35-ТӘТҚИҚ МАҚАЛИСИ
52-НАХША Қәлбиңни чиң қоғда
Яман хаһишларға қандақ қарши туралаймиз?
«Шуңа гунаниң өлүдиған тениңларда һөкүмранлиқ қилишқа йол қоймаңлар. Униң рәзил арзу-һәвәслиригә бойсунмаңлар» (РИМ. 6:12).
АСАСИЙ ОЙ-ПИКИР
Бу мақалә бизгә чүшкүнлүккә берилмәсликкә вә езиқтурушларға қарши турушқа ярдәм бериду.
1. Һәммимиз немә билән күришиватимиз?
ЙӘҺВА ХУДАҒА яқмайдиған қандақту-бир ишни қилғуңиз кәлгәнму? Әгәр шундақ болса, көңлүңизни чүшәрмәң. Муқәддәс китапта: «Силәр дучар болуватқан аздурулушлар барчә адәмләр үчүн адәттики нәрсиләр»,— дәп йезилған (Кор. 1-х. 10:13). Демәк, сиз күришиватқан яман хаһишлар билән башқиларму күришиватиду. Йәһваниң ярдими билән сиз бу яман хаһишни йеңәләйсиз.
2. Бәзи мәсиһийләр вә Муқәддәс китап үгәнгүчилири қандақ езиқишларға дуч келиду? (Рәсимләргиму қараң.)
2 Муқәддәс китапта йәнә мундақ сөзләр йезилған: «Һәрким өз һәвәси билән аздурулуп һәм униңға берилип, синилиду» (Яқуп 1:14). Бу айәт һәрбир адәмниң өз алдиға езиқиши болидиғанлиғини чүшәндүриду. Мәсилән, айрим мәсиһийләр башқа җинистики адәм билән, бәзилири болса өзигә охшаш җинистики адәм билән җинсий әхлақсизлиққа езиқиши мүмкин. Порнография көрүшни ташлиған кишидә әски адитигә қайтиш истиги күчлүк болуши мүмкин. Бурун нәшә чәккән яки һарақкәш болғанларниң көпинчисиму шундақ қийинчилиққа дуч келиду. Гайбир мәсиһийләр вә Муқәддәс китап үгәнгүчилири яман һәвәсләр билән күришиду. Бәлким, биз Паул язғандәк: «Тоғра нәрсини қилмақчи болғинимда, мениңдә яманлиқ ашкарилиниду»,— дегән туйғуда болидиғандимиз (Рим. 7:21).
Биз һәрқандақ йәрдә вә һәрқандақ вақитта аздурулушимиз мүмкин (2-абзацқа қараң)c
3. Пат-пат яман һәвәслири болидиған адәм өзини қандақ һис қилиши мүмкин?
3 Пат-пат яман иш қилиш арзуси билән күрәшсиңиз, “аздурулушқа қарши туралмаймән, буниңға күчүм йәтмәйду” дәп ойлишиңиз мүмкин. Бәлким, натоғра арзуйиңиз болғанлиқтин, Йәһва Худа сизни әйипләйду дәп үмүтсизлинидиғансиз. Лекин мундақ ойлар тоғра әмәс! Буни чүшиниш үчүн, бу мақалидин икки соалға җавап тапимиз: 1) Сизниң аҗиз вә үмүтсиз болушиңизни ким халайду? 2) Натоғра арзуйиңизни қандақ йеңәләйсиз?
ШӘЙТАН БИЗНИ ҚАНДАҚ ОЙҒА КӨНДҮРМӘКЧИ?
4. а) Немә үчүн Шәйтан өзүмизни аҗиз һис қилишимизни халайду? ә) Езиқишқа қарши туралайдиғанлиғимизға немә үчүн ишәнчимиз камил?
4 Езиқтурушларға дуч кәлгәндә, Шәйтан бизниң өзүмизни аҗиз һис қилишимизни халайду. Буни билгән Әйса шагиртлириға: «Аздурулушимизға йол қоймиғин. Бизни Шәйтандин қоғдиғин»,— дәп дуа қилишни үгәткән (Мәт. 6:13). Шәйтанниң ейтишичә, инсан езиқтурушқа дуч кәлгәндә, Йәһва Худаға бойсунмайду (Аюп 2:4, 5). Шәйтан өз яман һәвәслиригә берилип, Йәһва Худаға садақәтмәнлигини сақлап қалалмиған. Шуңа у бизниму өзигә охшаш, езиқишларға дуч кәлгәндә, асанла Йәһва Худани ташлап кетиду дәп ойлайду. Шәйтан һәтта Худаниң мукәммәл Оғлиму езиқишқа берилиду дәп ойлиған (Мәт. 4:8, 9). Һәвәслиримиз билән күришишкә һәқиқәтән чамимиз йәтмәмду? Әлвәттә, йетиду! Әлчи Паул: «Мени Мустәһкәмлигүчигә түпәйли һәммә нәрсигә қадирмән»,— дәп язғанғу (Флп. 4:13).
