MURUU WA NAMULOKO NEETHANU NEEXEXE
Nvikaniheke Olaleya Nuulumo na Muluku Mohoova Etthu
1. (a) Ihapari xeeni sooreera seiyo awiixutti a Yesu yaalaleya aya, masi aYuda akina yaakhenle sai? (b) Makoho xeeni anitthuneya ahu opaka?
IYAAKHA sowiiraka 2.000 sivinre, Yesu Kristu, Mwaana a Muluku, aahoottihiwa ntoko Mwene a muhoolo a elapo yotheene. Anatiini yaawo yaari anyokhani a Yesu yahoopererya wira Yesu iiviwe, masi Yehova aahinvenxa mwa alipa-ookhwa. Orweela mwa Yesu, okumi woohimala onniweryaneya vano. Masi, okathi awiixutti a Yesu yaalalen’aya vanlakani vene ihapari iya sooreera, awo yaahipacerya olupatthiwa. Akina yaahiriheliwa mukhatteya, owaxuliwa ni olamuliwa wira ahiyee olavula voohimya sa Yesu. (Miteko s’Arummwa 4:1-3, 17; 5:17, 18, 40) Awo yaarowa opaka exeeni? Nyuwo mwaarowa opaka exeeni? Niireke wira nyuwo mwanvikaniha olaleerya mohoova etthu?
2. (a) Ihapari xeeni sooreera sinitthuneya olaleiwa mahiku ala? (b) Tanii arina muritti wa olaleerya ihapari sooreera?
2 Mwaakha wa 1914, Yesu Kristu, Mwene a Omwene wa Muluku, aahiheliwa emwene wirimu wira olamuleleke eriyari ya awanani awe. (Esalimo 110:2) Moottharelana, Satana ni axetwani awe yaahivonyeriwa valaponi. (Wisupulula 12:1-5, 7-12) Nto, yaahipacerya mahiku ookiserya a mukhalelo ola wootakhala. Vaavo mahiku ala ookiserya vanimala aya, Muluku onrowa opwetexa mukhalelo ola wa itthu wotheene wa Satana. (Daniyeli 2:44; Matheyo 24:21) Ale anrowa woopowa anookhalana yoolipelela ya okumi woohimala vaavo elapo ela vanrowa aya okhala eparayiisu. Akhala wira muheemererya ihapari iya sooreera, nyuwo munrowa ophavelaka waaleela atthu akina. (Matheyo 24:14) Masi atthu anrowa owaakhelakani sai?
3. (a) Atthu anaakhela sai muhupi wa Omwene? (b) Nikoho xeeni nintthuneya ahu waakhula?
3 Vaavo nyuwo vanilaleya anyu ihapari sooreera sa Omwene, atthu akina pooti waakhelaka saana, masi anamunceene khanrowa weemererya. (Matheyo 24:37-39) Akina pooti woonyoholani aahiiso woovaanyihani. Yesu aahilopola wira ovaanyihiwa pooti orwaaka wa amusi anyu. (Luka 21:16-19) Ovaanyihiwa iwo pooti okhumelela omutekoni aahiiso oxikola. Ilapo sikina, iguvernu sinnaakhoottiherya Anamoona a Yehova ovara miteko saya. Vaavo itthu iyo vanikhumelela aya, niireke wira nyuwo munrowa ovikaniha olavula nuulumo na Muluku mohoova etthu ni ‘olipiherya wamini’?—1 aKorinto 16:13.
Nihiroromeleke Ikuruu Sahu Paahi
4. (a) Etthu xeeni yootthuneya enivekeliwa wira nooniherye okhala arumeyi oororomeleya a Muluku? (b) Nthowa xeeni mithukumano sa eKristau siry’aya sootthuneya?
