“E Tokotasi Fua Te Otou Takitaki Ko Te Keliso”
“Ke mo a . . . e fakaigoa koutou ko ‘takitaki,’ me e tokotasi fua te otou Takitaki ko te Keliso.”—MATAIO 23:9, 10.
1. Ko oi te tino e fai ne Molimau a Ieova e pelā me ko te lotou Takitaki, kae kaia?
ETOKOUKE a takitaki lotu i Lotu Kelisiano ‵Se, e pelā mo te pope o Loma, ko takitaki pule o te lotu Orthodox ki togala, mo nisi lotu aka ei. E seai eiloa se tino e fai ne Molimau a Ieova e pelā me ko te lotou takitaki. A latou e se ne soko o so se tino. E fetaui ‵lei a te mea tenei mo pati fakapelofeta a Ieova e uiga ki tena Tama: “Ne fai ne au a ia mo pule mo takitaki o malo, kae ne fakaasi ne au ki a latou a toku malosi e auala i a ia.” (Isaia 55:4) E se ma‵nako lele eiloa a te fakapotopotoga kātoa o Kelisiano fakaekegina mo olotou ‘nisi mamoe’ ki se takitaki i tafa o te tino telā ne tuku atu ne Ieova ki a latou. (Ioane 10:16) Ne ‵lago atu latou ki te fakamatalaga a Iesu: “E tokotasi fua te otou takitaki ko te Keliso.”—Mataio 23:10.
Te Pelenise Faka-te-Agaga o Isalaelu
2, 3. Se a te galuega ne fai ne te Tama a te Atua i Isalaelu?
2 I te fia selau tausaga ko ‵teka a koi tuai o fakatu a te fakapotopotoga Kelisiano, ne tuku atu ne Ieova se agelu ke takitaki ei ana tino Isalaelu. Mai tua o te aumaiga o tino Isalaelu mai Aikupito, ne fai atu a Ieova ki a latou: “Ka uga atu ne au se agelu ke muamua i otou mua o leoleo koutou i te otou malaga, kae ave koutou ki te koga ko oti ne fakatoka ne au mō koutou. Āva ki a ia kae faka‵logo ki a ia. Sa ‵teke ki a ia, me ne uga atu ne au a ia, me ka se fakamagalo ne ia koutou māfai e ‵teke atu koutou ki a ia.” (Esoto 23:20, 21) Se mea ‵lei eiloa ke tali‵tonu me i te agelu tenei, telā ‘e o ia a te igoa o Ieova,’ ko te Tama muamua eiloa a te Atua.
3 A koi tuai o fanau mai e pelā me se tino, ne maua muamua ne te Tama a te Atua a te igoa ko Mikaele. I te tusi o Tanielu, ne fakaigoa a Mikaele te “agelu tausi [Pelenise] o [tino o Tanielu ko]Isalaelu.” (Tanielu 10:21) Ne fakaasi mai ne te soko ko Iuta me ne aofia a Mikaele i faifaiga a te kau Isalaelu mai mua o aso o Tanielu. Mai tua ifo o te mate o Mose, ne manako a Satani o fakaaoga a te foitino mate tenei ke fakataunu tena manakoga i nisi auala, mai te fakamalosi atu ki tino Isalaelu ke tapuaki ki tupua. Ne gasuesue eiloa a Mikaele o taofi a te mea tenei. E fai mai a Iuta, penei: “A Mikaele te agelu pule ne seki muna masei eiloa penā, i te la fakakinauga mo te Tiapolo, me ko oi ka fai ma ia te foitino o Mose, ne seki fia ‵po atu eiloa a Mikaele o fakamalaia te Tiapolo ki ne munatuku, kae ne fai atu fua, ‘Ke fakamalaia atu te Aliki ki a koe!’” (Iuta 9) Mai tua ifo malie, a koi tuai o nikoi a Ieliko, e seai se fakalotolotolua me ko Mikaele eiloa, te “takitaki o te kautau a te Aliki [ko Ieova],” ne fakasae atu ki a Iosua ke fakatalitonu atu ki a ia me e ‵lago atu te Atua ki a ia. (Faitau te Iosua 5:13-15.) I te taimi ne taumafai ei se temoni o taofi se agelu mai te fakaokoatuga o se fekau tāua ki te pelofeta ko Tanielu, ne fesoasoani atu a te pule o agelu ko Mikaele ki te agelu tenā.—Tanielu 10:5-7, 12-14.
