Te Sapati Malōlō o te Atua—Se a te Mea Tenā?

“E isi eiloa se malōlōga mō Kelisiano, e pelā mo te Atua ne malōlō i te fitu o aso.”​​—EPELU 4:9.

1, 2. Se a te mea e mafai o fakaiku aka ne tatou mai te malamalama tonu i te uiga o te Kenese 2:​3, kae ne a fesili e ‵sae aka i ei?

E KAMATA mai i te Kenese mataupu muamua, ko iloa ei ne tatou me ne fakatoka ne te Atua te lalolagi ke ‵nofo a tino i ei i aso fakatusa e ono. Ne fakamailoga te fakaotiga o aso takitasi konā ki pati konei: “Ne teka atu te po tenā kae oko mai te taeao.” (Kenese 1:​5, 8, 13, 19, 23, 31) Kae e uiga ki te fitu o aso, e fai mai te Tusi Tapu penei: “Ne fakamanuia ne ia te fitu o aso kae fakatapu ke fai mo aso tāua, me ko te aso tenā ne mānava ei a ia mai tena galuega ne fai.”​​—Kenese 2:3.

² Onoono ki te fakaaogaga o te veape “ne manava.” E fakaasi mai i ei me i te fitu o aso​​—telā ko te “aso” malōlō o te Atua​​—koi fano eiloa i te tausaga ko te 1513 T.L.M. i te taimi ne tusi ei ne Mose te tusi ko Kenese. E mata, koi fano eiloa nei te aso malōlō o te Atua? Kafai e penā loa, e mata, e mafai o ulu atu tatou ki ei i aso nei? E tāua malosi ki a tatou a tali ki fesili konei.

E mata, Koi “Mānava” Eiloa a Ieova?

3. E fakaasi mai pefea i pati a Iesu kolā ne tusi i te Ioane 5:​16, 17 me i te fitu o aso koi fano eiloa i te senitenali muamua?

³ E lua fakamaoniga e fakaiku aka ei ne tatou me i te fitu o aso koi fano eiloa i te senitenali muamua T.A. Muamua la, mafaufau ki pati a Iesu ki tino kolā ne ‵teke kae taku fakamasei ne latou a ia i te faka‵leiga ne ia o masaki i te Sapati, kae kolā ne tali‵tonu me ne galuega a mea konā. Ne fai atu te Aliki ki a latou: “A toku Tamana e galue faeloa ke oko mai ki te aso tenei, e penā foki au.” (Ioane 5:​16, 17) Se a te manatu tāua i konei? Ne ‵losi atu latou i a Iesu ne galue i te Sapati. Ne tali atu a ia ki te ‵losiga tenā, penei: “A toku Tamana e galue faeloa.” A te ‵tonuga loa, ne fai atu a Iesu ki ana fili: ‘A māua mo toku Tamana e ga‵lue faeloa i te galuega e tasi. Ona ko te mea ne galue faeloa toku Tamana i tena Sapati telā e lau i meleniuma te leva, e maua foki ne au te taliaga ke galue faeloa i te Sapati.’ Tela la, ne fakaasi mai ne Iesu me e uiga ki te lalolagi, a te Sapati malōlō sili o te Atua, te fitu o aso, e seki oti i ana aso.a

4. Se a te suā fakamaoniga e tuku mai ne Paulo me i te fitu o aso koi fano eiloa i ana aso?

⁴ A te lua o fakamaoniga e tuku mai ne te apositolo ko Paulo. I te sikimaiga ne ia o te Kenese 2:2 e uiga ki te Sapati malōlō o te Atua, ne fakaosofia a Paulo ke tusi mai penei: “Ko tatou kolā e tali‵tonu, e ulu atu ki loto o malō‵lo mo te Atua.” (Epelu 4:​3, 4, 6, 9) Tela la, a te fitu o aso koi fano eiloa i aso o Paulo. E pefea te leva koi fano ei te aso malōlō tenā?