5. Йәһва Худа яман һәвәсләргә қарши туралайдиғанлиғимизға ишәнчлик екәнлигини нәдин билимиз?
5 Йәһва Худа бизниң яман һәвәсләргә қарши туралайдиғанлиғимизға ишиниду. Буни қәйәрдин билимиз? Йәһва Худа дәһшәтлик чоң балаю апәттә зор бир топ халайиқниң аман қалидиғанлиғини алдин-ала бәшарәт қилған. Ойлап көрүңа, ялған ейталмайдиған Йәһва Худа «кийимлирини Қозиниң қенида жуюп ақартқан» бирнәччила әмәс, нурғун адәмләрниң йеңи дунияға киридиғанлиғини ейтқан (Вәһ. 7:9, 13, 14). Ениқки, Йәһва Худа бизни яман һәвәсләргә қарши туралмайдиған, күчсиз дәп һесаплимайду.
6, 7. Шәйтан бизни йәнә немигә ишәндүрмәкчи?
6 Шәйтан бизни яман хаһишлиримиз болса, Йәһва мәңгү яшишимизға йол қоймайду дегәнгә ишәндүриду. У немә үчүн бизниң шундақ ойлишимизни халайду? Чүнки Шәйтанниң өзи мәңгү яшаш пурситидин айрилған вә келәчәктә һалак қилиниду (Ярит. 3:15; Вәһ. 20:10). Бизниң мәңгү яшаш үмүтимиз болғанлиқтин, у интайин ғәзәплиниватиду. Шуңа Шәйтан бизниңму униңға охшаш мәңгү яшаш үмүтимиз йоқ дәп ойлишимизни истәйду. Лекин биз униңға һәргиз охшимаймиз. Муқәддәс китапта йезилғандәк, Йәһва Худа бизниң қутқузулушимизни халайду. «У һечкимниң һалак болушини халимайду, амма һәммисиниң товва қилишини халайду» (Пет. 2-х. 3:9).
7 Езиқишларға қарши күрәш қилиш қолумдин кәлмәйду дәп үмүтсизләнсәк, Шәйтанниң депиға уссул ойниған болимиз. Буни ениқ чүшәнгәндә, биз мәһкәм болуп, Шәйтанға қарши туралаймиз (Пет. 1-х. 5:8, 9).
ГУНАКАР БОЛҒАНЛИҚТИН, ӨЗҮМИЗНИ ҚАНДАҚ ҺИС ҚИЛИШИМИЗ МҮМКИН?
8. Яман ишларни қилиштин башқа гуна йәнә немини өз ичигә алиду? (Зәбур 51:5) («Сөз-ибарә мәнаси» дегән йәргә қараң.)
8 Яман һәвәсләргә қарши күрәш қилишқа күчүм йәтмәйду дәп ойлишимизға пәқәт Шәйтан әйиплик әмәс. Ундақта, йәнә немә сәвәптин үмүтсизлинишимиз мүмкин? Биз Адәм ата вә Һава анидин гунани мирасқа алғачқа, һәммимиз намукәммәлa (Аюп 14:4; Зәбур 51:5ни оқуң).
9, 10. а) Адәм ата вә Һава ана гуна қилғандин кейин өзлирини қандақ һис қилған? (Рәсимгиму қараң.) ә) Гунакар болғанлиғимиз бизгә қандақ тәсир қилиду?
9 Гуна Адәм ата вә Һава аниға қандақ тәсир қилғанлиғини көрүп бақайли. Йәһва Худаға қарши чиққандин кейин, улар мөкүнүп, тенини йепишқа тиришти. Гуна қилғанлиқтин, уларда уят, ғәм-әндишә вә қорқунуч пәйда болған. Шу сәвәптин, улар немә қилмисиму, әнди гунакар болғачқа, өзини дайим әйиплик вә әнсиз һис қилатти.