Ko Vau a te Takitaki Telā ne ‵Valo Mai
4. Se a te valoaga ne tuku mai e uiga ki te oko mai o te Mesia?
4 Mai mua malie o tupu a te mea nei, ne uga atu ne Ieova a tena agelu ko Kapilielu ki te pelofeta ko Tanielu ke fakaasi atu ki a ia se valoaga e uiga ki te oko mai o te “Mesia te Takitaki.” (Tanielu 9:21-25, NW)a I te taimi tonu eiloa, telā ko te 29 T.A., ne papatiso ei a Iesu ne Ioane. Ne ‵ligi atu a te agaga tapu ki luga i a Iesu, ke fai a ia e pelā me ko te Tino Fakaekegina—ko Keliso, te Mesia. (Mataio 3:13-17; Ioane 1:29-34; Kalatia 4:4) E pelā me ko te Mesia, e ‵tau o fai a ia e pelā me se Takitaki telā e tu ‵kese.
5. Ne fai pefea a Keliso e pelā me se Takitaki i tena taviniga i te lalolagi nei?
5 Mai te kamataga o tena taviniga i te lalolagi, ne fakamaoni atu ne Iesu i a ia ko te “Mesia te Takitaki.” I ne nāi aso, ne kamata o fakamaopoopo ne ia a soko, kae fai ne ia tena vavega muamua. (Ioane 1:35–2:11) Ne tau‵tali atu ana soko i te taimi ne faimalaga atu ei a ia ki te fa‵kai kātoa, o talai atu a te tala ‵lei o te Malo. (Luka 8:1) Ne fakamasani ne ia latou i te galuega talai kae takitaki kae akoako ne ia latou, kae tuku atu ne ia a fakaakoakoga ‵lei. (Luka 9:1-6) E ‵tau mo toeaina Kelisiano i aso nei o fakaakoako ki a ia i te feitu tenei.
6. I se auala fea ne fakamaoni mai ei a Keliso e pelā me se Tausi Mamoe mo te Takitaki?
6 Ne fakasino atu a Iesu ki te suā vaega o tena takitakiga mai se fakatusa ne ia a ia eiloa ki te tausi mamoe alofa. Ne takitaki sāle ne tausi mamoe i fenua ki saegala a olotou lafu. Ne tusi mai penei a W. M. Thomson i te tusi ko The Land and the Book, penei: “E se fanatu fua a te tausi mamoe i mua ke fakasino atu a te auala e ‵tau o olo i ei a mamoe, kae ke fakamautinoa aka me e ‵lei eiloa a mamoe. E fakaaoga ne ia [ana] tino ga‵lue ke takitaki atu a te lafu ki malae moukua, kae puipui latou mai i olotou fili.” Ke fakaasi atu i a ia ko te Tausi Mamoe mo te Takitaki tonu, ne folafola atu a Iesu: “Ko au te tausi mamoe ‵lei. E tuku atu ne te tausi mamoe ‵lei a tona ola ke sui ei a mamoe. A aku mamoe e faka‵logo ki toku leo, kae e iloa ne au latou, kae tau‵tali mai i a au.” (Ioane 10:11, 27) E tonu, e ‵tusa mo ana pati, ne mate a Iesu e pelā me se taulaga mō ana mamoe, kae ko Ieova “ne fakatu ne ia a ia mo fai te takitaki mo te Fakaola.”—Galuega 5:31, New Jerusalem Bible; Epelu 13:20.
