Yihooway Ubbaa Haariya Nu Godaa!
“Taani Ubbaa Haariya GODAA taayyo baqata attiyo soho oottaas.”—MAZ. 73:28.
1. PHauloosi 1 Qoronttoosa 7:31n aybaabaa yootidaba milatii?
KIITETTIDA PHauloosi, “Ha alamiyaa tiyinttee laamettiiddi dees” yaagiis. (1 Qor. 7:31, NW) Diraaman shaakettiyaageeti bantta bessiyo loꞌꞌo woy iita hanotaa tiyinttee laamettana gakkanaassi bessiyo madirakiyaara ha alamiyaa i leemisidaba malatees.
2, 3. (a) Yihooway ubbaa haariyo maataa xeelliyaagan denddida metuwaa aybiira leemisana danddayiyoo? (b) Nuuni beꞌana oyshati awugeetee?
2 Ha wodiyan, diraaman leemisettana danddayiya keehi koshshiya hanotay polettiiddi dees; qassi hegee nenakka gujjees! Hagee ubbaa haarana bessiyay Xoossaa Yihoowa gidiyoogee qoncciyoogaara gayttidaba. Ha diraamaa issi biittan deꞌana danddayiya issi hanotan leemisana danddayettees. Issi baggaara, haarana bessiya kawotettay dees. Hara baggaara, cimmiyoogan, danobaanne makkalabaa oottiyoogan, qassi woriyoogan haariya dirijjitee dees. Makkalabaa oottiya dirijjitee waannatiya kawotettau keehippe meto; qassi bantta kawotettau ammanettiya ubbau paace gidees.
3 Salo gufanttuwaanne saꞌaa micetta haaruwaara gayttidaagan hegaa mala hanotay dees. Suure gidida ‘Ubbaa Haariya Yihoowa’ kawotettay dees. (Maz. 71:5) SHin ha wodiyan “xalahe halaqan” haarettiya makkalabaa oottiya dirijjitiyaappe asaa naata qohoy gakkees. (1 Yoh. 5:19) Xoossay essido, haarana bessiya kawotettau hegee meto gidees; qassi asaa naati ubbay i ubbaa haariyo maatau ammanettidaageeta gidennaadan paacciyaaba gidees. Hegaadan waanidi hanidee? Hegaa Xoossay aybissi paqqadidee? Hegaa eqettanau nuuni ubbay ay oottana danddayiyoo?
Diraaman Hanettiyaabata
4. Salo gufanttuwan saꞌa micettan polettiiddi deꞌiya diraamay oyqqido, gaytotettay deꞌiyo naaꞌꞌubati aybee?
4 Salo gufanttuwaaninne saꞌa micettan polettiiddi deꞌiya ha diraamay gaytotettay deꞌiyo naaꞌꞌubaa oyqqiis: Yihooway ubbaa haariyo maataanne asaa naatu suuretettaa. Geeshsha Maxaafan, Yihooway darotoo “Ubbaa Haariya GODAA” geetettiis. Leemisuwau, mazamuraawee an wozanappe ammanettidi, “Taani Ubbaa Haariya GODAA taayyo baqata attiyo soho oottaas” yaagidi yexxiis. (Maz. 73:28) Yihoowa Ubbaappe Xoqqiya Xoossaa giyoogee bessiyaaba.—Dane. 7:22.
5. Nuuni Yihooway ubbaa haariyo maatau exatana koshshiyoy aybissee?
5 Xoossaa Yihooway, Medhidaagaa gidiyoogaadan salo gufanttuwaaninne saꞌa micettan Ubbaa Haariyaagaa. (Ajjuutaa 4:11 nabbaba.) Yihooway ba huuphe salo gufanttonne saꞌa micetta kawotettan higgiyaa kessiyaagaa, birshshiyaagaanne polissiyaagaa gidiyo gishshau, i nu Daannaa, nuuyyo Higgiyaa Immiyaagaanne nu Kawuwaa. (Isi. 33:22) Nuna medhiday Xoossaa, qassi nuuni zemppiyoy aana gidiyo gishshau, a Ubbaa Haariya nu Godaa ootti xeellana koshshees. “GODAI salotun ba kawotaa araataa essiis; a kawotettai ubbaa haarees” yaagiyaagaa nuuni ubbatoo hassayiyaaba gidikko, ayyo deꞌiya keehi xoqqa maatau exatanaadan hegee nuna denttettana.—Maz. 103:19; Oos. 4:24.
