Harati Aawatettau Baaxetanaadan Loohissite
“Tamaaridi wurssida ubbai tamaarissiyaagaa mala gidees.”—LUQ. 6:40.
1. Yesuusi saꞌan haggaazido wode, dumma gidida gubaaꞌiyaa baasuwaa baasidoy ayba ogiyaanee?
YOHAANNISI wonggeliyaa taarikiyaa kuuyiiddi hagaadan giidi xaafiis: “Yesuusi oottido hara darobaikka de7ees; ubbabai huuphiyan huuphiyan xaafettiyaakko, xaafettiya maxaafatuyyo ha mule sa7ai gidanabaa taayyo milatenna.” (Yoh. 21:25) Yesuusi guutta wodiyau gidikkonne, haggaazido wolqqaama haggaazuwan polidobay, i saꞌan deꞌiyo guutta wodee wuri simmin he oosuwaa kaalettiya attumaasata demmiyoogaa, loohissiyoogaanne eti oosuwau giigettidaageeta gidanaadan maaddiyoogaa gujjees. Yesuusi 33 M.Ln saluwaa baanaappe kase, takkennan daro shaꞌan qoodettiyaageeti deꞌana wolqqaama gubaaꞌiyaa baasuwaa baasiis.—Oos. 2:41, 42; 4:4; 6:7.
2, 3. (a) Xammaqettida attumaasati baaxetiyoogee keehippe koshshiyaaba gididoy aybissee? (b) Ha huuphe yohuwan beꞌanabay aybee?
2 Ha wodiyan alame yuushuwan 100,000ppe dariya gubaaꞌetun Kawotettaabaa aassiya laappun miilooneppe dariyaageeti deꞌiyo gishshau, ayyaanaaban kaalettiya attumaasati ubbatoo koshshoosona. Leemisuwau, gubaaꞌe cimati keehi koshshoosona. Ha haggaazo maatau baaxetiyaageeti ‘loꞌꞌobaa amottiyo’ gishshau, eta galatana koshshees.—1 Xim. 3:1.
3 SHin, attumaasay gubaaꞌiyan he aawatettaa ekkanau sohuwaara gidaa kunttenna. Timirtte xallay woy deꞌuwan beꞌidoba xallay issi attuma asi he oosuwau giigettanaadan oottenna. Hegaa malabaa bessiyaagaadan oottanau, issi attuma asi ayyaanaaban gidaa kunttana koshshees. Eraappe woy ba deꞌuwan polidobaappe aaruwan, ayyaanaaban koshshiya eeshati deꞌiyoogaa gidana koshshees. Gubaaꞌiyan deꞌiya attumaageeti gidaa kunttanaadan waatidi maaddana danddayiyoo? Yesuusi, “Tamaaridi wurssida ubbai tamaarissiyaagaa mala gidees” yaagiis. (Luq. 6:40) Gita Asttamaare gidida Yesuus Kiristtoosi ba erissiyo ashkkarati gita aawatettau gidaa kunttanaadan maaddido issi issi ogeta ha huuphe yohuwan beꞌana; i oottidobaappe nuuni ayba timirtte demmana danddayiyaakkokka beꞌana.
“Taani Inttena Ta Laggeta Gaas”
4. Yesuusi ba erissiyo ashkkaratuyyo tumu lagge gidiyoogaa bessidoy ayba ogiyaanee?
4 Yesuusi ba erissiyo ashkkarata ba laggedan xeelliisippe attin, guutti xeellibeenna. I etaara wodiyaa aattiis, etan ammanettiis, qassi ‘ba Aawaappe siyido ubbabaa etayyo yootiis.’ (Yohaannisa 15:15 nabbaba.) Eti, “Ne yuussaayyoonne wodiyaa wurssettaayyo malaatai aiba gidanee?” yaagidi oychido oyshaa Yesuusi zaarido wode eti ay keenaa ufayttidaakko qoppa. (Maa. 24:3, 4) I ba qofaanne baayyo siyettiyaabaakka etayyo yootiis. Leemisuwau, a aattidi immiyo omarssi, Yesuusi Geetesemaane giyo atakkltte sohuwaa PHeexiroosaara, Yaaqoobaaranne Yohaannisaara biidi, ba wozanan unꞌꞌettidi wozanappe woossiis. Ha heezzati Yesuusi woossidobaa waayi siyana; shin eti i keehippe unꞌꞌettidoogaa akeekennan aggokkona. (Mar. 14:33-38) Hegaappe kase i maalaalissiya hanotan laamettidoogee ha heezzata ay keena minttettidaakkokka qoppa. (Mar. 9:2-8; 2 PHe. 1:16-18) Yesuusi ba erissiyo ashkkaratuura mata dabbo gididoogee eti guyyeppe keehi koshshiya oosuwaa oottanaadan wolqqaa immiis.
