‘Yevelela Ciwa Lutate’

“Tu sesamela oku lunguka loku yevelela lutate ovina tua yeva sanga tu punguka ha tu vi si.”​—⁠VA HEVERU 2:⁠1.

1. Lombolola ndomo ekambo lioku lavulula lutate li pondola oku nena ovitangi vialua.

KOFEKA yo Estados Unidos vokuenda kunyamo lunyamo kua siata oku fa eci ci soka 37.000 komanu va tusuiwa lakãlu. Olonoño via popia hati, nda vakuakuendisa akãlu va kuatele utate wocili vetapalo, etendelo liomanu va tukuiwa ndeti nda ka va pondiwile. Vamue vakuakuendisa akãlu ka va siatele oku luluvalela kolondimbukiso viovihandeleko viatapalo, kuenda pamue ovo va siata oku telefonala osimbu va kasi oku endisa. Kulivo handi vamue okuti va siata oku lia osimbu va kasi oku endisa. Omo liaco, ekambo lioku lavulula lutate li pondola oku nena ovitangi vialua.

2, 3. Elungulo lipi upostolo Paulu a eca Kakristão voko Heveru kuenda momo lie elungulo liaco lia sungulukilile?

² Ci soka 2000 kanyamo konyima eci handi ka kua kale akãlu, upostolo Paulu wa tukula ovina vimue via enda oku tateka omanu oku lavulula okuti vieya oku nena ovitangi Kakristão vamue voko Heveru. Upostolo Paulu wa lombolola okuti, Yesu wa pinduiwa wa tambula omoko ya velapo pokati kovangelo vosi eci a tumãla kondio ya Suku. Eye wa popia hati: “Oco, ca tu sesamela oku lunguka loku yevelela lutate ovina tua yeva sanga tu punguka ha tu vi si.”​—⁠Va Heveru 2:⁠1.

³ Momo lie Akristão voko Heveru va sukilile ‘oku lunguka loku yevelela lutate ovina va yeva’ viatiamẽla ku Yesu? Momo okuti, kotembo yaco kua pitile ale eci ci soka 30 kanyamo tunde eci Yesu a tunda palo posi. Kuenje, Akristão vamue voko Heveru eci va limbuka okuti Yesu wa enda kilu, veya oku siapo ocili. Ovo veya oku tiukila kefendelo liavo lio Judaismu lina vatiamẽlele tete.

Ovo va Sukilile Oku Yevelela Ciwa Lutate

4. Momo lie Akristão vamue voko Heveru va yonjiwilile oku tiukila ketavo lio Judaismu?

⁴ Momo lie Akristão va yonjiwilile oku tiukila ketavo lio Judaismu? Ocili okuti, vetavo lia kala vofeka yaco mua kongeliwile Ocihandeleko coku fendela ovina vimue vi letiwe. Omanu va enda oku mõla ovitunda kuenda elemba liwa liovinyama vina va enda oku yoka ndocilumba. Pole, efendelo Liakristão vocili lia litepele calua. Akristão vocili va kala la Yesu Kristu, Ocitunda Cavelapo, pole ovo ka va ponduile vali oku u mõla palo posi vokuenda kueci ci soka 30 kanyamo. (Va Heveru 4:14) Ovo va kuatele onembele, pole onembele yaco yi kola ya kala kilu. (Va Heveru 9:24) Ocihandeleko coku kisika omanu oku seviwa evamba, ca litepele leci Cakristão vocili momo ‘evamba liavo lia kala liutima lespiritu.’ (Va Roma 2:29) Akristão voko Heveru, veya oku kuata ovisimĩlo viokuti, olonumbi viatiamẽla kovituwa Viakristão ocina cimue ka ci kuete esilivilo.

5. Ndamupi upostolo Paulu a lekisa okuti efendelo lia tumbikiwa la Yesu lia velapo okuti lina lia tumbikiwile vemẽhi Liocihandeleko ca Mose li sule?

