Ove Hẽ, Wa Lueyela Espiritu Sandu?
“Kuli ekandu li koka okufa.”—1 YOANO 5:16.
1, 2. Tua kũlĩha ndati okuti omunu o pondola oku lueyela espiritu sandu lia Suku?
MANJI umue ukãi kofeka yo Alemanya wa soneha hati: “Nda siata oku sumua calua omo lioku sima okuti nda lueyela espiritu sandu.” Anga hẽ, citava okuti Ukristão o lueyela espiritu sandu lia Suku?
2 Omunu citava okuti o lueyela espiritu sandu lia Yehova. Yesu Kristu wa popia hati: “Ekandu liosi liomanu letonãi liosi li ecelua, puãi ekandu lioku popia espiritu [sandu] etonãi, olio ka li ecelua.” (Mateo 12:31) Embimbiliya li tu lungula hati: “Nda kovaso yoku kũlĩha onjila yocili tu linga vali akandu locipango, ka ku kala vali ocilumba cimũla akandu. [Pole,] ku kala lika elavoko li linga usumba lioku pisiwa.” (Va Heveru 10:26, 27) Upostolo Yoano wa sonehavo ndoco: “Kuli ekandu li koka okufa.” (1 Yoano 5:16) Anga hẽ, omunu una wa lueya eye wa kũlĩha nda wa linga “ekandu li koka okufa”?
Oku Likekembela ku Nena Ongecelo
3. Nda tua sumua calua omo liekandu tua linga, ci lomboloka nye?
3 Yehova eye Onganji yolondingaĩvi. Pole, vosi yetu tuka lilombolola kokuaye, momo wa siata oku linga eci ca sunguluka. (Efetikilo 18:25; Va Roma 14:12) Yehova eye lika wa kũlĩha nda tua linga ekandu ka li kuete ongecelo, kuenda eye o pondola okupa espiritu sandu liaye komunu. (Osamo 51:11) Pole, nda tua sumua omo liekandu limue tua linga, ci lekisa okuti tu yongola oku li kekembela. Oco hẽ, oku likekembela kuocili ku lekisiwa ndati?
4. (a) Oku likekembela ku lomboloka nye? (b) Kelivulu Liosamo 103:10-14, ku sangiwa olondaka vipi vielembeleko?
4 Oku likekembela kuocili, ku lomboloka oku pongolola ovituwa kuenda ovisimĩlo vietu viosimbu. Oku likekembela kuocili ku lomboloka oku sumua calua omo liomuenyo ũvi tu ambatele kosimbu. Nda tua lingile ekandu limue, kuenje tu yongola oku likekembela, tu sanga elembeleko kolondaka viukualosamo wa popia hati: “[Yehova] ka lingile letu eci ca soka lakandu etu. Eci ca sesamẽla olohele vietu hacoko a tu muisa. Ocili, ndeci kilu kua lepa loposi haico ocisola caye ka ci pui kuava vo sumbila. Ndeci kutundilo kupãla lutakelo haico a kapa okulueya kuetu ocipãla. Ndeci isia a kuetele omãla vaye ohenda, haico Yehova a kuetele ohenda ava vo sumbila. Momo wa kũlĩha atimba etu, ivaluka okuti tuneketela.”—Osamo 103:10-14.
5, 6. Lombolola etosi liondaka yi sangiwa kelivulu lia 1 Yoano 3:19-22, kuenda esilivilo liaco.
5 Olondaka viupostolo Yoano vi lembelekavo calua. Eye wa popia hati: “Nda tu ci linga tu limbuka okuti tua tiamẽla kocili, kuenje tu tulila ovitima vietu kovaso aye, eci ovitima vietu vi tu veta evelo. Momo Suku wa piãla, ovitima vietu vi sule, kuenje eye wa kũlĩha cosi. A vakuacisola, nda ovitima vietu ka vi tu veta evelo tu kala lutõi kovaso a Suku. Kuenje cosi tu pinga kokuaye tu ci tambula, momo tu pokola kovihandeleko viaye loku linga ovina viu sanjuisa.”—1 Yoano 3:19-22.