Ovasia o te Fakapotopotoga Kelisiano
7. Se a te auala ne takitaki ei ne Iesu a te fakapotopotoga Kelisiano?
7 A koi tuai o fanaka ki luga i te lagi, ne fai atu a Iesu telā ne toetu aka ki ana soko: “Ko oti ne tuku mai ki a au a te pule kātoa i te lagi mo te lalolagi.” (Mataio 28:18) Ne tuku atu ne Ieova ki a Iesu a te agaga tapu ke fakamalosi aka ei ana soko i te munatonu faka-Kelisiano. (Ioane 15:26) Ne ‵ligi atu ne Iesu a te agaga tenei ki Kelisiano mua i te Penitekoso i te 33 T.A. (Galuega 2:33) Ne fakamailoga a te ‵ligiifoga tenā o te agaga tapu ki te fakatuakaga o te fakapotopotoga Kelisiano. Ne tuku atu ne Ieova ki tena Tama a te takitakiga faka-te-lagi o te fakapotopotoga i te lalolagi nei. (Faitau te Efeso 1:22; Kolose 1:13, 18.) E takitaki ne Iesu a te fakapotopotoga Kelisiano e auala i te agaga tapu o Ieova, kae e fesoasoani atu ki tena galuega a agelu kolā ‘ne faite ke faka‵logo atu ki a ia.’—1 Petelu 3:22.
8. Se a te mea faigaluega i te lalolagi ne fakaaoga ne Keliso ke takitaki ei ana soko i te senitenali muamua, kae ko oi a tino e fakaaoga ne ia i aso nei?
8 E auala foki i te agaga tapu, ne tuku atu ei ne Keliso a ‘meaalofa tino,’ nisi e pelā me ne “faifeau, ka ko nisi ke fai mo faiakoga.” (Efeso 4:8, 11) Ne fakamalosi atu a te apositolo ko Paulo ki ovasia Kelisiano: “Ke tausi koutou ne koutou eiloa, ke tausi foki ne koutou a te lafu telā ne tuku atu ne te agaga tapu ke onoono faka‵lei koutou ki ei. Ne fakatu ne ia ke fai foki koutou mo tausi mamoe ki te ekalesia a te Atua.” (Galuega 20:28) I te taimi ne kamata ei a te fakapotopotoga Kelisiano, a ovasia katoa konei ne tagata fakaekegina ki te agaga. Ne fai a apositolo mo toeaina o te fakapotopotoga i Ielusalema e pelā me se potukau pule. Ne fakaaoga ne Keliso a te mea faigaluega tenei ke takitaki ei a te potukau kātoa o ana “taina” fakaekegina i te lalolagi. (Epelu 2:11; Galuega 16:4, 5) I te taimi tenei o te gataga, ne tuku atu ne Keliso “ana mea katoa”—manakoga katoa o te Malo i te lalolagi nei ki tena “tavini fakamaoni kae poto” mo tena sui ko te Potukau Pule, se potukau o tagata Kelisiano kolā ne fakaekegina. (Mataio 24:45-47) E iloa ne te kau fakaekegina mo olotou taugasoa ko nisi mamoe me kafai e tau‵tali atu latou i te takitakiga a te Potukau Pule i aso nei, a te tonuga loa, e tau‵tali atu latou i te lotou Takitaki, ko Keliso.
E Fakatoka ne Keliso a te Galuega Talai
9, 10. E takitaki pefea ne Keliso a te fakasalalauatuga o te tala ‵lei o te Malo?
9 Mai te kamataga, ne takitaki ne Iesu a te galuega talai mo te akoakoatuga o tino i te lalolagi kātoa. Ne fakatonu atu a ia me i te tala ‵lei e ‵tau o fakaoko atu ki te lalolagi nofoaki kātoa. I te faiga o tena galuega talai, ne fakatonu atu a ia ki ana apositolo: “Sa olo ki se fenua fakaa‵tea io me se fa‵kai o Samalia, kae olo ki mamoe ne ‵galo o te fanauga a Isalaelu. Olo o folafola atu, ‘I te Malo o te lagi ko pili mai.’” (Mataio 10:5-7) Ne fai ne latou a te mea tenei mo te loto finafinau ki tino Iutaia mo tino fakaa‵tea kolā ne ‵fuli ki te lotu Iutaia, maise loa mai tua o te Penitekoso i te 33 T.A.—Galuega 2:4, 5, 10, 11; 5:42; 6:7.