4 Etthu yootthuneya wira mutthu okhale murumeyi oororomeleya a Yehova orii ororomela marehereryo awe. Marehereryo awo anihela muhina mithukumano sa mmulokoni. Soolepa sinnitumererya wira nihicompeleke mithukumano iyo. (aHéberi 10:23-25) Otheene yaale anivikaniha okhala Anamoona oororomeleya a Yehova, anniimananiha ohicompela mithukumano vamosaa ni anamakokhorela akhw’aya. Mithukumano iyo sinnincererya omusuwela wahu Biibiliya. Nave-tho, wiiwexexa wahu ikeekhai sisuwenle ahu khalai onninnuwa ni osuwela wahu moota woovarihela muteko onnincerereya. Mithukumano iyo sinninikhaliherya okhala oowiiraana ni annihu a eKristau mu okokhorela ni sinninlipiha wira nipakeke yootthuna ya Muluku. Munepa wa Yehova onnivaha malakiheryo orweela mwa muloko, ni Yesu orii eriyari ahu, orweela mwa munepa owo.—Matheyo 18:20; Wisupulula 3:6.
5. Vaavo miteko sa Anamoona a Yehova vanikhoottihiwa aya, exeeni enipakiwa voohimya sa mithukumano?
5 Niireke wira nyuwo munnirowa mmithukumano sotheene, ni munnivarihela muteko ele eniiwa anyu elavuliwaka? Ikwaha sikina, vaavo miteko sa Anamoona a Yehova sinikhoottihiwa aya, ti vootthuneya opaka mithukumano iyo mu ikrupu saamukhaani mu itthoko sa anna. Mapuro ni okathi wowiira mithukumano iyo onoowerya ovirikana ni ikwaha sikina pooti ohikhala vooreerela, nto mithukumano sikina pooti wiiriwaka ohiyu. Masi nnaamwi vahireerelaka aahiiso vakhalaka vowoopiha, anna ni arokora oororomeleya anniimananiha vaalupale wira arowee khuta muthukumano.
6. Nnooniherya sai omuroromela wahu Yehova, ni moota xeeni ela eniwerya aya onikhaliherya ovikaniha olavula mohoova etthu?
6 Omuroromela Yehova oninnuuheriwa vaavo moohihiyererya vanilavula ahu n’uwo ni murina wotheene munivekeloni, nisuwelaka wira hiyo nintthuneya okhaliheriwa ni Muluku. Niireke wira nyuwo munnipaka eyo? Yesu aahivekela ikwaha sinceene okathi wa orummwa awe valaponi. (Luka 3:21; 6:12, 13; 22:39-44) Nto ohiyu ohinatthi okhomeliwa vamwirini, Yesu aahaatumererya awiixutti awe wira: “Nwehereryeke, mulompeke, wira muhimoré mwehereriwaka”. (Marko 14:38) Akhala wira muhupi wa Omwene khonaakheliwa, hiyo pooti weeherereya wira nivukule muteko ahu. Akhala wira atthu annininyohola aahiiso onlupattha, hiyo pooti weeherereya ohiya olaleerya wira nsyakee mixankiho. Masi akhala wira nnoonvekela Muluku ni murima wotheene wira munepa awe onikhaliherye ovikaniha olavula mohoova etthu, hiyo ninrowa okhalihereya wira nihitthikele ottuli mwaha wa soweeha iyo.—Luka 11:13; aÉfeso 6:18-20.
Soohimmwa sa Ovaha Onamoona Mohoova Etthu
7. (a) Nthowa xeeni soohimmwa siri mu eliivuru ya Miteko s’Arummwa siry’aya sootthuneya wa hiyo? (b) Mwaakhule makoho ari wanikisa wa ettima ela, muttittimiheryaka moota soohimmwa iyo siniwerya aya onikhaliherya.
7 Soohimmwa siri eliivuru ya Miteko s’Arummwa ti sootthuneya vanceene wa otheene ahu. Soohimmwa iyo sinninleela moota arummwa ni awiixutti oopacerya, atthu yaawo yaari oottheka ntoko hiyo, yaaxinttale aya mixankiho ni moota yoonihenrya aya okhala anamoona oohoova etthu ni oororomeleya a Yehova. Nrowee nthokorerye soohimmwa sikina nikhaliheriwaka ni makoho anittharelana ni soolempwa siromoliwe. Vaavo vanipaka ahu eyo, muthokorerye mareeliho aniwerya anyu ophwanya mu ele enisoma anyu.