6 Tua ‘kũlĩha okuti tua tiamẽla kocili’ omo lioku lekisa ocisola ku vamanji kuenda oku yuvula oku linga ekandu. (Osamo 119:11) Nda ovitima vietu vi tu vetela evelo omo liekandu tua linga, tu sukila oku ivaluka okuti, ‘Suku wa velapo ovitima vietu, kuenda wa kũlĩha ovina viosi.’ Eye o lekisa ohenda kokuetu, momo wa kũlĩha ‘ocisola cetu cocili,’ luyaki tua siata oku linga woku tamãlala lekandu, kuenda elikolisilo lioku linga ocipango caye. (1 Petulu 1:22) Nda tua kolela ku Yehova, loku lekisa ocisola cocili ku vamanji, kuenda oku yuvula oku linga ekandu locipango, ovitima vietu “ka vi tu veta evelo.” Noke tu ‘kala lutõi woku vangula kovaso a Suku’ eci tu likutilila, kuenje eye o tu yeva, momo tu pokola kovihandeleko viaye.
Ovo va Lueyela Espiritu Sandu
7. Nye ci tepisa nda omunu wa linga ekandu o sesamẽla ongecelo ale ka sesamẽla?
7 Ekandu lipi ka li kuete ongecelo? Oco tu sange etambululo, tu sukila oku konomuisa ovolandu amue Embimbiliya. Ovolandu aco a pondola oku tu pamisa nda tua linga ekandu limue, pole tu yongola oku likekembela lesumuo lialua. Handi vali, a tu kuatisavo oku limbuka okuti, ekandu omunu a linga halioko li tepisa nda o sesamẽla ongecelo ale ka sesamẽla. Pole, eci ca vetiya omunu oku linga ekandu, lekalo liutima waye, kuenda esumuo a lekisa, ovio vi tepisa nda o sesamẽla ongecelo ale ka sesamẽla.
8. Kocita catete, asongui vetavo lia va Yudea va lueyela ndati espiritu sandu?
8 Kocita catete, asongui vatavo va Yudea va lueyelele espiritu sandu omo lioku lambalala Yesu Kristu. Ovo va mola ndomo espiritu sandu lia kuatisa Yesu oku linga ovikomo vi eca esivayo ku Yehova. Pole, vatiamisila unene waco ku Satana Eliapu. Ndomo Yesu a ci popia, omanu vosi va lueyela espiritu sandu lia Suku, va linga ekandu ‘ka li kuete ongecelo ndaño cilo ndaño kotembo yi laka oku iya.’—Mateo 12:22-32.
9. Oku popia etonãi ku lomboloka nye, kuenda nye Yesu a popia catiamẽla kondaka yaco?
9 Oku popia etonãi, ku lomboloka oku sepula, loku lundila. Omo okuti, Suku eye Ono yespiritu sandu, oku popia etonãi espiritu liaye, ci lomboloka oku sepula Yehova. Kuenje, omunu wosi o popia ovina viaco vĩvi okuti ka likekembela, o linga ekandu ka li kuete ongecelo. Ulandu wolondaka via Yesu, u lekisa okuti wa kala oku popia vana va suvukile ovina a linga lekuatiso liespiritu sandu lia Suku. Omo okuti va Fariseo va mola ovilinga viaco, pole va tiamisila unene waco Keliapu, va sepula espiritu sandu lia Yehova. Omo liaco, Yesu wa popia hati: “U o popia espiritu sandu etonãi ka ecelua, [pole] o pia ekandu ka li pui.”—Marko 3:20-29.
10. Momo lie Yesu a tukuila Yuda hati, “omõla enyõleho”?
10 Kũlĩhĩsavo ulandu wa Yuda Isikariote. Eye wa nõlelepo onjila yoku iva olombongo vo wĩhile oku seleka vombango. (Yoano 12:5, 6) Noke wa endele kolosoma via va Yudea, kuenje va sokiya ongombo yoku pakula Yesu lakũi atatu kolopalata. Yuda weya oku sumua calua noke yoku pakula Yesu, pole, ka lekisile oku likekembela kuocili. Omo liaco, ka sesamẽla epinduko, kuenje Yesu wo tukula hati, “omõla enyõleho.”—Yoano 17:12; Mateo 26:14-16.
Ovo ka va Lueyelele Espiritu Sandu
11-13. Soma Daviti wa lueya ndati la Batisieva? Elembeleko lie tu sanga konjila Suku a kuama poku tetulula ocitangi cavo?
11 Olonjanja vimue Akristão vana va likekembela akandu avo loku tambula ekuatiso liakulu vekongelo, va siata oku sumua omo liekandu va lingile poku tomba ovihandeleko via Suku. (Tiago 5:14) Nda tu kasi oku liyaka locitangi caco tu pondola oku kuatisiwa poku kũlĩhĩsa eci ovisonehua vi popia catiamẽla komanu vamue kosimbu ndomo va tambula ongecelo yakandu avo.
