Koku Lilongisa Kuiyilila Onima
WA MUĨLE ale omanu vamue va kasi loku nõla apako? Valua okuti oco va kũlĩhĩse nda epako lia pia, va tala kevala epako liaco li kuete ale va tala kunene walio. Vamue va lẽha kepako liaco. Handi vali, vamue va kuata epako liaco kuenje va lisĩla. Kuli handi vana okuti, va tikula apako aco kuenje va a kapa peka, noke va tepisa lipi epako li kuetepo vali ovava okuti olio liwa koku linga eci ci nyuiwa. Anga hẽ nye omanu vaco va siata oku sima? Ovo va konomuisa cosi ca kongeliwamo, loku kũlĩhĩsavo oku litepa ku kasi pokati kepako lepako. Poku ivaluka oku nõla va lingile ale konyima, ovo va sokisa eci va lete leci va kũlĩha ale. Omo okuti va konomuisa ciwa, va lavoka onima yoku yeva epepo li tunda kepako liaco va nõla.
Ocili okuti, onima yi tunda koku lilongisa Ondaka ya Suku, ya velapo vali calua. Eci oku lilongisa ku kuata esilivilo liocili vomuenyo wetu, ekolelo lietu li pamisiwa, ocisola cetu ci linga condongosi, kuenda upange wetu woku kunda wima vali apako. Handi vali, ovina viosi tu nõla oku linga vika lekisa uvangi wokuti tu kuete olondunge vi tunda ku Suku. Catiamẽla konima yaco, elivulu Liolosapo 3:15, li popia hati: “Cosi omunu a livela ka ci lisoki [lolondunge viaco].” Anga hẽ o kasi loku tambula onima yaco? Cosi catiamẽla ño kocituwa cove coku tanga.—Va Kol. 1:9, 10.
Oco upe esilivilo lia velapo kelilongiso liove liopokolika, pongiya tete utima wove
Oku lilongisa ku lomboloka nye? Oku lilongisa, ku lingiwa lundongosi wa velapo vali okuti hokutangako ño lonjanga. Mua kongela oku talavaya lolondunge viove lutate, kuenda oku amisako oku kũlĩhĩsa ulandu waco lundongosi. Mua kongela oku konomuisa eci wa tanga, loku ci sokisa leci wa kũlĩha ale, kuenda oku kũlĩhĩsa esunga lieci alomboluilo aco aciwila. Eci o lilongisa, konomuisa ciwa ovisimĩlo via vanguiwa okuti kokuove viokaliye. Kũlĩhĩsavo ndomo ove muẽle o pondola oku kapako elungulo Liembimbiliya li kasi loku eciwa vocipama caco o kasi loku tanga. Omo okuti Umbangi ya Yehova, konomuisa ndomo o pondola oku kuatisa vakuene leci o kasi oku lilongisa vocipama caco. Ocili okuti, voku lilongisa mua kongela oku sokolola lutate eci ca tangiwa.
Oku Kuata Ocituwa ca Sunguluka
Tanga ovisonehua viosi Viembimbiliya
Poku lipongiyila oku lilongisa, ove o tikula Embimbiliya liove, elivulu o yongola oku lilongisa, olapi ale olapisela kuenda okandelunu. Anga hẽ wa siata oku pongiyavo utima wove? Embimbiliya li tu sapuila hati Esera ‘wa pongiyile utima waye oco a lilongise ondaka ya Suku loku yi pokola loku longisa va Isareli ovihandeleko viayo lovisila viayo.’ (Esera 7:10) Nye hẽ ca kongeliwa voku pongiya kuaco utima?
Ohutililo yi tu kuatisa oku amẽla koku lilongisa Ondaka ya Suku locisimĩlo ca sunguluka. Onjongole yetu, yeyi okuti utima wetu, u li pongiyila oku tambula elongiso lieciwa la Yehova. Poku fetika oku lilongisa onepa yimue yocipama, pinga ku Yehova oco a ku ĩhe ekuatiso liespiritu liaye. (Luka 11:13) Pinga kokuaye oco a ku kuatise oku kuata elomboloko lieci wa laika oku lilongisa, loku limbuka ndomo ca litokeka locipango caye. Pingavo oco a ku kuatise oku limbuka ndomo eci oka lilongisa cika ku kuatisa oku tepisa pokati keci ciwa leci cĩvi, loku limbukavo ndomo o kapako olonumbi viaco vomuenyo wove. Pingavo oco a ku kuatise oku limbuka ndomo elilongiso liaco lika ku kuatisa kukamba wove laye. (Olosap. 9:10) Osimbu o lilongisa, amamako loku “pinga ku Suku” olondunge. (Tia. 1:5) Li kũlĩhĩsa ove muẽle loku tiamisila ovisimĩlo viove kueci o kasi loku lilongisa. Pinga ku Yehova oco a ku kuatise okupa vutima wove ovisimĩlo vĩvi lolonjongole ka via sungulukile. Otembo yosi, tu “imbili Yehova lolupandu” omo liovina a siata oku situlula. (Osa. 147:7) Oku fetika elilongiso lohutililo, ku tuala kelitokeko la Yehova. Momo, ci tu ĩha epuluvi lioku u tambulula, osimbu eye a vangula letu Vondaka yaye.—Osa. 145:18.
