Ndima ya 21

Ndi Nga Ita Mini Arali Ndi Tshi Sasaladzwa?

“Mme anga vha ḓiita fogisi—vha dzulela u sedza-sedza vhukhakhi hanga. Ndi sa athu fhedza u ita mishumo yanga ya hayani, vha vha vho no thoma u sedza zwe nda ita, u itela u vhona he nda khakha.”—Craig.

“Vhabebi vhanga vha ṱolou ntsema. Vha amba uri a tho ngo dzudzanyea. Vho vha vha tshi dzulela u ntsemela tshiṅwe na tshiṅwe tshe nda vha ndi tshi tshi ita tshikoloni, hayani na tshivhidzoni.”—James.

NAA ni vhona u nga vhabebi vhaṋu a vha fushei nga naho tshi tshini tshine na tshi ita? Naa ni vhona u nga tshiṅwe na tshiṅwe tshine na tshi ita tshi khou ṱolisiswa—na uri tshifhinga tshoṱhe ni dzula no sedziwa ni tshi khou sasaladzwa nahone a hu na zwithu zwavhuḓi zwine na zwi ita?

Ndi afhio kha maipfi a tevhelaho ane na dzulela u vhudzwa one?

□ Kamara yaṋu i dzula yo ṱanga-ṱangana.

□ Ni dzula no donolela thelevishini.

□ Ni funesa u eḓela vhusiku.

□ Ni a lenga u vuwa tshifhinga tshoṱhe.

Kha mutaladzi u tevhelaho, ṅwalani zwine vhabebi vhaṋu vha dzulela u ni humbudza kana u ni sasaladza ngazwo zwine zwa ni dina vhukuma.

․․․․․

Ndi ngoho uri u dzulela u vhudzwa zwine na fanela u zwi ita na u sasaladzwa zwi nga ni dina vhukuma. Fhedzi edzani u humbula zwi tevhelaho: Arali vhabebi vhaṋu vho vha vha sa vhuyi vha ni eletshedza kana u ni laya, naa no vha ni tshi ḓo amba uri vha a ni funa? (Vha-Heberu 12:8) Vhukuma, musi vhabebi vhaṋu vha tshi ni laya vha vha vha tshi khou sumbedza uri vha a ni funa. Bivhili i amba uri khotsi u kaidza “ṅwana uyo ane a mu takalela.”—Mirero 3:12.

Nga zwenezwo, ni fanela u takala musi vhabebi vhaṋu vha tshi ni laya ngauri zwi sumbedza uri vha a ni funa! Hafhu ni kha ḓi vha muṱuku nahone a ni na tshenzhelo. Nga zwiṅwe zwifhinga zwi ḓo ṱoḓa uri ni laiwe. Arali ni sa laiwi, ni ḓo kundwa nga “dzinyemulo dza hana.”—2 Timotheo 2:22.

Fhedzi Zwi A Vhavha!

I ngoho, “u laiwa iṱali hú sa ngi u takadzwa musi muthu á kha ḓi laiwa.” (Vha-Heberu 12:11) Hezwi zwo tou ralo zwihuluhulu musi ni tshi kha ḓi vha muṱuku. Nahone a zwi mangadzi! Ni kha ḓi aluwa nahone a ni athu ḓiḓivha. Ngauralo musi ni tshi laiwa ni nga kha ḓi sa zwi takalela naho yeneyo ndayo yo ambiwa nga nḓila ya vhulenda.

U ḓipfa nga yeneyi nḓila zwi a pfesesea ngauri nḓila ine na ḓidzhia ngayo i nga ṱuṱuwedzwa nga maanḓa nga zwine vhaṅwe vha zwi amba nga ha inwi. Nahone zwine vhabebi vhaṋu vha zwi amba ndi zwa ndeme vhukuma ngauri zwi kwama nḓila ine na ḓidzhia ngayo. Nga zwenezwo, musi mubebi waṋu a tshi ni khakhulula kana a tshi vhilaedziswa nga ha nḓila ine na ita ngayo tshiṅwe tshithu, zwi nga ni kula nungo.

Naa ni fanela u phetha ngauri a hu na tshithu na tshithihi tshine na tshi ita tshine tsha ḓo takadza vhabebi vhaṋu kana ni nga si vhuye na bvelela nga ṅwambo wa uri vhabebi vhaṋu vha ni sumbedza vhukhakhi haṋu? Hai. Vhathu vhoṱhe vha a khakha tshifhinga tshoṱhe. (Muhuweleli 7:20) Nahone ri guda nga u ita ri tshi khakha. (Yobo 6:24) Nga zwenezwo, ni fanela u ita mini arali vhabebi vhaṋu vha tshi ni hamba musi no khakha, fhedzi vha sa ni khoḓi musi no ita tshithu tshavhuḓi? Zwenezwo zwi nga ni vhaisa. Naho zwo ralo, a zwi ambi uri ni dodo.