5. Gubaaꞌe cimati harata maaddana danddayiyo issi issi ogeti awugeetee?
5 Yesuusaagaadan, Kiristtaane gubaaꞌiyaa cimati ha wodiyan haratuyyo lagge gidoosonanne eta maaddoosona. Cimati harata siiqoosona; qassi etau wozanappe qoppiyoogaa bessoosona. Cimati xuuraa genttiyoogee keehippe koshshiyaaba gidiyoogaa akeekiyaaba gidikkonne, ubbabaa xuura oottidi genttokkona. Cimati bantta ishanttun ammanettoosona; qassi Geeshsha Maxaafaappe eridobaa etayyo yootoosona. Cimati banttappe yelagiya, gubaaꞌiyau oottiyaageeta mule banttappe guuttidi xeellokkona. Hegaappe dumma hanotan, gubaaꞌiyan maaddiyaabaa oottiya ayyaanaaban kaymida asa oottidi eta xeelloosona.
Taani “Intteyyo Leemiso Gidaas”
6, 7. Yesuusi ba erissiyo ashkkaratuyyo leemiso gidido hanotaanne hegee eti ay oottanaadan denttettidaakko yoota.
6 Yesuusi erissiyo ashkkarati ayyaanaabaa nashshiyaaba gidikkokka, eti issi issitoo qoppiyoy bantta diccido hanotaadaananne bantta wogaadaana. (Maa. 19:9, 10; Luq. 9:46-48; Yoh. 4:27) Gidikkokka, Yesuusi ba erissiyo ashkkarata boribeenna woy yashissibeenna. I eti oottana danddayennabaa oottanaadan azazibeenna woy i oottennabaa eti oottanaadan yootibeenna. Hegaappe dumma hanotan, etau leemiso gididi tamaarissiis.— Yohaannisa 13:15 nabbaba.
7 Yesuusi ba erissiyo ashkkaratuyyo ay mala leemiso gididee? (1 PHe. 2:21) Harata maaddiyaabaa oottanau ba deꞌuwaa sima oottidi deꞌiis. (Luq. 9:58) Yesuusi bana xoqqu xoqqu oottibeenna; qassi ubbatoo Geeshsha Maxaafaappe tamaarissiis. (Yoh. 5:19; 17:14, 17) I asay akko shiiqanau yashshennaagaa; qassi keha. I oottidobaa ubbau a denttettiday siiquwaa. (Maa. 19:13-15; Yoh. 15:12) Yesuusa leemisoy i kiittidoogeeta loꞌꞌobau denttettiis. Leemisuwau, Heeroodisi a worissanau qoppido wode, Yaaqoobi hayqqana gakkanaashin yayyennan Xoossaayyo ammanettidi oottiis. (Oos. 12:1, 2) Yohaannisi 60ppe dariya layttau ammanettidi Yesuusa leemisuwaa kaalliis.—Ajj. 1:1, 2, 9.
8. Cimati yelagatussinne haratussi leemiso gidiyoy aybiinee?
8 Bantta goꞌꞌaa aggibayiya, ashkkenne siiqiya cimati yelagatuyyo koshshiyaaban leemiso gidoosona. (1 PHe. 5:2, 3) Hegaa bollikka, ammanuwan, tamaarissiyoogan, Kiristtaane ogiyan deꞌiyoogaaninne haggaazuwan leemiso gidiya cimati, harati eta ammanuwaa leemisuwaa kaallana danddayiyoogaa eriyoogan ufayttoosona.—Ibr. 13:7.