Ocili okuti, ocituwa cu navenave, oco ci tepisa Omanu va Yehova lomanu vakuavo va siatavo oku lilongisa. Pokati kava va kamba olondunge vieciwa la Suku, pali valua vakuacituwa coku patãla eci ca sonehiwa. Pole, eci hacoko ocituwa cetu. Etu tua kolela Yehova. (Olosap. 3:5-7) Nda cimue ka ca tu lombolokele ciwa, ka tu yayulako oku sima okuti ca lueyiwa. Puãi, tu konomuisa kuenda tu sandiliya atambululo a tiamẽlako, kumue loku kevelela ku Yehova. (Mika 7:7) Ndeci Esera a linga, etu tu kuete ocimãho coku kapako eci tua lilongisa kuenda oku ci longisa ku vakuetu. Loku tiamisila utima wetu konepa eyi, tu kopa onima kelilongiso lietu.
Ndomo o Lilongisa
Ku ka fetikile ño kocinimbu catete loku amamako toke kesulilo. Puãi tete, kũlĩhĩsa ocipama caco cosi. Fetika loku konomuisa lutate olondaka via sonehiwa kosapi yocipama oka lilongisa. Noke konomuisa lutate ndomo otusapi tu sangiwa vemẽhi liosapi ya velapo tu likuata losapi ya velapo. Konomuisa ciwa oviluvialuvia, olo mapa, lotukasia tuelilongiso tu iyilila vocipama. Lipula ove muẽle ndoco: ‘Catiamẽla kekonomuiso eli liatete nda linga ndeti, nye ndi kevelela oku lilongisa vocipama eci? Ndamupi eci cika kuata esilivilo kokuange?’ Eci cika ku songuila ndomo o linga elilongiso liove.
Kuata otembo yoku sokolola eci wa lilongisa
Kaliye kũlĩhĩsa atosi akongeliwamo. Vovipama vielilongiso Vutala Wondavululi kuenda valivulu amue, mu sangiwa apulilo. Osimbu o tanga ocinimbu locinimbu, cika ku kuatisa calua, nda wa kapa ondimbukiso katambululo. Ndaño okuti vocipama caco ka mu sangiwa apulilo, lopo ci kuete esilivilo oku kapa ondimbukiso katosi a velapo oka yongola oku ivaluka. Nda ocisimĩlo cimue kokuove cokaliye, pesila otembo ya velapo vali koku ci konomuisa lutate toke eci cu ku lomboloka ciwa. Vanja lutate koviluvialuvia kuenda kovisimĩlo vina o sima okuti vika ku kuatisa kupange wove woku kunda ale oku vi kongela vohundo oka tambula kovaso yoloneke. Sokolola omanu vana okuti ekolelo liavo lika pamisiwa, nda wa va sapuilako eci o kasi loku lilongisa. Kapa ondimbukiso katosi o sima okuti oka a sukila. Noke, eci o mãla oku linga elilongiso liove, pitulula oku konomuisa atosi aco.
Osimbu o lilongisa, tanga ovisonehua viosi Viembimbiliya via tukuiwa. Konomuisa ndomo ocisonehua locisonehua ci likuata locisimĩlo ci sangiwa vocinimbu.
Ci tava okuti, o sanga atosi amue okuti vonjanja yaco, ka a ku lombolokele, ale pamue o yongola oku a konomuisa vali ciwa lutate. Ku ka taluke latosi aco. Nda cimue ka ca ku lombolokele, ci soneha oco noke o ci konomuise ciwa. Osimbu amamako loku tanga, oka limbuka okuti atosi ana ka a lombolokele ciwa, noke aka lomboloka poku tanga ocipama caco cosi. Nda okuti lopo ka a lombolokele, a konomuisa ciwa lekuatiso lialivulu akuavo. Ovina vipi vi limbukiwa poku konomuisa kuaco? Pamue kuli ocisonehua cimue Cembimbiliya ca tukuiwa okuti ka ca ku lombolokele ciwa. Ale pamue ku kasi loku limbuka lonjanga ndomo ocisonehua caco ci tiamisiwila kondaka yi kasi loku lomboluiwa. Pamue, o liyeva okuti vocipama, muli etosi limue okuti, li mõleha soketi lia ku lomboloka pole ka lia ku lombolokele ño enene ciwa okuti o tẽla oku li lomboluila omunu umue. Ku ka pitahãle ño ondaka yaco; ciwa okuti o yi konomuisa lutate eci o mãla elilongiso wa fetika.