Niireke wira arummwa yaari atthu yaasomme ixikola suulupale? Niireke wira okhala wene yaari atthu oohoova mmikhalelo sotheene? (Yohani 18:17, 25-27; 20:19; Miteko s’Arummwa 4:13)
Exeeni yaamukhalihenrye Pedru olavula mohoova etthu ohoolo wa epwaro ya milattu ya aYuda, yeeyo yamphukenle Mwaana a Muluku? (Matheyo 10:19, 20; Miteko s’Arummwa 4:8)
Arummwa yaapaka exeeni isumana sikina ahinatthi oroihiwa oSineedrio? (Miteko s’Arummwa 1:14; 2:1, 42)
Vaavo anamalamulela yaarumme aya wira arummwa amaale olaleerya nsina na Yesu, Pedru ni Yohani yaakhunle sai? (Miteko s’Arummwa 4:19, 20)
Nuumala otaphuliwa, arummwa yanvekenle aani wira aakhaliherye? Niireke wi yaavekenle wira olupatthiwa omalee aahiiso niireke yaavenke etthu ekina? (Miteko s’Arummwa 4:24-31)
Vaavo anamavaanyiha yeerenrye aya omaaliha muteko wa olaleerya, Yehova aavarihenle muteko exeeni wira okhaliherye? (Miteko s’Arummwa 5:17-20)
Moota xeeni arummwa yoonihenrye aya wira yaahiiwexexa nthowa na otaphuliwa waya mukhatteya? (Miteko s’Arummwa 5:21, 41, 42)
Hataa vaavo awiixutti anceene yaamwaren’ya aya mwaha wa olupatthiwa, etthu xeeni yaavikaninha aya opaka? (Miteko s’Arummwa 8:3, 4; 11:19-21)
8. Sookhumelela xeeni soohakalaliha sa orummwa wa awiixutti oopacerya, ni moota xeeni hiyo niheliwa ahu muhina mmuteko owo?
8 Muteko woolaleerya ihapari sooreera waanikumiherya mireerelo. Awiixutti oophiyeryaka 3.000 yaahibatiziwa mu Pentekoositi 33 E.C. “Atthu yatthara Apwiya ni wamini, alopwana n’athiyana, yantepa wunjerereya”. (Miteko s’Arummwa 2:41; 4:4; 5:14) Moovira wa okathi, hataa namalupattha muulupale aatthu a Muluku, yoowo aari Saulo ooTarso, aahikhala muKristau ni aahipacerya olaleerya ekeekhai mohoova etthu. Owo aahisuweliwa okhala murummwa Paulo. (aGalasia 1:22-24) Muteko yoowo waapacenrye eseekulu yoopacerya khiwaamanle. Muteko ola woophwanya ikuruu mmahiku ala ni woophiya mapuro otheene a valaponi. Hiyo nookhalana eparakha ya ovara muteko owo, ni vaavo vanipaka ahu eyo, nnoowerya wiixutta ntakiheryo nivahiwe ni anamoona oororomeleya yaawo arumenle khalai.
9. (a) Okathi xeeni wooreerela Paulo aarumenle awe wira olaleerye? (b) Iphiro xeeni sinirumeela anyu wira mwaleele atthu akina muhupi wa Omwene?
9 Vaavo Paulo aaxuntte awe ekeekhai voohimya sa Yesu Kristu, aapanke exeeni? “Vohilekela, ahipajerya olaleya . . . wira Yesu ti Mwana a Muluku”. (Miteko s’Arummwa 9:20) Paulo aahimuxukhuru Muluku mwaha wa ommorela ikharari nnaamwi ahaaphwanela, ni aahiiwexexa wira khuta mutthu onitthuneya oleeliwa ihapari sooreera ntoko owo saleeliwa awe. Paulo aari muYuda, ni moovarihana ni soolema sa mahiku ale, aahirowa mu sinagoga wira alaleerye. Nave-tho owo aanilaleerya empa ni empa ni aanivaanela ni atthu mapuro aneettiwa nakoso. Ni owo aahikhalana yoophavela ya orowa mittetthe soohilaleeriwa wira alaleerye ihapari sooreera.—Miteko s’Arummwa 17:17; 20:20; aRoma 15:23, 24.
10. (a) Nnaamwi Paulo ahoova etthu, oonihenrye sai wira aanisuwela ohiyaniha mmoota saalaleerya awe? (b) Ninrowa otakiha sai mikhalelo sa Paulo vaavo vanaalaleerya ahu amusi, apatthani a muteko, aahiiso a oxikola?