10 Әлвәттә, бизниң вәзийитимиз Адәм ата вә Һава аниниң вәзийитигә охшимайду. Чүнки төләм қурбанлиғи асасида Йәһва Худа гуналиримизни кәчүрәләйду вә биз Униң билән йеқин мунасивәттә болалаймиз (Кор. 1-х. 6:11). Шундақ болсиму, биз гуна вә мукәммәлсизликни мирасқа алдуқ. Шуңа бизму хиҗаләт болимиз вә ғәм-тәшвиш қилимиз. Муқәддәс китапта гуна бизгә чоң тәсир қилидиғанлиғи йезилған. Гуна «һәтта Адәмниң қилмишиға охшаш қилмиш қилмиғанларниң үстидин һөкүмранлиқ қилди» (Рим. 5:14). Биз гунакар болуп туғулсақму, яхши ишларни һечқачан қилалмаймиз яки келәчәккә үмүтимиз йоқ дәп ойлимайли. Биз бу сәлбий туйғулар билән күришәләймиз. Қандақларчә?
Гуна қилғандин кейин, Адәм ата билән Һава ана өзини әйиплик вә әнсиз һис қилған (9-абзацқа қараң)
11. Яман һәвәсләр билән күришәлмәймән дәп ойлисақ, Римлиқларға 6:12-айәткә мас немә қилмаслиғимиз керәк?
11 Гунакар болғанлиқтин, яман һәвәсләргә қарши күрәш қилалмаймән дәп ойлишимиз мүмкин. Бу худди ичиңиздики бир «аваз» езиқтурушқа қарши туралмайсиз дегәнгә охшайду. Лекин биз бу авазға қулақ салмаслиғимиз керәк. Чүнки Муқәддәс китапта: «Гунаға һөкүмранлиқ қилишқа йол қоймаңлар»,— дәп йезилған (Римлиқларға 6:12ни оқуң). Демәк, яман арзу-һәвәсләргә қарши туруш қолумиздин келиду (Гал. 5:16). Йәһва Худа бизниң езиқишларға қарши туралайдиғанлиғимизға ишиниду. Ундақ болмиса, У биздин буни тәләп қилматти (Қ. шәр. 30:11—14; Рим. 6:6; Сал. 1-х. 4:3). Ениқки, яман һәвәсләргә йол бәрмәсликкә күчимиз йетиду.
12. Гәрчә үмүтсизләнсәкму, немә қилалаймиз вә немишкә?
12 Яман һәвәслиримиз пәйда болғанлиқтин, Йәһва Худаниң разилиғидин айрилип қалдим дәп үмүтсизләнсәкчу? Бу гунакар тәбиитимизниң «авази» екәнлигини унтумайли. Немә үчүн? Чүнки Муқәддәс китапта Йәһва Худаниң туғулушимиздин гунакар екәнлигимизни чүшинидиғанлиғи йезилған (Зәб. 103:13, 14). Худайимиз биз тоғрилиқ «һәммини билиду», һәтта гунаниң һәрбиримизгә қандақ тәсир қилидиғанлиғини чүшиниду (Йоһ. 1-х. 3:19, 20). Әгәр яман һәвәслиримизниң кәйнигә кирмисәк, Йәһва Худаниң алдида пак болалаймиз. Буниңға немишкә ишәнсәк болиду?
13, 14. Яман һәвәслириңиз пәйда болса, Йәһва Худаниң разилиғидин айриламсиз? Чүшәндүрүп бериң.
13 Муқәддәс китапта яман арзу-һәвәс билән иш-һәрикәтниң арисида чоң пәриқ бар екәнлиги йезилған. Биз дайим өз яман һәвәслиримизни башқуралмаймиз, лекин иш-һәрикәтлиримизни башқуралаймиз. Мәсилән, биринчи әсирдики Коринт җамаитидики бәзи етиқатдашлар бурун гомосексуалист болған. Әлчи Паул: «Бәзилириңлар шундақ болғандиңлар»,— дәп язған. Шу бурадәрләрниң әр кишиләр билән йетиш арзу-истиги қайта қозғалмиған дәп ейтишқа боламду? Бундақ болуши натайин, чүнки шундақ хумар адәмниң қениға сиңип кетиду. Лекин өзини тутуп, яман арзу-һәвәслиригә берилмигән мәсиһийләр Йәһва Худаниң разилиғиға еришкән. Улар Худаниң көз алдида пак вә муқәддәс болған (Кор. 1-х. 6:9—11). Сизму Худаниң көз алдида пак болалайсиз!