⁵ Akristão voko Heveru va sukilile oku limbuka ocina cimue ci kuete esilivilo liocili catiamẽla kefendelo lia tumbikiwa la Kristu. Efendelo liaco liatiamẽlele kekolelo okuti ka ci sukila oku mõla yimue ondimbukiso. Pole, efendelo liaco lia velelepo Ocihandeleko cina ca eciwile luprofeto Mose ndeci upostolo Paulu a soneha okuti: “Nda oku nyila omanu va vĩhisua osonde yolohombo lolonale, pamue etiko lionema, ku va kuatisa okuti va yelisua katimba, siti, ca piãla vali enene, osonde ya Kristu yi yelisa ovitima viene, okuti vi pua ovilinga viokufa ene ho vumbi Suku o kasi lomuenyo? Espiritu ka li pui lia linga mitakati eci Kristu a lilumba ku Suku, kuenje wa lilumba tupu wa pua eko.” (Va Heveru 9:​13, 14) Ocili okuti, ongecelo yakandu omo lioku kuatela ekolelo vocilumba cocisembi ca Yesu Kristu, yi kuete esilivilo lia velapo kuenda ka yi sokisiwa lovilumba vina via enda oku eciwila vemẽhi Liocihandeleko ca Mose.​—⁠Va Heveru 7:​26-28.

6, 7. (a) Ovitangi vipi via kalako vi lekisa okuti Akristão voko Heveru va sukilile ‘oku lunguka loku yevelela lutate ovina va yeva’? (b) Eci upostolo Paulu a sonehela ukanda waye va Heveru, otembo yiñami ya kambeleko oco o Yerusalãi yi kunduiwe? (Tanga etosi pombuelo yemẽle.)

⁶ Kua kala handi esunga likuavo lieci Akristão va Heveru va sukilile oku yevelela ovina va yeva viatiamẽla ku Kristu. Eye wa popele eci catiamẽla koku kunduiwa kuo Yerusalãi. Yesu wa popia hati: “Ku ku iyilila oloneke eci ovanyali vove va ku liongokela ondunda, kuenje va ku ñuala ocingonja loku ku sitika kolonẽle viosi. Va ku kupuila posi, ove lomãla vove va kasi vokati kove. Ka va ku sila ewe kilu liewe, momo kua kũlĩhile eteke liove lioku pasuiwa la Suku.”​—⁠Luka 19:​43, 44.

⁷ Otembo yipi nda ceya oku pita? Yesu ka lomboluile eteke lowola yaco. Pole, eye wa va sapuila hati: “Eci vu mola Yerusalãi ya ñualĩwa lovita, limbuki okuti okukunduka kuayo ku kasi ocipepi. Oco ava va kasi vo Yudea va tilile kolomunda, lava va kasi vokati ka Yerusalãi va tundemo, lava va kasi ale kumue kuiñi ka va ka iñilemo.” (Luka 21:​20, 21) Vokuenda kueci ci soka 30 kanyamo tunde eci Yesu a vangula olondaka evi, Akristão vamue voko Yerusalãi veya oku ivalako oku pokola kelungulo liaco. Ovo veya oku kala nda vana vakuakuendisa akãlu okuti ka va luluvala lutate kolondimbukiso viovihandeleko viatapalo. Nda ovo ka va pongoluile ovisimĩlo viavo, nda veya oku pita lovitangi vialua. Cikale okuti va kuatele ovisimĩlo via sunguluka ale sio, oku kunduiwa kuo Yerusalãi kua kala muẽle ocipepi.a Lelavoko liocili, upostolo Paulu wa lungula Akristão voko Yerusalãi oco va pasuke kespiritu.

