Mwaathanleke Saana Apatthani Anyu Mahiku Ala Ookiserya
“Wetta n’alavilavi, opwetexa makhalelo òrera”.—1 AKOR. 15:33.
MWAAROWA WAAKHULA SAI?
Exeeni yaakhumelenle aIsarayeli mwaha wa opatthani woohiloka?
Xeeni arumeyi a Yehova anitumereriwa aya othelana “aKristu-ru”?
Tani anireerela okhala apatthani ahu?
1. Okathi xeeni onikhala ahu olelo-va?
HIYO ninkhala okathi wootepexa oxankiha. Biibiliya onnihimya okathi opacenrye mwaakha wa 1914, okhala okathi “wokiserya”. “Mahiku òxanka” anihela muhina makhalelo oovela-veliha ahinatoko waakhumelela apinaatamu khalai. (2 Tim. 3:1-5) Hata vari siiso, olumwenku ola onrowa oomutepaka ohononeya, okhala wira Biibiliya aahihimya vahinatthi oriki “atthu òtakhala murima ni òwòtha anovira etepaka” okhala ootakhala.—2 Tim. 3:13.
2. Makhalelo xeeni sirina aya itthekulelo sa mulaponi? (Nwehe elatarato yoopacerya.)
2 Anamunceene yaatthekulaka, aniweha itthu seiye Biibiliya onihimya awe okhala sa owali, orupihana woohiloka, onamminepani, wala itthu sikina soohiloka. Mwa ntakiheryo, Interneti, iprograma sa televisau, ifilme, anoveela, ni myaha sinlempwa murevistani sinnooniherya wira itthu sa owali ni orupihana woohiloka ti sooloka. Mapuro makina guvernu onniweemererya atthu okhalana mweettelo yoole khalai waahimmwa okhala woohiloka. Nnaamwi atthu awo yiiraka siiso eyo khenihimya wira Muluku onimweemererya mweettelo owo.—Mmusome aRoma 1:28-32.
3. Ikwaha sinceene, anooneliwa sai ale anittharihela malakiheryo ari mBiibiliyani?
3 Atthareli a Yesu a eseekulu yoopacerya yaanisyaka itthekulelo soohiloka. Mwaha wa mweettelo aya wowiisuumaaliha, awo yaaninyokhiwa ni olupatthiwa ni atthu akina. Murummwa Pedru aalempe so: “Atthu ahinamini annitikinihiwa, okhala wira nyuwo [maKristau] khamuntthuka-tho muloko ni awo, khamunetta-tho iphiro iye sonanarexa; tivó vanoruwanayani”. (1 Ped. 4:4) Olelo-va, atthu yaale aniiwelela malakiheryo a Muluku annooniwa okhala atthu oovirikana ni akina anikhala mulaponi. Tthiri, “othene ale antthuna omutthara Muluku mwa Yesu Kristu anoophwanya olupatthiwa”.—2 Tim. 3:12.
“WETTA N’ALAVILAVI OPWETEXA MAKHALELO ÒRERA”
4. Miruku xeeni siri mBiibiliyani, ni sinnikhoottiherya exeeni eri mulaponi-mu?
4 Biibiliya onnaalakiherya ale aniphavela opaka yootthuna ya Muluku wira ahiphenteke elapo ni sowiira saya. (Mmusome 1 Yohani 2:15, 16.) Alipa a etiini, epoliitika, nakoso, ohela muhina ikaruma sinilaleya itthekulelo sinihooleliwa ni “Muluku a vathí-va”, Satana Diabo. (2 aKor. 4:4; 1 Yoh. 5:19) Vano, hiyo nikhanle maKristau nintthuneya osuwela waathanla apatthani ahu. Nuulumo na Muluku ninnihimya ekeekhai ela ehinivaanyihaniwa wira: “Muhihiye motothiwaka: Wetta n’alavilavi, opwetexa makhalelo òrera”.—1 aKor. 15:33.
