Xoossaa Imota Gidida Aqo Deꞌuwaa Tumuppe Nashshay?

“Intte huuphiyan huuphiyan geliyo hara azinatu son GODAI woppaa immo.” —URU. 1:9.

HA OYSHATU ZAARUWAA KOYA:

Beni wode deꞌida, Xoossaa ashkkarati a imota gidida aqo deꞌuwaa nashshidosona gaana danddayiyoy aybissee?

Nuuni oona gelanaakko woy ekkanaakko dooriyo dooroy Yihoowa qofissiyoogaa aybin eriyoo?

Aqo deꞌuwaa xeelliyaagan neeni ne deꞌuwan oosuwan peeshshanau qoppiyo Geeshsha Maxaafaa zoree awugee?

1. Addaamee macho demmido wode ayyo aybi siyettidaakko qonccissa.

“HAYYASHSHO! Ha meqettiyaa ta meqettaappe, ha ashiyaakka ta ashuwaappe ekettidaaro; akka attuma asaappe ekettido gishshau, macca asa geetettu.” (Doo. 2:23) Hegaadan giidaagee koyro asa gidida Addaama. Yihooway ayyo loꞌꞌiya macho medhido gishshau, i keehippe ufayttiis! Yihooway Addaamee xiskkuwaa kayranaadan oottidi, a gaylle meqettaappe issuwaa ekkidi he loꞌꞌiya maccaasiyo medhiis. Guyyeppe, Addaamee o Hewaano giidi sunttiis. Xoossay eta naaꞌꞌaa ufayssiya aqo deꞌuwan issippe gattiis. Yihooway Addaame gaylle meqettaappe o medhido gishshau, ha wodiyan deꞌiya aqo laggetu ubbaappe Addaameenne Hewaana keehi ulottoosona.

2. Attumaasaynne maccaasay siiqettiyoy aybissee?

² Yihooway zawi baynna ba aadhida eratettan maccaynne attumay siiqettanaadan oottidi medhiis. He siiqoy azinaanne machee issippetettau maaddees. Zi World Buuk Inssaykiloppiidiya giyo maxaafay, aqo oyqqiya attumaageenne maccaara asho gaytotettaa polanaunne siiqettiiddi deꞌanau hidootiyoogaa yootiis. Hegee Yihoowa asatu giddonkka darotoo hanidaba.

AQO DEꞌUWAA IMOTAA BONCHIDOSONA

3. Yisaaqi macho demmidoy ayba ogiyaanee?

³ Ammanettida Abrahaami aqo deꞌuwaa xoqqu oottidi xeelliis. Yaatiyo gishshau, Yisaaqayyo macho oychanaadan ba ashkkaratuppe bayratiyaagaa Masphexoomiyaa kiittiis. He ashkkaraa woosay anjjo demissiis. Xoossau yayyiya Irbbiqa Yisaaqi siiqiyo macho gidada, Yihooway Abrahaamayyo zeretti xayennaadan giigissidoban baappe koyettiyaabaa polaasu. (Doo. 22:18; 24:12-14, 67) Ha wodiyan daro asay ekkanau woy gelanau koyiyo asa ba huuphe doorees. Issi issitoo asay issi uri aqo lagge demmanaadan maaddanau koyees. Gidikkokka, asi oychennan eti hegaadan oottana bessenna. Issi urau aqo lagge dooriyay Xoossaa gidana xayikkonne, Kiristtaaneti kaaletuwaa demmanau woossiyaabanne a ayyaanaa kaaletuwaa kaalliyaaba gidikko, Xoossay ha allaalliyaaninne eta deꞌuwan harabankka kaalettanaagee qoncce.—Gal. 5:18, 25.

4, 5. SHulaame biittaa geelaꞌiyaanne henttanchay keehippe siiqettiyoogaa aybin eray?

