Longisa Eci Embimbiliya Li Popia
“Ka tavisi olofeka viosi oco va linge olondonge, . . . va longisi.”—MATEO 28:19, 20.
1. Nye ci popiwa catiamẽla koku sandekiwa Kuembimbiliya?
EMBIMBILIYA LI KOLA, elivulu limue liosimbu lia sandekiwa kolonepa viosi violuali. Onepa ya sulako, ya pongoluiwa kueci ci pitãhala 2.300 kalimi. Cilo, omanu valua voluali, va kuete Embimbiliya lia sandekiwa velimi liavo.
2, 3. (a) Momo lie ku kasilili ombuanja yatiamẽla kueci Embimbiliya li longisa? (b) Apulilo api tu konomuisa?
2 Omanu valua va siata oku tanga onepa yimue Yembimbiliya eteke leteke. Vakuavo va siata oku litanga olonjanja vialua okupisa kefetikilo toke kesulilo. Atavo alua ndaño okuti, va popia hati alongiso avo a tunda Vembimbiliya, pole, ka va tava kueci li longisa. Handi vali, pokati kavo pali oku lipatãla kuatiamẽla kalongiso Embimbiliya. Vamue va kuete atatahãi atiamẽla kono Yembimbiliya kuenda kesilivilo lialio. Vakuavo va tenda Embimbiliya ndelivulu limue li kola. Momo poku vangula ondaka yimue yi kuete esilivilo kefendelo liavo ale oku linga ohuminyo, va tukula Embimbiliya. Pole, ka va lekisa esumbilo liocili kokualio.
3 Ocili okuti, Embimbiliya li Kola, Ondaka ya Suku ale esapulo liaye a tuma komanu. (Va Heveru 4:12) Etu Tulombangi via Yehova tu yongola okuti, omanu va kũlĩha eci Embimbiliya li longisa. Omo liaco, tu sanjukila oku tẽlisa ocikundi Yesu a ecele kolondonge viaye eci a popia hati: “Kuendi, ka tavisi olofeka viosi oco va linge olondonge. . . . va longisi.” (Mateo 28:19, 20) Kupange wetu woku kunda, tua siata oku sanga omanu vakuavitima via sunguluka okuti, va sumua omo lialongiso esanda a kasi vatavo oluali. Omanu vaco va yongola oku kũlĩha ocili catiamẽla Kululiki wetu kuenda eci Embimbiliya li longisa catiamẽla kelomboloko liomuenyo. Tu konomuisi apulilo atatu a siata oku sakalaisa omanu. Poku konomuisa apulilo aco, tu kũlĩhĩsa ovina viuhembi asongui vatavo va siata oku longisa, kuenda eci Embimbiliya li popia. Epulilo liatete lieli: Anga hẽ Suku o kuete ocikembe letu? Liavali: Momo lie tu kasilili mulo voluali? Liatatu: Nye ci pita letu eci tu fa?
Anga hẽ Suku o Kuete Ocikembe Letu?
4, 5. Momo lie omanu va siatela oku sima kuti, Suku ka kuete ocikembe letu?
4 Tu fetikila kepulilo lia linga hati: Anga hẽ Suku o kuete ocikembe letu? Omanu valua va siata oku sima hati, Suku ka kuete ocikembe lomanu. Momo lie va kuetele ovisimĩlo viaco? Momo okuti, va kasi voluali lueyuka esuvu, uyaki, kuenda ohali. Omo liaco, va popia hati: ‘Nda Suku wa kapeleko omanu, nda o kasi oku tateka ovina vĩvi via siata oku pita voluali.’
5 Esunga likuavo lieli okuti, ovitunda viatavo ovio via siata oku vetiya omanu oku kuata ovisimĩlo viaco. Nye ovitunda viatavo via siata oku popia eci kuiya ocilemawe cimue? Ukãi umue eci a fisa omãla vaye vavali va tusuiwa lekãlu, ocitunda cetavo liaye ca popia hati: ‘Eci ci lomboloka ocipango ca Suku. Momo Suku wa yonguile okuti kovangelo vaye o vokiyako vavali.’ Ovitunda poku popia olondaka evi, via siata oku lundila Suku omo liovina vĩvi vi kasi oku pita voluali. Pole, ndonge Tiago wa popia hati: “Umue, nda wa yonjiwa, ka ka popie hati, nda yonjiwa la Suku, momo Suku ka yonjiwa leci cĩvi, kuenda vali, ka yonji umue.” (Tiago 1:13) Yehova lalimue eteke a nena ovitangi. Embimbiliya li popia hati: “Ci kale kupãla la Suku oku linga evĩho.”—Yovi 34:10.