‘Yesuusi Eta Azazidi Kiittiis’
9. Sabbakiyo oosuwaa oottanaadan Yesuusi ba erissiyo ashkkarata loohissidoogaa aybin eriyoo?
9 Yesuusi naaꞌꞌu laytta gidiyaagaa mishettidi haggaazi simmidi, i kiittido 12ti sabbakanaadan kiittiyoogan sabbakiyo oosuwaa aassiis. Gidoppe attin, koyruwan etau kaaletuwaa immiis. (Maa. 10:5-14) Yesuusi shaꞌan qoodettiya asaa maalaalissiya hanotan qumaa mizana haniyo wode, asaa i koyiyo ogiyan utissanaadaaninne etau qumaa gishanaadan ba erissiyo ashkkaratuyyo yootiis. (Luq. 9:12-17) Yaatiyo gishshau, Yesuusi ba erissiyo ashkkarati oottanabaanne hegaa oottiyo ogiyaa yootiyoogan eta loohissidoogee qoncce. Ha loohissoynne wolqqaama gidida geeshsha ayyaanaa maadoy, kiitettidaageeti 33 M.Ln, qassi hegaappe simmin aahuwan sabbakido oosuwau hanotaa giigissanaadan maaddiis.
10, 11. Oorattata gujji gujji loohissana danddayiyo ogeti awugeetee?
10 Ha wodiyan, issi uri Geeshsha Maxaafaa xannaꞌiyoogaa doommiyo wode, ayyaanaaban loohiyoogaa doommees. I loyttidi nabbabanaadan maaddiyoogee koshshana danddayees. A Geeshsha Maxaafaa xannaꞌissiyo wode ubbatoo hegaadan loohissoos. I gubaaꞌe shiiqotun ubbatoo beettiyo wode, Tiꞌokiraase Haggaazo Timirtte Keettan kifiliyaa shiishshanaadan, xammaqettennan aassiyaagaa gidanaadaaaninne hegaa malabaa oottanaadan ayyaanaabaa loohissoy gujji gujji bees. I xammaqetti simmin, a loohissiyoogee Kawotettaa Addaraashaa giigissiyoogaa malabaa gujjana danddayees. Guyyeppe, gubaaꞌiyau oottiyaagaa gidanau gidaa kunttana mala ay oottana bessiyaakko akeekanaadan a maaddana danddayettees.
11 Issi xammaqettida ishau issi oosoy imettiyo wode, hegaa oottiyo ogiyaa issi cimay ayyo ufayssan yootees; qassi koshshiya kaaletuwaa immees. Loohissiyo ishay baappe koyettiyaabay aybakko akeekana bessees. I baayyo imettida oosuwaa oottanau metootiyaaba gidikko, issi siiqiya cimay i he oosuwaa oottanau danddayennabadan sohuwaara kuuyenna. Hegaappe, he cimay kehatettan i qoppana koshshiyoobaa yootees; qassi he oosuwaa oottiyo ogiyaa zaarettidi yootees. Cimati hegaadan maaddiyo uri he maaduwan goꞌettiyoogaa beꞌiyo wode, harata maaddiyoogan keehippe ufayttoosona.—Oos. 20:35.
“Aadhida Erancha Asi Zoriyaa Siyees”
12. Yesuusa zoree goꞌꞌiyaaba gididoy aybissee?
12 Yesuusi etau koshshiya zoriyaa zoriyoogan, ba erissiyo ashkkarata loohissiis. Leemisuwau, Yesuusa mokkibeenna, Samaariyaa biittaa asata saluwaappe tamay yiidi maanaadan Yaaqoobinne Yohaannisi koyido wode, Yesuusi eta seeriis. (Luq. 9:52-55) Yaaqoobanne Yohaannisa aayyiyaa ba naatuyyo Kawotettan xoqqa sohuwaa immanaadan Yesuusa oychido wode, Yesuusi he naaꞌꞌu ishantta, “Taappe ushachcha baggaaranne haddirssa baggaara uttanaageeta dooranau taayyo maati baawa; shin he sohoi ta Aawai immanau giigissi wottidoogeetussa” yaagiis. (Maa. 20:20-23) Yesuusi ubba wode qoncce gidida, goꞌꞌiyaanne Xoossay kessido baaso siraatan baasettida zoriyaa zoriis. I ba erissiyo ashkkarati hegaa mala baaso siraataa akeekanaadan tamaarissiis. (Maa. 17:24-27) Yesuusi bana kaalliyaageeti polo gidennaagaanne eta abbiyaa pacaakka akeekiis. I zoranaadan denttettiday wozanappe eta siiqiyoogaa.—Yoh. 13:1.
13, 14. (a) Zoree koshshiyoy oossee? (b) Ayyaanaaban diccennaba milatiya ura issi cimay waati zorana danddayiyaakko bessiya leemisota yoota.
