Nghèo khó mà vẫn sống theo đạo đức

“Một bác sĩ Phi Châu nói: “Người ta nghèo tại lười biếng. Thành phố đầy những kẻ ăn không ngồi rồi. Nếu họ thật sự muốn làm việc, họ có thể tìm được việc. Thời buổi này không có ai nhất thiết phải nghèo khó”.

Điều chẳng ai chối cãi là có một số người lười biếng và sự biếng nhác có thể đưa đến sự nghèo khó. Kinh-thánh nói: “Ngủ một chút, chợp mắt một chút, khoanh tay ngủ một chút,... thì sự nghèo của con sẽ đến như một kẻ đi dạo và sự thiếu thốn của con áp tới như một kẻ cầm binh-khí” (Châm-ngôn 24:33, 34). Tuy nhiên, có nhiều người nghèo chẳng hề lười biếng. Chẳng hạn, hãy xem lời một người đã viết: “Cho đến bây giờ, chúng tôi vẫn chịu đói khát, trần mình, bị người ta vả trên mặt, lưu-lạc rày đây mai đó” (I Cô-rinh-tô 4:11). Lời của một kẻ lười biếng bất trị chăng? Không đâu. Chính sứ đồ Phao-lô đã viết những lời đó. Ông đã chọn một lối sống tuy có thiếu kém về vật chất và kinh tế nhưng để có thể theo đuổi tốt hơn công việc thánh chức rao giảng. Một số những sự thiếu thốn của ông là do hoàn cảnh ngoài ý muốn, như bị bắt bớ về tôn giáo chẳng hạn.

Ngày nay đa số những người nghèo trên thế giới là nạn nhân của hoàn cảnh ngoài ý muốn họ—có lẽ do thiếu trình độ học vấn, kinh tế địa phương suy sụp, hoặc biến động chính trị. Nhiều người chịu lao nhọc từ tảng sáng tinh sương đến đêm hôm khuya khoắt mà chỉ đủ sống qua ngày. Do đó những cơ hội kiếm tiền bằng phương tiện bất lương càng có vẻ hấp dẫn, thậm chí cần thiết nữa. Vả, có ít người còn lý luận rằng Kinh-thánh bào chữa cho ai vì hoàn cảnh phải lầm lỡ về đạo đức nữa. Nghĩ cho cùng, Kinh-thánh có nói: “Người ta chẳng khinh-dị kẻ trộm, nếu nó ăn-cắp đặng phỉ lòng mình khi đói khát”. Và một người khôn ngoan đã cầu nguyện: “Chớ cho tôi nghèo-khổ... e tôi... ăn trộm-cắp” (Châm-ngôn 6:30; 30:8, 9).

Sự lương thiện—Kinh-thánh thật sự nói gì

Phải chăng những câu Kinh-thánh trên thực sự ngấm ngầm dung thứ sự bất lương? Để trả lời, chúng ta hãy xem xét các câu đó theo ý nghĩa đoạn văn. Sau khi công nhận rằng người ta chẳng khinh dể một kẻ đi ăn trộm vì đói bụng, Châm-ngôn 6:31 viết tiếp: “Hễ nó bị bắt, chắc phải thường-bồi gấp bảy lần; nó sẽ nộp hết tài-sản của nhà nó”. Nói cách khác, nếu bị bắt thì kẻ trộm phải lãnh đủ hình phạt theo luật pháp. Hắn phải đền tội! Do đó, thay vì khuyến khích sự trộm cắp, những lời này cảnh cáo người nghèo rằng hành vi trộm cắp có thể đưa đến mất mát kinh tế nhiều hơn, chịu nhục nhã cho bản thân cùng gia đình, và lại còn mất sự tự trọng nữa.

Nhưng còn lời cầu nguyện của người khôn ngoan kia thì sao? Ông cầu xin khỏi bị nghèo khó phải đi “ăn trộm-cắp, và làm ô danh của Đức Chúa Trời” (Châm-ngôn 30:9). Đúng vậy, sự bất lương của một người tự xưng phụng sự Đức Giê-hô-va có thể mang lại hổ nhục cho danh Đức Chúa Trời và cho hội-thánh dân Ngài. Sứ đồ Phao-lô viết: “Ngươi giảng rằng chớ nên ăn-cắp, mà ngươi ăn-cắp!” Nếu một số người tự xưng là tín đồ đấng Christ (Ky-tô) mà đi ăn cắp thì bởi cớ họ “danh Đức Chúa Trời bị nói phạm trong vòng người ngoại” (Rô-ma 2:21, 24).

