Өг-бүле тургузуун хүндүлеңер
«Бурганның каттыштырган чүвезин кижи чарып болбас ужурлуг» (МК. 10:9).
1, 2. Еврейлерге 13:4-те сөстер бисти чүнү кылырынче оттуруп турарыл?
ИЕГОВА бистиң хүндүткеливиске төлептиг болганда, Ону хүндүлээрин күзээр бис. Ол биске база ындыг хамаарылганы көргүзерин аазап турар (1 Хаан. 2:30; У.ч. 3:9; Ажыд. 4:11). Ол ышкаш өске кижилерни, чижээ, эрге-чагырга ээлээн улусту, хүндүлээривисти Бурган күзеп турар (Рим. 12:10; 13:7). Хүндүткелге төлептиг база бир чугула чүүл бар. Ол дээрге — өг-бүле тургузуу-дур.
2 «Өг-бүле тудары бүгү улуска хүндүлүг болзун, ашак, кадай харылзаалары арыг-шынчы болзун» — деп, Павел элчин бижээн (Евр. 13:4). Ол кижи бүрүзүн өг-бүле тургузуун хүндүлеп, аңаа үнелиг белекке дег хамаарылгалыг боорунче кыйгырган. «Өг-бүле тургузуунга, ылаңгыя бодумнуң өг-бүлемге, хамаарылгам ындыг бе?» деп бодуңардан айтырыңар.
3. Иисус өг-бүле тургуузунга хамаарыштыр кандыг чугула айтыышкын бергенил? (Статьяның эгезинде чурукту көрүңер.)
3 Өг-бүле тургузуун хүндүлээр болзувусса, Иисусту өттүнүп турар боор бис. Ол өг-бүле тургузуун хүндүлеп чораан. Фарисейлер Иисустан: «Эр кижи кадайындан чарлып болур бе?» — деп айтырарга, бир дугаар өг-бүлеге Бурганның чугаалаан чүүлүн ол сагындырган: «Эр кижи ада-иезин каапкаш, кадайы-биле катчы бээр, олар ам ийи эвес, а чаңгыс мага-бот апаар». Иисус улаштыр немээн: «Бурганның каттыштырган чүвезин кижи чарып болбас ужурлуг». (Номчуптуңар: Марк 10:2—12; Э.д. 2:24).
4. Өг-бүлеге хамаарыштыр Иегованың күзел-бодалы кандыг турганыл?
4 Бурган өг-бүле тургузуун бүгү чуртталгада уламчылаар эвилел кылдыр үндезилээн деп, Иисус көргүскен. Бурган Ада́м биле Евага чара бадыланчып болур деп чугаалаваан. Ооң күзел-бодалындан алырга, ашак-кадай улус кезээ-мөңгеде кады боор ужурлуг турган.
ТҮР КАДА ӨСКЕРЛИИШКИННЕР
5. Өлүм өг-бүле тургузуунга кандыг салдар чедиргенил?
5 Ынчалза-даа Ада́мның бачыды кижилерниң чуртталгазын өскертипкен. Чижээ, кижилер өлүп каар апарган, а ол чүүл өг-бүле тургузуунга салдарлыг болган. Павел элчинниң тайылбырлааны-биле алырга, ашаа азы кадайы чок апарган кижи катап өгленип ап болур (Рим. 7:1—3).
6. Моисейниң хоойлузундан алырга, Иегованың өг-бүле тургузуунга хамаарылгазы кандыгыл?
6 Бурганның израиль чонга берген Хоойлузунда өг-бүле тургузуунга хамаарышкан айтыышкыннар бар. Чижээ, ында хөй кадайлыг болурун чөпшээреп каан. Ол чаңчыл Хоойлуну бээриниң мурнунда-ла турган. Ынчалза-даа Хоойлу херээжен улусту болгаш ажы-төлдү багай аажылалдан камгалап турган. Чижээ, еврей кижи кул кадайлыг тургаш, ийи дугаар кадай ап алган болза, бир дугаар кадайынга аъш-чем, идик-хеп бээринден база ооң-биле чоокшулажырындан ойталавас ужурлуг. Кадайын камгалап, ол дээш улаштыр сагыш човаарын ашаандан Бурган негеп турган (Хост. 21:9, 10). Амгы үеде Моисейниң хоойлузун сагывас-даа болзувусса, Иегова өг-бүле тургузуун бедик үнелеп турар деп оон билип турар бис. Бо чүүл биске өг-бүле тургузуун хүндүлээринге дузалаар.
7, 8. а) Ыдыктыг хоойлуну катаптааны 24:1-ден алырга, эр кижи кадайындан кандыг таварылгада чарлып болур турганыл? б) Иегованың чара бадыланыышкынга хамаарылгазы кандыгыл?
