Sách Kinh Thánh quyển 22—Nhã-ca

Người viết: Sa-lô-môn

Nơi viết: Giê-ru-sa-lem

Hoàn tất: Khoảng 1020 TCN

“CẢ THẾ GIAN không xứng đáng có được ngày bài ca tuyệt vời này viết ra cho dân Y-sơ-ra-ên”. Đây là lời Ra-bi Do Thái Akiba sống vào thế kỷ thứ nhất Công Nguyên đã bày tỏ lòng cảm kích khi đọc sách Nhã-ca.a Tựa sách là chữ mở đầu của lời giới thiệu: “Nhã-ca trong các bài ca, mà Sa-lô-môn đã làm”. Câu Hê-bơ-rơ này dịch từng chữ là “Bài ca của các bài ca”, nói lên sự xuất sắc tuyệt vời, như câu “trời của các từng trời” nhằm diễn tả từng trời cao nhất. (Nê 9:6) Đây không phải là một bộ sưu tập các bài ca, nhưng là “một bài ca hoàn hảo tột bực, một trong những bài tuyệt vời nhất từ trước đến nay”.b

² Vua Sa-lô-môn ở Giê-ru-sa-lem là người viết bài ca này như được xác nhận qua lời mở đầu. Ông có đủ tư cách và khả năng để viết tuyệt tác này trong thơ ca Hê-bơ-rơ. (1 Vua 4:32) Đó là bài thơ đồng quê mang đầy ý nghĩa và miêu tả vẻ đẹp một cách đặc sắc. Độc giả nào hình dung được phong cảnh phương Đông sẽ thích thú sách này hơn nữa. (Nhã 4:11, 13; 5:11; 7:4) Sách được viết vì một duyên do đặc biệt. Vua Sa-lô-môn cao cả, khôn ngoan lẫy lừng, quyền thế vô cùng, giàu sang tột bực với cung điện nguy nga lộng lẫy khiến cả nữ vương Sê-ba cũng phải khâm phục. Thế nhưng, vua vẫn không thể lấy được lòng cô gái quê mộc mạc mà ông yêu. Lý do vì cô một lòng yêu chàng chăn chiên. Bởi vậy, sách này có thể chính đáng được gọi là Bài Ca Thất Tình của Sa-lô-môn. Giê-hô-va Đức Chúa Trời soi dẫn ông soạn bài ca này để giúp ích cho độc giả Kinh Thánh sau này. Ông viết sách này tại Giê-ru-sa-lem, có lẽ khoảng năm 1020 TCN, một thời gian sau khi đền thờ được xây xong. Vào lúc viết bài ca này, Sa-lô-môn có “sáu mươi hoàng-hậu, tám mươi cung-phi” nhưng đến cuối triều đại thì ông có “bảy trăm hoàng-hậu, và ba trăm cung-nữ”.—Nhã 6:8; 1 Vua 11:3.

³ Vào thời đầu không ai nêu nghi vấn về tính chính điển của sách Nhã-ca. Từ lâu trước Công Nguyên, Nhã-ca được xem là một sách được soi dẫn trong phần Kinh Thánh tiếng Hê-bơ-rơ. Sách cũng nằm trong bản Septuagint tiếng Hy Lạp. Josephus liệt kê sách này trong danh mục các thánh thư. Vì thế, về tính chính điển sách này có cùng bằng chứng như các sách khác trong phần Kinh Thánh tiếng Hê-bơ-rơ.

⁴ Tuy nhiên, một số người nghi ngờ Nhã-ca không phải là sách chính điển vì không nói về Đức Chúa Trời. Việc không đề cập đến Đức Chúa Trời không phải là yếu tố để phủ nhận sách này, cũng như việc có chữ “Đức Chúa Trời” trong sách không phải là yếu tố để xác định tính chính điển. Sách Nhã-ca thật ra có ghi danh Đức Chúa Trời nơi chương 8, câu 6, khi nói tình yêu là “một ngọn lửa của Đức Giê-hô-va”. (Trong nguyên ngữ Hê-bơ-rơ, danh Đức Chúa Trời được viết tắt trong câu này). Sách rõ ràng là một trong những sách thuộc Kinh Thánh mà Chúa Giê-su chấp nhận khi đề cập đến: “Các ngươi dò-xem Kinh-thánh, vì tưởng bởi đó được sự sống đời đời”. (Giăng 5:39) Ngoài ra, Nhã-ca là một sách đặc sắc trong Kinh Thánh vì miêu tả sống động tình yêu cao quý như tình yêu—theo nghĩa thiêng liêng— giữa Đấng Christ và “vợ mới cưới”.— Khải 19:7, 8; 21:9.

