Kuatisa Vakuene Oco va Loñolohe
“Hu longisa, hu imbaimba onumbi yonjila wenda. Hu lungula, hu imba ovaso.”—OSA. 32:8.
1, 2. Yehova o tenda ndati afendeli vaye va palo posi?
ECI olonjali vi mola ndomo omãla vavo va papala, vi komõha calua omo liuloño va kuete. Ove hẽ o tava kulandu waco? Citava okuti omõla o loñoloha koku tasula ombunje, osimbu okuti ukuavo o loñoloha koku soneha oviluvialuvia. Ndaño okuti omãla vaco va kuete ovoloño a litepa, pole, olonjali vi sanjuka poku limbuka ndomo omãla va pondola oku linga ovina viaco.
2 Yehova wa siatavo oku lekisa onjongole komãla vaye va palo posi. Eye wa kapako afendeli vaye vo koloneke vilo, ‘ndovina vi kuete esilivilo vi tunda kolofeka viosi.’(Hag. 2:7) Ovo va soliwe calua omo liekolelo liavo kuenda ocisola vo kuetele. Citava okuti, koloneke vilo pokati Kolombangi via Yehova pa kala omanu vakuete ovoloño a litepa. Vamanji vamue va loñoloha poku linga olohundo, osimbu okuti vakuavo va loñoloha koku pongiya olonepa vimue. Vamanji valua akãi va loñoloha koku lilongisa alimi akuavo oco va kuatise omanu kupange woku kunda,osimbu okuti vakuavo va pamisa ekolelo lia vana va sukila ekuatiso ale vana va vela. (Va Rom. 16:1, 12) Anga hẽ ka tu sanjuka omo lioku vumbila kumue la vamanji vaco?
3. Apulilo api tu konomuisa vocipama cilo?
3 Ocili okuti, vamanji vamue oku kongelamo amalẽhe ale vana va papatisiwa ndopo, pamue va sima okuti ka va limbukile ovina va pondola oku linga vekongelo. Tu pondola oku va kuatisa ndati oco va loñolohe? Momo lie tu sukilila oku kapako alikolisilo avo ndeci Yehova a siata oku linga?
YEHOVA O LETE OVINA VIWA KAFENDELI VAYE
4, 5. Ulandu u sangiwa kelivulu Liolonganji 6:11-16, u lekisa ndati okuti Yehova wa kapako ovina afendeli vaye va pondola oku linga?
4 Ovolandu Embimbiliya a lekisa okuti, Yehova ka lete lika ovituwa viwa kafendeli vaye, pole, wa kapakovo ovina va pondola oku linga. Eci Gideone a nõliwa oco a popele afendeli va Yehova peka lia va Midiane, wa komõha eci ungelo o sapuila hati: “Yehova o kasi love, olume wa pama ukuotõi.” Eci Gideone a nõliwa ka simĩle okuti “wa pama,” kuenda o pondola oku linga upange waco. Eye, wa kuatele atatahãi, kuenda wa simĩle okuti, ka tẽla oku linga cimue. Pole, ovina ungelo a sapela laye via lekisa okuti, Yehova wa kuatele ovisimĩlo viwa viatiamẽla kafendeli vaye okuti, via litepa levi Gideone a kuatele catiamẽla kokuaye muẽle.—Tanga Olonganji 6:11-16.
5 Yehova wa kũlĩhĩle okuti, Gideone o pondola oku yovola va Isareli, momo, wa kuatele uloño woku linga upange waco. Onjanja yimue, ungelo wa Yehova wa muile ndomo Gideone a kala oku sasa otiliku longusu yalua. Kua kalavo ocina cikuavo ca vetiya ungelo oku nõla Gideone. Kosimbu, vakuakulima poku sasa otiliku, va enda oku lingila upange waco pocitumãlo cimue okuti, ci leluka oku yi yelela oco yi litepe lovinene. Gideone wa kala oku sasela otiliku vocikoselo cayuva oco ka yi ka muiwe la va Midiane. Ocili okuti, Gideone wa lungukile calua! Ku Yehova, Gideone ka kalele lika ulume umue ukuakulima haeye wa lunguka, pole, wa kalavo ulume umue wa loñoloha. Omo okuti Yehova wa mola uloño Gideone a kuata, wo pindisa oco a linge upange waye.