7 Хоойлуда чара бадыланчырының дугайында чүү дээнил? Иегованың өг-бүле тургузуунга хамаарылгазы өскерилбээн. Ынчалза-даа ашаа кадайының «бир-ле бужар чүвезин» билип каар болза, аңаа чарлып алыр эргени Иегова берген. (Номчуптуңар: Ыдыктыг хоойлуну катаптааны 24:1.) Хоойлуда «бужар чүвеге» чүү хамааржып турарын биживээн. Ынчалза-даа ол анаа-ла бир херекчок чүве эвес, а шыңгыы үүлгедиг азы өг-бүлени бак атка киирер чүүл турган (Ы.х.к. 23:14). Хомуданчыг чүүл, Иисус черге турда, хөй иудейлер «кандыг-даа чылдагаан-биле» кадайларындан чарлып ап турган (Мф. 19:3). Бис өг-бүле тургузуунга кажан-даа ындыг хамаарылгалыг болбас ужурлуг бис.
8 Бурганның чара бадыланыышкынга хамаарылгазын Малахия медээчи бижээн. Ооң үезинде өг-бүлениң баштыңнары аныянда өгленип алган кадайларындан кара сагыштыы-биле чарлып ап турган. Олар өске язы-сөөктүг аныяк кадайлар алыксап турган чадавас. Малахия Иегованың сөстерин бижээн: «Мен ашак-кадай улустуң чарлырынга хөңнүм чок» (Мал. 2:14—16, 16-гы шүлүкке тайылбырны көрүңер). Бо көрүш Бурганның Сөзүнде баштайгы өг-бүле тургузуунуң дугайында бижээн чүүл-биле дүгжүп турар: «Эр кижи... кадайы-биле катчып, чаңгыс мага-бот апаарының чылдагааны мында-дыр» (Э.д. 2:24). Иисус Адазының көрүжүн деткип турарын «Бурганның каттыштырган чүвезин кижи чарып болбас ужурлуг» дээни-биле бадыткаан (Мф. 19:6).
ЧАРА БАДЫЛАНЧЫР ЧАҢГЫС ЧЫЛДАГААН
9. Марк 10:11, 12-де Иисустуң сөстери чүнү илередип турарыл?
9 «Христиан кижиде чарылган соонда катап өгленип ап болур чылдагаан бар бе?» — деп, чамдык улус айтырып болур. Иисус мынча дээн: «Бодунуң кадайындан чарылгаш, өске кадай алган кижи ашак-кадайның шынчы чоруун үрээн-дир. А ол ышкаш бодунуң ашаандан чарылгаш, өске ашакка барып алган херээжен кижи база ашак-кадайның шынчы чоруун үрээн-дир» (Мк. 10:11, 12; Лк. 16:18). Иисус өг-бүле тургузуун хүндүлээр болгаш, өске улус база аңаа ындыг хамаарылгалыг болзун деп күзеп турган. Ашаа шынчы кадайындан чарлып алгаш, өске кадай ап алыр болза, ол баштайгы кадайынга өскерлип турар деп болур. Ооң-биле дөмей, шынчы ашаандан чарлып алган херээжен кижи ашаанга өскерилгени ол. Анаа-ла чара бадыланчып алырга, өг-бүле харылзаазы үзүлбээн боор, чүге дизе Бурганның караанда ашак-кадай улус «чаңгыс мага-бот» бооп артпышаан хевээр. Оон аңгыда ашаа шынчы кадайы-биле чарлыр болза, ол ону өскерлиринче ыдалап турар деп, Иисус чугаалаан. Кандыг уткалыг? Амыдыраар акша-хөреңги чок артпас дээш, чарылган херээжен кижи катап ашакка баар ужурга таваржыр турган. А ол чүүл өскерлир чорукка дең.
10. Христиан кижиде чарылган соонда катап өгленип ап болур кандыг чылдагаан бар?
10 Ындыг-даа болза, Иисус чарлып болур чаңгыс чылдагаан бар дээн: «Кадайының самыыраанындан [грек. порне́йа] өске, кандыг-бир чылдагаан-биле оон чарылгаш, өске кадай алган кижи ашак-кадайның шынчы чоруун үрээни ол» (Мф. 19:9). Ол ону Даг кырынга суртаалынга база чугаалаан (Мф. 5:31, 32). Иисус бо ийи таварылгада «самыыралды» чугаалап турган. Самыыралче ашаанга азы кадайынга өскерлири, яңган чорук, өг-бүле тутпаан улустуң аразында эр-херээжен чорук, гомосексуализм болгаш кижилер биле дириг амытаннарның аразында эр-херээжен харылзаа кирип турар. Чижээ, бир эвес өглүг-баштыг ашак кижи самыыраан болза, кадайы ооң-биле чарлыр-чарылбазын шиитпирлеп болур. Ынчан Бурган оларны ашак-кадай кылдыр санавас апаар.
