Dzulani No khwaṱha, Nahone Ni Kunde Kha Mbambe Ya Vhutshilo
ARALI no vha ni tshi tea u alavha lwanzheni lwo halifhaho, ndi tshikepe tsha mufuda-ḓe tshine na nga tshi shumisa? Naa no vha ni tshi ḓo shumisa tshikepe tshiṱuku kana tshihulwane nahone tsho fhaṱiwaho zwavhuḓi? Nga hu sa timatimisi no vha ni tshi ḓo khetha tshikepe tsha vhuvhili, samusi tshi tshi nga kona u alavha nga hu bvelelaho kha magabelo a re na maanḓa.
Samusi ri tshi khou alavha kha maitele a zwithu o halifhaho na a re na khombo, ri sedzana na milingo i konḓaho. Sa tsumbo, nga tshiṅwe tshifhinga vhaswa vha ḓipfa vho hanganea na u vha vha songo tsireledzeaho vhukati ha ḽino shango ḽi re na mihumbulo na maitele a kanganyisaho. Vhaṅwe vhe vha thoma u ṱanganela kha buḓo ḽa Vhukriste vha nga kha ḓi ḓipfa vha songo khwaṱha. Na vhaṅwe vho khwaṱhaho vha nga kha ḓi sedzana na milingo nga ṅwambo wa uri zwilavhelelwa zwavho a zwo ngo ḓadzea nga ho fhelelaho.
Eneo maḓipfele a si maswa. Vhashumeli vha Yehova vha fulufhedzeaho, u fana na Mushe, Yobo, Davida, vho ḓipfa vha songo khwaṱha nga zwiṅwe zwifhinga. (Numeri 11:14, 15; Yobo 3:1-4; Psalme ya 55:4) Naho zwo ralo, vhutshilo havho vhu swaiwa nga u ḓikumedza ho khwaṱhaho kha Yehova. Tsumbo dzavho dzavhuḓi dzi ri ṱuṱuwedzela uri ri khwaṱhe nga nḓila i fanaho, fhedzi Sathane Diabolo u ṱoḓa uri thithisa kha mbambe yashu ya vhutshilo vhu sa fheli. (Luka 22:31) Ngauralo ri nga dzula hani ro khwaṱha, “nga u tenda”? (1 Petro 5:9) Nahone ri nga khwaṱhisa hani vhatendi nga riṋe?
Yehova U Ṱoḓa Ri Tshi Vha Vho Khwaṱhaho
Arali ri tshi fulufhedzea kha Yehova, u ḓo ri thusa uri ri dzule ro khwaṱha. Mupsalme Davida o sedzana na zwiimo zwinzhi zwi lingaho, fhedzi a fulufhela Mudzimu, ndi ngazwo o vhuya a imba a ri: “A [Yehova] mbvisa dindini ḽi ofhisaho na ishani ḽa thophe, a imisa milenzhe yanga kha lwa̗la, nda kanda nda ima.”—Psalme ya 40:2.
Yehova u ri khwaṱhisa uri ri lwe “nndwa tshidele ya vhutendi” u itela uri ri kone u ‘thuba u tshila-tshoṱhe he ra vhidzelwa hone.’ (1 Timotheo 6:12) U dovha a ri ṋea zwiṅwe zwibuli uri ri dzule ro khwaṱha nahone ri kunde kha nndwa yashu ya muya. Muapostola Paulo o ṱuṱuwedza Vhakriste ngae a ri: “Khwaṱhani murenani na kha maanḓa a nungo dzawe,” nahone “ambarani mafumo oṱhe a Mudzimu, uri ni ḓo kona u kunda maano oṱhe a Diabolo, a tshi ni dodela.” (Vha-Efesa 6:10-17) Fhedzi ndi mini zwine zwa nga ita uri ri sa khwaṱhe? Nahone ri nga iledza hani yeneyo ṱhuṱhuwedzo i thithisaho?
