Te Fakafesagai Atu ki Tino Mai Tua o Tou Kāiga Fai

E masani o fe‵paki a kāiga fai mo fesokotakiga faiga‵ta mo tino mai tua o olotou kāiga.b E ‵tau o fakafesagai atu a mātua fai e tokouke ki mātua tonu o te tamaliki māfai e oko ki tulaga pelā mo te āsi atu, polopoloki, mo te ‵lago atu i mea tau tupe. Kāti e taumafai foki a taugasoa mo kāiga ke fakamasani ki tino ‵fou o te kāiga. Ke mafaufau ki te auala e mafai ei o fesoasoani atu a fakatakitakiga mai i te Tusi Tapu ki tou kāiga fai ke fakafesagai atu ki tulaga faiga‵ta konā.

FESOKOTAKIGA 1: NISI MĀTUA O TE TAMALIKI

E fai mai a Judith, se mātua fai i Namibia: “E tasi te taimi ne fai atu a te mātua o aku tamaliki fai ki a latou me i a au ko te avaga fou fua a te lotou tamana, tela la, kafai e isi ne mā tamaliki, e se taina io me tuagane latou mo tamaliki konā. E faka‵mae mai ana pati ki a au me i a au e alofa ki aku tamaliki fai e pelā eiloa me ko aku tama tonu.”

E lotoma‵lie a tino ‵poto me e mafai eiloa o faigata a te fesokotakiga i te va o nisi mātua o te tamaliki mo te kāiga fai. E pelā mo te masani, e faigata malosi atu ki te mātua tonu mo te mātua fai. Se a te mea e mafai o fesoasoani atu ki ei?

Se auala ke iku manuia: Fai ne faka‵tauga ‵lei. Kafai e se talia ne koe ke aofia a te suā mātua i te olaga o te tamaliki, e mafai o faka‵mae atu a te mea tenā ki lagonaga o te tamaliki.c E isi eiloa se koga tonu o mātua o te tamaliki, ko lāua kolā ne ‘māfua mai ei a ia,’ i tena olaga. (Faataoto 23:22, 25) I te suā feitu, kafai e talia ne koe a tau avaga mua ke tuku atu a fakamalosiga e uke ki tou kāiga, ka fakafanoanoa io me fakakaitaua ne koe a tau avaga fou. Taumafai ke paleni koe, fai ne faka‵tauga ‵lei ke puipui ei tau fakaipoipoga, kae tumau i te fesokotaki mo te suā mātua ki te mea e mafai o fai.

MANATU FESOASOANI MŌ MĀTUA

• Kafai e fai‵pati koe mo tau avaga mua, fai‵pati fua e uiga ki tamaliki kae fakafoliki a te sau‵tala e uiga ki nisi mea aka. Pelā me se fakaakoakoga, e mafai o fakamolemole atu koe i se auala poto me e mafai o fai ne taimi mautinoa ke telefoni ei koulua i se taimi o te ao. E masani o ‵lei atu a te mea tenā i lō te telefoni mai i taimi valevale io me ko valuapo.

• Kafai e se ‵nofo mo koe a tau tamaliki, e se taumate e mafai o fakaaoga ne koe a te telefoni, tusi, io me ko te meli-iti ke fesokotaki atu faeloa ki ei. (Teutelonome 6:6, 7) E fakaaoga ne nisi tino a te itaneti mo fai‵pati. Kāti e mafai o malamalama atu koe i manakoga mo fakalavelave o tau tamaliki​—kae tuku atu a fakatakitakiga ‵lei kolā e mafai o fesoasoani atu ki a latou​—i lō te mea telā e mafaufau koe ki ei.

MANATU FESOASOANI MŌ MĀTUA FAI

• Ke fakaasi atu a “lagonaga fakataina” ki te mātua tonu o tama‵liki mai te fai faka‵lei atu ki tou fafine me e se taumafai koe o sui a ia. (1 Petelu 3:8) Ke fakaasi atu faeloa ki tou fafine a mea e uiga ki tamaliki māfai e ‵nofo mo koe ana tama, kae saga atu fua ki mea ‵lei e fai ne latou. (Faataoto 16:24) Fakamolemole atu ke maua ne manatu fesoasoani mai i tou fafine, kae fakafetai atu ki a ia māfai e tuku mai ne ia.

