November

Jihova chọn avwanre uko vwẹ idjerhe sansan. Ọ je sa chọn wẹ uko vwo vwo ẹwẹn ri dọe ọke wo vwo hirharoku ẹvwọsuọ. Ọ je sa chọn wẹ uko vwọ karophiyọ ẹkpo ri Baibol ọvo kiriguo rẹ wọ guọnọ se kẹ ọrovwuwevwin ro dje omavwerhovwẹn phia. Vwọba, ọ je kẹ wẹ ẹgba ọkieje wo vwo ghwoghwo dede nẹ ihwo rhọvwan kerhọ-ọ. (Jer. 20:​7-9) Jihova ji dje uruemu rẹ uyoyovwin rọyen vwọ kẹ avwanre womarẹ o vwo muegbe avwanre vwọ kẹ iruo rẹ aghwoghwo na. Vwẹ uyono rẹ uvwre rẹ udughwrẹn na, avwanre kerhọ kẹ omamọ rẹ idje ri shekpahen obo ra sa ta vwẹ aghwoghwo na, e ji jiro kẹ avwanre nẹ a sa reyọ ena nana vwo ruiruo. Ẹsosuọ, oshọ ra vwọ davwen ena kpokpọ na se mu avwanre, jẹ a da davwen ayen ni, a cha mrẹvughe nẹ ena na nabọ wian vwẹ ekogho na. E ji jiro kẹ avwanre vwẹ emẹvwa vẹ eghwẹkoko nẹ e vwobọ vwẹ ena rẹ aghwoghwo re ji rhi vwobọ vwọ dẹvo-o. Ọnana je sa nẹrhẹ ọshọ mu avwanre, ẹkẹvuọvo, e de vwobọ vwẹ ayen, Jihova che bruba kẹ avwanre. w21.08 27 ¶5-6

Vwẹ ileta rẹ ọyinkọn Pọl si rhe iniovo ri Kọrẹnt, ọ da vwẹ ọghwọku ọgangan vwọ kẹ ayen. Ro vwo si ileta yena nu, o de jẹ Taitọs bru ayen ra. Mavọ yen oma vwerhen rọ te rọ vwọ riẹn nẹ ayen rhiabọreyọ ọghwọku na je reyọ vwo ruiruo! (2 Kọr. 7:​6, 7) Ekpako sa vwẹrokere udje ri Pọl na womarẹ ayen vwo nene iniọvo na ghwọrọ ọke kuẹgbe. Idjerhe ọvo rẹ ayen se vwo ru ọtiọyen yen a vwọ fobọ kpo uyono rere a vẹ iniọvo na sa vwọ jẹjẹ ohwohwo oma. Imibrẹro krẹn yen ọ cha reyọ a sa vwọ vwẹ ọbọngan ro fori vwọ kẹ oniọvo aye yẹrẹ ọshare. (Rom 1:12) Ọkpako ro nene udje ri Pọl je cha vwẹ Baibol na vwọ bọn esegbuyota rẹ iniọvo na gan, je kẹ ayen imuẹro nẹ Ọghẹnẹ vwo ẹguọnọ rayen. Ofori nẹ ọ reyọ kuphẹn kuphẹn ro rhiephiyọ vwo jiri ayen. Ọke rẹ ọkpako de no nẹ ofori rọ vwọ reyọ ọghwọku phia, e jẹ o muo kpahen ota rẹ Ọghẹnẹ. Kidie nẹ ọ guọnọre nẹ oniọvo na reyọ ọghwọku na vwo ruiruo, ko ofori nẹ o dje erorokẹ phia je kanre unu mu ẹkpo na.​—Gal. 6:1. w22.03 28-29 ¶11-12

Nonẹna, Jihova kẹ idibo rọyen “ẹgba rọ vrẹ ẹgba” rere ayen sa vwọ fuevun ga ọkieje. Idjerhe ovo rẹ Jihova vwọ chọn avwanre uko yen ẹrhovwo. Vwẹ Ẹfesọs 6:​18, ọyinkọn Pọl bru avwanre uche nẹ a nẹrhovwo rhe Ọghẹnẹ “kọke kọke.” Ọ cha chọn avwanre uko siẹrẹ e de ru ọtiọyen. Ọke evo avwanre cha sa riẹn obo ra cha nẹrhovwo kpahe-en. Ẹkẹvuọvo, Jihova durhie avwanre nẹ a nẹrhovwo rhe ọyen, ọ da tobọ dianẹ ọ bẹnre re vwo djisẹ rẹ ọdavwẹ rẹ avwanre fiotọ. (Rom 8:​26, 27) Ọ bọn avwanre gan womarẹ Baibol na. Kerẹ Pọl, avwanre sa mrẹ ọbọngan vẹ uchebro vwo nẹ Ọbe Ọfuanfon na rhe. (Rom 15:4) Avwanre vwo se Ota rẹ Ọghẹnẹ ji roro kokodo kpahọn ọkieje ye, Jihova kọ cha womarẹ ẹwẹn ọfuanfon rọyen vwọ chọn avwanre uko vwo vwo ẹruọ rẹ obo ra sa vwọ vwẹ obo re seri vwo ruiruo.​—Hib. 4:12. w21.05 22 ¶8-10

Avwanre nẹ iruo rẹ eyono na ghanghanre, dede nẹ e se hirharoku egbabọse re sa nẹrhẹ ọ bẹn re vwo ru te asan ra guọnọre vwẹ iruo rẹ odibo egbe na. Ẹdia rẹ avwanre hepha se si obo re se ru kpotọ. Kerẹ udje, ighwoghwota evo kpakore, efa vwo omakpokpọ-ọ. Ẹdia tiọyen wọ hepha? Ọ da dia ọtiọyen, karophiyọ nẹ avwanre niroso nẹ a sa vwẹ Baibol vwọ nabọ yono ihwo womarẹ intanẹti! Wọ sa vwẹ uyono ri Baibol mu kẹ ohwo wọ vwọ hẹ uwevwin wẹn na! Erere ọfa je herọ. Ihwo evo guọnọ yono Baibol na, jẹ ayen dia uwevwin ọke rẹ iniọvo rẹ avwanre vwo kpo ota eghwoghwo-o. Ẹkẹvuọvo, ayen sa dia uwevwin vwẹ edegburhiọke yẹrẹ vwẹ ovwọvwọn. Wo se nene ayen yono vwẹ ọke tiọyena? Jesu yono Nikodimọs vwẹ ason, kidie ọyen ọke ro me je Nikodimọs.​—Jọn 3:​1, 2. w21.07 5 ¶10-11

