“Ehinatthi Khul’etthu Mukhaleleke Nthiti Ophentana”
“Omala wa itthu sothene ori vakhiviru. . . . Ehinatthi khul’etthu mukhaleleke nthiti ophentana”.—1 PEDRU 4:7, 8.
YESU aahisuwela wira okathi vakhaani aarina awe ni arummwa awe, waari wootthuneya. Owo aanisuwela etthu yaarowa owiraneela arummwa. Awo yaahikhalana muteko muulupale wira yaakhwaniherye, masi yaarowa onyokhiwa ni olupatthiwa, ntoko siisaale siirihiw’awe Yesu. (Yohani 15:18-20) Ikwaha sinceene ohiyu eene yoole, Yesu aahiwuupuxerya otthuneya waya ‘ophentana mukina ni mukhw’awe’.—Yohani 13:34, 35; 15:12, 13, 17.
2 Murummwa Pedru, yoowo aari vaavale ohiyu eene yoole, aahiiwexexa mwaha owo. Sivinreene iyaakha, okathi vakhaani Yerusalemu ohinatthi onyaanyiwa, Pedru aahilepa ottittimiheryaka otthuneya waya ophentana. Owo aahaavaha miruku maKristau oriki: “Omala wa itthu sothene ori vakhiviru. . . . Ehinatthi khul’etthu mukhaleleke nthiti ophentana”. (1 Pedru 4:7, 8) Masuu a Pedru annitaphulela itthu sinceene wa yaale anikhala mmahiku a “okathi wokiserya” a mukhalelo ola wa itthu. (2 Timótheyo 3:1) ‘Okhalela nthiti ophentana’ onitaphulela exeeni? Nthowa xeeni ory’aya wootthuneya waaphenta akina? Nto ninrowa owerya sai wooniherya wira ninnaaphenta akina?
‘Okhalela Nthiti Ophentana’—Onitaphulela Exeeni?
3 Atthu anceene anuupuwela wira niphento etthu yeephattu paahi. Masi Pedru khaalavula sa mukhalelo piswaa wa niphento; owo aahimya sa niphento mmukhalelo wa vameekh’aya. Nuulumo noowi “ophentana” mu 1 Pedru 4:8 otaphuleliwa wa nuulumo na Ekriki noowi a·gaʹpe. Nsuu nno, nnooniherya niphento noohikhalana nrima, niphento nneettihiwa ni mathipelo a nlamulo. Eliivuru ekina enihimya wira: “Niphento agape nnoowerya olamuleliwa okhala wira khahiyo muupuwelelo piswaa, masi erii yoolakela ya vamurimani yeeyo enooniheriwa ni miteko”. Okhala wira hiyo noolatta mukhalelo wa wiitthuna, nintthuneya soowuupuxerya wira nooniherye ophentana mukina ni mukhw’awe, niiraka siiso moovarihana ni mathipelo anikhuma wa Muluku.—Maphattuwelo 8:21; aRoma 5:12.
4 Ela khentaphulela wira hiyo ninphentana mukina ni mukhw’awe mwaha woowi nnookhanyereriwa. A·gaʹpe muthinto wa niphento orina oreera murima ni woona othunku. Pedru ohimmye wira hiyo nohaana ‘okhalela nthiti ophentana’.a Nlelo, ophentana iwo onivekela wiilipiherya. Voohimya sa nuulumo na eKriki noowi ‘okhalela nthiti’, musuweli mmosaa onihimya wira: “Nuulumo nla nimmuhimya mutthu onitthimaka mu axooku onivarihela muteko ikuruu sawe sotheene vaavo vanaattamela awe wanikisa”.
a Mu 1 Pedru 4:8, aBiibiliya akina anihimya wira hiyo nohaana ophentana “mwekeekhai”, “vaalupalexa”, aahiiso “ni murima wotheene”.