Zwi Itaho Uri Ni Sasaladzwe

Nga zwiṅwe zwifhinga mubebi waṋu a nga ni hamba nga ṅwambo wa zwiṅwe zwithu zwe zwa mu sinyusa. Naa hu na tshithu tshe tsha dina mme aṋu ḽeneḽo ḓuvha? Naa hu na vhulwadze he ha vha fara? Zwenezwo zwi nga ita uri vha ni hambekanye arali kamara yaṋu yo sokou ṱanga-ṱangana. Naa khotsi aṋu vho sinyuswa na u dinwa nga vhuleme ha zwa masheleni? Nga zwenezwo, vha nga amba vha songo thoma vha humbula vha ni “ṱhavha-sa-pfumo.” (Mirero 12:18) Ndi ngoho uri ni nga dinalea arali na sasaladzwa nga yeneyo nḓila ni songo tshinya tshithu. Fhedzi lingedzani u hangwela vhabebi vhaṋu nṱhani ha u dzulela u humbula nga ha nḓila i si yavhuḓi ine vha ni fara ngayo ngauri zwi nga ita uri ni tou ṋaṋa u dinalea. Humbulani: “Roṱhe ri tshi khakha hunzhi, arali muthu á sa khakhi u ambani, uyo ndi munna vhukuma.”—Yakobo 3:2.

Samusi na vhabebi vhaṋu vha songo fhelela, vha nga kha ḓipfa vha sa koni u ita zwithu nga nḓila yavhuḓi. Zwi re zwone ndi uri arali na kundwa u ita zwiṅwe zwithu, vha nga vhona u nga ndi vhone vho kundwaho u ni gudisa. Sa tsumbo, mme a nga sasaladza ṅwananyana wawe arali a vhuya na ripoto i sumbedzaho uri o feila. Fhedzi mme a nga vha a tshi khou ḓivhudza uri, ‘Samusi ndi mme, ndo kundwa u ṱuṱuwedza ṅwananyana wanga uri a phase.’

Dzikani Musi Ni Tshi Sasaladzwa

Hu sa londwi tshi itaho uri ni sasaladzwe, mbudziso ndi uri, Ni nga ita mini? Tsha u thoma, ni songo fhindula no sinyuwa. Mirero 17:27 i ri: “Wa nḓivho vhukuma ha na u ambesa; munna wa ṱhalukanyo ndi mukonḓeleli.” Ni nga ‘konḓelela’ hani musi ni tshi sasaladzwa? Lingedzani zwi tevhelaho:

Thetshelesani. Nṱhani ha u ṱavhanyedzela u ḓiimelela, lingedzani u ḓifara nahone ni thetshelese zwine vhabebi vhaṋu vha ni vhudza zwone. Mufunziwa Yakobo o vhudza Vhakriste uri vha “ṱavhanye u pfa, [vh]a lenge u amba, [vh]a lenge u sinyuwa.” (Yakobo 1:19) Arali na dzhena vhabebi vhaṋu haṋwani vha tshi kha ḓi amba na inwi, vha ḓo humbula uri a no ngo thetshelesa. Zwenezwi zwi ḓo vha dina nahone zwa ita uri vha tou ṋaṋa u ni hamba.

Livhisani ṱhogomelo. Nga zwiṅwe zwifhinga, ni nga vhona u nga vhabebi vhaṋu a vho ngo ni eletshedza nga nḓila yavhuḓi. Nṱhani ha u dzulela u humbula nga ha nḓila ye vha amba ngayo na inwi, livhisani ṱhogomelo kha zwe vha zwi amba. Ḓivhudziseni: ‘Ndi mini zwine zwa vha ngoho kha zwe vha zwi amba? Naa vhabebi vhanga vho no vhuya vha amba nga ha enea mafhungo? Ndi ḓo ḽiwa nga mini arali nda ita zwine vha zwi amba?’ Humbulani uri hu sa londwi nḓila ine na ḓipfa ngayo nga tshenetsho tshifhinga, vhabebi vhaṋu vha ni laya ngauri vha a ni funa. Arali vho vha vha tshi ni vhenga zwa vhukuma, vho vha vha sa ḓo vhuya vha ni laya.—Mirero 13:24.

Tendani vhukhakhi haṋu. Arali na tendelana na nyeletshedzo ya vhabebi vhaṋu, vha ḓo zwi vhona uri no i pfesesa. Sa tsumbo, mubebi a nga kha ḓi ri: “Kamara yaṋu i dzula yo ṱanga-ṱangana. Arali na sa i kunakisa, ni ḓo nḓivha zwavhuḓi!” Ni nga vhona u nga kamara yaṋu yo kuna. Fhedzi zwi nga si vhuye zwa thusa u vhudza mubebi waṋu zwenezwo. Lingedzani u vhona zwithu nga nḓila ine vhabebi vhaṋu vha zwi vhona ngayo. Zwi nga vha zwavhuḓi uri ni ambe ni sa vha hoyi ni ri: “Vha khou amba zwone ndi ḓo i kunakisa. Zwi nga vha hani arali nda i kunakisa zwino kana musi ri tshi fhedza u ḽa?” Arali na tenda vhukhakhi haṋu nga yeneyi nḓila, zwenezwo zwi nga ita uri vhabebi vhaṋu vha dzike. Nga murahu ha zwenezwo, ni fanela u ita zwe vhabebi vhaṋu vha ni vhudza zwone.—Vha-Efesa 6:1.