O gbe idibo ri Jọn ro brẹ ihwo phiyame unu mamọ nẹ idibo ri Jesu chiri owẹnvwe-e. Jesu da vuẹ ayen nẹ idibo rọyen che se chiri owẹnvwe rẹ ọyen je vwọ hẹ akpọ na-a. (Mat. 9:​14-17) Vwọba, otu ri Farisi kugbe ihwo efa vwọsuọ kidie o nenesi rẹ irueru vẹ ẹkuruemu raye-en. Ivun miovwo ayen mamọ ọke ro vwo sivwin ihwo vwẹ ẹdẹ Urovwoma na. (Mak 3:​1-6; Jọn 9:16) Ayen tare nẹ ayen yọnre urhi rẹ ẹdẹ Urovwoma na, jẹ ayen chueki vwẹ uwevwin rẹ ẹga na. Ivun miovwo ayen mamọ ọke rẹ Jesu vwọ ghwọku ayen fikirẹ orharhe uruemu rayen na. (Mat. 21:​12, 13, 15) Ophu mu ihwo rẹ Jesu ghwoghwo ota kẹ vwẹ sinagọg rọhẹ Nazarẹt, kidie ọ vwẹ uruemu rayen vwọ vwanvwe ọ rẹ ihwo rẹ Izrẹl rẹ ọke awanre re dia evwurhuru ri jẹ esegbuyota evwo. (Luk 4:​16, 25-30) Ihwo buebun sen Jesu kidie o ru oborẹ ayen rhẹro rọye-en.​—Mat. 11:​16-19. w21.05 5-6 ¶13-14

Idjerhe ọvo rẹ Jihova vwo si avwanre orhọ kpahen omaephuo vẹ urhuru evwo, ọyen womarẹ ikuegbe rẹ obo re phia kẹ ihwo ri vwo uruemu tiọyen. Eshu yen ohwo rẹsosuo ra karophiyọ siẹrẹ a da ta ota kpahen urhuru evwo. O muẹro nẹ Eshu vwo uphẹn rẹ ẹga iyoyovwin buebun ọke rọ vwọ hẹ obo odjuvwu kerẹ amakashe ri Jihova. Jẹ, eyena te kẹ-ẹ. Ọ guọnọre nẹ a vwẹ ẹga ra vwọ kẹ Jihova ọvo vwọ kẹ ọyen. Eshu guọnọre nẹ avwanre họhọ ọyen ro jẹ ẹwẹn rẹ otekẹvwẹ evwo. Ẹgbaẹdavwọn rọ vwọ phiẹn avwanre tonphiyọ ọke rọ vwọ ta ota kẹ Ivi. Jihova vwẹ emu buebun gbidiki vwọ kẹ Ivi vẹ ọshare rọyen, ọ kẹ ayen “omamọ komamọ rẹ udju na” jokpa rẹ ọvo. (Jẹn. 2:16) Dedena, Eshu phiẹn Ivi vwo roro nẹ ofori nẹ ọ re omamọ rẹ urhe rẹ Jihova tare nẹ ayen kẹnoma kẹ na. Oborẹ Jihova vwọ kẹ ayen na, te kẹ Ivi-i. Avwanre riẹn obo ri nẹ obuko rọyen rhe. Ivi ru umwemwu, ukuotọ rọyen o de ghwu.​—Jẹn. 3:​6, 19. w21.06 14 ¶2-3; 17 ¶9

A guonọre nẹ Adam vẹ Ivi vwiẹ emọ je vwẹrote akpọ na. Mane kẹ ayen kerhọ ri Jihova jovwo, ayen vẹ emọ rayen rha dia evunrẹ orua rẹ Ọghẹnẹ bẹdẹ. Adam vẹ Ivi vwo omamọ rẹ ẹdia vwẹ orua rẹ Ọghẹnẹ jovwo. Devid ta eta nana vwẹ Une Rẹ Ejiro 8:5 [NW ] kpahen ohworakpọ rẹ Jihova mare: “Wọ marọ kpotọ emerha nọ ihwo re pha kerẹ ọghẹnẹ, Wọ da vwẹ erhu rẹ urinrin vẹ ọghọ vwo tughẹ.” Vwọrẹ uyota, ihworakpọ vwo oka rẹ ẹgba vẹ aghwanre ro rhe emekashe-e. (Une 103:20) Dedena, “emerha” yen ihworakpọ vwo “kpotọ” vrẹ emekashe. Jẹ, ọ da ohwo mamọ nẹ Adam vẹ Ivi kpare ẹdia rayen vwẹ orua ri Jihova kufia. Ọnana ghwa ọmiaovwẹ rode rhe emọ rayen. Ẹkẹvuọvo, ọhọre ri Jihova ji rhi wene-e. Ọ guọnọre nẹ ihwo ri nyo upho rọyen dia emọ rọyen bẹdẹ. w21.08 2-3 ¶2-4

Nonẹna, ihwo buebun re ga Jihova ji hirharoku ẹvwọsuọ. Kerẹ udje, evo dia ẹkuotọ ra da dobọ rẹ iruo avwanre evo ji, e se mu iniọvo rẹ avwanre vwo “rhe ikeferi vẹ ivie” kọ dia oseri kẹ ayen. (Mat. 10:​17, 18) Iniọvo rẹ avwanre evo ji chirakon rẹ omukpahen efa. Dede nẹ ayen dia ẹkuotọ re de vwo ugbomọphẹ rẹ ẹga, ji ihwo orua rayen je vwọsua ayen rere ayen dobọ rẹ ẹga ri Jihova ji. (Mat. 10:​32-36) Vwẹ ẹdia evo, e re vwọsua na de noso nẹ ẹgbaẹdavwọn rayen vwọ dobọ rẹ iniọvo na ji shefia, kẹ ayen kpairoro vrẹ ayen. Vwẹ ẹdia evo, ihwo re tobọ vwọsua jovwo rhoma rhe dia Iseri ri Jihova. Wo de hirharoku omukpahen, wọ dobọ rẹ ẹga ri Jihova jẹ-ẹ! Fiudugberi. Jihova cha vwẹ ukẹcha kẹ wẹ womarẹ ẹwẹn ọfuanfon rọyen, ọtiọyena wo jẹ oshọ rẹ emu vuọvo mu we-e! w22.03 16 ¶8