6. Helie wa siata oku nena evĩho kuenda ohali voluali?
6 Momo lie voluali mue yukila evĩho lohali yalua? Esunga limue lieli okuti, omanu ka va siatele oku pokola Kuviali wa Suku. Ovo ka va yongola oku pokola kovihandeleko viaye lolonumbi viaye via sunguluka. Omo okuti, ‘oluali luosi lu kasi povaka Eliapu,’ omanu valua ka va kũlĩhĩle okuti va kasi oku pokola ku Satana unyali wa Suku. (1 Yoano 5:19) Oku kuata ukũlĩhĩso waco, ci tu kuatisa oku limbuka esunga lieci voluali mu kasilili evĩho. Satana ukuevĩho, ohembi, haeye ongangala. Eli olio esunga lieci tu letele okuti, omanu va lekisa lika ovituwa viombiali yoluali lulo. Kuenje evĩho lia livokiya calua.
7. Ovina vipi vi lekisa esunga lieci omanu va siatela oku talela ohali?
7 Esunga likuavo lieci omanu va talela ohali, lieli okuti ka va lipuile. Omanu omo lioku sanda omangu yoku viala, va siata oku nena ovoyaki, ungangala, kuenda ohali pokati kavo. Elivulu Liukundi 8:9, li popia hati: “Omunu poku kangisa ukuavo [ale oku viala] o lilinga eye muẽle cĩvi.” Esunga likuavo lieli okuti, ‘ovitangi viya ño kuenda vi veta ño.’ (Ukundi 9:11) Omanu olonjanja vimue va liyaka lovitangi omo lioku kala pocitumãlo cimue okuti, vepuluvi liaco peya ocilunga.
8, 9. Tua kũlĩha ndati okuti, Suku o kuete ocikembe letu?
8 Oku kũlĩha okuti Yehova ka nena ohali, ci tu ĩha elembeleko. Anga hẽ ci lomboloka okuti, Yehova o tu lava kovitangi viosi tu liyaka lavio? Etambululo li lekisa okuti, ocili. Etu tua kũlĩha okuti, Eye o tu lava. Momo Ondaka yaye yi tu sapuila esunga lieci omanu va siatela oku linga ovina vĩvi. Vesunga lia Yehova lioku ecelela evĩho, mua kongela atosi avali. Liatete, uviali waye. Liavali, epokolo liomanu kokuaye. Omo okuti Yehova eye Ululiki woluali luosi, ka kisikiwa oku tu sapuila esunga lieci a kasilili oku ecelela ohali. Pole, o tu sapuila esunga liaco omo lioku tu kuatela ocikembe.
9 Kũlĩhĩsa uvangi ukuavo u lekisa okuti, Suku o kuete ocikembe letu. Koloneke via Noha, eci evĩho lia livokiyile calua kilu lieve, Yehova “co vala vutima.” (Efetikilo 6:5, 6) Anga hẽ koloneke vilo Yehova wa pongoloka? Sio ka pongolokele. (Malakiya 3:6) Eye o nyãle ungangala, kuenda ka sanjukila oku mola omanu va tala ohali. Embimbiliya li tu sapuila okuti, Suku ndopo oka malako ovitangi viosi vi tunda kuviali womanu kuenda kevĩho lia Satana. Eci hẽ, ka ci tu vetiya oku kolela okuti, Suku o tu kuetele ocikembe?
10. Yehova wa tenda ndati ohali yomanu?
10 Ovitunda viatavo via siata oku lundila Suku eci kuiya ovitangi. Momo va popia hati, ovina viaco via tunda kocipango ca Suku. Pole, tunde osimbu Yehova wa likuminya oku mãlako ovitangi viomanu. Elivulu lia 1 Petulu 5:7, li popia hati, ‘eye wa siata oku tu lava.’ Eci oco Embimbiliya li longisa.
Momo Lie tu Kasilili Voluali?