Oku ‘Yevelela Ciwa Lutate’ Koloneke Vilo

8. Momo lie tu sukilila ‘oku lunguka loku yevelela lutate’ ocili Condaka ya Suku?

⁸ Ndeci ca pita Lakristão kocita catete, etu tu sukilavo ‘oku lunguka loku yevelela ciwa lutate’ ocili Condaka ya Suku. Momo lie? Momo tu lavoka enyolẽho limue okuti ka lika pita lika vofeka yimosi pole, lika pita voluali luosi. (Esituluilo 11:18; 16:​14, 16) Ocili okuti, etu ka tua kũlĩhĩle eteke lowola Yehova aka nena enyolẽho liaco. (Mateo 24:36) Pole, tu lete okuti ovitumasuku Viembimbiliya vi kasi oku tẽlisiwa, vi lekisa okuti tu kasi “koloneke via sulako.” (2 Timoteo 3:​1-5) Omo liaco, tu sukila oku lunguka lovina viosi vi pondola oku tu tateka koku lavulula. Tu sukilavo oku yevelela lutate Ondaka ya Suku kuenda oku lavulula omo liotembo yitito ya tu kambelako. Nda tua likolisilako loku pokola kovina evi, ‘tuka puluka kovina viosi vi keya kulo kilu lieve.’​—⁠Luka 21:⁠36.

9, 10. (a) Ndamupi tu pondola oku yevelela lutate ovina viespiritu? (b) Ndamupi Ondaka ya Suku yi pondola oku linga ovela yolomãhi vietu kuenda ‘ocinyi cokonjila yetu’?

⁹ Koloneke vilo tu kasi ndeti, ndamupi tu pondola oku lekisa okuti tu kasi oku ‘yevelela lutate’ kovina viespiritu? Tu pondola oku ci linga poku endaenda kolohongele viekongelo olonjanja viosi, kolohongele vimbo kuenda viofeka. Tu sukilavo oku lilongisa Embimbiliya lonjongole yocili oco tu kuate ukamba wocili la Yehova Usovoli wetu. (Tiago 4:⁠8) Nda tua kuata ukũlĩhĩso wa suapo wa Yehova lekuatiso lielilongiso Liembimbiliya pokolika loku endaenda kolohongele olonjanja viosi, tuka kuama ongangu yukualosamo wa popia ku Suku hati: “Ondaka yove oyo ovela yolomai viange, haiyo ocinyi cokonjila yange.”​—⁠Osamo 119:105.

¹⁰ Embimbiliya olio ‘ocinyi conjila yetu,’ momo li tu lomboluila eci Suku aka linga kovaso. Embimbiliya lia lingavo ‘ovela yolomãhi vietu.’ Handi vali, li pondola oku tu songuila vonjila ya sunguluka eci tu sangiwa lovitangi komuenyo wetu. Eli olio esunga lieci tu sukilila oku ‘yevelela calua lutate’ eci tu enda kolohongele kuna tu liongoluila la vakuetu, kuenda eci tu tanga Ondaka ya Suku pokolika. Olonumbi viosi tu lilongisa, vika tu kuatisa oku nõla lolondunge onjila ya sunguluka haiyo yi sanjuisa utima wa Yehova. (Olosapo 27:11; Isaya 48:17) Ndamupi tu pondola oku mioñolola ocituwa cetu coku Yevelela ciwa Lutate kolohongele, leci tu lilongisa pokolika oco tu kuatisiwe lokulia kuespiritu Suku a tu angiliyila?

Tu Kuati Ocituwa Coku Yevelela Ciwa Lutate Kolohongele

11. Momo lie olonjanja vimue ka ca lelukilile oku yevelela ciwa lutate kolohongele?

¹¹ Olonjanja vimue, ka ca lelukile oku yevelela lutate kolohongele Viakristão. Ci tava okuti utima wetu tu u tiamisila kovina vimue vikuavo ndeci oku lila kuomõla, ale pamue tu luluvalela komunu umue wa cilua kohongele okuti o kasi oku sandiliya apa a tumãla. Pamue omo liupange tua linga vokuenda kueteke, tua kava calua. Handi vali, ci tava okuti manji o kasi kembumbua ohundo yaye ka yi lingi ciwa kuenje eci tu ci limbuka tu sokolola ovina vikuavo kuenda tu fetika oku suñila. Omo okuti esapulo li kasi oku eciwa li kuete esilivilo lialua, tu sukila oku likolisilako oco tu yevelele ciwa lutate kolohongele. Pole, ndamupi tu pondola oku ci linga?

