Ke ‵Sala Atu ki ‘Koloa ‵Funa Mai i a Ia’

“A ia ko te kī telā e ‵tala i ei a koloa ‵funa o te poto mo te iloa o te Atua.” ​—⁠KOLOSE 2:​3, TUSITAPU TAULOTO.

1, 2. (a) Ne a mea tāua mua ne maua i te 1922, kae ne iku atu ki fea a mea konā? (e) Se a te ‵kamiga e tuku atu ne te Muna a te Atua ki tino katoa?

ATE mauaga o koloa ‵funa e mafai o ‵kilo atu ki ei e pelā me ne tala tāua ‵ki. E pelā mo te tala tenei, i te 1922, mai tua o te fia sefulu tausaga ne fai ei ne se tino apo i te matematega o mea mua mai Peletania, ko Howard Carter se iloiloga ‵loto i fakanofonofoga faiga‵ta kae ne manuia eiloa ana taumafaiga. Toeitiiti kae katoatoa ‵lei a te tanuga o te tupu o Falao ko Tutankhamen i te taimi ne maua ei ne ia, telā e aofia i ei a mea kese‵kese e 5,000.

² E tiga eiloa ne fakaofoofogia ‵ki a mea ne maua ne Carter, ne iku atu a te ukega o mea konā ki fale tausi mea mua io me ko nisi fale totino o tino. Kāti ne tāua ‵ki a mea konā i tala fakasolopito, kae e se tāua malosi io me e seai eiloa se aoga o mea konei ki ‵tou olaga i aso nei. Kae e ‵kami tatou ne te Muna a te Atua ke ‵sala atu ki koloa kolā e pokotia tonu tatou i ei. E ‵tala atu a te ‵kamiga tenā ki tino katoa, kae e sili fakafia atu i te tāua o te taui e maua i ei i lō so se koloa faka-te-foitino.​—⁠Faitau te Faataoto 2:​1-6.

3. Ne a auala e aoga ei a koloa kolā e fakamalosi atu a Ieova ki ana tino tapuaki ke ‵sala atu ki ei?

³ Mafaufau la ki te tāua o koloa kolā e fakamalosi atu a Ieova ki ana tino tapuaki ke ‵sala atu ki ei. E aofia i vaegā koloa penā a “te mataku ki a Ieova,” telā e mafai o puipui ei tatou i aso fakama‵taku konei. (Salamo 19:⁠9, Tusi Paia Samoa) A te mauaga o te ‘poto e uiga ki a Ieova’ e mafai o takitaki atu ei ki te ‵toe tulaga fakaaloalogina telā e mafai o maua ne so se tino​—⁠se fesokotakiga pili mo te Tino Tafasili i te Maluga. Kae ko koloa e uiga ki te poto, te iloa, mo te malamalama mai te Atua, ka fesoasoani mai ke fakafesagai atu tatou mo te manuia ki fakalavelave mo mea e manava‵se ki ei i ‵tou olaga i aso takitasi. (Faataoto 9:​10, 11) E mafai pefea o maua ne tatou a vaegā koloa tāua penā?

Ke ‵Sala Atu ki Koloa Faka-te-Agaga

4. E mafai pefea o maua ne tatou a koloa faka-te-agaga?

⁴ E se pelā mo tino suke‵suke ki mea mua mo nisi tino aka kolā e ‵sala atu ki koga e uke ke maua i ei olotou koloa, e iloa tonu ne tatou a te koga e maua ei ne tatou a koloa faka-te-agaga. A te Muna a te Atua, e pelā me se mape tāua, e fakasino tonu mai ki a tatou a te koga tonu telā ka mafai ei o maua ne tatou a koloa kolā ne folafola mai ne te Atua. Ne fakasino atu a Paulo ki te Keliso, i ana muna: “A ia ko te kī telā e ‵tala i ei a koloa ‵funa o te poto mo te iloa o te Atua.” (Kolose 2:​3, Tusitapu Tauloto) I te taimi e fai‵tau ei tatou ki pati konā, e mafai o fesili ifo tatou penei: ‘Kaia e ‵tau ei o ‵sala atu au ki koloa konā? E “‵funa” aka pefea a mea konā i a Keliso? Kae e mafai pefea o maua ne tatou a mea konā?’ Ke maua ne tatou a tali, ke onoono faka‵lei tatou ki pati a te apositolo.