⁴ Beni Israaꞌeelen SHulaameppe yiida loꞌꞌiya geelaꞌiyaa Kawuwaa Solomona daro machotuppe issinno gidanaadan i laggeti denttettana mala koyabeykku. A, “Inttenoo Yerusalaame geela7otoo, Siiqoi ba wodiyan denddanaashin, qaasetti denttennaadan, taani intteyyo hadara gais” yaagaasu. (Sii. 8:4) He geelaꞌiyaanne dorssaa heemmiya issi wodallay keehippe siiqettoosona. A ba huuphiyaa kawushshada, “Taani Saaroona giyo sohuwan mokkiya ciishshaanne wombban mokkiya lo77o ciishshaa mala” yaagaasu. SHin, henttanchay, “Ta siiqiyaa maccaasaa giddon xeelliyo wode, agunttaa giddon beettiya lo77o ciishshaa milatausu” yaagidi zaariis. (Sii. 2:1, 2) Eti wozanappe siiqettoosona.

⁵ SHulaame biittaa geelaꞌiyaanne henttanchay aybippenne aaruwan Xoossaa siiqiyo gishshau, eta aqo deꞌoy minnanaagee qoncce. SHulaame biittaa geelaꞌiyaa ba siiqiyo henttanchau hagaadan gaasu: “Merinaa siiquwan tana ne wozanaa bolli attama; ne qesiyankka maatafaadan, ta xallaa oiqqa. Aissi giikko, siiqoi haiquwaa mala mino; mishoikka duufuwaa mala meqettaa iita; a lacoikka [Xoossaappe beettiyo gishshau] Xoossaa tamaa lacuwaa mala. Haattaa daroi siiquwaa tamaa toissanau danddayenna; di7oikka meeccidi efaanau danddayenna. Asi siiquwaa shammanau bau de7iya aqo ubbaa immikkokka, siiqoi miishshan shamettenna gishshau, asai he miishshaa karees.” (Sii. 8:6, 7) Xoossaa ashkkarati bantta aqo laggee he wogaadan deꞌanaadaaninne he qaalaa polanaadan naagana koshshennee?

XOOSSAY XOQQU OOTTIDI XEELLIYO DOORUWAA

6, 7. Nuuni oona gelanaakko woy ekkanaakko dooriyo dooroy Yihoowa qofissiyoogaa aybin eriyoo?

⁶ Neeni oona gelanaakko woy ekkanaakko dooriyo dooroy Yihoowa qofissees. Kanaane biittaa asaara gayttidaagan Yihooway Israaꞌeelata hagaadan giidi azaziis: “Intte etaara ekettoppitenne gelettoppite. Intte macca naata eta attuma naatuyyo immoppite. Woikko eta macca naatakka intte attuma naatuyyo ekkoppite. Aissi giikko, eti intte naata tana kaalliyoosaappe hara eeqatuyyo goinnanaadan, wora zaarana. He wode GODAA hanqqoi intte bolli eexxi kiyana; inttenakka sohuwaara xaissi bayana.” (Zaa. 7:3, 4) Daro layttappe guyyiyan, qeesiyaa Iziri, “Aihuda gidenna maccaasatuppe machchota ekkidi naaqqideta; he gaasuwan Israa7eela asaa naaquwaa kaseegaappekka yaa darissideta” yaagiis. (Izi. 10:10) Qassi kiitettida PHauloosi ba mala Kiristtaanetuyyo, “Gelida maccaasiyaa ba azinai de7ido keenan aani qashettidaaro. SHin i haiqqikko, Godaa ammaniya asaa wogan geliyoogaa gidoppe attin, ba dosido azinaa gelana danddayausu” yaagiis.—1 Qor. 7:39.

⁷ Ba huuphiyaa Yihoowayyo geppida uri ammanenna ura gelikko woy ekkikko, hegee Xoossaayyo azazettennaagaa bessiyaaba. Izira wode deꞌida Israaꞌeelati ‘Ayhuda gidenna machota ekkiyoogan,’ Xoossaayyo azazettibookkona. Kiristtaaneti oona gelana woy ekkana koshshiyaakko Geeshsha Maxaafay yootiyoobay qoncce. Xoossaa azazuwaa kanttanau gaaso koyiyoogee nagara. (Izi. 10:10; 2 Qor. 6:14, 15) Ammanenna ura gelida woy ekkida Kiristtaanee loꞌꞌo leemiso gidenna; qassi Xoossaa imota gidida aqo deꞌuwaa nashshenna. Issi uri xammaqetti simmidi hegaa malabaa oottikko, gubaaꞌiyan issi issibaa oottennaadan teqettana danddayees. Issi uri, ‘Yihoowa taani ne azazuwaa eraydda azazettabeykke; gidikkokka, hayyanaa tana anjja’ giidi woossiiddi, anjjuwaa demmanau qoppiyoogee bessennaba.