12. Nye ci pondola oku tu kuatisa oku yevelela ciwa lutate kolohongele?

¹² Ci leluka calua oku yevelela ciwa lutate kolohongele nda tua pongiya ciwa ovipama vika lingiwa. Omo liaco, momo lie ku sandiliyila otembo yoku pongiya ovipama viosi vika lingiwa kohongele? Tu sukila oku sokiya akukutu amue vokuenda kueteke okuti tu tanga kuenda tu sokolola eci tua tanga vonepa yimue yovipama Viembimbiliya via sokiyiwila vokuenda kuosemana. Nda tua linga eliangiliyo liwa, tu pondolavo oku sokiya otembo yoku pongiya ocipama Celilongiso Lielivulu Vekongelo kuenda Celilongiso Liutala Wondavululi. Omo liaco, esokiyo liosi tu nõlapo, tu sukila oku limbuka okuti oku li pongiya ciwa, kuka tu kuatisa okupa esilivilo kovipama viosi vika lingiwa kolohongele viekongelo.

13. Nye ci pondola oku tu kuatisa oku yevelela ciwa lutate ovipama vi lingiwa kolohongele?

¹³ Handi vali, kueci catiamẽla kokupa esilivilo kolohongele, vamue va siata oku tumãla kovaso Vonjango Yusoma oco va yevelele ciwa lutate. Oku luluvalela ciwa lutate kumanji o kasi kembumbua, loku kuama ovinimbu Viembimbiliya eci vi tangiwa kuenda oku soneha atosi ana tu sukila, ci pondola oku tu kuatisa oku patekela atosi ovipama vi lingiwa. Oku pongiya ciwa utima wetu ku kuete vali esilivilo liocili okuti ovoloño osi akuavo oku yevelela ño lika a sule. Tu sukila oku kuata elomboloko liocili lieci tua siatela oku liongoluila pamosi kolohongele. Etu, tua siata oku liongolola la vamanjetu oco tu fendele Yehova. (Osamo 26:12; Luka 2:​36, 37) Olohongele vi kuete esilivilo liocili momo vi tu kuatisa oku tambula okulia konepa yespiritu. (Mateo 24:​45-47) Handi vali, kolohongele tu pondola oku sangako epuluvi ‘lioku livetiya pokati la vakuetu locisola kuenda ovilinga viwa.’​—⁠Va Heveru 10:​24, 25.

14. Nye cecelela oco olohongele viende ciwa?

¹⁴ Vamue va siata oku sepula olohongele omo liekambo liuloño woku longisa wa vana va tambula ovipama. Nda vana va linga ovipama va loñoloha ciwa, olohongele vi pondola oku eca esanju liocili. Pole, nda olonjila viwa vioku longisa ka via kuamiwile, tuka fetika oku kuata ovisimĩlo vina ka via sungulukile. Omo liaco, vosi va kuete onepa kohongele, va sukila oku kuama uloño woku longisa oco va vete kovitima violonjeveleli. (1 Timoteo 4:16) Pole, etu tulonjeveleli tu sukila oku yuvula ocituwa coku vetela evelo una o kasi oku linga ohundo. Ndaño okuti ava va linga ovipama va sukila oku kuama uloño woku longisa, pole uloño wavo hawoko lika wecelela oku enda ciwa kuolohongele. Ove hẽ, ku tava okuti ka tu sukila oku sakalala lonjila manji a kuama vohundo yaye, pole tu sukila oku yevelela ciwa lutate? Eci tu enda kolohongele, nda tua yevelela ciwa lutate ovipama vi lingiwa, ci lekisa okuti tu kasi oku fendela Suku ndomo eye a yongola. Eci oco cecelela okuti olohongele vienda ciwa. Nda tua lekisa onjongole yoku kuata ukũlĩhĩso wa Suku, tu kopa ekuatiso liocili kolohongele ndaño okuti handi ka tu kuete uloño woku longisa. (Olosapo 2:​1-5) Omo liaco, tu nõlipo lika onjila yoku ‘yevelela ciwa lutate’ kolohongele.