5. Kaia ne tusi atu ei a Paulo e uiga ki koloa faka-te-agaga?

⁵ Ne tusi atu ne Paulo a pati konā ki taina Kelisiano i Kolose. Ne fai atu ki a latou me ne galue malosi a ia mō te lotou ‵lei ko te mea ke “fakamalosigina olotou loto, kae ke fusi foki olotou loto i te alofa.” (Faitau te Kolose 2:​1, 2.) Kaia ne manavase malosi ei a ia? E manino ‵lei, me ne iloa ne Paulo me kāti e isi ne tino mai i a latou ne fakamalosi atu ki taina kae ne fakamalosi aka ne latou a mataupu silisili a te kau Eleni io me ne faka‵mafa atu ne latou a te ‵toe tau‵tali atu ki tulafono i Tulafono a Mose. Ne faka‵mafa atu ne ia a te manatu tenei ki taina: “Ke onoono faka‵lei koutou, ke mo a e vau se tino o fakapologa koutou i te poto mo takolekolega sē aoga, kolā e fakavae i munatuku a tino, io me ko agaga pule muamua o te lalolagi, kae se fakavae i a Keliso.”​—⁠Kolose 2:⁠8.

6. Kaia e ‵tau ei o ‵saga tonu atu tatou ki pati fakatonutonu a Paulo?

⁶ I aso nei, e fe‵paki eiloa tatou mo fakamalosiga ma‵sei tai ‵pau mai i a Satani mo tena lalolagi masei. A poto faka-te-lalolagi, e aofia i ei a poto o tino, mo te akoakoga o te evolusione, e fakamalosi atu ki mafaufauga o tino, amioga, fakamoemoega, mo olotou faifaiga. E aofia malosi a lotu ‵se i fakamanatuga o aso malolo lauiloa e uke. Ne fakatoka foki ne kamupane fai fakafiafiaga a vaegā mea kolā e fakamalosi aka ei a manakoga faka-te-foitino, kae ko te lasiga o mea i te Itaneti e maua i ei a mea kolā e fakama‵taku ki tama‵liki mo tino ma‵tua foki. A te tuku faka‵sau atu faeloa o tatou ki mea konei mo nisi faifaiga faka-te-lalolagi, e mafai o pokotia gofie i ei ‵tou lagonaga mo kilokiloga ki te takitakiga telā e tuku mai ne Ieova, telā e fai ei tatou ke se ‵piki ‵mau malosi ki te ola tonu. (Faitau te 1 Timoteo 6:​17-​19.) E manino ‵lei, me e ‵tau o malamalama faka‵lei tatou i pati a Paulo ki te kau Kolose kae ke fakaaoga faka‵lei ne tatou ana pati fakatonutonu māfai e se ma‵nako tatou ke tosina atu ki togafiti ma‵sei a Satani.

