Матфей

5 Иисус мөөң чонну көрүп кааш, дагже үне берген. Аңаа ол олуруп аарга, ооң өөреникчилери чедип келген. 2 Оон Иисус оларны өөредип эгелээн: 3 — Бурганның удуртулгазы херек деп миннип турар улус аас-кежиктиг, чүге дээрге дээрниң Чагыргазы оларныы-дыр. 4 Ундарап чоруур улус аас-кежиктиг, чүге дээрге оларны аргалаар. 5 Чымчак сеткилдиг улус аас-кежиктиг, чүге дээрге чер оларныы боор. 6 Чөптүг-шынныг чорукту аажок күзеп чоруур улус аас-кежиктиг, чүге дээрге Бурган оларның күзелин долузу-биле хандырыптар. 7 Өске улусту өршээп турар улус аас-кежиктиг, чүге дээрге оларны база өршээр. 8 Ак сеткилдиг улус аас-кежиктиг, чүге дээрге олар Бурганны көрүп каар*. 9 Тайбың тургузуп турар улус аас-кежиктиг, чүге дээрге оларны Бурганның ажы-төлү деп адаар. 10 Чөптүг-шынныг чорук дээш истедип сүрдүрүп турар улус аас-кежиктиг, чүге дээрге дээрниң Чагыргазы оларныы-дыр. 11 Мен дээш улус силерни сөглеп, багай аажылап, нүгүлдеп, бужар-багай чүүлдер чугаалаар болза, аас-кежиктиг силер. 12 Өөрүп-байырлаңар, чүге дизе дээрде өндүр улуг шаңнал силерни манап турар! Бурунгу үеде Бурганның медээзин тарадып чораан улусту олар база шак ынчаар истеп сүрүп турган болгай. 13 Силер дуска дөмей силер. Ынчалза-даа дус ажыг эвес апаар болза, ооң амданын канчап дедир эгидерил? Ооң ам ажыы чок. Ону чүгле кудумчуже улус таптай бассын дээш, октаар апаар. 14 Бо дүмбей караңгы делегейде чырыкка дөмей силер. Даг кырында турар хоорай чашты берип шыдавас. 15 Улус чырыткыны кывыскаш, ону сава адаанга базырбас, а харын-даа ону шупту улуска чырызын дээш, стол кырынга салып каар болгай. 16 Шак-ла ынчаар силерниң чырыыңар өске улус мурнунга чырып чорзун. Ынчан олар силерниң буянныг ажыл-херээңерни көргеш, дээрде Адаңарны алдаржыдып эгелээр. 17 Мен Хоойлуну азы медээчилерниң сөстерин* күш чок кылыр дээш келбээн мен. Мен ону күш чок кылыр дээш эвес, а харын-даа күүседир дээш келген мен. 18 Хоойлуда бижээн азарганчыг үжүктүң азы шыйыгның чидериниң орнунга, дээр биле чер чиде бээр. Ында бижээн бүгү чүве бирден бирээ чокка күүсеттинер деп, алыс шынны силерге чугаалап тур мен. 19 Кандыг-бир кижи Хоойлунуң айтыышкынын үреп база өскелерни ону кылырын өөредир болза, ындыг кижи дээрниң Чагыргазынче кирбес. Ынчалза-даа Хоойлуну сагып, өскелерни ону кылырынга өөредир кижи дээрниң Чагыргазынче кирер. 20 Силерниң бүзүрелиңер фарисейлерниң* болгаш ном-хоойлу тайылбырлакчыларының бүзүрели дег боор болза, силер кажан-даа дээрниң Чагыргазынче кирбес силер деп силерге чугаалап тур мен. 21 «Кижи өлүрбе. Кижиниң амы-тынынга четтинген кижи суд мурнунга харыылаар апаар» деп дыңнаан болгай силер. 22 А мен силерге чугаалап тур мен: кандыг-бир кижи өске кижиже килеңнээр болза, суд мурнунга харыы тудар, өске кижини бак сөглээн кижи Дээди судка шииттирер. А кандыг-бир кижиге: «Өөдежок, мелегей сен!» — дээн кижи узуткадыр*. 23 Бир эвес сен Бурганга өргүлдү эккээр дээш, кандыг-бир кижиниң сеңээ хомудалын сактып кээр болзуңза, 24 өргүлүңнү аңаа арттырып кааш, баштай ол кижи-биле баргаш эптежип ал, оон дедир келгеш, белээңни эккеп сал. 25 Сеңээ хомудап турар кижи-биле дүрген эптежирин кызыт. Оон башка ол сени шииткекчиге хүлээдип бээр, а шииткекчи сени шииткеш, суд күүседикчилеринге хүлээдип бээр. А олар сени кара-бажыңче киир октаптар. 