Ovina Vipi tu Lilongisila Kulandu Wolosoma Vio ko Isareli?

1-2. Nye Embimbiliya li popia catiamẽla kolosoma vimue vio ko Isareli?

EMBIMBILIYA li tukula olonduko vieci ci pitahãla 40 kalume va kala olosoma ko Isareli.a Ovolandu aco a lomboluiwa Vembimbiliya, a situlula ocili catiamẽla kalume vaco kuenda ovolandu awa atiamẽla ku vamue pokati kavo. Ndeci, olosoma vina via kala viwa, via lingavo ovina vimue vĩvi. Eci oco ca pita la Soma Daviti. Yehova wa popia hati: “Ukuenje wange Daviti . . . wa ndi kuama lutima waye wosi, poku linga lika eci ca sunguluka kovaso ange.” (1 Olos. 14:8) Pole, ivaluka okuti Daviti wa linga evĩho liukahonga lukãi umue wa kuelele ale kuenda wa linga esokiyo liokuti ulume waye o pondiwa kuyaki.—2 Sam. 11:4, 14, 15.

² Handi vali, olosoma vialua okuti ka via kaile vakuekolelo, via linga ovina vimue viwa. Kũlĩhĩsa ulandu wa Soma Rehovama. Kovaso a Yehova eye “wa linga eci cĩvi.” (2 Asa. 12:14) Pole, ndaño ndoco, Rehovama wa pokola konumbi ya Yehova yoku yuvula oku linga uyaki lusoma wapata ekũi wa va Isareli, loku va ecelela oku nõla osoma yikuavo. Eye wa vokiyavo eteyuilo valupale alua kuenda wa kuatisa afendeli va Yehova oku liteyuila kovanyãli vavo.—1 Olos. 12:21-24; 2 Asa. 11:5-12.

3. Epulilo lipi tu pondola oku kuata kuenda nye tu konomuisa vocipama cilo?

³ Poku tanga eci catiamẽla kolosoma via va Isareli, tu pondola oku kuata epulilo limue ndeci: Nda okuti olosoma viaco via linga ovina viwa levi vĩvi, Yehova wa enda oku limbuka ndati nda osoma yimue ya kala muẽle ukuekolelo ale sio? Etambululo liepulilo eli, li ka tu kuatisa oku kuata elomboloko lieci omunu lomunu pokati ketu a sukila oku linga, oco a sanjuise Yehova. Vocipama cilo, tu konomuisa ovina vitatu Yehova a kapeleko poku kũlĩhĩsa olosoma vio ko Isareli okuti: Ceci ca kala vutima wavo, elikekembelo liavo kuenda nda ovo va fendelele Yehova lonjila ya sunguluka.

OKU SOLA YEHOVA LUTIMA WOSI

4. Etepiso lipi liakala pokati kolosoma va kuacili lava havakuaciliko?

⁴ Olosoma vina okuti via sanjuisa Yehova, vio fendela lutima wosi.b Soma Yehosafata, okuti wa kala osoma yiwa “wa sanda Yehova lutima waye wosi.” (2 Asa. 22:9) Oku vangula catiamẽla ku Yosiya Embimbiliya hati: “Ka kua kaile osoma ya lisoka laye kolosoma vio livangele okuti, ya tiuka ku Yehova lutima waye wosi.” (2 Olos. 23:25) Catiamẽla ku Salomone okuti wa linga ovina vĩvi kesulilo liomuenyo waye, Embimbiliya li popia ndoco: ‘Utima waye ka wa sungulukile.’ (1 Olos. 11:4) Catiamẽla ku Aviyama osoma yikuavo ka ya lekisile ekolelo, Embimbiliya liti: “Utima waye ka wa sungulukile kovaso a Yehova.”—1 Olos. 15:3.

5. Nye ci lomboloka oku vumba Yehova lutima wosi?

⁵ Oco hẽ nye ci lomboloka oku vumba Yehova lutima wosi? Omunu umue o vumba Yehova lutima wosi ka ci lingi lekisika. Pole, eye o vumba Yehova omo liocisola kuenda esumbilo o kuetele. Omo liovina viaco, eye amamako oku kakatela ku Yehova vokuenda komuenyo waye wosi.

6. Tuamamako ndati oku kuata utima wa sunguluka? (Olosapo 4:23; Mateo 5:29, 30)

⁶ Tu setukula ndati olosoma vina via kala vakuekolelo kuenda oku vumba Yehova lutima wosi? Tu sukila oku yuvula ovina ka via sungulukile vi honguisa ocisola tu kuetele Yehova. Ndeci, tu sukila oku kuata utate lovina tu tala kuenda lovitalukilo vietu. Tu sukilavo oku kuata utate lakamba tu nõla kuenda oku yuvula oku sima okuti, oku kuata olombongo ale oku kala ohuasi, ca velapo komuenyo. Nda tua limbuka okuti vimue pokati kovina viaco vi kasi oku honguisa ocisola tu kuetele Yehova, lonjanga yalua tu sukila oku liteyuila kohele yaco.—Tanga Olosapo 4:23; Mateo 5:29, 30.

