Momo Lie Tu Sukilila Oku Kuama “Kristu”?
“Omunu nda o yongola oku ñuama, ka ka litende vali eye muẽle, . . . a ñuame.”—LUKA 9:23.
1, 2. Momo lie ci kuetele esilivilo oku konomuisa esunga lieci tu sukilila oku kuama “Kristu”?
YEHOVA o sanjuka calua poku mola pokati kafendeli vaye ene wa fetiki ndopo oku lilongisa Embimbiliya kuenda amalẽhe! Osimbu wamamako oku lilongisa Embimbiliya, oku endaenda kolohongele, kuenda oku vokiya ukũlĩhĩso wove watiamẽla kocili Condaka ya Suku, o sukila oku kapako elaleko lia Yesu wa popia hati: “Omunu nda oyongola oku ñuama, ka ka litende vali eye muele, a tikule [uti waye] eteke leteke, a ñuame.” (Luka 9:23) Yesu wa lekisa okuti, ocina ca velapo ove o sukila oku linga, oku yuvula oku litenda ove muẽle kuenda oku linga ondonge yaye. Omo liaco, tu konomuisi esunga lieci tu sukilila oku kuama “Kristu.”—Mat. 16:13-16.
2 Nye ci popiwa catiamẽla ku vana va kasi oku kuama volomãhi via Yesu Kristu? Vosi yetu tu vetiyiwa oku ‘amamako oku ci linga.’ (1 Va Tes. 4:1, 2) Cikale okuti tua fetika ndopo oku lilongisa Embimbiliya ale osimbu, oku sokolola esunga lieci tu kuamẽla Kristu, ci tu kuatisa oku kapako elungulo lia Paulu kuenda oku kuama ongangu Yaye oloneke viosi. Tu konomuisi atosi atãlo a lekisa esunga lieci tu sukilila oku kuama Kristu.
Oku Pamisa Ukamba Wetu la Yehova
3. Volonepa vipi vivali tu pondola oku kũlĩha Yehova?
3 Upostolo Paulu poku sapela lomanu voko Atenai, eci a “talama polusenje lua kala powulu wovimbo,” wa popia hati: “[Suku] wa va tukuila ovovo lolongave violofeka viavo. Wa ci lingila okuti va sanda Suku, lelavoko liokuti, nda vo sandiliya loku papayata, vo sanga. Haimo lumue ka kasi ocipãla letu vosi omunu omunu.” (Ovil. 17:22, 26, 27) Tu pondola oku sandiliya Suku kuenda oku U kũlĩha. Oku kũlĩhĩsa ovina via lulikiwa, ci tu kuatisa oku limbuka ovituwa via Suku kuenda uloño waye. Oku sokolola ovopange aye, ci tu vetiya oku kũlĩha ciwa Ululiki. (Va Rom. 1:20) Eye wa li situluilavo Vondaka yaye yi sangiwa Vembimbiliya. (2 Tim. 3:16, 17) Osimbu tu amamako oku ‘sokolola ovopange aye’ kuenda oku ‘sinyanyeha ovilinga viaye vinene,’ tu kũlĩha ciwa Yehova.’—Osa. 77:12.
4. Oku kuama Kristu, ci tu kuatisa ndati oku kuata ukamba la Yehova?
4 Onjila yimue yoku kuata ukamba la Yehova, oku kuama Kristu. Sokolola ulamba Yesu a kuata eci a kala la Isiaye “osimbu oluali ka lua lulikiwile”! (Yoa. 17:5) Yesu eye “efetikilo liovina Suku a lulika.” (Esit. 3:14) Omo okuti, eye “uveli pokati koviluvo viosi,” wa kala la Yehova Isiaye kilu otembo ka yi tendiwa. Osimbu handi Yesu keyile palo posi, ka kale lika otembo yalua la Isiaye kilu. Pole, wa kala ekamba lia velapo lia Suku, wa talavaya laye, kuenda pokati kavo pa kala ocisola ca velapo. Yesu ka lavuluile lika ndomo Isiaye a linga ovina, loku kũlĩhĩsa ovituwa viaye, pole, wa kapeleko loku setukula ovina viosi a lilongisa Kokuaye. Omo liepokolo liaco, wa linga nda Isiaye, kuenda Embimbiliya lio tukula hati, “eye esetahãlo lia Suku.” (Va Kol. 1:15) Nda tua kuama ongangu ya Kristu, tu pondolavo oku kuata ukamba wocili la Yehova.