5. Se a te fuafuaga e uiga ki te fitu o aso, kae ka fakataunu māfea te fuafuaga tenā?

⁵ Ke tali aka te fesili tenā, e ‵tau o masaua ne tatou te fuafuaga e uiga ki te fitu o aso. E fakamatala mai i te Kenese 2:3 a te fuafuaga tenā: “Ne fakamanuia ne ia te fitu o aso kae fakatapu ke fai mo aso tāua.” Ne fai ke ‘tapu’ te aso tenā​​—ne fakatapu, io me ne ‵vae keatea, ne Ieova​​—ko te mea ke fakaoti i ei te fakataunuga o tena fuafuaga. A te fuafuaga tenā ko te faiga o te lalolagi ke nofoaki ne tāgata mo fāfine faka‵logo kolā ka tausi atu ki ei fakatasi mo mea ola katoa i luga i ei. (Kenese 1:​28) Ko te fakataunuga eiloa o te fuafuaga tenā ne “ga‵lue faeloa” i ei a Ieova te Atua mo Iesu Keliso, “te Aliki eiloa o te Sapati,” “ke oko mai ki te aso tenei.” (Mataio 12:8) Ka tumau eiloa te aso malōlō o te Atua ke oko eiloa ki te fakataunuga o tena fuafuaga e uiga ki ei i te fakaotiga o te Pulega a Keliso i loto i te Afe Tausaga.

“E se ‵Tau mo se Tino i a Tatou o se Fakalogo”

6. Ne a fakaakoakoga e fakamasaua mai ki a tatou, kae se a te akoakoga e maua ne tatou mai i ei?

⁶ Ne fakamatala manino atu a te fuafuaga a te Atua ki a Atamu mo Eva, kae ne fakata‵mala lāua o faka‵logo ki ei. E tonu, ko Atamu mo Eva eiloa a tino muamua ne olo atu i te auala o te sē fakalogo. E lau i miliona o tino ne fai penā talu mai te taimi tenā. Ke oko ki tino filifilia o te Atua, te fenua o Isalaelu, ne ‵to atu foki ki te auala o te sē faka‵logo. Kae se mea tāua me ne fakamasaua atu a Paulo ki Kelisiano i te senitenali muamua me e mafai foki o ‵to atu ne tino i a latou ki te malei tenā e pelā mo tino Isalaelu i aso mua. Ne tusi atu a ia: “E ‵tau mo tatou o taumafai malosi ke ulu atu tatou ki loto o malō‵lo mo te Atua. E se ‵tau mo se tino i a tatou o se fakalogo, e pelā mo te mea ne fai ne latou.” (Epelu 4:​11) Ke onoono me ne faka‵pau ne Paulo te sē fakalogo mo te se ulu ki loto i te aso malōlō o te Atua. Se a te uiga o te mea tenā mō tatou? Kafai e ‵teke atu tatou ki te fuafuaga a te Atua i nisi feitu, e mata, ka ‵tu atu tatou i te tulaga telā ka se ulu atu ei tatou ki loto i te aso malōlō o te Atua? E manino ‵lei me i te tali ki te fesili tenā e tāua ‵ki eiloa ki a tatou, kae ka toe mafau‵fau tatou ki ei. Kae i te taimi nei, ke onoono aka me ne a mea e mafai o tauloto ne tatou e uiga ki te ulu ki loto i te aso malōlō o te Atua mai te mafau‵fau ki fakaakoakoga ma‵sei a tino Isalaelu.

“E se Mafai Lele Eiloa Latou o Ulu Mai ki Loto o Malō‵lo mo Au”

7. Se a te mea ne mafaufau ki ei a Ieova i te faka‵saoga o tino Isalaelu mai te ‵nofo pologa i Aikupito, kae se a te mea ne fakamoemoegina mai i a latou?

⁷ I te 1513 T.L.M., ne fakaasi atu ne Ieova ki tena tavini ko Mose a tena fuafuaga e uiga ki tino Isalaelu. Ne fai atu te Atua, penei: “Tenei ko fanaifo ei au ki lalo ke faka‵sao latou mai tino Aikupito, ke ‵taki foki latou kea‵tea mai Aikupito, ki se fenua e ‵lei kae lasi, se fenua e maumea kae laukele ola.” (Esoto 3:8) E pelā eiloa mo te tautoga a Ieova ki te lotou tupuga, ko Apelaamo, a te fuafuaga a te Atua i te faka‵saoga o tino Isalaelu “mai tino Aikupito” ko te faiga o latou mo fai ana tino. (Kenese 22:17) Ne tuku atu ne te Atua ki tino Isalaelu se fakasologa o tulafono telā ka mafai ei o maua ne latou se fesokotakiga filemu mo ia. (Isaia 48:​17, 18) Ana muna ki tino Isalaelu: “Kafai e faka‵logo mai koutou ki a au kae tausi taku feagaiga [e pelā mo mea e fakasolo atu i te Tulafono,] ka fai koutou mo oku tino ‵tonu eiloa. A te lalolagi kātoa e o oku, ka ko koutou ko oku tino filifilia.” (Esoto 19:​5, 6) Tela la, a te mauaga ne tino Isalaelu se fesokotakiga taulia mo te Atua ne faka‵na eiloa ki te lotou faka‵logo ki a ia.