11. Atavo oluali a siata oku longisa nye catiamẽla kekalo liomanu voluali?
11 Kaliye tu konomuisa epulilo liavali lia siata oku sakalaisa omanu. Epulilo liaco lieli: Momo lie tu kasilili mulo voluali? Atavo alua a siata oku longisa okuti, mulo voluali tu kasimo ndakombe. Ovo va tenda oluali lulo ndocitumãlo coku puyukila vungende woku enda kilu. Ovitunda vikuavo viatavo via siata oku longisa hati, Suku eteke limue oka kundula ongongo. Omo lialongiso aco, omanu va siata oku popia hati, osimbu tu kasi komuenyo, tu linga cosi tu yongola, momo tu lavoka oku fa. Anga hẽ eci oco Embimbiliya li longisa catiamẽla kesunga lieci tu kasilili voluali?
12-14. Nye Embimbiliya li longisa catiamẽla kocipango Suku a kuetele oluali kuenda omanu?
12 Suku o kuete ocipango ci komohĩsa catiamẽla kongongo yilo kuenda komanu. Eye ‘ka yi sovuile oco yi kale ekalasoko, pole, wa yi sovuila oku tungamo.’ (Isaya 45:18) Handi vali, Yehova ‘wa seveta ongongo koviseveto viayo okuti, ka yi sengiwa vali.’ (Osamo 104:5) Oku kũlĩha ocipango ca Suku catiamẽla kongongo kuenda komanu, ci tu kuatisa oku limbuka esunga lieci tu kasilili voluali.
13 Kelivulu Liefetikilo kocipama 1 kuenda 2, ku lekisa okuti Yehova poku lulika ongongo oco mu kale omanu, wa kuata utate walua. Noke yoku lulika ovina viosi, oku kongelamo ongongo yilo, ‘ovina viosi via kala ciwa.’ (Efet. 1:31) Yehova wa kapa Adama la Eva vocumbo Cendene, kuenda wa va ĩha okulia kualua kuwa. Noke wa va sapuila hati: “Liciti, siati, yukisi oluali, lu yuli.” Adama la Eva va kuatele elavoko lioku cita omãla va lipua oco ocumbo cavo celau ci li sanduile kolonepa viosi violuali. Kuenje, va viala ovinyama viosi locisola.—Efetikilo 1:26-28.
14 Ocipango ca Yehova ceci okuti, vongongo mu kala omanu va lipua okuti va tungamo otembo ka yi pui. Ondaka Yaye yi popia hati: “Olondingesunga vi piñala ofeka, vi tungamo oloneke ka vi pui.” (Osamo 37:29) Ocili okuti, omanu va lulikiwa oco va kuate omuenyo ko pui Vocumbo Celau palo posi. Eci oco ocipango ca Suku kuenda oco Embimbiliya li longisa.
Nye ci Pita Letu Eci tu fa?
15. Atavo esanda a siata oku longisa nye catiamẽla kueci ci pita letu eci tu fa?
15 Kaliye tu konomuisa epulilo liatatu lia siata oku sakalaisa omanu. Epulilo liaco, lieli: Nye ci pita letu eci tu fa? Atavo esanda, a siata oku longisa okuti eci omunu a fa, vetimba liaye mu tunda ocilelembia camamako lomuenyo. Ovitunda vikuavo via siata oku longisa okuti, Suku o yambula olondingaĩvi vifelu viondalu ka yimi. Anga hẽ, elongiso eli liocili muẽle? Nye Embimbiliya li longisa catiamẽla kolofa?
16, 17. Ndomo ca lomboluiwa Vembimbiliya, lipi ekalo liava va fa?
16 Embimbiliya li popia hati: “Ava va kasi lomuenyo va kũlĩha okuti va laika oku fa, puãi ava va fa lacimue va kũlĩha, ndaño onima yimue ka va kuete vali.” Omo okuti, “ava va fa lacimue va kũlĩha,” ovo ka va yevi vali ondaka layimue, ka va vanji, ka va vangula, ka va yevi evalo, kuenda ka va sokolola. Ovo ka va kuete vali onima yimue. Momo lie? Momo ka va kuete vali epondolo lioku linga cimue. Handi vali, “ocisola cavo lesuvu liavo lonya yavo cosi ca imũha.” Momo ka va yevite vali cimue.—Ukundi 9:5, 6, 10.