Baibol na vuẹ avwanre nẹ Jihova vwo utuoma kpahen “ẹro rọ jẹfia, erẹnvwe rọ vwọrọn efian, vẹ abọ ri sun ọbara ekueku.” (Isẹ 6:​16, 17) O ji “tuoma rẹ otu re vọnre vẹ ọbara kugbe ephiẹn ihwo.” (Une 5:6) Jihova vwo utuoma kpahen iruemu nana te ẹdia rẹ ọ da ghwọrọ ihwo umwemwu eje re herọ vwẹ ọke ri Noa kidie akpọ na rhe vọn vẹ uruemu rẹ ozighi rayen. (Jẹn. 6:13) Vwọba, womarẹ ọmraro Malakae, Jihova da tanẹ Ọyen vwo utuoma kpahen ihwo re vwẹ ona vwọ guọnọ oborẹ ayen cha vwọ fan orọnvwe rayen. Ọghẹnẹ sen ẹga rayen, ọ je cha vwẹ ayen guẹdjọ fikirẹ uruemu rayen na. (Mal. 2:​13-16; Hib. 13:4) Jihova guọnọre nẹ “umwemwu tu [avwanre] oma.” (Rom 12:9) Ota na ‘tuoma’ dje oborẹ e bi sheri te vwọ kẹ orọnvwọn; o mudiaphiyọ nẹ e che vwo utuoma ọgangan kpahen orọnvwọn na. Ọtiọyena, e gbe jẹ iroro re vwo ru oborẹ Jihova tare nẹ ọ brare ji tu avwanre oma. w22.03 4-5 ¶11-12

O rhe che kri-i, Ọsẹ rẹ avwanre rọhẹ obo odjuvwu che ku ebruphiyọ gbidiki ku avwanre womarẹ Uvie rọyen. Ihwo re hẹrhẹ Jihova che vwo ebruphiyọ buebun asaọkiephana kugbe akpọ kpokpọ rọ cha vwẹ obaro na. Ihwo rẹ Ọghẹnẹ da ro akpọ kpokpọ na re, o re vwo ọke vuọvo rẹ ayen che vwo chirakon rẹ ẹnwan yẹrẹ egbabọse rẹ ayen rhiẹro mrẹ nonẹna-a. Oshenyẹ che vwoba, odjadja ji che no. (Ẹvwọ. 21:4) Avwanre rha cha ro ẹnwan rẹ oborẹ avwanre guọnọre-e, kidie erọnvwọn eje ra guọnọre cha dia buebun. (Une 72:16; Aiz. 54:13) A mrẹ vwo dje ebruphiyọ tiọyena-a! Enẹna, Jihova muegbe rẹ avwanre a sa vwọ dia vwẹ otọ rẹ usuon rọyen womarẹ ọ vwọ chọn avwanre uko vwọ kẹnoma kẹ erharhe rẹ iruemu ri rhe avwanre ji vwo iruemu re vwerhen oma. Wo jẹ ofu dje we wọ vwọ dobọ rẹ ẹga ri Jihova ji-i. Omamọ rẹ akpeyeren cha vwẹ obaro na! Avwanre vwo rhẹro rẹ omamọ rẹ akpeyeren vwẹ obaro na, e gbe jẹ avwanre vwẹ ọkieje vwo vwo owenvwe ra vwọ hẹrhẹ Jihova ro vwo ruẹ orugba rẹ iruo rọyen na! w21.08 13 ¶17-19

Ileta rẹ ọyinkọn Pọl na vwo te ayen obọ nu, o kriri-i Inenikristi rehẹ Judia da yanjẹ iwevwin, eki kugbe ihwo rẹ orua rayen re ga Jihova-a vwo je “djẹ kpo enu rẹ ugbenu.” (Mat. 24:16) Vwẹ ọke yena, o muẹro nẹ ọyen obo re ghanre ayen vwọ chọn ohwohwo uko. Ọ da dianẹ ayen vwo uruemu rẹ ayen vwọ chọn ohwohwo uko tavwen Pọl ki si ileta nana rhe ayen, ọ rha lọhọ rẹ ayen vwo yerin akpọ ri kekpe. Ọ dia ọkieje yen iniọvo na cha vwọ vuẹ avwanre kpahen oborẹ ayen ghene guọnọ-ọ. Ọtiọyena dia ohwo ra sa rua. O muẹro nẹ wo vughe iniọvo rehẹ ukoko na ri muegbe re vwọ chọn ihwo efa uko. Ayen nama no nẹ avwanre kpokpo aye-en. Avwanre riẹnre nẹ a sa vwẹroso ayen ọke ra da guọnọ ukẹcha, ofori nẹ a vwẹrokere uruemu rayen! w22.02 23-24 ¶13-15

Vwẹ ikpe evo rhire na, a rhoma rhuẹrẹ ikoko vẹ ikinriariẹ buebun phiyọ. A sa mrẹ bẹnbẹn a vwọ yan jẹ igbeyan vẹ ihwo rẹ orua avwanre vwo siẹrẹ a da vuẹ avwanre nẹ a vwomaba ukoko ọfa. Jihova yen vuẹ ekpako na ukoko re che wene oniọvo ọvuọvo ra? Ẹjo. Ọnana emu ọvo rọ sa nẹrhẹ ọ bẹn e vwo nene odjekẹ a vwọ kẹ avwanre. Ẹkẹvuọvo, Jihova vwẹroso ekpako na nẹ ayen che brorhiẹn ro fori vwẹ ẹdia nana, o ji fo nẹ avwanre vwẹroso ayen. Diesorọ a vwọ rhọnvwephiyọ ji bicha orhiẹn-ebro rẹ ekpako na ọ da tobọ dianẹ orhiẹn na ghwe shephiyọ ọhọre rẹ avwanre-e? Kidie e de ru ọtiọyen, jẹ a sẹro rẹ okugbe rọ herọ vwẹ ohri rẹ ihwo rẹ Ọghẹnẹ. Ukoko na cha yan phiaro siẹrẹ ihwo eje da vwomakpotọ ru nene orhiẹn-ebro rẹ ekpako na. (Hib. 13:17) Ma rho kparobọ, avwanre djephia nẹ a vwẹroso Jihova siẹrẹ e de nene odjekẹ rẹ ihwo ro vwo mu nẹ e vwẹrote avwanre.​—Iruo 20:28. w22.02 4-5 ¶9-10