• Ke mo a e fakaasi atu a te lasi o tou alofa ki tama‵liki māfai e ‵nofo olotou mātua. Muna a Beverly, se mātua fai i te Iunaite Sitete: “E ma‵nako aku tamaliki fai koi fo‵liki o ka‵laga mai ki a au, Mama. Ne lotoma‵lie matou me e ‵lei ke fai penā i te motou fale kae ke sē ka‵laga mai ki a au Mama māfai e ‵nofo tasi mo te lotou mātua tonu ko Jane, io me ko tena kāiga. Ne gasolo o ‵lei a te fesokotakiga o māua mo Jane mai tua o te faifaiga tenei. A te tonuga loa, ne fesoasoani tasi māua ki tamaliki i tafaoga mo faigāmea a te akoga.”

MANATU KE FESOASOANI ATU KI MĀTUA MO MĀTUA FAI KE FEALOFANI

• Ke mo a eiloa e fai ne au pati fakamasei e uiga ki se mātua io me se mātua fai telā e galo ke lagona ne tamaliki. E faigofie o fai se faipatiga sē ‵lei penā, kae e fakafanoanoa ‵ki ki se tamaliki. Kae e se iloa eiloa ne koe a te taimi e toe fakafoki atu ei au pati konā. (Failauga 10:20) Kafai e fai atu se tamaliki me i te suā mātua io me ko te mātua fai ne fakamasei ne ia koe, saga tonu ki lagonaga o te tamaliki. E mafai o fai atu koe, penei: “Au e fanoanoa me ne lagona ne koe a te mea tenā. E kaitaua mai a tou mātua ki a au, kae i nisi taimi, kafai e kaitāua a tino, e fai‵pati ne latou a pati sē ‵lei.”

• Taumafai ke ‵pau a tulafono mo polopolokiga e fai i kāiga e lua. Kafai e se mafai o fai penā, ke fakamatala a te kese‵kesega e aunoa mo te manatu fatauva ki te suā mātua. Ke mafaufau ki te tala tenei mai lalo:

  Te mātua fai: Tim, fakamolemole tautau tou solo ‵siu ki luga.

  Tim: I te fale o toku mātua, e tiaki fua ne matou i te fola kae e tau‵tau eiloa ne tou fafine ki luga.

  Mātua fai (kaitaua): Ko ‵lei la, e akoako fua ne ia koe ke paie.

  E mata, ne mafai o ‵lei atu a te tali tenei?

  Mātua fai (leo filemu): Oi, ko ‵lei la. I konei, e tautau eiloa ne te tino a tena solo.

• Ke mo a e fai se fakasologa o galuega e ‵tau o fai ne au tamaliki i te taimi telā e ‵nofo ei mo te suā mātua. (Mataio 7:12) Kafai e se mafai ne koe o fulifuli aka a mea e ‵tau o fai, taumafai ke maua se taliaga mai i te suā mātua a koi tuai o fai atu ne koe ki tamaliki a mea kolā ne aofaga ne koe.

FESOKOTAKIGA 2: TAMALIKI MA‵TUA

E fakaasi mai a te fameo o se fafine e tokotasi i te tusi ko te Step Wars (Taua a Kāiga Fai) e uiga ki tena avaga telā e tu mai i te feitu o ana tama ma‵tua kae ita ma fakaasi mai a te sē ‵lei o olotou faifaiga ki a ia. “Se mea vave eiloa o fanaka a toku kaitaua,” ko muna a tou fafine. E mafai pefea o tausi ne koe tou fesokotakiga mo tamaliki ma‵tua mai te fakamasei atu ki tou olaga avaga?