SALUWAN DEꞌIYA NU AAWAY UBBAAPPE LOꞌꞌUWAA EREES

8. Aqo deꞌuwaa xeelliyaagan nuuni Xoossaa kaaletuwaa kaallana koshshiyoy aybissakko qonccissa.

⁸ Issi maashiniyaa medhida uri he maashinee waatidi oottiyaakko loyttidi erees. Harati he maashiniyaa waaxanaadan i kaaleto gidiyaabaa giigissana danddayees. Nuuni he kaaletuwaa aggi bayidi nu koyidoogaadan waaxikko shin? Maashinee moorettana danddayees. Aqo deꞌoy ufayssiyaagaa gidanaadan koyikko, nuuni Yihoowa kaaletuwaa kaallana bessees.

9. Issi uri barkka deꞌiyoogan au siyettiyaabaanne aqo deꞌuwan demmiyo ufayssaabaa Yihooway erees gaana danddayiyoy aybissee?

⁹ Yihooway asaa naatubaanne aqo deꞌuwaabaa ubbabaa erees. I asaa naati ‘yelettidi corattana’ mala etau asho gaytotettaa koshshay deꞌanaadan oottiis. (Doo. 1:28) Xoossay koyro maccaasiyo medhanaappe kasetidi, “Bitanee barkka de7iyoogee lo77o gidenna; taani ayyo injjetiyaabaanne maaddiyaabaa kessana” yaagido gishshau, barkka deꞌiyoogan issi urau siyettiyaabaa erees. (Doo. 2:18) Issi uri aqo deꞌuwan demmiyo ufayssaabaakka Yihooway loyttidi erees.—Leemiso 5:18 nabbaba.

10. Aqo laggeti asho gaytotettaabankka Yihoowa ufayssana danddayiyoy ayba ogiyaanee?

¹⁰ Asaa naati Addaameppe nagaraanne polotetta pacaa laattido gishshau, ha wodiyan deꞌiya aqo deꞌoy polo gidenna. Gidikkokka, Yihoowa ashkkarati, Xoossaa Qaalaa zoriyaa kaalliyaaba gidikko, aqo deꞌuwan tumu ufayssaa demmana danddayoosona. Leemisuwau, PHauloosi aqo deꞌuwan poliyo asho gaytotettaabaa qoncce zoriyaa zoriis. (1 Qoronttoosa 7:1-5 nabbaba.) Aqo laggeti asho gaytotettaa poliyoy naata yelana xallaassa giidi Geeshsha Maxaafay yootenna. Eti poliyo asho gaytotettay qofaaninne asatettan koshshiyaabaakka kunttees. Aqo deꞌuwan shori baynna hanotan asho gaytotettaa poliyoogee Xoossaa ufayssenna. Kiristtaane gidida azinatinne machoti bantta deꞌuwan keehi koshshiya ha allaalliyan issoy issuwau kehatettaanne tumu siiquwaa bessana koshshees. Eti Yihoowa ufayssennabaa aybanne oottana koshshennaagee qoncce.

11. Uruta Yihoowayyo ammanettidaaro gidiyo gishshau, ayba anjjuwaa demmadee?

¹¹ Aqo deꞌoy ufayssennaagaanne salettiyaagaa gidennan, keehippe ufayssiyaagaa gidana koshshees. Ubba qassi Kiristtaanetu soy sarotettaynne woppay deꞌiyoosa gidana koshshees. Cimida amꞌꞌiyaa Naaꞌoomanne i naatu machoti amꞌꞌeti, Orppanne Uruta, 3,000 gidiya layttappe kase Mooꞌaabappe Yihudaa biishin hanidabaa qoppa. He yelaga maccaasati bantta asaakko simmanaadan Naaꞌooma minttettaasu. Uruta Naaꞌoomippe shaahettennan ixxaasu, tumu Xoossaayyo ammanettidaaro gidaasu, qassi a ‘a qefiyaa garssan attanau yiido Yihoowappe kumettabaa demmanaagee’ iyyo odettiis. (Uru. 1:9; 2:12) A Xoossaa imota gidida aqo deꞌuwaa keehippe nashshiyoogaa bessaasu, qassi Yihoowayyo tumuppe goynniya ippe cimiya Booꞌeeza gelaasu. Xoossaa ooratta alamiyan saꞌan hayquwaappe denddada, Yesuus Kiristtoosa mayzza aayo gididoogaa eriyo wode a keehi ufayttana. (Maa. 1:1, 5, 6; Luq. 3:23, 32) A Yihoowayyo ammanettidaaro gidido gishshau, daro anjjuwaa demmaasu.