6. Suuretettay aybee?
6 Yihooway ubbaa haariyo maatau exatanau, nu suuretettaa naagidi deꞌana bessees. ‘Suuretettay’ kandduwan loꞌꞌo woy polo gidiyoogaa. Suuretettaa naagidi deꞌiya asi boree baynna suure asa. Iyyoobi hegaa mala asa.—Iyy. 1:1.
Diraamay Doommido Ogiyaa
7, 8. Yihooway ubbaa haariyo maatay likke gidiyoogaa xeelliyaagan Seexaanay waatidi oyshaa denttidee?
7 Issi ayyaana meretay Yihooway ubbaa haariyo maatay likke gidiyoogaa xeelliyaagan 6,000 gidiya layttappe kase oyshaa denttiis. He makkalanchay haasayidobaunne oottidobau a denttettiday harati ayyo goynnanaadan yaaretidi amottidoogaa. I koyro asa gidida Addaameenne Hewaana Xoossay ubbaa haariyo maatau ammanettidi haarettennaadan denttettiis; qassi Yihooway worddotiis yaagidi a sunttaa mooranau maliis. (Doomettaabaa 3:1-5 nabbaba.) He makkalanchay gita Morkkiyaa, Seexaanaa (Eqettiyaagaa), Dabloosa (Sunttaa Mooriyaagaa), shooshshaa (cimmiyaagaanne), miimminttiyaa (miyaagaa) gidiis.—Ajj. 12:9.
8 Seexaanay Xoossaa eqettidi haariyaagaa gidiis. Ubbaa Haariya Godaa Yihooway ha denddidabaa waatanee? I makkalida heezzata, giishin Seexaanaa, Addaamanne Hewaano sohuwaara xayssanee? Hegaadan oottanau ayyo wolqqay deꞌiyoogee tuma; qassi hegee ubbaa haaranau bessiyay oonakko denddida oyshau zaaro gidana danddayees. Hegee higgiyaa kanttiyoogee kaalettiyo qixaatiyaabaa Yihooway yootidobay tuma gidiyoogaakka qonccissana danddayees. Xoossay he tangguwaa ekkibeennay aybissee?
9. Seexaanay ayba siree merettanaadan oottidee?
9 Seexaanay worddotiyoogaaninne Addaamanne Hewaano Xoossaappe haassiyoogan, Yihooway asay baayyo azazettanaadan oychana bessiyoogaa xeelliyaagan siree merettanaadan oottiis. Hegaa bollikka, Seexaanay koyro asati Xoossaayyo azazettennaadan denttettiyoogan, qoppi danddayiya mereta ubbay ammanettiyoogaa xeelliyaagankka siree merettanaadan oottiis. Yihoowa haaruwau ammanettidi haarettida Iyyooba hanotan qonccidaagaadan, Seexaanay asaa naata ubbaa Xoossaappe haassana danddayiyoogaa yootiis.—Iyy. 2:1-5.
10. Xoossay ubbaa haariyo ba maataa qonccissanaunne Seexaanaa xayssanau wodiyaa keeriyoogan aybi hananaadan paqqadidee?
10 Yihooway ubbaa haariyo ba maataa qonccissanaunne Seexaanaa xayssanau wodiyaa keeridi, Seexaanay ba giidobau naqaashaa shiishshanaadan wodiyaa immiis. Xoossay asaa naati ba haaruwau ammanettiyoogaa bessanaadankka injjiyaa medhiis. Daro wodee aadhin hanettidabay aybee? Seexaanay danobaa oottiya wolqqaama dirijjitiyaa essiis. Yihooway wurssettan he dirijjitiyaanne Dabloosa xayssana; hegee Xoossaa haaroy likke gidiyoogau wolqqaama naqaasha. Xoossaa Yihooway Edenen makkalay denddido wode, hegee sinttappe giiganaagaa loytti eriyo gishshau kasetidi yootiis.—Doo. 3:15.
