Tumaa Baaso Qofaappe Tamaarite
‘Higgiyaappe neeni eraunne tumau baaso qofaa demmadasa.’—ROO. 2:20, NW.
HA OYSHATU ZAARUWAA KOYA:
Muuse Higgee yootiyo yarshshoy ay bessii?
Israaꞌeelati yarshshido issi issi yarshshoynne ha wodiyan Kiristtaaneti yarshshiyo yarshshoy issi mala gididoy aybiinee?
Nu yarshshoy Yihoowa ufayssiyaagaa woy ufayssennaagaa gidanaadan oottiyaabati aybee?
1. Nuuni Muuse Higgiyaa goꞌꞌaa akeekanau wozanappe koyana bessiyoy aybissee?
KIITETTIDA PHauloosi ayyaanaa kaaletuwan xaafidobay baynnaakko, Muuse Higgiyan deꞌiya darobaa goꞌꞌaa akeekanau nuna keehippe metana. Leemisuwau, i Ibraawe Kiristtaanetussi xaafido dabddaabbiyan, Yesuusi ‘ammanettida, qeese ubbatu halaqaa’ gidiyoogaadan naaꞌꞌanttennan issitoo ‘atto giissiya yarshuwaa’ shiishshidi, he yarshshuwan ammaniyaageeti “merinaa atotettaa” demmanaadan oottidoy ayba ogiyaanakko qonccissiis. (Ibr. 2:17, NW; 9:11, 12) PHauloosi gayttiyo dunkkaanee ‘saluwan deꞌiyaabau eesho’ gidiyoogaanne Muusee giddo gidido caaquwaappe ‘aadhdhiya caaquwau’ Yesuusi Giddo gididoogaa qonccissiis. (Ibr. 7:22; 8:1-5) Higgiyaa hegaadan qonccissidoogee, PHauloosa wode Kiristtaanetussi keehippe maaddiis; ha wodiyankka maaddees. He qonccida qofay Xoossay nuussi giigissidobaa goꞌꞌaa loyttidi akeekanaadan maaddees.
2. Ayhuda Kiristtaaneti Ayhuda gidennaageetuppe aaruwan goꞌettidoy aybiinee?
2 PHauloosi Roomen deꞌiya Kiristtaanetussi xaafido wode, issi issi qofaa gubaaꞌiyan deꞌiya, Ayhuda gididanne Muuse Higgiyaa tamaaridaageetussi xaafiis. He asati Xoossay immido he Higgiyaa eriyo gishshau, Yihoowanne i geeshshatettau kessido baaso siraataa xeelliyaagan ‘eratettaunne tumau baaso qofaa’ demmiyoogan goꞌettidoogaa akeekiyoogaa yootiis. Ayhuda Kiristtaaneti banttappe kase deꞌida Ayhudatuugaadan he ‘tumaa baaso qofaa’ akeekiyoogeenne hegaa wozanappe bonchiyoogee, Yihooway ba asaassi immido Higgiyaa erennaageeta kaalettanaadan, tamaarissanaadaaninne etau pooꞌissanaadan maaddiis.—Roome 2:17-20 nabbaba.
YESUUSA YARSHSHUWAU EESHO GIDIDABAA
3. Beni Israaꞌeelatu yarshshuwaabaa xannaꞌiyoogan ayba ogiyan goꞌettiyoo?
3 PHauloosi yootido, tumau baaso qofay ha wodiyan nuunikka Yihoowa halchuwaa akeekanaadan keehippe koshshiyaaba. Muuse Higgiyaa baaso siraatay goꞌꞌiyoogaa mulekka aggibeenna. Hegaa hassayidi, Higgiyau issi macaraa, giishin dumma dumma yarshshotinne imotati banttana ziqqi oottiya Ayhudata Kiristtoosakko waatidi kaalettidaakkonne Xoossay etappe koyiyoobaa akeekanaadan waatidi maaddidaakko ane beꞌoos. Qassi Yihooway ba ashkkaratuppe koyiyoobay mule laamettenna gishshau, yarshshuwaanne imotaa xeelliyaagan Xoossay Israaꞌeeletussi immido higgee nu geeshsha oosuwaa nuuni ay keena murutissi oottiyaakko qoranaadan maaddiyoogaa beꞌana.—Mil. 3:6.