8. Se a te vaegā olaga ne mafai o maua ne tino Isalaelu moi ne faka‵logo latou ki te Atua?

⁸ Mafaufau la me ne mafai o fai pefea te olaga moi ne faka‵logo fua a tino Isalaelu ki te leo o te Atua! Penei la ko fakamanuia eiloa ne Ieova olotou fatoaga, olotou togavine, olotou lafu mamoe mo pulumakau. Kae e se mafai o taka‵vale latou i olotou fili. (Faitau te 1 Tupu 10:​23-​27.) I te saemaiga o te Mesia, kāti ne mafai eiloa o maua atu ne ia a Isalaelu e ola ‵lei e pelā me se atufenua saoloto, i lō te ‵nofo ma‵taku mai lalo i te pulega fakasaua a Loma. Ne ‵tau o fai te malo o Isalaelu e pelā me se fakaakoakoga ‵lei ki fenua i ana tuakoi, mai te tukuatuga o fakamaoniga mautinoa me i te fakalogo ki te Atua tonu e maua ei a fakamanuiaga i te feitu faka-te-agaga mo te feitu faka-te-foitino.

9, 10. (a) Kaia ne fai ei te fia ‵foki atu o tino Isalaelu ki Aikupito mo fai se mea masei ‵ki? (e) Ne ‵tau o pokotia pefea te tapuakiga a tino Isalaelu moi ne ‵foki atu latou ki Aikupito?

⁹ Mafaga o tauliaga gali ne maua ne Isalaelu​​—ke ga‵lue latou e ‵tusa mo te fuafuaga a Ieova, kae iku atu ki fakamanuiaga e se gata fua mō ­latou, kae fakamuli loa, mō kāiga katoa o te lalo­lagi! (Kenese 22:18) Kae ne fakaasi atu ne te ­tokoukega o te kautama ‵teke tenā se fiafia foliki fua i te fakatuakaga o se malo mai lalo i te pulega a te Atua ke fai mo fai se fakaakoakoga ‵lei. Ao, ne kinau atu foki latou ke toe ‵foki ki Aikupito! (Faitau te Numela 14:​2-4.) Ne mafai pefea o fakataunu ne latou a te fuafuaga a te Atua ke fai a Isalaelu mo fai se malo ke fakaakoako atu ki ei māfai e ‵foki latou ki Aikupito? Ka se mafai o fai ne latou a te mea tenā. A te ‵tonuga loa, moi ne toe ‵foki a tino Isalaelu ke ‵nofo mai lalo i olotou fili fapau‵pau, ka se mafai lele eiloa o tau‵tali atu latou i te Tulafono a Mose ke maua ei ne latou a mea aoga mai te fakatokaga a Ieova mō te fakamagaloga o olotou agasala. Ne ‵kilo atu latou i te feitu faka-te-foitino​​—ne toetoe te lotou ‵kilo! Se tioa eiloa o fai atu a Ieova ki tino ‵teke konā, penei: “Ne kaitaua ei au ki tino konā, fai ake ei au penei, ‘E ‵se faeloa latou i mea e mafau‵fau latou ki ei, e seki tauloto eiloa ne latou oku auala.’ Au ne ita, fai ei taku tautoga penei: ‘E se mafai lele eiloa latou o ulu mai ki loto o malō‵lo mo au.’ ”​​—Epelu 3:​10, 11; Salamo 95:​10, 11.

¹⁰ Mai te fia ‵foki atu ki Aikupito, ne fakaasi mai ei ne te fenua fakalogogata tenā me ne seki fakatāua ne ia a fakamanuiaga faka-te-agaga kolā ko oti ne maua ne ia, kae ne manako fua ki aniani mo kaliki kolā ne maua i Aikupito. (Numela 11:5) E pelā mo te tino se loto fakafetai ko Esau, ne toka ‵lei a tino ‵teke konā o tiaki se tofi tāua faka-te-agaga ke fesuiaki aka fua mo se ‵kaiga gali e tasi.​​—Kenese 25:​30-​32; Epelu 12:16.