5, 6. Atthu xeeni anitumereriwa ahu osyaka weettaka, ni nthowa xeeni?
5 Wira nisyake opwetexa makhalelo ahu ooloka, hiyo nihiiraaneke ni atthu ale anipaka itthu soohiloka. Eyo enihela muhina ohiya paahi wataana ni atthu ahinaamini anipaka itthu sootakhala, masi anihimmwa-tho atthu yaale aniihimya okhala Anamoona a Yehova, masi anilakela ohiiwelela malamulo a Muluku. Vakhala wira atthu awo aniihimya okhala anamoona annipaka etampi yuulupale nto ahinaphavela ottharuwa, hiyo nihaana ohiya wataana ni awo.—aRom. 16:17, 18.
6 Vakhala wira hiyo ninnaataana ni atthu yaale ahiniiwelela malamulo a Muluku, woonasa wene hiyo pooti opaceryaka opaka itthu sinipaka aya wira awo aniphenteke. Mwa ntakiheryo vakhala wira hiyo ninneetta ni anamuttompe, woonasa wene nnoopacerya okhala namuttompe nave. Eyo yootoko waakhumelela maKristau makina oobatiziwa, nto akina aakumihiwa mmulokoni mwaha wa ohittharuwa mweettelo owo woohiloka. (1 aKor. 5:11-13) Atthu awo yaahittharuwe-ru mweettelo owo, anrowa olikanaka ni ale anihimmwa ni murummwa Pedru.—Mmusome 2 Pedru 2:20-22.
7. Tani anireerela okhala apatthani ahu a vamurimani?
7 Nnaamwi nitthuneyaka waareerela murima atthu yaale ahinitthara malamulo a Muluku, hiyo khanniphavela okhala apatthani aya a vamurimani. Waarowa okhala othoiwa ankhili Namoona a Yehova oobatiziwa oohithela wala oohitheliwa omuurya wala wuuriwa ni mutthu oohibatiziwa ohinimuroromela Yehova ni ohiniiwelela malakiheryo awe. Okhala Kristau oororomeleya ti etthu yuulupale ovikana okhala mutthu oovuwa ohiniiwelela malamulo a Yehova. Apatthani ahu a vamurimani ahaana okhala yaale anipaka yootthuna ya Muluku. Yesu aahimmye so: “Othene ale anettela otthuna wa Muluku, yawo t’akhanle axinn’aka n’axirokor’aka n’amam’aka”.—Mar. 3:35.
8. Moota xeeni weetta ni alavilavi waakumihenrye aya maxakha aIsarayeli khalai?
8 Atthu a nloko na Isarayeli yaahiphwanya maxakha maalupale mwaha wa weetta ni alavilavi. Okathi Yehova aawooponle awe weepotthani wEjiitu, nto arowanaka Elapo Yooleiheriwa, aahaahimeerya moota yaarowa aya waakhapelelaka atthu yaakhala elapo ele oriki: ‘Nto nyuwo muhakokhoreleké amuluku aya nnákhala muharumeleké. Muhitthareké solimalela s’atthu awo; mwapwetexe amuluku aya, mpwexakase ilatarato saya. Mwarumele pahi Apwiya, Muluku anyu’. (Okhum. 23:24, 25) Okathi ole, aIsarayeli anceene khiyaiwelenle malakiheryo a Muluku. (Esal. 106:35-39) Mwaha wa ohiya waya omwiiwelela Muluku, Yesu muhoolo mwaya aahimeeryale so: “Tivó, emp’anyu enokhala milepé”. (Math. 23:38) Yehova aahaanyanyala aIsarayeli, nto khikuxa mareeliho yaarina aya khivahererya nloko nsya na eKristau.—Mit. 2:1-4.