6, 7. (a) Ovisimĩlo via Yehova viatiamẽla kuprofeto Amosi via li tepele ndati levi via vamue va isareli? (b) Nye ci lekisa okuti Amosi ka kalele omunu umue ka lilongisile kosikola?
6 Ulandu wuprofeto Amosi u lekisavo okuti, Yehova wa limbukile ndomo afendeli vaye va pondola oku linga ovopange, ndaño omanu valua va simĩle okuti, Amosi ka kuete esilivilo, ale ka tẽla oku linga cimue. Amosi wa popia hati, wa kala ungombo wolomeme, haeye ukuakutata oviti viakuyu okuti, a kala okulia kuolohukũi. Eci Yehova a nõla Amosi oco a pise apata ekũi a va Isareli omo lioku fendela oviteka, vamue pokati ka va Isareli va simĩle okuti, Yehova ka nõlele omunu uwa.—Tanga Amosi 7:14, 15.
7 Ndaño okuti Amosi wa tundile kimbo limue ocipãla, pole, ukũlĩhĩso a kuata watiamẽla kovituwa viomanu kuenda kolombiali vio kotembo viaye, via eca uvangi wokuti, ka kalele omunu umue ka lilongisile kosikola. Citava okuti lekuatiso liomanu va enda oku lingila olomĩlu vimbo liaye, Amosi wa kũlĩhĩle ciwa ekalo lĩvi lio ko Isareli, kuenda ekalo liolofeka a lisunguile lavio. (Amo. 1:6, 9, 11, 13; 2:8; 6:4-6) Vamue vakuakukonomuisa Embimbiliya koloneke vilo, va tava okuti, Amosi wa loñolohele calua koku soneha. Momo, ka endele lika oku soneha olondaka via leluka, levi vi vetiya omanu, pole, wa endavo oku nõla olondaka vioku sokisa ovina la vikuavo okuti ci leluka oku kuata elomboloko liaco. Ocili okuti, etambululo Amosi a eca lutõi kocitunda Amasiya una wa enda oku linga ovina via vĩha, lia eca uvangi wokuti, Yehova wa nõlele omunu uwa. Momo, uloño waye wo kuatisa oku tẽlisa ovikele viaye, ndaño kefetikilo wa kala ndu okuti ka tẽla oku linga upange waco.—Amo. 7:12, 13, 16, 17.
8. (a) Ohuminyo yipi Yehova a linga ku Daviti? (b) Osamo 32:8 yeca evetiyo lipi komanu vana ka va kolela kovoloño avo?
8 Ocili okuti, Yehova wa siata oku kapako ovina omunu lomunu pokati kafendeli vaye a pondola oku linga. Eye wa likuminyile ku Soma Daviti hati, u songuila, kuenda ‘u wimba ovaso’ olonjanja viosi. (Tanga Osamo 32:8.) Ove hẽ o tẽla oku limbuka ndomo olondaka viaco vi pamisa ekolelo lietu? Ndaño pamue ka tu likolela etu muẽle, pole, Yehova o tu kuatisa oku kuata elomboloko liokuti, tu pondola oku linga ovina ka tua lavokaile oku tẽlisa. Ndeci ulongisi wa vakuakulonda volomunda a tala lutate ndomo ondonge ka ya loñolohele koku londa a yi kuatisa oku sanga ovikuatelelo viwa, cimuamue haico Yehova a siata oku linga poku tu songuila osimbu tu amamako oku pamisa ukamba wetu laye. Yehova o pondolavo oku vetiya vamanji oco va tu kuatise oku linga ovina tu tẽla. Ci lingiwa ndati?