11. Христиан кижи чарлыр библейжи чылдагаанныг-даа болза, чүге чарылбас деп шиитпирлеп болур?
11 Эскерер болза, ашаа азы кадайы самыыраан (порне́йа) болза, ооң-биле албан чарлыр херек деп, Иисус чугаалаваан. Чижээ, кадайы ашаан өршээп болур. Ол аңаа ам-даа ынак болгаш, ооң-биле катап эптежип алыр чадавас. Оон аңгыда бир эвес ол чарлып аар болза, бергелерге таваржы бээрин билип турар чадавас. Ол акша-төгерик талазы-биле бодун хандырып шыдаар бе? Эр-херээжен чорук чокта чурттап шыдаар бе? Чааскаанзырай бербес бе? Ажы-төлге чарлыышкынның салдары кандыг болур? Ажы-төлүн алыс шынга өстүрери аңаа берге апарбас бе? (1 Кор. 7:14). Шынап-ла, чара бадыланыышкын улуг бергелерге чедирип болур.
12, 13. а) Осияның өг-бүлезинге чүү болганыл? б) Осия Гомерни чүге эгидип алганыл база ашак-кадай улус моон чүнү өөренип ап болур?
12 Өг-бүле тургузуунга Бурганның хамаарылгазын эки билип алырда, Осия медээчиниң чижээн көрүп болур. Иегова аңаа: «Самыын-садар кадайдан ап ал, ооң самыын харылзаазындан тывылган ажы-төлдүг бол» — дээн. Осия Гомерге өгленип алырга, оозу «аңаа оол уруг божуп берген чүве-дир» (Ос. 1:2, 3). Сөөлзүредир Гомер өске кижиден оол биле кыс божуп алган. Кадайы каш-даа катап өскерлирге, Осия чарылбаан. Ынчап чоруй Гомер ашаан каапкаш, кулданыгже кире бээрге, ол ону хостап алган (Ос. 3:1, 2). Иегова Осияның чижээнге израиль чонну ооң шынчы эвес чоруу дээш каш-даа катап өршээгенин көргүскен. Оон чүнү өөренип ап болур бис?
13 Кады чурттаан эжиниң өскерлипкенин билип каан христиан кижи шиитпир үндүрер апаар. Иисустуң сөстеринден алырга, ол чарлып алгаш, катап өгленип ап болур. Чок болза ол эжин өршээп болур. Мында багай чүү-даа чок. Осия Гомерни эгидип алгаш, моон соңгаар самыырава деп чугаалаан. Осия кезек үе дургузунда ооң-биле чоокшулашпаан. Ынчалза-даа олар чоорту ашак-кадай кылдыр чурттай бергеннер. Ооң-биле дөмей, Иегова чонун катап хүлээп, олар-биле чоок найыралдыг боорунга белен турган (Ос. 1:11; 3:3—5). Ашак-кадай улус моон чүнү өөренип ап болур? Буруу чок христиан кижи аңаа өскерлипкен эжи-биле катап эр-херээжен чорук кылыр болза, ол ону өршээпкенин көргүзер (1 Кор. 7:3, 5). Ам оларның чара бадыланчыр библейжи чылдагааны чок. Ашак-кадай улус Бурганны өттүнүп, өг-бүле тургузуун бедик үнелээринге бот-боттарынга дузалажыр ужурлуг.
БЕРГЕЛЕР ТУРЗА-ДАА, ӨГ-БҮЛЕҢНИ ҮНЕЛЕ
14. 1 Коринфичилерге 7:10, 11-ден алырга, өг-бүлеге кандыг байдал тургустунуп болур?
14 Шупту христианнар өг-бүле тургузуунга, Иегова биле Иисус ышкаш, хүндүткелдиг хамаарылгалыг болур ужурлуг. Ынчалза-даа бачыттыг болганывыстан чамдыкта ону кылыры берге (Рим. 7:18—23). Ынчангаш бирги векте христианнарның өг-бүлезинге бергелер турганы кайгамчык эвес. «Кадайы ашаандан чарылбас ужурлуг» — деп, Павел бижээн. Ынчалза-даа ындыг чүүл дөмей-ле болуп турган. (Номчуптуңар: 1 Коринфичилерге 7:10, 11.)
Өг-бүлени кадагалап арттырарынга чүү дузалаар? (15-ки абзацты көрүңер.)
15, 16. а) Өг-бүлезинге улуг бергелер турза-даа, ашак-кадай улус чүнү канчаар ужурлуг? Чүге? б) Иеговага бараалгавайн турар ашактыг азы кадайлыг христиан кижиниң өг-бүлезинге бергелер тыптып келзе, канчаарыл?