MUTHANLEKE ORATTEENE ITTHU SINISOMA ANYU NI SINIWEHA ANYU
9. Xeeni ikaruma sinilaleya itthekulelo sa olumwenku ola siryaaya sowoopiha?
9 Itthu sinceene sinikumiheriwa ni ikaruma sinilaleya ihapari ni otthekula sinoowerya waakumiherya maxakha maKristau. Ikaruma iyo khasinilaleya itthu sinilipiha omwaamini Yehova ni sooleiherya sawe. Ti maana aya vanitthuneya ahu okhalana ephoole yuulupale wira nihithanle etthu enrowa oniiriha ophavela “itthu sintthunexiwa vathí-va”.—Tito 2:12.
10. Sinrowa wiirihiwa exeeni itthu sotakhala sa olumwenku ola, sinisommwa ni owehiwa?
10 Voohipisa, itthu sotheene sinisommwa ni owehiwa soohiloka, sinrowa omala-mala. Itthu iyo sotheene sinrowa opwetexiwa vamosa ni elapo ela omuhela muhina Satana ni atthu awe. Nuulumo na Muluku ninhimya so: “Vano, makhalelo ala anomala vamosá n’itthu simphavelexaya; nto ole onettela otthuna wa Muluku onokhala mahiku othene”. (1 Yoh. 2:17) Vamosaru, nasalimo aahiipa oriki: “Vekekhai, atthu òtakhala anrowa opweteya; vano ale animuroromela Muluku anokhala ni murettele vatí-va”. Anrowa okhala mahiku makavi? “Anaxariya animwakhela elapo yohiyeriw’aya, anrowa okhalaka-mo mahiku othene.—Esal. 37:9, 11, 29.
11. Moota xeeni Muluku onaavaha awe yoolya yooloka ya omunepani atthu awe?
11 Moovirikana ni ele enikumiheriwa ni elapo ela, iliivuru sinikumiheriwa ni otthokeya wa Yehova mahiku ala ookiserya, sinnaatumererya atthu okhalana mweettelo onrowa waaphwanyiha ekumi ehinimala. Yesu okathi waavekela awe wa Yehova aalavunle so: “Ekumi yohimala t’ila: wosuwelani nyuwo, mukhanle Muluku mmosáru èkekhai, n’omusuwela Yesu Kristu, yowo omurummyanyu”. (Yoh. 17:3) Orumeelaka nikhuuru nawe nootthokiheya, Tiithi ahu a wiirimu onninivaha yoolya yomunepani yoolipiha. Tthiri hiyo nooreeriwa okhalana yoolya eyo enivahiwa ahu ntoko irevista, ibroxura, iliivuru, iviidiyu, ni ipaaxina sa Interneti seiyo sinilaleya okokhorela wekeekhai! Nikhuuru nootthokeya na Yehova noolokiherya mithukumano sa khula esumana mmiloko sinivikana 110.000, olumwenku wotheene. Mithukumano iyo sa mmulokoni ni iye sa muttetthe, hiyo ninnithokorerya masu anikumihiwa mBiibiliyani anilipiha omwaamini wahu Muluku ni soolaiherya sawe.—aHéb. 10:24, 25.
MUTHELANEKE “AKRISTU-RU”
12. Mutthokiherye ele enitaphulela aya miruku soowi “muthelaneke aKristu-ru”.
12 Osuwela waathanla apatthani ti wootepexa otthuneya wa anna oohithela ni arokora oohitheliwa. Nuulumo na Muluku ninnilakiherya so: “Muhatàneke n’ale ahinamini; nyuwo khamunlikana ni yawo. Exariya enwerya sai watàna ni sotakhala? Vanikhala sai warya okhalaka n’epiphi?” (2 aKor. 6:14) Biibiliya onnaalakiherya arumeyi a Muluku ale animphavela mutthu oothelana wira “ethelaneke aKristu-ru”, eyo khenihimya othelana ni mutthu wiivaherenrye khubatiziwa paahi, masi onihimmwa mutthu onittharihela malakiheryo a Yehova. (1 aKor. 7:39) Othelana ni mutthu orina ahu waamini omosaru, onoonikhaliherya omphwanya mutthu oovarana miteko sa Yehova ni onikhaliherya okhala oororomeleya wa Muluku.