13 Gubaaꞌiyan aawatetta maatau baaxetiya ooyyoonne Geeshsha Maxaafaa zoree koshshiyo wodee deꞌees. Leemiso 12:15y, “Aadhdhida eranchcha asi zoriyaa siyees” yaagees. Issi yelaga ishay, “Tana keehippe metiday ta polotettaa pacaa gidiyoogaa akeekaas. Issi cimay zorido zoree taani hanotaa bessiyaagaadan xeellanaadan maaddiis” yaagiis.
14 Issi issi eeshshay issi uri ayyaanaaban diccennaadan oottiyoogaa gubaaꞌiyaa cimati akeekikko, eti ashkketetta ayyaanan a suurissoosona. (Gal. 6:1) Issi issitoo issi eeshshaappe denddidaagan zoree koshshana danddayees. Leemisuwau, issi ishay xibiyaaba gidikko, Yesuusi Kawotettaabaa mishettidi oottidoogaa, qassi bana kaalliyaageetikka ba leemisuwaa kaallanaadan yootidoogaa issi cimay qonccissiyoogan minttettana danddayees. (Maa. 28:19, 20; Luq. 8:1) Issi ishay xoqqa maata koyiyaagaa gidikko, xoqqa maata koyiyoogee qohiyoogaa akeekanaadan Yesuusi ba erissiyo ashkkarata maaddido ogiyaa issi cimay au qonccissana danddayees. (Luq. 22:24-27) Issi ishay atto geennaagaa gidikkoshin? Qanxxana bessiyo keehi daro acuwaa goday atto giidaba gidikkokka, guutta acuwaa agganau koyibeenna ashkkaraabaa yootiya leemisoy hegau keehippe maaddana danddayees. (Maa. 18:21-35) Zoree koshshiyo wode, cimati danddayettida keenan sohuwaara zoriyoogee loꞌꞌo.—Leemiso 27:9 nabbaba.
“Nena Loohissa”
15. Issi uri haratuyyo oottanaadan a soo asay maaddana danddayiyoy ayba ogiyaanee?
15 Issi uri aawatettau baaxetanaadan cimati sintta xeera gididi loohissiyaaba gidikkokka, haratikka eta maaddana danddayoosona. Leemisuwau, issi ura so asay i aawatettau baaxetanaadan maaddana danddayees; qassi hegaadan oottana koshshees. I gubaaꞌe cima gidikko, siiqiya machiyaanne bantta goꞌꞌaa aggibayiya naati kaafiyoogee a maaddees. I ba aawatettaa bessiyaagaadan kiyana mala, ba wodiyaappenne wolqqaappe amaridaagaa gubaaꞌiyau goꞌettanaadan eti eeno giyoogee keehippe koshshees. Eti bantta goꞌꞌaa aggibayiyoogee a ufayssees; qassi haratikka hegaa keehippe nashshoosona.—Lee. 15:20; 31:10, 23.
16. (a) Koyro xekkan aawatettau baaxetana koshshiyay oonee? (b) Issi uri gubaaꞌiyan aawatettau baaxetana danddayiyoy ayba ogiyaanee?
16 Issi uri aawatettau baaxetanaadan harati maaddana danddayikkokka, koyro xekkan izaawu ba huuphe hegau baaxetana koshshees. (Galaatiyaa 6:5 nabbaba.) Issi ishay harata maaddanaunne kumetta hanotan haggaazanau gubaaꞌiyau oottiyaagaa woy cima gidana koshshennaagee qoncce. SHin, issi ishay gubaaꞌiyan aawatettan oottanau koyikko, kasetidi gidaa kunttana bessees. (1 Xim. 3:1-13; Tii. 1:5-9; 1 PHe. 5:1-3) Yaatiyo gishshau, issi uri gubaaꞌiyau oottiyaagaa woy gubaaꞌe cima gidanau koyiiddi he maataa demmibeennaba gidikko, i ayyaanaaban diccana koshshiyo ogeta akeekana bessees. Hegau ubbatoo Geeshsha Maxaafaa nabbabiyoogaa, minnidi buzo xinaatiyaa xannaꞌiyoogaa, akeekan wotti dentti qoppiyoogaa, wozanappe woossiyoogaanne mishettidi haggaaziyoogaa koshshees. I hegaadan oottiyoogan PHauloosi, “Xoossaa milatiyoogan nena loohissa” yaagidi Ximootiyoosa zorido zoriyaa oosuwan peeshshana danddayees.—1 Xim. 4:7.
