakaakoakoga i aso nei e uiga

• ki te auala e fakaasi atu ei tou loto finafinau mai te talai mo te akoako atu?

• ki te auala e maua ei ne talavou Kelisiano a te loto ‘finafinau o fai a galuega ‵lei’?

• ki te auala e fakagata aka ei a faifaiga masani se aoga?

[Ata i te itulau e 16]

E mata, e fakaaoga sāle ne koe a te Tusi Tapu i te galuega talai?

[Ata i te itulau e 18]

A te tauloto ki se isi ‵gana i te akoga e mafai o fesoasoani atu ke fakalauefa atu tau galuega talai