14 Мәйли қандақ натоғра һәвәслириңиз болсиму, сиз уларни утуқлуқ йеңәләйсиз. Һәтта бу яман һәвәсләрдин пүтүнләй қутулалмисиңизму, сиз өзүңизни тутуп, тән истәклири бойичә иш қилиштин нери болалайсиз (Әфәс. 2:3). Яман һәвәслириңиз билән күришишиңизгә қандақ әмәлий мәслиһәтләр ярдәм берәләйду?
ЕЗИҚТУРУШЛАРНИ ҚАНДАҚ РӘТ ҚИЛАЛАЙСИЗ?
15. Яман һәвәсләр билән күришиш үчүн немишкә өзүмизни алдимаслиғимиз муһим?
15 Яман һәвәсләрниң өзүңизни башқурушиға йол бәрмәслик үчүн, өз аҗиз тәрәплириңизни яхши билишиңиз керәк. Өз-өзүңизни алдаштин пәхәс болуң (Яқуп 1:22). Мәсилән, спиртлиқ ичимликләрни көп ичидиған адәм: «Мән башқиларға охшаш көп ичмәймәнғу»,— дәп өз-өзини ақлиши, йә болмиса порнография көридиған әр киши: «Аялим маңа көпирәк көңүл бөлгән болса, мән буни көрмәттим»,— дәп әйипни башқиларға дөңгиши мүмкин. Әгәр шундақ ойлашқа башлисиңиз, асанла тузаққа чүшүп қалисиз. Шуңа яман ишлириңизни, һәтта ойиңиздиму, ақлашқа тиришмаң. Қилған ишиңизға пәқәт сиз җавапкар (Гал. 6:7).
16. Тоғра ишларни қилишқа қандақ қилип қәтъий қарар қилалайсиз?
16 Сиз аҗиз тәрәплириңизни билиштин башқа, аздурулушқа берилмәймән дәп қәтъий қарар қилишиңиз керәк (Кор. 1-х. 9:26, 27; Сал. 1-х. 4:4; Пет. 1-х. 1:15, 16). Сизни қайси вақитта вә немә езиқтуруши мүмкинлиги тоғрилиқ алдин-ала ойлиниң. Мәсилән, түндә яки қаттиқ һерип қалғанда езиқишқа қарши туруш қийинирақ боламду? Езиқишқа дуч кәлгәндә, қандақ һәрикәт қилидиғанлиғиңизни алдин-ала қарар қилиң. Бу қарарни аздурулуштин бурун чиқиришиңиз керәк (Пәнд н. 22:3).
17. Йүсүпниң үлгисидин немини үгәндиңиз? (Яритилиш 39:7—9) (Рәсимләргиму қараң.)
17 Потипарниң аяли Йүсүпкә: «Мән билән ятқин»,— дегәндә, униң қандақ һәрикәт қилғанлиғини көрүп чиқайли. У ойланмайла, буни бирдин рәт қилған (Яритилиш 39:7—9ни оқуң). Биз қандақ савақ алимиз? Потипарниң аяли уни езиқтуруштин бурун Йүсүп башқисиниң аяли билән йетишниң натоғра екәнлигини билгән. Шуниңға охшаш, сизму езиқишқа дуч келиштин бурун тоғра йол тутушни қәтъий қарар қилалайсиз. Шу чағда қарариңизға әмәл қилиш оңайирақ болиду.