17, 18. Issi xammaqettida ishay danddayikke gi hirggidi woy koshshaa xayidi aawatettau baaxetiyoogaa aggennaadan ay oottana danddayii?
17 Issi uri danddayikke gi hirggidi woy qoppidi, aawatettau baaxetennan aggikko shin? Xoossaa Yihoowaynne Yesuus Kiristtoosi nuuyyo oottiyo darobaa i loyttidi qoppana koshshees. Yihooway “hachchi hachchi nu toohuwaa [tookkees].” (Maz. 68:19) Yaatiyo gishshau, saluwan deꞌiya nu Aaway, issi ishay gubaaꞌiyan oottiyo aawatettaa ekkanaadan maaddana danddayees. Gubaaꞌiyau oottiyaagaa woy gubaaꞌe cima gidibeenna issi ishay, ayyaanaaban kaymidaageeti Xoossaa dirijjitiyan aawatettaa maataa ekkidi oottiyoogee keehippe koshshiyoogaa qoppiyoogeekka maaddana danddayees. Hegaa malabaa wotti denttidi qoppiyoogee, issi ishay bala qofaa xoonanau baaxetanaadan denttettana danddayees. I Xoossaa ayyaanaa ayfiyaa macaratun sarotettaynne ba huuphiyaa naagiyoogee deꞌiyoogaa akeekidi, geeshsha ayyaanaa demmanau woossana danddayees; he eeshshati i danddayikke giidi hirggiyoogaa agganaadan maaddoosona. (Luq. 11:13; Gal. 5:22, 23) Suure koshshay denttettin aawatetta maataa demmanau baaxetiyaageeta Yihooway anjjiyoogaa issi uri ammanettana danddayees.
18 Issi xammaqettida attumaasi aawatettau baaxetennaadan diggiyay koshsha xayiyoogeeshsha? Aawatetta maatan oottanau koshshay baynna ishaa aybi maaddana danddayii? Kiitettida PHauloosi, “Xoossai inttena bau eeno giissanaadaaninne qassi i qoppidobaa intte oottanaadan intte giddon ubba wode oottees” yaagidi xaafiis. (Pili. 2:13) Gubaaꞌiyan oottanau koyiyoogee Xoossaa imota; qassi Yihoowa ayyaanay issi uri geeshsha oosuwaa oottanaadan minttettana danddayees. (Pili. 4:13) Hegaa bollikka, suurebaa oottana mala Xoossay maaddanaadan issi Kiristtaanee woossana danddayees.—Maz. 25:4, 5.
19. “Heemmanaunne kaalettanau gidiyaanne gididi palahiya” asay denddanaagee nuuni ay ammanettanaadan oottii?
19 Yihooway gubaaꞌe cimati harata loohissanau oottiyoobaa anjjees. Hegaa mala loohissuwan loohidi gubaaꞌiyan aawatetta maatan oottiyaageetikka a anjjuwaa demmoosona. Geeshsha Maxaafay, Xoossaa asaa giddon “heemmanaunne kaalettanau gidiyaanne gididi palahiya,” giday deꞌiyo attuma asay Yihoowa dirijjitiyan sintta xeera gididi oottanaagaa nuuni ammanettanaadan oottiyaabaa yootees. (Mik. 5:5) Daro Kiristtaane attumaageeti Yihoowayyo oottiyoogan a bonchanau, loohiiddinne he maatan oottanau ashkketettan baaxetiiddi deꞌiyoogee ayba gita anjjoo!
Woygada Zaaruutii?
• Yesuusi ba erissiyo ashkkarati gita aawatettau gidaa kunttanaadan waatidi maaddidee?
• Cimati, attuma asay gubaaꞌiyan sintta xeera gididi oottanaadan loohissiyo wode, Yesuusa leemisuwaa kaallana danddayiyoy ayba ogiyaanee?
• Issi attuma asi aawatettau baaxetanaadan a soo asay waati maaddana danddayii?
• Issi attumaagee aawatetta maatau baaxetanau ay oottana danddayii?
[Sinttaa 31n deꞌiya misiliyaa qonccissuwaa]
Neeni Geeshsha Maxaafaa xannaꞌissiyo uri ayyaanaaban diccana koyiyo wode waata loohissana danddayay?
[Sinttaa 32n deꞌiya misiliyaa qonccissuwaa]
Attuma asay aawatetta maatau baaxetiyoogaa waati bessana danddayii?