ZVAKAITIKA MU UPENYU
Inini Ndinozwa Ndakacengeteka Ngokuti Ndinogonda Djehovha
ANHU paanondibvunza kuti ndirekete ngezve zvakaita mu upenyu wangu, ndinosoabvunza kuti “ndakaita hingana mara mu nyara dza Djehovha!” Hinga mushobo wandinothwara mara kuti ndiende kandiri kuda kuenda—ndinosiyawo kuti Djehovha no sangano rake andiendese kandinodikana kuenda. Inini ndakambotenda kuita mabasa anoshupha uye amweni aitondikanda pangozi. Asi inini ndakafundira kuti ndingazwa ndakacengeteka kana ndikagonda Djehovha.
MUSHOBO WANDAKAFUNDIRA NGEZVA DJEHOVHA UYE KUTANGA KUMUGONDA
Ndakabarhwa muna 1948 ku thaundi doko ku Nigéria mu África. Panguwa iyona, Titiu angu anozwi Moustapha uye mukoma angu Wahabi, akabhabhatidzwa hinga Apupuri a Djehovha. Pandainga ndino makore 9, baba angu akashaika. Inini ndakapererhwa. Mukoma angu Wahabi akandibvunza kuti inini ndaizokwanisazve kuona Baba angu parumuko. Izvona zvakandinyaradza maningi zvekuti ndakada kufunda Bhaibheri. Ndakazobhabhatidzwa muna 1963. Hama dzangu dzimwenizve dzitatu dzakabhabhatidzwawo.
Muna 1965, inini ndakaenda koorarama na mukoma angu Wilson ku thaundi re Lagos uye zvakadakadza maningi kuziyana no mapiyonero e nguwa dzese ku Ungano ye Igbobi. Kuona mupfaro waaizwa uye kushingaira kaaiita, zvakandiitawo kuti nditange kuseenza hingana mu pionero, izvona zvakaitika muna Janero ya 1968.
Hama yaiseenza ku Bheteri, yaizwi Albert Olugbebi, yakaronga musangano unokosha no cikwata ce madjaha kuti atibvunze ngezve kudikanwa kaiizwa mapionero espesiyari, kakutsi ke Nigéria. Ndiciri kuedzurira masoko anopfadza akarekethwa na Hama Olugbeb. Awona akati: “Imwimwi muciri madjaha uye mungaseenzesa nguwa yenyu no simba renyu kuti muitire Djehovha zvakawanda. Muno basa rakawanda mundima rakamuetserai!” Inini ndaidawo maningi kupangidza mwiya wa muphorofita Isaya, ndodzipira kuti ndiende kwese kwandinotumwa na Djehovha. Hino ndakatara petisau kuti ndigare mupionero espesiyari.—Isa. 6:8.
Muna Mayo ya 1968, ndakagadzwa hingana mupionero espesiyari kuti ndiseenzere ku thaundi re Kano kakutsi ke Nigéria. Izvona zvakaitika munguwa ye Hondo ku Biafran, hondo ye anhu e munyika imwe imweyo yakaitika muna (1967-1970). Hondo iyona yakabara matambudziko uye kuuraiwa ke anhu akawanda kakutsi ke nyika. Uye hondo iyona yakarumbwa yeciitika kumadokera ke Nigéria. Hama imweni yecida kundibetsera yakaedza kuita kuti ndirambe basa irona. Asi inini ndakaabvunza kuti: “Maita basa nge kunetseka ngendaa yazvo. Asi kana Djehovha ecida kuti inini ndiite basa iri, ndino rugondo rekuti iyena acandicengeta.”
KUGONDA DJEHOVHA KU MBUTO YAKATSAKATISWA NO HONDO
Hondo yakaitika mu nyika ii ye Kano yainga yatsakatisa thaundi iri guru. Mu basa re kuparidzira, pamweni paya taiona mitumbi ye anhu ainga auraiwa no hondo. Hondo isati yaitika, ku Kano kainga kuno ungano dzakawanda, asi parizvino anhu ainga atiza. Aparidzi ainga asara kweneyo ainga asikatogumi 15 awona aithya uye ainga akaora mwoyo maningi. Hama idzi dzakapfara maningi pandakaguma ikona no hama dzimweni dzinokwana kuita 5 tiri mapionero espesiyari. Isusu takaabambisa maningi, uye mumasure mazvo awona akazwa zviri nani. Isusu takaabetserawo kuronga misangano uye basa rekuparidzira. Uyewo kutumira ma reratorio e basa re kuparidzira uye kukumbira mabhuku ku Bheteri.