26 Сөөлгү көпеекке чедир акшаңны төлевээн шааңда, оон үнмес сен деп сеңээ чугаалап тур мен. 27 «Кады чурттаан эжиңге өскерилбе» деп дыңнаан болгай силер. 28 А мен силерге чугаалап тур мен: херээжен кижиже туралап көрген кижи ооң-биле сеткил-чүрээнде самыырааны ол-дур. 29 Ынчаарга бир эвес карааң сени багай чүүлдер кылырынче албадаар болза, ону ушта каскаш, үндүр октавыт. Бүгү мага-бодуңну узуткадырының орнунга, мага-боттуң чаңгыс кезээн чидиргени дээре. 30 А бир эвес холуң сени багай чүүлдер кылырынче албадаар болза, ону одура кескеш, үндүр октавыт. Бүгү мага-бодуңну узуткадырының орнунга, мага-боттуң чаңгыс кезээн чидиргени дээре. 31 «Кадайы-биле чарлып турар кижи аңаа чарлырының дугайында херечилелди бээр ужурлуг» деп дыңнаан болгай силер. 32 А мен силерге чугаалап тур мен: кадайы өскерилбээн болза, ашаа ооң-биле чарылбас ужурлуг. А бир эвес ол чарлы бээр болза, кадайын самыыраарынче ыдалап турар боор. А ол чарлы берген херээжен кижини кадай кылдыр алган кижи база самыырап турар. 33 Оон ыңай бурунгу үеде ада-өгбеңерге мынча дээн болгай: «Даңгыракты берген болзуңарза, ону албан күүседиңер. Иеговага аазаан бүгү чүвеңерни кылыңар». 34 Кандыг-даа даңгырактарны бербеңер деп силерге чугаалап тур мен. «Дээр — мээң херечим-дир» дивеңер, чүге дээрге ол Бурганның дүжүлгези-дир. 35 Чер-биле-даа даңгыраглаваңар, чүге дээрге ол Бурганның бут салыр ширтээ-дир. Иерусалим-биле-даа* даңгыраглаваңар, чүге дээрге ол Бурганның хоорайы-дыр. 36 Борбак бажыңар-биле-даа даңгыраглаваңар, чүге дээрге чаңгыс-даа дүгүңерни ак азы кара кылдыр кылып шыдавас силер. 37 Бир-ле чүүлдү кылырын аазаан болзуңарза, ону кылыңар. А бир эвес бир-ле чүүлдү кылып шыдавас болзуңарза, ону хей черге аазаваңар. Кылбас чүүлүңерни аазап турар болзуңарза, Эрликти өттүнүп турар-дыр силер. 38 «Бир кижи өске кижиниң караан кемдедип каар болза, ооң бодунуң караан кемдедир ужурлуг. А бир эвес бир кижи өске кижиниң дижин буза шанчыптар болза, ооң бодунуң дижин база буза шанчар ужурлуг» деп дыңнаан болгай силер. 39 А мен силерге чугаалап тур мен: каржы кижиге удурланма. Бир эвес бир кижи оң талакы чаагыңче дажыптар болза, солагай чаагыңны база дөгеп бер. 40 Бир-ле кижи сээң-биле чаргылдажып, хөйлеңиңни алыксай бээр болза, тонуңну база аңаа беривит. 41 Бир эвес эрге-чагыргалыг кижи сенден бир-ле чүүлдү кылырын негээр болза, ооң негеп турарындан артык хөйнү кылывыт. 42 Бир-ле кижи сенден бир чүве дилээр болза, аңаа бер, ол ышкаш акша чегген кижиге «чок» диве. 43 «Чаныңда кижиге ынак болуңар, а силерге хора чедирер дээн улуска көөр хөңнү чок болуңар» деп дыңнаан болгай силер. 44 А мен силерге чугаалап тур мен: хора чедирерин күзеп турар улуска ынак бооп, силерге багай хамаарылгалыг улус дээш мөргүңер. 45 Ынчаар кылыр болзуңарза, дээрде Адаңарның ажы-төлү силер деп бадыткаар силер. Ол эки-даа, багай-даа улусче хүнүн чырыдып, буянныг-даа, каржы-даа улусче чаъзын чагдырып турар болгай. 46 Чүгле силерге ынак улуска ынак боор болзуңарза, Бургандан чүү дээш шаңналды алыр силер? Үндүрүг хавырыкчылары* безин ынчаар кылып турар болгай. 47 Чүгле боттарыңарның эштериңерге экииргек боор болзуңарза, чүү шоолуг эки чүве кылып турар деп бодаар силер? Өске чоннар улузу база шак-ла ындыг эвес ийик бе? 48 Ынчангаш, дээрде Адаңар ышкаш, тергиин ынакшылды илередиңер.