15 Кадайы ашаан каапкаш, чүү дээш аңгы чурттай берип болурун Павел тайылбырлаваан. Чылдагааны өскерлир чорукта эвес бооп турар, оон башка ол ашаандан чарлып алгаш, катап өгленип алыр ийик. Ынчалза-даа Павелдиң бижээнинден алырга, кадайы ашаандан чарлы-даа берзе, чааскаан чоруур азы ашаа-биле эптежип алыр ужурлуг, чүге дизе олар Бурганның караанга ам-даа ашак-кадай болгай. Моон көөрге, ашак-кадай улустуң өг-бүлезинге улуг бергелер турза-даа, бот-боттарынга шынчы хевээр болза, катап эптежип алыр ужурлуг. Олар хуралдың удуртукчуларындан дузаны дилеп болур. А демгилери кымның-даа талазынче чайгылбайн, Библиядан сүмени кадар.
16 Бир эвес ашаа азы кадайы Иеговага бараалгавайн турар болза, байдал нарыыдап болур. Ындыг христиан кижиниң аңгы чурттаар эргези бар бе? Өг-бүле улус ашаа азы кадайы чүгле өскерлиптер болза, чарлып болур деп Библиядан көрген бис. Ынчалза-даа кандыг байдалдарда аңгы чурттаарын ында биживээн. Павел мынча дээн: «Бүзүрээн херээженниң бүзүревээн ашаа ооң-биле чурттаарындан ойталавас болза, ол херээжен ашаандан чарылбас ужурлуг» (1 Кор. 7:12, 13). Бо сүме ам-даа ажыглаттынгыр.
17, 18. Өг-бүлезинге шыңгыы бергелер турза-даа, чамдык христианнар чүге аңгы чурттавас деп шиитпирлээнил?
17 Чамдыкта «бүзүревээн ашаа» христиан кадайы-биле чурттаксавайн турарын алдынып чорууру-биле көргүзүп болур. Ол кадайын каржызы-биле эттеп, ооң кадыын үреп, амы-тынынга айыыл чедирип турар чадавас. Азы ол өг-бүлезин ашкарып-чемгерип, хандырарындан ойталап турар азы кадайының Бурган-биле хамаарылгазынга шыңгыы хора чедирип турар чадавас. Ындыг таварылгаларда христиан кадайы ашааның алдынып турарындан ооң-биле чурттаар күзел чогун көргеш, (ол ону дорт чугаалавайн турар-даа болза) аңгыланып чурттааны дээре деп шиитпирлеп болур. Ынчалза-даа чамдык улус ындыг байдалдарда ашаа-биле улаштыр чурттап, эптежип алырын кызарлар. Чүге?
18 Бир эвес ашак-кадай улус аңгы чурттаар деп шиитпирлеп алыр-даа болза, олар дөмей-ле өг-бүле болур. Оларның кайызы-даа эгезинде чугаалашканывыс бергелерге таваржыр. Павел элчин өг-бүлени арттырып алыр база бир чылдагаанны сагындырган: «Бүзүрээн кадайының салдары-биле бүзүревээн эр Бурганга чоок апарган-дыр, а бүзүрээн ашааның салдары-биле бүзүревээн херээжен Бурганга чоок апарган-дыр. Оон башка ажы-төлүңер арыг эвес тургай эртик, а ам олар Бурганга улам чоок апарган-дыр» (1 Кор. 7:14). Бурганга шынчы хөй бараалгакчылар эң берге байдалдарда безин, Иеговага бараалгавас ашаан азы кадайын кагбас деп бодап алган. Түңнелинде ашаа азы кадайы Иегованың Херечилери апарган. Ол христианнар ындыг базымны кылганынга аажок өөрүп турарлар. (Номчуптуңар: 1 Коринфичилерге 7:16; 1 Пет. 3:1—2.)
19. Иегованың Херечилериниң аразында аас-кежиктиг өг-бүлелер чүге эңмежок?
19 Кандыг байдалда чара бадыланчып болурун Иисус тайылбырлаан, а Павел элчин аңгы чурттаарынга хамаарыштыр сүме берген. Бурганның бараалгакчылары өг-бүле тургузуун хүндүлезин деп, олар күзээн. Амгы үеде бүгү делегейде Иегованың Херечилериниң аас-кежиктиг өг-бүлелери эңмежок. Ында шынчы ашактар кадайларынга ынак, а кадайлары оларны хүндүлеп чоруур. Ындыг улус чыыжыңарда база бар чадавас. Оларның үлегеринден алырга, өг-бүле тургузуун хүндүлеп болур. «Эр кижи ада-иезин каапкаш, кадайы-биле катчы бээр, ынчан ийи кижи чаңгыс мага-бот апаар» дээн Иегованың сөстериниң алыс шынныын миллион-миллион өг-бүлелерниң чуртталгазы бадыткап турар (Эф. 5:31, 33).