Bởi vậy Kinh-thánh rất có lý khi nói: “Thà người nghèo-khổ ăn-ở cách thanh-liêm, còn hơn là kẻ giàu-có theo đường tà-vạy” (Châm-ngôn 28:6). Dầu chính sứ đồ Phao-lô đôi lúc bị túng thiếu, ông không bao giờ dung thứ sự bất lương hoặc phạm điều bất lương. Thay vì thế ông viết: “Kẻ vốn hay trộm-cắp chớ trộm-cắp nữa; nhưng thà chịu khó chính tay mình làm nghề lương-thiện, đặng có vật chi giúp cho kẻ thiếu-thốn thì hơn” (Ê-phê-sô 4:28).

Giải pháp: tin cậy nơi Đức Chúa Trời

Nói gì về những người làm việc khó nhọc mà vẫn không kiếm đủ tiền để nuôi gia đình? Có thể hành động bất lương hoặc ngay cả trộm cắp được không, đặc biệt nếu có người trong gia đình bị bệnh bất ngờ hoặc khi có sự khẩn cấp xảy đến thì sao? Một số người nghĩ có thể được. Một người sống tại Phi Châu nói: “Tại xứ chúng tôi, nếu ăn ở lương thiện thì chết đói. Nếu muốn sống còn thì phải có vài mánh lới trong cách sống”.

Vậy mà khắp nơi tại Phi Châu người thường thấy dòng chữ “Hãy tin cậy nơi Đức Chúa Trời” sơn trên xe vận tải, treo trên tường, in trên các hình dán hoặc dán trên các cản xe hơi. Chính Kinh-thánh có nói: “Hãy hết lòng tin-cậy Đức Giê-hô-va” (Châm-ngôn 3:5). Sự bất lương không bao giờ có thể hòa hợp được với lời khuyên đó của Kinh-thánh. Nhưng liệu sự tin cậy nơi Thượng đế có là thực tế hầu cho người ta dầu nghèo khó mà vẫn sống theo đạo đức được không?

9 Sứ đồ Phao-lô, với tư cách một tôi tớ của Đức Chúa Trời, đã phải trải qua những gian khổ như “chịu đói khát, thường khi phải nhịn ăn, chịu lạnh và lõa-lồ” (II Cô-rinh-tô 11:27). Chắc hẳn Phao-lô có khi đã tự hỏi làm sao ông sống sót được! Nhưng sau khoảng 25 năm trải qua kinh nghiệm một tín đồ đấng Christ (Ky-tô), ông đã có thể viết: “Tôi biết chịu nghèo-hèn cũng biết được dư-dật. Trong mọi sự và mọi nơi, tôi đã tập cả, dầu no hay đói, dầu đủ hay thiếu cũng được. Tôi làm được mọi sự nhờ Đấng ban thêm sức cho tôi” (Phi-líp 4:12, 13). Đúng vậy, Phao-lô đã tin cậy nơi Đức Chúa Trời.

Phao-lô nhận ra rằng các nguyên tắc Kinh-thánh chẳng phải là những lời rỗng tuếch hoặc lý tưởng xa xôi. Đó là những giáo huấn của một Đức Chúa Trời hằng sống muốn giúp đỡ và trợ giúp những ai cố gắng áp dụng các nguyên tắc ấy. Một nhà tiên tri thời xưa đã nói: “Vì con mắt Đức Giê-hô-va soi-xét khắp thế-gian, đặng giúp sức cho kẻ có lòng trọn thành đối với Ngài” (II Sử-ký 16:9).

Được ân phước vì tin cậy Đức Chúa Trời

Tại sao phần nhiều người thấy khó lòng tin cậy nơi Thượng đế? Chắc chắn là vì các tôn giáo đã thất bại trong việc cung cấp đầy đủ lý do để tin cậy. Các nhà thờ đã làm cho Đức Chúa Trời dường như trở thành một Chúa không tên, trừu tượng, không bản tính, ngoài sức lãnh hội của loài người. Nhưng qua sự học hỏi Kinh-thánh, các Nhân-chứng Giê-hô-va đã học biết được Đức Chúa Trời, Ngài chẳng phải một quyền lực trừu tượng nào đó, nhưng Ngài là một Nhân vật có tên riêng (Thi-thiên 83:18; Hê-bơ-rơ 9:24). Họ đã học biết rằng Ngài có những đức tính khiến cho chúng ta đáng tin cậy. Chẳng hạn, thể theo Xuất Ê-díp-tô Ký 34:6, Đức Giê-hô-va là “Đức Chúa Trời nhân-từ, thương-xót, chậm giận, đầy-dẫy ân-huệ”. Các Nhân-chứng tin cậy nơi Đức Chúa Trời và nhận thức rằng Ngài vốn “đầy-dẫy lẽ thật”. Vì thế, họ trọn lòng vững tin nơi lời hứa Ngài sẽ mang lại một thế giới mới không còn nạn nghèo khổ như ngày nay gây phiền não cho bao nhiêu người trong nhân loại (II Phi-e-rơ 3:13).