TẠI SAO HỮU ÍCH

¹⁶ Ngày nay người hầu việc Đức Chúa Trời có thể rút ra những bài học hữu ích nào từ bài tình ca này? Bài này cho thấy rõ tính trung thành, trung tín và trung kiên đối với những nguyên tắc của Đức Chúa Trời. Bài này ca ngợi đức hạnh và sự trong trắng của người yêu chân thật. Bài này cho thấy rõ không điều gì chế ngự, dập tắt hoặc mua chuộc được tình yêu chân thật. Những tín đồ trẻ, cả nam lẫn nữ, cả chồng lẫn vợ đều có thể được ích nhờ xem xét gương trung kiên này khi đứng trước cám dỗ.

¹⁷ Tuy nhiên, bài ca được soi dẫn này cũng giúp ích rất nhiều cho hội thánh tín đồ Đấng Christ nói chung. Các tín đồ vào thế kỷ thứ nhất công nhận bài ca này là một phần của Kinh Thánh. Một trong những tín đồ đó là Phao-lô đã được soi dẫn để viết: “Mọi sự đã chép từ xưa đều để dạy-dỗ chúng ta, hầu cho bởi sự nhịn-nhục và sự yên-ủi của Kinh-thánh dạy mà chúng ta được sự trông-cậy”. (Rô 15:4) Ông rất có thể đã nghĩ đến tình yêu mà nàng Su-la-mít dành riêng cho chàng chăn chiên khi ông viết cho hội thánh tín đồ Đấng Christ: “Vì về anh em, tôi rất sốt-sắng như sự sốt-sắng của Đức Chúa Trời, bởi tôi đã gả anh em cho một chồng mà thôi, dâng anh em như người trinh-nữ tinh-sạch cho Đấng Christ”. Phao-lô cũng viết về tình yêu của Đấng Christ dành cho hội thánh như thể tình yêu của chồng dành cho vợ. (2 Cô 11:2; Ê-phê 5:23-27) Chúa Giê-su Christ không những là Người Chăn Hiền Lành mà còn là Vua của họ. Ngài đưa ra triển vọng đầy vui mừng cho các môn đồ được xức dầu là họ sẽ “dự tiệc cưới” với ngài ở trên trời.—Khải 19:9; Giăng 10:11.

¹⁸ Tất nhiên những môn đồ xức dầu này của Chúa Giê-su Christ có thể nhận được nhiều lợi ích qua gương của nàng Su-la-mít. Họ cũng phải chung thủy, không để cho sự hào nhoáng của vật chất thế gian lôi cuốn và giữ thăng bằng trong sự trung thành cho đến khi đạt được giải thưởng. Họ chú tâm đến những sự trên trời và ‘tìm-kiếm nước Đức Chúa Trời trước hết’. Họ hân hoan đón nhận tình yêu thương trìu mến của Đấng Chăn họ là Chúa Giê-su Christ. Họ rất vui mừng vì biết rằng đấng yêu quý này, dù vô hình, nhưng ở gần bên họ, kêu gọi họ can đảm và chiến thắng thế gian. Họ dành cho vị Vua Chăn Giữ họ một tình yêu không thể dập tắt được, nóng như “ngọn lửa của Đức Giê-hô-va”. Nhờ đó họ sẽ chiến thắng và được đoàn tụ với ngài dưới vai trò những người đồng kế tự trong Nước vinh hiển trên trời. Như vậy danh của Đức Giê-hô-va sẽ nên thánh!—Mat 6:33; Giăng 16:33.

[Chú thích]