AQO DEꞌOY GIIGA GIDANAADAN MAADDIYA LOꞌꞌO ZORIYAA

12. Issi uri aqo deꞌuwaaban loꞌꞌo zoriyaa awuppe demmana danddayii?

¹² Xoossay giiga aqo deꞌuwaabaa nuuni ay erana koshshiyaakko yootiis. Ay asinne aagaa keena erenna. Geeshsha Maxaafay yootiyoobay ubbatookka tuma; qassi issi uri aqo deꞌuwaa xeelliyaagan zoriyo zoree loꞌꞌo gidana danddayiyoy, Geeshsha Maxaafan deꞌiya maaraara moggiyaaba gidiyo wode xallaana. Leemisuwau, kiitettida PHauloosi ayyaanay denttettin, “Intte huuphiyan huuphiyan intte maccaasaa intte huuphedan siiqanau bessees; maccaasa ubbaikka bantta azinaa azinaa bonchchanau bessees” yaagidi xaafiis. (Efi. 5:33) Geeshsha Maxaafan deꞌiya hegaa mala zoriyaa giddon kaymida Kiristtaaneti akeekana danddayennabi baawa. SHin eti hegaa oosuwan peeshshanee? Eti Yihoowa imota gidida aqo deꞌuwaa tumuppe nashshiyaaba gidikko, ee oosuwan peeshshoosona.a

13. Koyro PHeexiroosa 3:7n deꞌiya zoriyaa oosuwan peeshshana xayikko aybi hanana danddayii?

¹³ Kiristtaane azinay ba machiyo siiquwan loytti oyqqana bessees. Kiitettida PHeexiroosi hagaadan giidi xaafiis: “Azinatoo, intte maccaasati daafuranchcha mereta gidiyoogaa eridi, etaara issippe de7ite; intte woosai xubettenna mala, Xoossai immido de7uwaa aaro kehatettaa eti inttenaara issippe laattiyo gishshau, eta bonchchite.” (1 PHe. 3:7) Issi azinay Yihoowa zoriyaa oosuwan peeshshennaba gidikko, a woosay xubettana danddayees. Hegee azinaynne machiyaa ayyaanaaban keehi qohettanaadan oottana danddayees. Hegaappe denddidaagan eti keehippe unꞌꞌettana, ooyettananne issoy issuwaa harshshuushana danddayoosona.

14. Siiqiya machiyaa so asaa goꞌꞌiyoy ayba ogiyaanee?

¹⁴ Yihoowa Qaalaanne a ayyaanaa kaaletuwaa kaalliya machiyaa ba keettan ufayssaynne woppay deꞌanaadan maaddiya darobaa oottana danddayausu. Xoossaa yayyiya azinay ba machiyo siiqiyoogee, qassi asatettaaninne ayyaanaaban qohiyaabaappe o naagiyoogee bessiyaaba. A bana i siiqanaadan wozanappe koyiyo gishshau, ba azinay loytti siiqanaadan oottiya eeshshaa qonccissausu. Leemiso 14:1y, “Aadhdhida eranchcha maccaasiyaa ba keettaa keexxausu; shin eeyyiyaa ba keettaa ba kushiyan qolausu” yaagees. Aadhida eranchanne siiqiya machiyaa ba so asau injjetanaadaaninne eti ufayttanaadan keehippe maaddausu. A Xoossaa imota gidida aqo deꞌuwaa nashshiyoogaakka bessausu.