7. Ne a mea e lua kolā ne fai mai ne Paulo me e mafai o fesoasoani atu ki te kau Kolose?

⁷ I te mafaufau ki pati a Paulo ki te kau Kolose, e lavea atu ei ne tatou me i te otiga ne taku atu ne ia a te mea ne manavase a ia ki ei, ne fakasino atu a ia ki mea e lua kolā e mafai o fesoasoani atu ke fakamafanafana kae fusi fakatasi latou i te alofa. Muamua la, ne fakasino atu a ia ki te lotou “poto.” Ne ‵tau o tali‵tonu katoatoa latou me e tonu eiloa te lotou malamalama i te Tusi Tapu, ko te mea ke fakavae te lotou fakatuanaki ki luga i se fakavae mautinoa. (Epelu 11:⁠1) I te otiga, ne taku atu ei ne ia a “te iloa ‵lei o te mea ‵funa a te Atua.” Ne manakogina ke uke atu a mea e iloa ne latou i lō akoakoga masani o te munatonu kae ke maina ‵lei foki latou i mea ‵loto a te Atua. (Epelu 5:​13, 14) Ne aoga eiloa a pati fakatonutonu ‵lei konā ki te kau Kolose mo tatou foki i aso nei! E mafai pefea o maua ne tatou a te vaegā poto mo te iloa ‵lei tenā? Ne tuku mai ne Paulo a te kī i ana pati e uiga ki a Iesu Keliso: “A ia ko te kī telā e ‵tala i ei a koloa ‵funa o te poto mo te iloa o te Atua.”

Koloa “Funa” i a Keliso

8. Fakamatala mai a te tugapati ko te mea “funa” i a Keliso.

⁸ I te fai atu me e “funa” a koloa o te poto mo te iloa ‵lei i a Keliso, e se fakauiga i ei me ko ‵loka faka‵mau, kae e se mafai o maua ne se tino. I lō te fai penā, e fakauiga eiloa ki te auala e maua ei a koloa konā, e ‵tau o taumafai malosi tatou, kae e ‵tau foki o ‵saga tonu atu tatou ki a Iesu Keliso. E fetaui ‵lei a te mea tenei mo pati a Iesu e uiga ki a ia: “Ko au te auala, te munatonu mo te ola. E seai se tino e fanatu ki te Tamana manafai e se alatu mai i a au.” (Ioane 14:⁠6) E tonu, ke maua te poto o te Atua, e ‵tau eiloa o maua ne tatou a te fesoasoani mo te takitakiga telā e tuku mai ne Iesu.

9. Ne a galuega ko oti ne tuku atu ki a Iesu?

⁹ I tafa o tena fai mo fai “te auala,” ne fai mai a Iesu me i a ia ko “te munatonu mo te ola.” E fakaasi mai ne te mea tenei me e uke atu a mea e aofia i tena galuega i lō te fai fua mo fai se auala ke olo atu ei tatou ki te Tamana. E isi foki ne galuega a Iesu kolā e tāua ki ‵tou malamalama i te munatonu i te Tusi Tapu mo te mauaga o te ola se-gata-mai. E tonu, e aofia i mea kolā e ‵funa i a Iesu ko koloa faka-te-agaga kolā e tāua ‵ki, kae fakatali‵tali fua ki tino kolā e fai olotou sukesukega mo te fakaeteete ki te Tusi Tapu. Ke na iloilo aka ne tatou a nisi koloa kolā e pokotia ‵tonu i ei ‵tou fakamoemoega mō aso mai mua mo ‵tou fesokotakiga mo te Atua.

10. Ne a mea e mafai o tauloto ne tatou e uiga ki a Iesu mai i te Kolose 1:​19 mo te 2:⁠9?

¹⁰ “E nofo i a ia a te katoatoaga o te natula faka te Atua.” (Kolose 1:⁠19; 2:⁠9) Ona ko te leva o te taimi ne ‵nofo fakatasi ei a ia mo tena Tamana faka-te-lagi, e sili atu i te iloa ‵lei ne Iesu a uiga mo te loto o te Atua i lō so se tino. I te faiga o tena galuega i te lalolagi, ne akoako ne Iesu a nisi tino ki mea ne akoako atu ne tena Tamana ki a ia kae ne lavea atu foki i ana faifaiga a uiga kolā ne akoako atu ne tena Tamana. Tenā eiloa te pogai ne mafai ei o fai atu a Iesu: “Ko te tino ko kilo ki a au, ko kilo foki ki te Tamana.” (Ioane 14:⁠9) A poto katoa mo te iloa ‵lei o te Atua e ‵funa, io me e maua i a Keliso, kae e seai aka foki eiloa se auala tai ‵lei atu ke tauloto ei tatou e uiga ki a Ieova i lō te sukesuke mo te fakaeteete ki mea katoa e mafai ne tatou e uiga ki a Iesu.