11. Yihooway ubbaa haariyo maataara gayttidaagan daro asati ay oottidonaa?
11 Daro asati Yihoowa haaruwaaranne a sunttay geeyiyoogaara gayttidaagan bantta ammanuwaanne suuretettaa naagidi deꞌiyoogaa bessidosona. Aabeeli, Heenooki, Nohee, Abrahaami, Saara, Muusee, Uruta, Daawiti, Yesuusi, Kiristtoosi erissiyo ashkkarati koyroogeetinne miilooniyan qoodettiya ha wodiyan deꞌiya suuretettaa naagidaageeti hegeetuppe amaridaageeta. Xoossay ubbaa haariyo maatau hegaadan exatiyaageeti, Dabloosi asaa naata ubbaa Xoossaappe haassana giidi ceeqettiyoogan Yihoowa sunttaa mooridoogaa geeshshiyoogaaninne Seexaanay worddancha gidiyoogaa qonccissiyoogan shaahettoosona.—Lee. 27:11.
Diraamay Waani Wuranaakko Eroos
12. Xoossay iitatettaa merinau coꞌꞌu giidi xeellennaagaa waatidi ammanettana danddayiyoo?
12 Yihooway mata wode ubbaa haariyo ba maataa qonccissanaagaa ammanettana danddayoos. I iitatettaa merinau coꞌꞌu giidi xeellenna; qassi nuuni deꞌiyoy wurssetta gallassaana gidiyoogaa eroos. Bashsha Haattaa wode Yihooway iitata xayssiis. I Sadoomanne Gamoora qassi Paaroonanne a olanchata xayssiis. Sisaarinne a olanchati, qassi Sanaakireebinne a olanchati Ubbaappe Xoqqiyaagaara eqettidi xoonibookkona. (Doo. 7:1, 23; 19:24, 25; Kes. 14:30, 31; Dana. 4:15, 16; 2 Kaw. 19:35, 36) Hegaa gishshau, Yihooway ba sunttaa bonchennaageetanne ba Markkatussi meqettaa iitiyaageeta merinau coꞌꞌu giidi xeellennaagaa ammanettana danddayoos. Hegaa bollikka, Yesuusa yuussaunne ha iita siraataa wurssettau malaata gidiya naqaashaa ha wodiyan beꞌiiddi deꞌoos.—Maa. 24:3.
13. Nuuni Yihoowa morkketuura xayennan waanidi attana danddayiyoo?
13 Xoossaa morkketuura xayennan attanau Yihooway ubbaa haariyo maatau ammanettiyaageeta gidiyoogaa nuuni bessana koshshees. Waatidi hegaadan oottana danddayiyoo? Seexaanaa iita haaruwaa bagga gidennan deꞌiyoogaananne a yametussi yayyennaagaana. (Isi. 52:11; Yoh. 17:16; Oos. 5:29) Saluwan deꞌiya nu Aaway haariyo maatau exatana danddayiyoy, qassi Yihooway ba sunttaa cashshaappe geeshshiyo wodenne i Ubbaa Haariyaagaa gidiyoogaa qonccissiyo wode bashshaappe attiyo hidootay nuuyyo deꞌiyoy, Seexaanaa haaruwaa bagga gidennan deꞌiyoogaa xallaana.
14. Geeshsha Maxaafan dumma dumma sohuwan aybi qonccidee?
14 Haaranau bessiyay Yihoowa gidiyoogaa xeelliyaagaaninne asaa naata xeelliyaagan daro qofay kumetta Geeshsha Maxaafan deꞌees. Geeshsha Maxaafan koyro heezzu shemppoti meretaabaanne asay nagaraa oottidoogaa yootoosona; qassi wurssetta heezzu shemppoti asaa naatu hanotay zaarettidi giiganaagaa yootoosona. Attida shemppoti Ubbaa Haariya Godaa Yihooway asaa naatussi, saꞌau, qassi mereta ubbau halchidobaa polanau ekkido tangguwaabaa yootoosona. Seexaanaynne iitatettay alamiyaa waanidi gelidaakko Doomettaabaa maxaafay qonccissees; qassi Ajjuutaa maxaafaa wurssettay iitatettaynne Dabloosi waanidi xayanaakko, qassi Xoossaa shenee saluwan haniiddi deꞌiyoogaadan saꞌan waanidi hananaakko qonccissees. Geeshsha Maxaafay nagaraunne hayquwau gaaso gididabaa, qassi waanidi hegee saꞌaappe xayanaakkonne suuretettaa naagiyaageeti zawi baynna ufayssaanne merinaa deꞌuwaa waatidi demmanaakko qonccissees.