Isusu takatanga kufundira mureketero weci Hausa. Anhu e mu ndima paaizwa masoko e Umambo wa Mwari mu mureketero wawo ainyasa kupurutana, asi anamati e gereja rainyaya kunamathwa ku Kano aazi kupfarira basa redu rekuparidzira. Zuwa rimweni, inini no mudoni wangu, takateererhwa no mwanarume wainga ano banga. Isusu takagogoma kudarika mwanarume iyena uye takakwanisa kupukunyuka! Kunyazi no ngozi yese, Djehovha akakwanisa kuita kuti “tirumbwe takacengeteka” uye numero ye aparidzi yakatanga kutunhudzirika. (Pis. 4:8) Nyamasi uno kuthaundi re ku Kano, kuno aparidzi anodarika 500 ari kuseenzera ku ungano dzinokwana 11.
KUTEERERHWA KU NÍGER
Ndeciseenza hinga pionero espesiyari ku Niamey, ku Níger
No kuhamba ke nguwa, muna 11 ya Agosto ya 1968, mumasure me kuseenza ke mwedzi minganani ku thaundi re Kano, ndakatumwa kuti ndiende koosenza ku Niamey, thaundi guru re Níger, kainga kuno mapionero amweni airi. Akuzi kutora nguwa yakareba, takaona kuti Níger iri kumabvazuwa ke África, imwe ye mbuto inonyanya kupisa maningi mu África. Pane kuti tibatane no kupisa basi, taidikana kufundira mureketero unonyanya kurekethwa mu nyika iyona, weci Francês. Kunyazi no zvinetso izvi, isusu takagonda Djehovha uye takatanga kuparidzira ku thaundi guru pamwepo no cikwata ce aparidzi anogara ikona. Apazi kutora nguwa yakareba, uye tingatoti anhu ese anogara ku Niamey, ainga atambira kopiya ye bhuku rinozwi The Truth That Leads to Eternal Life. Anhu aitotiimisa mugwanza kuti tiapase kopiya ye bhuku irona!
Apazi kutora nguwa yakareba uye takaziya kuti anyautongi ainga asikapfariri Apupuri a Djehovha. Mu Julho ya 1969, kakaizwa gungano ro mutanha rokutanga mu nyika iyona, uye anhu anokwana kuita 20 akapinda gungano irona. Isusu tainga tino cidaka-daka ce mharidzo ye rubhabhatidzo nge kuti aparidzi airi e muthaundi irona aizobhabhatidzwa pa zuwa irona. Asi pazuwa re kutanga re gungano, pakaguma mapurisiya akapingaidza gungano. Mupurisiya umweni wakatora inini pamwepo no mapionero amweni kutobatanidzawo no muonereri we nharaunda oenda nesu ku cikwadra. Mumasure me kutiita mubvunzo, awona akatibvunza kuti tihwirirezve pa zuwa raizoteera. Ngekuti zviro zvaizonyanya kushata, isusu takasanangura kuita mharidzo ye rubhabhatidzo panyumba pe hama imweni. Pedzepo, toenda kooita rubhabhatidzo kumurambo nge mushobo usikanyanyi kuoneka.
Mumasure me masumana manganani, Anyautongi akatidzingira munyika iyona inini pamwepo no mapionero amweni ashanu. Awona akatipasa mazuwa mairi basi kuti tibude imona uye isusu taidikana kupsvaka tega karu yekubuda nayo. Isusu takaita izvona uye takabuda toenda ku Bheteri re ku Nigéria katakapaswa mabasa mapsva.
Ku Nigéria inini ndakatumwa ku mutanha waigara anhu aiziikanwa kuti Orisunbare, kandakagara no mupfaro we kuparidzira uye kuitisa fundo dze Bhaibheri no cikwata ce aparidzi aigara ikona. Asi mumasure me kudarika mwedzi dzinokwana kuita 6, Bheteri rakandikumbira kuti ndihwirirezve ku Níger. Asi pari zvino ndiri ndega, pakutanga ndakashamisika uye ndakathya padoko, asi ndainga ndino cidaka-daka ce kuonanazve no hama dze ku Nigéria!