17 Embimbiliya poku lombolola ondaka yatiamẽla kuava va fa, lia teta onimbu. Olio li popia hati, ava va fa ka vamamako lomuenyo kocitumãlo cikuavo. Eci tu fa, vetimba lietu ka mu tundi ocilelembia camamako lomuenyo. Momo vamue va siata oku tava kelongiso liokuti, eci omunu a fa vetimba liaye mu tunda ocilelembia cika citiwila vali vetimba likuavo. Ocili okuti, omuenyo wetu u kasi ndulienge wovela okuti, eci yima u takata. Pole, ka wendi konepa yikuavo.
18. Eci omunu o lilongisa Embimbiliya a kuata elomboloko liokuti ava va fa lacimue va kũlĩha, o kala ndati?
18 Sokolola ondaka eyi ya leluka haiyo yi kuete esilivilo. Eci omunu a fetika oku lilongisa Embimbiliya o kuata elomboloko liokuti, ava va fa lacimue vali va kũlĩha. Kuenje, ka kuatela vali usumba vangandiaye va fa osimbu, ndaño okuti pamue va kala vakuanyeño osimbu handi ka va file. Eye o kũlĩhavo okuti, ava va fa ka va yevite vali, ka va vangula kuenda ka va sokolola. Handi vali, ka va kasi oku liyaka locitangi coku kala ulika vopulukatoliu ale oku tala ohali vondalu yifelu. Embimbiliya li longisa okuti, ava va fa okuti va kasi vovisimĩlo via Yehova, vaka pinduiwa. Eli olio elavoko li komõhisa tu kuete.—Yoano 5:28, 29.
Elivulu Liokaliye tu Sukila Oku Kuama
19, 20. Etu Tuakristão tu kuete ocikele cipi? Elivulu lipi lia sandekiwila oku tu kuatisa kupange woku kunda?
19 Tua konomuisa lika atosi atatu a siata oku sakalaisa omanu. Poku konomuisa atosi aco tua limbuka okuti, elongiso Liembimbiliya lia teta onimbu. Omo liaco, tu sukila oku sapula ovina evi komanu va yongola oku kũlĩha eci Embimbiliya li longisa. Pole, omanu vana vakuavitima via sunguluka, va yongola oku kũlĩha ovina vikuavo vi kuete esilivilo. Etu Tuakristão, tu kuete ocikele coku va kuatisa oku sanga atambululo kapulilo avo.
20 Ka ca lelukile oku longisa ocili Cembimbiliya lonjila yimue yi vetiya utima womunu okuti cu lomboloka ciwa. Omo liaco, “ukuenje wa kolelua haeye wa lunguka,” wa pongiya elivulu li tu kuatisa oku yula ocitangi caco. Elivulu liaco, lia sandekiwila oku tu kuatisa kupange woku kunda. (Mateo 24:45-47) Elivulu liaco, li kuete eci ci soka 224 kamẽla. Osapi yaco ya linga hati: Embimbiliya li Longisa Nye?
21, 22. Velivulu Embimbiliya li Longisa Nye, muli atosi api a kuete esilivilo?
21 Elivulu Embimbiliya li Longisa Nye, lia sandekiwa Kohongele Yofeka Yolombangi via Yehova ya lingiwa kunyamo wo 2005 toke wo 2006 losapi ya linga hati: ‘Pokola ku Suku.’ Velivulu liaco, muli atosi alua a kuete esilivilo. Alomboluilo a sangiwa kamẽla atete atãlo, a kuatisa oku fetika elilongiso Liembimbiliya lomunu konjo yaye. Alitalatu kuenda ovinimbu Viembimbiliya vi sangiwa kamẽla aco, a ku kuatisa oku fetika ciwa ombangulo. Omo liaco, kuama alomboluilo aco poku kuatisa ondonge oku sanda ocipama Cembimbiliya lovinimbu viaco.