11. Se a te sokoga i te va o Iesu mo valoaga i te Tusi Tapu?

¹¹ “Me i te mea tonu telā ne fakaasi mai ne Iesu, ko te mea tenā ne fai‵pati fakapelofeta ki ei a pelofeta.” (Fakaasiga 19:10) E fakaasi mai ne pati konā me i a Iesu ko te fakavae tonu o te fakataunuga o valoaga e uke i te Tusi Tapu. Mai i te valoaga fakapelofeta muamua a Ieova, telā ne fakamau i te Kenese 3:​15, ki fakaasiga ‵malu i te tusi o Fakaasiga, e mafai fua o malamalama faka‵lei i valoaga i te Tusi Tapu māfai e sukesuke ki te sokoga o te tulaga o Iesu ki te Malo faka-Mesia. Tenā te pogai e se malamalama ei i valoaga e uke i te Tusi Tapu faka-Epelu a tino kolā e se talia ne latou a Iesu e pelā me ko te Mesia telā ne folafola mai. E fakamatala mai foki i ei a te pogai e se fai ei a Iesu mo fai se tagata sili ki tino kolā e se fakatāua ne latou a te Tusi Tapu faka-Epelu, telā e aofia i ei a valoaga e uke e uiga ki te Mesia. A te iloa ‵lei o Iesu e tuku atu i ei ki tino o te Atua a te kī ke malamalama i te uiga o valoaga i te Tusi Tapu kolā e seki fakataunu.​—⁠2 Kolinito 1:​20.

12, 13. (a) E fai pefea a Iesu mo fai a “te mainaga” o te lalolagi? (e) Ona ko te mea ko oti ne fakasaoloto latou mai i te pouliga fakalotu, se a te tiute ko maua nei ne soko o Keliso?

¹² “Au ko te mainaga o te lalolagi.” (Faitau te Ioane 8:​12; 9:⁠5.) A koi tuai o fanau mai a Iesu ki te lalolagi, ne ‵valo mai a te pelofeta ko Isaia: “A tino ne olo sāle i te pouliga, ko matea nei ne latou te mainaga lasi. Ne ‵nofo latou i te fenua o ata, kae nei ko oko mai ki a latou te mainaga.” (Isaia 9:⁠2) Ne fakamatala atu ne te apositolo ko Mataio me ne fakataunu ne Iesu a te valoaga tenā i te taimi ne kamata ei tena galuega talai kae fai atu: “Ke sala‵mo koutou mai i otou agasala, me ko pili mai te Malo o te lagi!” (Mataio 4:​16, 17) Ne maua ne tino a te mainaga faka-te-agaga mo te saolotoga mai i akoakoga a lotu ‵se i te galuega telā ne fai ne Iesu. Muna Iesu: “Au ne vau ki te lalolagi, i a au ko te mainaga; ko te mea ke se nofo tumau faeloa i te pouliga a ia telā e fakatuanaki ki a au.”​—⁠Ioane 1:​3-5; 12:⁠46.