KAPAKO OVINA VIWA VAKUENE VA SIATA OKU LINGA
9. Tu pokola ndati kelungulo lia Paulu lioku ‘kapako’ ovina viwa vamanji va siata oku linga?
9 Paulu wa vetiya Akristão vosi oco va ‘kapeko’ ovina viwa vamanjavo va siata oku linga. (Tanga Va Filipoi 2:3, 4.) Velungulo upostolo Paulu a eca, mua kongela oku kapako ovina vamanjetu va pondola oku linga. Nye tu yeva kutima eci manji umue a tu pandiya omo lioku pamisa ekolelo lietu? Epandiyo liaco, li tu vetiya oku amamako oku linga ovina tu tẽla. Nda tua kapako alikolisilo vamanji va siata oku linga, ci va vetiya oku amamako oku pamisa ekolelo liavo, kuenda oku linga upange wa Yehova.
10. Helie o sukila ekuatiso lietu?
10 Helie o sukila ekuatiso lietu? Ocili okuti, vosi yetu olonjanja vimue tu sukila ekuatiso lia vakuetu. Handi vali, amalẽhe, ale vana va papatisiwa ndopo, va sukila oku limbuka okuti, va kongeliwa kovopange ekongelo. Poku ci linga, ci va kuatisa oku kuata elomboloko liokuti, va kapiwako la vamanji. Nda ka va tambula epandiyo omo liupange va siata oku linga, ci va kokela esumuo, kuenje, ka va likolisilako oku linga upange wa Yehova.—1 Tim. 3:1.
11. (a) Ukulu umue wekongelo wa kuatisa ndati manji umue umalẽhe oku yuvula osõi? (b) Nye wa lilongisa kulandu wa manji Julien?
11 Manji umue o tukuiwa hati, Ludovic, okuti eci a kala umalẽhe wa kuatisiwa la vamanji vakuavo wa popia hati: “Nda limbuka okuti, eci ndi lekisa onjongole ku manji umue, o pamisa lonjanga ekolelo liaye.” Manji Ludovic wa lombololavo ovina viatiamẽla ku manji Julien wa kuatele osõi yalua eci a kala umalẽhe. Eye wa popia hati: “Olonjanja vimue manji Julien ka likolelele, kuenda wa enda oku lekisa ovituwa ka via sungulukile. Pole, nda limbuka okuti, wa kala omunu umue uwa, kuenda wa yonguile oku kuatisa vamanji vakuavo vekongelo. Omo liaco, nda yuvula oku tiamisila utima kovituwa vĩvi a enda oku lekisa, pole, nda kapeleko ovina viwa a enda oku linga, kuenje ndo kuatisa.” Vokuenda kuotembo, manji Julien wa linga oñuatisi yekongelo, kuenje, cilo, ukundi wotembo yosi.
VA KUATISA OCO VA LOÑOLOHE
12. Ovituwa vipi tu sukila oku lekisa oco tu kuatise manji umue oku linga ovina a tẽla? Tukula ulandu umue.
12 Nda tu yongola oku kuatisa vakuetu oco va loñolohe kupange umue, tu sukila oku kũlĩhĩsa ndomo va u linga. Ndomo tua konomuisa ulandu wa manji Julien, tu sukila oku yuvula oku tiamisila utima wetu kahonguo avo, pole, tu kapako ovituwa viavo viwa, kuenda ovoloño avo. Cimuamue haico Yesu a linga poku kuatisa upostolo Petulu. Ndaño okuti olonjanja vimue Petulu wa kala ndu okuti ka likolelele eye muẽle, pole, Yesu wa limbuka ovituwa viwa a lekisa, kuenje, wa popia hati, wa laikele oku kala ndewe limue ka li kupuka.—Yoa. 1:42.
13, 14. (a) Barnaba wa lekisa ndati esunguluko kumalẽhe Marko? (b) Onima yipi umalẽhe Alexandre a kuata ya tunda kekuatiso a tambula kakulu vekongelo? (Tala elitalatu kefetikilo liocipama cilo.)