10 Fakamuli ifo, e auala i te agaga tapu, ne fakalauefa atu ei ne Iesu a te talaiatuga o te Malo ki tino Samalia mo tino kolā e se ne Iutaia. (Galuega 8:5, 6, 14-17; 10:19-22, 44, 45) Fakatasi mo se kilokiloga ke fakamalosi aka a te fakasalalauatuga o te tala ‵lei ki fenua katoa, ne gasuesue eiloa a Iesu ke fakamalosi aka a Saulo mai Taso ke fai e pelā me se Kelisiano. Ne fakatonu atu a Iesu ki tena soko ko Anania: “Fakatoka nei o fano ki te ala e igoa ki te Ala Tonu, kae ‵sala atu ki te tino e igoa ki a Saulo te Taso, i te fale o Iuta. . . . Fano ki ei, me ko oti ne filifili ne au ke tavini mai ki a au, ke fakailoa atu ne ia a toku igoa ki tino o fenua fakaa‵tea, tupu, pelā foki ki tino Isalaelu.” (Galuega 9:3-6, 10, 11, 15) Ne fai a te ‘tagata tenei’ e pelā me ko te apositolo ko Paulo.—1 Timoteo 2:7.
11. E fakalauefa atu pefea ne Keliso e auala i te agaga tapu a te galuega talai?
11 I te okoga ki te taimi ke fakalauefa atu ei a te talaiatuga o te Malo ki fenua fakaa‵tea, ne fakatonu mai i te lagi ki a Paulo ke fai a malaga faka-misionale ki Asia Foliki mo Eulopa. E fai mai a te tala a Luka i te Galuega, penei: “Ka koi tapuaki atu latou [pelofeta Kelisiano mo faiakoga i te fakapotopotoga i Sulia i Anitioka] ki te Aliki kae fakaliki‵liki mō tapuakiga, ne fai atu ki a latou a te agaga tapu, ‘‵Tofi ake mō oku a Panapa mo Saulo, ke fai ne lāua a te galuega telā ko oti ne kalagagina ei ne au.’ Ne fakaliki‵liki mō tapuakiga kae ‵talo latou, kae fakaeke atu foki olotou lima ki luga i a lāua, uga atu ei lāua ke olo.” (Galuega 13:2, 3) Ne taku ne Iesu a Saulo mai Taso ke fai mo Ana “tavini” ke folafola atu Tena igoa ki fenua katoa; tela la, a te fakamalosiga tenei ki te galuega ne maua mai i a Keliso, te Takitaki o te fakapotopotoga. Ne lavea faka‵lei atu a te fakaaogaga ne Iesu o te agaga tapu ke takitaki ei a te galuega i te lua o malaga fakamisionale a Paulo. E fai mai a te tala me i “te agaga o Iesu,” io me e auala i te agaga tapu, ne takitaki ei ne Iesu a filifiliga a Paulo mo ana taugasoa ki te taimi mo te koga e mafai o olo atu latou ki ei, kae ne takitaki latou ne se fakaasiga ke olo atu ki Eulopa.—Faitau te Galuega 16:6-10.
Te Takitakiga a Iesu i Luga i Tena Fakapotopotoga
12, 13. E fakaasi mai pefea ne te tusi ko Fakaasiga a te auala e iloa ‵lei ei ne Keliso a mea e fai ne fakapotopotoga takitasi?
12 Ne iloa ‵lei ne Iesu a mea ne ‵tupu ki fakapotopotoga o ana soko fakaekegina i te senitenali muamua T.A. Ne malamalama a ia i te tulaga o fakapotopotoga takitasi. E mafai o lavea atu ne tatou a te me tenei māfai e fai‵tau tatou ki te Fakaasiga mataupu e 2 mo te 3. Ne fakaigoa ne ia a fakapotopotoga katoa e fitu, kolā ne ‵tu i Asi Foliki. (Fakaasiga 1:11) E isi eiloa ne pogai e tali‵tonu ei tatou me e iloa ‵lei ne ia a te tulaga faka-te-agaga o nisi fakapotopotoga o ana soko i te lalolagi i te taimi tenā.—Faitau te Fakaasiga 2:23.