¹³ I te fia o tausaga mai tua ifo, ne fai atu a te apositolo ko Paulo ki ana taina Kelisiano: “A koutou ne ‵nofo muamua i te pouliga, kae nei ko ‵nofo koutou i te mainaga, i te mea ko oti koutou ne fai mo tino o te Aliki. Tela la, e ‵tau koutou o ola e pelā mo tino e ‵nofo i te mainaga.” (Efeso 5:⁠8) A te saoloto mai te ‵nofo pologa ki te pouliga fakalotu, e maua ei ne Kelisiano a te tiute ke sa‵sale e pelā me ne tamaliki o te mainaga. E fetaui ‵lei a te mea tenei mo pati a Iesu ki ana soko i te Lauga i luga i te mauga: “Ke penā o maina atu te otou mainaga ki mua o tino, ko te mea ke lavea mai ne tino otou galuega ‵lei, ke ‵viki atu ei latou ki te otou Tamana telā i te lagi.” (Mataio 5:​16) E mata, e fakatāua malosi ne koe a koloa faka-te-agaga kolā ne maua ne koe mai i a Iesu telā e fia fakaasi atu ei ne koe ki nisi tino, i au pati mo au amioga ‵lei faka-Kelisiano?

14, 15. (a) Ne fakaaoga pefea a mamoe mo nisi manu i te tapuakiga tonu i taimi o te Tusi Tapu? (e) Kaia e fai ei a Iesu mo fai se koloa tāua ‵ki i tena tulaga e pelā me ko “te Tamā Mamoe a te Atua”?

¹⁴ A Iesu ko “te Tamā Mamoe a te Atua.” (Ioane 1:​29, 36) I te Tusi Tapu kātoa, ne tāua eiloa a mamoe i te fakamagaloga o agasala mo te fesokotakiga mo te Atua. E pelā mo te otiga ne fakaasi atu ne Apelaamo me ne loto fiafia a ia ke ofo atu tena tama ko Isaako, ne fakatonu atu ki tou tagata ke mo a ma fakalogo‵mae atu ki a Isaako kae ne tuku atu se tamā mamoe, io me se mamoe tagata, ke sui ki ei. (Kenese 22:​12, 13) I te taimi ne fakasaoloto ei a te kau Isalaelu mai Aikupito, ne toe fakatāua foki a mamoe, kae ne fai ei e pelā me se vaega o ‘te Paseka a Ieova.’ (Esoto 12:​1-​13) E se gata i ei, a te Tulafono a Mose e uiga ki te ofoatuga o manu kese‵kese, e aofia i ei a mamoe mo kouti.​—⁠Esoto 29:​38-​42; Levitiko 5:​6, 7.

¹⁵ E seai eiloa se taulaga i taulaga konei​—⁠e tonu, e seai eiloa se taulaga ne avatu ne tino​—⁠ne mafai o maua i ei se fakasaolotoga tumau mai te agasala mo te mate. (Epelu 10:​1-4) I te suā feitu la, a Iesu ko te “Tamā Mamoe a te Atua ka ave ne ia keatea agasala a te lalolagi.” Tenei eiloa a te manatu tonu e fai ei a Iesu mo fai se koloa telā e tāua fakafia atu i so se koloa faka-te-foitino telā e mafai o maua. Tela la, se mea ‵lei ke fakaaoga ne tatou a taimi ke suke‵suke faka‵lei ki te mataupu e uiga ki te togiola kae ke fakaasi atu a te fakatuanaki ki te fakatokaga fakaofoofogia tenā. Mai te faiga penā, e maua ei ne tatou se fakamoemoega ke maua se fakamanuiaga mo se taui sili​—⁠ko te tulaga ‵malu mo te fakaaloalo fakatasi mo Keliso i te lagi mō te “lafu foliki” mo te ola se-gata-mai i te Palataiso i te lalolagi mō ‘nisi mamoe.’​—⁠Luka 12:32; Ioane 6:​40, 47; 10:⁠16.

16, 17. Kaia e tāua ei ke malamalama tatou i te tulaga o Iesu e pelā me ko te ‘Fakavae o te ‵tou fakatuanaki’?

