Tambula Espiritu Lia Suku, Lioluali Halioko
“Ka tua tambuile espiritu lioluali, te espiritu lia tunda ku Suku. Tua li tambuila okuti tu kũlĩha ovina Suku a tu iha ocali.”—1 VA KOR. 2:12.
1, 2. (a) Uyaki upi Akristão va kuete? (b) Apulilo api tu konomuisa?
AKRISTÃO vocili, va kasi vuyaki! Unyãli wetu ukuonene, ukuatutu, haeye ongangala. Eye o kuete ocimãleho cimue ca velapo a siata oku yapuisa laco omanu. Pole ka tu sukila oku kuata usumba ale oku pua elavoko. (Isa. 41:10) Momo tu kuete ociteyuilo cimue ca pama.
2 Uyaki wetu hawetimbako, pole wespiritu. Ocimãleho ca velapo unyãli wetu Satana Eliapu a talavaya laco, “espiritu lioluali.” (1 Va Kor. 2:12) Espiritu lia Suku, olio ocimãleho ci tu teyuila kuyaki waco. Oco tu puluke kuyaki waco, loku pamisa ekalo lietu kespiritu tu sukila oku pinga espiritu lia Suku kuenda oku lekisa epako liaco komuenyo wetu. (Va Gal. 5:22, 23) Nye ci lomboloka espiritu lioluali, kuenda lia iñila ndati voluali? Tu limbuka ndati okuti tu kasi oku vĩhisiwa lespiritu lioluali? Kuenda nye tu lilongisa ku Yesu catiamẽla koku tambula espiritu lia Suku loku tamãlala lespiritu lioluali?
Momo Lie Espiritu Lioluali Lia li Vokiyila?
3. Espiritu lioluali li lomboloka nye?
3 Espiritu lioluali lia tunda ku Satana, “ombiali yoluali lulo,” kuenda li tamãlala lespiritu lia Suku. (Yoa. 12:31; 14:30; 1 Yoa. 5:19) Olio, li lomboloka unene woluali u vetiya ovisimĩlo viomanu kuenda ovilinga viavo. Unene waco u vetiya omanu oku tamãlala locipango ca Suku.
4, 5. Ndamupi espiritu Satana a siata oku vetiya lalio oluali lia li vokiya calua?
4 Espiritu lia Satana lia iñila ndati voluali? Tete, Satana wa kemba Heva vocumbo Cedene. Eye wo vetiya oku sima okuti, nda wa litepa la Suku o kuata ekalo liwa komuenyo. (Efet. 3:13) Huhembikuowo! (Yoa. 8:44) Noke lekuatiso liukãi wa vetiyavo Adama oku sinila Yehova. Omo okuti, Adama wa nõlapo onjila yaco, omanu va landisiwa kekandu kuenje va piñala ocituwa ca Satana coku lekisa esino.—Tanga Va Efeso 2:1-3.
5 Satana wa yapulavo ovangelo valua, kuenje va linga olondele. (Esit. 12:3, 4) Usuanji waco va lingila Suku wa pita eci Etande lio koloneke via Noha ka lieyile. Ovangelo vaco va simĩle okuti nda va siapo ocitumãlo cavo kilu, loku tẽlisa olonjongole vĩvi palo posi, va pondola oku kala ciwa. (Yuda 6) Lekuatiso liovangelo vaco, Satana kaliye o kasi “oku kemba oluali luosi.” (Esit. 12:9) Omanu valua va kasi oku vetiyiwa lolondele.—2 Va Kor. 4:4.
Anga hẽ wa Siata Oku Vetiyiwa Lespiritu Lioluali?
6. Espiritu lioluali li pondola lika oku tu yapuisa ndati?
6 Omanu valua ka va kũlĩhĩle atutu a Satana, pole Akristão vocili ka va kasi konumbi yatutu aye. (2 Va Kor. 2:11) Ocili okuti espiritu lioluali ka li pondola oku tu yapuisa, te lika nda tua ecelela oku yapuisiwa lalio. Omo liaco, tu konomuisi apulilo akuãla a tu kuatisa oku limbuka nda tu kasi oku vetiyiwa lespiritu lia Suku ale lioluali.
7. Yipi onjila yimue Satana a siata oku kuama oco a tu tindule ku Yehova?
7 Ovitalukilo nda siata oku nõla vi situlula nye catiamẽla kokuange? (Tanga Tiago 3:14-18.) Satana o seteka oku tu tindula ku Suku poku tu vetiya oku sola ungangala. Eye wa kũlĩha okuti Yehova o nyale una o sole ungangala. (Osa. 11:5) Eye o yonja omanu lalivulu, lolofilme, kuenda olomapalo vikuavo vi lekisa evĩho, lungangala oco a vetiye oloñei vietu vietimba. Nda tua kuata ovitima vivali okuti tu sola eci cĩvi osimbu tu yongola oku linga eci ciwa, Satana o sanjuka calua kuenje o tu vetiyila lika kovina vĩvi.—Osa. 97:10.