Wọ da dia oniọvo ọshare ro bromaphiyame re, davwẹngba vwo ru yovwinphiyọ vwẹ eta ra vwọ kẹ wẹ vwẹ ukoko na. Diesorọ? Kidie isese, ota ẹta, vẹ uyono da “reria owẹ oma,” ku wọ sa chọn ihwo re kerhọ wẹn uko. (1 Tim. 4:15) Davwẹngba vwo bru ẹkẹn kẹ oma wo vwo yono ji ru nene iwan ọvuọvo rehẹ ibroshọ na Muomaphiyọ Isese vẹ Eyono. Yono kpahen iwan ọvuọvo, nabọ muegbe vwẹ uwevwin, wọ me je reyọ iwan nana vwo ruiruo vwẹ eta ra vwọ kẹ wẹ. Nokpẹn rẹ iroroẹjẹ vwo mie obruche rẹ ukoko wẹn yẹrẹ ekpako efa “re wian owian rẹ eghwoghwo kugbe uyono.” (1 Tim. 5:17) Ọ dia wo vwo ru nene uyono rọhẹ ibroshọ na ọvo yen wọ cha tẹnrovi-i, ẹkẹvuọvo, wọ je cha tẹnrovi obo wọ sa vwọ vwẹ ukẹcha vwọ kẹ ihwo re kerhọ wẹn vwọ bọn esegbuyota rayen gan vẹ oborẹ ayen se vwo ru nene oborẹ ayen yonori. Wo de ru ọtiọyen, aghọghọ wẹn vẹ ọ rayen ko bunphiyọ. w21.08 24 ¶17

Avwanre de no nẹ ihwo efa yovwin nọ avwanre, a rha cha vwẹ oma vwọ vwanvwe ihwo re tẹn ona vrẹ avwanre-e. Ukperẹ ọtiọyen, e che nene ayen ghọghọ. Ma rho siẹrẹ ayen da vwẹ ona rayen vwo jiri Jihova. Ọtiọyena, avwanre eje ki se toroba ufuoma vẹ oyenrikugbe rọhẹ ukoko na. A sa kẹnoma kẹ omaẹriọ siẹrẹ avwanre da mrẹvughe nẹ avwanre ọvo cha sa tẹn ona rẹ erọnvwọn eje-e. Avwanre da riẹn asan rẹ ẹgba rẹ avwanre teri, a rha cha davwẹngba vwo djephia nẹ avwanre muwan yẹrẹ tẹn ona vwọ vrẹ kohwo kohwo-o. Ukperẹ ọtiọyen, avwanre cha guọnọ idjerhe re se vwo yono mie ihwo re tẹn ona vrẹ avwanre. Kerẹ udje, vwẹro roro nẹ oniọvo ọshare ọvo vwẹ ukoko rẹ wọ hepha nabọ tẹn ona rẹ obo ra ta ota rotu. Wọ sa nọ kpahen obo ro muegbe rẹ eta rọyen wan. Oniọvo aye ọvo da tẹn ona rẹ emu echere, wọ sa nokpẹn rẹ iroroẹjẹ mie, rere emu wẹn sa vwọ vwerhen vrẹ obo ri jovwo. w21.07 16 ¶8-9

Vwẹ ọbe rẹ Ukeri, e de se mrẹ nẹ Jihova brorhiẹn rẹ ughwu hwe ohwo rẹ Izrẹl ọvo kidie nẹ o koko irhe vwẹ ẹdẹ urovwoma na. Vwẹ Samuẹl rivẹ, e de rhe se mrẹ nẹ ikpe buebun vwọ wan nu, Jihova de rhe vwo ghovwo Ovie Devid ro gbe igberadja ji dẹ ozighẹ. (Ukeri 15:​32, 35; 2 Sam. 12:​9, 13) E se roro, ‘Diesorọ Jihova vwọ reyọ vwo ghovwo Devid ro gbe igberadja ji dẹ ozighẹ jẹ o brorhiẹn rẹ ughwu vwo hwe ọshare ochekọ na fikirẹ umwemwu ro tumuku-u?’ Ọ dia ọkieje yen Baibol na ghwa vwọ vuẹ avwanre obo re phiare vwẹ ikuegbe na eje-e. Kerẹ udje, Avwanre riẹnre nẹ oborẹ Devid ruru na darọ, o de ji kurhẹriẹ. (Une 51:​2-4) Kẹ, oka rẹ ohwo vọ yen ohwo rọ churhi rẹ ẹdẹ urovwoma na hepha? Obo ro ruru na darọ? Ọ churhi ri Jihova vwẹ ọke evo re wanre? O chukoku yẹrẹ sen orhọ-esio vwẹ ọke evo re wanre? Baibol na ghwa vuẹ avwanre-e. Avwanre riẹnre dẹn nẹ Ọghẹnẹ rẹ avwanre ohwo “ọsoso vwẹ idjerhe rọye ejobi.”​—Une 145:17. w22.02 2-3 ¶3-4