Oku Kuama Ciwa Ongangu ya Yehova
5. Nye ci tu kuatisa oku setukula ciwa Yehova, kuenda momo lie?
5 Omo okuti tua ‘lulikiwa lesetahãlo lia Suku,’ tu kuete epondolo lioku lekisa ovituwa viaye. (Efet. 1:26) Upostolo Paulu wa vetiya Akristão oco va ‘setukule Suku ndomãla va soliwa.’ (Va Efe. 5:1) Oku kuama Kristu ci tu kuatisa oku setukula Isietu wo kilu. Momo Yesu eye lika wa situlula ovisimĩlo via Suku, loku setukula ovilinga viaye, kuenda eye lika o pondola oku tu longisa ciwa eci catiamẽla ku Yehova. Eci a kala palo posi, ka situluile lika onduko ya Yehova komanu. Pole, wa lekisavo ndomo Suku a tuwa. (Tanga Mateo 11:27.) Yesu wa ci lekisa kolondaka, kovilinga, koku longisa, kuenda kongangu yaye.
6. Elongiso lia Yesu li situlula nye catiamẽla ku Yehova?
6 Yesu kelongiso liaye, wa lekisa ovina Suku a yongola kokuetu, kuenda ndomo a tenda afendeli vaye. (Mat. 22:36-40; Luka 12:6, 7; 15:4-7) Vepuluvi limue, noke yoku tukula cimue pokati Kovihandeleko Ekũi ci popia hati, “Ku ka pekelise,” wa lombolola ocisimĩlo ca Suku catiamẽla kekalo liutima womunu osimbu handi ka lingile ekandu liaco. Eye wa popia hati: “U wa vanja ukãi ho liveli, vutima waye wo pekelisa ale.” (Etu. 20:14; Mat. 5:27, 28) Yesu noke yoku situlula elomboloko lia va Fariseo liatiamẽla Kocihandeleko ca popia hati: “Sola ukuẽle, suvuka unyali wove,” wa lombolola ovisimĩlo via Yehova poku popia hati: “Soli ovanyali vene, likutilili ava vo fũkĩlisa.” (Mat. 5:43, 44; Etu. 23:4; Ovis. 19:18) Oku kũlĩha ocisimĩlo ca Suku kuenda ovina a yongola kokuetu, ci tu kuatisa oku kuama ongangu yaye.
7, 8. Ongangu ya Yesu yi tu longisa nye catiamẽla ku Yehova?
7 Yesu wa sitululavo ekalo lia Isiaye poku eca ongangu yiwa. Eci tu tanga Vevanjeliu ndomo Yesu a lekisa ohenda kolosuke, loku kuatisa vana va tala ohali, elungulo a ecele kolondonge viaye via kala oku tateka omãla, tu limbuka ciwa ovituwa via Isiaye. (Mar. 1:40-42; 10:13, 14; Yoa. 11:32-35) Sokolola ndomo ovilinga via Yesu, vi tu kuatisa oku limbuka ovituwa via Suku. Ovikomo Kristu a linga, vi situlula unene walua a kuatele. Eye ka talavayele lunene waco oco a tẽlise olonjongole viaye, ale oku linga lawo cĩvi vakuavo. (Luka 4:1-4) Poku tundisa vonembele omanu vana va kala oku landisilamo, wa lekisa esunga liaye! (Mar. 11:15-17; Yoa. 2:13-16) Elongiso liaye lolondaka viaye vi vetiya omanu, via lekisa okuti, olondunge viaye via velelepo “olondunge via Salomone.” (Mat. 12:42) Ocisola Yesu a lekisa poku eca omuenyo waye ndocisembi coku yovola omanu, ca tukuiwa Vembimbiliya hati, “ocisola ca velapo eci ka kuli.”—Yoa. 15:13.
8 Yesu wa situlula ciwa Isiaye Yehova Suku kovina viosi a popia levi a linga kuenje wa popia hati: “U wa mola ame haeye wa mola Isia.” (Tanga Yoano 14:9-11.) Omo liaco, oku kuama Kristu ku sokisiwa loku kuama Yehova.
Yesu Eye Ombuavekua ya Yehova
9. Otembo yipi Yesu a linga Ombuavekua ya Suku?
9 Kũlĩhĩsa ulandu wa pita pokuenye kunyamo wa 29 eci Yesu a kuata 30 kanyamo kuenje weya ku Yoano Upapatisi. “Tuli Yesu a papatisiwa haico a tunda vovava kuenje ilu lio situlukila, yu wa mola espiritu lia Suku li loka ndopomba kuenje lio vata.” Eci a papatisiwa wa linga Kristu ale Mesiya. Noke Yehova wa lekisa okuti, Yesu eye Ombuavekua Yaye poku popia hati: “U, Eye Omõlange wa soliwa, ndo sanjukila.” (Mat. 3:13-17) Ulandu owu u tu vetiya oku amamako oku kuama Kristu!