8, 9. Apulilo api tu sukila oku linga poku nola olomapalo?
8 Vana va tambula espiritu lia Suku, va vetiyiwa oku kala vakuacili, vakuambembua, haivo ve yuka ohenda. Omo liaco, tu sukila oku lipula ndoco: ‘Anga hẽ ovitalukilo viange, vi ndi kuatisa oku kuata ovituwa viwa?’ Olondunge vio kilu, ‘via pua elimbi.’ Vana va vetiyiwa lespiritu lia Suku, ka va kundila lika omanu oku kuata ovituwa viwa loku kala vakuambembua, osimbu ovo muẽle va sanjukila oku tala ungangala, levĩho vuyombeki volonjo viavo.
9 Yehova o yongola efendelo li eciwa lutima wosi. Satana o yongola okuti tu u fendela ndeci a seteka Yesu. (Luka. 4:7, 8) Omo liaco, tu sukila oku lipula ndoco: ‘Anga hẽ ovitalukilo viange vi ndi kuatisa oku eca ku Suku efendelo lia li pua? Ovitalukilo viaco vi ndi kuatisa hẽ oku tamãlala lespiritu lioluali, ale vi ndi tateka oku ci linga? Ndi sukila hẽ oku linga apongoloko poku nõla ovitalukilo?’
10, 11. (a) Catiamela kovokuasi, ocituwa cipi espiritu lioluali li vetiya? (b) Ondaka ya Suku yi tu vetiya oku kuata ocituwa cipi?
10 Cipi ocituwa cange catiamẽla kovokuasi? (Tanga Luka 18:24-30.) Espiritu lioluali, li vetiya ‘oñeyi yovaso’ okuti omanu va kuata ocipululu kuenda oku tiamisila utima koku sanda ovokuasi. (1 Yoa. 2:16) Olio li vetiya omanu oku kuata onjongole yoku linga olohuasi. (1 Tim. 6:9, 10) Espiritu liaco li pondolavo oku tu vetiya oku sima okuti, oku seleka ovokuasi, ci tu kuatisa oku kolapo komuenyo. (Olosap. 18:11) Nda tua ecelela okuti ocisola coku sola olombongo ci nyõla ocisola tu kuetele Suku, Satana o ka yula. Omo liaco, tu sukila oku lipula ndoco: ‘Anga hẽ nda tiamisila lika utima kovokuasi, koku kolapo kuenda kayele?’
11 Ondaka ya Suku yi tu vetiya oku kuata ocituwa ca sunguluka catiamẽla kolombongo kuenda oku talavaya oco tu litekule kuenda oku tekula epata lietu. (1 Tim. 5:8) Vana va tambula espiritu lia Suku va vetiyiwa oku kuama ongangu ya Yehova yoku kala vakuacali. Omanu vaco va kũlĩhĩwa locituwa coku eca, okuti oku tambula lika hacoko. Omo lioku velisapo omanu okuti ovokuasi ci sule, va sanjukila oku kuatisa vakuavo lovina va kuete. (Olosap. 3:27, 28) Kuenda ka va ecelela okuti oku sandiliya olombongo ku va tateka oku vumba Suku.
12, 13. Ca litepa lespiritu lioluali, espiritu lia Suku li tu kuatisa ndati oku kuata ekalo liwa?
12 Espiritu lipi li vetiya ekalo liange? (Tanga Va Kolosai 3:8-10, 13.) Espiritu lioluali, li vetiya ovilinga vietimba. (Va Gal. 5:19-21) Eci tu liyaka lovitangi vimue ndeci, oku sepuiwa la vamanji, oku sumuisiwa, ale ceci va tu lueyela, tu pita loseteko yoku limbuka espiritu tu kasi lalio. Pole, nda tu kasi ciwa komuenyo ka tu limbuka oseteko yaco. Handi vali, eci tu kasi vonjo yetu pokolika, tu eca uvangi nda tu kasi oku vetiyiwa lespiritu sandu ale lioluali. Oku konomuisa ekalo lietu ci pondola oku tu kuatisa. Omo liaco, lipula ndoco: ‘Anga hẽ vokuenda kuolosãi epandu via pita, olombangulo viange kuenda ovituwa viange via eca uvangi wokuti Ndukristão wocili, ale sio?’