Ohwo rọ vwomakpotọ rhẹro rẹ obo re vrẹ ẹgba rọye-en. Ohwo tiọyena vwo omavwerhovwẹn ji muomaphiyọ iruo ro tere obọ. A sa vwẹ ohwo tiọyena vwo dje ohwo rọ gua imoto kpo enu rẹ ugbenu. Ohwo rọ gua imoto na che wene gear na kpo gear 1 rere o se vwo yeren ugbenu na. Vwọrẹ uyota, ohwo rọ gua imotọ na cha ra gua erherha dede na oyan yẹn ọ hepha. Ọtiọyen ọ je hepha, ohwo rọ vwomakpotọ riẹn ọke ro fori ro vwo ru ewene rere o se vwo vwobọ vọnvọn vwẹ ẹga ri Jihova. (Fil. 4:5) Jokaphiyọ udje ri Barzillai, ọke rọ vwọ hẹ ẹgbukpe 80 Ovie Devid de durhie nẹ ọ dia ọvo usun rẹ eghwanran rọyen. Barzillai rọ dia ohwo rọ vwomakpotọ da sen. Kidie nẹ ọ riẹnre nẹ ọyen ghwore, o de jiri Chimham rọ dia eghene vwọ kẹ Ovie Devid nẹ ọ reyọ ẹdia rọyen na. (2 Sam. 19:​35-37) Kerẹ Barzillai, oma vwerhen ihwo re ghwore rẹ ayen vwọ vwẹ uphẹn kẹ ighene nẹ ayen wian. w21.09 10 ¶6-7

Wọ mrẹ bẹnbẹn wọ vwọ mrẹ Jihova kerẹ Ọsẹ ro vwo ẹguọnọ? Avwanre evo mrẹ bẹnbẹn. Avwanre sa mrẹ bẹnbẹn re vwo ni Ọghẹnẹ kerẹ Ọsẹ ro vwo ẹguọno ọ da dianẹ ọsẹ ro vwiẹ avwanre dje ẹguọnọ kẹ avwanre-e. Avwanre sa mrẹ uduephiophiyawọ kidie Jihova nabọ riẹn avwanre fiotọ, kugbe oborẹ oma ruẹ avwanre. Ọ guọnọ sikẹrẹ avwanre. A gbe ta rẹ Baibol na vwọ tanẹ: “Si kẹrẹ Ọghẹnẹ, rere o si kẹre owẹ.” (Jems 4:8) Jihova vwo ẹguọnọ rẹ avwanre ọ je guọnọ dia omamọ rẹ Ọsẹ kẹ avwanre. Jesu sa chọn avwanre uko vwo sikẹrẹ Jihova. Jesu riẹn Jihova te ẹdia ro de dje iruemu rọyen ejobi phia gbagba, kọyensorọ ọ vwọ ta: “Ọ rọ mrẹ vwẹ nu yọ mrẹ Ọsẹ na re.” (Jọn 14:9) Kerẹ oniọvo ọkpako, Jesu yono avwanre oborẹ avwanre se vwo muọghọ ji nyo urhuru rẹ Ọsẹ rẹ avwanre, kugbe oborẹ a sa vwọ kẹnoma kẹ obori tuoma, vẹ oborẹ avwanre se vwo ru obo ri cha nẹrhẹ oma vwerhọn. Ẹkẹvuọvo, ọke ri Jesu vwọ hẹ akpọ na oborẹ o ruru vẹ uruemu rọyen ghwe djephia nẹ Jihova vwo ẹguọnọ kugbẹ ọdavwẹ rẹ avwanre. w21.09 21 ¶4-5

Ihwo ri Jihova ji kuomagbe vwọ ga Ọghẹnẹ rẹ uyota na. Jihova vwẹ owian ọghanghanre ọvo rọ dia re vwo ru ukoko na fon vwọ kẹ ekpako na. Siẹrẹ ohwo de ru umwemwu ọgangan, Jihova rhẹro rọyen nẹ ekpako na che brorhiẹn sẹ ohwo tiọyena dajẹ ukoko na yẹrẹ a djẹ vwo nẹ ukoko. Ọvo vwẹ usun rẹ erọnvwọn evo rẹ ekpako na che niso yen, sẹ ohwo na ghini kurhẹriẹ vwo nẹ umwemwu ro ruru na. Ọ sa tanẹ ọyen kurhẹriẹ re ẹkẹvuọvo, o ghini vwo utuoma kpahen obo ro ruru na? O vwo owenvwe o vwo jẹ umwemwu na ẹvwariẹn? Ọ da dianẹ orharhe rẹ ọyankugbe yen sunro vwo ru umwemwu na, kẹ o vwo owenvwe rọ vwọ dobọ rẹ ọyankugbe na ji? Ekpako na nẹrhovwo rhe Jihova, nabọ fuẹrẹn obo re phiare na, oborẹ Baibol na ta kpahọn kugbe uruemu rẹ ohwo na djephia kpahen obo ro ruru na. Ayen de ru ọyena nu, kẹ ayen che brorhiẹn sẹ ohwo na cha daji ukoko na yẹrẹ a cha djẹ. Vwẹ ẹdia evo, o fori nẹ a djẹ ohwo na nẹ ukoko na.​—1 Kọr. 5:​11-13. w22.02 5 ¶11-12

Ọ dianẹ e bromaphiyame nu obọ yẹrẹ o krire, avwanre eje guọnọ dia oka rẹ ohwo rẹ Jihova che vwo ẹguọnọ rọyen. A sa vwọ dia oka rẹ ohwo ọtiọyen, ofori nẹ e sun iroro rẹ avwanre. Diesorọ? Kidie emuọvo kiriguo ro churobọ si oka rẹ ohwo rẹ avwanre ghene hepha yen iroro rẹ avwanre. Siẹrẹ e de roro kpahen ojevwe rẹ ugboma na ọkieje, ọnana cha nẹrhẹ e ru je ta eta ebrabra ọkieje. (Ẹfe. 4:​17-19) Ẹkẹvuọvo, a da vwẹ ọkieje vwo roro kpahen obo ri yovwinrin, ka sa dia ihwo re ta eta ji ruẹ obo re sa nẹrhẹ oma vwerhen Jihova. (Gal. 5:16) Dede nẹ a cha sa dobọ rẹ iroro ebrabra eje re djẹ rua ẹwẹn rẹ avwanre ji kare kare-e. Ẹkẹvuọvo, a sa jẹ ojẹ re vwo je ruẹ nene iroro ọtiọyena. Avwanre dobọ rẹ eta vẹ iruemu rẹ Jihova vwo utuoma kpahen ji tavwen e ki bromaphiyame. Ọyena yen owọẹjẹ rẹsosuọ rọ je ma ghanre ro fori nẹ a jẹ e se vwo siobọnu iruemu rẹ ohwo rẹ awanre na. E se vwo ru obo re ghene vwerhen Jihova oma ofori nẹ e vwo iruemu rẹ ohwo kpokpọ na. w22.03 8 ¶1-2

