Te Auala ke Filifili Aka ei a ‵Tou Fakafiafiaga

1, 2. Kaia e ‵tau ei mo tatou o fakaeteete māfai ko filifili a fakafiafiaga?

MAFAUFAU me ka kai ne koe se fuagalakau kae lavea ne koe me isi sena feitu e masei. Ne a au mea ka fai? E mata, ka kai loa ne koe? Ka ‵pei ne koe kea‵tea? Io me ka ‵kati kea‵tea ne koe te koga masei kae kai a koga ‵lei?

² E tai penā eiloa a fakafiafiaga mo te fuagalakau tenā. A nisi fakafiafiaga e fakafiafia, kae ko te ukega o fakafiafia e ma‵sei me aofia i ei a amioga matagā, amioga fakasaua, io me ko faifaiga fakatemoni. Tela la, kafai e filifili ne koe se fakafiafiaga, e mata, e fai atu koe: “E pule loa au i so se fakafiafiaga e manako au ki ei”? Io me fai atu koe: “A fakafiafiaga katoa e ma‵sei”? Io me ka filifili faka‵lei ne koe a fakafiafiaga ke kau ki ei, mai te ‵kalo kea‵tea mai fakafiafiaga ma‵sei kae kau atu ki fakafiafiaga ‵lei?

3. Se a te mea e ‵tau o mafau‵fau tatou ki ei māfai ko filifili aka a fakafiafiaga?

³ E ma‵nako a tatou katoa ki fakafiafiaga, kae e ma‵nako foki tatou ke filifili faka‵lei a fakafiafiaga konā. Tela la, e ‵tau o fesili ifo tatou ki a tatou eiloa me ka pokotia pefea te ‵tou tapuakiga ki a Ieova i fakafiafiaga kolā e filifili ne tatou.

“KE FAI A MEA KATOA MŌ TE VIKIGA O TE ATUA”

4. Se a te fakatakitakiga fakavae e tasi i te Tusi Tapu e fesoasoani mai ke filifili aka ‵tou fakafiafiaga?

⁴ Kafai e fai ‵tou tukuatuga ki a Ieova, e tauto tatou ki a ia me ka fakaaoga ne tatou a ‵tou olaga ke tavini atu ki a ia. (Faitau te Failauga 5:4.) E tauto atu tatou me ka fai ne tatou a “mea katoa mō te vikiga o te Atua.” (1 Kolinito 10:31) Ko tena uiga, ne tuku atu tatou ki te Atua mō taimi katoa, faitalia me malō‵lo malie aka io me i taimi o fakafiafiaga, kae e se ko taimi fua o fakatasiga io me ko te galuega talai.

5. Se a te vaegā tapuakiga e ‵tau o avatu ne tatou ki a Ieova?

⁵ So se mea e fai ne tatou i te olaga, e isi faeloa sena sokoga ki te ‵tou tapuakiga ki a Ieova. Ne fakamatala mai ne Paulo te mea tenei i ana pati: “Ke ofo atu otou foitino ke fai mo taulaga ola, e tapu kae talia ne te Atua.” (Loma 12:1) Ne fai mai Iesu: “E ‵tau mo koe o alofa ki a Ieova tou Atua mo tou loto kātoa mo tou ola kātoa mo tou mafaufau kātoa mo tou malosi kātoa.” (Maleko 12:30) E ma‵nako faeloa tatou o tuku atu ki a Ieova a te ‵toe mea e mafai ne tatou o fai. I Isalaelu mua, kafai e ofo atu ne tino se taulaga manu ki a Ieova, e ‵tau o tuku atu ne latou se manu telā e malosi ‵lei. Kafai e isi se fakalavelave ki te manu tenā, e se talia ne te Atua te taulaga tenā. (Levitiko 22:18-20) E penā foki a te ‵tou tapuakiga ki a Ieova, e mafai foki o se talia ne ia. I te auala fea?

6, 7. E mafai pefea o pokotia a te ‵tou tapuakiga ki a Ieova ona ko ‵tou fakafiafiaga?