Fhaṱutshelani Zwithithisi
Ndi vhuṱali u humbula heyi mbuno ya ndeme: Phetho dzine ra dzi ita dzi kwama u khwaṱha hashu ha Vhukriste nga nḓila yavhuḓi na i si yavhuḓi. Vhaswa vha sedzana na phetho dza u khetha mafhungo a fanaho na mushumo une vha ḓo u shuma tshifhinga tshi ḓaho, u bvela phanḓa na pfunzo, na mbingano. Vhahulwane vha nga sedzana na u ita phetho musi zwi tshi ḓa kha u pfulutshela kha muṅwe muḓana kana u engedza mushumo wavho wa u ḓitshidza. Ri ita phetho vhutshiloni hashu ha ḓuvha ḽiṅwe na ḽiṅwe malugana na nḓila ine ra shumisa ngayo tshifhinga na maṅwe mafhungo. Ndi mini zwine zwa ḓo ri thusa uri ri kone u ita phetho dzine dza ḓo ri khwaṱhisa sa vhashumeli vha Mudzimu? Muṅwe wahashu wa Mukriste o fhedzaho tshifhinga tshilapfu e Mukriste o ri: “Musi ndi tshi ita phetho ndi humbela thuso ya Yehova. Ndi tenda uri ndi zwa ndeme u ṱanganedza na u shumisa nyeletshedzo i bvaho Bivhilini, miṱanganoni ya Vhukriste, kha vhahulwane, na nga khandiso dza Bivhili.”
Musi ri tshi ita phetho, zwi ḓo vha zwavhuḓi uri ri ḓivhudzise u ri: ‘Naa phetho ine nda khou ita zwino, ndi ḓo i takalela na miṅwahani miṱanu kana ya fumi ine ya khou tevhela, kana naa ndi ḓo vha ndi tshi khou ḓi sola ngayo? Naa ndi a lwela u ita vhungoho ha uri phetho yanga a i nga nthithisi muyani, fhedzi i ḓo ita uri ndi ite mvelaphanḓa muyani?’—Vha-Filipi 3:16.
U tendela milingo i tshi sendela tsini hashu u itela u tshinya milayo ya Mudzimu zwo ita uri vhaṅwe vhathu vho lovhedzwaho vha tshile vhutshilo vhu si havhuḓi. Vha si gathi vhe vha bviswa tshivhidzoni nga ṅwambo wa u tovhola buḓo ḽa tshivhi vho shuma vhukuma u itela uri vha vhuyedzedzwe tshivhidzoni, fhedzi vha dovha vha bviswa hafhu—tshiṅwe tshifhinga nga murahunyana ha zwenezwo—nga ṅwambo wa vhukhakhi vhu fanaho. Naa zwi nga vha zwo itiswa nga uri a vho ngo rabelela thuso ya Mudzimu u itela uri vha ‘ṋengwe vhuvhi, vha nambatele zwivhuya’? (Vha-Roma 12:9; Psalme ya 97:10) Roṱhe ri fanela u ‘fara nḓila yo lugaho nga milenzhe yashu.’ (Vha-Heberu 12:13) Nga zwenezwo kha ri ṱhogomele dziṅwe mbuno dzine dza nga ri thusa uri ri dzule ro khwaṱha muyani.
Dzulani No Khwaṱha Nga Mishumo Ya Vhukriste
Iṅwe nḓila ine ya nga ita uri ri dzule ro farelela kha mbambe yashu ya vhutshilo ndi u ita zwinzhi kha mushumo wa u huwelela Muvhuso. Ee, vhuḓinḓa hashu ha Vhukriste ndi thuso ya ndeme u itela uri mbilu na mihumbulo yashu zwi dzule zwo livhisa ṱhogomelo kha u ita zwine Mudzimu a zwi funa na u dzula ro farelela kha dzanga ḽa vhutshilo vhu sa fheli. Kha enea mafhungo, Paulo o ṱuṱuwedza Vha-Korinta a ri: “Vharathu vhanga, vhané nda vha funa, khwaṱhani ni so ngo dzinginyea, ni simese u shuma mushumo wa Mudzimu hoṱhe, ni zwi ḓivhe zwauri u ḓi-netisa haṋu a si ha fhedzi Murenani.” (1 Vha-Korinta 15:58) U ‘khwaṱha’ zwi amba u farelela fhethu huthihi. U sa “dzinginyea” zwi nga fanyisela u sa litshedza kha tshithu tshe wa farelela khatsho. Ngauralo, u dzula ro farakanea vhuḓinḓani hashu zwi nga ri khwaṱhisa buḓoni ḽashu ḽa Vhukriste. U thusa vhaṅwe uri vha ḓivhe Yehova zwi ita uri vhutshilo hashu vhu vhe na ndivho nahone zwi ri ḓisela dakalo.—Mishumo 20:35.