Ọ pha bẹnbẹn vwọ kẹ ekpako ayen vwọ riẹn sẹ ohwo ro ru umwemwu ọgangan ghini kurhẹriẹ vwo nẹ otọ rẹ ubiudu rọyen rhe. Diesorọ? Ekpako na cha sa riẹn obo rehẹ udu rẹ ohwo-o, ọtiọyena ayen mu ẹwẹn rayen kpahen oborẹ ayen mrẹ ro djerephia sẹ ohwo na ghini dje uruemu rẹ okurhẹriẹ phia. Ofori nẹ ayen mrẹ odjephia rẹ okurhẹriẹ ro nẹ otọ rẹ ubuidu rọyen rhe vwẹ iroro, uruemu kugbe obo ro ni ẹdia na wan. Ọ sa reyọ ọke tavwen ohwo na ki ru ewene ro fori ro se djephia nẹ o ghini kurhẹriẹ. Ohwo vwo djẹphia nẹ ọyen ghini kurhẹriẹ, ohwo ra djẹre na che rhe kpo uyono ọkieje ji ruẹ nene uchebro rẹ ekpako na ro vwo ru uyono romobọ kugbe ẹrhovwo ẹne rẹ ọkieje. Ọ je cha wian gan rọ vwọ kẹnoma kẹ kemu kemu rọ cha nẹrhẹ ọ rhoma shufi rẹ umwemwu. Ọ da wian gangan vwọ rhuẹrẹ ọyerinkugbe rọyen vẹ Jihova phiyọ, o se vwo imuẹro nẹ Jihova che vwo ghwovwo, nẹ a je cha reyọ rhivwin vwọ rhe ukoko na. w21.10 6 ¶16-18

Kidie nẹ Jesu vwo ẹguọnọ rẹ Jihova mamọ, Jihova ọvo kọyen ọ vwẹ ẹga kẹ, ọke rọ vwọ hẹ odjuvwu kugbe ọke rọ vwọ hẹ otọrakpọ na. (Luk 4:8) Ọ vuẹ idibo rọyen nẹ ayen je ga Jihova ọvo. O vwo ọke vuọvo rẹ Jesu yẹrẹ idibo rọyen ri fuevun vwọ vwẹ ema ruiruo vwẹ ẹga raye-en. Ọ vwọ dianẹ a mrẹ Ọghẹnẹ na-a, o vwo ohwo vuọvo ro che se ru oma vuọvo rọ cha sa họhọ Ọghẹnẹ-ẹ. (Aiz. 46:5) Kẹ, a vwọ nẹrhovwo kẹ ema ri ihwo evo rẹ ihwo rori nẹ ihwo efuanfon vwo? Vwẹ urhi rivẹ usun rẹ irhi ihwe na, Jihova da ta eta rehẹ isese ri nonẹna. Ihwo re guọnọ ga Jihova nabọ riẹn nẹ ọ guọnọre nẹ ayen ga oma-a. Ihwo ri yono kpahen ikuegbe rẹ akpeyeren tare nẹ, Ọghẹnẹ ọvo yen Inenikristi rẹ ẹgbukpe ujorin rẹsosuọ vwẹ ẹga kẹ. Nonẹna Iseri ri Jihova je yan nene udje rẹ Inenikristi rẹ ẹgbukpe ujorin rẹsosuọ phiyotọ na. w21.10 19-20 ¶5-6

Jesu vwẹ orhọn-esio vwọ kẹ Inenikristi rẹ ẹgbukpe ujorin rẹsosuọ re dia Juda ayen nẹ, ọke ọvo cha ‘rẹ otuofovwi cha vwọ gba riariẹ Jerusalẹm phihọ.’ (Luk 21:​20-24) Ọke rẹ emu tiọyen da phiare, e gbe jẹ ayen “djẹ kpo obo igbenu” na. Ayen che sivwin rhọ siẹrẹ ayen da djẹ nẹ orere na, ẹkẹvuọvo ayen che gbobọnyẹ ekuakua rayen buebun. Vwẹ ikpe evo re wanre na, Uwevwin Orhẹrẹ na de dje vwẹ idjerhe ọtiọna: “Ayen djẹ jẹ idju vẹ iwevwin rayen vwo, ayen tobọ se krun ekuakua rẹ eyuwevwin rayen nene oma-a. Ayen vwẹroso ochọnvwe vẹ obicha ri Jihova, ayen vwẹ ẹga rọyen vwọ kobaro vwọ kẹ kemu kemu rẹ ayen niri ghanghanre.” Ọ da je ta: “Vwẹ obaro na, e ji se hirharoku edavwini ri che dje oka rẹ ẹro re vwo nẹ ekuakua rẹ akpeyeren phia, sẹ eyen ma ghanre kẹ avwanre, gbanẹ usivwin ro che nẹ obọ rẹ Ọghẹnẹ bru avwanre eje rhe? Ọke roba na de rhi tere, ọ sa dianẹ e che hirharoku uwenren ọgangan, ji gbobọnyẹ ekuakua rẹ akpeyeren evo re ghanre kẹ avwanre mamọ. Ofori nẹ a choma re vwo ru obo re se ru eje. w22.01 4 ¶7-8

O kriri-i, emọ rẹ Izrẹl vwo nẹ otọ rẹ Ijipt nu, Jihova de dje oma rọyen vwọ kẹ Mosis rọ vwọ vuẹ kpahen odẹ rọyen kugbe iwan rọyen. Ọ da ta: “Jihova, Jihova, Ọghẹnẹ rẹ arodọnvwẹ, rọ re ehrọre, rọ fobọ muophu-u, rọ vọnre vẹ ẹguọnọ ro jẹ rhẹriẹ kugbe uyota, ro dje ẹguọnọ ro jẹ rhẹriẹ kẹ uriorin buebun, ro vwo ghovwo echobọ kugbe umwemwu.” (Eyan. 34:​6, 7, NW ) Womarẹ eta iyoyovwin nana, Jihova vuẹ Mosis emu ọghanghanre vwọ kpahen ẹguọnọ ro jẹ rhẹriẹ rọyen. Ọyen die? Ọ dia Jihova di dje oma rọyen phia kerẹ ohwo ro di vwo ẹguọnọ ro jẹ rhẹriẹ-ẹ, ẹkẹvuọvo kerẹ ohwo rọ “vọnre vẹ ẹguọnọ ro jẹ rhẹriẹ.” E dje Jihova vwẹ idjerhe ọtiọna abọ esan efa vwẹ Baibol na. (Ukeri 14:18; Neh. 9:17; Une 86:15; 103:8; Joẹl 2:13; Jona 4:2) Jihova ọvo yen a vwẹ eta nana vwo dje vwẹ ẹdia na eje, a vwẹ ayen vwo dje ohworakpọ kakaka-a. Ọyen obo ra sa jokaphiyọ dẹn nẹ Jihova vwẹ ọke buebun vwọ vwẹ eta nana vwo dje oma rọyen vwi Baibol na. w21.11 2-3 ¶3-4