⁶ E fai mai a Ieova: “E ‵tau mo koutou o tapu, me i a au e tapu.” (1 Petelu 1:14-16; 2 Petelu 3:11) E talia fua ne Ieova a ‵tou tapuakiga māfai e tapu, io me ‵ma. (Teutelonome 15:21) E se mafai o ‵ma a ‵tou tapuakiga māfai e fai ne tatou a mea e takalialia ki ei a Ieova, e pelā mo amioga matagā, amioga fakasaua, io me ko faifaiga kolā e isi se lotou sokoga ki temoni. (Loma 6:12-14; 8:13) Kae ka se fiafia foki a Ieova māfai e talia ne tatou a vaegā fakafiafiaga penā. E mafai o fai i ei ke se ‵ma kae ke se talia ne Ieova te ‵tou tapuakiga, kae ka fakamasei foki i ei te ‵tou fesokotakiga mo ia.

⁷ Tela la, e mafai pefea o ‵poto tatou i te filifiliga o ‵tou fakafiafiaga? Ne a fakatakitakiga fakavae ka fesoasoaoni mai ke iloa ne tatou a fakafiafiaga ‵lei mo fakafiafiaga sē ‵lei?

TAKALIALIA KI TE MASEI

8, 9. Ne a vaegā fakafiafiaga e ‵tau o ‵kalo kea‵tea tatou mai i ei? Kaia?

⁸ E uke a vaegā fakafiafiaga e maua atu i aso nei. A nisi fakafiafiaga e ‵lei ki Kelisiano, kae ko te lasiga e se ‵lei. Muamua la, ke onoono tatou ki vaegā fakafiafiaga kolā e ‵tau o ‵kalo kea‵tea mai ei.

⁹ A te ukega o vitio, fakatuatusi i te itaneti, ata i televise, tafaoga i vitio mo pese e matagā, e fakasaua, io me aofia ei a mea fakatemoni. E masani sāle o fakaasi mai i ei a mea ma‵sei i se auala telā e foliga ‵lei kae fai fa‵kata. Kae e fakaeteete eiloa a Kelisiano kae ‵teke atu ki fakafiafiaga kolā e se fakaasi atu ei a tulaga ‵ma o Ieova. (Galuega 15:28, 29; 1 Kolinito 6:9, 10) Kafai e ‵teke atu tatou ki vaegā fakafiafiaga penā, e fakaasi atu ne tatou ki a Ieova me takalia‵lia tatou ki mea ma‵sei.—Salamo 34:14; Loma 12:9.

10. Ne a mea e mafai o ‵tupu māfai e filifili aka a fakafiafiaga sē ‵lei?

¹⁰ Kae ma‵natu aka a nisi tino me e se ma‵sei a fakafiafiaga fakasaua, matagā, io me aofia ei a mea fakatemoni. E mafau‵fau aka latou: ‘Se a te mea e masei i ei? E se mafai lele o fai ne au a mea konei.’ Kafai e mafau‵fau tatou penei, ko fakava‵lea eiloa ne tatou a tatou eiloa. E fai mai te Tusi Tapu: “A te loto e sili atu tena faitogafiti i lō so se isi mea aka kae e fakamataku.” (Ielemia 17:9) Kafai e talia ne tatou a fakafiafiaga kolā e se talia ne Ieova, e mafai pefea o fai atu tatou i a tatou e takalia‵lia ki mea konei? Ko te lasi o te taimi e onoono tatou ki fakafiafiaga konā, ka kamata foki ei o talia ne tatou e pelā me ne mea masani i te olaga. Fakamuli ifo, ka gasolo ifo o vāivāi te ‵tou loto lagona kae ka se mafai foki o fakailoa mai ne ia māfai ko pili o fai ne tatou se filifiliga sē ‵lei.—Salamo 119:70; 1 Timoteo 4:1, 2.

11. E mafai pefea o fesoasoani mai te Kalatia 6:7 ki te filifiliga o ‵tou fakafiafiaga ?

¹¹ E fai mai te Muna a te Atua: “So se mea e ‵toki ne se tino, ka tau eiloa ne ia te mea tenā.” (Kalatia 6:7) Se mea tonu me kafai e talia ne tatou a fakafiafiaga ma‵sei, fakamuli ifo ka fai eiloa ne tatou a mea konā. E pelā mo nisi tino, ona ko te lasi o te lotou fia‵fia ki fakafiafiaga matagā, ne iku atu ei ki te fai ne latou a faifaiga fakatauavaga sē ‵tau. Kae e tuku mai ne Ieova a te fesoasoani e manakogina ke filifili faka‵lei a ‵tou fakafiafiaga.