13 Espiritu lia Suku li pondolavo oku tu kuatisa ‘oku lula omunu wale lovilinga viaye vĩvi,’ kuenda oku ‘wala omunu wokaliye.’ Eci ci tu kuatisa oku kala vakuacisola kuenda vakuahenda. Tu ka kuata ocituwa coku liecela pokati lutima wosi, ndaño ceci tu kuata esunga lioku liyeya. Ka tu ka ecelela okuti eci va tu linga ovina vĩvi tu kuata “ocikumbiti lonyeño lekaka kuenda onjuela lusokui locipombo.” Pole, tu ka likolisilako oku ‘liombokela pokati kuenda oku lilinga ohenda.’—Va Efe. 4:31, 32.
14. Omanu valua voluali va tenda ndati Ondaka ya Suku?
14 Anga hẽ nda sumbila kuenda nda kapako olonumbi Viembimbiliya viatiamẽla kovituwa? (Tanga Olosapo 3:5, 6.) Espiritu lioluali li tamãlala Londaka ya Suku. Vana va yapuisiwa lespiritu liaco, va sepula onepa yimue Yembimbiliya ndu okuti ka yi kuete esilivilo kuenje va nõlapo oku kuama oviholo viomanu kuenda ovilongua viesanda. (2 Tim. 4:3, 4) Vakuavo va sepula Ondaka yosi ya Suku. Ovo va tatãla esilivilo Liembimbiliya kuenda ocili calio kuenje va litenda ndu okuti vakualondunge. Va sepula olonumbi Viembimbiliya viatiamẽla kukahokolo, koku lipekela kualume lalume pamue kuakãi lakãi, kuenda koku linyãla. Ovo va longisa okuti, ‘eci ciwa cĩvi, kuenda eci cĩvi, oco ciwa.’ (Isa. 5:20) Anga hẽ tu kasi oku yapuisiwa lespiritu liaco? Eci tu liyaka lovitangi tua siata hẽ oku kolela kolondunge viomanu pamue kovisimĩlo vietu muẽle? Ale tu likolisilako oku kuama olonumbi Viembimbiliya?
15. Oco ka tu ka kolele kolondunge vietu, tu sukila oku linga nye?
15 Espiritu lia Suku li tu vetiya oku sumbila Embimbiliya. Ndeci ukualosamo a linga, tu sukila oku tenda ondaka ya Suku ndovela yolomai vietu, kuenda ocinyi conjila yetu. (Osa. 119:105) Ka tu ka koleli kolondunge vietu muẽle, pole, tu koleli Kondaka ya Suku oco yi tu kuatise oku tepisa pokati keci ciwa leci cĩvi. Ka tu ka lilongisi lika oku sumbila Embimbiliya pole, tu sukila oku sola ovihandeleko via Suku.—Osa. 119:97.
Lilongisila Kongangu ya Yesu
16. Nye ca kongela voku kuata ‘ovisimĩlo via Krstu’?
16 Oco tu tambule espiritu lia Suku, tu sukila oku kuata ‘ovisimilo via Kristu.’ (1 Va Kor. 2:16) Voku kuata ‘ovisimĩlo ndevi via Kristu Yesu,’ mua kongela oku kũlĩha olondunge, ovilinga viaye kuenda oku kuama ongangu yaye. (Va Rom. 15:5; 1 Pet. 2:21) Kũlĩhĩsa ndomo tu pondola oku cilinga.
17, 18. (a) Nye tu lilongisa ku Yesu catiamẽla kolohutililo? (b) Momo lie tu sukilila ‘oku amamako loku pinga’?
17 Likutilila oku pinga espiritu lia Suku. Yesu osimbu ka liyakele lovitangi, wa likutilila oku pinga espiritu lia Suku oco li u kuatise. (Luka 22:40, 41) Tu sukilavo oku pinga ku Suku espiritu sandu liaye. Yehova omo liocali caye, eca espiritu liaco komanu vosi vo pinga lekolelo. (Luka 11:13) Yesu wa popia hati: “Pingi, kuenje cu wihiwi, vanji, kuenje vu sanga; totoli, kuenje liu yikuluilua. Momo u o pinga o tambula, u o vanja o sanga, u o totola liu yikuluilua.”—Mat. 7:7, 8.
18 Poku pinga espiritu lia Yehova kuenda ekuatiso liaye, ka tu ka konyõhi. Tu sukila oku likutilila olonjanja vialua. Olonjanja vimue Yehova ecelela okuti vana vo pinga va sukila oku lekisa ekolelo kuenda ocili cavo osimbu ka tambuluile olohutililo viavo.a
19. Nye Yesu a enda oku linga, kuenda momo lie tu sukilila oku kuama ongangu yaye?
19 Pokola ku Yehova lutima wosi. Yesu olonjanja viosi wa lingainga ovina vi sanjuisa Isiaye. Onjanja yimue, ovisimĩlo a kuatele vioku liyaka locitangi cimue, via litepele locipango ca Isiaye. Pole, lekolelo wa sapuila Isiaye hati: “Ocipango cange ka ci ka lingiwe, te cove ci lingiwa.” (Luka 22:42) Omo liaco lipula ndoco: ‘Anga hẽ, nda siata oku pokola ku Suku ndaño lovitangi?’ Oku pokola ku Suku ku kuete esilivilo komuenyo. Tu kuete ocikele coku pokola Kutungi wetu, Ono yomuenyo haeye Utati wetu. (Osa. 95:6, 7) Ka kuli cimue ci piñainya epokolo. Nda ka tu pokola ka tu tambula ohenda ya Suku.