13. Malakiheryo xeeni voohimya sa ekasamento Muluku aavanhe awe aIsarayeli?
13 Yehova onnisuwela ele enaareerela arumeyi awe, ni owo okhuma khalai onninileela moonelo awe voohimya sa ekasamento. Nkahaya nwehe malakiheryo oowiiwanyeya aavanhe awe aIsarayeli omurumaka Moise. Olavulaka sa atthu yaakhala waattamela nloko nle, yaale yahaamurumeela Yehova, aIsarayeli yaalakiheriwe so: “Muhathelé axithiyan’aya; muhahiyé an’inyu axithiyana otheliwa ni yawo, nnákhala an’inyu axilopwana wathela athiyana a nloko naya. Mwirá siso, awo animwahapuxa an’inyu wa miyo, yakokhoreleke amuluku akina, vano Apwiya animoviruwelani, animopwetexani nananoru”.—Otum. 7:3, 4.
14, 15. Moota xeeni ohiiwelela yooruma ya Yehova waamukumihenrye aya maxakha Salomoni?
14 Wuupaceryani wa omwene awe, Salomoni mwaana a Davidi, aahinvekela Muluku ankhili, tthiri Muluku aahinvaha ankhili oowaatta. Mwene Salomoni aanisuweliwa okhala namalamulela a ankhili a elapo yoothaaciri. Tivonto pwiyamwene òSaba vaamuxekunrye awe Salomoni, aahimmye so: “Nkatthunne okupali sìwalyaka, kihinatthi ophiya vava ni wona ni maitho ak’ala. Nto vano kinnona wira kahilèliwa itthu vakhani pahi, kophwanya sulupale. Osuwelexa wanyu n’anklili anyu khweli sinnivikana iye sinsuwanyeya mulaponi n’atthu, seiyo miyo sìwalyaka”. (1 Mam. 10:7) Masi Salomoni aahikhala ntakiheryo noohiloka mwaha wa ohiya wawe wiiwelela yooruma ya Muluku yoowi muhithelaneke ni mutthu oohaamini.—Mus. 4:13.
15 Nnaamwi Yehova anvanhe itthu sinceene, Salomoni aahikhootta wiiwelela yooruma ya ohaathela athiyana yaakhala vakhiviru va nloko nawe, yaawo yaari atthu yahamukokhorela Yehova. Salomoni “ahaphenta athiyana anjene àmalapo” nto aarina axaarawe 700 ni axihawala awe 300. Nto exeeni yaamukhumelenle? Okathi Salomoni uuluvanle awe, axaarawe ale yahaamwaamini Muluku, “yahihapuxa murim’awe wira àrumeleke amuluku a amálapo, . . . Salomoni ahìra sotakhala va maithoni v’Apwiya [Yehova]”. (1 Mam. 11:1-6) Wataana ni atthu oohiloka waahaapwetexa ankhili awe ni omwiiriha ohiya okokhorela wekeekhai. Tthiri eyo yoolopola yooloka wa maKristau ale animwaavya mutthu oothelana yoowo onimphenta Yehova!
16. Miruku xeeni siri mBiibiliyani sinivahiwa aya ale athelanne ni mutthu oohaamini?
16 Ankhi vakhala wira mutthu onnipacerya omurumeela Muluku masi othelanne ene ni mutthu ohinaamini? Biibiliya onihimya so: “Vano nyuwo athiyana, nwìweleleke aiy’anyu; siso, yakhalá wira aiy’anyu khanamini masu a Muluku, ephwanyihiweke wamini ni mwettelo anyu worera”. (1 Ped. 3:1) Ekeekhai wira masu ala anaahimya axithiyana ootheliwa ari maKristau, masi masu ala annaahela muhina axilopwana animurumeela Yehova athelanne ni mutthu ohaamini. Miruku sa mBiibiliyani ti soowiiwanyeya saana: Mwiimananihe okhala mulopwana wala muthiyana ooloka, onikhala moovarihana ni malamulo a Muluku voohimya sa ekasamento. Atthu anceene oohaamini yaathelanne ni Kristau aheemererya ekeekhai mwaha wa waaweha aiyaya wala amwaaraya yaawo yeettela sooruma sa Muluku.