FAKAAOGA A FAKATAKITAKIGA FAKAVAE I TE TUSI TAPU KE FAI A FAKAIKUGA

12. Se a te mea ka fesoasoani mai ke fai ne tatou a fakaikuga ‵lei e uiga ki fakafiafiaga?

¹² A nisi fakafiafiaga e manino ‵lei me e se talia ne Ieova, kae e iloa ne tatou me ‵tau o ‵kalo kea‵tea tatou mai i ei. Kae e a, a nisi fakafiafiaga kolā e se manino faka‵lei mai? E se tuku mai ne Ieova se fakasologa o tulafono ki mea e mafai mo mea e se mafai o onoono, fakalogo‵logo, io me fai‵tau ki ei. Kae e manako a ia ke fakaaoga ne tatou a ‵tou loto lagona telā ko oti ne akoako ki te Tusi Tapu. (Faitau te Kalatia 6:5.) E tuku mai ne Ieova a fakatakitakiga fakavae, ko muna‵tonu fakavae kolā e akoako mai ei ki a tatou a te kilokiloga a Ieova ki mea. E fesoasoani mai a fakatakitakiga fakavae konei ke akoako ki ei a ‵tou loto lagona. E fesoasoani mai ei ke iloa ne tatou “me se a te loto o Ieova” ko te mea ke fai ne tatou a filifiliga kolā e fiafia a ia ki ei.—Efeso 5:17.

13. Kaia e kese‵kese ei a fakaikuga e fai ne Kelisiano e uiga ki fakafiafiaga? Kae se a te mea telā e tāua ki Kelisiano katoa?

¹³ E masani sāle o ‵kese a fakafiafiaga kolā e filifili ne se Kelisiano mai mea e fai ne te suā tino. Kaia? Ia, e kese‵kese a mea e fia‵fia tatou ki ei. E se gata i ei, a te mea telā e talia ne te suā tino e mafai o se talia ne te suā tino. Tela la, ke fai a fakaikuga ‵lei, e ‵tau mo Kelisiano o tau‵tali ki fakatakitakiga fakavae i te Tusi Tapu. (Filipi 1:9) Ka fesoasoani mai a mea konei ke filifili ne tatou a fakafiafiaga kolā e talia ne te Atua.—Salamo 119:11, 129; 1 Petelu 2:16.

14. (a) Se a te mea tāua e ‵tau o mafau‵fau ki ei e uiga ki te auala e fakaaoga ei a ‵tou taimi? (e) Ne a pati fakatonutonu ne tuku atu ne Paulo ki Kelisiano?

¹⁴ A te suā mea telā e ‵tau o mafaufau ki ei ko te taimi e fakamāumāu ne tatou ki fakafiafiaga. E fakaasi mai i ei me pefea te tāua o fakafiafiaga ki a tatou. E pelā me ne Kelisiano, a te ‵tou taviniga ki a Ieova ko te ‵toe mea tāua i ‵tou olaga. (Faitau te Mataio 6:33.) Kae e aunoa mo te iloa ne tatou, e mafai eiloa o uke a taimi ko fakaaoga ki fakafiafiaga. Ne fakatonutonu atu a Paulo ki Kelisiano: “Ke fakaeteete faeloa koutou i te auala e sa‵sale ei koutou, e se pelā me ne tino va‵lea kae e pelā mo tino ‵poto, ke fakaaoga otou taimi ki toe mea aoga.” (Efeso 5:15, 16) Tela la, e manakogina ke fakatapula ne tatou a ‵tou taimi e fakamāumāu ki fakafiafiaga kae ke fakamautinoa faeloa me i te ‵tou taviniga ki te Atua ko te ‵toe mea tāua i ‵tou olaga.—Filipi 1:10.

15. E puipui pefea tatou mai fakafiafiaga kolā e mafai o fakamasei i ei te ‵tou fesokotakiga mo Ieova?

¹⁵ E manino ‵lei, me e ‵tau mo tatou o ‵teke ki fakafiafiaga kolā e iloa ne tatou me e se talia ne Ieova. Kae e a, fakafiafiaga kolā e tai fakalotolotolua tatou i ei? E mata, koi manakogina ke fakaeteete tatou i ei? Mafaufau ki te mea tenei. Kafai e sasale koe i se auala i luga i se mauga, e mata ka fanatu koe ke pili ‵ki loa ki kaugutu o te mauga? Ikai. Kafai e fakatāua ne koe tou ola, ka faka‵mao eiloa koe mai te koga fakamataku. E penā foki loa a ‵tou filifiliga ki fakafiafiaga. E fai mai te Muna a te Atua: “‵Fuli kea‵tea ou vae mai te mea masei.” (Faataoto 4:25-27) Tela la, e se ‵kalo kea‵tea fua tatou mai fakafiafiaga kolā e iloa ne tatou me e ma‵sei, kae e faka‵mao kea‵tea foki tatou mai fakafiafiaga kolā e mafau‵fau tatou me e se ‵lei, kae mafai o fakamasei i ei ‵tou fesokotakiga mo Ieova.