Ihwo re rọvwọnre se yono vwo nẹ udje rẹ ọyinkọn Pita vẹ aye rọyen. Rọ ka vwọ mrẹ Jesu nu, vwẹ uvwre rẹ emeranvwe esan fiẹ ukpe ọvo, ko fori nẹ ọyinkọn na brorhiẹn ọghanghanre ọvo. Owian rẹ iyerin ehwe yen Pita vwọ vwẹrote orua rọyen. Ọtiọyena, Jesu vwo durhie nẹ o gbe rhi nene ọyen, ko fori nẹ o roro kpahen obo rọ sa vwọ vwẹrote orua rọyen. (Luk 5:​1-11) Pita jẹ ojẹ ro vwo nene Jesu ruiruo rẹ aghwoghwo na. Omuẹro nẹ aye rọyen bicha vwẹ ojẹ rọyen na. Baibol na jẹ avwanre riẹn nẹ Jesu vwo vrẹn nushi nu, aye ri Pita vwomaba vwẹ oyan rọyen evo. (1 Kọr. 9:5) Aphro herọ-ọ nẹ omamọ rẹ udje rẹ aye ri Pita na yen kẹrẹ ọmuvwiẹ rọ sa vwọ vwẹ uchebro vwọ kẹ eya gbe eshare re rọvwọnre re dia Inenikristi. (1 Pita 3:​1-7) O muẹro nẹ Pita vẹ aye rọyen vwẹroso ive ri Jihova rọ tare nẹ Ọyen cha vwẹrote ayen siẹrẹ ayen da vwẹ Uvie na kobaro vwẹ akpeyeren rayen.​—Mat. 6:​31-34. w21.11 18 ¶14

Ọyinkọn Pọl vwo ẹguọnọ rẹ iniọvo na mamọ. Ọ wianre gangan vwọ vwẹrote ayen. (Iruo 20:31) Ọnana kọyen sorọ iniọvo na ji vwo vwo ẹguọnọ kpahen Pọl. Ọ tobọ vwo ọkiọvo “ayen ejobi da viẹ” ọke rẹ ekpako rẹ Ẹfesọs na vwọ riẹn nẹ ayen gbe cha mrẹ ọfa-a. (Iruo 20:37) Ekpako nana re dia egbowian na vwo ẹguọnọ rẹ iniọvo na, ayen je davwẹngba vwọ vwẹ ukẹcha kẹ ayen. (Fil. 2:​16, 17) Ọkiọvo ekpako na ji hirharokuẹ ebẹnbẹn. Die yen sa chọn ayen uko vwo phi ayen kparobọ? Ekpako nana re wian gangan na ji se roro kpahen udje rẹ Pọl. O vwo ẹgba kerẹ emekashe na-a. Ọyen ohwo rọ gbare-e, ọkiọvo ọ davwẹngba o vwo ru obo ri yovwinrin. (Rom 7:​18-20) O nene ebẹnbẹn sansan muabọ. Ẹkẹvuọvo ọ vwẹ ọke vuọvo muomaphiyọ yẹrẹ kpairoro vrẹ ukẹcha rọ vwọ kẹ iniọvo na-a. Ekpako na da vwẹrokere udje ri Pọl, ọnana sa nẹrhẹ ayen ga Jihova vẹ aghọghọ dede nẹ ayen vwo ebẹnbẹn. w22.03 26 ¶1-2

Livitikọs 19:3 djunute ẹyọnrọn rẹ urhi rẹ edidjala na. Inenikristi rha hẹ otọ rẹ Urhi na-a, ọtiọyena, avwanre rha yọnrọn urhi rẹ ẹdidjala na-a. Ẹkẹvuọvo, o vwobo re ji se yono vwo nẹ oborẹ ihwo rẹ Izrẹl yọnrọn urhi na wan vẹ erere rẹ ayen mrẹ norhe. Ẹdidjala na yen ẹdẹ rẹ ayen vwo rovwoma vwo nẹ iruo rẹ ayen ruẹ, ayen me ga Ọghẹnẹ. Kọyensorọ Jesu vwo kpo uwevwin rẹ ẹga rọhẹ orere rọyen vwẹ ẹdẹ yena re se Ota rẹ Ọghẹnẹ. (Eyan. 31:​12-15; Luk 4:​16-18) Ofori nẹ iji rẹ Ọghẹnẹ rọhẹ Livitikọs 19:3 rọ tare nẹ a “yọnrọn urhi rẹ edidjala” na mu avwanre vwọ rhuẹrẹ ọke phiyotọ vwọ kẹ ẹga rẹ Ọghẹnẹ vwẹ akpeyeren rẹ avwanre ri kẹdẹ kẹdẹ. Wo rori nẹ ofori wo vwo ru ewene evo vwẹ ẹdia yena? Wọ da sa rhuẹrẹ ọke phiyotọ vwọ kẹ ẹga rẹ Ọghẹnẹ ọkieje, ku wo che vwo uvi rẹ oyerinkugbe vẹ Jihova, rọ dia obo re ghanre mamọ ra sa vwọ dia ihwo re fonro. w21.12 5 ¶13

