Apulilo a Lingiwa la Vakuakutanga
Olondaka vi sangiwa kelivulu lia Esekiele 18:20, viokuti “omõla ka talela ohali ekandu lia isiaye,” ka vi lipatãla hẽ lolondaka Yehova a popia kelivulu Lietundilo 20:5, viokuti, “akandu a vaisia ndi a fetuluinya komãla vavo”?
Ka vi lipatãla. Momo esapulo limue li tiamisiwila komunu lomunu, likuavo, li lekisa okuti ekandu liomunu umue li pondola oku kokela ohali ocitumbulukila caye.
Ulandu u sangiwa kelivulu lia Esekiele 18, u lekisa okuti omunu lomunu o talela ohali ekandu liaye muelẽ. Ocinimbu 4, ci lekisa okuti, “u o linga ekandu eye o fa.” Oco hẽ, nye ci popiwa ‘kukuesunga, o linga ukuacili lesunguluko’? Eye “o kala ocili lomuenyo.” (Esek. 18:5, 9) Pole, eci omunu a kula, okuti o kuete ale olondunge, o sombisiwila ‘ovilinga viaye muẽle.’—Esek. 18:30.
Ocitangi eci, ca lekisiwa ciwa lulandu wa pita lu Lewi umue o tukuiwa hati, Kora. Osimbu va Isareli va kala oku linga ungende wavo vekalasoko, Kora ka sanjukilile ocikele a kuata. Omo yonjongole yoku kala ocitunda, Kora kumue lalume vakuavo va ñualilapo Mose la Arone, olonumiwa via Yehova. Omo liocipululu coku tambula ocikele ka ca va sesamẽlele, Yehova wa yambula Kora kumue lovisuanji vikuavo. (Ate. 16:8-11, 31-33) Omãla va Kora, ka va litengele vusuanji waco. Suku ka va yambuile omo liekandu lia isiavo. Omo liepokolo liavo, Yehova wa va popela.—Ate. 26:10, 11.
Nye ci popiwa kelungulo li sangiwa kelivulu Lietundilo 20:5, lina li panga onepa Kovihandeleko Ekũi? Tu konomuisi ulandu waco. Keteke liaco, Yehova wa linga ocisila Cocihandeleko la va Isareli. Noke yoku yevelela ovina via kongela vocisila, va Isareli va popia vosi vati: “Cosi Yehova a popia tu ci linga.” (Etu. 19:5-8) Tunde opo, ofeka yaco ya kuata ukamba umue u likasi la Yehova. Omo liaco, olondaka vi sangiwa kelivulu Lietundilo 20:5 via tiamisiwile kofeka yaco yosi.
Osimbu va Isareli va amamako oku kolela Yehova, va tambowaile asumũlũho alua. (Ovis. 26:3-8) Eci va Isareli va enda oku likala Yehova poku kuama olosuku viesanda, eye wa liwekailepo oku va sumũlũisa loku va teyuila; kuenje va liyaka lovitangi vialua. (Olong. 2:11-18) Ndaño onepa yalua yomanu ya litumbikile kefendelo lioviteka, vamue va kakatelele oku vumba Suku loku pokola kolonumbi viaye. (1 Olos. 19:14, 18) Vakuekolelo va enda oku talisiwa ohali omo liakandu a vakuavo, pole, Yehova wa va lekisa ohenda ka yi pui.
Eci va Isareli veya oku tomba olonumbi via Yehova yu onduko yaye ya vĩhisua pokati kolofeka vikuavo, Yehova wa va kangisa poku ecelela okuti vambatiwa kumandekua ko Bavulono. Omu mua kongelele oku kangisa omunu lomunu kuenda ofeka yaco yosi. (Yer. 52:3-11, 27) Embimbiliya li lekisa okuti, ekandu lia va Isareli lia kokela ohali ocitumbulukila catatu, cakuãla, kuenda ovitumbulukila vikuavo, ndeci ca lekisiwa kelivulu Lietundilo 20:5.
Vondaka ya Suku muli ovolandu a lekisa ndomo apata amue a talisiwa ohali omo lielinga lĩvi liolonjali viavo. Eli, una wa kala Ocitunda Cinene, wa sumuisile Yehova poku ecelela okuti omãla vaye vakuakahonga, va amamako oku kala ovitunda ndaño “ka va sungulukile.” (1 Sam. 2:12-16, 22-25) Omo okuti Eli wa sumbilile vali omãla vaye okuti Yehova ci sule, Suku wa handelekele okuti epata lia Eli, li liwekapo oku kala ovitunda, oku upisa koloneke via Aviyatare, wa kala oneka yaye. (1 Sam. 2:29-36; 1 Olos. 2:27) Ulandu wa Gehasi u lekisavo ocili colondaka vi sangiwa kelivulu Lietundilo 20:5. Omo lioku kala oñuatisi ya Elisia, wa tambula ombanjaile ku Namana Kesongo kovita via va Suria noke yoku sakuiwa. Kuenje, Elisia wo sapuila esombiso lia Yehova hati: “Ovilundu via Namana vi ku kuata ove lombuto yove otembo ka yi pui.” (2 Olos. 5:20-27) Gehasi, omo lielinga liaye lĩvi wa kokela ohali ocitumbulukila caye.
Omo okuti Yehova eye Ululiki haeye Ono Yomuenyo, o kuete omoko yoku nõla ekangiso lia sunguluka. Ovolandu tua konomuisa ndeti, a lekisa okuti ekandu liolonjali, pamue li kokela ohali omãla ale ovitumbulukila viavo. Pole, Yehova o “yeva evilikiyo liukuahali,” la vosi va likekembela kuenda va tiukila kokuaye, oco va tambule ohenda lekuatiso liaye.—Yovi 34:28.
[Elitalatu kemẽla 29]
Kora kumue lalume vakuavo va yambuiwa omo lielinga liavo