10, 11. (a) Volonepa vipi ondaka “Kristu” yi tiamisiwila ku Yesu? (b) Momo lie tu sukilila oku kuama Yesu Kristu?
10 Vembimbiliya ondaka “Kristu,” yi tiamisiwila ku Yesu volonepa via litepa ndeci: Yesu Kristu, Kristu Yesu, kuenda Kristu. Yesu wa litukuile eye muẽle hati, “Yesu Kristu.” Vohutililo a linga ku Isiaye wa popia hati: “Omuenyo ko pui wowu, oku ku kũlĩha, ove lika vu Suku yocili, loku kũlĩhavo Yesu Kristu, u wa tuma.” (Yoa. 17:3) Olondaka evi, vi tiamisiwila lika komunu una wa tumiwa la Suku oco a linge Ombuavekua yaye. Eci onduko yaco yekemãlo yi tukuiwa tete okuti, “Kristu Yesu,” ci lomboloka okuti, ocikele caye oco ci kasi oku velisiwapo okuti onduko yaye yi sule. (2 Va Kor. 4:5) Eci onduko “Kristu” yi tukuiwa, ci lekisavo oku velisapo ocikele ca Yesu coku kala Mesiya.—Ovil. 5:42.
11 Onduko “Kristu” ndaño yi tukuiwa volonepa vialua poku yi tiamisila ku Yesu, pole, yi lekisa ocili eci ca velapo okuti: Omõla a Suku ndaño weya palo posi kuenje wa citiwa ndomunu kuenda wa situlula ocipango ca Isiaye, pole, ka kale omunu waño ale uprofeto. Eye wa kala Ombuavekua ya Yehova. Omo liaco, tu sukila oku kuama ongangu Yombuavekua yaco.
Yesu Eye Lika Onjila yi Tuala Kepopelo
12. Olondaka vipi Yesu a sapuila Tomasi okuti vi kuetevo esilivilo kokuetu?
12 Esunga likuavo lieci tu kuamẽla Yesu Mesiya, li sangiwa volondaka a sapuila olondonge viaye vakuekolelo kuteke waye wa sulako osimbu ka file. Poku tambulula epulilo lia Tomasi liatiamẽla koku tiukila kuaye kilu kuenda oku va pongiyila ocitumãlo, wa popia hati: “Ame ndinjila, haime ndicili, haime ndimuenyo. Lomue iya ku Isia, te lame.” (Yoa. 14:1-6) Yesu wa kala oku vangula leci ci soka 11 kovapostolo. Eye wa va likuminya oku va pongiyila ocitumãlo kilu, pole, olondaka viaye vi kuetevo esilivilo komanu va lavoka oku kala palo posi otembo ka yi pui. (Esit. 7:9, 10; 21:1-4) Momo lie?
13. Vonepa yipi okuti Yesu eye ‘onjila’?
13 Yesu Kristu eye ‘onjila.’ Omo liaco, eye lika o tu kuatisa oku amẽla ku Suku. Ondaka eyi yi kuete esilivilo liocili catiamẽla kolohutililo. Momo poku likutilila vonduko ya Yesu, tu kuata ekolelo liokuti, Isia o tu ĩha ovina viosi tu pinga locipango Caye. (Yoa. 15:16) Handi vali, Yesu eyevo ‘onjila’ volonepa vikuavo. Ocili okuti, ekandu lia nyõla ukamba womanu la Suku. (Isa. 59:2) Pole, Yesu wa “eca omuenyo waye ndocimuenyo coku yovola va lua.” (Mat. 20:28) Embimbiliya li popia hati: “Osonde ya Yesu . . . yi tu yelisa kakandu osi.” (1 Yoa. 1:7) Eye wa yulula onjila yoku linalisa la Suku. (Va Rom. 5:8-10) Nda tua lekisa ekolelo ku Yesu loku pokola kokuaye, tu kuata ukamba la Suku.—Yoa. 3:36.