7. Momo lie ci kuetele esilivilo oku yuvula ovina ka via sungulukile?

⁷ Ka tu ka eceleli okuti utima wetu u tepiwa. Nda ka tua kuatele utate tu ka likemba etu muẽle poku sima okuti, omo tu kasi oku lingila upange walua Yehova, ka tu pondola oku yapuisiwa lovina vĩvi. Ndocindekaise: Sokolola okuti o kasi kosamua yonjo yove vokuenda kueteke limue kuli ombambi yalua. Noke ove wiñila vokati konjo kuenje o wala ocikutu cimue oco o liteyuile kombambi. Anga hẽ oku sia epito upulule nda ca ku teyuila kombambi? Sio, momo ombambi nda yeñila vokati konjo. Nye tu lilongisila kocindekaise eci? Oco tuamameko oku kuata ukamba wocili la Yehova, tu sukila oku linga ovina vialua okuti oku litekula lika konepa yespiritu ci sule. Tu sukilavo oku yika epito lietu vupopi wocindekaise, oco tu yuvuli oku iñila kuovina ka via sungulukile. Lonjila eyi, “ofela,” yi talala yoluali lulo lovituwa ka vi taviwa la Yehova, ka vi ka iñila vutima wetu kuenda oku lu tepa.—Va Efe. 2:2.

OKU LIKEKEMBELA AKANDU LUTIMA WOSI

8-9. Nye soma Daviti kuenda Hesekiya va linga eci va limbuka okuti Yehova wa sumuile omo liovina va linga? (Tala koñoño.)

⁸ Ndomo tua ci konomuisa ale, Soma Daviti wa linga akandu anene. Pole, eci uprofeto Natana a sapela laye ndomo Yehova a kala oku liyeva, Daviti lumbombe wa likekembela. (2 Sam. 12:13) Kolondaka Daviti a popia Kosamo 51 tu pondola oku limbuka okuti, eye wa likekembela lutima wosi kovina a linga. Daviti ka likembisile okuti wa likekembela oco a kembe Natana loku yuvula oku pisiwa.—Osa. 51:3, 4, 17, olondoka vioku fetika.

⁹ Soma Hesekiya wa lueyelavo Yehova. Embimbiliya hati: “Utima waye wa lekisa epela kuenje onyeño ya Suku yo wengukila eye kumue lo Yuda kuenda o Yerusalãi.” (2 Asa. 32:25) Momo lie Hesekiya a lekisila epela? Citava okuti eye wa fetika oku liyeva okuti wa velapo, omo liukuasi waye, eyulo liaye ku va Asuria, ale oku kayisiwa kuvei waye locikomo. Pamue citava okuti omo liepela liaco, oco eye a lekisila ovokuasi aye osi ku va Bavulono. Kuenje eli olio esunga lieci uprofeto Isaya o sapuilila okuti Yehova wo temela. (2 Olos. 20:12-18) Pole, ndeci ca linga Daviti, Hesekiya lumbombe wa likekembela. (2 Asa. 32:26) Eli olio esunga lieci okuti, ku Yehova Hesekiya wa kala osoma yimue ukuekolelo haeye, “wamamako oku linga eci ca sunguluka.”—2 Olos. 18:3.

10. Nye Soma Amasiya a linga eci a lunguiwa?

¹⁰ Ca litepa la soma Daviti kuenda Hesekiya ceci okuti, Soma Amasiya wo ko Yuda, ndaño okuti eye wa linga eci ca sunguluka, “pole, ka ci lingile lutima wosi.” (2 Asa. 25:2) Ovina vipi ka via sungulukile eye a linga? Noke lia Yehova oku u kuatisa oku yula va Edome, Amasiya wa kekamẽla olosuku via va Edome.c Eci uprofeto wa Yehova a vangula laye catiamẽla kocina a linga, soma ka yonguile oku u yevelela kuenda wo tiukilisa.—2 Asa. 25:14-16.

11. Ndomo ca tangiwa kukanda 2 Va Korindo 7:9, 11, nye tu sukila oku linga oco Yehova a tu ecele? (Talavo ociluvialuvia.)