FAI KE ILOA NE KOE TE KILOKILOGA A IEOVA

16. (a) Ne a nisi mea e takalialia ki ei a Ieova? (e) E fakaasi atu pefea ne tatou te ‵tou takalia‵lia ki mea kolā e takalialia ki ei a Ieova?

¹⁶ Ne tusi mai te faisalamo: “Koutou kolā e a‵lofa ki a Ieova, takalia‵lia ki te mea masei.” (Salamo 97:10) E akoako mai ne te Tusi Tapu a mafaufauga mo lagonaga o Ieova. Fesili ifo ki a koe eiloa, me mafai pefea o fesoasoani atu a mea ne tauloto ne koe ke maua ne koe te kilokiloga a Ieova. E pelā me se fakaakoakoga, ne tauloto tatou i a Ieova e takalialia ki te “alelo fakaloiloi, mo lima kolā e fakamaligi i ei a toto o tino e seai ne olotou ‵se, se loto telā e taumafai o fai se togafiti masei, mo vae kolā e ‵tele fakavave ki mea matagā.” (Faataoto 6:16-19) Ne tauloto ne tatou me ‵tau o ‵kalo kea‵tea tatou mai “amioga fakatauavaga sē ‵tau, . . . ifo ki tupua, te faivailakau, . . . te loto masei, te kaitaua, . . . te kaisanosano, te konā, fakafiafiaga fai valevale, mo nisi mea aka penā.” (Kalatia 5:19-21) E a, e lavea ne koe te auala e fesoasoani mai ei a fakatakitakiga fakavae konei mai te Tusi Tapu ke filifili aka a fakafiafiaga? E ma‵nako tatou o tau‵tali ki tulaga o Ieova i feitu katoa o te olaga, māfai e ‵nofo fakatasi mo nisi tino io me i a tatou eiloa. (2 Kolinito 3:18) E tonu, a filifiliga kolā e fai ne tatou māfai ko ‵nofo tatou i a tatou eiloa, e fakaasi ‵tonu mai ei me ko tatou ne vaegā tino pefea.—Salamo 11:4; 16:8.

17. Koi tuai o filifili se fakafiafiaga, ne a fesili e ‵tau o fesili ifo ne tatou?

¹⁷ Tela la, kafai e filifili ne koe a fakafiafiaga, ke fesili ifo penei: ‘Ka pokotia pefea toku fesokotakiga mo Ieova i taku filifiliga? Ka pokotia pefea oku lagonaga i ei?’ Ke iloilo nei tatou ki nisi fakatakitakiga fakavae kolā e fesoasoani mai ki a tatou i te filifiliga o fakafiafiaga.

18, 19. (a) Ne a pati fakatonutonu ne tuku atu ne Paulo ki Kelisiano? (e) Ne a fakatakitakiga fakavae ka fesoasoani mai ki te filifiliga o ‵tou fakafiafiaga?

¹⁸ Kafai e filifili ne tatou a ‵tou fakafiafiaga, e filifili eiloa ne tatou a mea kolā ka faka‵fonu ki ei ‵tou mafaufau. Ne tusi mai a Paulo: “So se mea telā e tonu, so se mea telā e manavase malosi ki ei, so se mea telā e amiotonu, so se mea telā e ‵ma, so se mea telā e alofagina, so se mea telā e uke ana tavaega, so se mea telā e ‵lei mo so se mea telā e ‵tau o tavaegina, ke mafau‵fau faeloa ki mea konei.” (Filipi 4:8) Kafai e faka‵fonu ne tatou a ‵tou mafaufau ki mea ‵lei konei, e mafai o fai atu tatou: “A pati i toku gutu mo mafaufauga ‵loto o toku loto ke fakafiafia atu ki a koe, e Ieova.”—Salamo 19:14.