Йүсүпкә охшаш, аздурулушқа бирдин қарши туруң! (17-абзацқа қараң)
ӨЗҮҢИЗНИ ТӘКШҮРҮП ТУРУҢ
18. Худаға яқмайдиған ойлар билән күришиш үчүн йәнә немә қилалайсиз? (Коринтлиқларға 2-хәт 13:5)
18 Яман һәвәсләр билән күрәштә йеңивелиш үчүн биз дайим өзүмизни тәкшүрүп турушимиз керәк (Коринтлиқларға 2-хәт 13:5ни оқуң). Арилап-арилап көзқаришиңизни вә иш-һәрикәтлириңизни тәкшүрүп туруң. Гуна азгилиға чүшмәй, мәһкәм туралисиңизму, өзүңиздин: «Езиқишни рәт қилишимға қанчә вақит кәтти?»— дәп сорап көрүң. Әгәр дәрру рәт қилалмисиңиз, көңлүңизни йерим қилмаң. Буниң орниға, кейинки қетим бирдин һәрикәт қилиш үчүн немә қилалаймән дәп ойлинип беқиң. Өзүңиздин йәнә мундақ сорап көрүң: «Яман оюм пәйда болғанда, мән униңдин тезирақ қутулалаймәнму? Мән көридиған, оқуйдиған яки аңлайдиған нәрсиләр аздурулушқа қарши туруш қараримни осаллаштурамду? Көзүмни уятсиз көрүнүшләрдин дәрһал қачурумәнму? Өзүмни тутуш үчүн көп күч чиқириш керәк болсиму, Йәһва Худаниң тәләп-өлчәмлири әң тоғра екәнлигини чүшинимәнму?» (Зәб. 101:3)
19. Яман әмәстәк көрүнгән натоғра ишлар қандақларчә гунаға елип келиши мүмкин?
19 Өзүңизни тәкшүргәндә яман ишлириңизға банә издимәң. Муқәддәс китапта мундақ йезилған: «Жүрәктин алдамчи һәм қув һечнәрсә йоқ, у һәммә нәрсигә иштириду. Ким уни биләләйду?» (Йәр. 17:9) Әйса ейтқандәк, жүрәктин «яман ойлар чиқиду» (Мәт. 15:19). Мәсилән, бурун порнография көргән киши вақит өтүп, “бу йәрдә қеп-ялиңач адәмләр йоққу, шуңа җинсий хумаримни қозғайдиған сүрәтләрни көрсәм, һечқиси йоқ” дәп өзини алдиши мүмкин. Йә болмиса, у “мән бу яман ишларни һечқачан қилмаймәнғу, улар тоғрилиқ хиял қилишниң һеч зийини йоқ” дәп ойлайдиғанду. Башқичә ейтқанда, шундақ ойлиған адәм «тәнниң гунакар һәвәслирини қандақ орунлашни» ойлаштуриватиду (Рим. 13:14). Бундақ ойлимаслиғимизға немә ярдәм берәләйду? Буниң үчүн гунаға елип келиши мүмкин болидиған кичик натоғра ишларни қилиштин нери туруңb. Яман ишларни ақлайдиған натоғра ойларни рәт қилиң.
20. Бизниң келәчәккә болған қандақ үмүтимиз бар вә биз кимниң ярдимигә еришәләймиз?
20 Бу мақалидин билгинимиздәк, Йәһва Худаниң ярдими билән биз аздурушларға қарши туралаймиз. Шундақла төләм қурбанлиғиниң асасида Йәһва Худа гуналиримизни кәчүрүп, бизниң мәңгү яшаш пурситимиз пәйда болди. Йеңи дунияда биз яман арзу-һәвәсләр билән күришишкә мәҗбур болмаймиз. Йәһва Худаға садиқ хизмәт қилалайдиған бу вақит кәлгәндә, қанчилик хошал болумиз дәңа! Шу вақит кәлмигичә Яратқучимиз Йәһва яман һәвәсләр билән күришишимизгә күч бериду вә келәчәккә болған гөзәл үмүтни соға қилиду. Йәһва Худа тиришчанлиғимизни бәрикәтләп, биз чоқум утуққа еришәләймиз!
32-НАХША Тәврәнмәй чиң турайли!
a СӨЗ-ИБАРӘ МӘНАСИ: Адәттә Муқәддәс китапта «гуна» дегән сөз қатиллиқ, вапасизлиқ вә оғрилиқ қатарлиқ яман ишларни билдүриду (Чиқ. 20:13—15; Кор. 1-х. 6:18). Лекин бәзи айәтләрдә техи һечқандақ яман қилмишни қилмисақму, туғулғанда мирас алған гунакар һалитимиз тоғрилиқ ейтилиду.
b Байқисиңиз, Пәнд-нәсиһәтләр 7:7—23 айәтләрдә тилға елинған яш жигит ахирида җинсий әхлақсизлиққа елип кәлгән кичик хаталиқларни қилған.
c СҮРӘТЛӘРДӘ: Сол тәрәптә: Кафеда олтарғанда яш бурадиримиз икки әр кишиниң бир-биригә ашиқ-мәшуқ қиливатқанлиғини байқайду. Оң тәрәптә: Қериндишимиз икки кишиниң тамака чекиватқанлиғини байқайду.