¹¹ Nye tu lilongisila kovolandu aco? Tu sukila oku likekembela akandu etu kuenda oku likolisilako oku yuvula oku a pitolola. Nye ci popiwa nda akulu vekongelo va tu ĩha elungulo limue omo liocina cimue citito tua linga? Ka tu ka simi okuti Yehova ka tu sole kuenda tua suvukiwa lakulu vekongelo. Momo, ndaño muẽle olosoma vimue via va Isareli vakuekolelo va sukililevo elungulo kuenda oku pisiwa. (Va Hev. 12:6) Eci tu tambula elungulo limue tu sukila (1) oku tava lumbombe, (2) oku linga apongoloko a sukiliwa kuenda (3) oku amamako oku vumba Yehova lutima wosi. Eci tu likekembela akandu tu kolela okuti, Yehova o ka tu ecela.—Tanga 2 Va Korindo 7:9, 11.

OKU FENDELA YEHOVA LONJILA YA SUNGULUKA

12. Ocituwa cipi ca velapo olosoma vakuekolelo via lekisa?

¹² Olosoma vina Yehova a tendele okuti vakuekolelo, va kakatelele kefendelo liocili kuenda va vetiya afendeli va Yehova oku ci lingavo. Ndomo tua ci konomuisa ovo va endavo oku lueya. Pole, ovo va litumbikile lutima wosi ku Yehova kuenda va likolisilako calua oku imũla efendelo lioviteka.d

13. Momo lie Yehova a pisila soma Ahava?

¹³ Momo lie Yehova a pisilile olosoma vimue ka via lekisile ekolelo? Ocili okuti, hacosiko ovio via linga okuti, cĩvi. Ndaño muẽle soma a Ahava okuti wa kala ondingaĩvi wa lekisa umbombe konepa yimue kuenda elikekembelo eci Navote a pondiwa. (1 Olos. 21:27-29) Eye wa tungavo alupale kuenda wa kuatisa oku yula ovoyaki amue a va Isareli. (1 Olos. 20:21, 29; 22:39) Pole, Ahava wa linga ocina cimue ka ca sungulukile. Omo lioku yapuisiwa lukãi waye, eye wa vetiya omanu oku fendela olosuku viesanda kuenda oviteka. Eye lalimue eteke a likekembelele omo liovina a linga.—1 Olos. 21:25, 26.

14. (a) Momo lie Yehova a tendelele okuti soma Rehovama ka kaile ukuekolelo? (b) Cipi ca kala ocituwa colosoma vina ka via lekisile ekolelo?

¹⁴ Kũlĩhĩsa ulandu ukuavo wosoma yimue ka ya lekisile ekolelo okuti, Rehovama. Ndomo tua ci konomuisa ale, eye wa linga ovina vialua viwa vokuenda kuviali waye. Pole, eci ovina via kala oku enda ciwa loku kala osoma yimue ya pama, eye wa yanduluka Ovihandeleko via Yehova kuenda wa fetika oku vumba olosuku viesanda. (2 Asa. 12:1) Oku upisa opo, olonjanja vimue o fendela Yehova, olonjanja vikuavo o fendela olosuku viesanda. (1 Olos. 14:21-24) Rehovama kuenda Ahava havoko lika olosoma via yanduluka efendelo liocili. Ocili okuti, onepa yalua yolosoma viaco ka via lekisile ekolelo, via enda oku fendela olosuku viesanda loku vetiya vakuavo oku ci lingavo. Kovaso a Yehova oku kakatela kefendelo liocili, ca kala ocina cimue ci kuete esilivilo oco eye a limbuke nda osoma yimue yiwa ale yĩvi.

15. Momo lie efendelo liocili li kuetele esilivilo lialua ku Yehova?

¹⁵ Momo lie efendelo lia kuatela esilivilo lialua ku Yehova? Momo olosoma via kuatele ocikele coku songuila afendeli va Suku kefendelo liocili. Handi vali, efendelo liesanda lia enda oku kokela omanu oku linga akandu akuavo anene kuenda ovina ka via sungulukile. (Hos. 4:1, 2) Olosoma vio ko Isareli kuenda va Isareli vosi va litumbikile ale ku Yehova. Eli olio esunga lieci Embimbiliya li sokisila efendelo liesanda lukahokolo, ale oku pakuiwa. (Yer. 3:8, 9) Eci omunu umue a linga ukahokolo, eye o lekisa okuti, ukuaciliko komunu una a likuela laye. Ukahokolo u sumuisa calua omunu wa pakuiwa. Cimuamue haico okuti, eci ufendeli umue wa litumbika ku Yehova a fetika oku fendela olosuku viesanda, eye o kasi oku lueyela Yehova kuenda oku kokela evalo lialua kutima wa Yehova.e—Esin. 4:23, 24.