4, 5. (a) Muuse Higgee Xoossaa asaa ay akeekissidee? (b) Yarshshuwaa xeelliyaagan Xoossay immido higgee aybau eeshoo?
4 Muuse Higgiyaa daro macarati eti nagarancha gidiyoogaa qonccissidoogaa beni Ayhudati akeekidoogee erettidaba. Leemisuwau, ahaa bochida ooninne bana geeshshana koshshees. Hegau borssoy baynna issi zoꞌo ussiyaa shuhettada xuugettausu. Geeshshiyo uri tunidosappe heezzanttanne laappuntta gallassi a bolli caccafiyo, ‘tunatettaappe geeyiyo haattaa’ giigissanau ussiyo xuuggido bidinttaa shiishshidi wottana bessees. (Qoo. 19:1-13) Asi yelettiiddi nagaraanne polotettaa pacaa laattidi yelettiyoogaa hassayanaadan, issi maccaasiyaa yeliyo wode amarida wodiyau tuna gidada deꞌana koshshees; hegaappe guyyiyan ba nagaray atto geetettanaadan yarshshuwaa shiishshausu.—Wog. 12:1-8.
5 Galla galla deꞌuwan hara daro hanotatunkka nagaraa atto giissanau mehiyaa yarshshana koshshees. Goynniya uri akeekin akeekennan aggin, he yarshshotinne guyyeppe Yihoowa beeta maqidasiyan yarshshidoogeeti Yesuusa polo yarshshuwau “eesho” gididosona.—Ibr. 10:1-10.
YARSHSHANAADAN DENTTETTIYAABAA
6, 7. (a) Israaꞌeelati Yihoowayyo yarshshiyoobaa dooriyo wode ay akeekana koshshii, eti yarshshiyo Xoossaa ufayssiya yarshshoy ay bessii? (b) Nuna woygiya oyshaa oychana danddayiyoo?
6 Yihoowayyo yarshshiyo ay meheenne qooqe, qohettidaagaa woykko sahettidaagaa gidennan, ubbaban “tilla” gidiyoogee kaallana bessiya maara. (Wog. 22:20-22) Israaꞌeelati Yihoowayyo mittaa teeraa woy kattaa immiyo wode he imotay “muruta,” qassi eti gadeppe shiishshiyo katta “ubbaappe lo77iyaagaa” gidana koshshees. (Qoo. 18:12, 29) Muruta gidennabaa yarshshiyoogee Yihoowa ufayssenna. Mehiyaa yarshshuwaa xeelliyaagan keehippe koshshiya giday, Yesuusa yarshshoy borssoy woy qiti baynnaagaa gidiyoogaa, qassi Yihooway asaa naata wozanau babaa ubbaappe aadhiyaanne i keehippe siiqiyoobaa yarshshiyoogaa bessees.—1 PHe. 1:18, 19.
7 Issi uri Yihoowa A loꞌꞌotetta ubbau keehippe nashshiyaaba gidikko, bau deꞌiya ubbabaappe aadhiyaabaa ufayttidi yarshshennee? Ay keena muruta yarshsho yarshshanaakko issi uri ba huuphe kuuyees. SHin paci deꞌiyo yarshshuwaa yarshshiyoogee he uri saxaa gattiyoogaa, ubba hegaa toohodan xeelliyoogaa bessiyo gishshau, Xoossay hegan ufayttennaagaa i akeekees. (Milkkiyaasa 1:6-8, 13 nabbaba.) Hegee nuuni, ‘Taani Yihoowayyo oottanaadan denttettiyay aybee? Taani Xoossaayyo oottiyo oosoy ay keena murutakko, qassi ayyo oottanaadan tana denttettidabay aybakko zaaretta xeellana koshshii?’ yaagidi, Xoossaayyo oottiyo oosuwaa xeelliyaagan wotti dentti qoppanaadan oottana koshshees.
8, 9. Israaꞌeelati yarshshuwaa yarshshanaadan denttettida qofaa nuuni akeekana koshshiyoy aybissee?