22 Upopi u sangiwa velivulu liaco, wa leluka calua oku kuata elomboloko liaco. Likolisilako oku vetiya utima wondonge poku linga apulilo kokuaye. Kefetikilo liovipama kuli apulilo. Kesulilo liaco, kuli okakasia losapi ya linga hati: ‘Ceci Embimbiliya li Longisa.’ Vokakasia kaco, muli ovinimbu Viembimbiliya vioku fetika apulilo. Alitalatu, lolondaka via sonehiwa vemehi liaco kuenda ovindekaise vi sangiwa velivulu liaco, vi kuatisa ondonge oku kuata elomboloko liwa. Ovisonehua Viembimbiliya vi kasi velivulu liaco, via teta onimbu. Pole, nda ondonge yi yongola oku kuata alomboluilo akuavo, velivulu liaco muli eci ci soka 14 katosi alomboluilo a vokiyiwako.
23. Olonumbi vipi via eciwa viatiamẽla koku talavaya lelivulu Embimbiliya li Longisa Nye?
23 Elivulu Embimbiliya li Longisa Nye, lia sandekiwila oku kuatisa omanu vakuavisoko via litepa kuenda vakuatavo a litepa. Nda ondonge ka ya kũlĩhĩle cimue catiamẽla Kembimbiliya, ka ci sukila oku lilongisa ocipama cosi vonjanja yimosi. Kuka yoloke lelilongiso. Pole, likolisilako oku vetiya utima wondonge. Nda ondonge ka ya kuatele elomboloko liwa liocindekaise ci kasi velivulu, seteka oku ci lombolola vupopi umue wa leluka ale oku linga ocindekaise cikuavo. Omo liaco, lipongiya ciwa poku talavaya lelivulu liaco kupange woku kunda. Pinga ekuatiso ku Yehova oco o ‘kunde lesunga ondaka yocili.’—2 Timoteo 2:15.
Lekisa Olopandu Kesumũlũho Liove
24, 25. Esumũlũho lipi Yehova a eca komanu vaye?
24 Yehova wa eca komanu vaye esumũlũho lia velapo. Eye wa tu ĩha uloño woku lilongisa ocili catiamẽla kokuaye. Pole, esumũlũho liaco, ka tuka litendi ndombanjaile yimue tua tambula. Eye wa sitikila ukũlĩhĩso waco ku vakuepela kuenje, wa u situluila lika ambombe. Catiamẽla kondaka eyi Yesu wa popia hati: “A Tate, a Cime cilu losi, hu sivaya omo wa sitikila ovina evi kolonoño la vakualondunge kuenje wa vi situluila komãla.” (Mateo 11:25) Omo liaco, tu kuete esumũlũho linene lioku tendiwa ndambombe va vumba Yehova Ombiali Yoluali Luosi.
25 Suku wa tu ĩhavo esumũlũho lioku longisa vakuetu ocili catiamẽla kokuaye. Ivaluka okuti, Eye wa siata oku lundiliwa lomanu vana va longisa uhembi watiamẽla kokuaye. Kuenje, omanu valua ka va kuete ovisimĩlo via sunguluka viatiamẽla ku Yehova. Momo va sima hati, eye ka kuete ocikembe kuenda ka kapeleko ohali yomanu. Ove hẽ, o kuete onjongole yoku kuatisa omanu oco va yuvule ovisimĩlo viaco vutima wavo? Anga hẽ oyongola okuti, omanu vakuavitima via sunguluka va kũlĩha ocili catiamẽla ku Yehova? Epokolo liove ku Yehova, li lekisiwa poku kuata ombili kupange woku kunda kuenda oku longisa vakuene eci Embimbiliya li popia. Omanu vana va kuavitima via sunguluka, va yongola oku kũlĩha eci Embimbiliya li longisa.
O Tambulula Ndati?
• Nye ci lekisa okuti, Suku wa tu kapako?
• Momo lie tu kasilili mulo voluali?
• Nye ci pita letu eci tu fa?
• Velivulu Embimbiliya li Longisa Nye, muli ovina vipi okuti ovio o sole calua?
[Ono Yelitalatu]
Top right, girl: © Bruno Morandi/age fotostock; left, woman: AP Photo/Gemunu Amarasinghe; bottom right, refugees: © Sven Torfinn/Panos Pictures
[Elitalatu kemẽla 7]
Embimbiliya li longisa okuti, ohali ndopo yi pua
[Elitalatu kemẽla 9]
Ambombe vaka kala otembo ka yi pui Voluali Luokaliye Palo Posi