Ceci Ci Kuatisa Epata Oku Kala Lesanju

Poku Talavaya Lolombongo

Ulume wa popia hati: “Ame ndi sima siti ukãi wange Laura,a wa siata oku pesela ño olombongo kovina ka tu sukila. Eye ka tẽla oku soleka naito olombongo! Eci ca siata oku tu kokela ovitangi vialua. Olonjanja vimue, eci ndi sima okuti ukãi wange wa soleka olombongo vocipete, puãi wa vi lia ale.”

Ukãi wa popia ndoco: “Citava okuti ame si tẽla oku soleka ciwa olombongo, pole ulume wange ka sokolola okuti ovina nda siata oku landa via tĩla calua, kuenda ame lika nda siata oku landa ovina tu sukila vonjo ndeci, okulia kuenda ovikuata. Pole, eci ndi pesela olombongo lovina viaco, ci nena onjuela.”

OLOMBONGO vi pondola oku nena ovitangi vialua kolohueli, okuti ka vi li sapela vali lombembua. Olombongo, ovio ocina catete ca siata oku nena vali onjuela pokati kolohueli.

Olohueli vina okuti via pitisa ño kovaso olombongo, vi pondola oku pita lasakalalo, lesumuo kuenda vi kuata ovitangi vialua konepa yespiritu. (1 Timoteo 6:​9, 10) Olonjali vina ka vi tẽla oku soleka olombongo, haivio ka vi lingi esokiyo liwa poku landa ovina va sukila, vi kisikiwa oku talavaya calua, vi tateka omãla vavo oku kala lesanju omo ka vi pondola oku va kuatisa konepa yespiritu. Ovio vi longisavo omãla vavo oku pitisa kovaso olombongo.

Embimbiliya li lekisa okuti ‘olombongo ombindikiyo.’ (Ukundi 7:​12) Pole, olombongo vi pondola lika oku teyuila epata liove, nda wa lilongisa oku talavaya lavio ciwa kuenda oku sapela lukãi wove ovina viatiamẽla kolombongo.b Ndaño okuti koloneke vilo olombongo via siata oku nena ovitangi vialua vepata, oku sapela lohueli yove ndomo vu pesela ciwa olombongo, ci pamisa ocisola cene.

Momo lie olombongo vi kokela ovitangi vialua pokati kolohueli? Kuenda olonumbi vipi vi ku kuatisa oku yuvula oku lihoyisa lohueli yove omo liolombongo?

Ovitangi Vipi?

Olonjanja vialua, eci ca siata oku nena onjuela halombongoko, pole ekambo lioku likolela pokati. Nda okuti ulume wa siata oku kisika ukãi waye oku lombolola ndomo a pesela olombongo ndaño muẽle poku landa ovina vitito, eci ci lekisa okuti ulume ka kolelele ndomo ukãi waye a talavaya lolombongo viepata. Nda okuti ukãi wa siata oku liyeyela calua ulume waye omo ka tẽla oku soleka olombongo, eye o kuete ohele yokuti eteke limue va ka kuata ovitangi.

Ocina cikuavo ca siata oku nena ovitangi kolohueli, ovituwa viepata omunu a kulila. Matthew, okuti tunde eci a kuela pa pita anyamo ecelãla, wa popia hati: “Ukãi wange wa kulila vepata limue li talavaya ciwa lolombongo. Eye ka kuete ohele yovina ndi linga. Tate wa kala oholua haeye wa sipaile calua, kuenda ka kaile oku talavaya vokuenda kuotembo yimue. Etu ka tua kuatele olombongo vioku landa ovina tu sukila, kuenje nda kuata usumba woku kupukila volofuka. Olonjanja vimue, nda enda oku lihoyisa lukãi wange omo liolombongo.” Nda ove o kasi oku liyaka locitangi ndeci, nye o sukila oku linga oco ku ka lihoyise lohueli yove omo liolombongo?

Ovina Vikuãla vi Nena Esanju

Embimbiliya helivulu limueko lia pangiwila oku lekisa ndomo omanu va pondola oku talavaya lolombongo. Pole, olio lieca olonumbi viwa vi kuatisa olohueli oku yuvula oku li tatamisa omo liolombongo. Momo lie ku konomuisila olonumbi vikuãimo loku vi kapako?