Jesu si koka koka rẹ ihwo te oma ọke rọ vwọ hẹ otọrakpọ na. Dede nẹ ọ vẹ edafe kugbe ihwo ri kperusi riemu kugbe, o ji nene ivwiogbere vẹ ihwo re shenyẹ ghwọrọ ọke kugbe. Vwọba, o gbe arodọnvwẹ kẹ ihwo ra vwẹ ẹro rẹ “iruimwemwu” vwo nẹ. Ihwo evo ri ruẹ omeru, sen Jesu fikirẹ ọnana. Ayen nọ idibo rọyen: “Die ovwan vẹ otu rẹ imiarhọghọ kugbe iruimwemwu vwọ da vwọ ria kuegbe?” Ọnana yen sorọ Jesu vwọ ta eta rehẹ isese ri kẹdẹkẹdẹ ri nonẹna. (Luk 5:​29-31) Ọke grongron tavwen Mesaya na ke rhe, ọmraro Aizaya tarọ phiyotọ nẹ ihworakpọ cha siọn. Ọ da ta: “A jẹrẹfia ihwo serọ . . . kerẹ ohwo ra mrẹ si opharo djẹ, a jẹrẹfia, avwanre sere gbe ohwo-o.” (Aiz. 53:3) Ọ tarọ nẹ “ihwo” cha jẹ Mesaya na fia, ọtiọyena, ofori nẹ ihwo ri Ju rẹ ẹgbukpe ujorin ẹsosuọ rhẹro rọyen nẹ a cha sen Jesu. w21.05 8-9 ¶3-4

Inenikristi evo rẹsosuọ mrẹ bẹnbẹn rẹ ayen vwọ reyọ uchebro ri Baibol na vwo ruiruo. (Jems 1:22) O ji vwo efa ri muọghọ kẹ edafe ọvo. (Jems 2:​1-3) Efa je mrẹ bẹnbẹn ayen vwo sun ẹrẹnvwe rayen. (Jems 3:​8-10) Inenikristi na vwo ebẹnbẹn buebun ẹkẹvuọvo, Jems vwo imuẹro nẹ ayen se wene. Ọ vwẹ uchebro ri phiọgun vwọ kẹ ayen vẹ erorokẹ je vuẹ ihwo tiọyena na nẹ, ayen ji bru ekpako na ra vwọ kẹ ukẹcha. (Jems 5:​13, 14) Obo re yono no rhe: Vwẹ ẹro abavo vwo ni ihwo efa, wo ji no nẹ ayen se wene. Ihwo re yono sa mrẹ bẹnbẹn rẹ ayen vwọ reyọ uchebro ri Baibol na vwo ruiruo. (Jems 4:​1-4) Ọ sa reyọ ọke ogrongron tavwen ayen ki se ghwie erharhe iruemu nẹ ẹwẹn je vwẹ omamọ rẹ uruemu vwo wene ayen. O fori nẹ avwanre fiudugberi vuẹ ihwo re yono ẹdia ro fori nẹ ayen wian phiyọ. O ji fo nẹ a vwẹ ẹro abavo vwo ni emu, vwẹroso Jihova nẹ o che si ihwo ri vwo ẹwẹn esiri toma je kẹ ayen ẹgba rẹ ayen vwo ru ewene ro fori vwẹ akpeyeren rayen.​—Jems 4:10. w22.01 11 ¶11-12

Inenikristi eje davwẹngba ayen vwọ vwẹrokere arodọnvwẹ ri Jihova. Diesorọ? Kidie Jihova cha rhọvwen kerhọ rẹ ihwo re rhọvwen gbe arodọnvwẹ kẹ ihwo efa-a. O vwo ohwo ọvuọvo rọ guọnọre nẹ Jihova jẹ ẹrhovwo rọyen ẹkpahọnphiyọ-ọ, ọtiọyena kẹ ofori nẹ avwanre dia ihwo ri gbe arodọnvwẹ kẹ ihwo efa. Ukperẹ e vwo kuerhọnfia vwọ kẹ ọmiaovwẹ rẹ iniọvo rẹ avwanre, e jẹ avwanre muegbe ra vwọ kerhọ vwọ kẹ “unuebo rẹ ovwiogbere.” Vwẹ idjerhe vuọvo na, e jẹ avwanre karophiyọ uchebro nana: “Ohwo ro ni arodọvwẹ-ẹ, ọ je cha mrẹ arodọvwẹ vwe ọke re de brorhiẹ rọye-e.” (Jems 2:13) Siẹrẹ a da karophiyọ oborẹ avwanre guọnọ arodọnvwẹ te, ọyena che mu avwanre vwo gbe arodọnvwẹ vwọ kẹ ihwo efa. Ofori nẹ avwanre gbe arodọnvwẹ vwọ kẹ orumwemwu ro kurhẹriẹ ro rhivwin rhe ukoko na. Idje ri Baibol sa chọn avwanre uko vwọ riẹn obo re se vwo gbe arodọnvwẹ kẹ ihwo je kẹnoma vwọ kẹ aroesio. w21.10 12 ¶16-17

Vwẹ ason rọ koba tavwen o ki ghwu, Jesu da guọnọ asan rọ fọre riẹin rere o se vwo roro kokodo je nẹrhovwo. Asan na yen ogba ri Getsimani. Vwẹ ẹdẹ yena, Jesu vuẹ idibo rọyen orọnvwọn ọghanghanre ọvo kpahen ẹrhovwo ẹnẹ. Ọke kpo sheri mamọ tavwen ayen ki te ogba ri Getsimani, ọ sa tobọ dia uherevie ason dede. Jesu da vuẹ iyinkọn na nẹ ayen “nene [ọyen] rhẹrẹ” ọyen komobọ da yanra ra nẹrhovwo. (Mat. 26:​37-39) Ẹkẹvuọvo ọke ọ vwọ nẹrhovwo, ayen de she ro ovwerhẹn. Ọke rẹ Jesu vwọ mrẹ nẹ ayen vwerhẹn, ọ da rhoma vuẹ ayen: Ovwan “rhẹrẹ wa rẹ.” (Mat. 26:​40, 41) Ọ mrẹvughe nẹ oma bru ayen ku mamọ. Erorokẹ de mu Jesu vwọ tanẹ “ugboma [na] vwiẹre.” Jesu vwọ yanran ra nẹrhovwo abọ ivẹ ọfa ji rhivwin rhe, ọ da vwa ayen re vwerhẹn ukperẹ ayen vwọ nẹrhovwo.​—Mat. 26:​42-45. w22.01 28 ¶10-11