5 Nto, niphento nahu, nihikhale na opaka itthu nnoona ahu okhala sookhweya paahi aahiiso waaphenta atthu vakhaani oothanleleya. Niphento nooKristau ninvekela “otapuruxa” murima ahu, nooniheryaka niphento hataa noonaka okhala vooxankiha. (2 aKorinto 6:11-13) Mowooneya, muthinto ola wa niphento, etthu enivekela wunnuuherya ni wiilipiherya, ntoko siisaale mutthu onitthimaka mu axooku vantthuney’awe wiina nikuruta ni olokiherya erutthu awe. Ela ti yootthuneya wira nikhalane niphento nno. Nthowa na xeeni? Mwaha wa mathowa mararuu.
Nthowa Xeeni Vantthuneya Ahu Ophentana Mukina ni Mukhw’awe?
6 Nthowa noopacerya. “Okhala wira ophentana onkhuma wa Muluku”. (1 Yohani 4:7) Yehova, tokhanle Mwaneene niphento, owo ooniphenta wanipacerya. Murummwa Yohani onihimya wira: “Mota Muluku ònihenryawe oniphenta wawe t’ula: Owo òmuruma Mwan’awe mmosene orwa vathí-va, wira hiyo nikhalane ekumi mwa yowo”. (1 Yohani 4:9) Mwaana a Muluku ‘aahirumihiwa’ elapo ya vathii okhala pinaatamu, aakhwaniheryaka orummwa awe, ni okhwa vanivattani na nihaaxeryo—sotheene iya “wira hiyo nikhalane ekumi”. Moota xeeni hiyo ninrowa ahu waakhulela yowooniherya ela yuulupale ya niphento na Muluku? Yohani onihimya wira: “Okhala wira Muluku òniphenta vanjene sisa, weso ni hiyo-tho nihana ophentana mukina ni mukhw’awe”. (1 Yohani 4:11) Moone wi Yohani olempe wira, “Okhala wira Muluku òniphenta vanjene sisa”.—Yohani khohimmye wira ohoophentani masi ooniphenta. Mwaha ti wowooneya saana: Okhala wira Muluku onnaaphenta anamakokhorela akhw’ihu, hiyo nave-tho nohaana waaphenta.
7 Nthowa na nenli. Mwa vameekh’aya ti vootthuneya wira niphentaneke vanceene okathi ola moophavela wunnuuherya waaphenta wahu axinnihu oothoiwa, okhala wira: “Omala wa itthu sothene ori vakhiviru”. (1 Pedru 4:7) Hiyo ninkhala mu “mahiku òxanka”. (2 Timótheyo 3:1) Makhalelo a elapo, ihasara sa ephattu ni ovaanyihiwa sinninruuhela mixankiho. Neehiwaka vale, hiyo nintthuneya waattamelana mukina ni mukhw’awe. Okhalela nthiti ophentana onrowa onuuraanyiha moolipa ni ontumererya wira ‘nthokoreryaneke mukina ni mukhw’awe’.—1 aKorinto 12:25, 26.
8 Nthowa na neeraru. Hiyo nintthuneya ophentana mukina ni mukhw’awe nthowa noowi khinniphavela ‘onvaha opuro Satana’ wira anttottele muraarelo. (aÉfeso 4:27) Satana orii ooweha-weha wira ovarihele muteko ohimalela wa oowaamini akhw’ihu—otteettheya waya, soovonya ni soottheka saya—ntoko sookwattuliha. Niireke wira yoohimmwa yoohiloka aahiiso wiireliwa etthu yoohiloka yaarowa oniiriha ovalanasa ni muloko? (Miruku 12:18) Nnaari, vakhala wira ninnikhalela nthiti ophentana! Niphento nno ninninikhaliherya okhalana murettele ni onuuraanyiha wira nimurumeeleke Muluku “ni murima mmosaru”.—Sofoniya 3:9.
Moota Wowooniherya Wira Nyuwo Munnaaphenta Atthu Akina
9 Wooniherya niphento wohaana opacerya vatthokoni. Yesu aahimmye wira atthareli awe eekeekhai yaarowa osuweliwaka orweela mwa ophentana mukina ni mukhw’awe. (Yohani 13:34, 35) Niphento nahaana wooneyaka ohiya paahi mmulokoni, masi-tho vatthokoni—eriyari ya anamathelana, amusi ni anamwane. Khivaniphiyerya owoonela othunku ale a vatthokoni vahu paahi; hiyo nohaana wooniherya niphento mmikhalelo soovareleya muteko.