8 Issi Israaꞌeela asi yarshshiyoy Yihoowa wozanappe galatiyoogaa bessanau ba dosaana gidikko, woy xuuggiyo yarshshuwaagaa mala hanotan Xoossan nashettanau koyidi gidikko, bessiya mehiyaa dooranau metootenna. He uri baayyo deꞌiya ubbabaappe loꞌꞌuwaa Yihoowayyo immanau ufayttees. Ha wodiyan Kiristtaaneti Muuse Higgiyan odettida yarshshuwaa yarshshennaba gidikkokka, eti Yihoowayyo oottanau bantta wodiyaa, wolqqaanne aquwaa goꞌettiyoogan yarshshuwaa shiishshoosona. Kiitettida PHauloosi Kiristtaaneti bantta hidootaa ‘asau yootiyoogee,’ qassi ‘loꞌꞌobaa oottiyoogeenne banttau deꞌiyaabaa hara uraara shaakkiyoogee’ Xoossaa ufayssiya yarshsho gidiyoogaa qonccissiis. (Ibr. 13:15, 16, NW) Yihoowa ashkkarati ayyo oottiyoogan etau siyettiyaabay, Xoossay etau immido ubbabau a keehippe galatiyoogaa bessees. Yaatiyo gishshau, ha wodiyan Yihoowayyo oottiyaageetanne beni wode bantta dosan yarshshuwaa shiishshidaageeta hegau denttettidabaynne eta xeelay issi mala.
9 Yaatin, issi uri ba mooruwaa gishshau nagaraa yarshshuwaa yarshshana koshshiyoogaa Muuse Higgee yootiyoogaa xeelliyaagan woygana danddayettii? He yarshshoy yarshshana bessiyaaba gidiyo gishshau, issi uri ba dosan he yarshshuwaa shiishshanau metootees giidi qoppeetii? Hegaa mala yarshshuwaa undduudiiddi shiishshana danddayettii? (Wog. 4:27, 28) Issi uri Yihoowaara deꞌiya dabbotaa minttanau wozanappe koyiyaaba gidikko, hegaa mala hanotan yarshshenna.
10. Moorettida dabbotaa giigissanau Kiristtaaneti geella oottana koshshiya yarshsho malabay aybee?
10 Ha wodiyankka hegaadan, qoppennan, erennan woy akeekennan issi Kiristtaaniyaa yiilloyidoogaa akeekana danddayeeta. Intte moorobaa oottidoogaa intte zoriya wozanay yootana danddayees. Yihoowayyo oottiyoogaa xoqqu oottidi xeelliya ooninne ba mooruwaa giigissanau danddayiyo ubbabaa oottanaagee erettidaagaa. Hegaadan oottanau, yiilloyido uray atto gaanaadan wozanappe oychana danddayoos woy wolqqaama nagaraa oottikko, siiqiya cimati ayyaanaaban maaddanaadan koyana danddayoos. (Maa. 5:23, 24; Yaaq. 5:14, 15) Yaatiyo gishshau, nu mala Kiristtaaniyaa bolli woy Xoossaa bolli nagaraa oottikko hanotaa giigissanau nuuni oottana koshshiyaabay deꞌees. Hegee yarshshuwaa shiishshiyoogaa mala. Nuuni hegaadan oottiyo wode Yihoowaaranne nu mala Kiristtaaniyaara deꞌiya dabbotay zaarettidi giigana danddayees; qassi nu zoriya wozanay qumꞌꞌennaagaa gidana. Hegee, Yihoowa ogee aybippenne loꞌꞌo gidiyoogaa nuuni ammanettanaadan oottees.
11, 12. (a) Issippetetta yarshshuwaa wode hanettiyaabay aybee? (b) Issippetetta yarshshuwaappe nuuni ay tamaarana danddayiyoo?
11 Muuse Higgiyan koyettiya issi issi yarshshoti issippetetta yarshsho geetettoosona. He yarshshoti Yihoowaara sarotettan deꞌiyoogaa bessoosona. He yarshshuwaa shiishshiya urinne a soo asay yarshshido mehiyaa ashuwaa moosona; eti miyoy beeta maqidasiyan deꞌiya kifiletuppe issuwaana gidennan aggenna. Yarshshuwaa shiishshida qeeseenne beeta maqidasiyan oottiya hara qeeseti he ashuwaappe amaridaagaa ekkoosona. (Wog. 3:1; 7:31-33) Yarshshiya uri he yarshshuwaa shiishshiyoy Xoossaara deꞌiya dabbotaa minttanau koyiyo gishshataassa. Hegee yarshshuwaa shiishshida uri, a soo asay, qeesetinne Yihooway ufayssaaninne sarotettan issippe qumaa moosona giyoogaa mala.