20. Yesu wa tiamisilile pi omuenyo waye, kuenda tu kuama ndati ongangu yaye?
20 Kũlĩha ciwa Embimbiliya. Yesu poku tamãlala layonjo a Satana, wa tukula Ovisonehua. (Luka 4:1-13) Eci a setekiwa lasongui vetavo, wa liteyuila Londaka ya Suku. (Mat. 15:3-6) Vomuenyo waye, wa kũlĩhĩle calua ovihandeleko via Suku kuenda wa nõlelepo oku vi tẽlisa. (Mat. 5:17) Etu tu sukilavo oku pamisa utima wetu poku kolela Kondaka ya Suku. (Va Fil. 4:8, 9) Oku sanda otembo yoku linga elilongiso lio pokolika kuenda liepata, olonjanja vimue ka ca lelukile. Etu ka tu sukila oku sanda otembo, pole, tu sukila oku landa otembo yaco.—Va Efe. 5:15-17.
21. Ovina vipi vi tu kuatisa oku kũlĩha ciwa Ondaka ya Suku kuenda oku yi kapapo?
21 “Ukuenje wa kolelua haeye wa lunguka,” wa siata oku tu kuatisa oku sanda otembo yoku linga elilongiso lio pokolika leli liepata poku linga eliangiliyo Liefendelo Liepata koñolosi osemana losemana. (Mat. 24:45) Ove hẽ, o kasi oku kuatisiwa leliangiliyo liaco? Oco o kuate ovisimĩlo via Kristu, anga kovipama vielilongiso liove citava okuti o kongelamo olonepa vimue viatiamẽla kalongiso a Yesu? O pondola oku kuama o Índice de Publicações da Torre de Vigia oco o kũlĩhĩse ovolandu amue o yongola oku lilongisa. Poku konomuisa Avanjeliu Embimbiliya, o ka kũlĩha ciwa omuenyo wa Yesu eci a kala palo posi. Momo lie ku kuamẽla ovipama viaco kelilongiso liove?b Tunde kunyamo wo 2006, o Despertai! ya siata oku sandeka ocipama losapi hati, “Qual é a Sua Resposta?” Ovipama viaco via sandekiwila oku ku kuatisa oku vokiya ukũlĩhĩso wove Wondaka ya Suku. Momo lie olonjanja vimue ku kongelela Vefendelo Liepata ovipama viaco?
Tu Pondola Oku Yula Oluali
22, 23. Nye tu sukila oku linga oco tu yule oluali?
22 Oco tu songuiwe lespiritu lia Suku tu sukila oku tamãlala lespiritu lioluali. Oku ci linga ka ca lelukile. Ci sukila elikolisilo lialua. (Yuda 3) Pole, tu pondola oku yula! Yesu wa sapuila olondonge viaye hati: “Voluali vu sakalaisua, puãi kolisiko, ame nda yula oluali.”—Yoa. 16:33.
23 Tu pondola lika oku yula oluali nda tua tamãlala lespiritu lioluali kuenda oku likolisilako oku pinga espiritu lia Suku. Ocili okuti, “nda Suku o kasi letu helie o tu katukila?” (Va Rom. 8:31) Poku tambula espiritu lia Suku loku kuama olonumbi vialio via lekisiwa Vembimbiliya, tu ka kuata esanju, ombembua, esumũlũho, kuenda elavoko liomuenyo ko pui voluali luokaliye luna lu kasi ocipepi.
[Atosi pombuelo yamẽla]
a Oco o sange alomboluilo akuavo tala kemẽla 170-173, velivulu Embimbiliya li Longisa Nye?
b Oco o kuate alomboluilo atiamẽla kueci tu lilongisa ku Yesu, tala Vutala Wondavululi Mbalavipembe-Cembanima wo 2008 kemẽla 16-17 kuenda Susu-Elombo wo 2010 kemẽla 16-17.
O ci Ivaluka?
• Momo lie espiritu lioluali lia lisanduila?
• Apulilo api akũala tu sukila oku lipula?
• Ovina vipi vitatu tu lilongisa ku Yesu oco tu tambule espiritu lia Suku?
[Elitalatu kemẽla 8]
Ndamupi ovangelo vamue veya oku linga olondele?
[Elitalatu kemẽla 10]
Satana o kuama espiritu lioluali oco a yapule omanu, pole, tu pondola oku tamãlala lalio