11. Ne pokotia pefea a te fuafuaga a te Atua i te sē fakatuanaki o tino Isalaelu i aso o Mose?

¹¹ Faitalia te seai o se fakatuanaki o te kautama o tino Isalaelu kolā ne tiaki ne latou Aikupito, ne “galue faeloa” a Ieova mo te kufaki ke fakataunu ei tena fuafuaga, mai te saga atu ki te suā kautama. Ne faka‵logo atu a tino i te kautama fou tenei i lō olotou tupuga. E ‵tusa mo te fakatonuga a Ieova, ne ulu atu latou ki loto i te ­Fenua o te Folafolaga kae kamata o puke ne latou i te faiga o taua. E fai‵tau tatou penei i te Iosua 24:31: “I te taimi ne ola ei a Iosua, a tino Isalaelu ne tavini eiloa ki te Aliki. I te mateatuga a Iosua, ne tumau eiloa te faka‵logo o tino Isalaelu ki te Aliki i aso koi ola ei a takitaki kolā ne ‵kilo faka‵lei ki mea ne fai ne te Aliki mō tino Isalaelu.”

12. E iloa pefea ne tatou me e mafai o ulu atu a tino ki loto i te koga malōlō o te Atua i aso nei?

¹² Kae ne gasolo malielie o ‵mate atu te kautama faka‵logo tenā kae ne sui aka ne se kautama telā ne “puli i a latou a te Aliki, mo mea ne fai ne ia mō Isalaelu.” Tela la, “ne agasala a tino Isalaelu ki te Aliki me ko tapuaki atu ki a Paala.” (Famasino 2:​10, 11) Ne seki fai foki te Fenua o te Folafolaga mo fai se “koga malōlō” tonu mō latou. Ona ko te lotou sē faka‵logo, ne seki maua ei ne latou se filemu tumau mo te Atua. I ana pati e uiga ki se taimi fakamuli ifo, ne tusi mai penei a Paulo: “Moi fai ne takitaki ne Iosua ki te koga malōlō o te Atua, penei e se toe faipati a te Atua e uiga ki te isi aso. Tela la, e isi eiloa se malōlōga mō Kelisiano [io me ko “tino o te Atua”, Tusi Paia, Samoa].” (Epelu 4:​8, 9) A “tino o te Atua” kolā ne fakasino atu ki ei a Paulo ko Kelisiano. E mata, ko tena uiga e mafai o ulu atu a Kelisiano ki loto i te koga malōlō o te Atua? E mautinoa eiloa te mea tenā​​—ko Kelisiano Iutaia mo Kelisiano kolā e se ne tino Iutaia!

Ne Seki Talia a Nisi Tino ke Ulu ki Loto i te Koga Malōlō o te Atua

13, 14. Se a te sokoga i te vā o te tautali atu i te Tulafono a Mose mo te ulu atu ki loto i te koga malōlō o te Atua (a) i aso o Mose? (e) i te senitenali muamua?

¹³ I te taimi ne tusi atu ei a Paulo ki Kelisiano Epelu, ne manavase loa a ia me e isi ne tino i a latou ko se ‵kau atu ki te fakataunuga o te fuafuaga a te Atua. (Faitau te Epelu 4:1.) I te feitu fea? Se mea e uiga ki te tau‵tali i te Tulafono a Mose. I loto i se 1,500 tausaga, so se tino Isalaelu telā ne manako o ola e ‵tusa mo te fuafuaga a te Atua, ne ‵tau o tautali i te Tulafono. Kae i te taimi ne mate ei a Iesu, ne tapale ei keatea te Tulafono tenā. Kae ne seki matea ne nisi Kelisiano a te mea tenā, kae ne tumau eiloa i te kinau atu me e ‵tau eiloa o tau‵tali i nisi vaega o te Tulafono.b

¹⁴ Ne fakamatala atu ne Paulo ki Kelisiano kolā ne ‵piki ‵mau ki te Tulafono me i te galuega fakafaitaulaga sili a Iesu, te feagaiga fou, mo te faletapu faka-te-agaga e tāua atu i mea kolā ne sui ne latou mai lalo i te Tulafono. (Epelu 7:​26-​28; 8:​7-​10; 9:​11, 12) Tela la, e pelā mo te fakamanatuga o te Sapati o te vaiaso mai lalo i te Tulafono, ne tusi atu a Paulo e uiga ki te tauliaga ke ulu ki loto i te aso malōlō o Ieova: “Tela la, e isi eiloa se malōlōga mō Kelisiano [“tino o te Atua”, Tusi Paia, Samoa]. Me ko so se tino e fano ki loto o malō‵lo mo te Atua, e malōlō mai i ana galuega.” (Epelu 4:​8-​10) Ne ‵tau o fakagata ne Kelisiano Epelu konā a te mafau‵fau me e mafai o talia ne Ieova a latou mai te fai ne latou o galuega kolā e fakavae ki te Tulafono a Mose. Ko oti eiloa ne fakaeke atu a te taliaga a te Atua ki luga i tino kolā e fakatuanaki ki a Iesu Keliso talu mai te Penitekoso i te 33 T.A.