16. Kovaso a Yehova etepiso lipi li kasi pokati komunu ukuesunga kuenda omunu ondingaĩvi?

¹⁶ Ovina vipi tu lilongisilako? Tu lilongisilako okuti, tu sukila oku yuvula ovina viosi mua kongela efendelo liesanda. Tu sukilavo oku kakatela kefendelo liocili kuenda oku amamako oku lekisa ombili koku fendela Yehova. Uprofeto Malakiya wa lombolola etepiso li kasi pokati komunu uwa kuenda omunu ondingaĩvi kovaso a Yehova. Eye wa soneha ndoco: “Ene vu ka mola vali etepiso li kasi pokati komunu ukuesunga kuenda omunu ondingaĩvi, pokati ku o fendela Suku kuenda u ko fendela.” (Mal. 3:18) Omo liaco, ka tu ka eceleli okuti cimue, ndaño muẽle ekambo lietu lioku lipua, ale akulueya ci tu sumuisa toke petosi lioku siapo oku vumba Yehova. Oku liwekapo oku vumba Yehova, ekandu limue linene.

17. Momo lie o sukilila oku kuata utate poku nõla omunu o likuela laye?

¹⁷ Nda okuti handi kua kuelele kuenda o kasi oku sanda u o yongola oku likuela laye, o tẽla hẽ oku sokolola olondaka via Malakiya ndomo vi kuete elitokeko lolohuela? Omunu umue, o pondola oku kuata ovituwa vialua viwa, pole, nda eye ka vumbi Suku yocili anga hẽ o ka kala omunu umue uwa, ale ukuesunga kovaso a Yehova? (2 Va Kor. 6:14) Nda wa likuela lomunu waco, eye o ka ku kuatisa hẽ konepa yespiritu? Sokolola kovina deci: Akãi va Soma Salomone citava okuti pamue va kuatele ovituwa viwa. Pole, omo okuti ovo ka va vumbile Yehova, kamue kamue va fetika oku yapuisila utima wa Salomone kefendelo liesanda.—1 Olos. 11:1, 4.

18. Nye olonjali vi sukila oku longisa komãla vavo?

¹⁸ Olonjali vi pondola oku kuama ulandu wolosoma vio ko Isareli, oco vi kuatise omãla vavo oku vokiya onjongole yavo yoku vumba Yehova. Kuatisa omãla vove oku kũlĩha okuti Yehova o pondola oku limbuka nda omunu umue uwa ale ondingaĩvi, konjila ndomo omunu waco a tenda efendelo liocili. Lekisa kokuavo kolondaka kuenda kongangu yove okuti, oku kuata esokiyo liwa, ale oku lilongisa Embimbiliya, oku endaenda kolohongele, lo kupange woku kunda, oco ocina ca velapo komuenyo. (Mat. 6:33) Nda kua ci lingile omãla vove va ka sima okuti oku kala Ombangi ya Yehova ci kasi lika ndoku panga onepa “ketavo liepata.” Kuenje ovo, ka va ka pitisa kovaso efendelo liocili, ale va ka liwekapo oku vumba Yehova.

19. Anga hẽ omunu una wa liwekapo oku vumba Yehova ci lekisa okuti ka kuli vali elavoko? (Tala okakasia kemẽla “Ove o Pondola Oku Tiuka ku Yehova!”)

¹⁹ Nda umue wa liwekapo oku vumba Yehova ci lekisa hẽ okuti ka kuli vali elavoko? Ocili okuti sio. Eye handi o pondola oku likekembela kuenda oku vumba vali Yehova lonjila yimue ya sunguluka. Oco omunu waco a ci linge, pamue o sukila oku siapo epela kuenda oku tava ekuatiso liakulu vekongelo. (Tia. 5:14) Ocili okuti, ci sukila oku linga alikolisilo, pole, ci kuete esilivilo lialua oku tiuka, oco o taviwe vali la Yehova.

20. Nda tua setukula olosoma vakuekolelo vo ko Isareli, Yehova o ka tu tenda ndati?

²⁰ Nye tua lilongisila kulandu wolosoma vio ko Isareli? Tu pondola oku kala ndolosoma vakuekolelo, nda tuamamako oku vumba Yehova lutima vosi. Tu sukila oku lilongisila kakulueya etu, oku likekembela akandu kuenda oku linga apongoloko a sukiliwa. Olonjanja viosi tu sukila oku ivaluka esilivilo lioku kakatela kefendelo liocili kuenda ku Suku yocili. Omo liaco, nda ove wamamako oku kakatela ku Yehova, eye o ka ku tenda ndomunu umue o linga eci ca sunguluka kovaso aye.