Pauline, wahashu wa Mukriste o fhedzaho miṅwaha ya 30 sa murumiwa na kha miṅwe mishumo ya u huwelela ya tshifhinga tshoṱhe, o ri: “Vhuḓinḓa vhu a tsireledza ngauri musi ndi tshi ṱanziela kha vhaṅwe ndi vha na vhungoho ha uri ndi na mafhungo-ngoho.” Lutendo lwo raloho lu dovha lwa bveledzwa nga miṅwe mishumo ya Vhukriste, i ngaho u ṱanganela miṱanganoni ya vhurabeli na pfunzo ya muthu nga eṱhe ya Bivhili.
U Khwaṱhiswa Nga Vhurathu Na Vhukoma Ha Lufuno
U vha tshipiḓa tsha ndangulo ya shango ḽoṱhe ḽa vharabeli vha ngoho zwi nga vha zwi khwaṱhisaho vhukuma kha riṋe. Ndi phaṱhutshedzo yavhuḓi lungafhani u konana na vhathu vha re na vhurathu na vhukomana ho raloho ha lufuno khunguluni yoṱhe! (1 Petro 2:17) Nahone ri nga khwaṱhisa vhatendi nga riṋe.
Ṱhogomelani nyito dzi thusaho dza Yobo munna a fulufhedzeaho. Naho Elifasi a re na muhoyo o kombetshedzea u tenda u ri: “O waho o ḓo takuwa wó mu fhembeledza; wo ḓi khwaṱhisa vha magona o netaho.” (Yobo 4:4) Naa ri thuso kha vhaṅwe? Riṋe nga muthihi nga muthihi ri na vhuḓifhinduleli ha u thusa vhahashu vha tshinnani na vha tshisadzini uri vha konḓelele tshumeloni ya Mudzimu. Kha nḓila ine ra tshilisana navho ngayo, ri nga tshila u tendelana na muya wa maipfi ane a ri: “Khwaṱhisani miraḓo ye ya vha yo kulea na magona e a vha a tshi kundelwa.” (Yesaya 35:3) Ngauralo, ndi ngani ni sa zwi iti tshipikwa tshaṋu u khwaṱhisa na u ṱuṱuwedza Mukriste muthihi kana vhavhili tshifhinga tshiṅwe na tshiṅwe ni tshi ṱangana navho? (Vha-Heberu 10:24, 25) Maipfi a ṱuṱuwedzaho a u khoḓa na a u livhuha vhuḓidini vhune vha vhu ita u itela u takadza Yehova a nga vha thusa uri vha dzule vho khwaṱha vha na tshilavhelelwa tsha u kunda mbambeni ya vhutshilo.
Vhahulwane vha Vhakriste vha nga ita zwo engedzeaho vhukuma nga u ṱuṱuwedza vhaswa. Hezwi zwi nga konadzea nga u ṋea nyeletshedzo dzi thusaho na dza Maṅwalo na nga u shuma navho vhuḓinḓani ha tsimu. Misi yoṱhe muapostola Paulo o vha a tshi shumisa zwibuli zwoṱhe u itela u khwaṱhisa vhaṅwe. O vha a tshi tama u vhona Vhakriste vha ngei Roma u itela uri a vha khwaṱhise muyani. (Vha-Roma 1:11) O dzhia vhahawe vha tshinnani na vha tshisadzini vha ngei Filipi sa ‘dakalo ḽawe na dzanga ḽawe’ nahone o vha ṱuṱuwedza a ri: “Imani no ralo Murenani, vhafunwa!” (Vha-Filipi 4:1) A tshi pfa nga ha maṱungu a vhahawe vha ngei Thesalonika, Paulo o rumela Timotheo uri a ‘vha khwaṱhise a vha khuthadze kha lutendo lwavho. Uri hu si vhe na ane a dzinginyea kha eneo maṱhupho.’—1 Vha-Thesalonika 3:1-3.