13 Ne fakamālō atu a Iesu ki nisi fakapotopotoga mō te olotou loto kufaki, fakamaoni mai lalo o tofotofoga, e pelā foki mo tena muna, kae ‵teke atu ki aposetate. (Fakaasiga 2:2, 9, 13, 19; 3:8) I te suā feitu, ne tuku atu ne ia se polopolokiga ‵mafa ki fakapotopotoga e uke me ko galo atu a te lotou a‵lofa mō ia, ne talia ne latou a te ifo ki tupua mo te finalalolagi, kae fia fakamavae‵vae latou. (Fakaasiga 2:4, 14, 15, 20; 3:15, 16) E pelā me se ovasia alofa ki tino kolā ne tuku atu ne ia ki ei se fakamalosiga—ne fai mai a Iesu: “E fakatonu ne au a mea ‵se, kae e ‵kini ne au a latou katoa kolā e alofa au ki ei. Tela la, ke lotomau koutou kae sala‵mo ki otou agasala.” (Fakaasiga 3:19) E tiga eiloa e nofo atu a ia i te lagi, ne takitaki ne Iesu a te fakapotopotoga o ana soko i te lalolagi e auala i te agaga tapu. I te fakaotiga o fekau ki fakapotopotoga konā, ne folafola mai a ia: “Ko latou kolā e fai‵tau ki te tusi tenei, ke na faka‵logo la ki muna e fai atu ne te agaga ki ekalesia.”—Fakaasiga 3:22.
14-16. (a) Ne fakamaoni mai pefea ne Iesu me i a ia se Takitaki loto toa o tino o Ieova i te lalolagi? (e) Se a te mea ne iku mai i te “fakatasi” faeloa o Iesu mo ana soko “ke oko eiloa ki te gataga o te lalolagi”? (i) Se a te mea ka sau‵tala tatou ki ei i te suā mataupu?
14 Ko lavea nei ne tatou me i a Mikaele (Iesu) ne fai eiloa e pelā me se Takitaki loto toa o Isalaelu. Fakamuli ifo, ne fai a Iesu e pelā me se Takitaki mo se Tausi Mamoe alofa ki ana soko. I tena galuega talai i te lalolagi, ne takitaki ne ia a te galuega. Kae mai tua o tena toetuga, ne takitaki ne ia a te fakasalalauatuga o te tala ‵lei o te Malo.
15 E auala i te agaga tapu, ne mafai eiloa o fakalauefa atu ne Iesu a te galuega talai ke oko eiloa ki te gataga o te lalolagi. A koi tuai o fanaka ki te lagi, ne fai atu a Iesu ki ana soko: “Ka faka‵fonugina koutou i te ‵mana manafai e oko atu ki luga i a koutou a te agaga tapu. Ka fai foki koutou mo molimau ki a au i Ielusalema, i Iutaia kātoa mo Samalia, ke oko eiloa ki kapakapalagi o te lalolagi.” (Galuega 1:8; faitau te 1 Petelu 1:12.) Mai lalo o te takitakiga a Keliso, ne tuku atu eiloa se molimau fakaofoofogia i te senitenali muamua.—Kolose 1:23.
16 Kae ne fakaasi mai ne Iesu me ka tumau eiloa a te faiga o te galuega tenei ke oko eiloa ki te taimi o te gataga. Mai tua o tena fakatonuga ki ana soko ke talai kae fai a soko i fenua katoa, ne tauto atu a Iesu ki a latou: “Au e fakatasi faeloa mo koutou, ke oko eiloa ki te gataga o te lalolagi.” (Mataio 28:19, 20) I te taimi ne tuku atu ei ki a ia a te malosi fakatupu i te 1914, ne “fakatasi” faeloa a Iesu mo ana soko kae fai a ia e pelā me ko lotou Takitaki. Ka suke‵suke tatou ki ana galuega talu mai te 1914 i te suā mataupu.
[Fakamatalaga fakaopoopo]
a Mō se fakamatalaga e uiga ki te valoaga tenei, ke onoono ki te mataupu e 11 o te tusi ko te Pay Attention to Daniel’s Prophecy!
E auala i au Sukesukega
• Ne fai pefea a te Tama a te Atua e pelā me se Takitaki i Isalaelu?
• Ne takitaki pefea ne Keliso a tena fakapotopotoga i te lalolagi?
• Ne takitaki pefea ne Keliso a te fakasalalauatuga o te tala ‵lei?
• Se a te mea e fakaasi mai i ei me e lavea ne Keliso a te tulaga faka-te-agaga o fakapotopotoga takitasi?
[Ata i te itulau e 24]
“Ka uga atu ne au se agelu ke muamua i otou mua”
[Ata i te itulau e 26]
E pelā mo aso mua, e fakaaoga ne Keliso a ‘meaalofa tino’ ke tausi ana mamoe