MPATTHANEKE NI ALE ANIMPHENTA YEHOVA
17, 18. Moota xeeni Nowe ni maKristau a eseekulu yoopacerya yoopoliwe aya wuumalani wa olumwenku waakhala aya?
17 Nnaamwi mweettelo woohiloka opahulaka makhalelo ooloka, weetta ni atthu ooloka onnikumiherya mireerelo. Muthokorerye ntakiheryo na Nowe, yoowo aakhala olumwenku wa atthu ootakhala, masi khaaphavenle wataana ni atthu ale yaakhala mahiku ale. Nto waahiphiya okathi, Yehova oonale awe wira “vathí-va atthu yanvira etepaka otakhala murima, mùpuwelo aya wothene n’utthuna waya wari opaka sonanara mahiku othene”. (Maph. 6:5) Muluku aahoona oreerela waamala-maliha atthu yaakhala okathi ole orumeelaka epula ya mutaaseke ya olumwenku wotheene. Masi, “Nowé owo ari mutthu òloka, èttela ephiro ya Muluku. Yowo pahi ari òrera murima mw’atthu othene a mahiku awo”.—Maph. 6:7-10.
18 Mwekeekhai Nowe khaaphavelasa wataana ni atthu ale yaapaka itthu soohiloka. Owo ni atthu athanu ni anli a emusi awe yaanikhalela nthiti muteko yaavahiwa aya ni Muluku, yoowo waahela muhina oteka ekalawa. Nnaamwi aarina muteko owo, Nowe aari mutthu “alaleya exariya”. (2 Ped. 2:5) Olaleerya, oteka ekalawa, ni wiiraana wawe ni emusi awe waahimukhaliherya Nowe opaka itthu sooloka saamusivela Muluku. Eyo yaahikumiherya wira Nowe ni amusi awe yoopoliwe okathi wa Mutaaseke. Nihaana waaxukhuruku awo, okhala wira atthu anikhala olelo-va osuulu wa Nowe, amwaarawe, anaawe ni axaaraya yaawo yaamwiiwelenle Yehova. Vamosaru, maKristau oororomeleya a eseekulu yoopacerya yaahivalaana ni atthu yaapaka itthu soohiloka ni yaahoopowa okathi waapwetexiwa awe Yerusalemu vamosa ni olamulelo wa aYuda mwaakha wa 70 EC.—Luka 21:20-22.
19. Wira neemereriwe ni Muluku, exeeni enitthuneya ahu opaka?
19 Hiyo nimmurumeela Muluku mahiku ala ookiserya, nihaana ophavelasa omutakiha Nowe ni emusi awe, vamosa ni maKristau a eseekulu yoopacerya. Nihaana okhala oovalaana ni atthu anipaka itthu sootakhala anirukurenrye ni ophavela wataana imilyau sa anna ni arokora yaawo anrowa olipiha waamini wahu. Mwaavarexexe ale aniiwelela malakiheryo anivahiwa ahu ni Muluku yaawo annikhaliherya ‘olipiherya wamini’ mahiku ala ooxankiha anikhala ahu. (1 aKor. 16:13; Mir. 13:20) Nkahaya muupuwelele itthu sisukeriwe ahu muhoolo! Vakhala wira nnoosuwela waathanla apatthani ahu mahiku ala ookiserya, woonasa wene hiyo nnoowerya okhala akumi mpakha wanikisa wa makhalelo ala ootakhala ni okela elapo esya ya Yehova yeeyo eri vakhiviru.