Kũlĩhĩsa ovimalẽho vioku konomuisa vi sangiwa velimi liove
Eci upostolo Paulu a sonehela ukanda waye Kakristão voko Heveru, eci a pitila vokati lakati kukanda waco, wa talamapo kamue kuenje wa popia hati: “Esĩla lieci tu kasi loku popia lieli.” (Va Hev. 8:1) Wa siata hẽ oku li ivaluisavo ove muẽle ndoco? Kũlĩhĩsa eci Paulu a lingila ndoco. Kovinimbu viatete viukanda waye, eye wa lekisa ale okuti Kristu haeye Ocitunda Cinene ca Suku, wa iñila muẽle kilu. (Va Hev. 4:14–5:10; 6:20) Pole, poku tukula etosi eli lia velapo kefetikilo liocipama 8, Paulu wa pongiya ovitima viava veya oku tanga ukanda waco, oco va sokolole lundongosi esilivilo liondaka yaco kovimuenyo viavo. Eye wa lekisa okuti Kristu wa molẽhela kovaso a Suku omo a va kuatela ohenda, kuenje wa va yuluila onjila yoku iñilavo kilu, “[k]ocitumãlo ci kola.” (Va Hev. 9:24; 10:19-22) Oku tõlisiwa kuohuminyo yelavoko liavo, kua va kuatisa oku kapako alungulo akuavo a sangiwa vukanda waco atiamẽla kekolelo, koku pandikisa kuenda kocituwa Cukristão. Cimuamue haico, eci tu lilongisa nda tua luluvalela katosi a velapo, cika tu kuatisa oku limbuka oku amamako kuelomboluilo liosapi yocipama. Kuenda cika tu kuatisavo oku patekela esunga lieci tu sukilila oku ci kapako vomuenyo wetu.
Oku lilongisa kuove kuo pokolika kuka ku vetiya hẽ oku kapako eci o kasi loku lilongisa? Eli epulilo limue li kuete esilivilo liocili. Eci o lilongisa ocina cimue, lipula ove muẽle ndoco: ‘Ndamupi eci ci kuete oku kapiwa kovituwa viange kuenda kovimãho viomuenyo wange? Ndamupi ndi pondola oku kuama eci nda lilongisa ndeti koku tetulula ovitangi? Koku nõla onjila ndi kuama, ale koku tẽlisa ocimãho cimue? Ndamupi ndi pondola oku kapako eci nda lilongisa ndeti vepata liange, kupange wange woku kunda kuenda vekongelo?’ Konomuisa apulilo ava lohutililo, loku sokolola akalo aka sukila oku kapako ukũlĩhĩso o kasi loku lilongisa.
Noke yoku mãla oku lilongisa ocipama caco, loku teta onimbu, sanda otembo yoku pitulula vimue vi sangiwamo. Kũlĩhĩsa nda o tẽla oku ivaluka atosi a velapo, kuenda alomboluilo atiamẽlako. Onjila eyi, yika ku kuatisa oku patekela elomboluilo liaco oco lika ku kuatise koloneke viokovaso.
Ceci o Sesamẽla Oku Lilongisa
Etu tumanu va Yehova, tu kuete calua coku lilongisa. Oco hẽ, pi tu kuete oku fetikila? Ciwa okuti, eteke leteke tu tanga ocinimbu Cembimbiliya lelomboluilo liaco vokalivulu katukuiwa hati, Konomuisa Ovisonehua Eteke Leteke. Elilongiso li lingiwila oku lipongiyila olohongele, loku endaenda kolohongele viaco osemana losemana, lika tu kuatisa okupako esilivilo lia velapo. Handi vali, vamue va siata oku pesila otembo koku lilongisa alivulu etu tua Kristão a sandekiwa eci handi ka va kũlĩhĩle ocili. Vakuavo va siata oku nõla onepa yimue yovinimbu Viembimbiliya via sokiyiwila oku tangiwa vosemana, kuenje va vi lilongisa lutate.
O linga hẽ ndati nda otembo yove ka yu ku ecelela oku lilongisa lutate ovipama viosi via sokiyiwila olohongele viekongelo vokuenda kuosemana? Yuvula onjanjo yoku yayuisako calua elilongiso oco ño o mãle. Ca piãla vali handi, kuka kale okuti ku lilongisa lacimue, omo lioku sima okuti kuka tẽla ale oku mãla oku ci lilongisa cosi. Puãi, konomuisa eci o pondola oku lilongisa, kuenje ci lilongisa ciwa. Ci linga olosemana viosi. Vokuenda kuotembo, va likolisilo ove kongelamovo ovipama violohongele vikuavo.