Ḓifareni. Ni songo ḓiimelela u swika ni tshi ita zwine vhabebi vhaṋu vha ṱoḓa uri ni zwi ite. Bivhili i ri: “Muthanyi u fara mulomo.” (Mirero 10:19) Musi vhabebi vhaṋu vha tshi zwi vhona uri no vha no thetshelesa, na vhone vha ḓo ni thetshelesa.

Kha mbuno nṋa dzi re afho nṱha, ṅwalani ine na fanela u shumela khayo nga maanḓa. ․․․․․

Zwine Zwa Ita Uri Zwi Vhuyedze

Naa ni ḓo ḓiimisela u konḓelela zwiimo zwi si zwavhuḓi u itela u wana lupfumo lwa musuku? Zwi re zwone ndi uri Bivhili i amba uri vhuṱali vhu fhira lupfumo naho lu lufhio. (Mirero 3:13, 14) Ni nga ṱalifha nga nḓila-ḓe? Mirero 19:20 i ri: “Thetshel[es]a U tshi eletshedzwa, U pfe vha tshi U rovhedza; ndi hone U tshi ḓo thanya matshelo.” Ndi ngoho uri u eletshedzwa na u laiwa zwi a vhavha. Fhedzi arali na lingedza u guda zwiṅwe zwithu kha u sasaladzwa huṅwe na huṅwe, ni ḓo wana lupfumo lu fhiraho musuku.

Ngoho ndi ya uri ni ḓo dzula ni tshi sasaladzwa vhutshiloni. Zwino ni sasaladzwa nga vhabebi na vhadededzi vhaṋu. A zwi timatimisi uri tshifhingani tshi ḓaho ni ḓo sasaladzwa nga vhatholi na vhaṅwe vhathu. Gudani u konḓelela u sasaladzwa hayani nahone ni ḓo vha mugudiswa wavhuḓi, mushumi ane a dzhielwa nṱha na muthu ane a ḓifulufhela. Vhukuma, u konḓelela u sasaladzwa zwi a vhuyedza!

LUṄWALO LWA NDEME

“Na wa vhuṱali nga a i pfe, a anze zwine a zwi ḓivha.”—Mirero 1:5.

TSIVHUDZO

Zwine zwa nga ni thusa uri ni ṱanganedze ndayo ya vhabebi vhaṋu

● Livhuhani tshiṅwe na tshiṅwe tshine vha ni khoḓela tshone musi vha tshi kha ḓi tou bva u ni sasaladza.

● Humbelani uri vha ni ṱalutshedze arali ni sa pfesesi uri no khakha ngafhi kana uri ni fanela u ita mini.

NAA NI A ZWI ḒIVHA URI . . . ?

Vhaṅwe vhabebi a vha koni u tshilisana nga lufuno na vhana vhavho nga ṅwambo wa uri na vhone a vho ngo sumbedzwa lufuno na pfeseso nga vhabebi vhavho.

ZWINE NDA ḒO ZWI ITA!

Musi vhabebi vhanga vha tshi ntsasaladza, ndi ḓo ․․․․․

Arali ndi tshi vhona u nga vhabebi vhanga vha sedzesa vhukhakhi hanga, ndi ḓo ․․․․․

Zwine nda ṱoḓa u vhudzisa mubebi kana vhabebi vhanga nga ha enea mafhungo ndi ․․․․․

NI HUMBULA MINI?

● Ndi ngani zwi tshi nga ni vhaisa musi ni tshi sasaladzwa?

● Ndi mini zwine zwa nga ita uri vhabebi vhaṋu vha ni sasaladze?

● Ni nga vhuyelwa hani musi ni tshi eletshedzwa?

[Maipfi o ṱumbulwaho kha siaṱari 177]

“Tshifhinga tshoṱhe mme anga vho vha vha tshi semana nahone ndi tshi vha fhindula nga lunyadzo. Fhedzi zwino ndi lingedza u shumisa zwine Ipfi ḽa Mudzimu ḽa zwi amba. Zwi a shuma. Nḓila ine vha ita ngayo zwithu yo no thoma u shanduka. Ndo mbo ḓi thoma u vha pfesesa khwine nge nda shumisa Bivhili. Zwino ri vho tshilisana zwavhuḓi.”—Marleen

[Tshifanyiso kha siaṱari 180]

Arali na lingedza u guda zwiṅwe zwithu kha u sasaladzwa huṅwe na huṅwe, ni ḓo wana lupfumo lu fhiraho musuku