12 Soma Daviti wa lingile ekandu linene la Batisieva ukãi wa Uriya. Eteke limue eci a kala oku ñuala ñuala kosapalalo yaye, wa mola ukãi umue wa kala oku yuwa o tukuiwa hati, Batisieva. Noke wa tuma oku u vilikiya kuenje wa lipekela laye. Eci vo sapuila okuti ukãi waco wa mina, wa tuma oku vilikiya ulume waye Uriya wa kala kuyaki oco eye konjo a lale laye. Momo wa kala oku sanda onjila yoku sitika ekandu liaye. Eci a limbuka okuti, ocisimĩlo caye ka ca tẽlisiwile, wa sanda onjila yoku ponda Uriya. Noke yoku fa kua Uriya, Batisieva wa linga ukãi wa Daviti pole, omõlaco wa fa.—2 Samuele 11:1-27.
13 Yehova wa tetulula ocitangi ca Daviti la Batisieva. Eye wa ecela Daviti, omo lioku likekembela kuaye kuenda ocisila Cusoma a lingile laye. (2 Samuele 7:11-16; 12:7-14) Batisieva citava okuti, wa likekembela lutima wosi, momo wa kuata esumũlũho lioku kala ina ya Soma Salomone kuenda kukululu ya Yesu Kristu. (Mateo 1:1, 6, 16) Nda tua linga ekandu, tu sukila oku ivaluka okuti, Yehova wa kũlĩha oku likekembela kuetu.
14. Unene wongecelo ya Suku, wa lekisiwa ndati vulandu wa Soma Manase?
14 Unene wongecelo ya Yehova, wa lekisiwa vulandu wa Soma Manase wa vialele ko Yuda. Eye wa linga eci cĩvi kovaso a Yehova. Manase, wa tunga ovotala a Baale, wa fendela “olohoka viosi viokilu,” wa tungavo ovotala olosuku viesanda kovitali vivali vionembele. Wa yoka omãla vaye ndocilumba, wa talavaya la vakualondele lolonganga. Wa vetiya va Yuda lolonungi viosi vio Yerusalãi, ‘oku linga evĩho lia piãla, okuti, lina lia vakualofeka Yehova a nyolele kovaso a va Isareli li sule.’ Ka tavele oku yeva kelungulo lia eciwa lovaprofeto va Suku. Noke soma yo Asuria wo wambata kumandekua. Osimbu a kala kumandekua, wa likekembela loku liketisa kuenda oku likutilila ku Suku kuenje wa tambula ongecelo. Noke Suku wa tumbulula vali uviali wa Manase ko Yerusalãi kuna a vetiya efendelo liocili.—2 Asapulo 33:2-17.
15. Ulandu upi wupostolo Petulu u lekisa okuti, Yehova ‘ecela calua’?
15 Eci papita anyamo amue, upostolo Petulu wa lingile ekandu poku likala Yesu. (Marko 14:30, 66-72) Pole, omo okuti Yehova, ‘ongecelo yaye yalua’ wa ecela ekandu liaco. (Isaya 55:7) Momo lie? Momo Petulu wa likekembela lutima wosi. (Luka 22:62) Uvangi waco wa lekisiwa noke yoku pita akũi atãlo koloneke keteke lio Pendekoste eci Petulu a eca uvangi lutõi watiamẽla ku Yesu. (Ovilinga 2:14-36) Anga hẽ, koloneke vilo Suku o pondolavo oku ecela Akristão va likekembela lutima wosi? Ukualosamo wa imba ocisungo hati: “A Yehova, nda ove o patekela [akandu], helie o talama, a Yehova? Kokuove puãi kuli ongecelo” yocili.—Osamo 130:3, 4.
Kuka Sakalale Loku Sima Okuti wa Lueyela Espiritu Sandu
16. Ovina vipi vi vetiya Suku oku ecela akandu etu?
16 Ovolandu tua konomuisa ndeti a tu kuatisa oku tepulula esakalalo lioku sima okuti, tua lueyela espiritu sandu. Momo a lekisa okuti Yehova ecela vana va likekembela lutima wosi. Catete, tu sukila oku likutilila ku Yehova. Nda tua linga ekandu, tu pinga ongecelo kokuaye vonduko yocisembi ca Yesu, lohenda Yaye. Tu pingavo ongecelo omo liekambo lietu liokulipua, kuenda upange tua siata oku u lingila. Nda tua kũlĩha ohenda ya Yehova, tu sandiliya ongecelo yaye loku kolela okuti, o tu yeva.—Va Efeso 1:7.