14. Nye ci lekisa okuti Yesu eye ‘ocili’?
14 Yesu haeyeko lika ‘ocili,’ omo okuti ovina viosi a popia levi a linga via kala viocili. Momo ovitumasuku viosi via sonehiwa viatiamẽla ku Mesiya via tẽlisiwa kokuaye. Upostolo Paulu wa soneha hati: “Olohuminyo viosi via Suku vi sanga o’oco’ yavio vokuaye.” (2 Va Kor. 1:20) Ndaño muẽle ‘ulembo wovina vi laika oku iya,’ vina vi sangiwa Vocihandeleko ca Mose, via tẽlisiwa vu Kristu Yesu. (Va Hev. 10:1; Va Kol. 2:17) Ovitumasuku viosi via sonehiwa, via tiamisiwila ku Yesu, kuenda vi tu kuatisa oku kuata elomboloko liocikele caye coku tẽlisa ocipango ca Yehova. (Esit. 19:10) Oco tu kuatisiwe lovina Suku a tu likuminya, tu sukila oku kuama Mesiya.
15. Nye ci lekisa okuti Yesu eye ‘omuenyo’?
15 Yesu eye ‘omuenyo’ momo wa landa omanu losonde yaye, kuenda omuenyo ko pui ocali ca eciwa la Suku “vu Kristu Yesu Ñala yetu.” (Va Rom. 6:23) Yesu haeyevo ‘omuenyo’ komanu vana va fa. (Yoa. 5:28, 29) Kũlĩhĩsa ovina aka linga vokuenda Kuohulukãi Yanyamo Yuviali waye omo lioku kala Ocitunda Cinene. Eye oka yovola omanu vaye otembo ka yi pui kekandu kuenda kolofa!—Va Hev. 9:11, 12, 28.
16. Nye ci tu vetiyila oku kuama Yesu?
16 Etambululo Yesu a eca ku Tomasi, li kuete esilivilo lia velapo kokuetu. Yesu eye onjila, ocili, haeye muenyo. Eye wa tumiwa la Suku voluali oco a yovole omanu. (Yoa. 3:17) Handi vali, lomue amẽla ku Isia, te lika leye. Embimbiliya li popia hati: “Vemi lilu ka muli onduko yikuavo ya eciwa komanu okuti tu popeliwa layo, oco epopelo kumue wiñi ka kuli.” (Ovil. 4:12) Ndaño okuti, kosimbu tua kala lovituwa vimue vĩvi, pole, tu sukila oku kolela ku Yesu, oku u kuama, kuenda oku songuiwa laye.—Yoa. 20:31.
Tua Vetiyiwa Oku Yevelela Kristu
17. Momo lie tu sukilila oku kapako ocikundi coku yevelela Omõla a Suku?
17 Petulu, la Yoano, kuenda Tiago, va mola ocinjonde cimue ci komõhisa. Noke va yeva ondaka ya tunda kilu ya popia hati: “U Omõlange haeye wange wa soliwa. U yeveleli.” (Luka 9:28, 29, 35) Oku pokola konumbi yoku yevelela Mesiya, ci kuete esilivilo liocili.—Tanga Ovilinga 3:22, 23.
18. Tu yevelela ndati Yesu Kristu?
18 Voku yevelela Yesu mua kongela oku ‘tulukila kokuaye, kuenda oku sokolola ongangu yaye.’ (Va Hev. 12:2, 3) Omo liaco, tu sukila “oku lunguka loku yevelela lutate ovina” tua tanga viatiamẽla kokuaye vi sangiwa Vembimbiliya kuenda valivulu a sandekiwa ‘lukuenje wa kolelua haeye wa lunguka,’ levi tu yeva kolohongele. (Va Hev. 2:1; Mat. 24:45) Omo okuti, tulomeme viaye, tu yeveleli kokuaye kuenda tu kuami ongangu yaye.—Yoa. 10:27.
19. Nye ci tu kuatisa oku kuama Kristu?
19 Anga hẽ, tu pondola oku kuama Kristu, ndaño lovitangi? Tu pondola oku lekisa okuti tu kasi oku ‘pokola kolondaka viocili tua yeva,’ poku kapako ovina tua lilongisa “vekolelo locisola vi kasi vu Kristu Yesu.”—2 Tim. 1:13.
Nye wa Lilongisa?
• Momo lie oku kuama “Kristu” ci pamisila ukamba wetu la Yehova?
• Momo lie oku kuama Kristu, ku sokisiwila loku kuama Yehova?
• Yesu wa linga ndati ‘njila, locili, kuenda omuenyo’?
• Momo lie tu sukilila oku pokola Kombuavekua ya Yehova?
[Elitalatu kemẽla 29]
Elongiso lia Yesu lia situlula ovisimĩlo via velapo via Yehova
[Elitalatu kemẽla 30]
Tu sukila oku amamako loku pokola Kombuavekua ya Yehova
[Elitalatu kemẽla 32]
Yehova wa popia hati: “U, Omõlange . . . U yeveleli”