¹⁹ Ke fesili ifo ki a koe: ‘Ne a mea e faka‵fonu ne au ki ei a toku mafaufau? Kafai ko oti ne onoono au ki se ata, e mata, ne maua ne au a mafaufauga ‵gali kae fakamalosi loto? E mata, e maua ne au te filemu mai te mauaga o se loto lagona ‵lei? (Efeso 5:5; 1 Timoteo 1:5, 19) E mata, e ‵lei oku lagonaga ke ‵talo atu ki a Ieova? Io me e se ‵lei oku lagonaga? E mata, e fai ne fakafiafiaga ke mafaufau au ki amioga fakasaua io me ko mea ma‵sei? (Mataio 12:33; Maleko 7:20-23) Mai fakafiafiaga kolā e filifili ne au, e mata ko oti au ne “fakaakoako ki te olaga masani tenei”?’ (Loma 12:2) A tali ‵tonu kolā e fai atu ne tatou ka fesoasoani mai ke lavea ne tatou a mea kolā e ‵tau o fai ke fakatumau te malosi o ‵tou fesokotakiga mo Ieova. E ma‵nako tatou ke ‵talo atu pelā mo te faisalamo: “‵Fuli kea‵tea oku mata mai te kilokilo atu ki mea sē aoga.”a—Salamo 119:37.

E POKOTIA A NISI TINO I ‵TOU FAKAIKUGA

20, 21. Kaia e ‵tau ei mo tatou o mafau‵fau ki lagonaga o nisi tino māfai ko filifili aka a ‵tou fakafiafiaga?

²⁰ Tenei te te suā fakatakitakiga fakavae e ‵tau o masaua ne tatou: “E saoloto a mea katoa; kae e se ko mea katoa e fakamalosi loto. Ke se ‵sala atu faeloa a tino taki tokotasi ki tena ‵lei eiloa, kae ki te ‵lei o te suā tino.” (1 Kolinito 10:23, 24) Ona ko te mea e maua ne tatou te saolotoga ke fai se mea, e se fakauiga i ei me e ‵tau eiloa o fai ne tatou te mea tenā. E ‵tau o mafau‵fau faka‵lei tatou ki te auala ka pokotia ei ‵tou taina mo tuagane i ‵tou fakaikuga.

²¹ E se ko tino katoa e ‵pau olotou loto lagona. E pelā me se fakaakoakoaga, e mafai o talia ne tou loto lagona ke onoono koe ki se polokalame i te televise. Kae fakamuli ifo ko iloa ne koe me e se ‵lei a loto lagona o taina mo tuagane ma onoono ki ei. Ne a au mea ka fai? E tiga loa e maua ne koe te saolotoga ke onoono ki ei, kāti ka fakaiku ne koe ke se onoono i ei. Kaia? Me e se manako koe ke ‘agasala ki ou taina’—io me ‘agasala ki a Keliso.’ (1 Kolinito 8:12) E se ma‵nako tatou o fai se mea telā ka fakavāvāi i ei a ‵tou taina Kelisiano.—Loma 14:1; 15:1; 1 Kolinito 10:32.

22. E fakaasi atu pefea ne tatou me e loto malamalama tatou i filifiliga e fai ne nisi Kelisiano?

²² I te suā feitu, e a māfai e se talia ne tou loto lagona ke onoono, faitau io me fai ne koe se mea telā e talia ne te suā tino? Ona ko tou alofa mo tou āva ki tou taina, ka se fakamalosi ne koe ke ‵fuli tena filifiliga ke ‵pau mo koe. A te tino fakateletele e iloa ne ia me i nisi tino e mafai o fakatele ma‵kini io me fakatele malie atu ki a ia, kae fai eiloa e pelā me ne tino apo i te fakateletele. I se auala tai ‵pau, e mafai koulua mo te suā taina o tau‵tali ki se fakatakitakiga i te Tusi Tapu e uiga ki fakafiafiaga kae tai ‵kese malie fua a lua kilokiloga ki ei.—Failauga 7:16; Filipi 4:5.

23. Se a te mea ka fesoasoani mai ke filifili faka‵lei a ‵tou fakafiafiaga?

²³ Tela la, se a te mea ka fesoasoaoni mai ke filifili faka‵lei a ‵tou fakafiafiaga? Kafai e fakaaoga ne tatou a ‵tou loto lagona telā ne akoako ki fakatakitakiga fakavae i te Tusi Tapu kae a‵lofa tonu eiloa tatou ki ‵tou taina mo tuagane, ka fai eiloa ne tatou se filifiliga ‵lei. Kae ka fia‵fia tatou me e fai ne tatou a “mea katoa mō te vikiga o te Atua.”