1. Lilongisa oku sapela lombembua catiamẽla kolombongo. “Ava va li vangula pokati, vakualondunge.” (Olosapo 13:10; NW ) Ndaño okuti omunu lomunu wa kulila vepata lia li tepa, nda wa kuata ocituwa coku sapela la vakuene, ca piãla enene lukuanjo yove catiamẽla kolombongo, o pondola oku kuata esanju. Pole, kuata ocituwa coku sapela ovina vi kuete esilivilo komuenyo. Momo lie ku sapelela lukãi wove catiamẽla kepata wa kulila kuenda ndomo olio lia vetiya ocituwa cove catiamẽla koku talavaya lolombongo? Setekavo oku limbuka ndomo epata liohueli yove lia vetiya ocituwa caye viatiamẽla koku talavaya lolombongo.

Ku ka kevelele lika oku vangula ovina viaco lohueli yove eci vu kuati ovitangi. Usonehi umue Wembimbiliya wa pulisa ndoco: “Vavali hẽ, va endela pamosi nda ka va likapele utima umosi?” (Amosi 3:⁠3) Ndamupi onumbi eyi yi kapiwako? Nda ove o likolisilako oku vangula ovina viatiamẽla koku tata olombongo, o ka yuvula ovitangi vialua via siata oku pita lolohueli vimue.

_______

LINGA NDOCO: Sokiya otembo yoku vangula lohueli yove ovina viatiamẽla kolombongo. Ove o pondola oku ci linga poku nõla eteke liatete kosãi, pamue onjanja yimosi vosemana. Ombangulo yaco, ka yika tumãle otembo yalua, citava okuti yi lingiwa lika vokuenda kuakukutu 15. Nõla epuluvi lina okuti kavali kene lomue wa kava. Ku ka ci linge kelivala liondalelo, pamue ceci vu kasi pokati komãla vene.

_______

2. Kapako ocisimĩlo cukuene catiamẽla kolombongo. “Koku sumbila, velisipo vakuele.” (Va Roma 12:​10) Nda okuti vepata ove lika o nganyala olombongo, kapako ovisimĩlo viohueli yove kuenda ku ka tende okuti olombongo viaco viove lika liove.​—⁠1 Timoteo 5:⁠8.

Nda kavali kene vu nganyala olombongo, lekisa esumbilo kohueli yove poku u sapuilako olombongo o nganyala kuenda li sapuili ndomo wa siati oku pesela olombongo viene. Nda kua sapuilileko ohueli yove, o nyõla esumbilo kuenda ocisola ci kasi pokati kene. Eci ka ci lomboloka okuti poku landa ovina vitito te wa pingavo kohueli yove. Pole, nda poku landa ocina cinene tete o pulisa ohueli yove, ci lekisa okuti wa kapako ovisimĩlo viaye.

_______

LINGA NDOCO: Nda kua pingile kohueli yove, landa lika ocikuata cina ci pesela 1.500 ale 5.000 kzs. Olonjanja viosi o yongola oku landa ocikuata cimue cinene ci pitahãla olombongo evi, sapela tete lohueli yove.

_______

3. Soneha vopapelo ocisimĩlo cove. “Okuliangiliya kukuambili ku muisa elau.” (Olosapo 21:⁠5) Onjila yimue yoku liangiliya loku yuvula oku likavisa lovina viaño, oku sokiya olombongo epata li pesela vokuenda kuotembo. Ukãi umue o tukuiwa hati Nina wa popia ndoco: “Oku konomuisa vopapelo olombongo omunu a nganyala levi a siata oku pesela, ci kuatisa kuenda oco olondunge viocili. Ka kuli lacimue ci patãla onjila yaco.”