13 Barnaba wa lekisilevo ovituwa viwa ku Yoano weya oku tukuiwa londuko ya va Roma yokuti, Marko. (Ovil. 12:25) Eci Paulu a linga ungende watete wumisionaliu la Barnaba, Marko wa kala “oñuatisi” yavo omo lioku ambata ovina va sukilile. Pole, eci va pitĩla ko Pamfulia, Marko wa yanduluka akamba vaye. Kuenje Paulu la Barnaba va linga ungende likaliavo kocitumãlo cimue ci koka ohele. (Ovil. 13:5, 13) Pamue Barnaba wa limbukile ovituwa ka via sungulukile via Marko okuti, ka vi lekisile ocipango, kuenje, noke wa sanda epuluvi lioku amamako oku u pindisa. (Ovil. 15:37-39) Epindiso liaco, lia kuatisa Marko oku loñoloha kupange wa Yehova. Noke, Marko wa endele ko Roma oku kuatisa Paulu eci a kala vokayike. Kuenje, eci upostolo Paulu a sonehela vamanji va Kolosai, wa popia ovina viwa viatiamẽla ku Marko. (Va Kol. 4:10) Sokolola esanju Barnaba a kuata eci upostolo Paulu a pinga ekuatiso ku Marko.—2 Tim. 4:11.
14 Ukulu umue wekongelo o tukuiwa hati Alexandre, ivaluka ndomo a kuatisiwa la manji umue poku popia hati: “Eci nda kala umalẽhe, nda kuatele ocitangi coku lingila ohutililo powiñi. Noke, ukulu umue wekongelo wa ndi kuatisa ndomo ndi sukila oku pongiya utima okuti, si sakalala. Ndaño locitangi caco, pole, wa enda oku nyiha epuluvi lioku linga olohutililo olonjanja viosi kolohongele vioku enda kupange woku kunda. Vokuenda kuotembo,ndeya oku loñoloha.”
15. Upostolo Paulu wa lekisa ndati okuti wa kapeleko vamanji?
15 Eci tu limbuka ocituwa ciwa ku manji umue, tu lekisa hẽ esilivilo kocituwa caco? Kelivulu lia Va Roma kocipama 16, ku lombolola okuti, upostolo Paulu wa kũlĩhĩle eci ci pitahãla 20 ya vamanji va kuatele ovituwa via vetiya utima waye. (Va Rom. 16:3-7, 13) Paulu wa popiavo hati, Androniko la Juniasi, va linga upange wa Kristu vokuenda kuotembo yalua okuti eye ci sule, omo liepandi va lekisa. Noke, wa tukulavo ina ya Rufu, omo lioku u tata locisola.
Manji Frédéric (kepĩli), wa vetiya manji Rico oco amameko oku vumba Yehova (Tala ocinimbu 16)
Manji Frédéric (kepĩli), wa vetiya manji Rico oco amameko oku vumba Yehova (Tala ocinimbu 16)
16. Onima yipi yi tunda koku pandiya umalẽhe umue?
16 Nda tu eca epandiyo lutima wosi, tu tambula onima. Konomuisa ulandu wa manji umue umalẽhe wo kofeka yo Fransa londuko Rico. Eye wa sumuile calua, momo isiaye ka kalele ufendeli wa Yehova ka yonguile okuti, o papatisiwa. Manji Rico wa simĩle okuti oco a vumbe Yehova wa sukilile oku kevelela toke eci a linga ukulu. Eye wa sumuilevo omo lioku lambalaliwa kosikola. Manji umue ukulu wekongelo o tukuiwa hati Frédéric eci vo pinga oco a longise Embimbiliya kumalẽhe Rico, wa popia hati: “Nda pandiya Rico omo elambalalo a pita lalio lia lekisa okuti, wa kuata utõi woku lekisa ekolelo liaye.” Olondaka evi viepandiyo, via vetiya umalẽhe Rico oku amamako oku lekisa ongangu yiwa, kuenda oku pamisa ukamba waye la isiaye. Omo liaco, wa papatisiwa eci a tẽlisa 12 kanyamo.