Se auala ke iku manuia: Fakaasi atu te loto malamalama. Muna a te Tusi Tapu: “Ke se ‵sala atu a tino taki tokotasi ki tena ‵lei eiloa, kae mō te ‵lei o te suā tino.” (1 Kolinito 10:24) Taumafai ke malamalama kae iloa ne koe a lagonaga o te suā tino. Kāti e manava‵se a tamaliki fai kolā ko ma‵tua i te mea ma ‵galo i a latou a te alofa o te lotou mātua. Io me e ma‵natu aka latou me mai i te taliaga o se mātua fai, ka sē a‵lofa fakamaoni latou ki olotou kāiga tonu. I te taimi nei, e mafai o manava‵se a mātua me i te munasele atu ki olotou tamaliki ka fai fua i ei ke olo latou kea‵tea.

I lō te taumafai o faimālō se va fakataugasoa, ke ati aka tou fesokotakiga mo au tamaliki fai i te auala masani. E pelā mo te masani, se mea valea ke taumafai koe o faimālō se tino ke maua ne ia a te alofa tonu. (Pese a Solomona 8:4) Tela la, taumafai o fai ne fakamoemoega tonu kae ‵lei māfai e manako koe ke pili malosi atu koe ki au tamaliki fai.

Ke mo a e faipati atu ne koe a mea katoa kolā e mafaufau io me manako koe ki ei, māfai foki e se fai faka‵lei atu ki a koe. (Faataoto 29:11) Kafai e tai faigata ke pule atu koe ki au pati e fai, ‵talo pelā mo te tupu o Isalaelu ko Tavita: “Te Aliki [Ieova], tuku mai se leoleo ki toku gutu, se leoleo ki te mataloa o oku laugutu.”​—Salamo 141:3.

Kafai e fakaiku aka ne koe ke nofo i te fale telā ne puti aka i ei a tamaliki, kāti ka poi koe i lagonaga kolā koi ‵nofo mo latou e uiga ki ei. Taumafai ke fakamu‵tana a fakamafulifuliga e fai, maise eiloa ki potu mua o latou. E ‵tau foki o mafaufau koe ki te olo o ‵nofo i se fale fou.

FESOKOTAKIGA 3: NISI KĀIGA MO TAUGASOA

Muna a Marion, se mātua fai i Kanata: “E masani o tuku ne oku mātua a meaalofa ki taku tama tagata kae e se ko tamaliki a toku avaga. Ne taumafai māua o ‵togi olotou meaalofa, kae i nisi taimi ko sē mafai ne māua.”

Se auala ke iku manuia: Ke fakamuamua a tou kāiga fou. Fai atu ki ou kāiga mo taugasoa e uiga ki tou tiute ki tou kāiga fou. (1 Timoteo 5:8) E ui eiloa e se fakamoemoe koe me ka a‵lofa fakavave ou kāiga mo taugasoa katoa ki tino o tou kāiga fou, e mafai ne koe o fakamolemole atu ki a latou ke fakaasi atu te āva kae fai faka‵lei ki ei. Fakamatala atu me e logo‵mae ‵ki a tamaliki māfai e se fia ‵saga atu latou io me fakaasi atu a nisi uiga atafai.

Taumafai ke isi se fesokotakiga o tupuna mo tamaliki i tau avaga muamua. E fai mai se mātua i Egelani e igoa ki a Susan: “Ne toe avaga au i te 18 masina mai tua o te matega o taku avaga, kae ne taumafai malosi a mātua o tou tagata o talia a taku avaga fou. Ne ‵lei atu a mea e fai i te taimi ne aofia malosi ei lāua, fai atu ki tamaliki ke telefoni atu ki a lāua, kae fakafetai atu mō te ‵lago mai o lāua.”

A fesokotakiga mo tino mai tua o tou kāiga e mafai o fakaitaita atu ki tou kāiga fai. Ke fakagalue a pati fakatonutonu mai i Tusitusiga Tapu, kae ka mafai o maua ne tou kāiga a fakamanuiaga kolā e tauto mai te Tusi Tapu e uiga ki ei: “A kāiga e ‵tau o fakavae ki te poto mo te malamalama.”​—Faataoto 24:3.