15. Ubbaa haariyo maataara gayttida diraamay kuuyettiyo wode goꞌettanau nuuni ay oottana bessii?
15 Ha alamiyaa tiyinttee matan muleera laamettana. Ubbaa haariyo maataara gayttida, daro wodiyau takkida diraamay kuuyettana. Seexaanay haariyoogee attin, wurssettan i xayana; qassi Xoossaa shenee polettana. Gidikkokka, hegan goꞌettanaunne Xoossaa Qaalan kasetidi odettida daro anjjuwaa demmanau, nuuni ha wodiyan Yihoowa haaruwau exatana koshshees. Nuuni ooyyoonne exatennan woy naaꞌꞌu qofa oyqqidi deꞌana danddayokko. “GODAI tana maaddanau tanaara de7ees” gaanau nuuni a miyyiyan eqqidi deꞌana koshshees.—Maz. 118:6, 7.
Suuretettaa Naagidi Deꞌana Danddayoos!
16. Asay Xoossaa sinttan suure gididi deꞌana danddayiyoogaa nuuni ammanettana danddayiyoy aybissee?
16 “Inttena gakkiya paacee, asa ubbaa gakkiya paace malappe attin, ainne dummatenna. Intte wolqqai danddayiyoogaappe aadhdhiya paaciyan intte paacettanau koyenna Xoossai ammanettidaagaa. SHin inttena paacee gakkiyo wode, he paaciyaa i inttena danddayissana. Qassi he paaciyaappe intte kessi ekkiyo ogiyaakka immana” yaagidi, kiitettida PHauloosi xaafido gishshau, nuuni Yihooway haariyo maatau exatanaunne nu suuretettaa naaganau danddayoos. (1 Qor. 10:13) PHauloosi yootido paaciyau pulttoy aybee, qassi nuuni kessi ekkiyo ogiyaa Xoossay waatidi giigissii?
17-19. (a) Israaꞌeeleti bazzuwan ayba paaciyan xoonettidonaa? (b) Nuuni Yihoowa sinttan suuretettaa naagidi deꞌana danddayiyoy aybissee?
17 Israaꞌeeleta bazzuwan gakkidabay bessiyoogaadan, Xoossaa higgiyaa kanttanaadan oottana danddayiya hanotay nu bolli “paaciyaa” gattees. (1 Qoronttoosa 10:6-10 nabbaba.) Israaꞌeeleti paaciyaa eqettana danddayoosona; shin Yihooway maalaaliya hanotan issi aginau gidiya kuraachuwaa immido wode, eti “iitabaa” amottidosona. Eti guutta wodiyau asho meennan takkidaba gidikkonne, maanau gidiya mannaa Xoossay etau immiis. Gidoppe attin, eti kuraachuwaa shiishshiyo wode keehippe yaaretiyoogan paaciyan xoonettidosona.—Qoo. 11:19, 20, 31-35.
18 Hegaappe kase, Muusee Siinaa Deriyan Higgiyaa ekkiyo wode, marau goynniyoogaaninne ashuwaaban ufayttiyoogan eeqau goynnidosona. Eta kaalettiyaagee baynnaagee eti paacettanaadan oottiis. (Kes. 32:1, 6) Hidootaa Biittaa gelana haniyo wode, shaꞌan qoodettiya Israaꞌeeleti Mooꞌaabaa maccaasatun cimettidi etaara asho gaytotettaa polidosona. He wode, shaꞌan qoodettiya Israaꞌeeleti bantta nagaraa gaasuwan hayqqidosona. (Qoo. 25:1, 9) Israaꞌeeleti issi issitoo, makkalidi zuuzummidosona; issi wode Muuse bollinne Xoossaa bollikka zuuzummidosona. (Qoo. 21:5) Iita asa gidida Qoraahi, Daataani, Abiiraaminne etaara exatidaageeti xayi simminkka, he makkalanchati xayana bessenna giidi balabaa qoppidi, Israaꞌeelati zuuzummidosona. Hegaappe denddidaagan, Xoossaappe yiida boshan 14,700 Israaꞌeeleti hayqqidosona.—Qoo. 16:41, 49.