Manji Jérôme (kondio), wa kuatisa manji Ryan oku kala omisionaliu (Tala ocinimbu 17)
Manji Jérôme (kondio), wa kuatisa manji Ryan oku kala omisionaliu (Tala ocinimbu 17)
17. (a) Tu pondola oku kuatisa ndati vamanji oco va pamise ukamba wavo la Yehova? (b) Manji umue omisionaliu wa siata oku kuatisa ndati vamanji amalẽhe, kuenda lonima yipi?
17 Nda tu pandiya vamanji omo lialikolisilo avo kovina vimue va linga ciwa, ci va vetiya oku lingila Yehova upange va tẽla. Manji umue o tukuiwa hati Sylvie,a wa talavaya ko Betele yo ko Fransa vokuenda kuanyamo alua, wa popia hati, vamanji akãi va pondolavo oku pandiya vamanji alume. Noke, wa limbukavo okuti, akãi va pondola oku mola ovina okuti, pamue alume ka va vi moli. “Olondaka viaye viepandiyo, vi pondola oku likuata lolondaka vamanji alume va popia.” Noke, wa amisako hati: “Kokuange oku eca epandiyo, ocikele cimue ndi sukila oku tẽlisa.” (Olosap. 3:27) Manji Jérôme, o kasi kupange wumisionaliu kofeka yo Guiana Fransesa, wa siata oku kuatisa amalẽhe valua alume, oco va iñile kupange wumisionaliu. Eye wa popia hati: “Nda siata oku limbuka okuti, eci ndi pandiya vamanji amalẽhe ketosi limue va lombolola ciwa kupange woku kunda, ale ceci va eca atambululo awa kolohongele, ci va vetiya oku kolela kovina va linga. Noke, va amamako oku loñoloha koku tẽlisa ovikele viavo.”
18. Momo lie oku talavayela kumue la vamanji amalẽhe ci kuetele esilivilo?
18 Tu pondolavo oku vetiya vamanji oku pamisa ukamba wavo la Yehova, poku talavaya lavo. Ukulu wekongelo o pondola oku pinga ku manji umue umalẽhe, oco ope ovipama vimue vo jw.org okuti, noke vi eciwa ku manji umue wa kuka ka kuete o kombutador, oco viu kuatise. Ale, nda o yongola oku linga upange umue Vonjango Yusoma, momo lie ku lalekela manji umue umalẽhe oco a ku kuatise? Nda wa laleka amalẽhe oco va talavaye love, o limbuka ndomo va linga upange waco, kuenje o kuata epuluvi lioku va pandiya, kuenda o limbuka onima yiwa.—Olosap. 15:23.
LINGA ESOKIYO LIO KOVASO YOLONEKE
19, 20. Momo lie tu sukilila oku kuatisa vamanjetu oku pamisa ukamba wavo la Yehova?
19 Eci Yehova a nõla Yehosua oco a songuile va Isareli, wa tumavo Mose oco a ‘vetiye’ Yehosua, loku u “pamisa.” (Tanga Esinumuĩlo 3:28.) Koloneke vilo, omanu valua kolofeka viosi, va kasi oku kongeliwa oco va fendele Yehova. Akulu vekongelo oku kongelamo vamanji vakuavo va loñoloha, va pondola oku kuatisa vamanji amalẽhe, kuenda vana va fetika ndopo oku lilongisa Embimbiliya, oco va loñolohe. Nda tua ci linga, ci vetiya vamanji valua oku lieca kupange wakundi votembo yosi, kuenje, valua va ka loñolohavo ‘koku longisa vakuavo.’—2 Tim. 2:2.
20 Cikale okuti tu kasi vekongelo limue mu sangiwa vamanji valua va loñoloha, ale tu kasi vocimunga cimue citito, tu pondola oku eca ekuatiso li sukiliwa kovaso yoloneke vocisoko ca Yehova. Omo liaco, tu amamiko oku kuama ongangu ya Yehova una wa kapako ovina viwa afendeli vaye va siata oku linga.
a Onduko ya pongoluiwa.