15. Kaia e tāua te fakalogo ke ulu atu ei tatou ki loto i te koga malōlō o te Atua?

¹⁵ Se a te pogai ne taofi aka ei a tino Isalaelu ke se ulu atu ki loto i te Fenua o te Folafolaga i aso o Mose? Ko te sē faka‵logo. Se a te pogai ne taofi aka ei a nisi Kelisiano i aso o Paulo ke se ulu atu ki loto i te koga malōlō o te Atua? Ona foki ko te sē faka‵logo. Ne seki matea ne latou me ko oti a te aoga o te Tulafono kae ko takitaki ne Ieova ana tino i se isi auala.

Te Ulu Atu ki Loto i te Koga Malōlō o te Atua i Aso Nei

16, 17. (a) Se a te uiga o te ulu atu ki loto i te koga malōlō o te Atua? (e) Se a te mea ka sau‵tala tatou ki ei i te suā mataupu?

¹⁶ E kinau mai a nai Kelisiano i aso nei me e ‵tau o tau‵tali atu i nisi vaega o te Tulafono a Mose ko te mea ke maua ei te fakaolataga. E manino ‵lei eiloa a pati fakaosofia a Paulo ki taina i Efeso: “Ne fakaolagina tatou i te alofa tauanoa o te Atua, e alatu i te fakatuanaki. E sē se mea ne fai ne koutou, kae se meaalofa eiloa a te Atua. E seai se mea i konei e ‵tau o fakamata‵mata koutou ki ei.” (Efeso 2:​8, 9) Kae se a la te uiga o te ulu o Kelisiano ki loto i te koga malōlō o te Atua? Ne ‵vae keatea ne Ieova te fitu o aso​​—ko tena aso malōlō​​—ko te mea ke fakataunu i ei a tena fuafuaga sē fuafuagina mō te lalolagi. E mafai o ulu atu tatou ki loto i te koga malōlō o Ieova​​—io me e ‵kau atu tatou ki a ia i tena koga malōlō​​—mai te ‵tou faka‵logo o ga‵lue e ‵tusa mo tena fuafuaga telā e fakaasi mai ki a tatou e auala i tena fakapotopotoga saukātoa.

¹⁷ I te suā feitu la, kafai e manatu mā‵ma tatou ki fakatakitakiga mai te Tusi Tapu kolā e maua ne tatou e auala i te tavini fakamaoni kae poto, kae filifili aka ke olo tatou i ‵tou auala eiloa, ko fai ei ne tatou a tatou eiloa ke ‵seke mo te fuafuaga a te Atua. E mafai o fakamasei ne te mea tenei a te ‵tou fesokotakiga filemu mo Ieova. Ka mafau‵fau eiloa tatou i te suā mataupu ki nai fakanofonofoga masani kolā e mafai o pokotia i ei a tino o te Atua, kae sau‵tala ki te auala e fai ei a ‵tou fakaikuga, me e faka‵logo io me e olo atu tatou i se isi auala. Ka iloa ei ne tatou me e mata, ko oti ne ulu atu tatou ki loto i te koga malōlō o te Atua io me ikai.

[Fakamatalaga fakaopoopo]

Fesili ke Mafau‵fau ‵Loto ki ei

• Se a te fuafuaga a te Atua e uiga ki tena aso malōlō, ko te fitu o aso?

• E iloa pefea ne tatou me i te fitu o aso koi fano eiloa i aso nei?

• Se a te pogai ne taofi aka ei a tino Isalaelu i aso o Mose e pelā foki mo nisi Kelisiano i te senitenali muamua ke se ulu atu ki loto i te koga malōlō o te Atua?

• Se a te uiga o te ulu atu ki loto i te koga malōlō o te Atua i aso nei?

[Manatu tāua i te itulau e 27]

E mafai o ulu atu tatou ki loto i te koga malōlō o te Atua i aso nei mai te ‵tou faka‵logo o ga‵lue e ‵tusa mo tena fuafuaga telā e fakaasi mai ki a tatou e auala i tena fakapotopotoga saukātoa

[Ata i te itulau e 26, 27]

Se a te mea e tumau eiloa tena tāua i te faiga o tino o te Atua ke ulu atu ki loto i te tena koga malōlō?