10 Anamathelana aniwerya sai wooniherya wira anniphentana mukina ni mukhw’awe? Mulopwana onaaphenta amwaarawe mwekeekhai, onniwooniherya ni masuu ni miteko—vanlakani wene ni aryeene anli ayasa paahi wira owo onnaaphenta. Owo onnittittimiha omutthu w’amwaarawe ni onnithokorerya sinuupuwela aya, moonelo, ni mukhalelo aya. (1 Pedru 3:7) Owo onnikuha soophavela sa mwaarawe ohoolo wa soophavela sawe, ni onnipaka khuta etthu eniwerya awe wira okhapelele soophavela sa werutthuni sa mwaarawe, somunepani, ni sa mmuupuweleloni. (aÉfeso 5:25, 28) Muthiyana yoowo onimphenta iyawe mwekeekhai ‘onnimuttittimiha vaalupale’, hataa mulopwana owo ikwaha sikina ohaakhwaniheryaka soolipelela sa mwaarawe. (aÉfeso 5:22, 33) Owo onnimukhaliherya iyawe ni omwiiwelela, khanivekela itthu soohiphaveleya, masi onnivara muteko vamosaa ni iyawe mu ovikaniha oluluwanya miyaha somunepani.—Maphattuwelo 2:18; Matheyo 6:33.
11 Axitiithi nyuwo, munrowa wooniherya sai niphento wa aniinyu? Ophavela wanyu ovara muteko moohaawela wira mwaavahe sootthuneya sa werutthuni enooniherya niphento nanyu. (1 Timótheyo 5:8) Vanitthuneya-tho owiixuttiha anamwane momunepani wira yinnuwe muniphentoni ni omurumeela Muluku eekeekhai, ohiya othuma yoolya, ikuwo, ni opuro wookhala paahi. (Miruku 22:6) Eyo enitaphulela otthokiha okathi wa omusoma Biibiliya vatthokoni, wiirela mpantta muteko wa orummwa, ni orowa mmithukumanoni sa eKristau. (Otumererya 6:4-7) Okhala ookilaatheya mmiteko iya ontthuneya wiiveleela, vootepa okathi ola wooxankiha. Othokorerya ni wiimananiha wanyu wira mwaavahe aniinyu sootthuneya saya somunepani onooniherya niphento, wira nyuwo mwekeekhai munnithokorerya okhala waya saana moohimala.—Yohani 17:3.
12 Ni ti vootthuneya-tho axitiithi wooniherya waaphenta anaaya orweela mwa okhapelela sootthuneya sa mmuupuweleloni. Anamwane waakuva ovareya; soowuupuwela sa mirima saya sinivekela nlipiheryo na niphento nanyu. Mwaaleele wira nyuwo munnaaphenta, ni muwooniherye osiveliwa vanceene naawo, soowooniherya iyo sinrowa waalipiha awo woona wira t’otthuneya ni t’ophwanelela. Nwooniherye niphento ni mwaattottopele mwekeekhai, mwaahiye esuwele wira nyuwo munnoona ni munnivaha efaita wiimananiha waya. Mwaalake moophenta, mwaalokiheryaka siiso, mwaaleele awo wira nyuwo munnaathokorerya. (aÉfeso 6:4) Mithinto iya sooloka sotheene sa wooniherya niphento sinookhaliherya oteka emusi yoohakalala yeeyo enikhaliheryana wira ewerye okhoottela sookhanyererya sa mahiku ala ookiserya.