‘Pamisa Epata Liove’
Yehova wa kũlĩha okuti asongui vepata va sesamẽla oku talavaya calua oco va tekule vakuepata liavo. Elivulu Liolosapo 24:27, li popia hati: “Pongiya ovina vi sukiliwa. Angiliya epia liove.” Pole, eci epata liove li sukila konepa yespiritu, ka ci tava okuti ci imbiwa onyima. Momo, ocinimbu camisako vali hati: “Noke pamisavo vakuanjo yove, NW.” Ndamupi asongui vepata va pondola oku ci linga? Elivulu Liolosapo 24:3, li popia hati: “[Vakuepata] va kolisiwa luloño.”
Ndamupi uloño u pondola oku kuatisa vakuepata liove? Uloño u lomboloka oku mia kolondunge vioku konomuisa eci ci pitahãla elomboloko. Ci tava oku popia okuti elilongiso liwa liepata, li fetikila koku konomuisa ekalo liomunu lomunu vepata liove muẽle. Ndamupi vakuepata liove va kasi oku amamako kespiritu? Yevelela lutate walua eci o vangula lavo. Pokati kavo pali hẽ ocituwa coku lisiõsiõla ale coku seleka olonyeño? Anga hẽ onjongole yoku kuata ipako oyo ya velapo vali kokuavo? Eci wenda kupange woku kunda lomãla vove, va yeva hẽ esanju lioku li situlula ku vakuavo okuti ovo Olombangi via Yehova? Va siata hẽ oku sanjukila esokiyo liene lioku tanga kuenda lioku lilongisa Embimbiliya vepata? Ovo hẽ, va kasi muẽle oku endela vonjila ya Yehova okuti oyo onjila vakuãi vomuenyo wavo? Oku kũlĩhĩsa lutate vakuepata liove, kuka lekisa eci ove usongui wepata o sukila oku linga, oco o vetiye ovituwa viespiritu vomunu lomunu vepata liove.
Sandiliya lutate Vutala Wondavululi kuenda vo Despertai!, ovipama vi likuata lasukila epata liove. Noke sapuila epata liove eci cika lilongisiwa oco va pondole oku kuata otembo yoku sokolola eci catiamẽlako. Vetiya ekalo liocisola vokuenda kuelilongiso. Ku ka kangise ale oku kutisa osõi umue vepata. Puãi, velisapo oku lekisa esilivilo liocipama u kasi loku lilongisa, loku citiamisila kueci ci sukiliwa vepata liove. Ecelela okuti omunu lomunu vepata o vangula ocisimĩlo caye. Kuatisa omunu lomunu oku limbuka ndomo Ondaka ya Yehova ya “sunguluka” koku tẽlisa asukila omuenyo.—Osa. 19:7.
Okupako Onima
Olonoño omo okuti ka vi kuete elomboloko liovina viespiritu, ndaño vi lilongisa ovina viatiamẽla koluali, levi vi kasi loku pita voluali, kuenda eci catiamẽla kokuavo muẽle, ka va tẽla oku sanga elomboloko lia suapo lieci va lete. Pole, lekuatiso liespiritu sandu lia Suku, omanu va kua kulilongisa Ondaka ya Suku olonjanja viosi, va pondola oku limbuka okuti ovina evi via pangiwa la Suku. Va limbukavo okuti eci ci kasi loku pita omo lioku tẽlisiwa kuovitumasuku vi sangiwa Vembimbiliya. Kuenda va limbukavo okuti eci, oku tẽlisiwa kuocipango ca Suku coku sumũlũisa omanu va pokola kokuaye.—Mar. 13:4-29; Va Roma 1:20; Esit. 12:12.
Ndaño okuti eci ci komohĩsa calua, ka ci tava okuti ci tu kokela oku li panda. Puãi, oku konomuisa Ondaka ya Suku eteke leteke te ku tu kuatisa oku amamako lumbombe. (Esin. 17:18-20) Eci ci tu teyuilavo koku “tĩlisua leliaño liekandu,” momo eci Ondaka ya Suku yi kala vovitima vietu, ongusu yekandu ka yi pondola oku yula onjongole yetu yoku tamalãla lalio. (Va Hev. 2:1; 3:13; Va Kol. 3:5-10) Lonjila eyi, etu tu kala “lovimuenyo vi soka leci ca posokela [Yehova], haivio viu sanjuisa. . .okuti, kovopange osi awa, [tu ima apako].” (Va Kol. 1:10) Eci oco ocimãho cetu koku lilongisa Ondaka ya Suku. Kuenda koku ci linga ku iyilila onima yalua.