10 Paulo khoova etthu, masi aanisuwela ohiyaniha moota woolavula, nto ti siiso hiyo sintthuneya ahu wiiraka. Wa aYuda owo aamurumenle natiri yoowo Muluku aapakenle awe amuhavinre aya. Wa aKriki owo aahilavula moovarihana ni itthu aKriki saasuwela aya. Okathi mukina owo aahirumeela yookumanana awe ya moota siixuntte awe ekeekhai wira aalaleerye akina. Owo aahimmye so: “Miyo kinnìra itthu iya sothene mwaha w’Ehapari Yorera, wira kiphwanele okaweliwa sorera saya”.—1 aKorinto 9:20-23; Miteko s’Arummwa 22:3-21.
11. (a) Paulo aapanke exeeni wira osyake ovikaniha owana-wana ni ale yanvaanyiha? (b) Okathi xeeni oniwerya ahu otthara mwa miruku ntakiheryo na Paulo, ni moota xeeni? (c) Sinikhuma woowi ikuruu sinnikhaliherya ovikaniha olavula mohoova etthu?
11 Vaavo Paulo voonale awe wira fataari orowa olaleerya mapuro makina mu okathi vakhaani mwaha wa olupatthiwa, owo aahipaka eyo mmapuro mwa ovikaniha owana-wana ni ale yanvaanyiha. (Miteko s’Arummwa 14:5-7; 18:5-7; aRoma 12:18) Masi owo khaatonko wuuliwa muruu olaleerya ihapari sooreera. (aRoma 1:16) Nnaamwi Paulo vahaamusivela onyoholiwa, hataa ohaaxiwa ni ale yanvaanyiha, nto ‘Muluku [ahu] ahilipiha murim’awe’ wira ovikaniheke olaleerya. Owo aahimmye so: “Apwiya ti yakhanle ni miyo, khukivaha ikuru: siso kahiwerya olaleya vomalela Ehapari Yorera”. (1 aTesalonika 2:2; 2 Timótheyo 4:17) Yesu, yoowo ori Muruu wa muloko wa eKristau, onnivikaniha onivaha ikuruu sinitthuneya wira nivare muteko aahimmye awe vahinatthi mahiku ahu ala.—Marko 13:10.
12. Exeeni enoonihereya ohoova etthu wa maKristau, ni etthu xeeni eniwiiriha ohoova etthu?
12 Nookhalana mathowa otheene wira nivikaniheke olavula nuulumo na Muluku mohoova etthu, ntoko siisaale Yesu ni arumeyi akina oororomeleya a Muluku siirale aya mu eseekulu yoopacerya. Ela khentaphulela ohaathokorerya atthu aahiiso weererya waakhanyererya ale ahimphavela owiriyana ihapari. Masi hiyo khaninrowa ohiya olaleerya mwaha wa atthu ahimphavela; nnakhala omaalihiwa mwaha wa ovaanyihiwa. Moolikana ni Yesu, hiyo ninnooniherya wira Omwene wa Muluku tokhanle eguvernu emosaa paahi yookhalela ya elapo yotheene. Hiyo ninnilavula mohoova mwaha woowi nirummwale ni Yehova, Mwene a Olumwenku Wotheene, ni mwaha woowi muhupi onilaleya ahu khahiyo wawihu, masi ti wawawe Yehova. Tivonto, omphenta wahu Yehova ti etthu yuulupale enniiriha onvuwiha owo.—aFilipi 1:27, 28; 1 aTesalonika 2:13.
Makoho Oowuuluula
• Nthowa xeeni vary’aya vootthuneya omulaleerya muhupi wa Omwene khuta mutthu onimphwanya ahu, masi niwehereryeke exeeni?
• Moota xeeni sinooniherya ahu wira khaninroromela ikuruu sahu paahi wira nimurumeele Yehova?
• Itthu xeeni sootthuneya siniixutta ahu mu eliivuru ya Miteko s’Arummwa?
[Ilatarato siri epaaxina 173]
Ntoko khalai, arumeyi a Yehova olelo va annilavula nuulumo na Muluku mohoova etthu