13 Niphento nnooniiriha ohikuha vamurimani soottheka sa akina. Muupuweleke wira vaavo aaloponle awe anamasoma awe wi “mukhaleleke nthiti ophentana”, Pedru aahihimya nthowa naya vaary’aya vootthuneya oriki: “okhala wira ophentana onnikhunela itampi, sinakhalaru sinjene”. (1 Pedru 4:8) ‘Okhuneela’ itampi khontaphulela okhuneela itampi suulupale. Itampi iyo sohaana ohimmwa moowaakuva ni othokoreriwa ni axitokweene a mmulokoni. (Onamukuttho 5:1; Miruku 29:24) Vaarowa otepa okhala voohiphenta—ni voohivarihana ni Biibiliya—ohiya soottheka suulupale ivikanihaka waavulaliha aahiiso waahaaxa ale ahirina nthowa.—1 aKorinto 5:9-13.
14 Ikwaha sinceene, soovonyeya ni sootteettheya sa oowaamini akhw’ihu ti soohikelela otthu. Otheene ahu ikwaha sinceene ninnittheka ni moolumo aahiiso ni soowiira, naanyoonyihaka hataa naavulalihaka akina. (Yakobo 3:2) Naarowa okhala oowaakuva olaleya soottheka sa akina? Mweettelo owo paahi waarowa okumiherya ohiiwanana mmulokoni. (aÉfeso 4:1-3) Vakhala wira hiyo ninhooleliwa ni niphento, khinnirowa ‘ohonona ottittimiheya’ wa oowaamini mukw’ihu. (Esalimo 50:20) Ntoko siisaale osirika ni etinta enikhuneela aya mapuro oohiloka a exirii, siiso-tho niphento ninnikhuneela soottheka sa akina.—Miruku 17:9.
15 Niphento nnooniiriha waakhaliherya yaale tthiri ari oothoiwa. Vaavo mikhalelo sa mahiku ala ookiserya sinitepelel’aya onanara, pooti ophiya okathi vaavo oowaamini akhw’ihu aniphavela aya nikhaliheryo na werutthuni. (1 Yohani 3:17, 18) Mwa ntakiheryo, niireke wira ookhala munna a mmulokoni mwahu opweteiwale vaalupale musurukhu awe aahiiso oyeleela muteko? Nto waaniheryasa, hiyo nnoowerya ovaha nikhaliheryo na werutthuni, moovarihana ni mikhalelo sahu. (Miruku 3:27, 28; Yakobo 2:14-17) Niireke wira empa ya murokora naamukhweli oowuuluvala enivekela olokiheriwa? Nto waaniheryasa, hiyo nnoowerya opacerya moophwanelela omukhaliherya miteko iyo.—Yakobo 1:27.
16 Owooniherya wahu niphento atthu akina khahiyo wira onimalela wa yaale waaniheryasa anikhala mapuro yaattamenle ahu. Ikwaha sikina, hiyo ninniiwa soohimmwa sa arumeyi a Muluku a ilapo sikina yaawo saakhumelenle ihasara ntoko ipheyo suulupale, itetere, aahiiso ikhotto siniwaniwa n’atthu a elapo emosaru. Waaniheryasa awo annikhala ooxanka ephavelaka nikhaliheryo na ikuwo, yoolya, ni itthu sikina. Moohicalela yakhala wira awo ta nloko nikina aahiiso atthu a nihimo nikina, hiyo ‘ninnaaphenta axinn’ihu òwamini’. (1 Pedru 2:17) Nto, moolikana ni miloko sa eseekulu yoopacerya, hiyo ninnitumereriwa okhaliherya malokiheryo anipakiwa a ovaha nikhaliheryo. (Miteko 11:27-30; aRoma 15:26) Vaavo hiyo nnooniherya ahu niphento mmikhalelo iya, ninnilipiha mukhoi onnuuraanya mmahiku ala ookiserya.—aKolosi 3:14.
17 Niphento ninniniiriha wiirela mpantta mu waalaleerya akina ihapari sooreera sa Omwene wa Muluku. Thokoreryani ntakiheryo na Yesu. Nthowa xeeni Yesu aalaleerya awe ni wiixuttiha? Nthowa na “ikharari” saarina awe ni atthu, mwaha wa mukhalelo aya woohaawa momunepani. (Marko 6:34) Awo khiyaacaleliwa ni yaamuthweelelihiwa ni ahooleli oowoka a itiini, yaawo yaarowa owiixuttihaka ikeekhai somunepani ni waavaha nlipelelo. Tivonto, mwa niphento nuulupale na murima wotheene ni othunku, Yesu aanaakhaliherya atthu ni “Ehapari Yorera y’omwene wa Muluku”.—Luka 4:16-21, 43.