Upa Esilivilo Liocili Kelilongiso Liopokolika

15. Ndamupi tu pondola oku kuatisiwa lelilongiso kuenda oku sokolola eci tua lilongisa?

¹⁵ Ci tava okuti tu tambula ekuatiso poku ‘yevelela ciwa lutate’ vokuenda kuelilongiso lietu lio pokolika kuenda poku sokolola eci tua lilongisa. Poku tanga Embimbiliya lalivulu akuavo a lombolola eci ci kasi Vembimbiliya, ci tu ĩha epuluvi lioku kapa kovitima vietu Ondaka ya Suku. Nda tua ci linga cika tu kuatisa oku kuama onjila ya sunguluka kovisimĩlo vietu. Ocili okuti, eci cika tu ĩha esanju liocili poku linga ocipango ca Suku. (Osamo 1:2; 40:⁠8) Omo liaco, tu sukila oku pamisa epondolo lietu lioku kapa utima kocipama celilongiso lietu. Ca leluka calua oku tiamisila utima wetu kovina vikuavo. Ci tava okuti ku kala ovina vimue vi tu tateka oku yevelela ciwa lutate ndeci, oku vilikiya kuo telefone ale pamue ku kala vana va yuela. Ndaño okuti ka kuli lacimue ci tu tateka, handi lopo ka ci leluka oku pita otembo yalua okuti ka tu sokolola ovina vimue vikuavo. Pamue eci tu tumãla oco tu litekule kespiritu, noke tu fetika oku sokolola ovina vimue vikuavo. Ndamupi tu pondola oku ‘yevelela ciwa lutate’ poku linga elilongiso Liondaka ya Suku pokolika?

16. (a) Momo lie ci kuetele esilivilo oku sokiya otembo yoku linga elilongiso lietu lio pokolika? (b) Ndamupi ove wa siata oku sokiya otembo yoku linga elilongiso liove Liondaka ya Suku?

¹⁶ Ci kuatisa calua oku sokiya ovipama kuenda oku nõla ocitumãlo ca sunguluka poku lilongisa. Valua pokati ketu ka ca va lelukilile oku sandiliya otembo kuenda ocitumãlo coku lilongisa. Omo liasakalalo eteke leteke, ci tava okuti ka tu kuata vali otembo yoku lilongisa kuenje tu kala ndocisapa cimue ci kasi oku ambatiwa lovava. Omo liaco, tu sukila oku liyaka lasakalalo aco a kasi ndolusipa luovava oco tu sange otembo ya sunguluka yoku lilongisa ndaño lasakalalo ovopange komuenyo wetu weteke leteke. Ka tu kevelela lika eci tu sanga limue epuluvi lioku lilongisa. Pole, tu sukila oku likolisilako oco tu sokiye ciwa ovopange etu okuti tu sanga otembo yoku lilongisa. (Va Efeso 5:​15, 16) Omanu vamue, va siata oku lilongisa kowola yomẽle cina okuti handi ka kuli lacimue ci va tateka. Vakuavo, va siata oku sandiliya otembo yoku lilongisa koñolosi. Eci ca velapo vali enene ceci okuti, ka tuka ivaliko esilivilo lioku kuata ukũlĩhĩso wa suapo watiamẽla ku Suku kuenda Komõlaye. (Yoano 17:⁠3) Omo liaco, tu sokiyi otembo yoku linga elilongiso lio pokolika kuenda oku kakatela kesokiyo liaco.

17. Oku sokolola eci tua lilongisa ci lomboloka nye, kuenda momo lie tu ponduila oku tambula ekuatiso liocili?

¹⁷ Oku sokolola, oyo onjila yimue ya sunguluka yoku ivaluka ovina tua lilongisa. Oku sokolola eci tua lilongisa, ci tu kuatisa oku kapa vutima wetu ovisimĩlo via Suku vina vi sangiwa Vembimbiliya. Handi vali, ci tu kuatisavo oku kũlĩhĩsa ndomo tu kapako elungulo Liembimbiliya oco tu ‘kale omanu vakuakutẽlisa ondaka okuti vakuakuyeva lika hacoko.’ (Tiago 1:​22-25) Ocili okuti, oku sokolola eci tua lilongisa, ku ecelela okuti ukamba wetu la Yehova u li vokiya calua poku lekisa ovituwa viaye kuenda ndomo vi kapiwako vokuenda kuocipama tu kasi oku lilongisa.