17. Nye tu sukila oku linga nda tua lueya kuenda tu yongola ekuatiso konepa yespiritu?
17 Nda tua linga ekandu, pole, ka tu kuete ongusu yoku likutilila omo lioku hongua kespiritu, tu sukila oku linga nye? Catiamẽla kondaka eyi, ndonge Tiago wa soneha ndoco: “[Omunu wa lueya] a kovonge akulu vekongelo kuenje vo likutilile loku u sieketa lulela vonduko ya Yehova. Kuenje ohutililo yekolelo yi popela u o vela, kuenje Yehova u pindula, kuenda vali, nda wa linga akandu ecelua.”—Tiago 5:14, 15.
18. Nda omunu wa tundisiwa vekongelo, momo lie ka ci lekisila okuti, wa linga ekandu ka li kuete ongecelo?
18 Nda omunu wa lueya kuenje wa tundisiwa vekongelo omo okuti ka tava oku likekembela, ka ci lekisa okuti wa linga ekandu ka li kuete ongecelo. Catiamẽla Kukristão umue ombuavekua wa tundisiwile vekongelo lioko Korindo, Paulu wa soneha ndoco: “Eyambulo lio yambula ale va lua, li tẽla. Cilo hĩse oku u wecela loku u lembeleka, sanga o fa lesumuo lia piãla.” (2 Va Korindo 2:6-8; 1 Va Korindo 5:1-5) Omanu vana va lueya va sukila oku tava kolonumbi Viembimbiliya vi eciwa lakulu vekongelo, loku eca uvangi woku likekembela kuocili oco va kuatisiwe konepa yespiritu. Va sukilavo oku lekisa “apako a sungulukila oku likekembela.”—Luka 3:8.
19. Nye ci tu kuatisa oku ‘pamisa ekolelo lietu’?
19 Nye ca siata oku vetiya omunu wa linga ekandu oku sima okuti, wa lueyela espiritu sandu? Olonjanja vimue, omunu o kuata ovisimĩlo viaco omo liesakalalo liutima ale ehonguo. Eci tu liyaka locitangi caco, tu sukila oku likutilila ku Suku kuenda oku puyuisa ciwa etimba. Ka tuka eceleli okuti, Satana o tepulula epandi lietu oco tu liwekepo oku vumba Suku. Omo okuti, Yehova ka sanjukila oku fa kuondingaĩvi, o sumua calua poku mola omunu wa liwekapo oku U vumba. Handi vali, nda tu kuete usumba wokuti tua lueyela espiritu sandu, tu sukila oku litekula Londaka ya Suku, oku kongelamo ovipama vimue Violosamo. Tu sukilavo oku endaenda kolohongele, kuenda oku litumbika kupange woku kunda Usoma wa Suku. Nda tua ci linga, tuka ‘pamisa ekolelo lietu’ kuenda tu yuvula usumba wokuti tua linga ekandu ka li kuete ongecelo.—Tito 2:2.
20. Nye ci tu kuatisa oku limbuka nda tua lueyela espiritu sandu ale sio?
20 Nda omunu o sima okuti wa lueyela espiritu sandu, o sukila oku lipula ndoco: ‘Anga hẽ, nda popia etonãi espiritu sandu? Omo okuti, nda likekembela ekandu liange, anga hẽ, nda pongolola utima wange? Nda kolela hẽ kongecelo ya Suku? Ale nda linga omunu ukuakupembula ondaka ya Suku?’ Oku linga apulilo aco ci kuatisa omunu oku limbuka okuti, ka popele etonãi espiritu sandu lia Suku, kuenda ka patãla olonumbi Viaye. Eye wa likekembela kuenda wa kolela kongecelo ya Yehova. Omo liaco, ka lueyelele espiritu sandu Liaye.
21. Apulilo api tuka konomuisa vocipama cikuaĩmo?
21 Nda tua kolela okuti, ka tua lueyelele espiritu sandu, tu sanjuka calua! Vocipama cikuãimo tuka konomuisa apulilo akuavo atiamẽla kondaka eyi. Omo liaco, tu sukila oku lipula ndoco: ‘Anga hẽ, ndi kasi oku songuiwa lespiritu sandu lia Suku? Ekalo liange hẽ, li lekisa okuti ndi kuete ekuatiso liaco?’
O Tambulula Ndati?
• Momo lie tu popela hati, omunu o pondola oku lueyela espiritu sandu?
• Oku likekembela ku lomboloka nye?
• Eci Yesu a kala palo posi, velie va lueyela espiritu sandu?
• Tu pondola ndati oku yuvula ovisimĩlo viokuti, tua linga ekandu ka li kuete ongecelo?
[Elitalatu kemẽla 8]
Ndaño okuti Petulu wa likala Yesu, ka lingile ekandu ka li kuete ongecelo