18 Olelo va-tho, atthu anceene arii oohicaleliwa mmukhalelo womunepani ni oothweelelihiwa, ni oohikhalana nlipelelo. Moolikana ni Yesu, vakhala wira nookhalana ikharari voohimya sa soophavela somunepani sa yaale nlelo ahimusuwenle Muluku eekeekhai, nto niphento ni othunku onrowa oniiriha waalaleerya awo ihapari sooreera sa Omwene wa Muluku. (Matheyo 6:9, 10; 24:14) Moosuwela wira okathi ohanle orii vakhaani, olaleerya muhupi ola onoopola ikumi, etthu yooreerela waakuvela.—1 Timótheyo 4:16.
“Omala wa Itthu Sothene Ori Vakhiviru”
19 Muupuweleke wira Pedru aapacerinhe ovaha miruku sawe sa ophentana ni moolumo ala: “Omala wa itthu sothene ori vakhiviru”. (1 Pedru 4:7) Moohipisa, elapo ela yootakhala enrowa oranttelihiwa ni elapo esyaa ya Muluku enrowa okhala exariya. (2 Pedru 3:13) Ola khahiyo okathi wowiitthyaala. Yesu aahinilopola oriki: “Mwipasope, wira mirima sanyu sihilemeliwe ni sonanara ni sohapala ni sovelaveliha s’ekumi, ni wira nihiku nenlo nihotutuxeni, mana ninrowa wamorela, ntoko ntthavi, atthu othene ankhala mulaponi mothene”.—Luka 21:34, 35.
20 Moohihiyererya, nrowee-nto ‘nivikanihe okhala ooweha-weha’, nikhalaka oosuwela okathi xeeni ory’ahu. (Matheyo 24:42, NM) Nrowee nikhalee oowiikhapelela mwaha wa soweeha sa Satana seiyo saarowa oniiriha ohikhalana ephoole. Nihikhala-khalee nihiyaka wira olumwenku ola woohiloka, ohirina ophenta onikhoottiheryaka owooniherya niphento nahu atthu akina. Vasuluu va sotheene, nrowee nimwaattamele Muluku eekeekhai, Yehova, Omwene awe wa Mesiya, moohipisa onrowa waakhwaniherya yoolakela awe yoovuwa mu elapo ela ya vathii.—Wisupulula 21:4, 5.
[Enoota]
Mu 1 Pedru 4:8, aBiibiliya akina anihimya wira hiyo nohaana ophentana “mwekeekhai”, “vaalupalexa”, aahiiso “ni murima wotheene”.
MAKOHO A YOOSOMA
• Miruku xeeni sookiserya Yesu aavanh’awe awiixutti awe? Ni exeeni enooniherya wira Pedru aahiiwexexa mwaha owo? (Ittima 1-2)
• “Okhalela nthiti ophentana” ontaphulela exeeni? (Ittima 3-5)
• Nthowa xeeni vantthuneya ahu ophentana mukina ni mukhw’awe? (Ittima 6-8)
• Nyuwo, munrowa wooniherya sai wira munnaaphenta atthu akina? (Ittima 9-18)
• Nthowa xeeni ola ohikhanle aya okathi wowiitthyaala? Ni etthu xeeni yaarowa ahu olakela wiira? (Ittima 19-20)
[Elatarato eri epaaxina 29]
Emusi enikhaliheryana enniwerya okhoottela sookhanyererya sa mahiku ala ookiserya
[Elatarato eri epaaxina 30]
Niphento nnooniiriha waakhaliherya yaale tthiri ari oothoiwa
[Elatarato eri epaaxina 31]
Niphento ninniniiriha waalaleerya akina ihapari sooreera sa Omwene wa Muluku