18. Ovina vipi vi sukiliwa oco tu pondole oku sokolola eci tua lilongisa?

¹⁸ Oco tu kuatisiwe lelilongiso lio pokolika kuenda oku sokolola eci tua lilongisa, tu sukila oku yuvula ovina viosi vi pondola oku tu tateka. Oco tu kuate elomboloko liatosi okaliye tua lilongisa, tu sukila oku lunguka oco ka tuka tatekiwe lasakalalo eteke leteke. Poku ci linga, tu sukila oku sandiliya otembo kuenda oku kala pocitumãlo cimue pa tulumũha. Nda tua kuama onjila eyi tu pondola okupa esilivilo liocili kokulia kuespiritu kuenda tuka kuata ukũlĩhĩso wa suapo u sangiwa Vondaka ya Suku.

19. (a) Kueci catiamẽla kelilongiso lio pokolika, nye ci pondola oku tu kuatisa oco tu loñolohe koku yevelela lutate? (b) Ndamupi tu pondola oku tenda elilongiso lietu liopokolika? kuenda ekuatiso lipi tu pondola oku tambula poku linga ovina evi?

¹⁹ Nye tu sukila oku linga nda ka tu kuete epondolo lioku yevelela lutate okuti eci tu fetika oku lilongisa Ondaka ya Suku haico utima wetu u yapukila kovina vikuavo? Omanu vamue va siata oku limbuka okuti, va pondola oku pamisa epondolo liavo lioku kapa utima kocipama va kasi oku lilongisa poku fetika elilongiso limue ka liambata otembo yalua, noke vokuenda kuotembo vamamako oku vokiyako. Tu sukila oku sokiya otembo ya suapo okuti vokuenda kuelilongiso, ka tu kuata lacimue ci tu sakalaisa oco tu tange ño lonjanga. Tu sukila oku kuatela onjongole yocili kocipama tu kasi oku lilongisa. Handi vali, etu tu pondola oku kuata elomboloko liovina vialua lekuatiso lialivulu a sandekiwa lukuenje wa kolelua haeye wa lunguka. Kuli esilivilo lialua koku konomuisa ovina “via longa via Suku.” (1 Va Korindo 2:10) Oku ci linga cika tu kuatisa oku kuata ukũlĩhĩso wa suapo wa Suku kuenda olondunge vietu vika pindisiwa ciwa. (Va Heveru 5:14) Nda tua kuata ombili yoku lilongisa Ondaka ya Suku, tuka tẽlavo oku loñoloha ‘koku longisa vakuetu.’​—⁠2 Timoteo 2:⁠2.

20. Ndamupi tu pondola oku kuata ukamba wocili la Yehova Suku?

²⁰ Oku endaenda kolohongele viekongelo kuenda oku linga elilongiso lietu pokolika, cika tu kuatisa oku kulisa loku pamisa ukamba wetu la Yehova. Eci oco ca pita lukualosamo una wa eca olopandu ku Suku hati: “[Ndi] sole cimue ovihandeleko viove. Ndukuaku vi sokolola ño-o eteke liosi.” (Osamo 119:97) Omo liaco, tu likolisiliko oku endaenda kolohongele viekongelo, levi vimbo kuenda viofeka. Handi vali, tu sukila oku sandiliya otembo yoku lilongisa Embimbiliya kuenda oku sokolola eci tua lilongisa. Nda tua ‘yevelela ciwa lutate’ Ondaka ya Suku, tuka tambula asumũlũho ocili.

[Etosi pombuelo yemẽla]

Handi Ocivaluka?

• Momo lie Akristão vamue voko Heveru va yapukilile vekolelo liavo liocili?

• Ndamupi tu pondola oku yevelela lutate kolohongele?

• Nye cika tu kuatisa oco tupe esilivilo kelilongiso Liembimbiliya lio pokolika kuenda oku sokolola eci tua lilongisa?

[Elitalatu kemẽla 9]

Akristão va Heveru va sukilile oku lunguka omo lienyolẽho lio Yerusalãi lia kala ocipepi

[Elitalatu kemẽla 11]

Olonjali vi pondola oku kuatisa omãla vavo oco vope esilivilo kolohongele viekongelo