Ove ku sukila oku linga esokiyo limue lia tĩla calua. Darren okuti tunde eci a kuela pa pita ale 26 kanyamo, haeye isia yomãla vavali valume, wa popia ndoco: “Kefetikilo tua enda oku kapa olombongo vietu vovelope. Kuenda tua kapa kapa olombongo viosemana volovelope via litepa. Tua endavo oku kapa volovelope via litepa olombongo viokulia, violomapalo, kuenda vioku tetisa esinga. Nda olombongo vio vovelope yimue via pua, tu levalisa evi vi kasi vovelope yikuavo, pole olonjanja viosi eci tu sanga olombongo tu vi tiuwiya vovelope yaco.” Ci kale okuti o kuete olombongo kombango ale sio, ciwa oku linga esokiyo limue liwa, poku soneha ovina viosi wa siata oku landa.

_______

LINGA NDOCO: Soneha vopapelo ondando yovina o yongola oku landa. Sokiya olombongo o pondola oku soleka. Soneha ovina vi pondola oku pesela olombongo, ndeci, okulia, oku feta olusu, kuenda otelefone. Noke soneha olombongo wa siata oku pesela osãi losãi. Nda citava, linga apongoloko amue vomuenyo wove oco ku ka kuate olofuka.

_______

4. Ocikele comunu lomunu. “Vavali kumuamue va velapo, umosi lika liaye o sule, momo va mola onima yupange wavo.” (Ukundi 4:​9, 10) Vapata amue, ulume eye o soleka olombongo. Pole vapata akuavo, ukãi eye o kuete ocikele caco. (Olosapo 31:​10-​28) Olohueli vimue, vi litepela ovikele. Mario okuti tunde eci a kuela pa pita ale 21 kanyamo, wa popia hati: “Ukãi wange o kũlĩhĩsa olombongo tua pesela kovina vitito. Ame ñuete ocikele coku kũlĩhĩsa olombongo viulambu, kuenda oku feta elisimu. Tua siata oku li sapuilako olombongo tua pesela kuenda tu talavayela kumuamue.” Ocili okuti, oku li kuatisa pokati ci kuete esilivilo lialua.

_______

LINGA NDOCO: Kapako ovisimĩlo viohueli yove, evi via velapo levi vi sule, kuenda vanguli ocikele comunu lomunu. Kũlĩhĩsi esokiyo liene vokuenda kuosãi, kuenda lingi apongoloko amue a sukiliwa. Lekisa olopandu kohueli yove omo liovina a siata oku linga ndeci oku landa ovina vovenda, kuenda tava oku pongolola ovikele viene.

_______

Olombangulo vi Situlula Ndomo omunu a Tenda Olombongo

Ombangulo yove yatiamẽla kolombongo ka yika tateke ocisola cene. Ukãi umue o tukuiwa hati, Leah, okuti olohuela viaye via tẽlisa anyamo atãlo, o tava kondaka eyi. Eye wa popia hati: “Ame lulume wange, tua lilongisa oku vangula ocili kovina viatiamẽla kolombongo. Eci ca siata oku tu nenela onima yiwa, omo kaliye, tu li kuatisa pokati.”

Nda olohueli vi li sapuilako ndomo va pesela olombongo viavo, vi pondola oku kuata ovisimĩlo vimuamue, loku li kolela pokati, kuenda oku pamisa ocisola cavo. Nda poku landa ovina va li pulisa pokati, va lekisa esumbilo kovisimĩlo kuenda kolonjongole viomunu lukuavo. Nda omunu lomunu ecelela okuti ohueli yaye yi kuata elianjo lioku landa eci a yongola ndaño ka pulisa vali ukuavo, ci lekisa okuti va li kolela pokati. Kovina viosi evi, eci ca velapo vali, oku li kuatela ocisola cocili. Omo ocisola oco ocina ca velapo, okuti olombongo vi sule, momo lie ku vanguila lohueli yove ovina viatiamẽla kocisola caco?

[Atosi pombuelo yamẽla]

Li Pula Ndoco . . .

▪ Eteke lipi ame lohueli yange, tua lisula oku sapela lombembua ovina viatiamẽla kolombongo?

▪ Nye ndi pondola oku linga ci lekisa okuti nda sanjukila ekuatiso liohueli yange ndomo a talavaya lolombongo viepata?

[Elitalatu kemẽla 29]

Nye ca velapo vali kokuove, olombongo ale, ele olohuela viove?