Bởi đó hàng triệu Nhân-chứng Giê-hô-va đã chứng minh rằng tin cậy nơi Đức Chúa Trời là thực tế. Như trường hợp chị Rosaline, một Nhân-chứng ở Sierra Leone; chị làm việc khó nhọc từ năm giờ sáng cho đến khuya để cung cấp cái ăn cái mặc cho chị và sáu đứa con. Chị nói: “Nhiều người cho rằng sống lương thiện thì chết đói, nhưng tôi biết rằng điều đó là sai. Đôi khi tôi cũng có khó khăn và không biết phải giải quyết thế nào. Nhưng tôi biết rằng nếu tôi cứ sống lương thiện thì mọi việc sẽ tốt đẹp cho tôi. Vì thế tôi cố gắng không muốn làm gì phật ý Đức Giê-hô-va”.

Một nhà văn viết: “Một người nghèo bụng đói cần sự trông cậy... hơn là cần ăn”. Đúng vậy, sự tuyệt vọng, ngã lòng và chứng buồn nản kinh niên là những nỗi đau đớn có thể trầm trọng hơn sự đói. Nhưng một người khi đã học biết Đức Chúa Trời và đặt lòng tin cậy nơi Ngài chẳng cần để bị đè bẹp trong tuyệt vọng. Chị Rosaline nói thêm: “Bây giờ tuy làm việc khó nhọc, nhưng tôi có hạnh phúc vì biết rằng đến lúc tôi không còn phải chịu vất vả ngần này. Hiện nay tôi phải làm việc để kiếm miếng ăn cho tôi và gia đình tôi, nhưng trong thế giới mối của Đức Giê-hô-va thì sẽ có dư dật thức ăn. Vì thế, hiện thời tôi có một sự trông cậy và niềm hạnh phúc mà tôi chưa từng có trước khi biết Đức Giê-hô-va” (So sánh Ê-sai 25:6; Khải-huyền 21:3, 4).

Thật ra, những người đặt tin cậy nơi Đức Chúa Trời có thể vẫn bị áp lực kinh tế như sứ đồ Phao-lô từng chịu. Nhưng không bao giờ họ cần phải vi phạm luật lệ Đức Chúa Trời để được sống sót về kinh tế. Người viết Thi-thiên là Đa-vít có nói: “Trước tôi trẻ, rày đã già, nhưng chẳng hề thấy người công-bình bị bỏ, hay là dòng-dõi người đi ăn-mày” (Thi-thiên 37:25). Đúng, Đức Chúa Trời chăm sóc và ban phước cho những người đặt quyền lợi Ngài lên hàng đầu trong đời họ (Ma-thi-ơ 6:25-33).

Vì thế, nếu bạn là một người nghèo khó, “chớ nên chán-mệt làm sự lành” (II Tê-sa-lô-ni-ca 3:13). Đừng bao giờ tìm cách hòa giải về đạo đức. Hãy tạo dựng một mối liên lạc với Đức Chúa Trời và nương cậy nơi Ngài để Ngài giúp bạn đương đầu với những khó khăn, gian khổ của đời sống. Kinh-thánh khuyên những người phụng sự Đức Giê-hô-va và tin cậy trọn vẹn nơi Ngài: “Vậy, hãy hạ mình xuống dưới tay quyền-phép của Đức Chúa Trời, hầu cho đến kỳ thuận-hiệp Ngài nhắc anh em lên; lại hãy trao mọi điều lo-lắng mình cho Ngài, vì Ngài hay săn-sóc anh em” (I Phi-e-rơ 5:6, 7).

[Câu nổi bật nơi trang 6]

“Một người nghèo bụng đói cần sự trông cậy... hơn là cần ăn”

[Hình nơi trang 7]

Nhân-chứng Giê-hô-va giúp người ta đặt tin cậy nơi Đức Chúa Trời