Mumasure mekudarika zuwa rimwe ndagumeyo, mwanarume umweni we ku Nigéria waiita bhizi wakaona kuti inini ndainga ndiri Mupupuri wa Djehovha uye wakatanga kundiita mibvunzo ngezve Bhaibheri. Isusu takafunda tese uye mumasure mekuti iyena wasiya musambo wekumwa nokufumari wakabhabhatidzwa. Ku Níger inini ndakaona mukana wekuparidzira no hama ku mbuto dzakawanda dze nyika iyona uye kuona kuti nokuhamba ke makore anhu akatenda kudini cokwadi. Pandakagumeyo kainga kuno Apupuri a Djehovha anokwana kuita 31 basi, pandakazobveyo ainga aakukwana kuita 69.
“ATINYASI KUZIYA MUSHOBO URI KUHAMBA BASA REKUPARIDZIRA KU GUINÉ”
Muna Dezembro ya 1977, ndakahwirira ku Nigéria kuti ndirowedzwe. Mumasure me kurso yakapedza makore matatu, murongi we Dare re Firiyari, hama Malcolm Vigo, akandipasa tsamba ye ku Bheteri re ku Serra Leoa. Hama dzekweneyo dzaipsvaka hama yainga iri mupionero ino uthongo wakanaka, isikazi kuwaka uye inokwanisa kureketa Cingezi no ci Francês kuti aseenze hinga muonereri we nharaunda ku Guiné. Hama Vigo akandibvunza kuti kurowedzwa kandakaizwa kaiitira kuti ndikwanise kuita basa irona. Awona akandibvunzazve kuti: “Nyasawo kurangarira usati watambira basa iri.” Panguwa imweyo ndakaabvunza kuti: “Ngekuti ndi Djehovha ari kundituma, ndinoenda.”
Inini ndakaenda ku Serra Leoa uye ndakasonga no hama dze dare re firiyari. Imwe ye nhengo ye Dare re Firiyari re ku Serra Leoa yakandibvunza kuti: “Atinyasi kuziya kuhamba kuri kuita basa re kuparidzira ku Guiné.” Kunyazi firiyari yeku Serra Leoa ndiyo yainga ino ubaba we kuonerera basa re kuparidzira ku Guiné, zvainga zvisikabviri kureketa no hama dzainga dziri kweneyo. Ngekuti e zvematongerhwe e nyika e kweneyo ainga asikazi kugara zvakanaka. Firiyari yainga yakatomboedza kakawanda kutumira mu imiriri, asi zvaishupha. Ndiyo ndaa awona akandikumbira kuti ndiende ku thaundi guru re Guiné ku Conacri, kuti ndiedze kuona citenderhwa ce governo kuti ndigare ikona.
“Ngokuti ndi Djehovha ari kundituma, inini ndinoenda”
Pandakaguma ku Conacri, ndakaenda ku embashadha yeku Nigéria kuti ndirekete no muembashadhori. Inini ndakamubvunza kuti ndaida kuparidzira ku Guiné. Iyena wakandibvunza kuti ndisaende ngokuti zvaizokanda upenyu wangu pangozi. Inini ndaizokwanisa kusungwa uye zviro zvimweni zvakakura zvaizokwanisa kuitika. Iyena akandibvunza kuti: “Hwirira ku Nigéria uye enda kooparidzira ikona.” Asi inini ndakadaira kuti: “Inini ndashinga kurumbwa ndecigara kuno.” Hino muembashadhori wakatarira tsamba Ministro weku Guiné. Iyena wakanditambira uye wakandipangidzira unaki.
Mumasure me nguwa doko, ndakahwirira ku Serra Leoa uye ndakabvunza hama kuti anyautongi ainga atendera kuti ndigare ku Guiné. Hama dzakapfara maningi padzakaona mushobo wandaikomborerhwa na Djehovha!
Ndeciseenza hinga muonereri wenharaunda ku Serra Leoa
Kubva muna 1978 dakara 1989, inini ndakasenza hinga muonereri we nharaunda ku Guiné, ku Serra Leoa uye hinga muonereri we rubetso ku Libéria. Pakutanga, inini ndairhwara-rhwara maningi. Pamweni paya zvaiitika ndiri ku mbuto iri kure maningi no kunogara anhu. Asi hama dzaipeta masimba kuti dzinditore dzoenda neni ku cipitari.