Muapostola Paulo na Petro vho ṱhogomela na u dzhiela nṱha vhuḓidini vhu fulufhedzeaho ha vharabeli ngavho. (Vha-Kolosa 2:5; 1 Vha-Thesalonika 3:7, 8; 2 Petro 1:12) Na riṋe nga hu fanaho, ri songo livhisa ṱhogomelo kha vhushayanungo ha vhahashu, fhedzi ri fanela u livhisa ṱhogomelo kha pfaneleo dzavho dzavhuḓi na kha u bvelela havho nndwani ya u dzula vho khwaṱha na u ṱhonifha Yehova.
Arali ri tshi dzulela u sasaladza, ri nga ita uri zwi konḓele vhahashu u dzula vho khwaṱha lutendoni. Zwo tea lungafhani u humbula uri vhahashu vho “neta vho balangana” kha ano maitele a zwithu! (Mateo 9:36) Tshivhidzoni tsha Vhukriste, vha lavhelela zwo tea u wana khuthadzo na u homoloswa. Nga zwenezwo, u nga ri roṱhe ri nga ita zwoṱhe zwine ra nga kona u itela u fhaṱa vhatendi nga riṋe na u vha thusa uri vha dzule vho khwaṱha.
Nga zwiṅwe zwifhinga vhaṅwe vha nga ita zwithu zwine zwa nga thithisa u khwaṱha hashu. Naa ri ḓo tenda u sasaladzwa hu vhavhaho na nyito dzi si dza vhulenda dzi tshi ita uri ri fhungudze tshumelo yashu kha Yehova? U nga ri ri nga iledza uri muthu naho e ufhio a thithise u khwaṱha hashu!—2 Petro 3:17.
Mafulufhedziso A Mudzimu—Ṱhuṱhuwedzo I Khwaṱhisaho
Mafulufhedziso avhuḓi a Yehova a vhumatshelo nga fhasi ha vhuvhusi ha Muvhuso a ri ṋea fulufhelo ḽine ḽa ri thusa uri ri dzule ro khwaṱha. (Vha-Heberu 6:19) Nahone khwaṱhisedzo ya uri Mudzimu u a ḓadzisa mafulufhedziso awe misi yoṱhe i ri ṱuṱuwedzela uri ri ‘dzule ro fhaṱuwa nahone ri ime ro khwaṱha.’ (1 Vha-Korinta 16:13; Vha-Heberu 3:6) Mafulufhedziso a Mudzimu ane a nga vhonala a tshi khou lenga u ḓadzea a nga linga lutendo lwashu. Nga zwenezwo ndi zwa ndeme uri ri dzule ri tshi ḓilinda uri ri sa fhurwe nga pfunzo dza mazwifhi nahone ri si tsha vha na fulufhelo ḽashu.—Vha-Kolosa 1:23; Vha-Heberu 13:9.
Tsumbo mmbi dza Vhaisiraele vhe vha fheliswa nga ṅwambo wa uri a vho ngo vha na lutendo kha mafulufhedziso a Yehova dzi fanela u shuma sa tsevho kha riṋe. (Psalme ya 78:37) Nṱhani ha u fana navho, u nga ri ri nga khwaṱha, ri shumele Mudzimu ri na mavhonele a u ṱavhanyisa zwithu kha enea maḓuvha a vhufhelo. Muṅwe muhulwane a re na tshenzhelo o ri: “Vhutshiloni hanga ha ḓuvha ḽiṅwe na ḽiṅwe ndi dzhia uri ḓuvha ḽihulu ḽa Yehova ḽi khou ḓa matshelo.”—Yoele 1:15.
Vhukuma, ḓuvha ḽihulu ḽa Yehova ḽi tsini. Naho zwo ralo, a ri faneli u ofha, tenda ra dzula ri tsini na Mudzimu. Arali ra tshila u tendelana na zwilinganyo zwawe zwa u luga nahone ra dzula ro khwaṱha, ri ḓo gidima mbambe ya vhutshilo vhu sa fheli nga hu bvelelaho!—Mirero 11:19; 1 Timotheo 6:12, 17-19.
[Tshifanyiso kha siaṱari 23]
Naa ni khou ita zwi re maanḓani aṋu u itela u thusa Vhakriste nga inwi uri vha dzule vho khwaṱha?
[Ṱhaluso ya Vhubvo ha Tshifanyiso kha siaṱari 21]
The Complete Encyclopedia of Illustration/J. G. Heck