12 Leemiso hanotan Yihoowaara issippe maanau a shoobbiyoogaappe, qassi i he shoobiyaa ekkiyoogaappe aadhiya maati deꞌana danddayii? He mokkiya uri hegaa mala bonchettida imattau bau deꞌiya ubbabaappe loꞌꞌuwaa shiishshanau koyiyoogee qoncce. Higgiyan deꞌiya tumau baaso qofaappe issuwaa gidida issippetetta yarshshuwaa giigissoy, banttana Medhidaagaara sarotettaaninne mata dabbotan deꞌanau koyiya asaa naati ubbay, Yesuusa gita yarshshuwaa baggaara hegaadan deꞌana danddayiyoogaa bessees. Ha wodiyan nuuni nuuyyo deꞌiya aquwaanne nu wolqqaa nu dosan Yihoowa oosuwau yarshshodan immiyo wode, a dabbo gidana danddayoos.
YARSHSHUWAARA GAYTTIDAAGAN NAAGETTANA BESSIYAABAA
13, 14. Kawuwaa Saaꞌooli yarshshana koyido yarshshoy Yihoowa ufayssibeennay aybissee?
13 Yihoowa ufayssanau koyikko, Muuse Higgiyan odettida yarshshota suure xeelaynne suure wozanay denttettin shiishshana bessiyoogee erettidaagaa. Gidikkokka, Geeshsha Maxaafay nuuni naagettanaadan leemiso gidiya, Xoossaa ufayssenna yarshshuwaabaakka yootees. I he yarshshotun ufayttennaadan oottiday aybee? Naaꞌꞌu hanotata ane beꞌoos.
14 Yihooway Amaaleeqatu bolli pirddiyo wodee gakkidoogaa hananabaa yootiya Sameeli Kawuwaa Saaꞌoolayyo yootiis. Yaatiyo gishshau, Saaꞌooli he morkketanne etau deꞌiya mehiyaa muleera xayssana koshshees. SHin Saaꞌooli xooni simmidi ba wotaaddarati Amaaleeqatu kawuwaa Agaaga worennaadan oottiis. Saaꞌooli Yihoowayyo yarshshanau giidi, mehiyaappekka loꞌꞌiyaagaa ashshiis. (1 Sam. 15:2, 3, 21) Yaatin Yihooway waatidee? Saaꞌooli azazettibeenna gishshau, Yihooway a ixxiis. (1 Sameela 15:22, 23 nabbaba.) Nuuni hegaappe ay tamaariyoo? Nu yarshshoy Xoossaa ufayssanaadan, nuuni a azazuwaa azazettana koshshiyoogaa tamaaroos.
15. Isiyaasa wode yarshshuwaa shiishshida, issi issi Israaꞌeelatu iita oosoy ay qonccissidee?
15 Isiyaasa maxaafankka hegaa mala leemisoy deꞌees. Isiyaasa wode wozanappe gidana xayikkonne Israaꞌeelati Yihoowayyo yarshshuwaa yarshshoosona. SHin eta iita oosuwaappe denddidaagan, eta yarshshoy hada gidiis. Yihooway, “Intte yarshshuwaa daroi taayyo ai go77ii?” yaagidi oychiis. Gujjidikka Yihooway hagaadan giis: “Hanno gakkanau intte taayyo shiishshido xuugettida orgge dorssatanne xiikkido mehetu modhdhuwaa yarshshuwaa taani kallaas; korima booratu, dorssa maratunne deeshshatu suuttan taani ufaittikke. . . . Simmi hada yarshshuwaa ehiyoogaa aggite! Intte cuwayiyo ixaanai tana sheneyees.” Eti mooridobay aybee? Xoossay etayyo hagaadan giis: “Intte daro woosaa woossikkokka, taani siyikke; aissi giikko, intte kushee suuttan munaqettiis. Meecettite; geeyite; intte iita oosuwaa ta sinttappe diggite. Iitaa oottiyoogaa aggite.”—Isi. 1:11-16.