Pano mazuwa amweni andakarhwara maningi no marariya uye no nhenda ye kubuda honye. Pandakazotamba, ndakaziya kuti hama dzainga dzaakutoronga mbuto yaaizondikotsera! Kunyazi upenyu wangu wainga uri pangozi, inini andizi kumborangarira kusiya mabasa andainga ndeciita. Dakara nyamasi, ndinorugondo rekuti Djehovha ndiye angatipasa cidziiriro cakakwana ngokuti kunyazi tikafa iyena acatimutsa.
KUGONDA DJEHOVHA PAMWEPO NO MUKADZI WANGU
Zuwa ratakacata 1988
Muna 1988, ndakaziya Dorcas, mupionera waidzidodosa uye wakakura pakunamata. Takacata uye iyena wakabatana na inini pakuseenza hinga muonereri we nharaunda. Dorcas wakaseenza maningi mu basa redu re munharaunda uye wainga akagadzirira kudzipira kakakura kuti aseenzere Djehovha. Parhwendo rataiita koovhakacira ungano, isusu taihamba makirometro anokwana kuita 25 no mutoro pamusoro. Pataivhakacira ungano dzainga dziri kure maningi, isusu taiseenzesa mishobo yese yezvihambo zvaioneka ikona. Izvona zvaibatanidza kuhamba mumakwanza ainga ano matope no marindi.
Dorcas uno ushingi maningi. Ngo muezaniso, nguwa dzimweni taidikana kuhamba ngo mumbuto dzino ngwena. Mukati merhwendo re mazuwa mashanu, isusu takaziya kuti ponti ye matabwa yataiseenzesa kuti tibire yainga yaguka. Hino takabira teciseenzesa bande. Dorcas paakamuka kuti acite mu kanowa, wakawira mumvura yainga yakadzika. Apana umwe wedu waikwanisa kusambirira uye imona mainga muno ngwena. Zvinopfadza ngezve kuti madjaha amweni akadzvikiremo uye akakwanisa kumubvisa. Asi mumasure mazvo, ke nguwa yakareba isusu taindogara tecithya uye tecindopatika nge ndaa yazvo. Kunyazi zvakadaro, isusu takarumbwa tiri mu basa redu.
Ana edu, Jahgift na Eric, awona i zvipo zva Djehovha katiri
Mukutanga ka 1992, isusu takashamisika maningi nge kuziya kuti Dorcas wainga abata pamuiri. Isusu takadzibvunzisa kuti, taizodikanadi kusiya basa redu re upionero? Asi pedzepo takarangarira kuti: “Djehovha atipasa cipo!” Ndiyo ndaa, takasanangura kupasa mwana wedu zina rekuti Jahgift, rinoreya kuti cipo ca Djehovha. Mumasure me makore marongomuna takabarazve mwana umweni Eric. Ana edu aya airi zvezvirokwazvo zvipo zva Djehovha. Jahgift wakamboseenza ecibetsera mu basa rekuturikira yeku Conacri, uye Eric ndi mubati anoseenzera mu ungano.
No kuhamba ke nguwa Dorcas wakadikana kusiya basa re upionero espesiyari, asi iyena wakarumbwa eciseenza hinga mupionero we nguwa dzese kunyazi ecirera ana edu. No rubetso ra Djehovha, inini ndakakwanisa kurumbwa ndeciseenza mu nguwa yakadzara. Ana edu paakazokura, Dorcas wakakwanisa kuhwirirazve kusenza hinga pionera espesiyari. Parizvino tiri airi tiri kuseenza hinga mamisionariyo ku Conacri.
MANYUKU E KUCENGETEKA KE ZVIROKWAZVO
Nguwa dzese, inini ndinoenda kandinotumwa na Djehovha. Kakawanda, inini no mukadzi wangu takadziirirhwa uye kukomborerhwa naye. Kugonda Djehovha kakaita kuti tisanetseke maningi hingana zvinoizwa no aya anogonda zviro zvekunyama. Inini na Dorcas takazvionera tega kuti Djehovha “Mwari we ruponeso redu” ndiye Manyuku e kucengeteka ke zvirokwazvo. (1 Mak. 16:35) Inini ndino rugondo rekuti ese aya anonyasa kumugonda ‘acagara akanyasa kucengeteka mu borosa re upenyu ra Djehovha.’—1 Sam. 25:29.