15. Efisoona 5:22-25n deꞌiya zoree aybee?

¹⁵ Azinaynne machiyaa Yesuusi gubaaꞌiyaa oyqqido ogiyaa akeekidi a leemisuwaa kaalliyo wode, Xoossaa imota gidida aqo deꞌuwaa nashshiyoogaa bessoosona. (Efisoona 5:22-25 nabbaba.) Issoy issuwaara tumuppe siiqettiya aqo laggeti ashkke, qassi puurokkona woy hara iita eeshshati bantta aqo deꞌuwaa mooranaadan paqqadokkona. Hegaa mala aqo laggeta Yihooway anjjees.

ETA OONINNE SHAAKKOPPO

16. Issi issi Kiristtaaneti aqo oyqqennan deꞌiyoy aybissee?

¹⁶ Daro asay ba deꞌuwan issi wode aqo oyqqanau qoppiyaaba gidikkokka, Yihoowa ashkkaratuppe issoti issoti banttananne Yihoowa ufayssiya aqo lagge demmana danddayenna gishshau, gelennan woy ekkennan deꞌoosona. Harati qassi, aqo oyqqana koshshiyaabadan qoppokkona. Aqo oyqqibeenna Kiristtaaneti Yihoowa oosuwan daro wodiyaa aattana, qassi aqo oyqqennan deꞌiyo wodiyankka ufayttana danddayoosona.—Maa. 19:10-12; 1 Qor. 7:1, 6, 7, 17.

17. (a) Aqo deꞌuwaa xeelliyaagan Yesuusi yootido, nuuni hassayana koshshiya qofay awugee? (b) Issi Kiristtaanee hara ura aqo laggiyaa amottiyoogaa doommidaba gidikko, takkennan ay oottana koshshii?

¹⁷ Aqo oyqqidaageeta gidin oyqqibeennaageeta gidin, nuuni ubbay Yesuusi yootido kaallidi deꞌiya qofaa hassayana koshshees: “Xoossai koiro eta medhdhiiddi, attumaasanne maccaasa oottiis. Hegaa gishshau, ‘Issi asi ba aawaanne ba aayyiyo aggi bayidi, ba machcheera issippe de7ees; eti naa77ai issi asa gidoosona’ yaagiya qaalaa nabbabibeekketii? Hegaa gishshau, eti issi asa gidiyoogaappe attin, naa77u asa gidokkona; hegaa gishshau, Xoossai issippe gattidoogaa asi shaakkoppo.” (Maa. 19:4-6) Hara ura aqo laggiyaa amottiyoogee nagara. (Zaa. 5:21) Hegaadan amottiyoogaa doommida issi Kiristtaanee, hegaa mala tuna amuwaa agganau koshshiya ubbabaa sohuwaara oottana bessees. Issi Kiristtaanee ba huuphiyaa siiqiyoogaa bessiya ha amuwaa keehippe amottido gishshau qohettiyaaba gidikkokka, hegaa mala amuwaa aggana bessees. (Maa. 5:27-30) Hegaa mala qofaa suurissiyoogeenne cimmiya wozanaa iita amuwaa aggiyoogee keehippe koshshiyaaba.—Erm. 17:9.

18. Xoossaa imota gidida aqo deꞌuwaa nuuni ayba ogiyan xeellana koshshiyaabadan qoppay?

¹⁸ Xoossaa Yihoowabaanne i immido maalaaliya aqo deꞌuwaa imotaabaa amaridabaa eriya woy mule erenna asatuppekka daroti, aqo deꞌuwaa nashshiyoogaa amarida ogiyan bessoosona. “Ufayttiya Xoossaa” Yihoowayyo nu huuphiyaa geppida nuuni, i giigissido ubbaban ufayttiyoogaanne Xoossaa imota gidida aqo deꞌuwaa tumuppe nashshiyoogaa he asatuugaappe aaruwan bessana koshshees!—1 Xim. 1:11, NW.

[Tohossa qofaa]

[Sinttaa 12n deꞌiya misiliyaa qonccissuwaa]

Loꞌꞌo aqo deꞌoy Yihoowa bonchissees, qassi son deꞌiya ubbaa ufayssana danddayees

[Sinttaa 11n deꞌiya misiliyaa qonccissuwaa]

Uruta Xoossaa imota gidida aqo deꞌuwaa nashshiyoogaa bessaasu

[Sinttaa 13n deꞌiya misiliyaa qonccissuwaa]

Yihoowa imota gidida aqo deꞌuwaa tumuppe nashshiyoogaa bessay?