19 Qommoora beꞌido paacetuppe augeenne Israaꞌeeleti xoonana danddayennaba gidenna. Eti paaciyan xoonettidoy, ammanuwan shuggidi Yihoowanne i etassi siiquwan oottidobaa, qassi a ogee suure gidiyoogaa dogido gishshataassa. Israaꞌeeletuugaadan, nuna gakkiya paaceekka oonanne gakkiyaaba. Nuuni paaciyaa eqettanau koshshiyaagaadan baaxetiyaabanne Xoossay nuna maaddanaadan an zemppiyaaba gidikko, nu suuretettaa naagidi deꞌana danddayoos. “Xoossai ammanettidaagaa” gidiyo gishshaunne nu “wolqqai danddayiyoogaappe aadhdhiya paaciyan” nuuni paacettanaadan i oottenna gishshau, hegaadan deꞌanaagaa ammanettana danddayoos. Nuuyyo a sheniyaa oottiyoogee danddayettennaadan oottiyaabaa paqqadiyoogaa keenaa Yihooway nuna mule aggibayenna.—Maz. 94:14.
20, 21. Nuuni paacettiyo wode ‘kessi ekkiyo ogiyaa’ Xoossay waatidi immii?
20 Yihooway nuuni paaciyaa xoonanaadan minttettiyoogan ‘kessi ekkiyo ogiyaa immees.’ Leemisuwau, yedetaa gattiyaageeti nuuni ammanuwaa kaddanaadan oottanau koyiyoogan nuna asatettan qohana danddayoosona. Hegaa malabay nuuni daro shocettennaadan, daro waayettennaadan woykko hayqqennaadan giidi, kaddanau paacettanaadan oottana danddayees. Gidikkokka, PHauloosi 1 Qoronttoosa 10:13n, ayyaanaa kaaletuwan mintti yootidoogaadan, paacee gakkiyoy guutta wode xallau gidiyoogaa eroos. Yihooway nuuni ayyo ammanettana danddayennaadan oottiyaagaa keenaa paacee gakkanaadan paqqadenna. Xoossay nu ammanuwaanne suuretettaa naagidi deꞌanau koshshiyaagaadan ayyaanaaban nuna minttana danddayees.
21 Yihooway ba geeshsha ayyaanaa baggaara nuna maaddees. He ayyaanay paaciyaa xoonanau koshshiya Geeshsha Maxaafaa qofaa nuuni hassayanaadankka maaddees. (Yoh. 14:26) Hegaappe denddidaagan, bala ogiyaa kaallanau cimettokko. Leemisuwau, Yihooway ubbaa haariyo maatan denddida oyshaanne hegaara gaytotettay deꞌiyo, nu suuretettaa naagiyoogee keehi koshshiyoogaa akeekoos. Hegaa eriyoogan, daroti Xoossay maaddin hayqqana gakkanaashin ammanettidi deꞌidosona. SHin, hayqoy eti kessi ekkanaadan oottibeenna; hegaappe eti paaciyan xoonettennan genccanaadan Yihooway maaddiis. I nunakka hegaadan maaddana danddayees. I ammanettida ba kiitanchatikka “atotettaa demmana asata maaddanau Xoossai kiittido,” asau oottiyaageeta gididi nuna maaddanaadan goꞌettees. (Ibr. 1:14) Kaalliya huuphe yohoy qonccissiyoogaadan, Xoossay haariyo maatau merinau exatiyo, ufayssiya maataa hidootan naagana danddayiyaageeti suuretettaa naagidi deꞌiyaageetu xalaala. Yihoowa Ubbaa Haariya nu Godaa oottidi baxuuxi oyqqiyaaba gidikko, nuunikka hegeetuppe issuwaa gidana danddayoos.
Woygada Zaaruutii?
• Yihooway Ubbaa Haariya nu Godaa gidiyoogaa ammani ekkana koshshiyoy aybissee?
• Xoossaa sinttan nu suuretettaa naagidi deꞌiyoogaa giyoogee woygiyoogee?
• Yihooway ubbaa haariyo ba maataa mata wode qonccissanaagaa waatidi eriyoo?
• Koyro Qoronttoosa 10:13y qonccissiyoogaadan, suuretettaa naagidi deꞌana danddayiyoy aybissee?
[Sinttaa 24n deꞌiya misiliyaa]
Addaameenne Hewaana Yihoowayyo ammanettennaadan Seexaanay denttettiis
[Sinttaa 7n deꞌiya misiliyaa]
Yihooway ubbaa haariyo maatau exatanau murttite