¹⁶ ‘A Iesu ko te Fakavae o te ‵Tou Fakatuanaki.’ (Faitau te Epelu 12:​1, 2.) I te Epelu mataupu e 11, e maua ne tatou a fakamatalaga tāua ‵ki a Paulo e uiga ki te fakatuanaki, telā e aofia i ei se fakamatalaga maea mo te fakasologa o vaegā fakaakoakoga penā o tagata mo fafine e pelā mo Noa, Apelaamo, Sala, Lahapa. Mai te mafaufau ki mea katoa konei, ne fakamalosi atu a Paulo ki ana taina Kelisiano ke “tumau te ‵tou ‵kilo atu ki a Iesu, telā e fakavae ki ei te ‵tou fakatuanaki.” Kaia?

¹⁷ E tiga eiloa ne malosi a te fakatuanaki o tagata mo fafine fakamaoni kolā ne taku mai i te Epelu mataupu e 11 ki te folafolaga a te Atua, ne seki iloa ne latou a fakamatalaga likiliki katoa e uiga ki te auala e fakataunu ei ne te Atua tena folafolaga e auala i te Mesia mo te Malo. I te auala tenā, ne seki katoatoa ei te lotou fakatuanaki. A te ‵tonuga loa, ke oko foki ki tino kolā ne fakaaoga ne Ieova ke tusi ki lalo a valoaga e uke e uiga ki te Mesia ne seki malamalama katoatoa i te tāua o mea ne tusi ne latou. (1 Petelu 1:​10-​12) E auala fua i a Iesu e mafai ei o kātoa, io me katoatoa a te fakatuanaki. Ko oko eiloa i te tāua ke malamalama faka‵lei kae talia ne tatou a te tulaga o Iesu e pelā me ko te ‘Fakavae o te ‵tou fakatuanaki’!

Ke Tumau i te ‵Sala Atu

18, 19. (a) Taku mai a nisi koloa faka-te-agaga kolā ne ‵funa aka i a Keliso. (e) Kaia e ‵tau ei o tumau tatou i te ‵kilo atu ki a Iesu mō koloa faka-te-agaga?

¹⁸ Ko oti ne mafau‵fau tatou ki nāi tulaga tāua o Iesu i fuafuaga a te Atua mō te fakaolataga o tino. Koi isi aka foki ne koloa faka-te-agaga ‵funa i a Keliso. A te mauaga o mea konā ka aumai ei a te fiafia mo mea aoga. E pelā mo te apositolo ko Petelu ne taku ne ia a Iesu ki te “Takitaki mo [te] Fakaola” mo te “fetu ao” telā e fanaka. (Galuega 3:​15; 5:​31; 2 Petelu 1:​19) Kae ne fakaaoga ne te Tusi Tapu a te tugapati ko te “Amene” ki a Iesu. (Fakaasiga 3:​14) E iloa ne koe a te uiga mo te tāua o tulaga konei? E pelā mo muna a Iesu, “salasala atu, kae ka maua ne koutou.”​—⁠Mataio 7:⁠7.

¹⁹ E seai eiloa se tino i tala fakasolopito katoa ne aoga malosi tena olaga kae ne aoga foki ki te ‵lei o tatou ki te se-gata-mai i lō Iesu. E maua i a ia a koloa faka-te-agaga katoa kolā e faigofie ke oko atu ki ei so se tino telā e ‵sala atu ki ei mo te loto kātoa. Ke na maua eiloa ne koe a te fiafia mo te fakamanuiaga i te ‵sala atu ki koloa ‘funa i a ia.’

E Masaua ne Koe?

• Ne a koloa e fakamalosi atu ki Kelisiano ke ‵sala atu ki ei?

• Kaia koi fetaui ‵lei ei a pati fakatonutonu a Paulo ki te kau Kolose ki a tatou i aso nei?

• Taku mai kae fakamatala mai foki a nisi koloa faka-te-agaga “‵funa” i a Keliso.

[Ata i te itulau e 14]

E fai a te Tusi Tapu e pelā me se mape e maua ei se koloa tāua telā e takitaki atu ei tatou ki koloa “‵funa” i a Keliso