16. Xoossay issi ura yarshshuwan ufayttanaadan woy ufayttennaadan oottiyay aybee?
16 Bantta nagaraappe simmennaageeti yarshshiyo yarshshuwan Yihooway ufayttenna. Gidikkokka, Xoossaa azazuwaara moggottidi deꞌanau wozanappe baaxetiyaageetu woosaaninne yarshshuwan i ufayttees. Higgiyaa baaso qofay, eti nagarancha gidiyoogaa, qassi nagaray atto geetettiyoogee etau koshshiyoogaa hegaa mala asati eranaadan oottiis. (Gal. 3:19) Hegaa akeekiyoogee, nagaraappe simmanau wozanappe koyanaadan oottees. Hegaadan ha wodiyankka, tumuppe nagaraa atto giissana danddayiya Kiristtoosa yarshshoy nuuyyo koshshiyoogaa nuuni akeekana bessees. Nuuni hegaa akeekiyaabanne nashshiyaaba gidikko, wozanappe ayyo oottiyoogan yarshshiyo ubbaban Yihooway “ufaittana.”—Mazamure 51:17, 19 nabbaba.
YESUUSA YARSHSHUWAN AMMANIYOOGAA OOSUWAN BESSITE!
17-19. (a) Yesuusa wozuwaa yarshshuwau Yihoowa galatiyoogaa waatidi bessana danddayiyoo? (b) Kaalliya huuphe yohuwan ay beꞌanee?
17 Kiristtaanetu wodiyaappe kase deꞌidaageeti Xoossaa halchuwau “eesho” gidiyaabaa xallaa beꞌidosona; shin nuuni tuma gididabaa beꞌoos. (Ibr. 10:1) Yarshshuwaara gayttida higgee Ayhudati Xoossaara loꞌꞌo dabbotan deꞌanaadan, giishin a wozanappe galatanaadan, banttau deꞌiya ubbabaappe loꞌꞌuwaa ayyo immanau koyanaadaaninne wozoy etau koshshiyoogaa akeekanaadan maaddiya xeelay deꞌiyoogeeta gidanaadan minttettiis. Kiristtaane Giriike Geeshsha Maxaafaa Xuufeti qonccissiyoobay, Yesuusa wozuwaa yarshshuwaa baggaara Yihooway nagaray kaalettidobaa merinau xayssanaagaanne ubba nuuni ha wodiyan Yihoowa sinttan loꞌꞌo zoriya wozanay deꞌiyoogeeta gidanaadan oottidoogaa akeekanaadan maaddiis. Yesuusa wozuwaa yarshshoy maalaaliya imota!—Gal. 3:13; Ibr. 9:9, 14.
18 Nuuni wozuwaa yarshshuwan goꞌettanau hegaa akeekiyoogaa xalla gidennan, harabaykka koshshiyoogee qoncce. Kiitettida PHauloosi, “Nuuni ammanuwan xillana mala, Kiristtoosi yaana gakkanaassi higgee nuna naagiyaagaa gidiis” yaagidi xaafiis. (Gal. 3:24) Hegaa mala ammanoy oosuwan qonccees. (Yaaq. 2:26) Yaatiyo gishshau, PHauloosi Muuse Higgee yootiyo erau baaso qofaa demmida, koyro xeetu layttaa Kiristtaaneti he eraa oosuwan bessanaadan minttettiis. Hegaadan oottiyoogan, eta oosoy eti tamaarissiyo, Xoossay kessido siraataara moggiyoogaa bessoosona.—Roome 2:21-23 nabbaba.
19 Ha wodiyan deꞌiya Kiristtaaneti Muuse Higgiyaa naagana koshshennaba gidikkokka, eti Yihoowa ufayssiya yarshshuwaa yarshshana bessees. Nuuni hegaadan oottana danddayiyo ogiyaa kaalliya huuphe yohuwan beꞌana.
[Sinttaa 19n deꞌiya misiliyaa qonccissuwaa]
Yihooway ba ashkkaratuppe koyiyo waannabay mule laamettenna
[Sinttaa 20n deꞌiya misiliyaa qonccissuwaa]
Hageetuppe awugaa Yihoowayyo yarshshuutii?
[Sinttaa 21n deꞌiya misiliyaa qonccissuwaa]
Yihoowa ufayssiya yarshshuwaa yarshshiyaageeti an nashettoosona